1. CZY BĘDZIESZ WIEDZIAŁ, JAKIEGO UŻYĆ GESTU POWITANIA, GDY DO BIBLIOTEKI ZAWITAJĄ MAORYSI? KOMUNIKACJA NIEWERBALNA A RÓŻNICE KULTUROWE Alicja Sobańska Biblioteka Raczyńskich

2. KOMUNIKACJA NIEWERBALNA JAKO SKŁADOWA KOMUNIKACJI INTERPERSONALNEJ

3. KOMUNIKACJA NIEWERBALNA JAKO SKŁADOWA KOMUNIKACJI INTERPERSONALNEJ Reguła 7–38–55 Alberta Mehrabiana: komunikaty o postawach i emocjach pozyskiwane są w następujący sposób:

5. ruchy oczu;

6. gestykulacja;

7. pozycja ciała i jego dynamika;

8. dystans fizyczny (proksemika);

9. kontakt fizyczny (haptyka);

10. wygląd fizyczny;

11. komunikacja wokalna (bywa, że z wyodrębnioną strefą parawerbalną);

13. ilustratory

14. wskaźniki emocji

15. regulatory

17. ilustratory

18. wskaźniki emocji

19. regulatory

21. ilustratory

22. wskaźniki emocji

23. regulatory

25. strach,

26. zaskoczenie,

27. złość,

28. odraza / pogarda,

31. ilustratory

32. wskaźniki emocji

33. regulatory

35. ilustratory

36. wskaźniki emocji

37. regulatory

39. synchronizacja relacji nadawca – odbiorca

40. podkreślanie oryginalności osobowej

41. maskowanie lub demaskowanie w stosunku do przekazu słownego

42. urozmaicenie zestawu środków służących komunikacji

44. KOMUNIKACJA KULTUROWA I MIĘDZYKULTUROWA Kultura jest komunikacją Komunikacja jest kulturą Edward Hall (1914-2009)

45. PIERWOTNY POZIOM KULTUROWY Edward Hall: każdy człowiek w toku socjalizacji kształtuje swój własny model komunikacyjny (pierwotny poziom kulturowy), pozwalający w sposób optymalny i bezpieczny czuć się członkiem własnej kultury, której zasady nie zawsze wyrażone wprost, są ogólnie respektowane.

46. PIERWOTNY POZIOM KULTUROWY Składniki komunikacji niewerbalnej mieszczą się w ramach zmiennej kulturowej. Są analogiczną formą języka. ErvingGoffmann – dialekt cielesny

47. POWITANIA Jakież zdziwienie musi ogarnąć nieświadomego Europejczyka na widok maoryskiego gestu powitania polegającego na... pokazaniu języka (bynajmniej nie na znak zniewagi)…?

48. POWITANIA Maoryski gest powitania – wysunięty język – dziś już folklorystyczny relikt, wywodzi się z pierwotnego gestu odstraszania przeciwnika. Maoryskie „witaj” dla turystów: Podobny gest odnotowano w całkiem odmiennej kulturze – oto tybetański sposób okazywania szacunku:

49. POWITANIA Maoryski gest wyeksponowanego języka jest pomniejszym gestem w stosunku do rytualnego hongi, czyli pocierania się nosami. Powitanie takie występuje też na wielu wyspach Polinezji, jako ekwiwalent wymiany pocałunków znany jest też wśród Eskimosów.

50. POWITANIA Papuaski gest powitania i pożegnania – gilgotanie lewą ręką podbródka rozmówcy

51. POWITANIA Tradycyjna kultura japońska zachowała całą gamę ukłonów (ojigi) regulowanych statusem społecznym.

52. POWITANIA W Indiach występuje tradycyjne pozdrowienie zwane namaste (pokłon tobie), któremu towarzyszy gest andźali – delikatny ukłon ze złożonymi na wysokości klatki piersiowej dłońmi z wyprostowanymi palcami.

53. POWITANIA Podobną ekspresją powitania cechują się i inni Azjaci (choć oni sami wychwytują rozmaite niuanse) – w Laosie zbliżony gest określa się mianem nop, w Tajlandii wai– im wyżej ułożone są ręce, tym okazany większy szacunek.

54. ARABSKA EMOCJONALNOŚĆ Mężczyźni trzymający się za ręce lub idący pod ramię (przy czym nie ma tu mowy o kontekście homoseksualnym) to obraz możliwy do zobaczenia nie tylko w Arabii Saudyjskiej czy innych krajach Bliskiego Wschodu. Takie gesty przyjacielskie osób tej samej płci występują też w Indiach czy Tajlandii, a także w Afryce Środkowej i Wschodniej i są jednym z przykładów na tzw. „kontaktowość kultury”.

56. pieniądze dla Japończyków;

57. 'zero’, 'nic’ we Francji, Belgii, Portugalii, Włoszech;

58. Iran – „oko diabła”;

59. Turcja, Malta, Ameryka Łacińska – zniewaga – porównanie do intymnej części ciała;

61. w Teksasie znak zwycięstwa fanów futbolowej drużyny Texas Longhorns;

63. zaproszenie do tzw. 'przybicia piątki’;

64. pozdrowienie 'cześć!’;

65. sygnał 'stop’;

67. Polska: obraźliwie - brak pozytywnego ustosunkowania się, odmowa;

68. w południowej Europie zachowało się znaczenie obraźliwe i obsceniczne;

72. Dziękuję za uwagę 

74. Slajd nr 14 – Edward Hall - http://www.edwardthall.com/ [dostęp: wrzesień 2011].

75. Slajd nr 17, 18, 19, 20 – Maorysi, Papuasi, Tybetańczycy – witryna R. Antoszewskiego http://www.antoranz.net/CURIOSA/ZBIOR8/C0808/20080803-QZE04010_powitania.HTM [dostęp: wrzesień 2011].

76. Slajd nr 21 – B. Obama u cesarza Akihito – http://wyborcza.pl/5,75539,7253824,Barack_Obama_w_Japonii.html?i=1 [dostęp sierpień 2011].

77. Slajd nr 22 – namaste – autor zdjęcia Steve Evans – http://pl.wikipedia.org/wiki/Namaste [dostęp sierpień 2011].

78. Slajd nr 23 – premier Tajlandii YingluckShinawatra – http:///www.rp.pl/artykul/697527.html [dostęp: sierpień 2011].

79. Slajd nr 24 – George W. Bush z księciem Arabii Saudyjskiej Abdullahem – http://wyborcza.pl/1,86706,7262016,Czy_Obama_za_nisko_uklonil_sie_cesarzowi_Japonii_.html [dostęp wrzesień 2011].

80. Slajd nr 29 – Ludwik Solski jako Stary Wiarus w Warszawiance S. Wyspiańskiego –http://pl.wikipedia.org/wiki/Salutowanie_dwoma_palcami [dostęp sierpień 2011].

81. Slajd nr 30 – gest Kozakiewicza – http://files.ithink.pl/Image/gestkozakiewicza.jpg [dostęp: wrzesień 2011].