SlideShare a Scribd company logo
Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 1
Chapter 9- slide 1Copyright © 2009 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Ünite 9
Yeni Ürün Geliştirme ve
Ürün Yaşam Eğrisi
Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU
RTEÜ-İİBF ®
Chapter 9- slide 2Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni Ürün Geliştirme ve
Ürün Yaşam Eğrisi Stratejileri
• Yeni ürün geliştirme stratejisi
• Yeni ürün geliştirme süreci
• Yeni ürün geliştirme süreci yönetimi
• Ürün yaşam eğrisi stratejileri
• Mal ve hizmetlerle ilgili diğer özellikler
Ünite Akışı
Chapter 9- slide 3
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme stratejisi
Ele geçirme: Bütün bir işletmeyi, patentlerini,
lisanslarını satın alarak yeni ürünleri
bünyesine katıp üretime geçmek
Yeni ürün geliştirme: İşletmenin kendi imkân ve
Ar&Ge çalışmaları ile icat anlamında yeni
orijinal ürünleri, ürün üzerindeki geliştirmeleri,
güncellemeleri ve yeni marka geliştirme
çabalarıdır.
Yenilik yapma yolları
Chapter 9- slide 4
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürünlerin başarısız olma nedenleri
Pazar potansiyelinin haddinden fazla büyük
tahmin edilmesi
Ürünün zayıf bir şekilde tasarlanması
Yanlış konumlandırma
Yanlış zamanda pazara sunma
Fiyatının yüksek belirlenmesi
Yetersiz tutundurma
Yönetsel hatalar
Yüksek Ar&Ge maliyeti içermesi
Yoğun rekabet
Chapter 9- slide 5
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
Fikir
oluşturma
Fikir
Eleme
Konsept
geliştirme
ve test etme
Pazarlama
stratejisi
geliştirme
İşletme
analizi
Ürün
Geliştirme
Pazar
testleri
Ticarileştirme
Chapter 9- slide 6
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
Fikir oluşturma yeni ürün geliştirme
fikirleri için sistematik araştırma
yapmaktır.
Yeni ürün geliştirme sürecinde fikirler
nerden gelir
• İçsel kaynaklardan
• Dışsal Kaynaklardan
Fikir oluşturma
Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 2
Chapter 9- slide 7Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
İçsel kaynaklar firmanın sahip olduğu Ar&Ge
mühendislik imkanlarından, satış
elemanlarından, yönetim ve çalışanlardan
gelen fikirlerdir.
IBM, Japon Firmalar çalışanları ödüllendiriyor,
beyin fırtınası,
Dışsal kaynaklar firmanın dışındaki kaynaklardan
elde edilen bilgiyi ifade eder, devletin araştırma
kurumları, müşteriler, rakipler, tedarikçiler,
dağıtım kanalı üyeleri, pazarlama hizmet
sağlayıcılarından bu tür bilgiler toplanır.
Fikir oluşturma
Chapter 9- slide 8Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
• İyi fikirler belirlenir ve zayıf ürün fikirleri elenir.
• Fikir eleme sürecinde 3 başlığa bakarak karar
vermek mümkündür:
– Tüketicilerin gerçekten böyle bir ürüne ihtiyacı ve
satın alma arzusu var mı?
– Böyle bir ürünü işletme olanaklarıyla yapmak
mümkün müdür? Yapıldığı takdirde sürdürülebilir
rekabet avantajı elde etmeye yardımcı olabilir mi?
– Ürün işletmenin genel amaçlarına hizmet edecek
mi? Bu ürünü yapmamız karşılığında kazançlı kârlı
olacak mıyız?, ürünü yapmaya değer mi?
Fikir eleme süreci
Chapter 9- slide 9
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
• Hedef pazara sunacağı olası ürünler
için fikirler toplanır.
• Ürün konsepti ürün fikrinin detaylı
versiyonunu ifade eder, tüketici için
ürünün anlamlı somut hale getirilmesini
ifade eder
• Potansiyel ve fiili ürünü algılama şekli
ürün imajını oluşturur.
Konsept geliştirme ve test etme
Chapter 9- slide 10
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
Konsept testi Yeni ürünün hedef pazar
grubu üzerinde test edilmesidir.
Konsept geliştirme ve test etme
Chapter 9- slide 11
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
• Pazara giriş aşamasında yapılacak olan
temel stratejik pazarlama faaliyetlerini
içerir.
• Pazarlama strateji süreci:
– Hedef pazarın tanımı: genç, iyi eğitimli,
orta üstü gelir sahibi, yeni evli çiftler
– Değer önerisi, fiyatı, ürün özellikleri (renk,
biçim vs)
– Satış ve kâr hedefleri: %10 pazar payı, x
adet satış, x tutarında ciro/kâr
Pazarlama stratejisi geliştirme
Chapter 9- slide 12
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
• İşletme analizi toplam satış, toplam
maliyetlerin tahmini olarak
hesaplanması ve ortaya çıkacak
kârlılığa/zarara göre işe girilip
girilmeyeceği kararının verilmesi
sürecidir.
Pazarlama stratejisi geliştirme
Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 3
Chapter 9- slide 13Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni Ürün Geliştirme Süreci
• Ürün geliştirme aşamasında ürünün bir
kaç farklı modelinin üretilmesi sürecidir.
Prototip modellerin uygun maliyette ve
hızda üretilmesi gerekir.
• İlave yatırım bütçesi gerektirir.
• Kalite kontrol ve testler bu aşamada
yapılır.
Ürün Geliştirme
Chapter 9- slide 14Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Chapter 9- slide 15
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni Ürün Geliştirme Süreci
• Mekanik bir araç 1 metreden 3,5 kg yükle çantayı
4 gün boyunca aşağı doğru bırakıp kaldırıyor.
• Ultraviyole ışına tabi tutularak ne kadar zamanda
deri/kumaş solacağı tespit edilir.
• Diğer aşamada fermuar 5 bin kez açılıp kapatılır.
• Çanta kumaşının dayanıklılığı laboratuvarda test
edilir.
• Mekanik bir manken kolu çantayı şiddetli bir
şekilde sallayarak çantadaki metal süslerin
düşmediğinden emin olmaktadır.
Ürün Geliştirme
Chapter 9- slide 16
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
• Pazar testi: Bu aşamada ürün ve pazarlama
stratejisi daha gerçekçi bir aşamaya geçirilerek fiili
örnek müşteriler üzerinde test edilir.
• Ticarileştirilip pazara sürülmeden önce bu tüketici
grubu ürün hakkındaki deneyim, öneri ve eleştirileri
alınır.
• Bazen firmalar rakiplerin ürünlerini kopyalar ve
pazar testi yapmaz bazen de ürün hattı
genişletmesi yaparak pazar testleri yapmazlar.
Çünkü pazar testleri maliyetli ve uzun zaman alır.
Bu esnada rakipler zaman kazanmış olur.
Pazar testleri
Chapter 9- slide 17
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
Pazar testi türleri
Standart pazar testleri
Kontrollü pazar testleri
Simüle pazar testleri
Chapter 9- slide 18
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
Standart pazar testi
Belli bir noktada şehirde bulunan tüketicilere yeni
ürün denemeleri için verilir, tüketiciler ürünleri dener
kullanır ve deneyimlerini aktarırlar. Anket-gözlem
teknikleri ile veriler toplanır. Almaları için bazen de
tutundurma tekniklerini kullanıp sonuçlarını
gözlemlerler.
Maliyetlidir ve uzun zaman alır, rakipler test pazarları
inceleyip verileri ele geçirebilirler veya ürün fiyatını
indirirler. İşletme daha ürünü ticarileştirmeden
rakipler ürünü öğrenebilir. Rakipler bu sayede hamle
yapmak için zaman kazanmış olur.
Ancak yaygınlıkla kullanılmaktadır.
Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 4
Chapter 9- slide 19Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
Kontrollü pazar testi
Bu yöntem araştırma firmalarınca yürütülür.
Araştırma firması, yeni ürünü önceden belirlenmiş
kontrol mağazalarına dağıtır ve raf yeri, vitrinler,
satış arttırıcı promosyonları, fiyatları vb. planlara
göre kontrol altında tutar. Tüketicileri doğrudan
işin içine sokmadan mağaza içi faktörlerin ve
sınırlı reklamın, tüketici satın alma davranışları
üzerindeki etkisini test etmeye çalışır.
Chapter 9- slide 20Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
Simule pazar testi
Müşteriler ürünle birlikte rakip firmalara ait ürünlerin
olduğu gerçek veya laboratuvar ortamında düzenlenmiş
bir mağazaya davet eder. Reklam ve promosyon
çalışmaları yapıldıktan sonra müşterilere bir miktar para
verilerek mağazadan alışveriş yapmaları istenir.
Müşteriler alışveriş yaparken araştırmacılar da
müşterilerin yeni üründen ve rakip firma ürünlerinden ne
kadar aldıklarını gözlemlerler.
Daha sonra araştırmacılar müşterilere yeni ürünü alıp
almama nedenlerini sorar. Birkaç hafta sonra ürünü satın
alan müşterilerle ürünün kullanışlılığı, tatmin ediciliği ve
yeniden satın alma niyeti hakkında görüşme yapılır. Elde
edilen sonuçları değerlendirilerek ürünün ulusal satış ve
kârlılığı hakkında tahminde bulunabilir
Chapter 9- slide 21
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
• Simule pazar testi daha kısa sürede
daha hızlı sonuç verir
• Diğer tekniklerden daha düşük maliyetli
veri sağlar
• Rakipler simule pazar testi hakkında
bilgi edinmesi zordur çünkü az sayıda
katılımcı ile yapılır.
• Kontrollü olduğu için güvenilir ve doğru
sonuçlar vermeyebilir.
Simule pazar testi
Chapter 9- slide 22
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
Pazar testi
Ne zaman pazar
testi yapılmalı
• Yüksek bütçeli yeni
ürünlerde
• Ürün veya
pazarlama
programında
belirsizlik veya risk
varsa
Ne zaman pazar
testi yapılmamalı
• Basit hat
genişletmelerde
• Rakiplerin
ürünlerini taklit
ettiğinde
• Düşük maliyetlerde
• Yönetsel olarak
emin olunduğunda
Chapter 9- slide 23
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
Ticarileştirme ürünün geniş tüketici kitleleri
talebi için yeni ürünün pazara sunulmasıdır.
• Ne zaman (cannibalism, ürün yaşam eğrisi
olumsuz etkileme)
• Nerede ilk satılacak (il, bölge, ülke vs) veya
planlı bir şekilde bir noktadan pazara
yayılmak (en başarılı olan yer seçilip başarı
elde ettikçe diğer coğrafi alanlara açılmak.
Ticarileştirme
Chapter 9- slide 24
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci
yönetimi
• Başarılı yeni ürün geliştirme yönetimi
aşağıdaki unsurları kapsamalıdır:
• Tüketici odaklı
• Takım odaklı
• Sistematik çaba
Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 5
Chapter 9- slide 25Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci yönetimi
Tüketici odaklı yeni ürün geliştirme
Tüketicilerin olası istek ve ihtiyaçlarının
tahmin edilerek yeni ürünlerle tatmin
etmeye çalışmak
• Müşteri problemlerini çözmeye başlayıp
bitirmek tüketici odaklı ürün
geliştirmedir.
Yeni ürün geliştirme stratejileri
Chapter 9- slide 26Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci yönetimi
Hiyerarşik organizasyon yapısında ürün
geliştirme: Yeni ürün geliştirmek için işletme içi
farklı birimlerin ardışık ve yakın bir şekilde
çalışması gerekir. Bir birim işi bitirir diğer birim
ele almaya başlar.
• Sürecin kontrolü riskli hale gelir ve karmaşık
süreçler ilişkileri barındırır.
• Yavaş işler. Pazarda her şey hızla değişir,
rakipler, tüketiciler, ürünler bu da satış ve müşteri
kaybına yol açar.
Yeni ürün geliştirme stratejileri
Chapter 9- slide 27
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci yönetimi
Takım odaklı yeni ürün geliştirme işletmenin
bütün departmanlarının eş anlı bir şekilde
bütün süreci baştan sona kadar beraber
yürüttükleri ürün geliştirme yaklaşımıdır.
Etkinliğin artması, maliyet avantajı gibi
yararları vardır.
Yeni ürün geliştirme stratejileri
Chapter 9- slide 28
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni ürün geliştirme süreci yönetimi
Sistematik çabayla yeni ürün geliştirme:
Yönetim temel odağı yenilik ve inovasyondur.
Bu nedenle yenilik getirecek bütün veriler
rasgele üstünkörü yöntemlerle değil sistematik
bir şekilde toplanır, gözden geçirilir,
değerlendirilir ve yeni ürün fikirleri yönetilir.
Bu yaklaşım işletmeye yenilik odaklı bir kültürün
yerleşmesine yardımcı olur.
• Sonuçta pek çok yeni ürün fikri elde edilir
toplanır.
Yeni ürün geliştirme stratejileri
Chapter 9- slide 29
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Chapter 9- slide 30
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yeni Ürün Benimseme Süreci
Yeni ürün geliştirme stratejileri
Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 6
Chapter 9- slide 31Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Aşama Tanım
Bilgi
(Knowledge)
Bu aşamada birey, yenilikle karşılaşır ama yenilik hakkında yeterli
bilgiye sahip değildir. Sürecin bu aşamasında, birey, yenilik
hakkında daha fazla bilgi edinmek için henüz yeterli
telkine/farkındalığa sahip değildir.
İkna Olma
(Persuasion)
Bu aşamada birey, yenilikle ilgilidir ve aktif bir şekilde yenilik
hakkında bilgi ve ayrıntı arayışı içindedir.
Karar Verme
(Decision)
Bu aşamada birey, yenilik kavramını ele alır. Yeniliği kullanarak
avantaj ve dezavantajlarını tartarak, yeniliği kabul etme ya da
reddetme kararını verir.
Uygulama
(Implement)
Bu aşamada birey, yeniliği, duruma göre değişen ölçülerde ve
sınırlılıklarda, yürürlüğe koyar ve uygulama sahasına alır. Bu
aşama boyunca birey, yeniliğin faydalılığı konusundaki hükmünü
verir ve yenilik hakkında daha derinlemesine de bir araştırma içine
girebilir.
Onaylama
(Confirm)
Bu aşamada birey, ürün hakkındaki kararını kesinleştirir. Birey artık
yeniliği son ölçüsüne kadar kullanmaya hazır hale gelmiştir.
Chapter 9- slide 32Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yenilik benimseme kararını etkileyen faktörler
Faktör Tanım
Göreli Fayda
Tüketicinin elde ettiği faydanın eski ürünlerden elde
ettiğinden fazla olması. (Relative Advantage)
Uygunluk Yeniliğin bir bireyin hayatına girip birey tarafından
benimsenmeye uygunluk derecesi. (Compatibility)
Karmaşıklık ya
da Basitlik
Yeniliğin bireyce kullanımı zorsa, bu bireyin yeniliği
benimseme oranını olumsuz etkileyecektir. (Complexity or
Simplicity)
Denenebilirlik
(Trialabilty)
Yeniliğin kabullenim sürecinde, bireyin yeniliği kolayca test
ve tecrübe edebilmesi, deneyip kontrol edebilmesi.
Gözlenebilme
Bir yeniliğin bireylerce görünür olma derecesi. Bireylerce
gözlemlenen yenilikler, bu bireylerin kendi akranları ve kişisel
ağları arasında yenilik hakkındaki iletişim ve etkileşimlerini
körükleyecektir. (Observability)
Chapter 9- slide 33
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yenilik benimseme Süreci
Chapter 9- slide 34
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yenilik benimseme Süreci
• Yenilikçiler (Innovators): Bir yeniliği ilk benimseyen
tüketicilerdir. Yenilikçiler, risk alabilen, genç, yüksek gelirli,
üst sınıf üysei, finansal riskler önemsiz olan grupturlar.
• Erken Kabullenenler (Early Adopters): Yeniliği kabul etme
hızında yenilikçilerden hemen sonra gelir. Bu kategorinin
bireyleri, diğer kategorilere ait bireylere göre, fikir liderliğinde
en üsttedir. Erken kabullenenler, genellikle, genç yaşta,
sosyal statüsü yüksek, maddi harcamalara daha açık,
yüksek eğitimli bireylerden oluşur. Yenilikçilere göre, yeniliği
kabul etmede daha makul davranırlar. Bu yönleriyle merkezi
iletişimi üstlenmiş durumdadırlar.
Chapter 9- slide 35
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Yenilik benimseme Süreci
• Erken Çoğunluk (Early Majority):Bu kategorinin bireyleri,
yeniliği çeşitli uzunluklardaki zaman dilimlerinden sonra
kabullenirler. Yeniliği kabullenme süreleri, yenilikçilere ve erken
kabullenenlere göre önemli ölçüde uzundur. Sosyal statüleri
ortalamanın üstündedir ve nadiren fikir liderliği yaparlar.
• Geç Çoğunluk (Late Majority):Yeniliği toplumun ortalama bir
bireyinden daha sonra kabul eder. Yeniliğe yüksek derecede
bir şüpheyle yaklaşırlar. Sosyal statüleri ortalamanın altında
olup, finansal esnekliği düşüktür. Erken çoğunluğun bireyleri ile
iletişim içinde olup çok düşük fikir liderliğine sahiptir.
• Tembeller (Laggards): Bu kategorinin bireyleri, yenilikleri en
son kabullenirler. Genellikle geleneklerine bağlı, sosyal statüsü
düşük, parasal açıdan sıkı ve diğer kabullenenlere göre daha
yaşlı bireyler bu kategoriyi oluşturur.
Chapter 9- slide 36
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Ürün yaşam eğrisi
Ürün
geliştirme
• Ürün geliştirme
Giriş • Giriş aşaması
Büyüme • Büyüme aşaması
Olgunluk • Olgunluk aşaması
Düşüş • Düşüş aşaması
Ürün yaşam eğrisi aşamaları
Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 7
Chapter 9- slide 37Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Ürün yaşam eğrisi
Tarz, Moda, Heves
Chapter 9- slide 38Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Ürün yaşam eğrisi
Kâr
Giriş Büyüme Olgunluk Düşüş
Satış
Süre
Zarar
Satış/maliyet
Ürün
Geliştirme
Ürün yaşam eğrisi aşamaları
Maliyet
Chapter 9- slide 39
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Ürün yaşam eğrisi
Ürün yaşam eğrisi- Giriş Aşaması
SatışlarSatışlar
MaliyetlerMaliyetler
KârlılıkKârlılık
Pazarlama amacıPazarlama amacı
ÜrünÜrün
FiyatFiyat
Oldukça düşükOldukça düşük
Kişi başı yüksek müşteri maliyeti
Yüksek dağıtım ve tutundurma maliyeti
Kişi başı yüksek müşteri maliyeti
Yüksek dağıtım ve tutundurma maliyeti
Yok denecek kadar veya negatifYok denecek kadar veya negatif
Ürün farkındalığı oluşturmak ürünün
denenmesini sağlamak
Ürün farkındalığı oluşturmak ürünün
denenmesini sağlamak
Temel ürün önerTemel ürün öner
Maliyet +kar payı uygulaMaliyet +kar payı uygula
DağıtımDağıtım Seçici dağıtımSeçici dağıtım
TutundurmaTutundurma Erken benimseyenler ve aracılar için
farkındalık programları tasarla
Erken benimseyenler ve aracılar için
farkındalık programları tasarla
Chapter 9- slide 40
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
SatışlarSatışlar
MaliyetlerMaliyetler
KârlılıkKârlılık
Pazarlama amacıPazarlama amacı
ÜrünÜrün
FiyatFiyat
Hızlı satış artışıHızlı satış artışı
Müşteri başı maliyet düzeyi ortaMüşteri başı maliyet düzeyi orta
Kârlılık artmaya başlıyor, yeni rakipler de
pazara giriş yapıyor
Kârlılık artmaya başlıyor, yeni rakipler de
pazara giriş yapıyor
Pazar payını maksimize etmePazar payını maksimize etme
Hat genişletme, ilave hizmetler ve
garantiler sun
Hat genişletme, ilave hizmetler ve
garantiler sun
Pazara nüfuz edici fiyatlandırmaPazara nüfuz edici fiyatlandırma
DağıtımDağıtım Yoğun dağıtım yapYoğun dağıtım yap
TutundurmaTutundurma
Daha geniş pazar bölümleri için
farkındalık ve ilgi çekmeye çalış,
tüketiciyi eğit
Daha geniş pazar bölümleri için
farkındalık ve ilgi çekmeye çalış,
tüketiciyi eğit
Ürün yaşam eğrisi
Ürün yaşam eğrisi- Büyüme Aşaması
Chapter 9- slide 41
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
SatışlarSatışlar
MaliyetlerMaliyetler
KârlılıkKârlılık
Pazarlama amacıPazarlama amacı
ÜrünÜrün
FiyatFiyat
Satışların zirve yaptığı dönemdir. Satış
artışı yavaşlamaya başlıyor
Satışların zirve yaptığı dönemdir. Satış
artışı yavaşlamaya başlıyor
Kişi başı düşük müşteri maliyetiKişi başı düşük müşteri maliyeti
Yüksek kârlılıkYüksek kârlılık
Pazarda rakip işletme ürünleri de var
Pazar payını koruyarak kârlılığı arttır
Pazarda rakip işletme ürünleri de var
Pazar payını koruyarak kârlılığı arttır
Farklı marka modeller geliştir Ar&Ge ile
yeni modeller geliştir.
Farklı marka modeller geliştir Ar&Ge ile
yeni modeller geliştir.
Rakiplerle aynı ya da daha uygun
fiyatlandırma
Rakiplerle aynı ya da daha uygun
fiyatlandırma
DağıtımDağıtım Yoğun dağıtım yapYoğun dağıtım yap
TutundurmaTutundurma Marka farklılıklarına ve faydaya vurgu
yap
Marka farklılıklarına ve faydaya vurgu
yap
Ürün yaşam eğrisi
Ürün yaşam eğrisi- Olgunluk Aşaması
Chapter 9- slide 42
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Ürün Yaşam Eğrisi Stratejileri
• Pazarı (modifiye et) yenilemek:
– Var olan ürünün tüketimini artırmak.
– Yeni kullanıcı ya da pazar bölümleri bulmak
– Daha geniş ve hızlı büyüyen bölümler için markayı yeniden konumlandır
– Var olan müşterilere ürünü kullanabilecekleri yeni alanlar bulmak
• Ürünü (modifiye et) yenilemek:
– Kalite, tasarım gibi ürün özelliklerini değiştirmek. Yeni kullanıcıları
çekmek ya da daha fazla kullanımı sağlamak için.
– Dayanıklılığı, güvenilirlik, tat arttırmak, tasarım ve çekiciliği geliştirmek.
– Yeni özellikler eklemek.
– Kullanışlılığı, uygunluğu artırmak
• Pazarlama bileşenlerini yenilemek:
– Pazarlama karması elemanlarından bir ya da birkaçını değiştirerek
satışları artırmak. Fiyatları düşürmek. Daha iyi bir reklam kampanyası
başlatmak.Daha geniş pazar kanallarına yönelmek.
Olgunluk aşaması stratejileri
Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 8
Chapter 9- slide 43Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
SatışlarSatışlar
MaliyetlerMaliyetler
KârlılıkKârlılık
Pazarlama amacıPazarlama amacı
ÜrünÜrün
FiyatFiyat
Satışlarda düşüşSatışlarda düşüş
Birim müşteri için düşük maliyetBirim müşteri için düşük maliyet
Kârlılıkta azalmaKârlılıkta azalma
Harcamaları azalt ve kâr hasatı yapHarcamaları azalt ve kâr hasatı yap
Zayıf ürünleri üretim hattından çıkarZayıf ürünleri üretim hattından çıkar
Fiyat indirimlerine gitFiyat indirimlerine git
DağıtımDağıtım Seçici dağıtıma git-kârsız perakende
noktalarından çık
Seçici dağıtıma git-kârsız perakende
noktalarından çık
TutundurmaTutundurma Sadık müşterileri tutacak şekilde en aza
indir
Sadık müşterileri tutacak şekilde en aza
indir
Ürün yaşam eğrisi
Ürün yaşam eğrisi- Düşüş Aşaması
Chapter 9- slide 44Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Chapter 9- slide 45
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Ürünlerle ilgili göz önünde
bulundurulması gereken ek hususlar
• Tekel oluşturacak şekilde satın almalar
yasaktır.
• Ürün ve markaların taklit, imitasyon ve
kopya edilmesi yasalar karşısında suçtur.
• Yeni ürün geliştirilirken yasal hukuki
normlara uygun olmak zorundadır.
Zayıflama ürünleri???
Ürün kararları ve sosyal sorumluk
Chapter 9- slide 46
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
• Ne tür ürünlerin hangi ülkelerde satışa
sunulacağına karar vermek gerekir.
• Standart ürüne karşı uyarlama yaparak
uluslararası pazara girmek
• Ambalaj ve etiket kararları
• Gelenekler, değerler, yasalar her ülke için
farklılık gösterebilir.
Uluslararası pazarlarda yeni ürün yönetimi
Ürünlerle ilgili göz önünde
bulundurulması gereken ek hususlar
Chapter 9- slide 47
Copyright © 2010 Pearson Education, Inc.
Publishing as Prentice Hall
Ek kaynak okuma ödevleri (okunup özetlenecek)
•Ustaahmetoğlu, E. (2016). Televizyon Reklamlarında standart dile karşı
şiveli dilin etkisinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Eskişehir Osmangazi
Üniversitesi İİBF Dergisi. 11(1), 135-156.

More Related Content

What's hot

Chapter 14e
Chapter 14eChapter 14e
Chapter 14e
Erol ustaahmetoglu
 
Chapter 18e
Chapter 18eChapter 18e
Chapter 18e
Erol ustaahmetoglu
 
Chapter 7e
Chapter 7eChapter 7e
Chapter 7e
Erol ustaahmetoglu
 
Chapter 5e
Chapter 5eChapter 5e
Chapter 5e
Erol ustaahmetoglu
 
Chapter 8e
Chapter 8eChapter 8e
Chapter 8e
Erol ustaahmetoglu
 
Chapter 17e
Chapter 17eChapter 17e
Chapter 17e
Erol ustaahmetoglu
 
Chapter 15e
Chapter 15eChapter 15e
Chapter 15e
Erol ustaahmetoglu
 
Chapter 20e
Chapter 20eChapter 20e
Chapter 20e
Erol ustaahmetoglu
 
Chapter 1e
Chapter 1eChapter 1e
Chapter 1e
Erol ustaahmetoglu
 
PAZARLAMA STRATEJİLERİ EĞİTİMİ
PAZARLAMA STRATEJİLERİ EĞİTİMİPAZARLAMA STRATEJİLERİ EĞİTİMİ
PAZARLAMA STRATEJİLERİ EĞİTİMİ
Ege Ihracatci Birlikleri
 
yeni ürün ve yeni pazarlara giriş stratejileri
yeni ürün ve yeni pazarlara giriş stratejileriyeni ürün ve yeni pazarlara giriş stratejileri
yeni ürün ve yeni pazarlara giriş stratejileri
Doğan Say
 
Chapter 3e
Chapter 3eChapter 3e
Chapter 3e
Erol ustaahmetoglu
 
3. bölüm mal (ürün) i̇şletme 2014
3. bölüm mal (ürün)   i̇şletme 20143. bölüm mal (ürün)   i̇şletme 2014
3. bölüm mal (ürün) i̇şletme 2014
Suleyman Bayindir
 
Rekabet Stratejileri:Ebay& Boyner T-box Stratejileri
Rekabet Stratejileri:Ebay& Boyner T-box StratejileriRekabet Stratejileri:Ebay& Boyner T-box Stratejileri
Rekabet Stratejileri:Ebay& Boyner T-box Stratejileri
Gülbahar Yurteri
 
Büyüyen pazarlarda pazarlama statejileri sunusu
Büyüyen pazarlarda pazarlama statejileri sunusuBüyüyen pazarlarda pazarlama statejileri sunusu
Büyüyen pazarlarda pazarlama statejileri sunusuMehmet42
 
Ürün yönetimi nedir
Ürün yönetimi nedirÜrün yönetimi nedir
Ürün yönetimi nedirDr.Hakan Tetik
 
Jenerik pazarlama stratejileri
Jenerik pazarlama stratejileriJenerik pazarlama stratejileri
Jenerik pazarlama stratejileri
Gaziantep University
 
Chapter 19e
Chapter 19eChapter 19e
Chapter 19e
Erol ustaahmetoglu
 
Büyüme Stratejileri - Pazarlama Stratejileri
Büyüme Stratejileri - Pazarlama StratejileriBüyüme Stratejileri - Pazarlama Stratejileri
Büyüme Stratejileri - Pazarlama Stratejileri
National University of Ireland, Galway
 
Pazarlama stratejileri
Pazarlama stratejileriPazarlama stratejileri
Pazarlama stratejileri
Murat Tarık İpek
 

What's hot (20)

Chapter 14e
Chapter 14eChapter 14e
Chapter 14e
 
Chapter 18e
Chapter 18eChapter 18e
Chapter 18e
 
Chapter 7e
Chapter 7eChapter 7e
Chapter 7e
 
Chapter 5e
Chapter 5eChapter 5e
Chapter 5e
 
Chapter 8e
Chapter 8eChapter 8e
Chapter 8e
 
Chapter 17e
Chapter 17eChapter 17e
Chapter 17e
 
Chapter 15e
Chapter 15eChapter 15e
Chapter 15e
 
Chapter 20e
Chapter 20eChapter 20e
Chapter 20e
 
Chapter 1e
Chapter 1eChapter 1e
Chapter 1e
 
PAZARLAMA STRATEJİLERİ EĞİTİMİ
PAZARLAMA STRATEJİLERİ EĞİTİMİPAZARLAMA STRATEJİLERİ EĞİTİMİ
PAZARLAMA STRATEJİLERİ EĞİTİMİ
 
yeni ürün ve yeni pazarlara giriş stratejileri
yeni ürün ve yeni pazarlara giriş stratejileriyeni ürün ve yeni pazarlara giriş stratejileri
yeni ürün ve yeni pazarlara giriş stratejileri
 
Chapter 3e
Chapter 3eChapter 3e
Chapter 3e
 
3. bölüm mal (ürün) i̇şletme 2014
3. bölüm mal (ürün)   i̇şletme 20143. bölüm mal (ürün)   i̇şletme 2014
3. bölüm mal (ürün) i̇şletme 2014
 
Rekabet Stratejileri:Ebay& Boyner T-box Stratejileri
Rekabet Stratejileri:Ebay& Boyner T-box StratejileriRekabet Stratejileri:Ebay& Boyner T-box Stratejileri
Rekabet Stratejileri:Ebay& Boyner T-box Stratejileri
 
Büyüyen pazarlarda pazarlama statejileri sunusu
Büyüyen pazarlarda pazarlama statejileri sunusuBüyüyen pazarlarda pazarlama statejileri sunusu
Büyüyen pazarlarda pazarlama statejileri sunusu
 
Ürün yönetimi nedir
Ürün yönetimi nedirÜrün yönetimi nedir
Ürün yönetimi nedir
 
Jenerik pazarlama stratejileri
Jenerik pazarlama stratejileriJenerik pazarlama stratejileri
Jenerik pazarlama stratejileri
 
Chapter 19e
Chapter 19eChapter 19e
Chapter 19e
 
Büyüme Stratejileri - Pazarlama Stratejileri
Büyüme Stratejileri - Pazarlama StratejileriBüyüme Stratejileri - Pazarlama Stratejileri
Büyüme Stratejileri - Pazarlama Stratejileri
 
Pazarlama stratejileri
Pazarlama stratejileriPazarlama stratejileri
Pazarlama stratejileri
 

Similar to Chapter 9e

document (24).pdf
document (24).pdfdocument (24).pdf
document (24).pdf
DilekIsilayOK
 
A/B Testin Nedir? CRO Sürecinin Temelleri Nedir?
A/B Testin Nedir? CRO Sürecinin Temelleri Nedir?A/B Testin Nedir? CRO Sürecinin Temelleri Nedir?
A/B Testin Nedir? CRO Sürecinin Temelleri Nedir?
Muhammed Tüfekyapan
 
Novida İnovasyonun 10 Çeşidi
Novida İnovasyonun 10 ÇeşidiNovida İnovasyonun 10 Çeşidi
Novida İnovasyonun 10 Çeşidi
Novida Global
 
Lean startup yalin girisim 103 musteri pazar bulma gelistirme
Lean startup yalin girisim 103 musteri pazar bulma gelistirmeLean startup yalin girisim 103 musteri pazar bulma gelistirme
Lean startup yalin girisim 103 musteri pazar bulma gelistirme
Kutlu Kazanci
 
Pazarlama ve Pazar Araştırması
Pazarlama ve Pazar AraştırmasıPazarlama ve Pazar Araştırması
Pazarlama ve Pazar Araştırması
Batı Mustafa
 
Sinera Consultancy Satış Eğitimleri Kataloğu
Sinera Consultancy Satış Eğitimleri KataloğuSinera Consultancy Satış Eğitimleri Kataloğu
Sinera Consultancy Satış Eğitimleri Kataloğu
Sinera | Satış Geliştirme Çözümleri
 
İNNOVATİON PRESENTATİON (TURKİSH)
İNNOVATİON PRESENTATİON (TURKİSH)İNNOVATİON PRESENTATİON (TURKİSH)
İNNOVATİON PRESENTATİON (TURKİSH)
SERDAR BELBAĞ
 
Pazarlama Araştırması 1
Pazarlama  Araştırması 1Pazarlama  Araştırması 1
Pazarlama Araştırması 1Meryem Yıldız
 
Bağlantıları Kurabilen Kazanır
Bağlantıları Kurabilen KazanırBağlantıları Kurabilen Kazanır
Bağlantıları Kurabilen Kazanır
Novida Global
 
İnovasyonda sınır tanımayan yaklaşım: Açık İnovasyon
İnovasyonda sınır tanımayan yaklaşım: Açık İnovasyonİnovasyonda sınır tanımayan yaklaşım: Açık İnovasyon
İnovasyonda sınır tanımayan yaklaşım: Açık İnovasyon
Serhat SAĞ
 
Yalın Yeni Girişim - Lean Startup
Yalın Yeni Girişim - Lean StartupYalın Yeni Girişim - Lean Startup
Yalın Yeni Girişim - Lean Startup
Utku Kaynar
 
Pazarlama semineri sunumu
Pazarlama semineri sunumuPazarlama semineri sunumu
Pazarlama semineri sunumuTuncay Taşkın
 
BiGGinner | 200.000 TL TÜBİTAK Hibe Programı - Tanıtım Sunumu - Mart 2019
BiGGinner | 200.000 TL TÜBİTAK Hibe Programı - Tanıtım Sunumu - Mart 2019BiGGinner | 200.000 TL TÜBİTAK Hibe Programı - Tanıtım Sunumu - Mart 2019
BiGGinner | 200.000 TL TÜBİTAK Hibe Programı - Tanıtım Sunumu - Mart 2019
SUCOOL Incubation Center
 
New10 strateji
New10 stratejiNew10 strateji
New10 strateji
Ziya-B
 
Mobil Uygulamalarda Lean Startup Yaklaşımı
Mobil Uygulamalarda Lean Startup YaklaşımıMobil Uygulamalarda Lean Startup Yaklaşımı
Mobil Uygulamalarda Lean Startup Yaklaşımı
Olcay Ay
 
E-ticaret İş Planı Nasıl Yapılır?
E-ticaret İş Planı Nasıl Yapılır?E-ticaret İş Planı Nasıl Yapılır?
E-ticaret İş Planı Nasıl Yapılır?
ETİD
 
İTÜ İşletme Fakültesi - E-ticarette Yazılım ve Altyapı
İTÜ İşletme Fakültesi - E-ticarette Yazılım ve AltyapıİTÜ İşletme Fakültesi - E-ticarette Yazılım ve Altyapı
İTÜ İşletme Fakültesi - E-ticarette Yazılım ve Altyapı
Murat Kader
 
SalesUP - Akılcı Yönetim Araçları - Araştırma
SalesUP - Akılcı Yönetim Araçları - AraştırmaSalesUP - Akılcı Yönetim Araçları - Araştırma
SalesUP - Akılcı Yönetim Araçları - Araştırma
Murat Kaplan
 
Mikideas Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri Broşürü
Mikideas Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri BroşürüMikideas Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri Broşürü
Mikideas Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri Broşürü
Erol Bozkurt
 

Similar to Chapter 9e (20)

document (24).pdf
document (24).pdfdocument (24).pdf
document (24).pdf
 
A/B Testin Nedir? CRO Sürecinin Temelleri Nedir?
A/B Testin Nedir? CRO Sürecinin Temelleri Nedir?A/B Testin Nedir? CRO Sürecinin Temelleri Nedir?
A/B Testin Nedir? CRO Sürecinin Temelleri Nedir?
 
Novida İnovasyonun 10 Çeşidi
Novida İnovasyonun 10 ÇeşidiNovida İnovasyonun 10 Çeşidi
Novida İnovasyonun 10 Çeşidi
 
Lean startup yalin girisim 103 musteri pazar bulma gelistirme
Lean startup yalin girisim 103 musteri pazar bulma gelistirmeLean startup yalin girisim 103 musteri pazar bulma gelistirme
Lean startup yalin girisim 103 musteri pazar bulma gelistirme
 
Pazarlama ve Pazar Araştırması
Pazarlama ve Pazar AraştırmasıPazarlama ve Pazar Araştırması
Pazarlama ve Pazar Araştırması
 
Sinera Consultancy Satış Eğitimleri Kataloğu
Sinera Consultancy Satış Eğitimleri KataloğuSinera Consultancy Satış Eğitimleri Kataloğu
Sinera Consultancy Satış Eğitimleri Kataloğu
 
İNNOVATİON PRESENTATİON (TURKİSH)
İNNOVATİON PRESENTATİON (TURKİSH)İNNOVATİON PRESENTATİON (TURKİSH)
İNNOVATİON PRESENTATİON (TURKİSH)
 
Crm 002
Crm 002Crm 002
Crm 002
 
Pazarlama Araştırması 1
Pazarlama  Araştırması 1Pazarlama  Araştırması 1
Pazarlama Araştırması 1
 
Bağlantıları Kurabilen Kazanır
Bağlantıları Kurabilen KazanırBağlantıları Kurabilen Kazanır
Bağlantıları Kurabilen Kazanır
 
İnovasyonda sınır tanımayan yaklaşım: Açık İnovasyon
İnovasyonda sınır tanımayan yaklaşım: Açık İnovasyonİnovasyonda sınır tanımayan yaklaşım: Açık İnovasyon
İnovasyonda sınır tanımayan yaklaşım: Açık İnovasyon
 
Yalın Yeni Girişim - Lean Startup
Yalın Yeni Girişim - Lean StartupYalın Yeni Girişim - Lean Startup
Yalın Yeni Girişim - Lean Startup
 
Pazarlama semineri sunumu
Pazarlama semineri sunumuPazarlama semineri sunumu
Pazarlama semineri sunumu
 
BiGGinner | 200.000 TL TÜBİTAK Hibe Programı - Tanıtım Sunumu - Mart 2019
BiGGinner | 200.000 TL TÜBİTAK Hibe Programı - Tanıtım Sunumu - Mart 2019BiGGinner | 200.000 TL TÜBİTAK Hibe Programı - Tanıtım Sunumu - Mart 2019
BiGGinner | 200.000 TL TÜBİTAK Hibe Programı - Tanıtım Sunumu - Mart 2019
 
New10 strateji
New10 stratejiNew10 strateji
New10 strateji
 
Mobil Uygulamalarda Lean Startup Yaklaşımı
Mobil Uygulamalarda Lean Startup YaklaşımıMobil Uygulamalarda Lean Startup Yaklaşımı
Mobil Uygulamalarda Lean Startup Yaklaşımı
 
E-ticaret İş Planı Nasıl Yapılır?
E-ticaret İş Planı Nasıl Yapılır?E-ticaret İş Planı Nasıl Yapılır?
E-ticaret İş Planı Nasıl Yapılır?
 
İTÜ İşletme Fakültesi - E-ticarette Yazılım ve Altyapı
İTÜ İşletme Fakültesi - E-ticarette Yazılım ve AltyapıİTÜ İşletme Fakültesi - E-ticarette Yazılım ve Altyapı
İTÜ İşletme Fakültesi - E-ticarette Yazılım ve Altyapı
 
SalesUP - Akılcı Yönetim Araçları - Araştırma
SalesUP - Akılcı Yönetim Araçları - AraştırmaSalesUP - Akılcı Yönetim Araçları - Araştırma
SalesUP - Akılcı Yönetim Araçları - Araştırma
 
Mikideas Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri Broşürü
Mikideas Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri BroşürüMikideas Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri Broşürü
Mikideas Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri Broşürü
 

Chapter 9e

  • 1. Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 1 Chapter 9- slide 1Copyright © 2009 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Ünite 9 Yeni Ürün Geliştirme ve Ürün Yaşam Eğrisi Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU RTEÜ-İİBF ® Chapter 9- slide 2Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni Ürün Geliştirme ve Ürün Yaşam Eğrisi Stratejileri • Yeni ürün geliştirme stratejisi • Yeni ürün geliştirme süreci • Yeni ürün geliştirme süreci yönetimi • Ürün yaşam eğrisi stratejileri • Mal ve hizmetlerle ilgili diğer özellikler Ünite Akışı Chapter 9- slide 3 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme stratejisi Ele geçirme: Bütün bir işletmeyi, patentlerini, lisanslarını satın alarak yeni ürünleri bünyesine katıp üretime geçmek Yeni ürün geliştirme: İşletmenin kendi imkân ve Ar&Ge çalışmaları ile icat anlamında yeni orijinal ürünleri, ürün üzerindeki geliştirmeleri, güncellemeleri ve yeni marka geliştirme çabalarıdır. Yenilik yapma yolları Chapter 9- slide 4 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürünlerin başarısız olma nedenleri Pazar potansiyelinin haddinden fazla büyük tahmin edilmesi Ürünün zayıf bir şekilde tasarlanması Yanlış konumlandırma Yanlış zamanda pazara sunma Fiyatının yüksek belirlenmesi Yetersiz tutundurma Yönetsel hatalar Yüksek Ar&Ge maliyeti içermesi Yoğun rekabet Chapter 9- slide 5 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci Fikir oluşturma Fikir Eleme Konsept geliştirme ve test etme Pazarlama stratejisi geliştirme İşletme analizi Ürün Geliştirme Pazar testleri Ticarileştirme Chapter 9- slide 6 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci Fikir oluşturma yeni ürün geliştirme fikirleri için sistematik araştırma yapmaktır. Yeni ürün geliştirme sürecinde fikirler nerden gelir • İçsel kaynaklardan • Dışsal Kaynaklardan Fikir oluşturma
  • 2. Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 2 Chapter 9- slide 7Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci İçsel kaynaklar firmanın sahip olduğu Ar&Ge mühendislik imkanlarından, satış elemanlarından, yönetim ve çalışanlardan gelen fikirlerdir. IBM, Japon Firmalar çalışanları ödüllendiriyor, beyin fırtınası, Dışsal kaynaklar firmanın dışındaki kaynaklardan elde edilen bilgiyi ifade eder, devletin araştırma kurumları, müşteriler, rakipler, tedarikçiler, dağıtım kanalı üyeleri, pazarlama hizmet sağlayıcılarından bu tür bilgiler toplanır. Fikir oluşturma Chapter 9- slide 8Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci • İyi fikirler belirlenir ve zayıf ürün fikirleri elenir. • Fikir eleme sürecinde 3 başlığa bakarak karar vermek mümkündür: – Tüketicilerin gerçekten böyle bir ürüne ihtiyacı ve satın alma arzusu var mı? – Böyle bir ürünü işletme olanaklarıyla yapmak mümkün müdür? Yapıldığı takdirde sürdürülebilir rekabet avantajı elde etmeye yardımcı olabilir mi? – Ürün işletmenin genel amaçlarına hizmet edecek mi? Bu ürünü yapmamız karşılığında kazançlı kârlı olacak mıyız?, ürünü yapmaya değer mi? Fikir eleme süreci Chapter 9- slide 9 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci • Hedef pazara sunacağı olası ürünler için fikirler toplanır. • Ürün konsepti ürün fikrinin detaylı versiyonunu ifade eder, tüketici için ürünün anlamlı somut hale getirilmesini ifade eder • Potansiyel ve fiili ürünü algılama şekli ürün imajını oluşturur. Konsept geliştirme ve test etme Chapter 9- slide 10 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci Konsept testi Yeni ürünün hedef pazar grubu üzerinde test edilmesidir. Konsept geliştirme ve test etme Chapter 9- slide 11 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci • Pazara giriş aşamasında yapılacak olan temel stratejik pazarlama faaliyetlerini içerir. • Pazarlama strateji süreci: – Hedef pazarın tanımı: genç, iyi eğitimli, orta üstü gelir sahibi, yeni evli çiftler – Değer önerisi, fiyatı, ürün özellikleri (renk, biçim vs) – Satış ve kâr hedefleri: %10 pazar payı, x adet satış, x tutarında ciro/kâr Pazarlama stratejisi geliştirme Chapter 9- slide 12 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci • İşletme analizi toplam satış, toplam maliyetlerin tahmini olarak hesaplanması ve ortaya çıkacak kârlılığa/zarara göre işe girilip girilmeyeceği kararının verilmesi sürecidir. Pazarlama stratejisi geliştirme
  • 3. Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 3 Chapter 9- slide 13Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni Ürün Geliştirme Süreci • Ürün geliştirme aşamasında ürünün bir kaç farklı modelinin üretilmesi sürecidir. Prototip modellerin uygun maliyette ve hızda üretilmesi gerekir. • İlave yatırım bütçesi gerektirir. • Kalite kontrol ve testler bu aşamada yapılır. Ürün Geliştirme Chapter 9- slide 14Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Chapter 9- slide 15 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni Ürün Geliştirme Süreci • Mekanik bir araç 1 metreden 3,5 kg yükle çantayı 4 gün boyunca aşağı doğru bırakıp kaldırıyor. • Ultraviyole ışına tabi tutularak ne kadar zamanda deri/kumaş solacağı tespit edilir. • Diğer aşamada fermuar 5 bin kez açılıp kapatılır. • Çanta kumaşının dayanıklılığı laboratuvarda test edilir. • Mekanik bir manken kolu çantayı şiddetli bir şekilde sallayarak çantadaki metal süslerin düşmediğinden emin olmaktadır. Ürün Geliştirme Chapter 9- slide 16 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci • Pazar testi: Bu aşamada ürün ve pazarlama stratejisi daha gerçekçi bir aşamaya geçirilerek fiili örnek müşteriler üzerinde test edilir. • Ticarileştirilip pazara sürülmeden önce bu tüketici grubu ürün hakkındaki deneyim, öneri ve eleştirileri alınır. • Bazen firmalar rakiplerin ürünlerini kopyalar ve pazar testi yapmaz bazen de ürün hattı genişletmesi yaparak pazar testleri yapmazlar. Çünkü pazar testleri maliyetli ve uzun zaman alır. Bu esnada rakipler zaman kazanmış olur. Pazar testleri Chapter 9- slide 17 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci Pazar testi türleri Standart pazar testleri Kontrollü pazar testleri Simüle pazar testleri Chapter 9- slide 18 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci Standart pazar testi Belli bir noktada şehirde bulunan tüketicilere yeni ürün denemeleri için verilir, tüketiciler ürünleri dener kullanır ve deneyimlerini aktarırlar. Anket-gözlem teknikleri ile veriler toplanır. Almaları için bazen de tutundurma tekniklerini kullanıp sonuçlarını gözlemlerler. Maliyetlidir ve uzun zaman alır, rakipler test pazarları inceleyip verileri ele geçirebilirler veya ürün fiyatını indirirler. İşletme daha ürünü ticarileştirmeden rakipler ürünü öğrenebilir. Rakipler bu sayede hamle yapmak için zaman kazanmış olur. Ancak yaygınlıkla kullanılmaktadır.
  • 4. Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 4 Chapter 9- slide 19Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci Kontrollü pazar testi Bu yöntem araştırma firmalarınca yürütülür. Araştırma firması, yeni ürünü önceden belirlenmiş kontrol mağazalarına dağıtır ve raf yeri, vitrinler, satış arttırıcı promosyonları, fiyatları vb. planlara göre kontrol altında tutar. Tüketicileri doğrudan işin içine sokmadan mağaza içi faktörlerin ve sınırlı reklamın, tüketici satın alma davranışları üzerindeki etkisini test etmeye çalışır. Chapter 9- slide 20Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci Simule pazar testi Müşteriler ürünle birlikte rakip firmalara ait ürünlerin olduğu gerçek veya laboratuvar ortamında düzenlenmiş bir mağazaya davet eder. Reklam ve promosyon çalışmaları yapıldıktan sonra müşterilere bir miktar para verilerek mağazadan alışveriş yapmaları istenir. Müşteriler alışveriş yaparken araştırmacılar da müşterilerin yeni üründen ve rakip firma ürünlerinden ne kadar aldıklarını gözlemlerler. Daha sonra araştırmacılar müşterilere yeni ürünü alıp almama nedenlerini sorar. Birkaç hafta sonra ürünü satın alan müşterilerle ürünün kullanışlılığı, tatmin ediciliği ve yeniden satın alma niyeti hakkında görüşme yapılır. Elde edilen sonuçları değerlendirilerek ürünün ulusal satış ve kârlılığı hakkında tahminde bulunabilir Chapter 9- slide 21 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci • Simule pazar testi daha kısa sürede daha hızlı sonuç verir • Diğer tekniklerden daha düşük maliyetli veri sağlar • Rakipler simule pazar testi hakkında bilgi edinmesi zordur çünkü az sayıda katılımcı ile yapılır. • Kontrollü olduğu için güvenilir ve doğru sonuçlar vermeyebilir. Simule pazar testi Chapter 9- slide 22 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci Pazar testi Ne zaman pazar testi yapılmalı • Yüksek bütçeli yeni ürünlerde • Ürün veya pazarlama programında belirsizlik veya risk varsa Ne zaman pazar testi yapılmamalı • Basit hat genişletmelerde • Rakiplerin ürünlerini taklit ettiğinde • Düşük maliyetlerde • Yönetsel olarak emin olunduğunda Chapter 9- slide 23 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci Ticarileştirme ürünün geniş tüketici kitleleri talebi için yeni ürünün pazara sunulmasıdır. • Ne zaman (cannibalism, ürün yaşam eğrisi olumsuz etkileme) • Nerede ilk satılacak (il, bölge, ülke vs) veya planlı bir şekilde bir noktadan pazara yayılmak (en başarılı olan yer seçilip başarı elde ettikçe diğer coğrafi alanlara açılmak. Ticarileştirme Chapter 9- slide 24 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci yönetimi • Başarılı yeni ürün geliştirme yönetimi aşağıdaki unsurları kapsamalıdır: • Tüketici odaklı • Takım odaklı • Sistematik çaba
  • 5. Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 5 Chapter 9- slide 25Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci yönetimi Tüketici odaklı yeni ürün geliştirme Tüketicilerin olası istek ve ihtiyaçlarının tahmin edilerek yeni ürünlerle tatmin etmeye çalışmak • Müşteri problemlerini çözmeye başlayıp bitirmek tüketici odaklı ürün geliştirmedir. Yeni ürün geliştirme stratejileri Chapter 9- slide 26Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci yönetimi Hiyerarşik organizasyon yapısında ürün geliştirme: Yeni ürün geliştirmek için işletme içi farklı birimlerin ardışık ve yakın bir şekilde çalışması gerekir. Bir birim işi bitirir diğer birim ele almaya başlar. • Sürecin kontrolü riskli hale gelir ve karmaşık süreçler ilişkileri barındırır. • Yavaş işler. Pazarda her şey hızla değişir, rakipler, tüketiciler, ürünler bu da satış ve müşteri kaybına yol açar. Yeni ürün geliştirme stratejileri Chapter 9- slide 27 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci yönetimi Takım odaklı yeni ürün geliştirme işletmenin bütün departmanlarının eş anlı bir şekilde bütün süreci baştan sona kadar beraber yürüttükleri ürün geliştirme yaklaşımıdır. Etkinliğin artması, maliyet avantajı gibi yararları vardır. Yeni ürün geliştirme stratejileri Chapter 9- slide 28 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni ürün geliştirme süreci yönetimi Sistematik çabayla yeni ürün geliştirme: Yönetim temel odağı yenilik ve inovasyondur. Bu nedenle yenilik getirecek bütün veriler rasgele üstünkörü yöntemlerle değil sistematik bir şekilde toplanır, gözden geçirilir, değerlendirilir ve yeni ürün fikirleri yönetilir. Bu yaklaşım işletmeye yenilik odaklı bir kültürün yerleşmesine yardımcı olur. • Sonuçta pek çok yeni ürün fikri elde edilir toplanır. Yeni ürün geliştirme stratejileri Chapter 9- slide 29 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Chapter 9- slide 30 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yeni Ürün Benimseme Süreci Yeni ürün geliştirme stratejileri
  • 6. Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 6 Chapter 9- slide 31Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Aşama Tanım Bilgi (Knowledge) Bu aşamada birey, yenilikle karşılaşır ama yenilik hakkında yeterli bilgiye sahip değildir. Sürecin bu aşamasında, birey, yenilik hakkında daha fazla bilgi edinmek için henüz yeterli telkine/farkındalığa sahip değildir. İkna Olma (Persuasion) Bu aşamada birey, yenilikle ilgilidir ve aktif bir şekilde yenilik hakkında bilgi ve ayrıntı arayışı içindedir. Karar Verme (Decision) Bu aşamada birey, yenilik kavramını ele alır. Yeniliği kullanarak avantaj ve dezavantajlarını tartarak, yeniliği kabul etme ya da reddetme kararını verir. Uygulama (Implement) Bu aşamada birey, yeniliği, duruma göre değişen ölçülerde ve sınırlılıklarda, yürürlüğe koyar ve uygulama sahasına alır. Bu aşama boyunca birey, yeniliğin faydalılığı konusundaki hükmünü verir ve yenilik hakkında daha derinlemesine de bir araştırma içine girebilir. Onaylama (Confirm) Bu aşamada birey, ürün hakkındaki kararını kesinleştirir. Birey artık yeniliği son ölçüsüne kadar kullanmaya hazır hale gelmiştir. Chapter 9- slide 32Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yenilik benimseme kararını etkileyen faktörler Faktör Tanım Göreli Fayda Tüketicinin elde ettiği faydanın eski ürünlerden elde ettiğinden fazla olması. (Relative Advantage) Uygunluk Yeniliğin bir bireyin hayatına girip birey tarafından benimsenmeye uygunluk derecesi. (Compatibility) Karmaşıklık ya da Basitlik Yeniliğin bireyce kullanımı zorsa, bu bireyin yeniliği benimseme oranını olumsuz etkileyecektir. (Complexity or Simplicity) Denenebilirlik (Trialabilty) Yeniliğin kabullenim sürecinde, bireyin yeniliği kolayca test ve tecrübe edebilmesi, deneyip kontrol edebilmesi. Gözlenebilme Bir yeniliğin bireylerce görünür olma derecesi. Bireylerce gözlemlenen yenilikler, bu bireylerin kendi akranları ve kişisel ağları arasında yenilik hakkındaki iletişim ve etkileşimlerini körükleyecektir. (Observability) Chapter 9- slide 33 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yenilik benimseme Süreci Chapter 9- slide 34 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yenilik benimseme Süreci • Yenilikçiler (Innovators): Bir yeniliği ilk benimseyen tüketicilerdir. Yenilikçiler, risk alabilen, genç, yüksek gelirli, üst sınıf üysei, finansal riskler önemsiz olan grupturlar. • Erken Kabullenenler (Early Adopters): Yeniliği kabul etme hızında yenilikçilerden hemen sonra gelir. Bu kategorinin bireyleri, diğer kategorilere ait bireylere göre, fikir liderliğinde en üsttedir. Erken kabullenenler, genellikle, genç yaşta, sosyal statüsü yüksek, maddi harcamalara daha açık, yüksek eğitimli bireylerden oluşur. Yenilikçilere göre, yeniliği kabul etmede daha makul davranırlar. Bu yönleriyle merkezi iletişimi üstlenmiş durumdadırlar. Chapter 9- slide 35 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Yenilik benimseme Süreci • Erken Çoğunluk (Early Majority):Bu kategorinin bireyleri, yeniliği çeşitli uzunluklardaki zaman dilimlerinden sonra kabullenirler. Yeniliği kabullenme süreleri, yenilikçilere ve erken kabullenenlere göre önemli ölçüde uzundur. Sosyal statüleri ortalamanın üstündedir ve nadiren fikir liderliği yaparlar. • Geç Çoğunluk (Late Majority):Yeniliği toplumun ortalama bir bireyinden daha sonra kabul eder. Yeniliğe yüksek derecede bir şüpheyle yaklaşırlar. Sosyal statüleri ortalamanın altında olup, finansal esnekliği düşüktür. Erken çoğunluğun bireyleri ile iletişim içinde olup çok düşük fikir liderliğine sahiptir. • Tembeller (Laggards): Bu kategorinin bireyleri, yenilikleri en son kabullenirler. Genellikle geleneklerine bağlı, sosyal statüsü düşük, parasal açıdan sıkı ve diğer kabullenenlere göre daha yaşlı bireyler bu kategoriyi oluşturur. Chapter 9- slide 36 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Ürün yaşam eğrisi Ürün geliştirme • Ürün geliştirme Giriş • Giriş aşaması Büyüme • Büyüme aşaması Olgunluk • Olgunluk aşaması Düşüş • Düşüş aşaması Ürün yaşam eğrisi aşamaları
  • 7. Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 7 Chapter 9- slide 37Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Ürün yaşam eğrisi Tarz, Moda, Heves Chapter 9- slide 38Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Ürün yaşam eğrisi Kâr Giriş Büyüme Olgunluk Düşüş Satış Süre Zarar Satış/maliyet Ürün Geliştirme Ürün yaşam eğrisi aşamaları Maliyet Chapter 9- slide 39 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Ürün yaşam eğrisi Ürün yaşam eğrisi- Giriş Aşaması SatışlarSatışlar MaliyetlerMaliyetler KârlılıkKârlılık Pazarlama amacıPazarlama amacı ÜrünÜrün FiyatFiyat Oldukça düşükOldukça düşük Kişi başı yüksek müşteri maliyeti Yüksek dağıtım ve tutundurma maliyeti Kişi başı yüksek müşteri maliyeti Yüksek dağıtım ve tutundurma maliyeti Yok denecek kadar veya negatifYok denecek kadar veya negatif Ürün farkındalığı oluşturmak ürünün denenmesini sağlamak Ürün farkındalığı oluşturmak ürünün denenmesini sağlamak Temel ürün önerTemel ürün öner Maliyet +kar payı uygulaMaliyet +kar payı uygula DağıtımDağıtım Seçici dağıtımSeçici dağıtım TutundurmaTutundurma Erken benimseyenler ve aracılar için farkındalık programları tasarla Erken benimseyenler ve aracılar için farkındalık programları tasarla Chapter 9- slide 40 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall SatışlarSatışlar MaliyetlerMaliyetler KârlılıkKârlılık Pazarlama amacıPazarlama amacı ÜrünÜrün FiyatFiyat Hızlı satış artışıHızlı satış artışı Müşteri başı maliyet düzeyi ortaMüşteri başı maliyet düzeyi orta Kârlılık artmaya başlıyor, yeni rakipler de pazara giriş yapıyor Kârlılık artmaya başlıyor, yeni rakipler de pazara giriş yapıyor Pazar payını maksimize etmePazar payını maksimize etme Hat genişletme, ilave hizmetler ve garantiler sun Hat genişletme, ilave hizmetler ve garantiler sun Pazara nüfuz edici fiyatlandırmaPazara nüfuz edici fiyatlandırma DağıtımDağıtım Yoğun dağıtım yapYoğun dağıtım yap TutundurmaTutundurma Daha geniş pazar bölümleri için farkındalık ve ilgi çekmeye çalış, tüketiciyi eğit Daha geniş pazar bölümleri için farkındalık ve ilgi çekmeye çalış, tüketiciyi eğit Ürün yaşam eğrisi Ürün yaşam eğrisi- Büyüme Aşaması Chapter 9- slide 41 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall SatışlarSatışlar MaliyetlerMaliyetler KârlılıkKârlılık Pazarlama amacıPazarlama amacı ÜrünÜrün FiyatFiyat Satışların zirve yaptığı dönemdir. Satış artışı yavaşlamaya başlıyor Satışların zirve yaptığı dönemdir. Satış artışı yavaşlamaya başlıyor Kişi başı düşük müşteri maliyetiKişi başı düşük müşteri maliyeti Yüksek kârlılıkYüksek kârlılık Pazarda rakip işletme ürünleri de var Pazar payını koruyarak kârlılığı arttır Pazarda rakip işletme ürünleri de var Pazar payını koruyarak kârlılığı arttır Farklı marka modeller geliştir Ar&Ge ile yeni modeller geliştir. Farklı marka modeller geliştir Ar&Ge ile yeni modeller geliştir. Rakiplerle aynı ya da daha uygun fiyatlandırma Rakiplerle aynı ya da daha uygun fiyatlandırma DağıtımDağıtım Yoğun dağıtım yapYoğun dağıtım yap TutundurmaTutundurma Marka farklılıklarına ve faydaya vurgu yap Marka farklılıklarına ve faydaya vurgu yap Ürün yaşam eğrisi Ürün yaşam eğrisi- Olgunluk Aşaması Chapter 9- slide 42 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Ürün Yaşam Eğrisi Stratejileri • Pazarı (modifiye et) yenilemek: – Var olan ürünün tüketimini artırmak. – Yeni kullanıcı ya da pazar bölümleri bulmak – Daha geniş ve hızlı büyüyen bölümler için markayı yeniden konumlandır – Var olan müşterilere ürünü kullanabilecekleri yeni alanlar bulmak • Ürünü (modifiye et) yenilemek: – Kalite, tasarım gibi ürün özelliklerini değiştirmek. Yeni kullanıcıları çekmek ya da daha fazla kullanımı sağlamak için. – Dayanıklılığı, güvenilirlik, tat arttırmak, tasarım ve çekiciliği geliştirmek. – Yeni özellikler eklemek. – Kullanışlılığı, uygunluğu artırmak • Pazarlama bileşenlerini yenilemek: – Pazarlama karması elemanlarından bir ya da birkaçını değiştirerek satışları artırmak. Fiyatları düşürmek. Daha iyi bir reklam kampanyası başlatmak.Daha geniş pazar kanallarına yönelmek. Olgunluk aşaması stratejileri
  • 8. Doç. Dr. Erol USTAAHMETOĞLU 8 Chapter 9- slide 43Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall SatışlarSatışlar MaliyetlerMaliyetler KârlılıkKârlılık Pazarlama amacıPazarlama amacı ÜrünÜrün FiyatFiyat Satışlarda düşüşSatışlarda düşüş Birim müşteri için düşük maliyetBirim müşteri için düşük maliyet Kârlılıkta azalmaKârlılıkta azalma Harcamaları azalt ve kâr hasatı yapHarcamaları azalt ve kâr hasatı yap Zayıf ürünleri üretim hattından çıkarZayıf ürünleri üretim hattından çıkar Fiyat indirimlerine gitFiyat indirimlerine git DağıtımDağıtım Seçici dağıtıma git-kârsız perakende noktalarından çık Seçici dağıtıma git-kârsız perakende noktalarından çık TutundurmaTutundurma Sadık müşterileri tutacak şekilde en aza indir Sadık müşterileri tutacak şekilde en aza indir Ürün yaşam eğrisi Ürün yaşam eğrisi- Düşüş Aşaması Chapter 9- slide 44Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Chapter 9- slide 45 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Ürünlerle ilgili göz önünde bulundurulması gereken ek hususlar • Tekel oluşturacak şekilde satın almalar yasaktır. • Ürün ve markaların taklit, imitasyon ve kopya edilmesi yasalar karşısında suçtur. • Yeni ürün geliştirilirken yasal hukuki normlara uygun olmak zorundadır. Zayıflama ürünleri??? Ürün kararları ve sosyal sorumluk Chapter 9- slide 46 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall • Ne tür ürünlerin hangi ülkelerde satışa sunulacağına karar vermek gerekir. • Standart ürüne karşı uyarlama yaparak uluslararası pazara girmek • Ambalaj ve etiket kararları • Gelenekler, değerler, yasalar her ülke için farklılık gösterebilir. Uluslararası pazarlarda yeni ürün yönetimi Ürünlerle ilgili göz önünde bulundurulması gereken ek hususlar Chapter 9- slide 47 Copyright © 2010 Pearson Education, Inc. Publishing as Prentice Hall Ek kaynak okuma ödevleri (okunup özetlenecek) •Ustaahmetoğlu, E. (2016). Televizyon Reklamlarında standart dile karşı şiveli dilin etkisinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. 11(1), 135-156.