1. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
GEMİ GÜVENLİK PLANI KILAVUZU
GİRİŞ
II.1 Bu bölümde gemi güvenlik planında geçen terimlerin anlamı tanımlanmıştır;
.1 Anlaşma, Uluslararası Denizde Can Güvenliği Anlaşması, 1974 anlamına gelmektedir.
.2 Kural, Anlaşmaya ait bir kural anlamına gelmektedir.
.3 Bölüm, Anlaşmanın bir bölümü anlamına gelmektedir.
.4 Gemi güvenlik planı; gemideki kişileri, yükü, yük taşıma birimlerini, gemi kumanyasını
veya gemiyi, bir güvenlik olayı riskinden korumak için alınacak önlemlerin, gemide
uygulanmasını sağlamak amacı ile geliştirilmiş plan anlamına gelmektedir.
.5 Liman tesisi güvenlik planı; liman tesisi ve gemileri, kişileri, kargoyu, yük taşıma
birimlerini ve gemi kumanyasını, bir güvenlik olayı riskinden korumak için alınacak
önlemlerin uygulanmasını sağlamak amacı ile geliştirilmiş plan anlamına gelmektedir.
.6 Gemi güvenlik zabiti, gemide Kaptana karşı sorumlu olan; gemi güvenlik planının
sürdürülmesi ve uygulanması da dahil olmak üzere gemi güvenliğinden, ve şirket güvenlik
görevlisi ve liman tesisi güvenlik görevlisi ile olan ilişkilerden sorumlu olmak üzere Şirket
tarafından atanan kişi anlamına gelmektedir.
.7 Şirket güvenlik görevlisi, gemi güvenlik değerlendirmesinin yerine getirilmesini
sağlayan; gemi güvenlik planının geliştirilmesini, onaylanmak üzere sunulmasını ve sonra
da uygulanıp sürdürülmesini ve liman tesisi güvenlik görevlisi ve gemi güvenlik görevlisi ile
olan ilişkileri sağlayan Şirket tarafından yetkilendirilen kişi anlamına gelmektedir.
.8 Liman tesisi güvenlik görevlisi, liman tesisi güvenlik planının geliştirilmesinden,
uygulanmasından, tetkikinden ve sürdürülmesinden ve gemi güvenlik görevlileri ve şirket
güvenlik görevlileri ile olan ilişkilerden sorumlu olmak üzere yetkilendirilen kişi anlamına
gelmektedir.
.9 Güvenlik seviyesi 1, uygun asgari koruyucu güvenlik önlemlerinin her zaman için
sürdürüleceği seviye anlamına gelmektedir.
.10 Güvenlik seviyesi 2, artan bir güvenlik olayı riski sebebi ile belirli bir süre boyunca uygun
ilave koruyucu güvenlik önlemlerinin sürdürüleceği seviye anlamına gelmektedir.
.11 Güvenlik seviyesi 3, kesin hedefi tespit etmek mümkün olmasa dahi, bir güvenlik olayının
muhtemel ya da gerçekleşmek üzere olması halinde, kısıtlı bir süre için, daha ileri
düzeyde, belirli koruyucu güvenlik önlemlerinin sürdürülmesi anlamına gelmektedir.
II.2 “Gemi” terimi, ISPS Kodunda kullanıldığı zaman, kural XI-2’de de tanımlanan seyyar açık deniz
sondaj üniteleri ve yüksek-hızlı tekneleri de kapsamaktadır.
II.3 Bir liman tesisi ile bağlantılı olarak, 14 ve 18. kısımlarda kullanıldığında; Taraf Devletler” terimi,
“Görevlendirilmiş Otorite” anlamına gelmektedir.
1
I Tanımlar
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
2. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
.1 Uluslararası sefer yapan aşağıdaki tipteki gemilere:
.1 yüksek-hızlı yolcu tekneleri dahil yolcu gemileri;
.2 500 grosston ve üstü yüksek-hızlı tekneler dahil yük gemileri; ve
.3 seyyar açık deniz sondaj üniteleri; ve
.2 uluslararası sefer yapan bu tipteki gemilere hizmet veren liman tesisleri.
ISPS Kodu; savaş gemilerine, yardımcı destek gemilerine ya da Anlaşmaya Taraf bir Devlet tarafından
sahip olunan veya işletilen ve sadece ticari olmayan Kamu hizmetlerinde kullanılan diğer gemilere
uygulanamaz.
2
II ISPS Kimlere Uygulanır?
II.2 ISPS Kodu, aşağıdakilere uygulanır:
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
3. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
1. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ (GGZ)
1.1 GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ NASIL ATANIR
Gemi için, Şirket tarafından, bir Gemi Güvenlik Görevlisi (GGz) atanır. Bu kişinin adı soyadı ve rütbesi
resmen kayıtlara geçilerek deklere edilir.
1.2.GGZ’NİN GÖREVLERİ VE SORUMLULUKLARI NEDİR? (ISPS A/12)
ŞGG ve kaptan ile koordinasyon halinde, GGZ'nin normal sorumlulukları şunlardır:
uygun olan yerlerde, kaptana, yürürlükteki güvenlik seviyesi ile ilgili tavsiyelerde bulunmak;
planın uygulanmasının, Planda daha sonra yapılan değişikliklerin ve seyir sırasında Planın
gemideki güvenlik bilinci ve ihtiyatını artırmak;
mürettebata yeterli ve uygun eğitimin verilmesini sağlamak;
iç denetimler, periyodik gözden geçirmeler, güvenlik denetimleri ve uygunluk doğrulanması
incelemelerinde tespit edilen yetersizlikleri ve uygunsuzlukları rapor etmek; bunları ele almak için
Planda değişiklikler önermek ve her türlü düzeltici faaliyeti uygulamaya koymak;
gemi için sonuçlarıyla birlikte güvenlik olaylarını kaydetmek ve bunları kaptana, ŞGG'ne ve
limandaysa Liman Tesisi Güvenlik Görevlisine rapor etmek;
her türlü gemi güvenlik ekipmanlarının uygun şekilde çalıştırılması, test edilmesi, kalibre edilmesi
gemideki tehlikeli yükler ve yerlerini ayrıntılı şekilde içeren Tehlikeli Yükler Manifestosunun
gerekirse, liman devletinin denetimi için hazır bulundurulmasını sağlamak; ve
kaptan ve Liman Tesisi Güvenlik Görevlisi ile koordinasyon halinde, yük ve gemi kumanyası
elleçlemesi ile ilgili güvenlik konularının uygun şekilde ele alınmasını sağlamak (ISPS A/12.2.3,
B/9.29).
Ayrıca, Güvenlik Seviyesi 1 veya 2’de faaliyet gösterirken, Gemi Güvenlik Görevlisi, kaptanın yönetimi
altında, limandayken aşağıdaki işlemleri yapacaktır:
Yük ve gemi kumanyası elleçleme faaliyetlerinde, ilgili Liman Tesisi Güvenlik Görevlisi ile birlikte
veya gemiden gemiye faaliyetlerde diğer Gemi Güvenlik Görevlileri ile birlikte Planın
uygulanmasını koordine eder; ve
Uygun güvenlik önlemlerinin uygulanmasını sağlamak için geminin düzenli güvenlik denetimlerini
Güvenlik Seviyesi 2 veya 3’e karşılık olarak uygulanmak için bu Planda ana hatlarıyla verilen önlemler, bir
talim sırasında veya bir olaya mukabil uygulanmaya başladığında, GGZ:
bu önlemlerin etkinliği ile ilgili tüm kişilerden gelen yorumları alır ve ŞGG'ne rapor eder ve
Güvenlik Seviyesi 3’te, uygun şekilde kaptan ve bayrak veya liman devleti yetkilileriyle irtibat kurar
ve talimat verilen güvenlik önlemlerini uygular.
3
sürdürülmesini gözetim altında tutmak;
ve bakımının yapılmasını sağlamak;
üstlenir.
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
4. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
2. GÜVENLİK PLANI KAPSAMINDA, GEMİNİN DİĞER UNSURLAR İLE İLETİŞİMİ
Gemi [Gemi Güvenlik Görevlisi] ŞGG üzerinden Şirketle veya ŞGG yoksa Şirketin Nöbetçi zabitiyle
[SATCOM/TELEKS/ FAKS/e-mail] yoluyla irtibatı koruyacaktır. Sistem, Şirketle etkin sürekli bir iletişim
kurulması ve sürdürülmesine izin verir (ISPS B/9.2.3).
Alternatif düzenlemeler yapılmadıysa, gemi, limana giriş yapmadan önce, [SATCOM/TELEKS/ FAKS/e-mail
yoluyla, uygun yetkililer ile irtibat kuracaktır ve bu yetkililere gereken güvenlik bilgilerini sunacaktır.
Sistem, liman tesisleriyle etkin sürekli bir iletişim kurulması ve sürdürülmesine izin verir (ISPS B/9.2.3).
Limana varışta, bu geminin yürürlükteki MARSEC güvenlik seviyesini belirlemek, uygun güvenlik önlemleri
üzerinde anlaşmaya varmak ve bunların uygulamaya konulmasını sağlamak için, GGZ, Liman Tesisi
Güvenlik Görevlisi ile irtibat kurar.
Şirket, bu geminin, genel güvenlik durumu veya belli limanlardaki durum hakkında [SATCOM/TELEKS/
FAKS/e-mail yoluyla bilgi alışverişi yapmak için diğer gemilerle irtibat kurmasına itiraz etmez. Sistem,
diğer gemilerle etkin sürekli bir iletişim kurulması ve sürdürülmesine izin verir (ISPS B/9.2.3).
Bu gemi için arka plan MARSEC güvenlik seviyesi bayrak devleti yetkilileri tarafından oluşturulur (Daha
yüksek bir güvenlik seviyesi, belirli bir liman için liman devleti yetkilileri tarafından kurulabilir). Bu geminin
MARSEC güvenlik seviyesindeki değişiklikler bayrak devletinin sorumluluğundadır ve [………………….]
tarafından, bayrak devletinde kayıtlı tüm gemilere duyurulmalıdır. Başka bir şık olarak, değişiklikler
ŞGG'ne bildirilir ve onun üzerinden de gemiye bildirilir.
Bayrak devletinden gelen bilgiler ŞGG tarafından gemiye bildirilir (ISPS B/9.2.7).
Limanlar için MARSEC güvenlik seviyesi liman devleti yetkilileri tarafından oluşturulur. Bu gemi
limandayken, bu Planda da belirtildiği gibi MARSEC güvenlik seviyesine uygun önlemleri uygulamaya
koyacaktır. Liman için MARSEC güvenlik seviyesi liman devletinin sorumluluğundadır ve limanda bulunan
veya limana girme niyetini bildirmiş olan tüm gemilere duyurulmalıdır. Liman devleti yetkilileri tarafından
kullanılması muhtemel haberleşme prosedürleri, gemi güvenlik planında liste halinde verilmiştir (ISPS
B/9.2.7). Başka bir şık olarak, değişiklikler ŞGG'ne bildirilir ve onun üzerinden de gemiye bildirilir.
2.6. TELSİZ AYGITLARININ YETERLİĞİ (ISPS B/9.7.2)
ISPS kodunun başarıyla uygulanması ve iletişimin sağlanabilmesi için, gemilerin SOLAS IV şartlarına
tamamen uygun olması ve her biri farklı bir telsiz irtibatı servisi kullanan en azından iki ayrı ve bağımsız
araçla tehlike alarmı verme kapasitesine sahip olması gerekir. Özellikle, her telsiz cihazı, SOLAS IV/6’ya
uygun olarak, yerleştirilir, korunur, ışıklandırılır ve işaretlenir.
4
2.1.ŞİRKET İLE İLETİŞİM
2.2. LİMAN TESİSLERİ İLE İLETİŞİM
2.3.DİĞER GEMİLER İLE İLETİŞİM
2.4.BAYRAK DEVLETİ YETKİLİLERİ İLE İLETİŞİM
2.5.LİMAN DEVLETİ YETKİLİLERİ İLE İLETİŞİM
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
5. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
3. EĞİTİM, TALİMLER VE TATBİKATLAR
3.1.GEMİ GÜVENLİK ZABİTİNİN ALMASI GEREKEN EĞİTİMLER (ISPS A/13)
GGZ’nin Bilgi sahibi olması gereken GENEL konular:
.1 güvenlik yönetimi;
.2 ilgili uluslararası antlaşmalar, kodlar ve tavsiyeler;
.3 ilgili ulusal devlet mevzuatı ve yönetmelikleri;
.4 ilgili güvenlik kuruluşlarının sorumlulukları ve işlevleri;
.5 gemi güvenlik değerlendirmesinin metodolojisi;
.6 gemi güvenlik sörveyleri ve denetimlerinin metotları;
.7 gemi ve liman operasyonları ve koşulları;
.8 gemi ve liman tesisi güvenlik önlemleri;
.9 acil durum hazırlıkları ve müdahale ve acil durum olasılık planları;
.10 güvenlik önlemleri ve prosedürleri dahil, güvenlik eğitimi ve öğretimi için ders verme
.11 güvenlikle ilgili hassas bilgilerin ve güvenlikle ilgili haberleşmelerin idaresi;
.12 mevcut güvenlik tehditleri ve şablonları bilgileri;
.13 silahların, tehlikeli madde ve cihazların tanınması ve ortaya çıkarılması;
.14 güvenliği tehdit etmesi muhtemel kişilerin, ayrım gözetmeksizin, karakteristik özelliklerinin
.15 güvenlik önlemlerini engellemek için kullanılan teknikler;
.16 güvenlik ekipman ve sistemleri ve onların çalıştırma limitleri;
.17 denetleme, muayene , kontrol ve gözlemlemeye dayalı metotlar;
.18 fiziksel arama metotları ve haberli denetimler;
.19 liman tesisleri ile birlikte yapılanlar da dahil güvenlik talim ve tatbikatları; ve;
.20 güvenlik talim ve tatbikatları değerlendirmesi; ve
.21 kalabalık yönetim ve kontrol teknikleri.
GGZ’nin bilgi sahibi olması gereken GEMİYE ÖZEL konular:
.1 geminin yerleşimi ;
.2 gemi güvenlik planı ve ilgili prosedürler (nasıl müdahale edileceğine ilişkin senaryoya
.3 gemide güvenlik ekipmanı ve sistemlerinin çalıştırılması; ve
.4 güvenlik ekipmanı ve ilgili sistemlerinin denenmesi, kalibrasyonu ve denizde bakımı.
3.2. GGZ DIŞINDAKİ GEMİ PERSONELİNİN ALMASI GEREKEN EĞİTİMLER
GGZ dışındaki gemi personelinin bilgi sahibi olması gereken konular:
.1 mevcut güvenlik tehditleri ve şablonlarıyla ilgili bilgi;
.2 silahların, tehlikeli madde ve cihazların tanınması ve ortaya çıkarılması;
.3 güvenliği tehdit etmesi muhtemel kişilerin, ayrım gözetmeksizin, karakteristik özelliklerinin
.4 güvenlik önlemlerini engellemek için kullanılan teknikler;
.5 kalabalık yönetimi ve kontrolü teknikleri;
.6 güvenlikle ilgili haberleşme sistemlerinin kullanımı;
.7 acil durum yöntemleri ve Olasılık Planları ile ilgili bilgi;
.8 güvenlik ekipman ve sistemlerinin çalıştırılması;
.9 güvenlik ekipman ve sistemlerinin denenmesi, kalibrasyonu ve denizde bakımı;
.10 muayene , kontrol ve gözlemlemeye dayalı metotlar; ve
.11 kişilerin, kişisel eşyaların, bagajların, yükün ve gemi kumanyasının fiziksel arama
5
teknikleri;
ve davranış kalıplarının tanınması;
dayalı eğitim de dahil);
ve davranış kalıplarının tanınması;
metotları.
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
6. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
GGZ dışındaki gemi personelinin GEMİ EMNİYET PLANI hakkında bilgi sahibi olması gereken
konular:
.1 değişik güvenlik seviyelerinin anlamı ve başlıca gereklilikleri;
.2 acil durum yöntemleri ve Olasılık Planları ile ilgili bilgi;
.3 silahların, tehlikeli madde ve cihazların tanınması ve ortaya çıkarılması;
.4 güvenliği tehdit etmesi muhtemel kişilerin, ayrım gözetmeksizin, karakteristik özelliklerinin
ve davranış kalıplarının tanınması; ve
.5 güvenlik önlemlerini engellemek için kullanılan teknikler.
3.3.GEMİ GÜVENLİK TALİMLERİ VE TATBİKATLARININ ÖZELLİKLERİ (ISPS A/9.4.9)
Talim ve tatbikatların amacı, gemi personelinin, tüm MARSEC seviyelerinde belirlenmiş bütün güvenlik
görevleri ve belirlenmek zorunda olan, güvenliğe ilişkin yetersizliklerin tanımlanması ile ilgili uzmanlıklarını
sağlamaktır.
Güvenlik talim ve tatbikatları gizlidir. Usulüne uygun şekilde yetkilendirilmiş bayrak devleti veya Şirket
yetkilileri dışındaki taraflarca talep edilemez veya bu taraflar talim ve tatbikatlara katılamaz.
3.3.1.GEMİDE YAPILMASI GEREKEN GÜVENLİK TALİMLERİNİN PERİYODU
Gemi Güvenlik Planı hükümlerinin etkin şekilde uygulanmasını sağlamak amacıyla, talimler, Planın
unsurları tek tek test edilmek suretiyle, en az üç ayda bir yapılır.
Ancak, gemi personelinin bir defada % 25’inden daha fazlasının değiştirildiği durumlarda, son üç ayda bu
gemide herhangi bir talime katılmayan personelin yararlanmasını sağlamak için değişiklikten sonra bir
hafta içinde talim düzenlenmelidir (ISPS B/13.6). Bu talimler, Planın unsurlarını tek tek test edecek şekilde
planlanır.
3.3.2.GEMİ GÜVENLİK PLANI TALİMLER ARACILIĞI İLE TEST EDİLECEK FONKSİYONLAR
.1 MARSEC Seviye 2’de giriş kontrolü;
.2 gemi aramaları;
.3 MARSEC Seviye 3’de sınırlı alanların güvenlik altına alınması;
.4 geminin limandayken tahliye edilmesi;
.5 yangın kontrol tatbikatları;
.6 bomba tehdidi reaksiyonu;
.7 kalabalık kontrol prosedürleri;
.8 Gemi Güvenlik Alarmı Sisteminin Çalıştırılması;
.9 acil durum istasyonlarının aranması;
.10 Liman Tesisi Güvenlik Görevlisinin, bir güvenlik olayından haberdar edilmesi;
.11 kısa sürede limandan ayrılmaya hazırlanılması;
.12 taraf devletler tarafından verilen talimatlara uygun hareket edilmesi; ve
.13 Diğer Acil Durum Olasılık Planlarının kullanılması.
Tüm talimlerin mahiyeti, gemi seyir defterine yazılır ve GGZ tüm talimlerle ilgili ayrıntıları ve bu talimlere
katılan kişileri kaydeder.
6
3.3.3.TALİMLERİN KAYDI- ROLE JURNALİ
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
7. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
3.4. ŞGS- LTGG VE GGZ ARASINDA YAPILACAK OLAN ORTAK “TATBİKATLAR”
Eğer mevcutsa, ŞGG, Liman Tesisi Güvenlik Görevlileri, taraf devletlerin ilgili yetkilileri ve GGZ'lerinin
katılımı ile değişik tipte tatbikatlar; her takvim yılında en az bir kere ve tatbikatlar arasında da 18 aydan
daha uzun ara olmadan yapılmalıdır. Bu tatbikatlar, iletişimi, koordinasyonu, kaynak elverişliliğini ve
yapılacak müdahaleleri test etmelidir. Bu tatbikatlar aşağıda belirtilen şekillerde olabilir:
.1 tam kapsamlı veya canlı olarak;
.2 masaüstü simülasyonu veya seminer şeklinde; veya
.3 arama kurtarma veya acil müdahale tatbikatları gibi diğer tatbikatlarla birleştirilmiş olarak.
Kaptan ve GGZ, ŞGG ile istişare sonrasında, bayrak veya liman devletinin düzenlediği herhangi bir
tatbikata davetliyse katılır ve kaptan bu katılımı geminin seyir defterine kaydeder.
Talim ve Tatbikatlara ait kayıtlar ŞGS tarafından tutulur.
7
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
8. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
4. ULUSLARARASI DENİZCİLİK GÜVENLİK SEVİYELERİ (ISPS A/9.1)
Uluslararası denizcilik çevrelerinin kullanması için, üç adet denizcilik güvenlik (MARSEC) seviyesi
oluşturulmuştur. Bu gemi; ŞGG, kaptan veya uygun bayrak veya liman devleti yetkililerinin talimat verdiği
MARSEC seviyesinde işletilecektir.
MARSEC Seviye 1 – Normal – gemilerin (ve limanların) normal olarak işletildikleri seviye. Bu
seviyede, bilinen, gemiye veya bulunduğu yere karşı hukuk dışı eylemlerle ilgili belirli bir tehdit yoktur.
Bu Planın bölüm 12’sinde, bu gemide şu an yürürlükte olan rutin güvenlik önlemleri ana hatlarıyla
verilmektedir.
MARSEC Seviye 2 – Yüksek – yüksek güvenlik olayı riski var olmaya devam ettikçe, bu seviye
geçerlidir. Bu risk seviyesi, yüksek bir güvenlik olayı riski olmasına rağmen, belirli bir hedefin tespit
edilmediği anlamına gelir.
ŞGG’den, bayrak veya liman devleti yetkililerinden, MARSEC Seviye 2’nin uygulanacağını öğrenmesi
üzerine, GGZ, MARSEC Seviye 2’de uygulanacak güvenlik önlemlerini, bu Planın Bölüm 12’sinde
açıklandığı şekilde derhal alır ve bu önlemler yürürlüğe konulduğunda ŞGG’ni haberdar eder.
MARSEC Seviye 3 – İstisnai – belirli bir hedefin tespit edilmesi mümkün olmasa da, gerçekleşmesi
olası veya yakın bir güvenlik olayı riski olduğu sürece, bu seviye geçerlidir.
ŞGG’den , bayrak veya liman devleti yetkililerinden, MARSEC Seviye 3’ün uygulanacağını öğrenmesi
üzerine, GGZ, MARSEC Seviye 2 ve 3’te uygulanacak güvenlik önlemlerini, bu Planın Bölüm 12’sinde
açıklandığı şekilde derhal alır ve bu önlemler yürürlüğe konulduğunda ŞGG’ni haberdar eder, ŞGG ve
bayrak veya liman devleti yetkilileri ile düzenli irtibat kurar ve bu irtibatı sürdürür ve bu yetkililer tarafından
verilen talimatları izlemek üzere hazırlanır.
Bu üç adet MARSEC güvenlik seviyesi ile ilgili ayrıntılı bilgiler, geminin ilan panosuna asılır ve burada
geminin hali hazırda işletildiği seviye belirtilir.
8
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
9. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
5. LİMAN TESİSİ GÜVENLİK UNSURLARI İLE İLETİŞİM PROSEDÜRLERİ
Gemi çevresinin yetkisi olmayan kişilerin girişine karşı korunması sorumluluğu gemiye aitken, limanın
gemi ile etkileşime geçen bölgesinin (yani liman tesisinin) korunması sorumluluğu liman tesisine aittir.
Liman tesisi ISPS Kod’da şu şekilde tanımlanmıştır “Taraf Devlet veya Görevlendirilmiş Yetkili tarafından
belirlenmiş ve gemi/liman etkileşiminin olduğu yerdir. Bu, demirleme, bağlama için bekleme ve denizden
yaklaşma gibi alanları kapsar”.
ISPS Kodu kapsamında, gemiye şart koşulan düzenlemelere benzer düzenlemelerin liman tesisi
tarafından da yapılması gereklidir – bir Liman Tesisi Güvenlik Görevlisi (GGZ’nin dengi) olmalıdır ve bir
Liman Tesisi Güvenlik Planı (Gemi Güvenlik Planının dengi) bulunmalıdır.
Her gemide olduğu gibi, her limanın da etkilendiği potansiyel tehditler, zayıf noktaları ve yeterlikleri
farklıdır. Dolayısıyla, liman tesisi ve gemi tarafından kabul edilen güvenlik önlemlerinin tamamlayıcı
özellikte olduğu ve hep birlikte, hem gemiye hem de liman tesisine yönelik olarak algılanan güvenlik
tehditlerine uygun ve etkin müdahaleleri sağlaması en yüksek ölçüde önemlidir. Gemi ve liman arasındaki
irtibat, bunun sağlanması için zaruri bir faktördür.
5.1. LİMANA GİRİŞ YAPMADAN ÖNCE GEMİ TARAFINDAN LİMANA VERİLECEK BİLGİLER
Bir limana giriş yapmadan önce, gemiden, limanın atanan yetkilisine veya Liman Tesisi Güvenlik
Görevlisine aşağıdaki bilgileri vermesi istenebilir:
.1 geminin geçerli bir Uluslararası Gemi Güvenlik Sertifikasına sahip olduğunun ve sertifikayı
.2 geminin halihazırda işletildiği güvenlik seviyesinin teyidi;
.3 geminin, benzer gemi/liman etkileşimi gerçekleştirdiği son on limanda (veya son 90 günde
– hangisi daha uzunsa) işletildiği güvenlik seviyesinin teyidi;
.4 Geminin, benzer gemi/liman etkileşimi gerçekleştirdiği son on limandan (veya son 90
günde – hangisi daha uzunsa) herhangi birinde aldığı özel veya ek güvenlik önlemlerinin
teyidi;
.5 ilgili gemi güvenlik prosedürlerinin, son on limanda (veya son 90 günde – hangisi daha
uzunsa), önceki herhangi bir gemiden gemiye faaliyet sırasında uygulandığının teyidi;
veya
.6 diğer güvenlik ile ilgili pratik bilgiler (Gemi Güvenlik Planının ayrıntılarını içermez).
5.2. LİMANA VARIŞTA LİMAN GÜVENLİK SİSTEMİ İLE ENTEGRASYON
GGZ, gemi için liman tesisinde uygulanabilir MARSEC güvenlik seviyesini oluşturmak üzere, ilk fırsatta,
Liman Tesisi Güvenlik Görevlisiyle (LTGG) irtibat kuracaktır. Bu seviyede yapılan herhangi bir değişiklik,
liman tarafından gemilere bildirilecektir. Liman, ayrıca, gemiye, ilgili her türlü güvenlik bilgisini vermelidir.
GGZ, önceden bilinmiyorsa, liman tesisi tarafından çalıştırılan giriş kontrolü sistemi hakkında bilgi sahibi
olacaktır. Buna uyum sağlamak için geminin kendi giriş kontrolü rutinleri, MARSEC Seviye 1’de (normal)
değiştirilebilir. Ayrı Güvenlik seviyeleri (ISPS B/4.12, B/9.50)
5.3. LİMAN VE GEMİNİN GÜVENLİK SEVİYELERİ ARASINDA FARK OLABİLİR Mİ?
Ender durumlarda, gemi, liman tesisinde uygulanandan daha yüksek bir güvenlik seviyesinde çalışmak
zorunda kalabilir. Bu gibi durumlarda, GGZ, bu liman için atanan yetkiliyi haberdar eder. Liman Tesisi
Güvenlik Görevlisiyle istişareden sonra, kaptan ve gerekirse ŞGG, gemi güvenliğini uygun seviyede
tutmak için gereken bu tip önlemleri kabul edecektir. Bir geminin, ziyaret ettiği liman tesisinden daha
düşük bir güvenlik seviyesine sahip olması gibi bir durum söz konusu olamaz.
9
veren yetkilinin adının teyidi;
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
10. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
6.GÜVENLİK DEKLARASYONU (ISPS A/5)
Bazen, bir Liman Tesisi Güvenlik Görevlisi, gemiden, “Güvenlik Deklarasyonu”nun (bir örneği, bu
bölümdeki Ek 5 de bulunabilir) doldurulması işlemlerine katkıda bulunmasını isteyebilir. Güvenlik
Deklarasyonu, gemi ile liman arasında, her birinin aldığı güvenlik önlemleriyle ilgili bir anlaşma yapıldığını
gösterir. Bu belge, gemiden gemiye faaliyetler yapılırken de talep edilebilir.
6.1.GÜVENLİK DEKLERASYONUNUN HAZIRLANMASI
.1 gemi adına kaptan veya GGZ; ve
.2 liman tesisi adına Liman Tesisi Güvenlik Görevlisi veya, taraf devlet başka türlü
belirlediyse, kıyı tarafı güvenliğinden sorumlu herhangi bir kuruluş.
Şirketin, böyle bir belgeyi doldurmak üzere liman veya diğer bir gemiden gelen talebi kabul etmeye rıza
gösteren gemi kaptanları veya GGZ’leriyle ilgili bir itirazı yoktur. Ancak, eğer bir belge doldurulduysa,
imzalı bir nüshası gemide tutulmalı ve diğer nüsha ŞGG’ne gönderilmelidir.
6.2.GEMİLER GÜVENLİK DEKLARASYONUNUN DOLDURULMASINI TALEP EDEBİLİR Mİ?
.1 gemi etkileşimde bulunduğu liman tesisinde (veya başka bir gemide) kullanılandan daha
yüksek bir güvenlik seviyesinde çalıştığında ;
.2 taraf devletler arasında, belirli uluslararası seferleri veya bu seferlerdeki belirli gemileri
kapsayan Güvenlik Deklarasyonu alma ihtiyacı ile ilgili bir anlaşma varsa;
.3 uygulanabilir şekilde, gemiyi veya liman tesisini ilgilendiren bir güvenlik tehdidi veya olayı
.4 gemi, onaylı bir Liman Tesisi Güvenlik Planına sahip olması ve uygulaması şart
.5 gemi, Gemi Güvenlik Planına sahip olması ve uygulaması şart koşulmayan başka bir
gemiyle gemiden gemiye faaliyetler yürütüyorsa.
ŞGG, Güvenlik Deklarasyonun bir limandan ne zaman talep edilmesi gerektiğini, gemiye bildirecektir.
Kaptan veya GGZ, ayrıca, profesyonel yargısına uygun olarak, gemi güvenliğine katkıda bulunacağını
düşünüyorsa, bir Güvenlik Deklarasyonu doldurulmasını talep edebilir. En son 10 limana uğrama ile ilgili
veya son 90 günde (ABD’nin şartı) (hangisi daha uzunsa) doldurulan herhangi bir Güvenlik Deklarasyonu
gemide tutulacaktır [bayrak devleti daha kısa/farklı bir süre şart koşmamışsa].
ISPS Kodu kapsamında, liman tesisi veya başka bir gemi için, gemiden talep gelmesi durumunda böyle bir
belge verme yükümlülüğü yoktur. Ancak, Güvenlik Deklarasyonunun doldurulması ile ilgili olarak geminin
yaptığı talepler ilgili liman tesisi veya gemi tarafından kabul edilmelidir (ISPS A/5.2.1). Bu onaylar,
uğranılan son on liman için (veya son 90 gün boyunca – hangisi daha uzunsa) gemide tutulacaktır.
10
olmuşsa;
koşulmayan bir limandaysa; veya
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
11. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
7.GEMİLERDE UYGULANABİLECEK GÜVENLİK ÖNLEMLERİ (ISPS B/9.8-9.49)
Bu bölüm gemilerde güvenliği olumsuz etkileyebilecek olayları önlemek için Giriş Noktaları, Kimlik Tanıma,
Arama, Anahtar Kontrolü, Giriş Kontrolü Önlemleri ve Mürettebat Kadrosu (ISPS B/9.9-9.17) ile ilgili
tedbirleri içermektedir.
Giriş kontrolü önlemleri, gemiye ve geminin sınırlı alanlarına girişi düzenler ve gemiye izinsiz girişleri önler,
herhangi bir alarm durumuna güvenlik personelinin müdahale etmesi için zaman kazanmak üzere belli bir
süre yaratır.
Giriş kontrolü ve kimlik tanıma prosedürleri aşağıdaki unsurların karışmasını önlemek için kritik önemi haiz
güvenlik önlemleridir:
.1 mürettebat, yolcular ve liman tesisi personeli;
.2 gemi içindeki önemli alanlar; ve
.3 yük ve gemi kumanyası.
7.1.1. GEMİYE GİRİŞ NOKTALARINDAKİ KONTROLLER:
Bu bölümde Ek 7 de belirtilen izin verilen gemiye giriş noktaları (ISPS B/9.10), izinsiz kişilerin
kullanabileceği seçeneklerini en aza indirecek şekilde, her zaman açık şekilde işaretlenmeli ve
düzenlenmelidir. Etkili giriş kontrolü önlemleri yetkili kişilerin, aynı anda gemi içindeki kritik alanları
korurken, herhangi bir sorunla karşılaşmaksızın rahatça dolaşmasına izin verir.
İşçiler ve diğer personel için ayrılan giriş noktaları, en iyi şekilde, insanları açık alanlarda birikecek şekilde
serbest bırakarak veya bir giriş kontrol noktasının hemen önünde toplanmalarına izin vererek değil,
karışıklığı azaltmak için bu kişilerin tek sıra halinde içeri alınması suretiyle kontrol edilebilir.
Limandayken bordadan gemiye girişi güvenlik altına almak için, deniz tarafından gemiye girilmesi ihtimali
kesinlikle göz önünde bulundurulmalıdır. Liman tesisinin sorumluluğu demirlemeleri ve limana
yaklaşmaları da içine alır ve Liman Tesisi Güvenlik Görevlisiyle irtibat yoluyla bu yönden gelen tehditlere
de müdahale edilebilir.
Kişisel Kimlik kontrolü, giriş kontrolü için anahtar öneme sahip bir yöntemdir. Tüm ziyaretçiler gemiye
serbestçe biniyorsa ve gemide serbestçe dolaşıyorsa ve kimlik kartları inceleme ve doğrulamaya tabi
değilse, mürettebat ve yükler bazı suçlara maruz kalabilir. Gemi içinde refakatçi olmaksızın dolaşan
ziyaretçiler, geminin planını, kontrollerini ve ekipmanlarına aşina olmamaları nedeniyle kazalara maruz
kalabilirler.
Şirketin politikası gereğine göre, gemiye giriş izni isteyen tüm kişiler belli bir şekilde kimlik kartı taşımak
zorunda olabilirler ve gemiye giriş ve çıkışta kimlik kontrolünden geçmeleri gerekebilir. Bu amaçla gemide
bir ziyaretçi defteri bulunur ve her ziyaretçiden bu defteri doldurması istenir.
Liman tesisi tarafından yapılan giriş kontrolünün seviyesine bağlı olarak, güvenlik nöbetçilerinin tanımadığı
ve gemiye binmek isteyen kişilerden, gemiye binmeden önce, kendilerini tanıtmaları ve giriş nedenlerini
açıklamaları istenebilir. Bu kural, liman devleti yetkilisi üniforması taşıyan kişiler için de aynen geçerlidir.
İstendiği anda, kimlik kartlarını göstermeye istekli olmayan veya gösteremeyen ve/veya gemiyi ziyaret
amaçlarını teyit etmeye istekli olmayan veya teyit edemeyen hiç bir kişinin gemiye girişine izin verilmemeli
11
7.1.GEMİYE GİRİŞİN KONTROL EDİLMESİ
7.1.2. KİŞİSEL KİMLİK KONTROLÜ
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
12. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
ve bu kişilerin gemiye giriş izni almaya çalışma girişimleri, GGZ veya Liman Tesisi Güvenlik Görevlisine
rapor edilmelidir (ISPS B 9.12).
Mürettebat üyeleri, gemiden ayrıldıkları her defasında, Şirket kimlikleri, gemi adamı kayıt/hizmet defterleri
veya pasaportlarını yanına almak zorundadır ve mürettebat üyelerinden, gemiye binmelerine izin
vermeden önce, bu kimlik belgelerini göstermeleri istenebilir. Kimlik kontrolü prosedürleri ve
gerekliliklerinin suiistimal edilmesi, disiplin cezası alınması sonucu doğurabilir (ISPS B/9.11).
Kimlik belgelerinin gösterilmesi, tek başına, tamamen güvenilir bir metot değildir. Kimlik belgelerinin
sahtesi yapılabilir. Kimlik belgelerinin tasdik edilmesiyle ilgili seçenek, gerekirse, konuyla ilgili prosedür
hakkındaki tavsiyelerin Liman Tesisi Güvenlik Görevlisinden alınmasıyla uygulanabilir.
İstenen kimlik belgesi ve onaylama sıklığı bu bölümdeki Ekler bölümünde verilmiştir (ISPS B/9.11, 9.13).
[Gemide, uygun şekilde gemiye girişlerine izin vermek için yetkili kişilere verilmek üzere bir dizi
numaralı kart bulunmaktadır. Bu kartların verilmesi ve iadesi yakından kontrol edilecek ve
karşılaşılan anormallikler GGZ’ne rapor edilecektir.]
Gemiye binme izni isteyen herkesin aranması yükümlülüğü varken, normal şartlarda (MARSEC Güvenlik
Seviyesi 1) sadece rasgele aramalar gerçekleştirilmelidir. Bu aramalar, en iyi şekilde, gemi ile yakın
işbirliği içinde ve gemiye en yakın yerlerde, eğer uygun donanıma sahipse, liman tesisi tarafından
üstlenilebilir. Kimlikleri kabul edilebilir şekilde belirlenen mürettebat üyeleri, açık gerekçe yoksa, normal
şartlarda iş arkadaşları tarafından aranmamalıdır. Bu tip aramalar, mürettebat üyelerinin insan haklarını
tamamen göz önünde bulunduracak ve temel insani haysiyetlerini koruyacak şekilde gerçekleştirilmelidir.
(arama işlemleri hakkında kılavuz bilgiler bu geminin, bölüm 19/H’daki Acil Durum Olasılık Planlarında yer
almaktadır).
Geminin [kaptanı/Gemi Güvenlik Görevlisi] özellikle master anahtarlarlıkları olmak üzere anahtarlıkların
kaydını tutacaktır. Mürettebat üyeleri, görev seferi sonunda gemiden ayrılmadan önce anahtarlarını iade
etmelidir. Kayıp anahtarlar ŞGG’ne rapor edilmelidir.
7.1.5.GEMİYE GİRİŞİN KONTROL EDİLMESİ İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER (ISPS B/9.10)
Gemiye tüm giriş noktaları tespit edilmiştir ve belirtildiği gibi, yürürlükte olan MARSEC güvenlik seviyesine
uygun olarak kontrol edilecektir. Seviye 1’de, gemiye girişi kontrol etmek için, aşağıdaki güvenlik önlemleri
kabul edilecektir:
.1 gemiye binmek isteyen kişilerin kimliklerinin kontrolü ve örneğin katılım talimatı, yolcu
bileti, biniş kartı, iş emirleri , hükümet kimlik kartları vb kontrol etmek suretiyle gemiye
binme nedenlerinin teyit edilmesi (gemide, hamallar gibi sözleşmeli işçilerin kimlik tanıma
işlemleri yüklenici ile koordine edilecektir);
.2 liman tesisi ile irtibat halinde, gemiye binmek isteyen kişilerin, bagajların (üzerinde taşınan
eşyalar dahil), kişisel eşyalar, araçlar ve içeriklerinin incelenmesi ve aranması için
belirlenen güvenli alanların oluşturulması;
.3 liman tesisi ile irtibat halinde, araba taşıyan gemilere, ro-ro ve yolcu gemilerine
yüklenecek araçların, yükleme öncesi aranmak zorunda olmalarının sağlanması ;
.4 kontrol edilen kişilerin ve kişisel eşyalarının kontrol edilmeyen kişilerden ayrılması;
.5 binen yolcuların inen yolculardan ayrılması;
.6 güvenlik altına alınacak veya izinsiz girişi engellemek için gözetim altında tutulan giriş
.7 kilitleme veya başka yollarla, yolcu ve ziyaretçilerin giriş izni olduğu alanlara bitişik
gözetimsiz alanlara girişe izin verilmemesi.
12
7.1.3.GEMİYE GİRİŞTE ARAMA YAPILMALI MI?
7.1.4. GEMİDEKİ ANAHTARLARIN TAKİBİ
noktalarının belirlenmesi; ve
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
13. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
7.1.6. GÜVENLİK DERECESİ YÜKSELDİĞİNDE GEMİYE GİRİŞ KONTROLU İÇİN ALINACAK EK
ÖNLEMLER
Güvenlik Seviyesi 2’de, yüksek güvenlik olayı riskine karşı koruma amaçlı, daha yüksek ihtiyat ve daha
sıkı kontrol imkanı sağlamak için aşağıdaki ek önlemler alınacaktır:
.1 izinsiz girişi caydırmak için, gece, güverte alanlarına devriye için ek personel tahsis etme;
.2 gemiye giriş noktalarının sayısının sınırlandırılması ve giriş kolaylığının kaldırılması
yoluyla diğer noktaların güvenlik altına alınması;
.3 liman tesisiyle irtibat halinde, gemiye denizden girişin caydırılması;
.4 liman tesisiyle irtibat halinde, geminin kıyı tarafında bir sınırlı alanın oluşturulması;
.5 kişilerin, şahsi eşyaların ve gemiye giriş yapan veya yüklenmiş araçların aranma
sıklıklarının ([örneğin %25’e] ve kapsamlarının arttırılması;
.6 gemideki ziyaretçilerin kimlik tespitinin yapılması ve ziyaretçilere refakat edilmesi;
.7 teşhis edilmiş tehditlerle ilgili bütün gemi personeline bilgi verilmesi; şüpheli kişilerin,
maddelerin ve faaliyetlerin rapor edilmesi sırasında uygulanacak işlemlerin tekrar
üzerinde durulması ve artırılmış teyakkuz gerekliliğinin vurgulanması; ve
.8 kalkıştan önce, geminin tümünün veya belirli alanlarının aranması.
Güvenlik seviyesi 3’de, gemide, güvenlik olay ve tehditlerine müdahale eden yetkililer tarafından
çıkarılan talimatlara uyulacaktır. Müdahale edenler ve liman tesisi ile yakın işbirliği içinde, gemi tarafından
alınmış ek güvenlik önlemleri aşağıdakileri içermektedir:
.1 girişi tek ve kontrollü bir giriş noktası ile sınırlandırma;
.2 sadece güvenlik olayı veya tehditlerine müdahale edeceklere giriş izni verme;
.3 gemide, gemi personelinden olmayan kişileri yönlendirme, onlara refakat veya doğrudan
.4 gemiye biniş ve inişleri geçici olarak durdurma;
.5 yük elleçleme işlemlerini ve teslimatları geçici olarak durdurma;
.6 geminin tahliye edilmesi;
.7 geminin yer değiştirmesi; ve
.8 geminin tümünün veya belirli alanlarının aranmasına hazırlanılması veya aranması.
7.2.GEMİDE GİRİŞE SINIRLANDIRILMIŞ MAHALLER (ISPS B/9.18-9.24)
Geminin belli alanları, Şirket tarafından “sınırlı alanlar” olarak belirlenir.
.1 gemi içindeki hassas alanlara izinsiz girişlerin önlenmesi;
.2 yolcuları, gemi personelini, liman tesisi personelini veya gemide bulunmaya
.3 yükün ve gemi kumanyasının korunmasıdır.
Tüm bu sınırlı alanlar, bu alana girişin sınırlandırıldığı ve izinsiz girişlerin güvenlik ihlali oluşturduğunu
belirten işaretlerle, açık bir şekilde belirlenir. Bu anlamdaki duyurular bu gemi tarafından tutulur (bu
bölümdeki Ek 7’ye bakınız).
Geminin düzenli ve güvenli bir şekilde tahliyesini sağlamak için, her zaman, personel yerleştirilmiş
bölümlerden ve de toplanma veya röle istasyonlarından kaçış ve tahliye yolları oluşturulacaktır. Bu yollar,
üzerinde engel teşkil edecek herhangi bir cisim bulundurulmamalıdır ve güvenlik nedenleriyle kapatılırsa
kaçışın akması gereken yönden anahtarsız olarak açılabilir durumda olmalıdır.
13
gözetim;
Gemideki sınırlı alanların amacı:
yetkili diğer personeli korunması ve
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
14. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
Her türlü güvenlik ihlali, GGZ’ne rapor edilmelidir.
Güvenlik Seviyesi 1’de, sınırlı alanlara uygulanan güvenlik önlemleri şunlardır:
.1 giriş noktalarını kilitlemek veya güvenliğini sağlamak;
.2 alanları izlemek için gözetim araçları kullanmak;
.3 mürettebat üyelerinin hazır bulunmasını sağlamak;
.4 koruma veya devriyeler kullanmak; ve
.5 izinsiz girişlere karşı gemi personelini uyarmak için otomatik izinsiz giriş tespit cihazı
Güvenlik Seviyesi 2’de, sınırlı alanların izlenme yoğunluğu ve sıklığı ve sınırlı alanlara giriş kontrolü,
sadece yetkili kişilerin girebilmesini sağlamak için arttırılmalıdır. Uygulanacak ek güvenlik önlemleri
aşağıdakilerden oluşabilir:
.1 giriş noktalarına bitişik sınırlı alanlar belirlemek;
.2 gözetim araçlarını sürekli izlemek; ve
.3 sınırlı alanları korumak ve devriye için ek personel tahsis etmek.
Güvenlik Seviyesi 3’de, gemide , güvenlik olay veya tehdidine müdahale eden yetkililer tarafından
verilen talimatlara uyulacaktır. Yüksek güvenlik seviyesine müdahale eden bu yetkililerle ve liman tesisi ile
yakın işbirliği içinde, gemi tarafından alınacak güvenlik önlemleri şunlardır:
.1 güvenlik olayına veya varsayılan güvenlik tehdidine yakın olan, girişin yasaklandığı,
gemideki ek sınırlı alanların belirlenmesi; ve
.2 geminin aranmasının bir parçası olarak, sınırlı alanların aranması.
Gemide tespit edilen sınırlı alanlarla ilgili ayrıntılar ve bunların korunması için kabul edilen önlemler, bu
Planın ayrılmaz bir parçası olmasına rağmen, gizlidir (ISPS Kodu, A/9.8.1’de belirtildiği şekilde) ve sadece
aşağıdaki kişilere verilebilir:
.1 bayrak devletinin usulüne göre yetkilendirilmiş temsilcileri; ve
.2 bayrak devletinden izin alan diğer kişiler.
7.3. GÜVERTE ALANLARININ VE GEMİYİ ÇEVRELEYEN ALANLARIN İZLENMESİ (ISPS B/9.42-9.49)
Bu gemi; gemideki , gemideki sınırlı alanlardaki ve gemiyi çevreleyen alanlardaki faaliyetleri kontrol etme
kapasitesine sahiptir. Bu izleme kapasitesi aşağıdaki unsurların tedariki yoluyla kolaylaştırılabilir:
.1 aydınlatma;
.2 nöbetçiler, devriyeler dahil güverte kontrolleri; [ve, gerekli olduğu yerlerde;
.3 ek güvenlik korumaları, otomatik izinsiz giriş tespit cihazları ve gözetim araçları.]
İzleme ekipmanları sürekli olarak çalışmak üzere konfigüre edilmiştir ve hava koşullarının etkisi veya güç
kesintisinin olası etkileri de dikkate alınmıştır (ISPS B/9.44).
Güvenlik Seviyesi 2’de (ISPS B/9.47), gemi, izleme ve gözetim olanaklarını geliştirmek için ek güvenlik
önlemleri oluşturacaktır. Bu ek önlemler aşağıdakiler olabilir:
.1 güvenlik devriyelerinin sıklığını ve ayrıntılarını arttırmak;
.2 ışıklandırmanın yoğunluğunu ve kapsamını veya güvenlik ve gözetim araçlarının
.3 güvenlik gözcüsü olarak ek personel görevlendirmek; ve
.4 sağlandığında , denizdeki bot devriyeleri ve sahildeki yaya veya araçlı devriyeler ile
14
kullanmak.
kullanımını arttırmak;
koordinasyonu sağlamak.
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
15. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
Güvenlik seviyesi 3’de (ISPS B/9.49), gemide, güvenlik olayı veya tehdidine müdahale eden yetkililer
tarafından verilen talimatlara uyulacaktır. Ancak, gemi, müdahale eden bu yetkililer ve liman tesisinden
aldığı kılavuz bilgilere istinaden aşağıda verilen ek önlemleri alabilir:
.1 gemi veya civarını aydınlatan bütün ışıkların yakılması;
.2 gemideki ve civarında faaliyetleri kaydeden, gemideki bütün gözetim ekipmanlarının
.3 bu gözetim ekipmanının kayıt süresinin azami seviyede tutulması;
.4 eğer uygun ise, gemi pervanesinin düşük devirle çalıştırılması gibi, gemi teknesine
sualtından erişimi engelleyecek önlemlerin başlatılması; ve
.5 gerekliyse, gemi teknesinin sualtı denetimine hazırlanılması.
Aydınlatma; Gemi ışıklandırmasının uygun seviyesi ve yeri ve geminin en fazla uğradığı limanlardaki
ışıklandırma seviyesi ve yeri aşağıdaki unsurları sağlamak üzere değerlendirilecektir:
.1 gemi personelinin, gerektiğinde, geminin ötesinde hem kıyı yönü hem de deniz yönündeki
.2 ışıklandırmanın gemi üzerini ve çevresini aydınlatmak üzere yönlendirilebilmesini; ve
.3 bu ışıklandırmanın giriş noktalarında personel kimlik kontrolünü kolaylaştırmasını.
Gemi rıhtıma yanaşıp, yük işleri gibi gemi/liman etkileşimi faaliyetleri yürütürken, geminin güvertesi ve
gemiye giriş noktaları, geceleyin ve görüş alanının düşük olduğu zamanlarda aydınlatılacaktır. Diğer
zamanlarda, rıhtımdayken veya açık deniz terminalindeyken veya kıyıdan açıkta demirliyken, aydınlatma
gerekli görüldüğü zamanlarda kullanılabilir (ISPS B/9.46).
Yüksek güvenlik olayı riski durumlarına karşı koruma sağlamak için ek ışıklandırma gerekebilir.
Gerektiğinde, liman tesisi ile işbirliği halinde kıyı tarafı için ek ışıklandırma ayarlanabilir. (ISPS B/9.48).
Denizdeyken, gerekli görüldüğünde, gemi, Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğünün
(değiştirilen COLREGS 1972) mevcut hükümlerine uygun şekilde, güvenli seyre uygun mevcut tüm
ışıklandırmalarını kullanacaktır.
.1 kurcalamayı; ve
.2 gemiye ait olmayan yükün kabul edilip gemiye alınmasını önlemeye yöneliktir.
Bazıları, liman tesisleri ile irtibat kurularak uygulanacak olan güvenlik önlemleri, gemiye giriş noktalarında
envanter kontrol işlemlerini içerir. Yük, gemiye yüklendiğinde, gemiye yüklenmek için onaylanmış
olduğuna dair bilgiler içerecektir. Ayrıca, gemiye yüklendikten sonra, yükün kurcalanmaması için güvenlik
önlemleri alınacaktır.
Düzenli veya tekrarlanan yük hareketleri sırasında, ŞGG, liman tesisine de danışarak, göndericiler ve
yükten sorumlu diğer kişiler ile, liman dışı kontroller, mühürleme, zamanlama ve destekleyici belgeleme vs
gibi hususları kapsayan düzenlemeler üzerinde mutabık kalmıştır. Bu düzenlemeler, ilgili LTGG’ne
bildirilmiş ve onunla bu düzenlemeler üzerinde anlaşılmıştır. Bu düzenlemeler zaten uygulanmaktaysa, bir
çizelgeye kaydedilirler.
15
açılması;
faaliyetleri tespit edebilmesini;
7.4.YÜK ELLEÇLEME (ISPS B/9.25-9.32)
Yük elleçleme ile ilgili güvenlik önlemleri:
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
16. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
7.4.1. YÜK ELLEÇLEME SIRASINDA UYGULANACAK GÜVENLİK ÖNLEMLERİ
.1 yük elleçleme işlemlerine nezaret etme sorumluluğunun uygun bir mürettebat üyesine
.2 yükün elleçlenmesinden önce veya elleçleme sırasında, yükün, yük taşıma ünitelerinin ve
.3 yüklenen yükün, yük belgesine uygunluğunun kontrolleri;
.4 kurcalamayı önlemek için, mühürlerin kontrolü veya diğer metotlar;
.5 yerleri de dahil olmak üzere, gemide taşınan tehlikeli yükler veya tehlikeli maddelerin bir
envanterini oluşturma, tutma ve güncelleme prosedürlerini uygulamak; [ve
.6 liman tesisleri ile irtibata geçerek, araba taşıyan gemilere, ro-ro ve diğer yolcu
gemilerine yüklenmek üzere belirlenmiş taşıtların, yüklenmeden önce, aranmaya
tabi tutulmalarının ve [örneğin %5’inin] aranmasının sağlanması.]
Yükün kontrolü aşağıdaki yöntemlerle gerçekleştirilebilir:
.1 gözle ve fiziksel inceleme; ve gerektiği yerlerde,
.2 tarama/ algılama cihazları, mekanik cihazlar veya köpekler kullanılarak.
7.4.2.GÜVENLİK DERECESİ YÜKSELDİĞİNDE YÜK ELLEÇLEME SIRASINDA ALINACAK EK
Güvenlik seviyesi 2’de (ISPS B/9.30-31), yük elleçleme sırasında uygulanacak ek güvenlik önlemleri
şunlardan oluşur:
.1 yükün, yük taşıma üniteleri ve kargo alanlarının detaylı kontrolleri;
.2 sadece gemiye ait yükün yüklenmesini sağlayan yoğun kontroller;
.3 araba taşıyan gemilere, ro-ro ve diğer yolcu gemilerine yüklenecek taşıtların [örneğin %
.4 kurcalanmayı önlemek için kullanılan, mühür kontrolleri ve diğer metotların sıklığının ve
Yükün ayrıntılı kontrolü aşağıdaki yöntemler ile gerçekleştirilebilir:
.1 gözle ve fiziksel incelemenin sıklık ve detayını arttırarak;
.2 tarama/algılama cihazları, mekanik cihazlar veya köpeklerin kullanımının sıklığını
.3 nakliyeciler veya diğer sorumlu kişiler ile oluşturulan anlaşma ve işlemlere uygun olarak
geliştirilmiş güvenlik önlemlerinin koordinasyonunu sağlayarak.
Güvenlik Seviyesi 3’te (ISPS B/9.32), gemide, güvenlik olayı veya tehdidine müdahale eden yetkililer
tarafından verilen talimatlara uyulacaktır. Gemi, müdahale edenler ve liman tesisi ile yakın işbirliği içinde,:
.1 yükleme ve boşaltma işlerini geçici olarak durdurabilir; ve
.2 gemide taşınan her türlü tehlikeli yükler ve tehlikeli maddelerin envanterini, eğer mevcut
ise gemide bulunduğu yerleri doğrulayabilir.
7.5. GEMİ KUMANYASININ ELLEÇLENMESİ (ISPS B/9.33-9.37)
16
verilmesi (ISPS A/7.2.6);
yük alanlarının düzenli kontrolü;
ÖNLEMLER
25’inin] yoğun olarak aranması; ve
detaylarının arttırılması.
arttırarak, ve
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
17. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
Kumanya elleçleme ile ilgili güvenlik önlemler, gemiye ait olmayan kumanyanın kabul edilip gemiye
alınmasını önlemeye yöneliktir. Ayrıca kumanya içine karıştırılabilecek yabancı ve zararlı maddelerin
ayrıştırılması sağlanır.
7.5.1.GEMİ KUMANYASININ TESLİMİ İLE İLGİLİ GÜVENLİK ÖNLEMLERİ
.1 gemi kumanyasının kontrolünün ve paketlerin bütünlüğünün kontrolünün sağlanması;
.2 gemi kumanyasının kontrol yapılmadan kabul edilmesinin önlenmesi;
.3 kurcalanmanın önlenmesi; ve
.4 sipariş verilmemişse gemi kumanyasının kabulünün önlenmesi.
Geminin düzenli olarak kumanya aldığı limanlar için, ŞGG, teslimatların bildirimi, zamanlaması ve
belgelendirilmesini kapsayan düzenlemelerin kabul edilmesi için, düzenli tedarikçiler ve liman tesisi ile
görüşmüştür (ISPS B/9.34).
Gemi kumanyası elleçleme işlemlerine nezaret edilmesi sorumluluğu, kaptan veya kumanyanın alındığı
departmanın yetkilisi tarafından verilecektir (ISPS A/7.2.6).
Gemi, teslimat için verilen kumanyanın gemi tarafından veya gemi adına sipariş edildiğini teyit edecektir.
Yüklemeden önce, teslim edilen kumanyanın sipariş edilen kumanyaya uyduğunu teyit etmek için, belgeli
kontrol yapılacaktır. Bu kontrol bittiğinde, kumanya derhal güvenlik altına alınacak ve istiflenecektir.
7.5.2.GÜVENLİK DERECESİ YÜKSELDİĞİNDE KUMANYA ALIMINDA UYGULANACAK EK
ÖNLEMLER
Güvenlik Seviyesi 2’de, yükleme yapılmadan önce, teslim edilen kumanyanın sipariş edilen kumanyaya
uyup uymadığını görmek için fiziksel ve belgeli kontrol yapılacaktır. Bu kontrol bittiğinde, kumanya derhal
güvenlik altına alınacak ve istiflenecektir.
Güvenlik Seviyesi 3’te, gemide, güvenlik olay veya tehdidine müdahale eden yetkililer tarafından verilen
talimatlara uyulacaktır. Seviye 3’te, gemi kumanyayı reddedebilir.
7.6.SAHİPSİZ BAGAJLARIN ELLEÇLENMESİ (ISPS B/9.38-9.41)
Sahipsiz bagajlar (denetim veya arama noktasındaki, şahsi eşyalar dahil yolcu veya gemi personeli ile
birlikte olmayan herhangi bir bagaj), gemiye kabul edilmeden önce tespit edilecek ve aranması da dahil
uygun tarama seviyesine tabi tutulacaktır.
Ancak, liman tesisinin uygun donanıma sahip olması durumunda, sahipsiz bagajların taranması
sorumluluğu tesisindir. Bu tarama işlemlerinin gerçekleşmesini ve sahipsiz bagajların tarandıktan sonra
güvenli bir şekilde elleçlenmesine yönelik önlemlerin uygulanmasını sağlamak için yakın işbirliği gerekir.
Liman tesisi tüm sahipsiz bagajları taramalı ve bazılarını rasgele aramalıdır. Tarama işlemi, X-ray
cihazlarının kullanılmasını içerebilir. Ancak, limanda uygun tesisler yoksa, bu şart gemi tarafından yerine
getirilecektir.
Güvenlik Seviyesi 2’de, tüm sahipsiz bagajlar, X-ray taramasından geçirilecek veya aranacaktır
Güvenlik Seviyesi 3’te, gemi, güvenlik olay veya tehdidine müdahale eden yetkililer tarafından verilen
talimatlara uyacaktır. Bu, sahipsiz bagajın gemiye kabul edilmemesini de içerebilir.
Bu gemide, her türlü sahipsiz bagaj, belirlenmiş bir alanda depolanır.
17
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
18. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
8. GEMİDE YAPILAN GÜVENLİK DEĞERLENDİRMESİ
Bir geminin maruz kalabileceği tehditler hızla değişebilir. Uluslararası olaylar, bir geminin yeri, bandırası,
mürettebat veya yolcularının uyruğu veya taşınan yük tipi ile de birleştiğinde, bir geminin maruz
kalabileceği tehditleri dramatik bir şekilde değiştirebilir. Sonuç olarak, potansiyel tehditleri değerlendirmek
için, bu olayların düzenli olarak izlenmesi kritik öneme sahip bir konudur.
Bu izleme işlemi, bayrak veya liman devletleri ve ŞGG tarafından ve gemiye bildirilen güvenlik seviyesi
tarafından yapılacaksa da, kaptan ve GGZ, sefer esnasında sürekli olarak güvenlik durumunu
değerlendirecek ve bu değerlendirmelere göre önlem alacaktır.
Göz önüne alınacak konular, Gemi güvenlik planında verilen kontrol listesine göre yapılır. İlk Gemi
Güvenlik Değerlendirmesinde kullanılan kriterler gizlidir.
Potansiyel tehditler hakkındaki bilgiler çeşitli kaynaklardan elde edilebilir. Bu bilgi kaynakları; gemi
sahibinin temsilcileri, medya, liman yetkilileri ve bunların güvenlik görevlileri, Liman Kaptanları, yerel
emniyet yetkileri ve yerel konsolosluk görevlileri veya diplomatik temsilcileri içerir. Bu gemi için bazı yararlı
irtibat noktaları, bu bölümdeki Ek B’de verilmiştir. GGZ veya kaptan, Şirket Güvenlik Görevlisine bildirmek
suretiyle bu kaynaklara yeni eklemeler yapabilir.
İnternet siteleri, korsanlık ve diğer tehditlerle ilgili bilgi toplamak için kullanılır. Çeşitli, devlet, sektör ve
uluslararası iş kuruluşları da potansiyel tehditler hakkında bilgi verirler. Örneğin, hükümetler, yüksek
güvenlik riski olan bölgeler için uyarılar yayınlarlar. Bazı internet sitelerinden oluşan bir liste, bu bölümdeki
Ek C’de verilmiştir. GGZ veya kaptan, bu listeye gerekli eklemeleri yapabilir ve bu eklemeleri, daha geniş
bir kitleye dağılmasını sağlamak için ŞGG’ye bildirir.
8.2 GEMİ GÜVENLİK DEĞERLENDİRMESİ YAPARKEN DİKKATE ALINACAK KONULAR
Yer: Bir geminin yeri, potansiyel tehditlerin tespit edilmesinde önemli olabilir. Örneğin, gemilerin,
dünyanın belli yerlerinde, karaya yakın seyrederken, hız ve manevra kabiliyetinin sınırlı olabileceği
dar kanallardan geçerken, demirliyken veya rıhtımdayken, korsan/hırsız saldırısına uğrama
ihtimalleri daha yüksektir. Korsan eylemlerinin fazla olduğu belirli ülkeler veya bölgeler için,
hükümet, genel ve Şirket uyarıları yayınlanır. Bu uyarılar, gemiye, ŞGG tarafından duyurulur.
Potansiyel tehdit aynı ülke içinde dahi, limandan limana değişebilir.
Günün Bölümü: Gemiler, denizde, rıhtımda veya demirliyken, izinsiz girişleri tespit etmek veya
önlemek için ışığın yetersiz olduğu geceleri, tehditlere karşı daha zayıftır.
Gemi Tipi: Taşıma faaliyetleri ile ilgili büyük terör olayları, uçakları konu almasına rağmen,
gemilerde de bu tip olaylara rastlanmıştır ve belirli gemi ve kıyı tesisi kategorileri, teorik olarak,
terör eylemleri için, çok çekici fakat bir o kadar zor hedefler teşkil etmektedir.
18
8.1. İNTERNET ERİŞİMİ
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
19. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
.1 Yolcu Gemileri – Yolcu gemileri; yüksek profilleri, sahipleri, veya belli bir seyahatteki
varış noktaları nedeniyle çok çekici hedefler haline gelebilir. Yolcuları arasında taşıdığı
bilinen belirli vatandaşlar nedeniyle de hedef haline gelebilirler. Bu gemilerle seyahat
eden yolcular ise, yüksek gelir grubuna mensup kişiler olarak algılanır ve bu da tek başına
bile bu gemileri bir hedef haline getirir.
.2 Petrol Tankerleri – Yükleri konusunda yüksek siyasi hassasiyet olması, çevre kirliliğine
yol açma potansiyeline sahip olmaları dolayısıyla maruz kaldıkları kazalara geniş bir
kamuoyu ilgisinin olması nedeniyle, büyük petrol tankerleri de potansiyel olarak çekici
hedeflerdendir. Genellikle sayısal olarak daha az sayıda mürettebat çalıştırmaları
nedeniyle güvenlik açısından zayıf olsalar da, boyutları nedeniyle bu tip gemiler binmenin
çok zor olduğu gemilerdir. Bunlara ek olarak, uğradıkları terminaller, genellikle tecrit edilir
ve bu gemiler bu terminallerdeyken, mürettebat üyeleri ve diğer personel güvertede
görünür haldedir. Gemide yetkisi olmayan kişiler olursa, bu az sayıdaki mürettebat
arasında hemen fark edilebilir ve gemideki makinelerin karmaşık yapısı sabotajcılar
açısından uzmanlık bilgisi gerektiren bir unsurdur.
Küçük tankerler bile, tehdit etmek veya çok büyük bir çevresel etkiye neden olmak
amacıyla kullanılabilir.
.3 Ro-Ro Yolcu Feribotları – Araç taşıyan feribotlar; gemiye hasar verme veya devreden
çıkarmaya yönelik ve gemide yangın çıkmasına ve/veya yolcu veya mürettebatın
yaralanması veya ölmesine neden olan bombalı araç saldırılarına (patlayıcı veya yangın
çıkarıcı) karşı, diğer gemi tiplerine göre daha hassastır. Ayrıca, bu tip gemilerdeki terörist
saldırılar gemide tehdide karşı zayıf ve kalabalık bir alana, zaman ayarlı bomba paketi
bırakılarak gerçekleştirilebilir.
.4 Özel Yüklü Diğer Gemiler – Belirli gemiler, kendilerini terör örgütleri için çekici hedefler
haline getiren özel yükler taşır (örneğin tehlikeli yükler, canlı hayvanlar).
.5 Terminaller – Limanlarda veya rıhtımdayken, gemilerin güvenliği, büyük ölçüde, limanın
veya liman yetkililerinin sağladığı güvenliğe bağlıdır. Petrol veya gaz elleçleyenler gibi
belirli terminaller ile, kıyı tesisleri, terörist ve sabotajcılar için çekici bir hedeftir.
Yük Tipi: Yük olması veya olmaması, yükün nevii ve özellikleri ve istiflenmesi de bir faktör olabilir.
Teröristler bir gemiyi silah olarak kullanmak isterse, tehlikeli madde yükü taşıyan bir geminin
kontrolünü ele geçirmek isteyecektir.]
19
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
20. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
9. GEMİ VE LİMAN İŞLEMLERİNE YÖNELİK GÜVENLİK TEHDİTLERİ
Eğer normalden yüksek bir güvenlik tehdidinin mevcut olacağı yönünde bir değerlendirme varsa, bayrak
devleti, liman tesisinin bağlı bulunduğu devlet veya ŞGG tarafından gemiye, MARSEC 2 veya 3
seviyelerinde faaliyet gösterme talimatı verilecektir. Böyle bir durumda alınacak güvenlik önlemleri bu
Plan’da belirtildiği gibidir.
Eğer gemi MARSEC 1 Seviyesindeyse ve kaptan, GGZ ile bir istişarenin ardından, bir güvenlik tehdidinin
varlığına hükmederse, bu tehdidi azaltmak için uygun önlemleri alacaktır. Kaptan ŞGGyi , bayrak
devletini ve (uygulanabilirse) liman devletini, tehditten ve bu tehdide karşı alınan güvenlik
önlemlerinden haberdar edecektir.
9.1.GÜVENLİK TEHDİT EDİLDİĞİNDE YAPILACAKLAR
Güvenlik ihlal veya tehdit edildiğinde, kaptan, GGZ ile bir istişarenin ardından, aşağıdaki önlemleri dikkate
alabilir:
Gemi Güvenlik Alarm Sisteminin çalıştırılması
Acil durum istasyonlarının aranması
Liman tesisinin bağlı bulunduğu taraf devlete haber verilmesi
Gemiyi tahliye etmeye hazırlanılması
Limanı terk etmeye hazırlanılması
Bayrak devleti veya liman devleti idaresi tarafından verilen talimatlara göre hareket edilmesi
Diğer uygun Acil Durum Olasılık planlarının kullanılması.
Gemi uluslararası sulardayken bir güvenlik olayının meydana gelmesi halinde, kaptan ve GGZ, uygun bir
karşılığın verilmesi ve/veya alarmın başlatılmasına ek olarak, olayın ayrıntıları hakkında ŞGG’yi
bilgilendireceklerdir. ŞGG de bayrak devletini ve uygun taraf devletleri bilgilendirecektir.
Gemi bir taraf devletin karasularındayken, ancak limanında değilken, bir güvenlik olayının meydana
gelmesi halinde, kaptan ve GGZ, uygun bir karşılığın verilmesi ve/veya alarmın başlatılmasına ek olarak,
olayın ayrıntıları hakkında hem en yakın veya bir sonraki limanın Liman Tesisi Güvenlik Görevlisini hem
de ŞGG’yi bilgilendireceklerdir. ŞGG de bayrak devletini ve uygun taraf devletleri bilgilendirecektir.
Gemi bir limandayken, bir güvenlik olayının meydana gelmesi halinde, kaptan ve GGZ, uygun bir karşılığın
verilmesi ve/veya alarmın başlatılmasına ek olarak, olayın ayrıntıları hakkında hem Liman Tesisi Güvenlik
Görevlisini hem de ŞGG’yi bilgilendireceklerdir. ŞGG de bayrak devletini ve uygun taraf devletleri
bilgilendirecektir.
Gemideki Güvenlik Alarm Sistemi ile donatılıp/donatılmadığı bilgisi verilerek, sistemin özellikleri güvenlik
planında tarif edilir.
Alarm sistemi sadece, gemi veya mürettebat veya yolcuların hayatları silahlı şahıslar veya diğer gemiler
tarafından yakın tehdit altında tutuluyorsa aşağıdakilerin talimatıyla çalıştırılacaktır:
20
9.2. GEMİ GÜVENLİK ALARM SİSTEMİ
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
21. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
Kaptan, veya kaptanın yokluğunda
sorumlu bir gemi zabiti, veya sorumlu bir gemi zabitinin yokluğunda
bir zabit.
Asılsız alarmların verilmesinden sorumlu tutulan kişiler disiplin cezasına çarptırılacaklardır.
Her bir acil durum alarmına ait işaretler ayrıdır, bu alarmlar aşağıdaki anlamları taşıyabilir;
Acil durum alarmı alındığında , acil durum istasyonları aranabilir.
Ana makineler stop edilebilir
Gemi tahliye (terk) edilebilir
9.3. ACİL DURUM OLASILIK PLANLARININ İÇERMESİ GEREKEN PROSEDÜRLERE ÖRNEKLER
Her gemide aşağıdaki güvenlik işlemlerini ve tehditlere karşı uygulanabilecek müdahale yöntemlerini
açıklayıcı prosedürler olmalı ve bu prosedürler Gemi Güvenlik Planında gösterilmelidir.
Gemi Güvenlik Alarm Sisteminin çalıştırılması
Acil durum istasyonlarının aranması
Acil durumda ana makinelerin kapatılması
Geminin tahliye edilmesi
Taraf devletlerin (bayrak devleti ve/veya liman devleti) bir güvenlik olayından haberdar edilmesi
Hükümetler tarafından MARSEC 3 Seviyesinde verilen talimatlara göre hareket edilmesi
Bomba tehditleri ve durumda yapılacak müdahaleler
Arama
Gemi kaçırma
Gemilere yönelik fiili saldırılar veya saldırı teşebbüsleri - kılavuz
Kaçak yolcular
21
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
22. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
10.BOMBA TEHDİTLERİ VE BU TEHDİTLERE YAPILACAK MÜDAHALELER
Eğer gemi tarafından bir bomba tehdidi alındıysa, kaptanın/GGZ’nin, uyarı ister gerçek isterse de
önemsenmeyecek biçimde asılsız görünsün, mevcut en iyi tavsiyeye göre acilen karar vermeye ihtiyacı
olacaktır. Gerçek veya asılsız herhangi bir bomba uyarısı ve geminin buna reaksiyonuyla ilgili ayrıntılı
bilgi, ŞGG’ye ve, bir limanda bulunuluyorsa veya limana yaklaşılıyorsa Liman Tesisi Güvenlik Görevlisine
rapor edilmelidir.
Uyarının alındığı şartlar, uyarının güvenilirliğine bağlı olarak, bir karar varılmasına yardımcı olabilir. Eğer
uyarı polis veya yerel otoriteler kanalıyla geliyorsa, onlar bir fikir verebilirler.
Eğer uyarı, örneğin Şirketin ofislerinde veya geminin kendisinde telefonla alındıysa, operatör veya
aramayı alan kişi sağlıklı bir kararın verilmesine yardımcı olacak şu ek bilgileri alabilmelidir: arayanın tavrı,
aksanı ve kullandığı dil; aramanın bir telefon kulübesinden mi, bir operatör kanalıyla mı yoksa kişisel
olarak mı yapıldığı; arka plandaki sesler; kesin ifade tarzı; aramanın zamanı.
Uyarının gerçek mi yoksa asılsız mi göründüğü hakkında verilen bir karar aramaların yapılması gerekip
gerekmediğini ve kime haber verilmesi gerektiğini belirleyecektir. Herhangi bir arama, aranacak alanı iyi
bilen personel tarafından, en kısa zamanda yapılmalıdır. Arama görevlilerine, neyi aradıkları konusunda
dikkatle bilgi verilmelidir. Makina dairesi bölmeleri, hassas bölgeler vb.ye özel dikkat gösterilmelidir.
10.2.BOMBA İHBARININ (TEHTİDİNİN) TELEFONLA ALINMASI
Aramayı alan kişi, yetkililer için, tehdidin geçerliliğinin değerlendirilmesi açısından, temel bilgi kaynağıdır.
Aramayı alan kişi aramanın zamanını not etmeli ve, mümkünse, arayan şahıstan aşağıdaki bilgileri almaya
çalışmalı:
Bomba ne zaman patlayacak?
Bomba nerede?
Neye benziyor?
Ne tür bir bomba?
Patlamasına neden olacak olan nedir?
Bombayı yerleştirdiniz mi?
Neden?
Nereden arıyorsunuz?
Adınız nedir?
Adresiniz nedir?
ve kullanılan dili, ve/veya bariz aksanı ve arayanın sesinin aşağıdaki hallerde olup olmadığını not
etmelidir:
Sakin veya heyecanlı/öfkeli/stres altında
Yavaş veya hızlı
22
10.1. BOMBA TEHDİTLERİNİN ALINMASI
TÜM bomba uyarıları ciddiye alınmalıdır.
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
23. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
Kadın veya erkek
Derinden veya yüksek
Gürültülü veya yumuşak
Karışık veya net
Kontrollü veya ağlamaklı
Konuşması bozuk, örn. peltek, genizden, gıcırtılı
Kıkırtılı veya ciddi.
Ek olarak, aramayı alan kişi arayanın sözlerini tam olarak not etmeli ve sesin tanıdık olup olmadığını (yani
kimin sesine benziyordu?) ve arka planda herhangi bir ses olup olmadığını düşünmelidir.
Bir bomba tehdidi alan, daima kaptana ve GGZ’ye ve, eğer gemi limandaysa, Liman Tesisi Güvenlik
Görevlisi ile diğer kıyı yetkililerine (Liman Kaptanı, Polis, İtfaiye, vb.) haber vermelidir. ŞGG de
bilgilendirilmelidir.
Tamamlayıcı faaliyetlerin gerekli görülmesi halinde, kaptan veya GGZ
mürettebatı toplamalı;
bir arama ekibi kurmalı ve onlara bomba alarmı hakkında bilgi vermeli ;
yangınla mücadele ekipmanı hazırlamalı (hortumların hazırlanması) vs. ve tüm acil
durum hasar rutinlerini uygulamaya koymalı;
istifleme planını elde etmeli;
geminin denge durumunun farkında olmalıdır.
Gemiler, aşağıdaki yerlerde bulunan patlayıcı veya yangın çıkarıcı aygıtlara karşı zayıftır:
yolcu beraberindeki otomobiller, nakliye araçları ve otobüslerde
beyan edilmemiş yüklerde
gemide, halihazırdaki yolcular tarafından ya da önceki bir seferden bırakılan zaman
el bagaj arabalarına yerleştirilmiş bagajda
gemideki depolama odalarında
limandayken gemide, liman işçileri veya yüklenicilerin personelleri tarafından.
10.4. BOMBALAR GEMİYE NASIL YERLEŞTİRİLEBİLİR?
Bombalar hemen hemen her şeye benzeyecek şekilde yapılabilirler ve gemiye birkaç yolla yerleştirilebilir
veya sokulabilirler.
.1 Gemiye gizli giriş ve çabuk-yerleştirilir cihaz
Spesifik bir zarar vermek veya belirli ekipmanları hareketsiz hale getirmenin yanısıra
gemiye saldırmak niyetinde olan sabotajcı, gemiye aranmadan girmek, bir patlayıcı
yerleştirmek ve o patlayıcı patlamadan önce de gemiden ayrılmak isteyebilir.
Sabotaj saldırıları, taleplere dayalı hiçbir uzlaşma çabası olmaması nedeniyle, rehin alma
saldırılarından farklılık gösterir. Eğer sabotajcının amacı ün kazanmaksa, olaydan sonra
“sorumluluğunun üstlenilecek” olması olasıdır. Bu tip sabotaj saldırıları belirli bir uyrukta
veya tipte bir gemiye yönelik veya gemicilik Şirketi’nin politikalarına karşı olabileceği gibi
gerekçe tamamen yerel de olabilir. Bu tip bir misyona sahip sabotajcılar, aranmadan
gemiye girmek ve gemiden ayrılmak ihtiyacı içinde olduklarından giriş kontrol
düzenlemeleri bunları her zaman caydırmayabilir. Bu tip bir saldırıya karşı korunabilmek
23
10.3. Bomba Alarmları ve Karşı Önlemler
ayarlı bir aygıt şeklinde
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
24. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
için, zayıf bölmeler kilitlenmeli veya mühürlenmeli ve nöbetçi personel, bu kilit ve
mühürlerde kurcalanmaya dair işaretler aramak için rastgele ziyaretler yapmalıdır. Bir
sabotajcının, sadece patlayıcı veya yangın çıkarıcı aygıtlar kullanması gerekmez; geminin
makinelerine zarar vermeye de çalışabilir. Sefere çıkmadan hemen önce veya bir bomba
uyarısının alınmasından sonra ekstra teyakkuz gereklidir. Mürettebat üyeleri, alışılmamış
yerlerde rastlanan beklenmedik nesnelerden derhal şüphelenmelidirler.
.2 Uzaktan kumandalı veya zaman ayarlı aygıtla sabotaj:
Sabotajcı, zaman ayarlı bombalar veya yangın çıkartıcı aygıtları gemiye gizlice sokmak
veya gemide saklamak amacıyla, yolcuların veya mürettebatın bagajları, gemi kumanyası
veya beyan edilmemiş yük teslimatı gibi elverişli yolları kullanabilir. Mürettebat üyeleri
yabancılardan paket kabul etmemeli ve söz konusu aygıtların görünüşte masum hazneler
içinde de gemiye sokulabileceği konusunda bilinçlendirilmelidirler. Örneğin, gaz tüpleri
veya oksijen tüpleri patlayıcı aygıtlar için ideal hazneler teşkil ederler. Teslim alınan gemi
kumanyası departman tanımlaması için renkli bir bantla bağlanabilir veya polipropilen bir
sargı bandı kullanılarak otomatik olarak sarılabilir.
Tekneye ya başka bir gemiden veya sualtından erişen ve zayıf bir alana bir patlayıcı
yerleştiren bir sabotajcı tarafından da bir gemiye önemli ölçüde hasar verilebilir. Bu tür
saldırılar düzenlemekte sabotajcıların amacı, manevra alanlarını veya dar kanalları bloke
etmek veya belirli bir gemiyi hareketsiz bırakmak olabilir. Bu tür saldırılar önemli ölçüde
bilgi ve teknik kabiliyet gerektirir ve sadece oldukça sofistike terörist grupların kapasitesi
dahilindedir: etkili olmak için, patlayıcıların yerleştirilmesinde bir miktar hassasiyet
gereklidir ve bu da eğitimli yüzücüleri gerektirir.
Koruma sağlayıcı önlemler şunları içerir:
tüm tekne ve su hattı üzerinde eşit ışık dağılımı sağlayan yandan aydınlatma
baloncuklar (dalgıçlar), yüzen döküntüler (yüzücüleri gizlemekte kullanılıyor
olabilir) veya küçük botlara dikkat etmek için güvertede dikkatli nöbet tutmak
yaklaşan her tekne ile iletişime geçmek.. Eğer teşhis edilemezlerse, mümkün
olduğu hallerde, yanaşmaktan menedilmeleri gerekir.
Tekneye, su hattının aşağısında bir aygıt yerleştirilmiş olması olasılığı düşünülüyorsa,
yerel makamların yardımına başvurulmalıdır. En yüksek tehdit seviyesinde ve yetkili
otoritelerce bu şekilde yapılması talimatının verildiği yerlerde veya yetkili otoritelerle
istişare halinde kaptanın taktirine bağlı olarak, aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
Sık fakat düzensiz aralıklarla yapılan bir bot devriyesi ve dikenli tel veya balık
kancaları çekilmesi balıkadamlara ve yüzücülere karşı etkili bir savunmadır.
Eğer geminin yüzücüler tarafından bir saldırıya maruz olduğu biliniyorsa,
pervanelerin ileriye ve geriye döndürülmesi su içinde bir türbülans yaratır ve
yüzmeyi daha da zorlaştırır.
Yukarıdaki önlemlerden bazıları fantezi ürünü veya gerçeklikten uzak gelebilir, ancak hepsi geçmişte bazı
başarılı sonuçlarla kullanılmıştır ve tehdit gerektirdiğinde ihtiyaç duyulan koruyucu önlem tiplerini
göstermek için dahil edilmişlerdir.
24
.3 Dıştan sabotaj:
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
25. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
Eğer şüpheli bir nesne bulunursa daha ileri kararların alınması gerekir – izole edilmesi, ayrıntılarının rapor
edilmesi ve yakındaki personele talimatlar verilmesi vb. – Personelin geminin etrafındaki hareketleri
dikkatle kontrol altına alınmalıdır. Pratik açıdan mümkün olsa bile (örn, gemi rıhtıma yanaşmışsa), toptan
tahliye her zaman en iyi çözüm değildir, çünkü birden fazla aygıt yerleştirilmiş olabilir ve uyarı insanları
ikinci aygıtın yakınına çekmek için kullanılan bir taktik olabilir.
10.5.TANIMLANAMAYAN NESNELERİN/ BOMBALARIN / PATLAYICILARIN TESBİTİ
Mürettebat, gemi veya her ikisi için de tehlike arz eden, uyuşturucular haricindeki nesneler bu kategoriye
girer. Bunlar, patlayıcıları, kimyasal maddeleri, biyolojik veya diğer türden silahları içerebilir ancak bunlarla
sınırlı kalmaz. Bu nesneler, gemiye herhangi bir limanda getirilebilir.
Eğer limandaki gemide bu tür bir aygıt bulunursa, kaptan veya sorumlu zabit, acil durum planına göre
gemiyi tahliye edecek ve sadece güvenlik hizmetlerine teknik destek sağlamaya yetecek sayıda personel
bırakacaktır.
Eğer denizdeyken bir gemide bir aygıt bulunursa, kaptanın bu duruma karşı tavrı aygıtın boyutları ve
yerine, geminin yerine ve güvenlik hizmetlerinin ve diğer yardımın geleceği süreye dayalı olacaktır.
Kaptanın duruma karşı tavrı aşağıdaki önlemlerin dikkate alınmasını da içermelidir:
Genel Acil Durum istasyonlarına gidilmesi ihtiyacı
Herkesin şüpheli cihazın iyice uzağından geçmesini sağlayarak alanın tahliye
Gemideki herkese, patlamadan kaynaklanabilecek olası yaralanmaları önlemek için,
aygıtın bulunduğu alandan çıkan tüm kapıların, trankların ve ambarağızlarının
yakınında bulunmama talimatı verilmesi
Güvenlik hizmetlerinden yardım isteme olasılığı
Aygıtın infilak etmesi halinde geminin olası hasar stabilitesi
Aygıtın araç güvertesinde bulunması halinde oluşacak yangına müdahale için yangın
söndürme odasına adam koyma ihtiyacı
Patlamanın oluşturacağı basıncı azaltmak için aygıtın etrafına bir çevreleme duvarı
Hiçbir koşulda, hiç kimse şüpheli nesnelere veya onlarla temas halindeki herhangi bir şeye
dokunmamalıdır.
Şüpheli bir nesnenin bulunması üzerine, kaptan veya GGZ, görünümü, boyutları, rengi, herhangi bir ilavesi
ve gemideki yeri hakkında ŞGG’ye, en yakın limanın yetkililerine, ve eğer gemi limandaysa, Liman Tesisi
Güvenlik Görevlisine acilen bilgi vermelidir.
10.5. ŞÜPHELİ NESNELERE YAKLAŞMA KILAVUZU
Şüpheli aygıtların yakınına gitmeyiniz
Fiziksel olarak çok yakından ve çok fazla incelemeyiniz
Aygıtı insanlardan uzaklaştırmayınız – insanları aygıttan uzaklaştırınız
Şüpheli patlayıcıları veya şüpheli aygıtları elinize almayınız, dokunmayınız,
sallamayınız, açmayınız veya hareket ettirmeyiniz
25
edilmesi ihtiyacı
inşa etme ihtiyacı.
YAPMAYINIZ!!!
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
26. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
Bir kontrol devresine kısa devre yaptırabileceğinden ve patlamasına neden
olabileceğinden suya sokmayınız veya üzerine su püskürtmeyiniz
Aygıtın yakınında koşmayınız
Aygıtın yakınında (3 metre) VHF/UHF telsizleri kullanmayınız
Kabloları, fünyeyi veya telleri çekmeyiniz veya kesmeyiniz
Fünyelere bastırmayınız
Şüpheli aygıtın yanından metal araçlar geçirmeyiniz
Anahtarları hareket ettirmeyiniz veya kancaları veya bağlantıları gevşetmeyiniz
Yakınında sigara içmeyiniz.
Şüpheli nesnenin etrafına kum torbaları veya minderler yerleştiriniz
Nesnenin çevresindeki, yukarısındaki ve altındaki alanı boşaltınız
Tehlikeli alanı tanımlayınız ve mürettebata yakınındaki hiçbir yere gitmeme talimatı
İlk zararı en aza indirgemek için kapıları ve lumbuzları açınız
Ofis veya kıyı yetkilerinin talimatlarına uyunuz.
10.6.BOMBANIN PATLAMASI DURUMUNDA YAPILACAKLAR
Eğer bir uyarı yapılmadan, gemide veya yakınında bir bomba patlarsa, kaptan:
su geçirmez bütünlüğü ve stabiliteyi sağlamalı
gerekli olduğu yer ve zamanda ilkyardım uygulamalı
yangınla mücadele tedbirleri almalı
kayıpların sayısını ve isimlerini belirlemek için personeli toplamalı
ŞGG ve yerel yetkililere (limanda) haber vermeli ve gerekirse tehlike çağrısı
limandaysa, basın ve yakın akrabaların sorularını yanıtlamaya hazır olmalıdır.
Kaptan veya GGZ yapılan tüm haberleşmenin ve gerçekleştirilen tüm faaliyetlerin kaydını tutmalıdır.
26
YAPINIZ!
veriniz
yapmalıdır (denizde)
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
27. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
11. GEMİDE “ARAMA” YAPMAK
(Aşağıda, bir gemiyi aramak için gereken olası talimatların bir örneği yer almaktadır.)
Tam ve yeterli bir aramanın olası en kısa sürede tamamlanabilmesi için, bu gemiye özel bir arama planı,
önceden hazırlanmıştır. Bu plan zaman zaman gözden geçirilecek ve deneyimlerin ışığında tadil
edilecektir. Kapsamlı olup arama görevlilerinin izlemesi gereken yolların ve bu yollar üzerinde bir aygıtın
gizlenebileceği yerlerin ayrıntılarını vermektedir. Plan, tüm opsiyonları kapsamak ve hiçbir çatışma ve
ihmal olmamasını sağlamak amacıyla mantıksal bir tarzda sunulur. Plan, bir arama görevlisine gözden
kaçırılmış bir şey olup olmadığı konusunda endişelenmeksizin fiili aramaya odaklanma imkanı verir.
Arama yaparken, bir teröristin aygıtı, örneğin bir makina dairesindeki bir alet çantası şeklinde, arka plana
uydurmaya çalışabileceği de unutulmamalıdır.
Tek tek gemiler için kontrol kartları sistemi hazırlanması, izlenecek kesin güzergah ve aranacak alanları
belirleyen birer tanesi her bir arama görevlisine verildiğinde, oldukça faydalı bir ihtiyat örneği sergiler.
Kartlar, farklı sorumluluk alanlarına göre renk kodlarıyla donatılmıştır, örn. güverte alanları için mavi,
makina dairesi için kırmızı vb. Tekil bir arama görevinin tamamlanması üzerine kart, tüm kartlar
toplandığında aramanın tamlanmış olduğunun anlaşılabilmesi için merkezi bir kontrol noktasına geri
verilecektir.
Kapsamlı bir arama planına ek olarak, daha zayıf ve girilmesi daha kolay alanların hızlı bir şekilde
aranması veya buralara ‘hızla bir göz atılması’ için bir plan daha yapılmıştır.
Kart sistemi kullanılırken, seçili kartlar sadece zayıf ve girilmesi kolay alanları kapsayacaktır.]
Potansiyel bir bomba patlamasından önce kısa bir uyarı süresi varsa
Güvenlik yönetimi alınan bir bomba tehdidinin araştırılması gerektiğine hüküm verirse
Hızlı bir arama yapmak için bir fırsat çıkarsa.
Bu tür arama belirli bir tehdide veya gemiye bir bomba veya silahlar yerleştirildiğini belirten sağlam
istihbarat bilgisine reaksiyon olarak yapılacaktır. Yükseltilmiş tehdit zamanlarında tedbir olarak da
kullanılabilir. Ne zaman bir reaktif arama yapılması emredilse, bu arama aşağıdaki prensiplere uygun
olarak yapılacaktır:
Sıradışı nesnelerin farkedilebilmesi için arama görevlilerinin aranacak alanı iyi biliyor
27
Bu tür bir hızlı arama aşağıdaki hallerde yapılabilir:
11.1. ARAMA TÜRLERİ
İki tür arama vardır:
11.1.1.REAKTİF ARAMA
olmaları gereklidir.
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
28. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
Arama belirli bir arama planı veya programına göre yapılmalı ve zabitler ve yönetim
tarafından dikkatle kontrol edilmelidir
Arama görevlileri potansiyel bir bomba veya yangın çıkarıcı aygıtı tanıyabilmelidirler
Aranmış veya ‘temiz’ alanları işaretlemek veya kaydetmek için bir sistem olmalıdır.
Arama görevlilerinin rapor vereceği bir merkez kontrol noktası kurulmalıdır.
Arama görevlileri arama denetçileriyle iletişim kurabilmelidirler.
Arama görevlileri, şüpheli bir aygıt bulunursa ne yapılacağını kesin olarak biliyor
11.1.2.Önleyici Arama – Bu arama, teröristleri bir gemide kaçak bomba veya silah taşımaktan veya bir
terminal veya sınırlı alana gizlice sokmaktan caydırmayı ve eğer teröristler bu tür aygıtları gizlice içeri
sokmaya çalışırlarsa mürettebatın bunları bulmasını sağlamayı amaçlar. Aşağıdaki prensipler tüm önleyici
aramalar için geçerlidir:
Sınırlı alana girmelerinden önce insanların, mal ve eşyaların kontrol edildikleri veya
arandıkları yerler kurulmalıdır. Bir kere alana girildikten sonra ayırım esastır ve kontrol
edilmemiş kişiler veya eşyalarla temasa hiçbir şekilde izin verilmemelidir.
Kişilerin/eşyaların aranma yüzdesi, tabi ki tehdit seviyesine dayalı olacaktır.
Bir kere alana girdikten sonra, hiçbir kişi veya araca, aramayı denetleyen kişinin izni
olmaksızın alanı terk etme veya gemiden karaya çıkma izni verilmemelidir.
Araba, bagaj ve malın sahibi/şoförüyle eşleşmesi en önemli amaçtır.
Sınırlı veya steril alanlar ve buralara girişler aranmalıdır. Bu tür aramaların sıklığı
tehdit seviyesine göre belirlenecektir.]
Bu geminin arama sistemi, mürettebatın, kendi zabiti veya başka bir zabit yönetimi altında, kendi
alanlarını aramaları esasına dayalı olacaktır. Bu yolla, olağandışı bir nesnenin teşhis edilmesi daha
olasıdır. Arama ekipleri, biri “yüksek” diğeri “alçak” arama yapan çiftler halinde çalışacaktır. Eğer şüpheli
bir nesne bulunursa, çiftlerden biri nöbette kalırken diğeri bulunanı rapor edecektir. Herhangi bir aramayı
yetkin bir biçimde gerçekleştirmek için gemi personeli UHF/VHF telsizleri kullanacaktır, ancak kullanılan
kanallar seyir esnasında daha önce kullanılanlarla sınırlı olmalıdır. Arama denetçisi (örn. GGZ), tüm
alanların arandığından emin olmak ve kaptanın daima en son güncel arama durumuna sahip olmasını
sağlamak için arama gruplarından gelen tüm raporların bir kaydını tutacaktır. Arama sırasında tüm
asansörler enerjisi kesilerek kapatılacaktır.
11.2.1. KİLİTLİ OLMAYAN ALANLARIN ARANMASI
En az kullanılan alanların kilitli olması gerektiğinden zayıf alanların hızlı bir araması aşağıdaki şekilde
yapılabilir:
Kilitli ve mühürlü kaldıklarından emin olmak için tüm kilitli ve mühürlü kapıların kontrol
Kilitli olmayan tüm alanların, asansörlerin ve çöp tenekelerinin aranması
Arama grubu liderlerinin, kendilerine tahsis edilen alanların aranmasını
tamamlamaları üzerine GGZ’ye haber vermeleri
GGZ’nin, kaptanın en son güncel arama durum raporuna sahip olmasını sağlamak
için arama gruplarından gelen tüm raporların bir kaydını tutması.
28
olmalıdırlar.
11.2.ARAMA SİSTEMİ
Arama sistemi iki aşamaya bölünebilir:
edilmesi
11.2.2.KİLİTLİ ALANLARIN ARANMASI
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
29. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
Eğer gerekli olmuşsa, kilitli alanların ve asansör boşluklarının tam bir araması aşağıdaki şekilde
yapılabilir:
Tüm kilitli alanların ve asansör boşluklarının, gerekli geçiş anahtarları kullanılarak
Tüm mürettebat yatakhanesi, dolaplar, gardıroplar ve çekmecelerin baştan sona
Kendilerine tahsis edilen alanların aranmasının tamamlanması üzerine grup
liderlerinin köprüüstüne haber vermeleri
GGZ’nin, kaptanın en son güncel arama durum raporuna sahip olmasını sağlamak
için arama gruplarından gelen tüm raporların bir kaydını tutması.
Bir aygıtın bulunması aramanın sonunu getirmemelidir, zira yerleştirilmiş birden fazla aygıt olması olasılığı
daima vardır.
Bir arama sırasında bulunan sahipsiz bagaj veya terkedilmiş paketlerin sahipleri, şüpheli nesneye bitişik
alan temizlenirken aranmalıdır.]
Karada merkezileştirilmiş bir arama noktası, genel olarak ekipman, personel ve alan açısından en
ekonomik olanıdır ve polis, gümrük ve göç gibi kontrol hizmetlerine daha kolay bütünleşme imkanı sağlar.
Gerekirse, Liman Tesisi Güvenlik Görevlisi’nden uygun düzenlemeleri yapması istenmelidir.
Bununla birlikte, arama sonrasında “temiz yolcular”ın ayrılması, organizasyon ve gözetim açısından
problemler yaratabilir. İskele başında yapılan bir arama, potansiyel teröristlere hedeflerine yaklaşma
imkanı sağlamak şeklinde bir dezavantaja sahiptir. Ayrıca, gemilerdeki alanlar da kıyıyla
karşılaştırıldığında biraz daha hassas bir durumdadır ve kontrol noktasını geçmek için açık bir iskelede
bekleyen yolcuların veya gemiye gelen diğer ziyaretçilerin oluşturdukları uzun kuyrukların öfke
yaratabileceği dikkate alınmalıdır. Bununla birlikte, bu seçenek, kıyıda tarama yapılmadığında veya
yüksek tehdit seviyesinde, çifte kontrol yapılması gerektiğinde kullanılabilir .]
11.4. KİŞİLERİN VE ZATİ EŞYALARIN ARANMASINA YÖNELİK ARAMA YÖNTEMLERİ
Fiziksel arama – Fiziksel arama en iyi paravanla ayrılmış alanlarda yapılır, zira mahremiyet utanmayı en
aza indirger ve etkililiği arttırır. Aranan insanlara belirli bir arama görevlisi seçme fırsatı verilmemelidir.
Bekleyen insanların gözlenmesi ve şüpheli davranışların not edilmesi ve aşırı yüklenmeyi önlemek
amacıyla kişilerin müsait arama görevlilerine dağıtılması için bir zabit görevlendirilmelidir.
Metal Tarama – İnsanlar, belirli metaller geçirilirse bir alarmı tetiklemeye önceden ayarlanmış bir
kemerden geçirilmek suretiyle de taranabilir. Bireylerin taranması için elde taşınan metal detektörleri
kullanılabilir. Bununla birlikte, metal detektörler patlayıcıları, plastik silahları veya cam veya plastik kaplar
içinde taşınan yanıcı sıvıları bulamaz. Metal tarama, detektörün alarmını çaldırmayanların da dahil olduğu,
taramadan geçirilen kişilerin bir kısmının fiziksel olarak aranmasıyla arttırılmalıdır. Bu işlem, saptama
olasılığını arttırır ve güçlü bir caydırıcı olarak hareket eder.]
Metal Detektörleri – Metal detektörleri, çoğu çanta ve evrak çantaları, çok yüksek
oranda alarma neden olabilecek kilitlere, kancalara ve diğer metal parçalara sahip
olduğundan, bagajların ve kişisel eşyaların taranmasında çok sınırlı bir fayda sağlar.
Ayrıca, elde taşınan detektörler sınırlı bir etkili nüfuz derinliğine sahiptir.
Buhar Taraması – Hava numune sistemleri, ister sabit olsun isterse elde taşınsın,
bazı patlayıcıların yüksek konsantrasyonlarını algılamakta kullanılabilirler. Bununla
29
baştan sona aranması
aranması
11.3. PERSONEL ARAMA YERLERİ
Bagaj Tarama
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
30. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
birlikte, halihazırda piyasada bulunan hiçbir sistem tüm patlayıcı formlarını algılamaya
muktedir değildir.
X-Ray Sistemleri – Bu modern cihaz iyi nüfuz edilmiş ve iyi tanımlanmış görüntüler
üretebilmektedir. Bununla birlikte, X-ray tetkiki patlayıcıları ve plastik silahları
algılayamayabileceği gibi şişelerdeki ve diğer kaplardaki gerçek sıvıların teşhis
edilmesine de imkan vermeyecektir. Dahası, silahların ve aygıtların görüntüsünü,
kurşun kristal cam gibi diğer yoğun malzemelerin kullanımıyla kamufle etmek de
mümkündür. Bu nedenle, X-ray cihazının kullanımı, kuşku uyandırmayanlar da dahil
olmak üzere bagajların bir kısmının bir miktar fiziksel aramasıyla birlikte yapılmalıdır.
Operatörün yetkinliği, nispeten kısa bir süre sonra önemli ölçüde düşer; özellikle de
en yoğun tarama periyotlarında, o nedenle tekil operatörler sadece en fazla 20 dakika
boyunca X-ray görüntü taraması yapmalı ve sonra, konsolun başına geri dönmeden
önce 40 dakikalığına fiziksel arama gibi diğer görevlere verilmelidirler. Her bir
görüntü,yeterli bir tetkik yapabilmek için en az 5 saniye boyunca gösterilmelidir.
Görüntüsü şüphe uyandıran veya bir silah veya bir aygıt gizliyor olabilecek karanlık
alan içeren herhangi bir bagaj fiziksel olarak aranmalıdır.
Fiziksel Arama – Gerekli görüldüğünde bir bagajın fiziksel araması sık sık silah ve
aygıtların kaçırılması için kullanılan zulaların kontrol edilmesini de içermelidir. Sahte
“dipler” en sık rastlananlar olsa da, cihazlar çantaların yanları etrafına, kapaklarına ve
yolcu çantalarının bölmelerine de dahil edilmiştir. Bir zamk kokusu veya yapıştırıcının
veya patlayıcının kokusunu maskelemek için kullanılan ağır bir koku, bir astarın yerine
geri yapıştırılmış olabileceğinin bir göstergesi olabilir. Bir çantada yapılmış herhangi
bir kurcalama veya onarıma, standarda uymayan veya uyumsuz bölmelere ve ayrıca
çantanın dışındaki yağlı lekelere ve küçük deliklere dikkat edilmelidir. Eğer bagaj
ağırlığı orantısız görünüyorsa veya bariz bir neden olmaksızın çanta dengesiz
görünüyorsa, bu durumda bir zula için ek arama yapılması gerekçe kazanır. Radyo
gibi, X-ray tetkiki altında taramadan geçirilmesini önlemek için aygıtların taşınmasında
sık sık kullanılan elektrikli ve elektronik cihazlara özel dikkat gösterilmesi
gerekmektedir. Cihaz, sıradışı özelliklerin tespiti için tetkik edilebilir: kurcalama
işaretleri, aşırı ağırlık, içinde gevşek nesneler olup olmadığı (döndürünüz,
sallamayınız). Şüphe uyanırsa cihazı X-ray tetkikinden geçiriniz. Tüm yeni,
paketlenmiş cihazlara modellerdekilerle aynı biçimde davranınız.
Köpeklerin kullanımı – Özel eğitimli köpekler arabaların, bagajların ve yüklerin
aranmasında çok etkili olabilir. Köpekler gemilerde arama yapmak için de
kullanılabilir, ancak sonuç alabilmek için denizde seyahat ortamına alıştırılmak üzere
eğitilmelidirler.
Ağır Bagaj Arama – Ağır bagajın taranması, fiziksel aramayla desteleyerek, merkezi bir X-ray makinesiyle
yapılabilir. Bu, patlayıcı kokusu almak üzere eğitilmiş köpeklerin kullanımının oldukça faydalı olabileceği
başka bir alandır. Yolcuların taranmasında olduğu gibi, bir kere tarandıktan sonra ağır bagajın
işaretlenmesi ve gözetim altında tutulması esastır. Yolcularla bagajları arasında eşlenim kurma kuralları
konulmalı ve bunlara bağlı kalınmalıdır.
11.5. GEMİYE GİREN ARAÇLARIN ARANMASINA YÖNELİK ARAMA YÖNTEMLERİ
Yüksek tehdit seviyelerinde, araçların büyük bir kısmının aranması gerekebilir. Bu işlemin, caydırıcı etkisi
büyüktür. Bagajlarda olduğu gibi, patlayıcı kokusu almaya eğitimli köpekler kullanılabilir, ancak fiziksel
arama en güvenilir yöntemdir. Rastgele arama veya yüzde taramanın yürürlükte olduğu yerlerde,
aranacak araçların seçilmesinde güvenlik servisinin tavsiyesine başvurulmalıdır. Mümkünse, bir X-ray
cihazının yanı başındaki kapalı bir kulübe seçilmelidir ki şüpheli paketler X-ray tetkikine tabi tutulabilsin.
Eğer kıyıda tarama işlemi yapılmıyorsa, ve araç taraması gemiye girişten önce gerçekleştirilemiyorsa,
aranacak araçları gemideyken seçilebilirler. Zor olsa da bu işlem yüksek tehdit seviyesinde gerekli olabilir
ve bunun pratiği yapılmalıdır. Araç sahipleri/şoförleri de bu türden tüm aramalarda araçlarının yanında
olmalı ve araçları bir kere gemiye girdikten sonra sorumlu gemi zabitinin açık izni olmadan ve kıyı
yetkililerine bildirilmeden karaya çıkmalarına izin verilmemelidir. Yük treylerlerinin gemiye girişlerinden
önce aranmasının zorluğu herkesçe bilinmektedir, fakat bu problemle başa çıkmak için tedbirlerin alınması
30
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
31. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
gerekebilir. Bu işlem, sahil personelinin işbirliğini içerecektir. İyi istihbarata gösterilen reaksiyonla
birleştirilmiş halde dikkatlice belge incelemesi yapılması ve şoförlerin taranmasıyla sorunun çözümünde
belli bir mesafe katedilir. Gümrükler de yükle yakında ilgilidirler ve onlara da danışılmalıdır. Gelecekte,
hava numune sistemlerindeki gelişmeler, yüklerin kontrol edilmesi yeteneğini arttırabilir. En son halde,
treylerler ’boşaltılabilir’ ve koklayıcı köpekler de dahil olmak üzere yukarıda anlatılan yöntemlerin tümü
kullanılarak fiziksel aramaya tabi tutulabilir.
11.6. GEMİYE GELEN YÜK VE YAPILAN TESLİMATIN ARANMASI
Yük – Yükün, özellikle de dökme olanların ve sıvıların aranması son derece güç ve pahalıdır, ancak belirli
bir tehdide karşılık olarak rastgele bir bazda yapılması gerekebilir.
Gemiye Yapılan Teslimatlar – Teröristler, gemilere kumanya teslim eden çeşitli, masum araçları ve
kişileri de gayet iyi kullanabilirler. İyi bir giriş kontrolü, personel kimlik teşhisi ve rastgele aramalar bu riski
karşılamakta yardımcı olacaktır.]
12. GEMİLERİN KAÇIRILMASINA YÖNELİK TEHDİTLER VE GEMİ KAÇIRMA
"Kaçırma” kelimesi, nakil araçlarının, terörist veya suç grupları tarafından, davalarında ilerleme sağlama,
amaçlarına ulaşma veya kaçış sağlama amacıyla, zor kullanılarak ele geçirilmesi şeklinde tanımlana
gelmiştir. Bir kaçırma olayı, teröristlerin orijinal planlarında olmayabilir ve, 'Achille Lauro' olayında olduğu
gibi, teröristlerin asıl hedeflerine giderlerken farkedilmeleriyle ve sonuç olarak da nakil aracını ele
geçirmeleriyle de gerçekleşebilir.
Tek bir kişi tarafından, sadece taklit bir silahla uçak kaçırılmıştır ve doğru yerde, yani köprüüstünde, tek
başına silahlı bir kişi de bir gemi için yeterli olabilir. Bununla birlikte, bir geminin teröristler tarafından planlı
bir şekilde kaçırılmasında, gerçek silahlara sahip bir grubun varlığı daha büyük bir olasılıktır. Korsan
adaylarını bekleyen ana görev gemiye silahlarıyla birlikte binebilmektir ve tehdit seviyesi gerekli kıldığında
bunu engellemeye yönelik tedbirlerin alınması gereklidir.
31
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004
32. GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ EĞİTİMİ KURS NOTLARI
Dünyanın pek çok yerinde bu türden eylem tehditlerinin sayısı az olsa da, gemicilik şirketleri ve kaptanlar,
ihtiyaç hasıl olduğunda ve gereğince kullanabilecekleri bir dizi önlemlere sahip olma ihtiyacı duyarlar.
12.1. GEMİNİN KAÇIRILMASI DURUMUNDA HARAKET TARZI
Caydırma ve önlemeye yönelik tüm çabalara rağmen, bir gemi kaçırılırsa, kaptan mümkünse şunları
yapmalıdır:
Bir gemi güvenlik alarmı veya tehlike alarmı yayınlamalı
Açık bir cana kasıt durumunda son çare olmadıkça, silahlı teröristlere direnmeye
Kötü muamele veya saldırıya karşılık vermemeli
Sakin olmalı ve diğer herkese de sükunet telkin etmeli
Denizcilik uygulamalarına uygun olarak geminin emniyetini (safety) sağlamalı
Korsanların, belirli bir geminin nasıl çalıştığını, yeteneklerini ve sınırlarını
anlamalarının beklenemeyeceğinin ve rutin faaliyetlerden bile kuşku
duyabileceklerinin bilincinde olmalıdır. Yükle ilgili güvenlik gerekliliklerinin ayrıntılarına
vakıf olmaları da beklenemez.
Makul oranda işbirliği önermeli
Rehinelerle onları esir alanlar arasında bir uzlaşma sağlanmasının, teröristlerin,
rehinelere şiddet uygulama olasılığını azaltabileceğini anlamalı
Hangi terörist grubun olaya dahil olduğunu tespit etmeye çalışmalı
Risk almadan, gemiye giriş noktalarını arttırmaya çalışmalı
Yetkilerle emniyetli ve doğrudan bir iletişim kurulmasını teşvik etmeli
Bunların neler olabileceği yolunda tavsiyelerde bulunmadan, teröristlerin taleplerini ve
bunların yerine getirilmesi için verilen süreyi tespit etmeye çalışmalıdır.
Olayın uzayacağını farzetmelidir. Olay uzadıkça, teröristlerin, rehineleri yaralamadan
olayı sona erdirmeleri olasılığı daha da artar.
Şirket ve/veya devlet tarafından onlar adına atılan adımların farkında olmadıklarından
rehinelerin izole edilmiş gibi hissedeceklerini kabul etmelidir. Bu durum, yetkililere
düşmanlık beslenmesine, teröristlereyse sempati duyulmasına yol açabilir. Olaya
karışan masum tarafların tümünün hayatlarının ve kişisel güvenliklerinin korunmasına
en yüksek oranda dikkat edilerek, olayın sona erdirilmesi için her şey yapılıyor
olacaktır.
Olayın bazı aşamalarında teröristlerle yetkililer arasında çatışma olabileceğinin
farkında olmalıdır. Bu çatışmadan önce, korsanlar hakkında, sayıları, eşkalleri,
cinsiyetleri, nasıl silahlara sahip oldukları, kendilerini nasıl konuşlandırdıkları,
birbirleriyle nasıl irtibat kurdukları, davaları, milliyetleri, konuştukları ve anladıkları
dil(ler), yetkinlik standartları ve ihtiyat düzeyleri ile rehinelerin uyrukları, dinleri ve
mesleklerine (örn. güvenlik personeli) göre ayrı ayrı teşhis edilip edilmediklerine dair
bilgi aktarmak için bir fırsat oluşabilir veya yaratılabilir.
Mürettebat üyelerinin teröristlerle görüşmelere doğrudan karışmasını engellemelidir.
Eğer mürettebat üyeleri de taraf olmaya zorlanırsa, onlar sadece diyalog için aracılık
yapmalıdırlar.
Mümkün olan her yer ve zamanda teröristleri barış içinde teslim olmaya teşvik etmeli
ve yolculara ya da mürettebata kötü davranmaktan vazgeçirmelidir.
Son kertede, hayat kurtarmak ve gemiyi geri almak için askeri harekat
düzenlenebileceğinin farkında olmalıdır.
12.2. GEMİNİN KURTARILMASINA YÖNELİK BİR ASKERİ/POLİS HAREKATINA DESTEK YÖNTEMİ
32
çalışmamalı
ISPS Kodu ve ICS’nin “Gemi Güvenlik Planı Modeli” nin Türk Loydu tarafından yapılan tercümesinden
yararlanılarak hazırlanmıştır. Version 15.3.2004