1. Он тооллын шулуун
Манж Чин улсыг Өвөр Монголын 16
Нурхач хаан аймгийн чуулганаар Баруун Монгол
үндэслэн Өвөр Монгол Манжид Манжийн эрхшээлд
байгуулсан. дагаар орсон орсон
Монголын алтан Ар Монгол Манжид дагаар
ургийн угсааны орсон еслолын арга
сүүлчийн хаан хэмжээ болсон
цахарын лигдэн хаан
хөх нуурт нас барсан

2. 1911 оны Үндэсний эрх чөлөөний
хувьсгал

3. Үндсэний эрх чөлөөний
хувьсгал
Үндэсний эрх чөлөөний хувьсгал гэдэг нь:
Аль нэг колончлогч орны дарлалаас гарахын
төлөө тэмцэл юм.
Үндэсний эрх чөлөө гэдэг нь тухайн үндэстэн
аль нэг орноос хараат бус “өөрөө өөрийнхөө
эзэн”, “аль нэгэн улсын боол байх есгүй” гэсэн
утгыг илтгэнэ.
Хувьсгал гэж Аливаа тогтсон суурь харилцааг
үндсээр нь богино хугацаанд эрс өөрчлөх
нийгмийн үйл явц юм.

4. Зорилго:
1911 оны ҮЭЧХ-ын шалтгаан, түүхэн үр
дагаварыг танин мэдэх, ухаарал сургамж авах
Зорилт:
Манжаас Монголд хэрэгжүүлсэн үйл ажиллагаа
Хувьсгалын эхлэл, өрнөлтөнд холбогдох түүхэн үйл
явдлыг тодорхойлох
Хувьсгалын түүхэн үр дүн, ач холбогдолыг үнэлэх

5. Сэдвийн агуулга
ХХ зууны эхэн үеийн дэлхий ертөнц ба
монгол
 Манжийн Шинэ засгийн бодлого
 Монголын ихэс дээдсийн зөвөлгөөн
 Монголчууд Оросоос тусламж хүссэн нь
 Монголын тусгаар тогтнол сэргэв.

6. Асуулт 1. Монголд шинэ засгийн бодлого
хэдэн оноос хэрэгжсэн бэ? Цаад зорилго нь
юу бэ?
Хариулт 1. 1901 оноос улс төр, эдийн
засаг, соѐлын хүрээнд шинэчлэл хийж
эхэлснээр ШЗБ хэрэгжсэн. Цаад
зорилго нь монголыг алдахгүй
байх, бүр мөсөн өөртөө оруулж
авах, хятадчилан нэгтгэх зорилготой
байв.

7. Асуулт 2. ХХ зууны босгон дээр Монгол
орныг дэлхийн хүчирхэг гүрнүүд хэрхэн
хуваалцаж авахаар тохиролцож байсан бэ?
Хариулт 2. 1907, 1910 онд тэд нууц
хэлэлцээр хийж Орос Ар Монголыг, Япон
Өвөр Монгол, Зүүн хойд хятадыг
нөлөөнийхөө хүрээнд оруулахаар
тохиролцсон байна.

8. Асуулт 3. Хэдэн онд ямар үйл явдлаар
Монголын тусгаар тогтнолыг сэргээн
тунхагласан бэ?
Хариулт 3. 1911 оны 12 сарын 29-нд
Живзундамба хутагтыг Монгол улсын
шашин төрийг хослон барьсан хаанаар
өргөмжлөх еслол Их хүрээнд болж Монгол
улсыг сэргээн тунхаглажээ.

9. Асуулт 4. Орос улсаас тусламж хүсэхээр явсан
төлөөлөгчдийг нэрлэ. Орос улс ямар хариу өгсөн
бэ?
Хариулт 4. Орос улсаас тусламж гуйх
төлөөлөгчөөр Чин ван Ханддорж, Да лам
Цэрэнчимэд, Түшмэл Хайсан нарыг сонгон
явуулав. Орос улсаас Монгол одоо Чин улсаас
бүрэн тусгаарлах бололцоогүй, харин монголд
хийж байгаа шинэтгэлийг болиулах талаар
бээжинд шахалт үзүүлнэ, Хятадаас Монголчуудын
эсрэг хийж болзошгүй аллагаас өмгөөлнө хэмээв.

10. Асуулт 5. Ноѐдын нууц зөвөлгөөн хаана
болсон, Хурлаас ямар шийдвэр гарсан бэ?
Хариулт 5. Богд уулын арын ой модонд
нууцаар хуралдаж 2 зүйлийн чухал
шийдвэр гаргасан байна. Үүнд: 1. Орос
улсаас тусламж гуйн элч явуулах, 2.
Тусгаар тогтнолын төлөө эв хүчээ
нэгтгэж, улсаа зарлан тунхаглах болсноо
ард түмэндээ дуулгаж Лүндэн буулгах
хүсэлтийг Живзундамба хутагтад өргөхөөр
болсон байна.

11. Дүгнэлт
 1911 оны ҮЭЧХ-ын зорилго: -Тусгаар
тогтнолоо сэргээх, Манжийн дарлалаас
ангижрах
Хувьсгалын үр дүн, ач холбогдол:
- Монголын ард түмэн манжийн 200
гаруй жилийн дарлалаас эх орноо
чөлөөлж, үндэстний төрт улсаа сэргээсэн.
Хувьсгалын түүхэн сургамж:
- Монголчууд үндэсний эрх чөлөөнийхөө
төлөө тэмцэх ухамсар төлөвшсөн.

12. Гэрийн даалгавар
1911 оны хувьсгалын түүхэн
зүтгэлтэн Чин ван Ханддорж,
Да лам Цэрэнчимэд, Хайсан
гүн, Богд Живзундамба , Сайн
ноѐн хан Намнансүрэн нарын
намтрыг бичиж ирэх.

13. VIII Богд МУ-ын анхны
Живзундамба Ерөнхий сайд
Хутагт Т.Намнансүрэн

14. Да лам Чин ван Хайсан
Цэрэнчимэд Ханддорж гүн

15. Хичээлд идэвхтэй
сайн оролцсонд
баярлалаа