Cơ sở lý luận về quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp đã chia sẻ đến cho các bạn một bài mẫu luận văn thạc sĩ hoàn toàn miễn phí . Các bạn muốn tải bài mẫu này vui lòng nhắn tin qua zalo : 0934.573.149

1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ
THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP
Tham khảo thêm tài liệu tại Luanvantot.com
Dịch vụ hỗ trợ viết luận văn – Zalo : 0934.573.149
1.1 Cơ sở lý luận về thuế TNDN
1.1.1 Khái niệm
Thuế TNDN là một loại thuế trực thu đánh vào thu nhập phát sinh của tổ chức
hoạt động SXKD trong một khoảng thời gian nhất định thường là một kỳ kinh
doanh hay còn được hiểu là loại thuế tính trên thu nhập của tổ chức hoạt động
SXKD sau khi đã trừ đi các khoản chi phí hợp lý, hợp lệ. Nghĩa là không phải toàn
bộ thu nhập của tổ chức SXKD đều là đối tượng chịu thuế TNDN. Thuế TNDN chỉ
điều chỉnh phần thu nhập chịu thuế.
Vì việc đánh thuế vào loại thu nhập nào, đánh nặng hay đánh nhẹ vào từng
loại thu nhập, quy định đối tượng nộp thuế, đối tượng chịu thuế, sử dụng thuế suất
và ưu đãi thuế TNDN là tuỳ thuộc vào quan điểm của mỗi Nhà nước về điều tiết
thu nhập qua thuế thu nhập, phụ thuộc vào khả năng quản lý thuế, chi phí quản lý
thuế cũng như mục tiêu của thuế thu nhập phải đạt được để góp phần thực hiện các
chính sách kinh tế, chính trị, xã hội của mỗi quốc gia trong từng giai đoạn phát
triển nhất định.
Cùng với công cuộc cải cách thuế từ năm 1990, Luật thuế Lợi tức đã được
ban hành. Tuy nhiên dù hơn 8 năm thực hiện, thuế thu nhập đã bộc lộ nhiều hạn
chế không còn phù hợp với tình hình kinh tế của Việt Nam trong giai đoạn mở
rộng hợp tác với các quốc gia thuộc khu vực và thế giới. Vì vậy, Luật thuế TNDN

2. đã được ban hành nhằm khắc phục những hạn chế của Luật thuế Lợi tức, đảm bảo
sự phù hợp với yêu cầu phát triển của nền kinh tế trong giai đoạn mới. Luật thuế
TNDN năm 1997 trong thực tiễn áp dụng cũng đã được sửa đổi, Luật thuế TNDN
số 09/2003/QH11 được Quốc hội khoá XI thông qua tại kỳ họp lần thứ 3, có hiệu
lực thi hành từ 01/01/2004; Luật thuế TNDN số 14/2008/QH12 được Quốc hội
khoá XII thông qua tại kỳ họp lần thứ 3 có hiệu lực thi hành từ 01/01/2009; Luật
thuế TNDN số 32/2013/QH13 ngày 19/06/2013 của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một
số điều của Luật thuế TNDN có hiệu lực thi hành từ 01/01/2014; Luật thuế TNDN
số 71/2014/QH13 ngày 26/11/2014 của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của
các Luật thuế có hiệu lực thi hành từ 01/01/2015 cùng nhiều văn bản hướng dẫn thi
hành.
1.1.2. Vai trò của thuế TNDN
- Thuế TNDN là một trong những loại thuế trực thu, là khoản thu rất quan
trọng và chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu thu NSNN.
Nếu nền kinh tế phát triển và ổn định, cùng với xu hướng tăng trưởng kinh tế ,
quy mô của các hoạt động sản xuất và dịch vụ ngày càng được mở rộng , hiệu quả
kinh doanh ngày càng cao thì sẽ tạo ra nguồn thu về thuế TNDN ngày càng lớn cho
NSNN.
- Thuế TNDN là công cụ quan trọng của Nhà nước trong việc điều tiết vĩ mô
nền kinh tế. Nếu thuế TNDN được ban hành theo một hệ thống pháp luật chung, áp
đụng chung cho các cơ sở kinh doanh, áp dụng chung cho các thành phần kinh tế ,
như vậy sẽ tạo sự cạnh tranh bình đẳng, tạo sân chơi chung cho các tổ chức kinh tế,
sẽ thúc đẩy nền sản xuất kinh doanh phát triển.
- Thuế TNDN là một công cụ của Nhà nước thực hiện chức năng tái phân
phối thu nhập, đảm bảo công bằng xã hội. Nhà nước sẽ dùng thuế TNDN để làm
công cụ điều tiết đối với DN có ưu thế và cơ hội về năng lực tài chính mạnh và lực
lượng lao động tây nghề cao,tạo được nguồn thu cao, đóng góp NSNN nhiều hơn ;

3. đó là mục tiêu của thuế TNDN trong điều tiết thu nhập, đảm bảo sự công bằng
trong phân phối thu nhập xã hội. .
2.1.1.3. Nội dung cơ bản của thuế TNDN
Hiện nay, thuế TNDN ở Việt Nam được quy định trong các văn bản quy
phạm pháp luật sau:
Về Luật thuế TNDN
“1. Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2008.
2. Luật thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi năm 2013.
3. Luật sửa đổi các Luật về thuế 2014.
4. Luật Quản lý thuế 2019.”1
Về Nghị định hứơng dẫn Luật thuế TNDN:
“1. Nghị định 218/2013/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật thuế thu nhập doanh
nghiệp.
2. Nghị định 91/2014/NĐ-CP sửa đổi các Nghị định quy định về thuế.
3. Nghị định 12/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của
các Luật về thuế và sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về thuế.
4. Nghị định 146/2017/NĐ-CP về sửa đổi Nghị định 100/2016/NĐ-CP và
12/2015/NĐ-CP.
5. Nghị định 126/2020/NĐ-CP về hướng dẫn Luật Quản lý thuế.
6. Nghị định 44/2021/NĐ-CP hướng dẫn thực hiện về chi phí được trừ khi xác
định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản chi ủng hộ, tài trợ
của doanh nghiệp, tổ chức cho các hoạt động phòng, chống dịch Covid-19.
7. Nghị định 57/2021/NĐ-CP bổ sung Điểm g Khoản 2 Điều 20 Nghị định
218/2013/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 12/2015/NĐ-CP) về ưu
đãi thuế thu nhập doanh nghiệp đối với dự án sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ
trợ”2
Về Thông tư hướng dẫn Nghị định về Luật thuế TNDN
1 https://khoinghiep.thuvienphapluat.vn/bai-viet/tong-hop-van-ban-ve-thue-thu-nhap-doanh-nghiep-
2 https://khoinghiep.thuvienphapluat.vn/bai-viet/tong-hop-van-ban-ve-thue-thu-nhap-doanh-nghiep-

4. “1. Thông tư 141/2013/TT-BTC hướng dẫn Nghị định 92/2013/NĐ-CP hướng
dẫn Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp và Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi có
hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm 2013.
2. Thông tư 78/2014/TT-BTC hướng dẫn thi hành Nghị định 218/2013/NĐ-CP
hướng dẫn Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.
3. Thông tư 151/2014/TT-BTC hướng dẫn thi hành Nghị định 91/2014/NĐ-CP
sửa đổi, bổ sung một số điều tại Nghị định quy định về thuế.
4. Thông tư 119/2014/TT-BTC sửa đổi Thông tư 156/2013/TT-BTC,
111/2013/TT-BTC, 219/2013/TT-BTC, 08/2013/TT-BTC, 85/2011/TT-BTC,
39/2014/TT-BTC và 78/2014/TT-BTC để cải cách, đơn giản thủ tục hành chính
về thuế.
5. Thông tư 96/2015/TT-BTC hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp tại Nghị
định 12/2015/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều
của các Luật về thuế và sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 78/2014/TT-
BTC, Thông tư 119/2014/TT-BTC, Thông tư 151/2014/TT-BTC.
6. Thông tư 25/2018/TT-BTC hướng dẫn Nghị định 146/2017/NĐ-CP sửa đổi
Thông tư 78/2014/TT-BTC, 111/2013/TT-BTC.
7. Thông tư 71/2021/TT-BTC hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp đối với
cơ sở thực hiện xã hội hóa chưa truy thu theo Nghị quyết 63/NQ-CP do Bộ
trưởng Bộ Tài chính ban hành.
8. Thông tư 80/2021/TT-BTC hướng dẫn Luật Quản lý thuế và Nghị định
126/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Quản lý thuế do Bộ trưởng Bộ Tài chính ban
hành (có hiệu lực ngày 01/01/2022)”3
Văn bản pháp luật về thuế TNDN có các nội dung chủ yếu sau:
Về quy định Người nộp thuế
Tổ chức hoạt động SXKD hàng hóa, dịch vụ có thu nhập chịu thuế phải nộp
thuế TNDN, cụ thể:
“Người nộp thuế theo quy định tại Khoản 1 Điều 2 Luật thuế thu nhập doanh
nghiệp bao gồm:
a) Doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật doanh
nghiệp, Luật đầu tư, Luật các tổ chức tín dụng, Luật kinh doanh bảo hiểm, Luật
chứng khoán, Luật dầu khí, Luật thương mại và quy định tại các văn bản pháp luật
3 https://khoinghiep.thuvienphapluat.vn/bai-viet/tong-hop-van-ban-ve-thue-thu-nhap-doanh-nghiep-

5. khác dưới các hình thức: Công ty cổ phần; công ty trách nhiệm hữu hạn; công ty
hợp danh; doanh nghiệp tư nhân; các bên trong hợp đồng hợp tác kinh doanh; các
bên trong hợp đồng phân chia sản phẩm dầu khí, xí nghiệp liên doanh dầu khí,
công ty điều hành chung;
b) Doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật nước ngoài (sau đây
gọi là doanh nghiệp nước ngoài) có cơ sở thường trú hoặc không có cơ sở thường
trú tại Việt Nam;
c) Các đơn vị sự nghiệp công lập, ngoài công lập sản xuất, kinh doanh hàng hóa,
dịch vụ có thu nhập chịu thuế theo quy định tại Điều 3 Nghị định này;
d) Các tổ chức được thành lập và hoạt động theo Luật hợp tác xã;
đ) Tổ chức khác ngoài tổ chức quy định tại các Điểm a, b, c, d Khoản này có hoạt
động sản xuất, kinh doanh có thu nhập chịu thuế theo quy định tại Điều 3 Nghị
định này.
2. Tổ chức được thành lập và hoạt động (hoặc đăng ký hoạt động) theo quy định
của pháp luật Việt Nam, cá nhân kinh doanh là người nộp thuế theo phương pháp
khấu trừ tại nguồn trong trường hợp mua dịch vụ (kể cả mua dịch vụ gắn với hàng
hóa, mua hàng hóa được cung cấp, phân phối theo hình thức xuất nhập khẩu tại
chỗ hoặc theo các điều khoản thương mại quốc tế) trên cơ sở hợp đồng ký kết với
doanh nghiệp nước ngoài quy định tại các Điểm c, d Khoản 2 Điều 2 Luật thuế thu
nhập doanh nghiệp.”4
Về căn cứ tính thuế:
“Căn cứ tính thuế là thu nhập tính thuế trong kỳ và thuế suất.
Kỳ tính thuế thực hiện theo quy định tại Điều 5 Luật thuế thu nhập doanh
nghiệp và quy định của pháp luật quản lý thuế.
Doanh nghiệp được lựa chọnkỳ tính thuế theo năm dương lịch hoặc năm tài chính
nhưng phải thông báo với cơ quan thuế trước khi thực hiện.
Điều 6. Xác định thu nhập tính thuế
1. Thu nhập tính thuế trong kỳ tính thuế được xác định như sau:
Thu nhập
tính thuế
=
Thu nhập
chịu thuế
-
Thu nhập được
miễn thuế
+
Các khoản lỗ được
kết chuyển theo quy
định
2. Thu nhập chịu thuế được xác định như sau:
4 https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Doanh-nghiep/Nghi-dinh-218-2013-ND-CP-huong-dan-thi-hanh-Luat-thue-
thu-nhap-doanh-nghiep-

6. Thu nhập
chịu thuế
= Doanh thu - Chi phí được trừ +
Các khoản thu nhập
khác
Doanh nghiệp có nhiều hoạt động kinh doanh thì thu nhập chịu thuế từ hoạt động
sản xuất, kinh doanh là tổng thu nhập của tất cả các hoạt động kinh doanh. Trường
hợp nếu có hoạt động kinh doanh bị lỗ thì được bù trừ số lỗ vào thu nhập chịu thuế
của các hoạt động kinh doanh có thu nhập do doanh nghiệp tự lựa chọn. Phần thu
nhập còn lại sau khi bù trừ áp dụng mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp của
hoạt động kinh doanh còn thu nhập.
Thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư,
chuyển nhượng quyền tham gia dự án đầu tư, chuyển nhượng quyền thăm dò, khai
thác, chế biến khoáng sản phải xác định riêng để kê khai nộp thuế. Trường hợp
chuyển nhượng quyền tham gia dự án đầu tư, chuyển nhượng dự án đầu tư (trừ dự
án thăm dò, khai thác khoáng sản), chuyển nhượng bất động sản nếu bị lỗ thì số lỗ
này được bù trừ với lãi của hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ tính thuế.
Trường hợp doanh nghiệp làm thủ tục giải thể có bán bất động sản là tài sản cố
định thì thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (nếu có) được bù trừ với thu nhập
từ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.”5
Về thuế suất thuế TNDN
“1. Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp là 22%, trừ trường hợp doanh nghiệp
thuộc đối tượng áp dụng thuế suất 20% và thuế suất từ 32% đến 50% quy định tại
Khoản 2, Khoản 3 Điều này và đốitượng được ưu đãi về thuế suất quy định tại
Điều 15 và Điều 16 Nghị định này.
Kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2016, những trường hợp thuộc diện áp dụng thuế suất
22% quy định tại Khoản này áp dụng thuế suất 20%.
2. Doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt
Nam, kể cả hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa,
dịch vụ có tổng doanh thu năm không quá 20 tỷ đồng được áp dụng thuế suất 20%.
Tổng doanh thu năm làm căn cứ xác định doanh nghiệp thuộc đốitượng được áp
dụng thuế suất 20% quy định tại khoản này là tổng doanh thu bán hàng hóa, cung
cấp dịch vụ của doanh nghiệp của năm trước liền kề.”6
Về quy định kê khai quyết toán thuế , nộp thuế TNDN
5 https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Doanh-nghiep/Nghi-dinh-218-2013-ND-CP-huong-dan-thi-hanh-Luat-thue-
thu-nhap-doanh-nghiep-
6 https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Doanh-nghiep/Nghi-dinh-218-2013-ND-CP-huong-dan-thi-hanh-Luat-thue-
thu-nhap-doanh-nghiep-

7. “Thuế thu nhập doanh nghiệp (trừ thuế thu nhập doanh nghiệp từ chuyển nhượng
vốn của nhà thầu nước ngoài; thuế thu nhập doanh nghiệp kê khai theo phương
pháp tỷ lệ trên doanh thu theo từng lần phát sinh hoặc theo tháng theo quy định tại
điểm đ khoản 4 Điều này). Người nộp thuế phải tự xác định số thuế thu nhập
doanh nghiệp tạm nộp quý (bao gồm cả tạm phân bổ số thuế thu nhập doanh
nghiệp cho địa bàn cấp tỉnh nơi có đơn vị phụ thuộc, địa điểm kinh doanh, nơi có
bất động sản chuyển nhượng khác với nơi người nộp thuế đóng trụ sở chính) Và
được trừ số thuế đã tạm nộp với số phải nộp theo quyết toán thuế năm.
Người nộp thuế thuộc diện lập báo cáo tài chính quý theo quy định của pháp luật
về kế toán căn cứ vào báo cáo tài chính quý và các quy định của pháp luật về thuế
để xác định số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp quý.
Người nộp thuế không thuộc diện lập báo cáo tài chính quý theo quy định của pháp
luật về kế toán căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh quý và các quy định của
pháp luật về thuế để xác định số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp quý.
Tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp đã tạm nộp của 03 quý đầu năm tính thuế
không được thấp hơn 75% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp theo quyết toán
năm. Trường hợp người nộp thuế nộp thiếu so với số thuế phải tạm nộp 03 quý đầu
năm thì phải nộp tiền chậm nộp tính trên số thuế nộp thiếu kể từ ngày tiếp sau ngày
cuối cùng của thời hạn tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp quý 03 đến ngày nộp
số thuế còn thiếu vào ngân sách nhà nước.
Người nộp thuế có thực hiện dự án đầu tư cơ sở hạ tầng, nhà để chuyển nhượng
hoặc cho thuê mua, có thu tiền ứng trước của khách hàng theo tiến độ phù hợp với
quy định của pháp luật thì thực hiện tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo quý
theo tỷ lệ 1% trên số tiền thu được. Trường hợp chưa bàn giao cơ sở hạ tầng, nhà
và chưa tính vào doanh thu tính thuế thu nhập doanh nghiệp trong năm thì người
nộp thuế không tổng hợp vào hồ sơ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp
năm mà tổng hợp vào hồ sơ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp khi bàn
giao bất động sản đốivới từng phần hoặc toàn bộ dự án.”7
1.2 Tổng quan về quản lý thuế TNDN
1.2.1 Khái niệm quản lý thuế
“Quản lý nhà nước đối với nền kinh tế là sự tác động có tổ chức và bằng pháp
quyền của Nhà nước lên nền kinh tế quốc dân, nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các
nguồn lực kinh tế trong và ngoài nước, các cơ cấu có thể có để đạt được các mục
tiêu phát triển kinh tế đất nước đặt ra, trong điều kiện hội nhập và mở rộng giao
lưu quốc tế. Trong khi đó quản lý tài chính công là quá trình Nhà nước hoạch định,
7 https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Nghi-dinh-126-2020-ND-CP-huong-dan-Luat-Quan-ly-thue-

8. xây dựng chính sách, chế độ; sử dụng hệ thống các công cụ và phương pháp thích
hợp tác động đến các hoạt động của tài chính công, làm cho chúng vận động phù
hợp với yêu cầu khách quan của nền kinh tế-xã hội, nhằm phục vụ tốt nhất cho
việc thực hiện các chức năng do Nhà nước đảm nhận.
Quản lý thuế rõ ràng là một nội dung của quản lý nhà nước về kinh tế. Ngoài ra, nó
là một nhánh quan trọng của quản lý tài chính công. Do vậy, khái niệm quản lý
thuế cũng có một số nét tương đồng với hai khái niệm trên. “Quản lý thuế là những
biện pháp nghiệp vụ do cơ quan có chức năng thu ngân sách nhà nước (NSNN)
thực hiện”… “Đó là những hoạt động thường xuyên của cơ quan thu hướng về
phía đối tượng nộp nhằm đảm bảo thu thuế đầy đủ, kịp thời và đúng luật định”.
Với quan niệm như vậy, là quản lý thu thuế. Nó bao gồm xây dựng kế hoạch thu
thuế, tổ chức các biện pháp hành thu và tổ chức bộ máy ngành thuế. Trong hoạt
động quản lý, các vấn đề về chủ thể quản lý, đối tượng quản lý, công cụ và phương
pháp quản lý, mục tiêu quản lý là những yếu tố trung tâm đòi hỏi phải được xác
định đúng đắn.
Đối tượng là các quan hệ phát sinh trước, trong và sau quá trình triển khai tổ chức
thu nộp thuế cho nhà nước. Các quan hệ này có thể diễn ra giữa cơ quan thuế với
người nộp thuế, giữa người nộp thuế với nhau, giữa nội bộ cơ quan thuế, thậm chí
giữa cơ quan thuế trong nước với cơ quan thuế các nước khác… Vì vậy, nó hết sức
đa dạng và phức tạp đòi hỏi phải có các công cụ và phương pháp quản lý thích
hợp.”8
Trong cuốn Tài chính công của Khoa Tài chính Nhà nước Trường Đại học Kinh tế
TPHCM (2005) thì “Quản lý thuế là những biện pháp nghiệp vụ do cơ quan có
chức năng thu NSNN thực hiện, đó là những hoạt động thường xuyên của cơ quan
thu hướng về phía đối tượng nộp nhằm đảm bảo thu thuế đầy đủ, kịp thời và đúng
luật định. Với quan niệm như vậy, quản lý thuế là quản lý thu thuế. Nó bao gồm
xây dựng kế hoạch thu thuế, tổ chức các biện pháp hành thu và tổ chức bộ máy
ngành thuế”.9
Như vậy, quản lý thuế là quá trình Nhà nước sử dụng hệ thống các công cụ và
phương pháp khác nhau nhằm tác động lên đối tượng quản lý thuế làm cho chúng
vận động phù hợp với mục tiêu đặt ra. Đồng thời trong quá trình triển khai thực thi
8 https://luatcongty.vn/quan-ly-thue-nhung-van-de-phap-ly-can-quan-tam
9 Sách Tài chính công của Khoa Tài chính Nhà nước Trường Đại học Kinh tế TPHCM,(2005)

9. các chính sách bằng công tác thanh tra, kiểm tra lên đối tượng nộp thuế thì ý thức
chấp hành pháp luật thuế sẽ được nâng cao.
2.1.2.2 Nội dung quản lý thuế
Quản lý thuế là hoạt động quản lý tài chính nhà nước trên lĩnh vực thuế nên
nội dung của quản lý thuế rất phong phú, đa dạng và phụ thuộc vào thể chế và cách
tổ chức bộ máy nhà nước. Do đó, nội dung quản lý thuế ở mỗi nước sẽ có những
nét khác nhau nhất định.
Theo Điều 4 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 thì nội dung quản lý thuế
được quy định căn cứ theo trình tự thời gian bao gồm các công việc chủ yếu sau:
“1. Đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế, ấn định thuế.
2. Hoàn thuế, miễn thuế, giảm thuế, không thu thuế.
3. Khoanh tiền thuế nợ; xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt; miễn tiền chậm
nộp, tiền phạt; không tính tiền chậm nộp; gia hạn nộp thuế; nộp dần tiền thuế nợ.
4. Quản lý thông tin người nộp thuế.
5. Quản lý hóa đơn, chứng từ.
6. Kiểm tra thuế, thanh tra thuế và thực hiện biện pháp phòng, chống, ngăn chặn vi
phạm pháp luật về thuế.
7. Cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế.
8. Xử phạt vi phạm hành chính về quản lý thuế.
9. Giải quyết khiếu nại, tố cáo về thuế.
10. Hợp tác quốc tế về thuế.
11. Tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế.”10
Theo Điều 5 Luật quản lý thuế số 38 năm 2019, có quy định về môt số nguyen tức
trong quản lý thuế:
“1. Mọi tổ chức, hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân có nghĩa vụ nộp thuế theo
quy định của luật.
2. Cơ quan quản lý thuế, các cơ quan khác của Nhà nước được giao nhiệm vụ quản
lý thu thực hiện việc quản lý thuế theo quy định của Luật này và quy định khác của
10 (https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Luat-quan-ly-thue-2019-)

10. pháp luật có liên quan, bảo đảm công khai, minh bạch, bình đẳng và bảo đảm
quyền, lợi íchhợp pháp của người nộp thuế.
3. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm tham gia quản lý thuế theo quy
định của pháp luật.
4. Thực hiện cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại
trong quản lý thuế; áp dụng các nguyên tắc quản lý thuế theo thông lệ quốc
tế, trong đó có nguyên tắc bản chất hoạt động, giao dịch quyết định nghĩa vụ thuế,
nguyên tắc quản lý rủi ro trong quản lý thuế và các nguyên tắc khác phù hợp
với điều kiện của Việt Nam.”11
1.2.3 Sựcần thiết phảiquản lý thuế
“Thông qua quản lý thuế giúp cho các cơ quan quản lý Nhà nước quản lý
được thông tin của NNT, quản lý được số lượng NNT, các thông tin về tình hình
SXKD theo từng loại hình, theo từng lĩnh vực , quản lý được tình hình chấp hành
pháp luật thuế để xây dựng chính sách thuế phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế
trong từng thời kỳ. Qua công tác quản lý thuế để thu nguồn thu vào NSNN kịp thời
1.2.4.Khái niệm quản lý thuế TNDN
Quản lý thu thuế TNDN là một phạm trù trong quản lý thuế, cũng bao gồm
việc tổ chức, quản lý, điều hành quá trình thu nộp thuế, để các chính sách thuế
được đảm bảo thực thi nghiêm chỉnh theo quy định. Với mục tiêu nguồn thu thuế
TNDN được đảm bảo tập trung, huy động đầy đủ, kịp thời và thường xuyên ổn
định cho NSNN. Công tác quản lý thu thuế TNDN cũng phải đảm bảo nuôi dưỡng
và phát triển nguồn thu, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế của NNT. Cơ
quan thuế luôn tạo điều kiện thuận lợi để NNT chấp hành tốt nghĩa vụ thuế, đồng
thời góp phần hoàn thiện các chính sách thuế TNDN phù hợp với điều kiện thực
tiễn, phù hợp thực trạng sản xuất kinh doanh của DN.
2 Hoàn thiện quản lý thuế TNDN
2.1 Nội dung của quản lý thuế TNDN
11 (https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Luat-quan-ly-thue-2019-)

11. Nội dung cơ bản của việc quản lý thuế TNDN được quy định tại Luật Quản lý
Thuế số 38/2019/QH14 cũng gồm các nội dung của quản lý thuê như:
“1. Đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế, ấn định thuế.
2. Hoàn thuế, miễn thuế, giảm thuế, không thu thuế.
3. Khoanh tiền thuế nợ; xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt; miễn tiền chậm
nộp, tiền phạt; không tính tiền chậm nộp; gia hạn nộp thuế; nộp dần tiền thuế nợ.
4. Quản lý thông tin người nộp thuế.
5. Quản lý hóa đơn, chứng từ.
6. Kiểm tra thuế, thanh tra thuế và thực hiện biện pháp phòng, chống, ngăn chặn vi
phạm pháp luật về thuế.
7. Cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế.
8. Xử phạt vi phạm hành chính về quản lý thuế.
9. Giải quyết khiếu nại, tố cáo về thuế.”12
.2.1.1 Về nội dung Quản lý đăng ký thuế
Tất cả các DN kinh doanh đều phải đăng ký kinh doanh và đăng ký thuế. DN
khi đăng ký thuế sẽ nhận được chứng nhận đăng ký thuế, có MST riêng và DN sẽ
sử dụng MST đã được cấp để thực hiện giao dịch với CQT và CQT sẽ quản lý
danh bạ DN theo MST được cấp.
2.1.2 Về nội dung Quản lý khai thuế, nộp thuế và kế toán thuế
DN kê khai theo cơ chế tự khai, tự nộp thuế. CQT quản lý công tác kê khai kê
tóan thuế đối với NNT để đảm bảo NNT thực hiện các thủ tục hành chính thuế về
nộp hồ sơ khai thuế, về thu nộp tiền thuế, đảm bảo NNT hoàn thành nghĩa vụ thuế
đầy đủ, đúng quy định và quy trình theo quy định của Luật Quản lý thuế, các Luật
thuế hiện hành và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.
DN nộp tờ khai qua mạng đến Trung tâm dữ liệu ngành thuế. Tờ khai DN
được quy định tạm nộp theo quý và nộp theo năm quyết toán
12 (https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Luat-quan-ly-thue-2019-)

12. CQT quản lý kê khai thuế quản lý chặt chẽ việc nộp tờ khai, kê khai thuế của
DN, rà soát các thông tin NNT đã kê khai trên tờ khai liên quan đến nghĩa vụ khai
thuế , rà soát tình trạng tờ khai kê khai để phát hiện kịp thời kê khai sai số thuế
phải nộp, gây thất thu cho NSNN. Quản lý nộp thuế để theo dõi được số thuế phát
sinh phải nộp để đôn đốc DN nộp thuế kịp thời.
2.1.3 Quản lý thanh tra kiểm tra thuế
Nội dung quyết toán thuế TNDN quy định trong thời hạn 90 ngày kể từ khi
kết thúc năm tài chính, NNT phải nộp tờ khai quyết toán thuế TNDN cho CQT trực
tiếp quản lý.
Công tác thanh tra, kiểm tra thuế quyết toán thuế TNDN có vai trò quan trọng
trong công tác quản lý thuế nói chung và công tác đảm bảo tính tuân thủ của NNT.
Công tác kiểm tra, thanh tra thuế là hoạt động do CQT tiến hành nhằm kiểm tra tài
liệu của NNT để xác định sự tuân thủ pháp luật của NNT.
Kiểm tra thuế là để xác định tính đầy đủ, chính xác các thông tin, tài liệu
trong hồ sơ thuế, từ đó đối chiếu với chức năng, nhiệm vụ, yêu cầu đặt ra đối với
đối tượng kiểm tra nhằm đánh giá sự tuân thủ pháp luật về thuế của NNT. Công tác
kiểm tra thuế quyết toán thuế TNDN được thực hiện theo quy trình : kiểm tra tại
trụ sở CQT và kiểm tra tại trụ sở của NNT.
Các quy định về công tác kiểm tra được quy định tại Mục 3 Chương XIII Luật
quản lý thuế số 38/2019/QH14 :
“Kiểm tra thuế tại trụ sở của cơ quan thuế được thực hiện trên cơ sở hồ sơ
thuế của người nộp thuế nhằm đánh giá tính đầy đủ, chính xác các thông tin, chứng
từ trong hồ sơ thuế, sự tuân thủ pháp luật về thuế của người nộp thuế. Công chức
thuế được giao nhiệm vụ kiểm tra thuế căn cứ vào mức độ rủi ro về thuế của hồ sơ
thuế được phân loại từ cơ sở dữ liệu công nghệ thông tin hoặc theo phân công của
thủ trưởng cơ quan thuế thực hiện phân tích hồ sơ thuế theo mức độ rủi ro về thuế

13. để đề xuất kế hoạch kiểm tra tại trụ sở của cơ quan thuế hoặc xử lý theo quy
định”13
“Kiểm tra thuế tại trụ sở của người nộp thuế được thực hiện trong các trường
hợp sau đây:
a) Trường hợp hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước hoàn thuế; kiểm tra sau hoàn thuế
đối với hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước;
b) Trường hợp quy định tại điểm b khoản 2 Điều 109 của Luật này;
c) Trường hợp kiểm tra sau thông quan tại trụ sở của người khai hải quan theo quy
định của pháp luật về hải quan;
d) Trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật;
đ) Trường hợp được lựa chọn theo kế hoạch, chuyên đề;
e) Trường hợp theo kiến nghị của Kiểm toán nhà nước, Thanh tra nhà nước, cơ
quan khác có thẩm quyền;
g) Trường hợp chia, tách, sáp nhập, hợp nhất, chuyển đổiloại hình doanh nghiệp,
giải thể, chấm dứt hoạt động, cổ phần hóa, chấm dứt hiệu lực mã số thuế, chuyển
địa điểm kinh doanh và các trường hợp kiểm tra độtxuất, kiểm tra theo chỉ đạo của
cấp có thẩm quyền, trừ trường hợp giải thể, chấm dứt hoạt động mà cơ quan thuế
không phải thực hiện quyết toán thuế theo quy định của pháp luật.”14
Công tác thanh tra thuế cũng là hoạt động giám sát của CQT đối với việc chấp
hành nghĩa vụ thuế của NNT nhưng ở quy mô phạm vi lớn hơn về thời gian và
không gian, nhằm phát hiện, ngăn chặn và xử lý những hành vi trái pháp luật, bảo
đảm luật thuế được thi hành một cách nghiêm chỉnh trong đời sống xã hội. Nội
dung thanh tra, kiểm tra thuế là việc thông qua các phương pháp phân tích, đánh
giá tình hình thực tế của đối tượng thanh tra, kiểm tra, hoạt động thanh tra, kiểm
tra giúp phát hiện, ngăn ngừa, xử lý những vi phạm pháp luật thuế, góp phần thúc
đẩy NNT hoàn thành nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Từ đó, công tác quản lý thuế
được hoàn thiện, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích hợp pháp
của công dân.
13 https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Luat-quan-ly-thue-2019-
14 (https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Luat-quan-ly-thue-2019-)

14. Các trường hợp thanh tra thuế được quy định tại Điều 113 Luật Quản lý thuế
số 38/2019/QH14:
“1. Khi có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế.
2. Để giải quyết khiếu nại, tố cáo hoặc thực hiện các biện pháp phòng, chống tham
nhũng.
3. Theo yêu cầu của công tác quản lý thuế trên cơ sở kết quả phân loại rủi ro trong
quản lý thuế.
4. Theo kiến nghị của Kiểm toán nhà nước, kết luận của Thanh tra nhà nước và cơ
quan khác có thẩm quyền.”15
Vai trò của công tác thanh tra kiểm tra thuế
Thanh tra, kiểm tra NNT góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật về
thuế, cải cách thủ tục hành chính thuế. Công tác thanh tra, kiểm tra thuế chính là
công cụ cung cấp các căn cứ, bằng chứng cụ thể phản ánh một cách chân thực,
chính xác các diễn biến về tình hình thực hiện nghĩa vụ thuế của NNT. Thông qua
đó, chính sách thuế sẽ được bổ sung hoàn thiện cho phù hợp với tình hình thực tế.
Thanh tra, kiểm tra thuế là phương tiện ngăn ngừa, răn đe các hành vi vi phạm
pháp luật thuế. Hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế trên cơ sở phân tích thông tin, dữ
liệu liên quan đến NNT, đánh giá việc chấp hành pháp luật thuế của NNT, thu thập
và xác minh các chứng cứ để xác định hành vi vi phạm pháp luật thuế. Theo đó,
công tác thanh tra, kiểm tra thuế vừa phòng ngừa các hành vi vi phạm pháp luật
thuế, vừa sử dụng các biện pháp chế tài, các quyết định hành chính nhằm xử lý và
răn đe hành vi vi phạm pháp luật thuế.
Thanh tra, kiểm tra thuế góp phần tăng thu cho NSNN. Thông qua công tác
thanh tra, kiểm tra thuế giúp phát hiện các trường hợp trốn, tránh, lách thuế của
NNT, giúp hoàn thiện công tác triển khai thực hiện pháp luật thuế, đồng thời với
việc triển khai thực hiện các thủ tục hành chính thuế.
2.1.4. Về nội dung Quản lý cưỡng chế nợ thuế
15 (https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Luat-quan-ly-thue-2019-)

15. Cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế để đôn đốc thu hồi và xử lý
các khoản tiền nợ của NNT có nghĩa vụ nộp vào NSNN.
Tiền nợ thuế TNDN được xác định là các khoản tiền thuế NNT đã kê khai,
CQT đã tính nhưng đã hết thời hạn quy định mà NNT vẫn chưa nộp. CQT xác định
nợ thuế sau khi rà soát đối chiếu số liệu tiền thuế nợ sau khi khóa sổ thuế. Các
bước cơ quan thuế thực hiện trong quy trình quản lý và cưỡng chế nợ thuế là phân
loại tiền thuế nợ và thực hiện các công việc đôn đốc và xử lý tiền nợ thuế. Có sự tổ
chức phân công và phối hợp giữa các bộ phận trong các đội CCT khi thực hiện quy
trình quản lý và cương chế nợ thuế.
2.1.5 Về nội dung Công tác tuyên truyền, hỗ trợ NNT
Công tác tuyên truyền, hỗ trợ về thuế là giúp NNT hiểu biết đầy đủ các quy
định về chính sách thuế và các thủ tục hành chính thuế, hỗ trợ NNT thực hiện
quyền và nghĩa vụ về thuế.
Nội dung tuyên truyền phải theo đúng các quy định tại các văn bản quy phạm
pháp luật và các văn bản hướng dẫn chung và thống nhất trên toàn quốc.
Các bước cần thực hiện cho công tác tuyên truyền, hỗ trợ NNT được hương
dẫn trong quyết định 245/QĐ-TCT ngày 25 tháng 3năm 2019, gồm các nội dung:
“1.1. Xây dựng chương trình, kế hoạch hỗ trợ người nộp thuế, tuyên truyền
chính sách, pháp luật thuế cho người nộp thuế, người dân và các cơ quan, tổ chức
khác trên địa bàn;
1.2. Tổ chức thực hiện tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về thuế
cho người nộp thuế, người dân, các cơ quan, tổ chức trên địa bàn; Thực hiện cập
nhật, niêm yết công khai các thủ tục hành chính thuế, chính sách thuế khi có thay
đổi;
1.3. Thực hiện công tác hỗ trợ về pháp luật thuế; là đầu mối tiếp nhận,
hướng dẫn, giải đáp các vướng mắc về chính sách thuế và các thủ tục hành chính
về thuế, thực hiện giải quyết một số thủ tục hành chính thuế cho người nộp thuế
theo quy định; Phụ trách Bộ phận một cửa”16
16 (https://luatvietnam.vn/co-cau-to-chuc/quyet-dinh-245-qd-tct-tong-cuc-thue-171919)