Gebelik, Aşılar, immünüte, bağışıklık

1. GEBELİKTE AŞILAR
DOÇ. DR. FİLİZ ÇAYAN
MERSİN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI
VE DOĞUM A.D.

2. Gebelikte Bağışıklama Amaç
• Anneyi
• Fetusu ve
• Yenidoğanı
önlenebilir enfeksiyonlardan ve bunlara bağlı gelişecek konjenital
malformasyonlardan korumaktır.
Gebelikte aşı yanıtı oldukça iyidir

3. Gebelikte Aşılama
• Fetusa zarar verir düşüncesi
• Hekimlerin tereddüt etmesi
• Gebelerin aşılanmaya karşı isteksiz olmaları
• Aşıların güvenilirliği ve faydaları hakkında ki yanlış inanışlar
nedeni ile hedeflenenin çok altında kalmaktadır

4. • VAERS (Vaccine Adeverse Event Reporting System)
• ACIP (Advisory committee on immunization practices)
• CDC (Centers for disease control and prevention)
• WHO (World health organization)
• FDA (Food and drug administration)
• VIP (Vaccine in pregnancy registry)
Aşı ile fetusa virüs geçiş riski sadece
TEORİK
Aşıların gebelikte konjenital malformasyon yaptığına dair
kanıt yok

5. GEBELİKTEAŞI NE ZAMAN YAPILMALI?
• İlk trimesterde zaten artmış olan abortus riski ile
ilişkilendirilmemesi için
• Olası teratojenite endişesini azaltmak için
Gebelere 2. ve 3. trimesterde aşı yapılmalı

8. GEBELİK VE AŞILAR – Genel ilkeler
• Canlı aşılar gebelikte kontrendike (teorik )
• İnaktif aşılar ve toksoid aşılar güvenlidir
http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/preg-guide.htm

9. AŞI TİPİ DURUM
MMR
Varicella
BCG
Canlı virüs Kontrendike
Tifo
Sarı humma
Polio
Kolera
Canlı bakteriel
Canlı bakteriel
İnaktive virüs
İnaktive bakteriel
Risk- Fayda
Tdab
İnfluenza
Hepatit A ve B
Pnömokok
Meningokok
Kuduz
Toksoid
İnaktive virüs
İnaktive virüs
İnaktive bakteriel
İnaktive bakteriel
İnaktive virüs
Güvenli

10. Gebelerde Önerilen Rutin Aşılar
Tdab Tetanoz, difteri, boğmaca
( her gebelikte )
İnaktif influenza
( her gebelikte )
CDC Guidelines for vaccinating pregnant women 2013
ACIP Recommended Immunization Schedule For Adults
2013
Her gebelikte 27-36. haftalar arasında Tdab uygulanmalıdır
Tüm gebeler influenza aşısı ile aşılanmalıdır
(ekim ayı başı- aralık ayına kadar) ilk aylarda bebek için de
koruyucu

11. Gebelerde Önerilen Aşılar
Td bağışıklaması tam olan gebelere 27-36.
gebelik haftalarında bir doz Tdab önerilir
5-10 yıl içinde rapel yapılmışsa 1 doz Tdab
Td hiç uygulanmamış veya tam değilse
3 doz Td (0,1,6-12. ay)
bunlardan birisinde Td yerine Tdab
CDC Guidelines for vaccinating pregnant women 2013
ACIP Recommended Immunization Schedule For Adults 2013

12. Gebelerde Ek Risk Varlığında
Önerilen Aşılar
Hepatit A
Hepatit B
Polisakkarid Pnömokok Aşısı
(PPSV23)
Meningokok
Kuduz

13. Gebelerde Kontrendike Aşılar
MMR
Varicella
Canlı influenza ve canlı polio aşıları

14. Gebelikte Seyahat ve Diğer
Aşılar
Sarı ateş Kar > zarar ise
Antraks
Kuduz
BCG
Karşılaşma sonrası
Kontrendike
Japon ensefaliti,
tifo
Yeterli veri yok
kar > zarar ise
Risk yüksek ise
Gebeler yüksek riskli bölgelere yolculuktan
kaçınmalı, zorunluluk durumunda aile
bireylerinin aşılanmasına ve hijyen kurallarına
uyulmasına dikkat edilmelidir

15. İNFLUENZA
• Gebelikte influenza infeksiyonu:
• Pnömoni
• ARDS
• Preterm eylem
• EMR
• Pulmoner ve kardiak komplikasyonlar
• Anne ve bebek ölüm riski artar
İnfluenza enfeksiyonları gebelerde daha ağır seyreder
Gebelerde influenza nedeni ile hastaneye yatış oranı
gebe olmayanlara göre daha fazladır

16. • Prekonsepsiyonel dönemde veya gebelikte inaktive influenza
aşısının uygulanması ile
• Anneler influenzaya bağlı olası morbidite ve mortaliteden korunabilir
• Bebekler pasif immünizasyon ile 0-6 aylık dönemde influenzadan
korunmuş olur
BİR TAŞLA
İKİ KUŞ
VURMAK

17. Gebelikteaşılanankadınların
bebeklerindeinfluenzainfeksiyonuoranında%63
respiratuarhastalıkoranındaise%30-50oranındaazalma
Mevcut veriler inaktive influenza aşısının gebelik ve fetus üzerine zararlı
etkisi olmadığını gösterdi

19. İNFLUENZA
• CDC
• WHO
• Sağlık Bakanlığı Bağışıklık Danışma Kurulu
• Sağlık BakanlığıTemel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
İnfluenza mevsiminde tüm gebe ve lohusa kadınlara
influenza aşısının önerilmesi gerektiğini
vurgulamaktadır
Ülkemiz sağlık otoriteleri tarafından da WHO
önerilerine paralel olarak gebelere inaktive
influenza aşısının uygulanması önerilmekte ve teşvik
edilmektedir

20. İNFLUENZA AŞISI
Gebeler öncelikli aşılanması gereken
yüksek riskli gruptadır
Gebeliğin herhangi bir döneminde güvenle
uygulanabilir

21. Gebelikte Antiviral Tedavi
• CDC:
• Gebelerde influenza infeksiyonu tedavisinde kullanılan antiviral
ilaçlar GÜVENLİDİR
• Fetus üzerinde istenmeyen etkisi saptanmamıştır
• Gebelerde influenza semptomları başlar başlamaz antiviral
tedaviye başlanmalıdır
• Laboratuar sonuçları beklenerek tedavi geciktirilmemelidir
• İlk 48 saatte başlayan tedavinin etkinliği yüksektir
Tamiflu ve Relenza FDA gebelik kategori C

22. İNFLUENZA - SONUÇ
• Tüm gebelere rutin inaktive influenza aşısı önerilmelidir
• Gebeliğin herhangi bir zamanında aşı yapılabilir
• Ekim- Mart ayları arasında gebe olacak her kadın rutin olarak
aşılanmaktadır
• LAIV- canlı aşı gebelikte önerilmez
• Gebelerin de, 65 yaş üzerindeki bireyler gibi influenza
açısından « özel riskli grup » olarak kabul edilmesi gerektiği
vurgulanmalıdır

23. KIZAMIK (MMR)
• Canlı virüs aşısı
• Gebelikte kontrendike
• Gebenin maruziyet sonrası ilk 72 saatte standart IVIG ve
postpartum aşılanması önerilir

24. VARİCELLA
• Varicella-zoster virüs - suçiçeği enfeksiyonu
• Populasyonun % 90-95’i immün
• % 15 olgu hayatın ileri dönemlerinde herpes zoster
• Canlı virüs aşısı
• Gebelikte kontrendike
• Gebelikte varicella ile karşılaşılması durumunda 96 saat içinde
varicella zoster immünglobulini verilmelidir
• İmmünglobulin maternal enfeksiyondan koruyabilir ancak
intrauterin enfeksiyondan koruduğuna dair kanıt yoktur
• Ciddi maternal infeksiyonda Asiklovir kullanılabilir

25. Varicella İmmünglobulin
Endikasyonları
• Gebelere varicella maruziyeti sonrası
• Yenidoğanlara anne doğumdan 2 gün önce veya 5
gün sonra varicella infeksiyonu
geçirdi ise
Proflaktik Ig kullanımı önerilmez
Gebelikte varicella immünitesi olmadığı saptanan gebeler
postpartum 6 ve 10. haftalarda iki kez aşılanmalıdır

26. • İmmün olmayan bir gebenin varicella maruziyeti halinde 14
gün içerisinde VZIG (varicella zoster immünglobulin) ve
postpartum aşılama önerilir
• VZIG:
• VİREMİYİ
• FETAL İNFEKSİYONU
• KONJENİTAL VARİCELLA SENDROMUNU
• NEONATAL VARİCELLA ÖNLEYEMEZ
VZIG, fetustan ziyade maternal komplikasyonları engellemek için
kullanılır

27. POLİO
• Abortus ve konjenital paralitik enfeksiyonlara neden olur
• Yenidoğan enfeksiyonu % 50 mortalite
• Endemik bölgelere gidecek kadınlara önerilir
• Suriye’ den gelen göçmenler ?
• Artmış enfeksiyon riski olan, acil korunma gereken veya maruziyet
sonrası gebelerde IPV yapılabilir
İki tip aşı var
OPV (canlı aşı) gebelikte kontrendike
IPV (inaktif aşı) gebelikte zararlı etkisi gösterilememiş

28. LAKTASYON- AŞILAMA
Gebelikte sadece tarama yapılmakla kalınmamalıdır. Antijenleri
negatif olan kadınlara bir kez daha gebe kalabilecekleri
düşünülerek emzirme döneminde rubella ve varicella aşıları
yapılmalıdır
Emzirme sırasında bütün aşılar GÜVENLİDİR

29. SIK SORULAN SORULAR

30. • Teorik riskler kadına anlatılmalı
• ANCAK gebeliğin sonlandırılması için endikasyon olmadığı
VURGULANMALIDIR
GEBELİĞİMİN FARKINDA
OLMADAN CANLI VİRÜS
AŞISI YAPTIRDIM
BEBEĞİME BİR ZARARI
OLUR MU?

31. • Teorik riskler kadına anlatılmalı
• ANCAK gebeliğin sonlandırılması için endikasyon olmadığı
VURGULANMALIDIR
CANLI VİRÜS AŞISI
OLDUĞUM AY GEBE
KALDIM KÜRETAJ
OLMALIMIYIM ?

32. Emziren anneye yapılan aşı küçük bebeği etkiler
mi?
HAYIR

33. Evde gebe var ise veya bebeğin annesi gebe ise bebeğe canlı
aşı yapılabilir mi?
EVET
Annesi gebe veya evde gebe biri
varsa bebeğe her türlü aşı
yapılabilir

34. Aynı evde yaşayan bir gebe
olması ev halkına canlı aşıların
uygulanmasına engel değildir

35. Olgu 1
• 30 yaşında 25 haftalık gebe kadın işyerinde aynı odada çalıştığı
arkadaşı kızamıkçık geçirmiş.
www. Perinatology.com/rubella
Micromedex Database system
Kızamıkçık virüsü katarakt, sağırlık, mikrosefali, kalp defektleri ( PDA,
AVSD,.gibi),IUGR, hepatosplenomegali gibi konjenital
malformasyonlara yol açabilir.
Seronegatif kadınlarda malformasyon riski gebeliğin 1. ayında % 50,
2. ayda % 20, 4 ve 5. aylarda ise % 1-2 oranında bildirilmektedir.
Gebeliğin 2. trimesterinden sonra Rubella enfeksiyonuna maruz
kalan hastalarda konjenital malformasyon geliştiğine dair bilgi
bulunmamaktadır.
Yeni enfeksiyon tanısı için gebede seroloji bakılması önerilir.

36. Olgu 2
• Evde Hepatit A ile enfekte bir kişi olması
• Aynı işyerinde enfekte birisi ile çalışmak
• Hastalığın endemik olduğu bir yere seyahat
• Kreş, bakımevi gibi tuvalet hijyenin kötü olduğu koşullar
Gebeye Hepatit A aşısı önerilir

37. Olgu 3
• Hepatit B enfekte partner
• Birden çok partner varlığı
• Mesleki risk
• İ.v ilaç kullanımı/ bağımlılığı
• Akut infekte veya kronik Hepatit B taşıyıcı ile temas
• HBs Ag (+) kan ile temas
Gebeye Hepatit B aşısı önerilir

38. Gebelikte Bağışıklama- ÖZET
Genel olarak gebelerde inaktif aşılar güvenli, canlı aşılar
kontrendikedir
Doğurganlık çağındaki kadınlarda tüm klinik endikasyonu olan
aşılar gebelikten en az 1 ay önce tamamlanmalıdır
MMR, Suçiçeği gibi canlı aşıların yanlışlıkla uygulanması
durumunda gebeliğin sonlandırılmasına gerek yoktur
Gebelerde Ig preparatlarının uygulanmasının fetusa bilinen bir
zararı yoktur

39. Gebelik Öncesi Yapılması Gereken
Aşılar
• Kızamık, kabakulak, kızamıkçık ve suçiçeği aşıları gebelikte
kontrendike olduğu için gebelik planlayan kadınların
bağışıklıkları araştırılmalı ve negatif olanlar aşılanmalıdır.
• Aşı sonrası 1 ay gebe kalınması önerilmez
• Aşı öncesi rutin gebelik testi taramasına gerek yoktur
• Yanlışlıkla gebelik sırasında aşı yapılması yada aşıdan sonra 1
ay içinde gebe kalınması durumunda gebeliğin
sonlandırılmasına gerek yoktur

42. AŞI HEM ANNE HEM DE BEBEK İÇİN EN ÖNEMLİ KORUYUCU
SAĞLIK HİZMETİ OLDUĞUNDAN UYGULAMAKTAN
KAÇINILMAMALIDIR
Teşekkürler