Environmental Economics Chapter 6

1. KINH TẾ MÔI TRƯỜNG
(Dành cho chương trình sau đại học)
TS. Hoàng Văn Long

2. Chương trình học
Chương 1: (5 Tiết) Giới thiệu về Kinh tế môi
trường
Chương 2: (5 Tiết) Mối liên hệ giữa môi trường
và Kinh tế
Chương 3: (5 Tiết) Nguyên nhân các vấn đề môi
trường
Chương 4: (5 Tiết) Kinh tế Ô nhiễm
Chương 5: (3 Tiết) Phân tích lợi ích chi Phí
Bài tập (2 tiết)

3. Chương 6: (5 Tiết) Định giá Tài nguyên và Môi
trường
Chương 7:(3 Tiết) Kinh tế Tài nguyên, Chất thải và
Đa dạnh sinh học
Bài tập (2 tiết)
Chương 8: (5 Tiết) Quản lý nhà nước về môi trường
Chương 9: Kinh tế Xanh, Tăng trưởng Xanh và BĐKH
ở Việt Nam (2 tiết)
Chương 10: Seminar Kinh tế Môi trường (2 tiết) -
Ôn tập Môn học (1 tiết)

4. Chương 6: ĐỊNH GIÁ TÀI
NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG

5. Nội dung Chương 6
6.1. Tổng quan về Định giá Tài nguyên và môi trường
6.2. Các phương pháp định giá
6.2.1. Phương pháp tổng giá trị kinh tế (TEV)
6.2.2. Phương pháp lượng giá ngẫu nhiên (CVM)
6.3. Hệ sinh thái và lượng giá hệ sinh thái
6.4. Ví dụ về lượng giá hệ sinh thái
6.5. Thảo luận
6.6. Câu hỏi
7.7. Bài tập ôn tập Chương 6
6.8. Tài liệu tham khảo

6. 6.1. Tổng quan về định giá tài nguyên
môi trường
6.1.1. Định giá môi trường
6.1.2. Các nguyên tắc
6.1.3. Huy động tài chính cho bảo tồn
6.1.4. Thông tin cho việc thiết lập chính sách
6.1.5. Đưa ý tưởng vào thực tiễn
6.1.6. Kinh tế học: Hỗ trợ tìm kiếm giải pháp

7. Định giá tài nguyên môi trường
• Vì sao phải định giá tài nguyên môi trường?
• Định giá tài nguyên môi trường để làm gì?

8. Định giá tài nguyên môi trường để làm
gì?
• Huy động vốn
• Lập chính sách
• Đưa ý tưởng từ lý thuyết vào thực tiễn
• Hỗ trợ tìm kiếm giải pháp (VD: Bảo tồn, giảm ô
nhiễm, xử lý ô nhiễm, giảm sử dụng tài
nguyên,…)

9. Vì sao phải định giá
• Thất bại của thị trường
• Hàng hóa công
• Ngoại ứng (không ai trả chi phí cho ngoại ứng
kể cả ngoại ứng tích cực và tiêu cực)
• VD: Ô nhiễm do tràn dầu ở Mỹ, Xả thải của
Vedan, Formosa

10. 6. 2. Các phương pháp định giá
6.2.1. Tổng quan về phương pháp định giá
6.2.2. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
6.2.3. Phương pháp lượng hóa ngẫu nhiên
(CVM)
6.2.4. Phương pháp mô hình lựa chọn (CM)

11. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
Tổng giá trị kinh tế + Giá trị sử dụng + Giá trị chưa sử dụng
- Giá trị sử dụng : là giá trị hàng hoá, dịch vụ cung cấp cho người sản
xuất và người tiêu dùng ; họ sử dụng, tận hưởng các loại tài nguyên
môi trường như đất, nước, không khí, cảnh quan, ... Đây là những giá
trị liên quan đến hoạt động sống, giải trí, thương mại, ngắm cảnh, ... có
sử dụng tài nguyên.
- Giá trị chưa sử dụng : là giá trị con người định ra cho hàng hoá hoặc dịch
vụ mà họ chưa sử dụng. Ví dụ, người ta có thể định giá cho việc bảo
tồn một cánh rừng để khai thác sau (giá trị để lại cho các thế hệ sau)
hoặc để bảo vệ tài nguyên và chất lượng môi trường (như giá trị tồn tại
đối với các loài đang bị đe doạ). Vì các giá trị này không thể suy đoán,
xác định trực tiếp hoặc gián tiếp từ thị trường hoặc con người nên các
nhà kinh tế thường không để ý nhiều đến sự quan trọng của các giá trị
chưa sử dụng cũng như làm thế nào để xác định chúng.

14. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
TEV = UV + NUV = (DUV + IUV + OV) + (BV + EXV)
trong đó:
- UV (Use Values): giá trị sử dụng
- DUV (Direct Use Values): giá trị sử dụng trực tiếp
- IUV (Indirect Use Values): giá trị sử dụng gián tiếp
- OV (Option Values): giá trị tuỳ chọn
- NUV (Non-Use Values): giá trị phi sử dụng
- BV (Bequest Values): giá trị để lại
- EXV (Existence Values): giá trị tồn tại

15. Các phương pháp lượng giá tài nguyên - môi
trường

16. 6.2.3.. Phương pháp đánh giá ngẫu
nhiên (CVM)
A. Giôùi thieäu
B. Caùc böôùc thöïc hieän
C. Moät soá vaán ñeà lieân quan trong nghieân
cöùu CVM (Contingent Valuation
Method)
D. Nhaän xeùt
E. Caâu hoûi thảo luận

17. A. Giôùi thieäu
 CVM để ưôùc löôïng giaù trò cuûa moät
haøng hoùa hay dòch vuï moâi tröôøng
baèng caùch hoûi tröïc tieáp giaù saün loøng
traû tự nguyện (WTP) hay giaù sẵn loøng
chaáp nhaän (WTA) cho moät söï thay ñoåi
trong vieäc cung caáp moät haøng hoùa
moâi tröôøng, thöôøng baèng baûng caâu hoûi
khaûo saùt.

18.  WTP toái ña hay WTA ñeàn buø toái thieåu
cuûa caù nhaân cho moät söï thay ñoåi moâi
tröôøng ñöôïc cho laø giaù trò maø caù nhaän
ñoù gaùn cho söï thay ñoåi nhö theá.
 Öu ñieåm cuûa CVM so vôùi caùc phöông
phaùp khaùc laø coù theå suy ra caû giaù trò söû
duïng vaø giaù trò khoâng söû duïng, vaø laø
phöông phaùp duy nhaát coù theå ñaùnh giaù
giaù trò khoâng söû duïng.
A. Giôùi thieäu

19.  CVM coù theå ñöôïc aùp duïng ôû
nhieàu möùc ñoä phöùc taïp khaùc
nhau tuøy theo söï saün coù veà thôøi
gian vaø khaû naêng taøi chính;
vaøtuøy theo caùch thöùc khaûo saùt
ñöôïc choïn.
A. Giôùi thieäu

20. Thay ñoåi moâi tröôøng coù theå:
 Caûi thieän moâi tröôøng: Giaù trò cuûa söï caûi
thieän moâi tröôøng coù theå ñöôïc ño löôøng:
- WTP toái ña cuûa caù nhaân ñeå coù ñöôïc söï
caûi thieän (ñöôïc öôùc löôïng baèng thaëng dö
ñeàn buø)
- WTA toái thieåu cuûa caù nhaân nhö moät söï
ñeàn buø ñeå hy sinh söï caûi thieän moâi
tröôøng (ñöôïc öôùc löôïng baèng thaëng dö
töông ñöông)
A. Giôùi thieäu

21. Thay ñoåi moâi tröôøng coù theå:
 Thieät haïi moâi tröôøng: Giaù trò cuûa söï thieät
haïi moâi tröôøng coù theå ñöôïc ño löôøng:
- WTP toái ña cuûa caù nhaân ñeå traùnh thieät
haïi moâi tröôøng (ñöôïc öôùc löôïng baèng
thaëng dö töông ñöông)
- WTA ñeàn buø toái thieåu cuûa caù nhaân ñeå
ñoàng yù cho söï thieät haïi moâi tröôøng (ñöôïc
öôùc löôïng baèng thaëng du ñeàn buø)
A. Giôùi thieäu

22.  Vaán ñeà cô baûn trong caùc nghieân cöùu
CVM laø löïa choïn giöõa vieäc hoûi caùc caù
nhaân WTP toá ña hay WTA toái thieåu
cho moät söï thay ñoåi moâi tröôøng nhaát
ñònh.
 Giaû söû xeùt tröôøng hôïp caûi thieän moâi
tröôøng (xem ñoà thò), möùc thoûa duïng
U0 seõ taêng leân U1.
A. Giôùi thieäu

23. X
U1
U0
E1
EE0
m1
m0 = m2
m3
ESU
CSU

24. o Khoaûn tieàn toái ña caù nhaân saün loøng traû
ñeå coù söï caûi thieân naøy laø khoûan tieàn
maø sau khi ñaõ traû caù nhaân ñoù seõ coù
ñöôïc möùc thoûa duïng laø U0. Khoaûn
tieàn toái ña naøy chính laø thaëng dö
ñeàn buø (CSU).
A. Giôùi thieäu

25. o Neáu caù nhaân hieän ñang höôûng thuï söï caûi
thieän roài, vaø coù möùc thoûa duïng U1, neân caù
nhaân naøy xem nhö bò maát maùt neáu phaûi töø
boû söï caûi thieän naøy vaø yeâu caàu ñöôïc ñeàn
buø cho söï maát maùt naøy. Ñeå tính möùc ñeàn
buø toái thieåu laø bao nhieâu ñeå caù nhaân chaáp
nhaän moät möùc thoûa duïng thaáp hôn U0. Nhö
theá caù nhaân naøy seõ ñoøi hoûi moät khoaûn tieàn
ñeàn buø ít nhaát ñuû ñeå ñaït laïi möùc U1. Ñaây
chính laø thaëng dö töông ñöông (ESU).
A. Giôùi thieäu

26. B. Caùc böôùc thöïc hieän

27. C. Moät soá vaán ñeà lieân quan

28. D. Nhaän xeùt phöông phaùp

29. D. Nhaän xeùt phöông phaùp

30. Câu hỏi thảo luận
Hãy định giá thiệt hại của ngư dân
miền trung về hiện tượng cá chết
bằng cách sử dụng phương pháp
CVM? Nên dùng Willingness to
Pay (WTP) hay Willingness to
Accept (WTA)?

31. 3) Mô hình lựa chọn
• Tài liệu: Bài anh Nguyễn Tiến Thông
• http://people.stern.nyu.edu/wgreene/Discret
eChoice2014.htm

32. • Tài liệu 13: Phương pháp mô hình chọn lựa (Choice
Modelling Method) (Trang 61)

33. Các nội dung chính
1. Khái niệm
2. Thiết kế nghiên cứu
3. Các bước tiến hành
4. Phân tích kết quả
5. Các phần mềm hỗ trợ (thiết kế khảo sát,
phân tích mô hình)
6. Các nghiên cứu ứng dụng hiện nay
7. Tài liệu tham khảo

34. 1. Khái niệm
Mô hình lựa chọn （CM）:là một phương pháp lượng giá
sự ưa thích được thể hiện (stated preference), phương pháp
này bắt nguồn từ phân tích kết hợp. Trong phương pháp
CM, người được hỏi sẽ đứng trước nhiều tập hợp lựa chọn,
mỗi tập hợp lựa chọn gồm có từ ba phương án sử dụng
hàng hóa khác nhau trở nên, mỗi phương án lại là một sự
kết hợp nhiều thuộc tính của hàng hóa và mỗi thuộc tính
lại có một giá trị được gọi là một mức độ. Từ mỗi tập hợp
lựa chọn, người được hỏi sẽ chọn ra phương án mà họ ưa
thích. Thường có khoảng 5 đến 8 tập hợp lựa chọn trong
một bảng hỏi.

35. 6.2.4. Thiết kế nghiên cứu CM
1) Xác định vấn đề
2) Thiết kế đặc tính
3) Thiết kế mức độ
4) Thiết kế các gói lựa chọn (experiment design)
5) Thiết kế bản câu hỏi
6) Thực hiện khảo sát
7) Nhập số liệu và chạy mô hình
8) Phân tích kết quả
9) Viết báo cáo

36. 1) Xác định vấn đề
Xác định vấn đề: Việc ra quyết định cần có
những nguồn thông tin hỗ trợ và xác định được
các giá trị “biên”. Những giá trị được quan tâm
là chi phí biên hoặc lợi ích biên nảy sinh khi triển
khai các lựa chọn chính sách mới so với hiện
trạng (status quo).
Hình thành các câu hỏi nghiên cứu?

37. 2) Thiết kế đặc tính
• Đặc tính (Attributes): Thiết lập các đặc tính là
công việc quan trong nghiên cứu CM.
Lưu ý: Các đặc tính phải thay đổi mức độ được
và phải dễ hiểu, cũng như có liên quan đến
người trả lời.

38. 3) Xác định mức độ của đặc tính
• Mức độ của đặc tính (Levels of attributes):

39. 4) Thiết kế các gói lựa chọn
• Choice set:

40. Các tổ hợp

41. • Thiết kế các lựa chọn:

42. Example
• Everybody loves Chocolate- fact:
Of the following choices:
White Chewy NoNuts
Dark Chewy NoNuts
White Soft NoNuts
Dark Soft NoNuts
White Chewy Nuts
Dark Chewy Nuts
White Soft Nuts
Dark Soft Nuts
Which one do you choose?

43. 5) Thiết kế bản câu hỏi
6) Thực hiện khảo sát
7) Nhập số liệu và chạy mô hình
8) Phân tích kết quả
9) Viết báo cáo

44. • Ngày nay, mô hình CM được máy tính hỗ trợ
nhập số liệu, thiết kế mô hình và chạy mô
hình.

45. Các phần mềm hỗ trợ nghiên cứu
• SPSS
• Nlogit (LIMDEP)
• Stata

46. Các nghiên cứu ứng dụng CM
• Nghiên cứu thị trường tìm thị phần cho sản
phẩm mới
• Nghiên cứu du lịch nhằm đưa sản phẩm dịch
vụ du lịch mới vào thị trường
• Nghiên cứu kinh tế y tế: Tìm hiểu hành vi của
người tham gia vào các dịch vụ y tế
• Nghiên cứu quản trị nhân sự: phân tích sự lựa
chọn về công việc tại các vùng miền khác nhau
• Nghiên cứu kinh tế tài nguyên và môi trường:
Định giá các giá trị tài nguyên môi trường

47. 6.3. Hệ sinh thái và lượng giá hệ sinh
thái
• Dịch vụ hệ sinh thái là gì?
• Tạo ra thị trường bằng cách nào?

48. 1. Hệ sinh thái (HST) là gì?
2. Tại sao Đa dạng sinh học (bao gồm HST) có vai trò quan
trọng đối với con người?

49. Hệ sinh thái
Các quần xã
(Thành phần sinh học)
Sinh cảnh
(Thành phần phi sinh học)
Hệ Sinh Thái là gì?

50. Hệ Sinh Thái là gì?
“Là một hệ thống phức
tạp bao gồm các quần
xã sinh vật (sinh học)
và và môi trường sống
của chúng (phi sinh
học) tương tác với nhau
như một đơn vị chức
năng. Con người là một
phần không thể tách rời
của hệ sinh thái.”
Source: MEA, 2005
HST rừng ngập mặn Sóc Trăng
HST nông nghiệp ven sông, Kiên Giang
HST đất ngập nước Tràm Chim
HST rạn san hô, Phú Quốc

51. 1. Hệ sinh thái (HST) là gì?
2. Tại sao Đa dạng sinh học (bao gồm HST) có vai trò quan
trọng đối với con người?

52. HST – Một Hệ thống đa Chức năng và Dịch vụ
HỆ
SINH
THÁI
Giảm
thiểu mối
nguy
Sinh kế
Giảm đói
nghèo
Phục hồi
thiên tai
Hấp thu
Các-bon
Thích ứng
BĐKH
Đa dạng
sinh học

53. CÁC DỊCH VỤ CỦA HỆ SINH THÁI
DỊCH VỤ HỖ TRỢ
Tạo đất
Sản xuất lương thực
Giảm rác thải
Cân bằng khí quyển
Chu trình dinh dưỡng
DỊCH VỤ CUNG CẤP
Thực phẩm
Nước ngọt
Gỗ và chất đốt
Nhiên liệu
DỊCH VỤ ĐIỀU TIẾT
Điều hòa khí hậu
Điều tiết lũ
Kiểm soát dịch bệnh
Lọc nước
DỊCH VỤ VĂN HÓA
Thẩm mỹ
Làm phong phú đời sống tinh thần
Giáo dục
Giải trí
Nguồn: Đánh giá Hệ sinh thái Thiên niên kỷ, 2005
HST – Một Hệ thống đa Chức năng và Dịch vụ

54. •HST cung cấp các sản phẩm và dịch vụ
•Hỗ trợ cho cuộc sống con người (thực phẩm, nước, gỗ, thuốc)
•Dịch vụ điều tiết (lũ, lọc nước, khí hậu)
• Giảm thiểu rủi ro do các thiên tai
• HST cung cấp các thành phần cơ bản của sự sống, thu nhập,
việc làm (đặc biệt tại các nước đang phát triển)
• Là bãi đẻ và môi trường sống cho các loài động thực vật dưới
nước và trên cạn (chuổi thực phẩm).
•Giảm thiểu và thích ứng với BĐKH
• Cung cấp các dịch vụ giải trí, thẩm mỹ và tinh thần.
HST – Một hệ thống đa chức năng và Dịch vụ

55. Dịch vụ
Tình
trạng
Lương thực Cây lương thực 
Gia súc 
Đánh bắt thủy hải sản 
Nuôi trồng thủy sản 
Thức ăn từ tự nhiên 
Nguồn gien 
Hóa chất sinh học, thuốc 
Nước ngọt 
Hiện trạng của Các dịch vụ do HST cung cấp
Nguồn: Đánh giá Hệ sinh thái Thiên niên kỷ, 2005

56. Tình trạng của các dịch vụ khác
Tình trạng
Dịch vụ điều tiết
Điều tiết chất lượng không khí 
Điều tiết khí hậu – toàn cầu 
Điều tiết khí hậu – khu vực và địa phương 
Điều tiết nước +/–
Kiểm soát xói lở 
Lọc nước và xử lý nước 
Điều hòa dịch bệnh +/–

57. Tình trạng của các dịch vụ khác
Tình trạng
Thụ phấn 
Điều tiết thảm họa thiên nhiên 
Các giá trị văn hóa
Các giá trị tinh thần và tôn giáo 
Các giá trị thẩm mỹ 
Nghỉ dưỡng và du lịch sinh thái +/–

58. Chi trả dịch vụ môi trường ở Việt Nam
• Xem file:

59. Lượng giá dịch vụ hệ sinh thái
• Bắt đầu từ những năm 1990
• Nhiều loại DV HST đã được lượng giá
• Có rất ít các kết quả nghiên cứu được lồng ghép vào
quá trình ra quyết định hoặc xây dựng chính sách

60. Chi trả dịch vụ môi trường rừng
14/01/2008
Nghị định 05
về thành lập
Quỹ BV và PT
rừng
10/04/2008
Quyết định
380 về thí
điểm chi trả
DV MTR tại
Lâm Đồng và
Sơn La
24/09/2010
Nghị định
99 về thực
hiện chi trả
DV MTR
trên cả
nước
Việt Nam là một
trong những quốc
gia đầu tiên ở Đông
Nam Á và trên thế
giới thực hiện
PFES cấp quốc gia

61. Mối liên hệ giữa chi trả DV MTR và
Lượng giá dịch vụ hệ sinh thái
Bên sử dụng DV
Các nhà máy thuỷ điện
Các cơ sở sx nước sạch
Các cơ sở sx công nghiệp
Mức chi trả
VND 20/kw
VND 40/m3
Thí điểm: 35đ/m3 (Lào Cai)
Cơ sở
Vương Văn Quznh (2007),
MARD, Windrock, Usaid (2008)
ADB (2015)
Các cơ sở kinh doanh du lịch
Các cơ sở nuôi trồng thuỷ sản
Thí điểm: 1% doanh thu
Khác (Các_bon, đa dạng sinh
học)
Thí điểm: 44,500đ/m3 (Lào Cai)
ADB (2015)
ADB (2015)

62. Mức chi trả đối với các nhà máy thuỷ điện
và các công ty nước sạch
• Dịch vụ bảo vệ đất, hạn chế xói mòn và bối lắng lòng hồ, sông,
suối
• Nghiên cứu của tác giả Vương Văn Quznh (2007): khu vực đầu
nguồn tại các tỉnh miền núi phía bắc
• Bộ NN và PTNT, USAID, Winrock International (2008): Vùng
đầu nguồn sông Đa Nhim, tỉnh Lâm Đồng
– Phương pháp hàm sản xuất
– Lợi ích kinh tế đối với các nhà máy thuỷ điện: 90-110 đồng/kw
– Lợi ích kinh tế đối với các cơ sở sản xuất nước sạch: 180 – 200
đồng/m3
• Mức chi trả:
– Thuỷ điện: 20 đồng/kw
– Nước sạch: 40 đồng/m3

63. Mức chi trả cho các cơ sở SX CN
• Điều tiết và duy trì nguồn nước cho sản xuất và cho sinh hoạt
• Hỗ trợ kỹ thuật CDTA-8592 VIE: Tăng cường thực thi chi trả
dịch vụ môi trường rừng tại Việt Nam
• Phỏng vấn và tham vấn các cơ quan ban ngành tại địa phương,
11/15 cơ sở SXCN tại tỉnh Lào Cai (7/2015 – 4/2016)
• Phương pháp chi phí thay thế và lượng giá ngẫu nhiên
• Lợi ích kinh tế: 637 đồng/m3 và 30 đồng/m3
• Quyết định thí điểm của UBND tỉnh Lào Cai: 35đồng/m3
(1/7/2016)
63

64. Mức chi trả đối với các cơ sở KD Du lịch
• Bảo vệ cảnh quan tự nhiên cho các dịch
vụ du lịch
• Hỗ trợ kỹ thuật CDTA-8592 VIE: Tăng
cường thực thi chi trả dịch vụ môi
trường rừng tại Việt Nam
• Phỏng vấn các cơ quan quản lý tại địa
phương, 4 cơ sở bán vé du lịch, 20 cơ
sở lưu trú, 90 khách du lịch
• Mức sẵn lòng chi trả của cơ sở KDDL:
1% doanh thu từ phòng nghỉ và 1.5%
doanh thu từ hoạt động bán vé
• Mức sẵn lòng chi trả của khách du lịch:
5% chi phí phòng và 7.5% chi phí vé

65. Mức chi trả đối với các cơ sở NT TS
• Dịch vụ cung cấp bãi đẻ, thức ăn, nguồn giống tự nhiên,
nước cho hoạt động nuôi trồng thuỷ sản
• Nuôi cá nước lạnh (cá hồi, cá tầm) tại Lào Cai
• Khảo sát: 16/32 cơ sở nuôi năm 2015
• Lợi ích kinh tế của các DV MTR: 5,300 -7,500/đồng/m3
• Mức sẵn lòng chi trả của các chủ cơ sở: 1.5% doanh thu
• Quyết định thí điểm của UBND tỉnh: 44,500 đồng/năm

66. Bài học kinh nghiệm
• Cần có các nỗ lực về mặt chính trị cho việc lồng
ghép DV HST vào chính sách chi trả DV MTR tại
Việt Nam
• Cần truyền tải hiệu quả các kết quả nghiên cứu
lượng giá đến các bên liên quan (trước, trong
và sau khi thực hiện nghiên cứu lượng giá)
• Lồng ghép có sự tham gia ở các cấp
• Nâng cao năng lực ở các cấp (hội thảo, tập
huấn, v.v)

67. Ôn tập chương
• Định giá tài nguyên môi trường là gì?
• Các Phương pháp định giá?
• Làm thế nào để định giá được các hệ sinh thái
và đa dạnh sinh học?
• Các dịch vụ hệ sinh thái là gì?
• Tạo ra thị trường đối với các dịch vụ của hệ
sinh thái như thế nào

68. Ví dụ về lượng hóa giá trị bảo tồn
hệ sinh thái

69. LƯỢNG GIÁ THIỆT HẠI
KINH TẾ TÀI NGUYÊN MÔI
TRƯỜNG
CÁC HỆ SINH THÁI BIỂN
DO SỰ CỐ DẦU TRÀN
Nhóm nghiên cứu Trường Đại học Kinh tế
ĐHQGHN

70. Cửa Đại
Cách trung tâm phố cổ Hội An 4km
về phía đông, có bãi tắm đẹp với bãi
cát trắng, là nơi thu hút khách du lịch
khi đến thăm phố cổ Hội An.
Các hệ sinh thái chủ yếu:
• HST cỏ biển: Phân bố ở hạ lưu
sông Thu Bồn, có diện tích khoảng
380 ha.
• HST rừng ngập mặn: Rừng đước
ở Thuận Tình.
• HST cửa sông: Là nơi trú ngụ của
nhiều loài cá, tôm, ngao, vẹm, cua,
ốc...

71. Cù Lao
Chàm
Cách bãi biển Cửa Đại 18 km về phía biển đông,
gồm 8 đảo nhỏ nối sát nhau. Cù Lao Chàm có một
tổ hợp các hệ sinh thái đa dạng, làm nơi trú ngụ
cho nhiều loài, giống sinh vật biển.
- HST rừng nhiệt đới
- HST rạn san hô
- HST cỏ biển
- HST rừng ngập mặn
- HST vùng triều: bãi triều đá, bãi triều cát

72. Bối cảnh
Vào đầu tháng
2/2007 đã xảy
ra một sự cố
tràn dầu
không rõ
nguồn gốc tại
khu vực biển
Cù Lao Chàm
và Cửa Đại
(tỉnh Quảng
Nam).
Nghiên cứu lượng giá thiệt hại kinh tế tài
nguyên môi trường sau sự cố dầu tràn được
thực hiện vào tháng 2/2008

73. Sinh kế chủ yếu
Du lịch Đánh bắt thủy sản
•

74. Tổng giá trị kinh tế (TEV)
TEV = UV + NUV = (DUV + IUV + OV) + (BV + EXV)
trong đó:
- UV (Use Values): giá trị sử dụng
- DUV (Direct Use Values): giá trị sử dụng trực tiếp
- IUV (Indirect Use Values): giá trị sử dụng gián tiếp
- OV (Option Values): giá trị tuỳ chọn
- NUV (Non-Use Values): giá trị phi sử dụng
- BV (Bequest Values): giá trị để lại
- EXV (Existence Values): giá trị tồn tại

75. Giá trị sử dụng trực tiếp
• Thủy sản, du lịch
• Phương pháp thay đổi năng suất: Yêu cầu cơ sở
dữ liệu về sản lượng, năng suất cây con, tổng
giá trị du lịch... ngay trước và sau khi có sự cố
tràn dầu xảy ra.
• Biến thể: Phương pháp thay đổi thu nhập
• Thu thập dữ liệu: Đánh giá có sự tham gia
(Participatory Environmental Assessment)

76. Thủy sản
• Hỏi trực tiếp người dân xem thu nhập của họ bị giảm
bao nhiêu phần trăm và trong thời gian là bao nhiêu
lâu do có sự cố tràn dầu xảy ra.
• Phải bóc tách được những đối tượng nào chịu tác
động từ tràn dầu có thu nhập giảm, để đánh giá được
tổng thiệt hại (do thu nhập giảm) đối với toàn bộ khu
vực dưới tác động của tràn dầu.

77. Du lịch
• Lượng khách hủy đặt phòng
• Lượng khách trả phòng trước dự kiến
• Số ngày bị hủy/trả phòng
• Giá mỗi phòng.
• Do hạn chế về dữ liệu nên nghiên cứu này mới
đánh giá được giá trị du lịch bị mất từ phía
cung chứ chưa tính được thiệt hại từ phía cầu
(khách du lịch).

78. Giá trị sử dụng gián tiếp
• San hô ở khu vực biển Cù Lao Chàm bị giảm 50% độ
che phủ, bao gồm san hô cứng và san hô mềm.
• Cỏ biển chết 60 – 70% (tại Cẩm Thành, Duy Nghĩa
thuộc khu vực Cửa Đại)
• Các tác động trên đã làm suy giảm nguồn giống có giá
trị trong khu vực (như cua, cá mú, ghẹ..), làm mất nơi
cư trú của nhiều loài sinh vật
• Phương pháp Phân tích cư trú tương đương (HEA)
– Dự án Khôi phục
– Dự án Đền bù

79. Giá trị phi sử dụng
• Theo các nhà khoa học, Cù Lao Chàm có 135 loài san
hô, trong đó có 6 loài lần đầu tiên ghi nhận ở vùng biển
Việt Nam. Cù Lao Chàm cũng có 947 loài sinh vật sống
trên các vùng nước quanh đảo, trong đó có 178 loài
sinh vật biển, hơn 50 loại cá, 56 loài thân mềm như ốc,
ngọc trai, nhiều loại nằm trong sách đỏ của Việt Nam
• Phương pháp Đánh giá ngẫu nhiên (CVM) nhằm đánh
giá mức sẵn lòng đóng góp của người dân vào quỹ bảo
tồn, nhằm khôi phục tính đa dạng sinh học của hệ sinh
thái khu vực Cù Lao Chàm, Cửa Đại

80. 7.4. Thảo luận
• Vì sao các nghiên cứu CVM có thể làm lặp đi
lặp lại với 1 chủ đề?
• Nếu như không có giá trị đa dạng sinh học, du
lịch thì Thung lũng Grand Canyon có giá trị gì
không?
• Làm thế nào để xác định được giá trị này? Có
thể dùng các phương pháp nào?

83. 7.5. Bài tập
• Sử dụng Phương pháp Đánh giá ngẫu nhiên
(CVM) nhằm đánh giá mức sẵn lòng đóng góp
của người dân vào quỹ bảo tồn để góp phần
bảo bảo tồn Vọoc Chà Vá Chân Nâu ở Sơn Trà

84. 7.6. Tài liệu tham khảo
• Sách: Định giá môi trường
• Kinh tế môi trường: Lý luận và thực tiễn
• Sách EEPSEA: Chương 16, 17
• Sách thầy Nguyễn Mậu Dũng. Chương 7
• Bài đọc anh Nguyễn Tiến Thông
• Tietenberg 9th Chapter 4: Valuing the
Environment: Methods
• Lượng hóa giá trị môi trường của Thung lũng Tình
Yêu