4. Tại sao cần Đánh giá KTYT?
Thông tin về các lựa chọn chính sách để phân
bổ nguồn lực ở các cấp:
Liệu với cùng 1 nguồn lực thì chương trình, dịch
vụ, hay chính sách y tế này có hiệu quả cao hơn so
với những lựa chọn khác không?
Liệu chúng ta có phân bổ các nguồn lực hữu hạn
tối ưu nhất không?
Nếu chúng ta thay đổi các chính sách, hay phân bổ
nguồn lực, hiệu quả có tăng thêm không?
5. Khái niệm Đánh giá KTYT
Phân tích so sánh chi phí và kết quả của các phương án
lựa chọn nhằm hỗ trợ việc ra quyết định.
(Michael Drummond, 2005)
6. Thông tin gì cần cho Đánh giá KTYT?
Nguồn lực được sử dụng
Đầu ra:
Hiệu lực (Efficacy): Can thiệp đó có thể mang lại kết quả
mong muốn không? (Can, capacity)
Thử nghiệm lâm sàng
Các điều kiện lý tưởng
Hiệu quả (Effectiveness): Can thiệp đó có mang lại kết
quả mong muốn trong thực thế không?
Các điệu kiện thực tế
Các can thiệp cộng đồng
Tiếp cận và công bằng
7. Cung cấp kết quả Đánh giá KTYT có đủ
cho việc ra quyết định chính sách?
Can thiệp/ chính sách/ chương trình/ dịch vụ y tế đó
có tính chi phí – hiệu quả không?
Khả thi
Tác động ngân sách
Sẵn sàng chi trả
8. Bắt đầu nghiên cứu Đánh giá KTYT
như thế nào?
Xác định các lựa chọn thông qua phân tích một cách
hệ thống:
Chương trình hiện tại và các lựa chọn thay thế
Chương trình hiện tại có hiệu quả hay không?
Góc nhìn/ quan điểm trong đánh giá KTYT:
Bệnh nhân, tổ chức/ cơ quan chuyên biệt, hệ thống Y tế (Bộ
Y tế), chính phủ, xã hội
Liên quan đến các vấn đề về ra quyết định
Đo lường và sự biến thiên của các đo lường
9. Đánh giá KTYT
Chương trình 1 Chi phí 1 Hiệu quả 1
Chương trình 2 Chi phí 2 Hiệu quả 2
Không can thiệp
12. Phân loại Đánh giá KTYT
PHÂN TÍCH CẢ CHI PHÍ VÀ HIỆU QUẢ
Không Có
SO SÁNH
HAI HAY
NHIỀU
PHƯƠNG
ÁN
Không Chỉ có mô tả
hiệu quả
Chỉ có mô tả
chi phí
Mô tả chi phí
và hiệu quả
Có Đánh giá
Hiệu suất
hoặc Hiệu
quả
So sánh chi
phí giữa các
phương án
Đánh giá
Kinh tế Y tế
đầy đủ
13. Có những loại CHI PHÍ nào ?
Bệnh nhân/ gia đình
Đi lại
Nằm viện, dịch vụ y tế, thuốc
Chăm sóc tại nhà …
Hệ thống Y tế:
Nhân lực y tế, (thời gian x cán bộ), Cơ sở y tế
Thuốc, vật tư, trang thiết bị….
Các ngành khác:
Dịch vụ xã hội (vd. Cho người già), giáo dục, thay đổi việc
làm,….
14. Có những KẾT QUẢ ĐẦU RA nào?
Tác động về Sức khỏe
Thay đổi về tình trạng sức khỏe: số năm sống tăng thêm, sô
ngày đau ốm, tử vong thay đổi
Thỏa dụng (Số năm sống được hiệu chỉnh theo chất lượng
cuộc sống (QALY), năm sống khỏe mạnh tương đương
(HYE- Healthy Years Equivalent)
Sẵn sàng chi trả (Trong phân tích chi phí – lợi ích)
Các giá trị khác:
Giảm tính không chắc chắn
Chi phí – tiết kiệm được
15. Ví dụ: Đo lường Hiệu quả của can thiệp
Can thiệp: Hiệu quả đầu ra của điều trị nghiện chất
dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone
Tác động về Sức khỏe
Giảm hành vi sử dụng ma túy
Cải thiện chất lượng cuộc sống
16. Ví dụ: Đo lường Hiệu quả của can thiệp
Can thiệp: Hiệu quả đầu ra của điều trị nghiện chất
dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone
Tác động về Sức khỏe
Tăng Số năm sống hiệu chỉnh theo Chất lượng cuộc sống
(QALY)
Là can thiệp có tính chi phí – hiệu quả
17. Ví dụ: Đo lường Hiệu quả của can thiệp
Can thiệp: Hiệu quả đầu ra của điều trị nghiện chất
dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone
Tác động về Kinh tế
Giảm chi phí cho chăm sóc Y tế
18. Phân loại Đánh giá KTYT
Tử số Mẫu số
Phân tích Chi phí tối thiểu
(CMA)
-
Phân tích Chi phí – Hiệu quả
(CEA)
Đơn vị đo lường
sức khỏe tự nhiên
vd: ca bệnh, mmHg
Phân tích Chi phí – Thỏa dụng
(CUA)
Đơn vị đo lường
sức khỏe tổng quát
vd: QALY, DALY
Phân tích Chi phí – Lợi ích
(CBA)
19. Chỉ số so sánh
Chi phí (A)
Kết quả (A)
Chi phí (B)
Kết quả (B)
Chi phí tăng thêm = (A) - (B)
Hiệu quả tăng thêm = (A) - (B)
1
2
Tỉ số chi phí - hiệu quả (CER: Cost-effectiveness Ratio)
Tỉ số chi phí - hiệu quả gia tăng (ICER: Incremental Cost-
effectiveness Ratio)
22. Đánh giá KTYT
Chiến lược A 1,000,000 Giảm 2%
Chiến lược B 2,100,000 Giảm 3%
CEA: So sánh 2 chiến lược phòng chống béo phì
ở học sinh tiểu học Quận Đống Đa
23. Đánh giá KTYT
Chiến lược A 6,000,000
Tăng 6
QALY
Chiến lược B 3,000,000
Tăng 5
QALY
CUA: Chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung
thư tại bệnh viện Đại học Y
24. Đánh giá KTYT
Chiến lược A 2 tỷ 90%
Chiến lược B 1,8 tỷ 90%
CMA: Tổ chức tiêm chủng phòng cúm H1N1
cho 90% cán bộ trường Y Hà Nội
25. Đánh giá KTYT gồm những thành phần nào?
• Liệt kê theo các cấu phần theo:
Trình tư lo-gic của 1 chương trình y tế,
Sự tham gia của các bên liên quan trong quá trình tiến hành
26. CHI PHÍ
Nguồn lực
Sử dụng
Hệ thống Y tế, C1
Các ban ngành khác, C2
Mất năng suất lao động,
C4
Chương trình Chăm sóc
Sức khỏe
KẾT QUẢ
Xác định Đo lường
Lượng hóa
Thay đổi tình trạng
sức khỏe
Các giá trị khác
được tạo ra
Nguồn lực tiết kiệm
được
Hệ thống Y tế, S1
Bệnh nhân, gia đình S3
Ban ngành khác, S2 Giá trị của các
nguồn lực tiết
kiệm được
Các giá trị khác được
tạo ra, V
Thỏa dụng về sức khỏe,
U
Sẵn sàng chi trả, W
Mức sẵn sàng chi trả
chung, W’
Hiệu quả, E
Bệnh nhân, gia đình, C3
Tăng năng suất lao
động, S4
27. Như thế nào là 1 nghiên cứu Đánh giá KTYT
tốt? (10 tiêu chuẩn của Drummond)
1. Mục tiêu nghiên cứu có rõ ràng và khả thi?
2. Các lựa chọn có được trình bầy rõ ràng không? ( Ai? Làm gì? Cho ai? Ở đâu? Tần
suất như thế nào?)
3. Hiệu quả của các chương trình hay dịch vụ này có được đo lường phù hợp?
4. Các chi phí và kết quả đầu ra quan trọng của từng lựa chọn được xác định đầy đủ
không?
5. Các chi phí và kết quả đầu ra có được đo lường chính xác bằng các công cụ và
phương pháp phù hợp không?
6. Các chi phí và kết quả đầu ra có được lượng đúng không?
7. Các chi phí và kết quả đầu ra có được hiệu chỉnh cho các khác biệt về thời gian
không?
8. Nghiên cứu có phân tích chi phí và hiệu quả tăng thêm của các lựa chọn không?
9. Nghiên cứu có cân nhắc sự biến thiên và tính không chắc chắn của các đo lường
chi phí và kết quả đầu ra không?
10. Kết quả nghiên cứu có được trình bầy và thảo luận theo các chủ đề quan tâm của
người sử dụng kết quả nghiên cứu không?
28. Đánh giá chất lượng của nghiên cứu KTYT
(QHES- Quality of Health Economics Studies)
29. STT Các câu hỏi Điểm
1 Mục tiêu nghiên cứu có được trình bày rõ ràng, cụ thể không? 7
2 Quan điểm phân tích và lý do lựa chọn có được đề cập không? 4
3 Các biến số đo lường sử dụng trong phân tích từ nguồn số liệu tốt nhất không? 8
4 Nếu ước tính từ phân tích nhóm, thì các nhóm có được xác định từ đầu không? 1
5
Tính không chắc chắn của đo lường có được xử lý bởi: (1) Phân tích thống kê cho
các sự kiện ngẫu nhiên và (2) phân tích độ nhạy không?
9
6 Phân tích chi phí – hiệu quả gia tăng có được thực hiện không? 6
7 Có trình bầy phương pháp lượng hóa các số liệu không? 5
8 Trục thời gian có được xác định không? Có triết khấu cho giá trị > 1 năm không? 7
9 Chi phí, chi phí đơn vị, số đơn vị có được đo lường thích hợp không? 8
10
Đầu ra sơ cấp, thứ cấp, ngắn hạn, dài hạn, tác động ngược có được lượng hóa phù
hợp không?
6
11 Các kết quả đo lường/thang đo có tính giá trị và độ tin cậy tốt không? 7
12
Mô hình kinh tế, phương pháp nghiên cứu và phân tích, và các thành phần của tử
số và mẫu số có được trình bày rõ rành, minh bạch không?
8
13
Sự lựa chọn mô hình kinh tế, các giả định chính và những hạn chế của nghiên cứu
có được cân nhắc không?
7
14 Có bàn luận rõ ràng về chiều hướng và độ lớn của các sai số tiềm tàng không? 6
15 Kết luận/khuyến nghị có hợp lý và dựa trên kết quả nghiên cứu không? 8
16 Nghiên cứu có công bố nguồn kinh phí cho nghiên cứu từ đâu không? 3
Tổng 100
31. Các chỉ số được hiệu chỉnh theo..
1. Chất lượng cuộc sống: (Quality-adjusted)
- QALY: Số năm sống được hiệu chỉnh theo CLCS
- QALE: Kỳ vọng sống được hiệu chỉnh theo CLCS
2. Tàn tật (Disability-adjusted)
- DALY: Số năm sống được hiệu chỉnh theo mức độ tàn tật
- DALE: Kỳ vọng sống được hiệu chỉnh theo mức độ tàn tật
3. Sức khỏe (Health-adjusted)
- HALY: Số năm sống được hiệu chỉnh theo mức độ tàn tật
- HALE: Kỳ vọng sống được hiệu chỉnh theo mức độ tàn tật
32. Câu hỏi
1. Trình bầy khái niệm và phân loại các phương pháp
đánh giá kinh tế y tế.
2. Trình bầy các đặc điểm về chất lượng của một
nghiên cứu đánh giá kinh tế y tế
