Classroom observation PowerPoint about florante at laura.pptx
Filipino7_Q2_M6_Kumbensyon sa Pagsulat ng Awitin_v5.pdf
1.
2. Filipino – Baitang 7
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 6: Kumbensyon sa Pagsulat ng Awitin (Sukat, Tugma,
Tayutay, Talinghaga, at iba pa)
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa
anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o
tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring
gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark,
palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga
iyon. Pinagsumikap ang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales.
Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit
maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang
walang pahintulot sa Kagawaran.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon – Rehiyon 10
Regional Director: Dr. Arturo B. Bayocot, CESO III
Assistant Regional Director: Dr. Victor G. De Gracia Jr., CESO V
Development Team of the Module
Author/s: Merlie Faith J. Jumawan
Reviewers: Susan C. Rosellosa, HT – III
Gideon J. Pascubillo, HT – III
Wilgermina D. Juhaili, HT – I
Mary Cecille D. Luzano, HT – I
Illustrator and Layout Artist: Roland Z. Lauron
Management Team
Chairperson: Dr. Arturo B. Bayocot, CESO III
Regional Director
Co-Chairpersons: Dr. Victor G. De Gracia Jr., CESO V
Asst. Regional Director
Edwin R. Maribojoc, EdD, CESO VI
Schools Division Superintendent
Myra P. Mebato,PhD, CESE
Assistant Schools Division Superintendent
Mala Epra B. Magnaong, Chief ES, CLMD
Members: Neil A. Improgo, EPS-LRMS
Bienvenido U. Tagolimot, Jr., EPS-ADM
Samuel C. Silacan, EdD, CID Chief
Lorena R. Simbajon, EPS - Filipino
Rone Ray M. Portacion, EdD, EPS – LRMS
Marilyn C. Panuncialman, EdD, PSDS
Maria Cheryl T. Samonte, EdD, Principal III/District In-charge
Agnes P. Gonzales, PDO II
Vilma M. Inso, Librarian II
Inilimbag sa Pilipinas ng
Kagawaran ng Edukasyon – Rehiyon 10
Office Address: Zone 1, DepEd Building, Masterson Avenue, Upper Balulang, Cagayan de Oro City
Contact Number: (088) 880 7072
E-mail Address: region10@deped.gov.ph
3. Filipino
Ikalawang Markahan – Modyul 6
Kumbensyon sa Pagsulat ng Awitin
(Sukat, Tugma, Tayutay, Talinghaga,
at iba pa)
Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas
Ang materyal sa pagtuturong ito ay magkatuwang na inihanda at
sinuri ng mga piling guro, punong guro, at Education Program Supervisor
sa Filipino ng Kagawaran ng Edukasyon – Sangay ng Misamis Occidental.
Hinihikayat ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-
email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon –
Rehiyon 10 sa region10@deped.gov.ph.
Mahalaga ang inyong mga puna at mungkahi.
7
4. Paunang Salita
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa Filipino 7 ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul 6 ukol
sa Kumbensyon sa Pagsulat ng Awitin (Sukat, Tugma, Tayutay, Talinghaga, at iba pa).
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din
nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.
Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga dapat
mong matutuhan sa modyul.
Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung ano na
ang kaalaman mo sa aralin ng modyul. Kung
nakuha mo ang lahat ng tamang sagot (100%),
maaari mong laktawan ang bahaging ito ng
modyul.
Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral upang
matulungan kang maiugnay ang kasalukuyang
aralin sa naunang leksyon.
Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay ipakikilala
sa iyo sa maraming paraan tulad ng isang
kuwento, awitin, tula, pambukas na suliranin,
gawain o isang sitwasyon.
Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling
pagtalakay sa aralin. Layunin nitong matulungan
kang maunawaan ang bagong konsepto at mga
kasanayan.
Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa malayang
pagsasanay upang mapagtibay ang iyong pang-
unawa at mga kasanayan sa paksa. Maaari
mong iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay
gamit ang susi sa pagwawasto sa huling bahagi
ng modyul.
Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o pupunan
ang patlang ng pangungusap o talata upang
maproseso kung anong natutuhan mo mula sa
aralin.
Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong sa
iyo upang maisalin ang bagong kaalaman o
kasanayan sa tunay na sitwasyon o realidad ng
buhay.
5. Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o masukat
ang antas ng pagkatuto sa pagkamit ng
natutuhang kompetensi.
Karagdagang Gawain Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong
panibagong gawain upang pagyamanin ang
iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang
aralin.
Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat ng
mga gawain sa modyul.
Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:
Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:
1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o
sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot
sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa
pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag
mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin humingi ng
tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa iyong mga
kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka
nag-iisa.
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng makahulugang
pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa kaugnay na mga kompetensi.
Kaya mo ito!
Sanggunian
Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa
paglikha o paglinang ng modyul na ito.
7. 1
Marami sa mga kabataan sa kasalukuyan ang mahilig makinig ng mga
awitin mula sa radyo at telebisyon. Ang mga awitin ay kaakibat na ng literaturang
Pilipino kung saan ang bawat taludtod o linya ay naglalayong maghahatid ng
mensahe para sa mga tagapakinig.
Sa pagtatapos ng araling ito, inaasahang ikaw ay makagagamit ng mga
kumbensyon upang makasulat ng isang awitin.
Layunin
a. Nagagamit ang mga kumbensyon sa pagsulat ng awitin (sukat, tugma,
tayutay, talinghaga, at iba pa (F7WG-IIj-12)
a.1 Natutukoy ang mga kumbensyon sa pagsulat ng awitin (sukat, tugma,
tayutay, talinghaga, at iba pa)
a.2 Nasusuri ang mga kumbensyon sa pagsulat ng awitin (sukat, tugma,
tayutay, talinghaga, at iba pa)
8. 2
Panuto: Basahin at unawain ang bawat pahayag. Piliin ang titik ng sagot at isulat
sa sagutang papel.
1. Tumutukoy ito sa bilang ng pantig sa bawat taludtod na bumubuo ng isang
saknong.
a. Pagtutulad c. Tayutay
b. Sukat d. Tugma
2. Sadyang paglayo sa paggamit ng mga karaniwang salita upang maging
kaakit-akit at mabisa ang pahayag.
a. Pandiwa c. Talinghaga
b. Simbolo d. Tayutay
3. Mahalagang elemento ng tula na magkapareho ang tunog sa dulo ng mga
huling titik ng taludtod.
a. Pangatnig c. Talinghaga
b. Sukat d. Tugma
4. Ang pagsasalin ng katangian ng isang tao sa mga bagay na may buhay man o
wala.
a. Pagbibigay-katauhan c. Pagtawag
b. Pagmamalabis d. Pag-uyam
5. Sukat o tugma ng isang taludtod sa pagbuo ng liriko o tula.
a. 12, 13, 14 c. 12, 16, 18
b. 12, 14, 16 d. 12, 17, 18
Ngayon, subukin mo ang iyong kaalaman sa pamamagitan ng
pagsagot sa paunang pasulit. Simulan mo na!
9. 3
Panuto: Tukuyin kung anong uri ng tayutay ang sumusunod na pahayag. Pillin sa
loob ng kahon ang titik ng sagot at isulat sa sagutang papel.
a. Pagtutulad d. Pagpapalit-saklaw
b. Pagwawangis e. Pagbibigay-katauhan
c. Pagmamalabis
6. Si Alvir ay pating sa tubig kung lumangoy.
7. Sing-alat ng bagoong ang suwerte ni Marilyn ngayon.
8. Abot langit ang pagmamahal ni Sam kay Kat.
9. Sumasayaw ang mga dahon sa sanga ng punong balete.
10.Lumilipad na naman ang isip ni Lea.
Panuto: Hanapin sa hanay B ang kahulugan ng mga salitang idyoma na nasa
hanay A. Isulat ang titik ng sagot sa sagutang papel.
HANAY A HANAY B
11.basang sisiw a. mabagal
12.nakalutang sa ulap b. nagbibingi-bingihan
13.nagtataingang-kawali c. masaya
14.haligi ng tahanan d. ama
15.kilos pagong e. anak
f. basa ang buong katawan
Aralin
1
Kumbensyon sa Pagsulat ng Awitin
(Sukat, Tugma, Tayutay, Talinghaga,
at iba pa)
Magandang araw! Sa modyul na ito, pag-aaralan ang iba‟t ibang
kumbensyon ng isang awitin sa pamamagitan ng paggamit ng sukat, tugma,
tayutay, talinghaga, at iba pa. Simulan mo na!
10. 4
Kulturang Nakapaloob
sa Awitin
Bago ka magpatuloy sa bagong aralin, alamin muna kung mayroon ka bang
natutunan sa nakaraang modyul.
Panuto: Basahin ang bahagi ng isang awiting “Harana.” Gamit ang grapikong
pantulong sa ibaba, ibigay ang mga kulturang nakapaloob dito. Isulat ang
sagot sa sagutang papel.
Harana
ni Parokya ni Edgar
Uso pa ba ang harana?
Marahil ika‟y nagtataka
Sino ba „tong mukhang gago?
Nagkandarapa sa pagkanta
At nasisintunado sa kaba
Na nakaporma‟t naka-barong
Sa awit na daig pang minus one at sing-along
Puno ang langit ng bituin
At kay lamig pa ng hangin
Sa‟yong tingin ako‟y nababaliw, giliw
At sa awitin kong ito
Sana‟y maibigan mo
Ibubuhos ko ang puso ko
Sa isang munting harana, para sa „yo
11. 5
Mga Kumbensyon sa Pagbuo ng Awitin
Ang awiting-bayan ay nagsimula bilang mga tula. Nilapatan ito ng himig
o melodiya kaya‟t nabuo ang makatawag-pansing mga awiting-bayan.
Narito ang mga elemento ng tula sa pagbuo ng awitin:
1. Sukat
Tumutukoy ito sa bilang ng pantig sa bawat taludtod.
Karaniwang bilang o sukat ng pantig sa isang tula ay labindalawa, labing-
anim at labingwalo.
Halimbawa:
or / ga / nong / sa / lo / ob / ng / i / sang / sim / ba / han 12 pantig
ay / na / na / na / la / ngin / sa / ka / pig / ha / ti / an 12 pantig
Saknong
Grupo ng mga taludtod o linya sa isang tula.
Halimbawa:
Pinipintuho kong bayan ay paalam
Lupang iniirog ng sikat ng araw
Mutyang mahalaga sa dagat Silanganan,
Kaluwalhatiang sa ami‟y pumanaw.
Taludtod
Isang linya ng mga salita sa isang tula.
Halimbawa:
Pinipintuho kong bayan ay paalam unang taludtod
Lupang iniirog ng sikat ng araw ikalawang taludtod
Mutyang mahalaga sa dagat Silanganan ikatlong taludtod
Kaluwalhatiang sa ami‟y pumanaw. Ikaapat na taludtod
Sa yugtong ito, malalaman mo ang iba‟t ibang kumbensyon sa
pagbuo ng isang awitin. Mahalagang makalikha muna ng mahusay na tula
tungkol sa anumang bagay na kaugnay sa bayan, lalawigan, o rehiyon
bago lapatan ng himig. Halika‟t pag-aralan mo!
saknong
12. 6
2. Tugma
Ang pagkakaroon ng magkakapareho o magkakasintunog na salita sa
dulo ng pantig sa hulihan ng bawat taludtod.
Nagbibigay ito ng rikit o ganda sa isang tula.
Dalawang Uri ng Tugma:
o Tugmang Ganap
Magkakaparehong tunog ang huling pantig o dulumpantig ng bawat
taludtod.
Halimbawa:
Aling pag-ibig pa ang hihigit kaya
Sa pagkadalisay at pagkadakila
Gaya ng pag-ibig sa tinubuang lupa?
Aling pag-ibig pa? Wala na nga, wala.
o Tugmang Di-ganap
Magkakaparehong patinig sa huling pantig o dulumpantig subalit
nagkakaiba ang huling kataning sa bawat taludtod.
Halimbawa:
Pinipintuho kong bayan ay paalam
Lupang iniirog ng sikat ng araw
Mutyang mahalaga sa dagat Silanganan,
Kaluwalhatiang sa ami‟y pumanaw.
3. Talinghaga (Paggamit ng Tayutay)
Ito ang paggamit ng masining na salitang nagbibigay ng higit na kariktan
sa tula.
Dito‟y sadyang inilalayo ang paggamit ng mga karaniwang salita upang
higit na maging mabisa at kaakit-akit ang tula.
Mga tayutay ang isa sa karaniwang ginagamit na paraan para sa
pagbibigay ng talinghaga sa tula.
13. 7
Ilang mga uri ng tayutay na karaniwang ginagamit sa pagbibigay ng talinghaga
sa tula:
o Pagtutulad o Simili
Paghahambing ng dalawang magkaiba subalit may pagkakaugnay na
mga bagay.
Ginagamitan ng mga pariralang tulad ng, paris ng, kawangis ng, tila,
sing-, sim-, makasing-, magkasim-, at iba pa.
Halimbawa:
Ang pag-ibig ay tulad ng isang ibong kailangang pakawalan na
kung babalik ay sadyang sa iyo nakalaan.
o Pagwawangis o Metapora
Tulad ng simili na naghahambing ng dalawang magkaibang bagay
subalit direkta ang paghahambing nito at hindi ginagamitan ng mga
panlapi at pariralang naghahambing.
Halimbawa:
Ang kaniyang puso ay bakal na pinatigas ng mga pagsubok ng
panahon.
o Pagsasatao o Personipikasyon
Pagsasalin ng mga katangian ng isang tao tulad ng talino, gawi, at
kilos sa mga bagay na walang buhay.
Halimbawa:
Lumuha ang langit sa kaniyang naging kasawian.
o Pagmamalabis o Eksaherasyon
Sadyang pinalalabis o pinakukulang ang kalagayan o katayuan ng tao
o bagay na tinutukoy.
Halimbawa:
Lumuha ng dugo ang anak subalit hindi na niya maibabalik ang
nawalang buhay na kaniyang ama.
14. 8
4. Simbolismo
Maaaring bagay, marka, o bagay na sumisimbolo sa isa pang bagay o
konsepto. Maari rin itong mga salita, parirala o isang pangungusap na
sumisimbolo sa isang bagay.
Halimbawa:
Isa kang liwanag sa mga taong nawawala na sa landas.
Ibig sabihin nito, siya ay tumutulong sa mga tao para maibalik sila
sa tamang landas o para maisaayos ulit ang kanilang buhay.
5. Larawang-diwa
Ito ang mga salitang binabanggit sa tulang nag-iiwan nang malinaw at
tiyak na larawan sa isipan ng mambabasa.
Halimbawa:
Kung ang bayang ito‟y mapapasa-panganib
At siya ay dapat na ipagtangkilik
Ang anak, asawa, magulang, at kapatid
Isang tawag niya‟y tatalikdang pilit.
Ngayong nabatid mo na ang tungkol sa mga kumbensyon sa pagbuo ng
awitin, isaalang-alang mo ang iyong natutunan. Masasagot mo iyan. Subukan
mo!.
15. 9
Harana
(bahagi lamang)
„Di ba‟t parang isang sine
Isang pelikulang romantiko
At ikaw ang bidang artista
At ako nama‟y leading man
Sa istoryang nagwawakas
Sa pag-ibig na kaywagas
Puno ang langit ng bituin
At kay lamig pa ng hangin
Sa iyong tingin ako‟y nababaliw, giliw
At sa awitin kong ito
Sana‟y maibigan mo
Ibubuhos ko ang buong puso ko
Sa isang munting harana para sa „yo
Uso pa ba ang harana?
Marahil ngayon ay alam mo na
Basta‟t para sa „yo aking hirang
Kahit na magmukhang hibang
Tutupdin ang lahat, liyag
Pagka‟t ako‟y „yong bihag
At mahal kita, sinta
Mayro‟n pang dalang mga rosas
Suot nama‟y maong na kupas
Kasama pa niya ang barkada
Basahin ang bahagi ng awiting “Harana” sa bandang Parokya ni
Edgar.
16. 10
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga tanong. Piliin ang titik ng sagot at
isulat sa sagutang papel.
1. Ilan ang sukat na ginamit sa ikalawang saknong?
a. Pito c. Siyam
b. Walo d. Sampu
2. Ano ang sinisimbolo ng rosas na matatagpuan sa huling saknong ng awit?
a. Binata c. Dalaga
b. Bulaklak d. Halimuyak
3. Ano-ano ang mga salitang magkatugma sa ikatlong saknong ng awit?
a. bituin at hangin c. langit at bituin
b. hangin at langit d. nababaliw at giliw
4. Ilang taludtod mayroon ang ikaapat na saknong?
a. Apat c. Lima
b. Anim d. Pito
5. Anong uri ng tayutay ang ginamit sa unang saknong ng awit?
a. Pagmamalabis c. Pagtutulad
b. Pagsasatao d. Pagwawangis
Ngayon ay basahin at kantahin ang awiting “Sinta.”
Sinta
ni Aegis
I. Pag-ibig ko sa iyo
Ay tunay at totoo
Sintamis ng wine,
Sintatag ng sunshine.
17. 11
II. Tunghayan mo sana
Ang aking pagsinta
Langit ng puso ko
O, ang pag-ibig mo
III. Nananaginip nang gising,
Nakatulala sa hangin
Nagsusumidhing damdamin,
Kahit halik lang ang akin
IV. Nababaliw ako sa ‟yo,
Bawat silakbo ng puso ko
Sa isang sulok na lang,
Umiibig sa „yo sinta
Panuto: Tukuyin ang mga kumbensyon sa pagbuo ng isang awitin sa
pamamagitan ng pagsagot sa talahanayan na nasa ibaba. Isulat ang
sagot sa sagutang papel.
* Ang unang hanay ay ginawa para maging gabay sa pagsagot.
Bilang ng
saknong
Sukat
Tugma
(Ganap o Di-ganap)
Tayutay /
Talinghaga
Simbolismo
Unang
saknong
7 – 7 – 5 – 6 Tugmang Ganap Pagtutulad
wine –
matamis
sunshine –
pag-asa
Ikalawang
saknong
Ikatlong
saknong
Ikaapat na
saknong
18. 12
Lagi mong tandaan na sa pagbuo ng awitin, mayroong mga sinusunod
na sangkap.
Panuto: Kompletuhin ang mga pahayag sa pamamagitan ng pagsulat ng tamang
sagot sa mga patlang. Isaalang-alang ang mga kumbensyon sa pagsulat
ng awiting nasa kahon. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
tayutay sukat himig
tula larawang-diwa
Ang mga awiting-bayan ay nagsimula bilang mga 1.
____________.
Nilapatan ito ng 2.
____________ o melodiya kaya‟t nabuo ang makatawag-
pansing mga awiting-bayan. Ang 3.
___________ ay tumutukoy sa bilang ng
pantig sa bawat taludtod. Ang karaniwang bilang ng pantig sa isang tula ay
labindalawa, labing-anim, at labingwalo. Ang paggamit ng 4.
____________ na
salita ang nagbibigay ng higit na kariktan sa tula. Ang 5.
___________ ay mga
salitang binabanggit sa tula o awit na nag-iiwan nang malinaw at tiyak na
larawan sa isipan ng mambabasa.
tayutay
talinghaga
tugma
sukat
19. 13
Panuto: Kopyahin ang awit sa sagutang papel at punan ng sariling nabuong linya
ng kanta ang patlang. Kailangang isaalang-alang ang kumbensyon sa
paggawa ng isang awiting-bayan.
Corona, Corona
I. Corona, corona, „di ka nakakatuwa
____________________________________
Corona, corona, lumayo-layo ka na
____________________________________
II. Corona, corona, salot ka ng mundo
____________________________________
Corona, corona, lumayo-layo ka na
____________________________________
III. Ulo‟y „wag tigasan, aking kaibigan
___________________________________
Pwedeng mahawaan, katawan ay ingatan
Kapos kapalaran, wala pang gamot diyan.
Sa ibaba ay mayroong awit na hindi pa buo na nilapatan ng himig na
“Leron-leron Sinta.” Kailangan mong dugtungan ito upang mabuo ang diwa
ng kanta.
20. 14
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga pahayag sa ibaba. Piliin ang titik
ng pinakaangkop na sagot at isulat sa sagutang papel.
1. “Namuti ang buhok niya sa kahihintay.” Anong uri ito ng tayutay?
a. Pagmamalabis c. Pagwawangis
b. Pagtutulad d. Personipikasyon
2. “Parang chocolate ang kaniyang mga ngiti.” Anong uri ito ng tayutay?
a. Pagmamalabis c. Pagtutulad
b. Pagsasatao d. Pagwawangis
3. “Gabundok na pinggan ang huhugasan ko mamaya.” Anong uri ito ng tayutay?
a. Pagmamalabis c. Pagtutulad
b. Pagsasatao d. Pagwawangis
4. Uri ng tayutay na nagsasaad ng labis-labis na katangian o pangyayari.
a. Pagmamalabis c. Pagtutulad
b. Pagsasatao d. Pagwawangis
5. “Lilibutin ko ang buong mundo mahanap ka lang.” Anong uri ng
tayutay ang pangungusap na ito?
a. Metapora c. Pagtutulad
b. Pagmamalabis d. Personipikasyon
6. Kumbensyon sa pagbuo ng awitin na maaaring mga salita, parirala o isang
pangungusap na sumisimbolo sa isang bagay.
a. Larawang-diwa b. Simbolismo c. Sukat d. Tayutay
7. Mga salitang binabanggit sa tula na nag-iiwan nang malinaw na larawan sa
isipan ng mambabasa.
a. Larawang-diwa b. Simbolismo c. Sukat d. Tayutay
8. Bakit bahagi ng kulturang Pilipino ang panghaharana noon?
a. dahil paraan ito ng panliligaw ng mga kalalakihan
b. dahil mahilig umawit ang mga Pilipino noon
c. dahil libangan ito ng mga Pilipino
d. dahil nakaugalian na
21. 15
9. Batay sa awit na “Harana,” anong bagay ang sumisimbolo sa dalaga?
a. Bituin b. Gitara c. Pantalon d. Rosas
10.Ang sumusunod ay mga kumbensyon sa pagbuo ng awiting-bayan, maliban
sa isa.
a. Parirala b. Sukat c. Tayutay d. Tugma
Para sa bilang 11 – 15
Panuto: Kilalanin ang mga kumbensyon sa pagbuo ng awiting-bayan gamit ang
bahagi ng isang awit na pinamagatang “Sitritsit.” Piliin at isulat ang titik
ng sagot sa sagutang papel.
Sitsiritsit
Sitsiritsit, alibangbang
Salaginto‟t salagubang
Ang babae sa lansangan
Kung gumiri‟y parang tandang.
Santo Niño sa Pandakan
Puto seko sa tindahan
Kung ayaw mong magpautang
Uubusin ka ng langgam.
11.Ilan ang kadalasang sukat na ginamit sa unang saknong?
a. Labing-isa b. Sampu c. Siyam d. Walo
12.Anong uri ng tugma ang ginamit sa pangalawang saknong?
a. Tugmaan c. Tugmaang Ganap
b. Tugmaang Di-ganap d. Walang Tugma
13.Sa linya ng awit na “Kung gumiri‟y parang tandang.” Anong uri ng tayutay ang
ginamit?
a. Pagmamalabis c. Pagtutulad
b. Pagsasatao d. Pagwawangis
14.Simbolismong ginamit sa awit na tumutukoy sa isang bata.
a. Alibangbang c. Puto seko
b. Babae d. Sto. Niño
15.Ang sumusunod ay mga insekto at hayop na mabubuo sa larawang diwa sa
unang saknong maliban sa isa.
a. Alibangbang b. Langgam c. Salagubang d. Tandang
22. 16
Panuto: Bumuo ng isang orihinal na awiting-bayan gamit ang iba‟t ibang
kumbensyon sa pagsulat nito. Gawing gabay ang mga pamantayan sa
ibaba. Isulat ito sa sagutang papel.
MGA PAMANTAYAN 5 4 3 2 1
Nakasulat nang maayos at orihinal na liriko ng
awiting-bayan gamit ang sariling wika o wikang
makaaakit sa mga kabataan.
Nagamit ang mga kumbensyon sa pagsulat ng tulang
naging awiting-bayan tulad ng sukat, tugma, at
talinghaga tulad ng tayutay.
Nakabubuo ng dalawang saknong at apat na taludtod
sa bawat saknong.
Napatunayang ang kulturang nakapaloob sa awiting-
bayan ay sadyang sumasalamin sa kultura ng isang
lugar.
Kagandahan at kalinisan ng sulat-kamay.
Kabuoang Puntos
5 – Napakahusay 2 – Di-mahusay
4 – Mahusay 1 – Maraming kakulangan
3 – Katamtaman
Ngayon ay subukan mo ang iyong galing sa pagbuo ng isang
awiting-bayan. Tandaang sa pagbuo ng isang awiting-bayan ay bumuo
muna ng isang makabuluhang tula at magiging awit ito kapag nilapatan ng
himig o melodiya. Simulan mo na.
24. 18
AKLAT
o Baisa, Ailene G. et al. Pinagyamang Pluma 7. Phoenix Publishing House Inc,
2014.
o Marquez, Servillano Jr. T. Pintig ng Lahing Pilipino:Teachers wrap around
edition. SIBS Publishing House, Inc.
WEBSITE
o https://quizlet.com
o https://rmhalife.wordpress.com
o https://www.slideshare.net
o https://en.wikipedia
o https://www.tagaloglang.com
o https://t/.m.wikipedia.org
o https://folksongatbp.blogspot.com
25. Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
Kagawaran ng Edukasyon – Rehiyon 10
Zone 1, DepEd Building Masterson Avenue, Upper Balulang
Cagayan de Oro City, 9000
Telefax: (088) 880 7072
E-mail Address: region10@deped.gov.ph
