vfdn dhquw fjfvmdjsi fkdw

1. ÔN THI ĐẠI HỌC NĂM 2013
CHƯƠNG . SÓNG ÁNH SÁNG
Chương 5. SÓNG ÁNH SÁNG
A. HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC ÁNH SÁNG
1. Ánh sáng trắng: là tập hợp vô số ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím.
Khi qua lăng kính không những bị lệch về đáy lăng kính mà còn bị tách ra thành các thành phần
đơn sắc.
2. Ánh sáng đơn sắc: + Có màu xác định, khi qua lăng kính chỉ bị lệch về phía đáy lăng kính.
+ Khi qua hai môi trường có chiết suất khác nhau, tần số không đổi, bước
sóng thay đổi, vận tốc truyền sáng thay đổi.
ĐI TỪ TRÁI SANG PHẢI
Đỏ
Cam
Vàng
+ Bước sóng λ : giảm
+ Góc lệch về đáy lăng kính : tăng
+ Chiết suất n : tăng
+ Vận tốc: giảm
3. Bước sóng
Lục
c
+ Trong chân không λ = f
v
c
λ
+ Trong môi trường có chiết suất n : λn = f = n. f = n
4. Các công thức lăng kính
a. Góc chiết quang A nhỏ
+ Góc lệch D : D =(n −1) A
∆ =( n −n ) A
D
+ Độ rộng góc của quang phổ ∆D :
tim
do
D
+ Bề rộng quang phổ l : l =∆ .d
b. Góc chiết quang A lớn
sin i = n.sin r
sin i ' = n.sin r’
r +r'= A
D = i + i '− A
Góc lệch cực tiểu khi:
i = i '

A

r = r ' =
2

 Dm = 2i − A

c. Góc tới giới hạn ( trong hiện tượng phản xạ toàn phần )
sin igh =
n2
n1
với n1 > n2
1
1
1
5. Công thức thấu kính mỏng: f = (n − 1)( R + R )
1
2
Lam
Chàm
Tím

2. ÔN THI ĐẠI HỌC NĂM 2013
CHƯƠNG . SÓNG ÁNH SÁNG
B. GIAO THOA
a : khoảng cách hai khe Y-âng, ( mm )
D : khoảng cách từ hai khe Y-âng đến màn quan sát ( m )
x : khoảng cách vân sáng ( hoặc vân tối ) đến vân trung tâm O ( mm )
1. Khoảng vân i :
i=
λD
a
Chú ý Nếu thí nghiệm được tiến hành trong môi trường trong suốt có chiết suất n thì bước
sóng và khoảng vân:
ln=
l D i
l
Þ in = n =
n
a
n
2. Vị trí vân sáng bậc k : xs k = k .i = k
λD
a
1
2
1 λD
2 a
3. Vị trí vân tối thứ k : xt k = (k − ).i = (k − )
4. Tại M là vân tối hay sáng bậc ( thứ ) mấy?
+ Tính : k =
xM
i
+ Nếu k nguyên , thì tại M là vân sáng bậc k
+ Nếu k không nguyên, thì tại M là vân tối thứ k+0,5
5. Tính số vân sáng , vân tối trên một khoảng giao thoa L
+ Xác đjnh L
+ Tính
L
= k + lẻ
2i
+ Số vân sáng : 2.k + 1
+ Số vân tối : 2.k ( Nếu lẻ < 0,5 )
2.k + 2 ( nếu lẻ ≥ 0,5 )
6. Nguồn phát hai ánh sáng đơn sắc.Tìm vị trí trên màn mà ở đó có sự trùng nhau của hai vân
sáng
λ
2
+ Lập tỉ số : k = l λ
chọn k nguyên và l nguyên
1
+ thay k vào x1 = k
λ1D
λD
hoặc l vào x2 = l 2 .Tìm được vị trí trùng vân.
a
a
Lưu ý : Nếu cho trước khoảng giao thoa L, thì điều kiện x phải có giá trị nằm trong
khoảng giao thoa.
7. Tìm vị trí trên màn mà ở đó có sự trùng nhau của hai vân tối
1 λ


+ Lập tỉ số k =  l − 2 ÷ λ2 + 2


1
chọn k nguyên và l nguyên
1
1λD

 1λ D
+ thay k vào x1 =  k − ÷ 1 hoặc l vào x2 =  l − ÷ 2 .Tìm được vị trí trùng vân.

2 a

2 a
8. Xác định có bao nhiêu bức xạ trùng nhau cho vân sáng tại vị trí xM
+ Xác định xM
ax
ax
M
M
+ Dλ ≤ k ≤ Dλ
max
min
chọn k nguyên
+ Thay các giá trị của k vào λ =
ax M
xác định được các giá trị của λ
Dk
9. Xác định có bao nhiêu bức xạ trùng nhau cho vân tối tại vị trí xM

3. ÔN THI ĐẠI HỌC NĂM 2013
CHƯƠNG . SÓNG ÁNH SÁNG
+ Xác định xM
ax
1
ax
1
M
M
+ Dλ + 2 ≤ k ≤ Dλ + 2
max
min
chọn k nguyên
ax M
 1
λ
+ Thay các giá trị của k vào
D  k- ÷ xác định được các giá trị của
 2
D
10. Bề rộng quang phổ bậc k: ∆x = k (λd − λt )
a
D
+ Độ phủ nhau giữa quang phổ bậc k và bậc k+1 : ∆x = [ k λd − (k + 1)λt ]
a
λ=
11. Khi trên đường truyền của ánh sáng từ khe S1 (hoặc S2) được đặt một bản mỏng dày e, chiết
suất n thì hệ vân sẽ dịch chuyển về phía khe có ban mỏng một đoạn:
x0 =
(n - 1)eD
a
12. Khi nguồn sáng S di chuyển theo phương song song với S1S2 thì hệ vân di chuyển ngược
chiều và khoảng vân i vẫn không đổi.
D
Độ dời của hệ vân là: x0 = D d
1
Trong đó: D là khoảng cách từ 2 khe tới màn
D1 là khoảng cách từ nguồn sáng tới 2 khe
d là độ dịch chuyển của nguồn sáng
13. Khi nguồn S dứng yên và hai khe dịch chuyển theo phương song song với màn thì hệ vân
dịch chuyển cùng chiều, khoảng vân i vẫn không đổi và độ dời của hệ vân là:

D
d
x0 = 1 +

D1 


, d là độ dịch chuyển của hai khe S1 và S2.
14. Khi nguồn sáng S di chuyển theo phương vuông góc với S1S2 thì hệ vân không thay đổi
15. Khi nguồn S và hai khe S1 và S2 cố định, Màn dịch chuyển theo phương vuông góc với hai
khe ( hay Màn và nguồn S cố định, hai khe dịch chuyển theo phương vuông góc với màn ) thì hệ
vân không thay đổi, nhưng khoang vân sẽ thay đổi :
+ Nếu D ' > D thì i ' > i
+ Nếu D ' < D thì i ' < i
16. Khoảng cách dài nhất và ngắn nhất giữa vân sáng và vân tối cùng bậc k:
D
1
[kλt − ( k − )λđ ]
a
2
D
1
∆xMaxđ = [kλ + (k − )λt ] Khi vân sáng và vân tối nằm khác phía đối với vân trung tâm.
a
2
D
1
∆xMaxđ = [kλ − (k − )λt ] Khi vân sáng và vân tối nằm cùng phía đối với vân trung tâm.
a
2
∆xMin =