Cơ sở lý luận về thực hiện chính sách đào tạo đại học. Chính sách là một thuật ngữ sử dụng rất phổ biến hiện nay, theo cách hiểu thông thường chính sách là tổng thể các quan điểm, giải pháp, công cụ mà chủ thể quản lý sử dụng để tác động lên đối tượng và khách thể quản lý nhằm thực hiện các mục tiêu nhất định trong một giai đoạn, thời kỳ lịch sử cụ thể.

1. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH
SÁCH ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC
1.1. Khái niệm và vai trò của thực hiện chính sách đào tạo đại học
1.1.1. Khái niệm thực hiện chính sách đào tạo đại học
1.1.1.1. Khái niệm đào tạo, đào tạo đại học
Đào tạo, theo Từ điển Tiếng Việt được hiểu là “dạy dỗ, rèn luyện để trở nên
thành người hiểu biết, có nghề nghiệp” [46] hay “làm cho trở thành người có năng
lực theo tiêu chuẩn nhất định” [45].
Theo Khoản 1, Điều 5, Nghị định số 18/2010/NĐ-CP của Chính phủ ban hành
ngày 05/3/2010 về đào tạo, bồi dưỡng CC đã định nghĩa: “Đào tạo là quá trình truyền
thụ, tiếp nhận có hệ thống các tri thức, kỹ năng theo quy định của từng cấp học, bậc
học” [15].
Như vậy, có thể hiểu đào tạo là việc trang bị các kiến thức, kinh nghiệm, kỹ
năng nhằm phát triển các cá nhân để đóng góp cho sự phát triển của xã hội. Quá trình
truyền đạt này phải là một quy trình khép kín với những chuẩn mực và hệ phương
pháp dạy và học cụ thể, trong một khoản thời gian nhất định. Tùy theo mỗi cấp học,
ngành học mà mục tiêu đào tạo, chương trình học, nội dung môn học, thời gian đào
tạo tương ứng. Kết thúc khóa học, nếu người học đáp ứng được yêu cầu thì được cấp
bằng hay chứng chỉ.
Đại học, theo Luật Giáo dục đại học 2012 định nghĩa rằng: “Đại học là cơ sở
giáo dục đại học bao gồm tổ hợp các trường cao đẳng, trường đại học, viện NCKH
thành viên thuộc các lĩnh vực chuyên môn khác nhau, tổ chức theo hai cấp, để đào
tạo các trình độ của giáo dục đại học” [33]
Các trình độ đào tạo của giáo dục đại học gồm trình độ cao đẳng, trình độ đại
học, trình độ thạc sĩ và trình độ tiến sĩ, được thực hiện theo hai hình thức là giáo dục
chính quy và giáo dục thường xuyên.
Vậy Đào tạo đại học là khái niệm chỉ hệ thống các biện pháp, các tổ chức đào
9

2. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
tạo, hoạt động giảng dạy, truyền thụ kiến thức của người thầy đến người trò ở trình
độ đại học.
Đào tạo đại học và đào tạo sau đại học là bậc đào tạo sau cùng trong hệ thống
giáo dục và đào tạo của một quốc gia: đào tạo đội ngũ lao động lành nghề, bao gồm
các nhà khoa học, các chuyên gia, kỹ sư và những cán bộ chuyên môn kỹ thuật ở các
trình độ khác nhau. Đào tạo đại học không trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất
vì vậy chúng không trực tiếp tạo ra các sản phẩm vật chất. Tuy nhiên, theo phân công
lao động xã hội, đào tạo đại học là nơi duy nhất có đủ điều kiện và đủ khả năng cung
cấp nguồn nhân lực kỹ thuật chất lượng và trình độ chuyên môn cao cho nền kinh tế.
Đào tạo đại học làm tăng giá trị cho mỗi cá nhân thông qua việc trang bị cho họ tài
khéo kéo, sự hiểu biết để làm ra nhiều của cải vật chất hơn cho bản thân, gia đình và
xã hội.
1.1.1.2. Khái niệm chính sách, chính sách đào tạo đại học
Chính sách là một thuật ngữ sử dụng rất phổ biến hiện nay, theo cách hiểu thông
thường chính sách là tổng thể các quan điểm, giải pháp, công cụ mà chủ thể quản lý
sử dụng để tác động lên đối tượng và khách thể quản lý nhằm thực hiện các mục tiêu
nhất định trong một giai đoạn, thời kỳ lịch sử cụ thể.
Đứng trên góc độ Nhà nước, chính sách do cơ quan Nhà nước ban hành chính
là Chính sách công. Chính sách đào tạo đại học là một bộ phận của chính sách công
do các cơ quan Nhà nước ban hành để giải quyết các vấn đề thực tiễn, khó khăn,
vướng mắc ở lĩnh vực đào tạo đại học nảy sinh trong đời sống xã hội nhằm hướng
đến thực hiện mục tiêu chung là ổn định và phát triển kinh tế - xã hội.
Trên cở sở những phân tích trên, tác giả xin đưa ra khái niệm về chính sách đào
tạo đại học như sau: là một tập hợp các quyết định chính trị có liên quan của Nhà
nước nhằm đào tạo người học có phẩm chất chính trị, đạo đức; có kiến thức, kỹ năng
thực hành nghề nghiệp, năng lực nghiên cứu và phát triển ứng dụng khoa học và công
nghệ tương xứng với trình độ đào tạo; có sức khỏe; có khả năng sáng tạo và trách
nhiệm nghề nghiệp, thích nghi với môi trường làm việc; có ý thức phục vụ nhân dân.
10

3. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
1.1.1.3. Khái niệm thực hiện chính sách đào tạo đại học
Mỗi chính sách được triển khai trên thực tế phải trải qua một chu trình với nhiều
công đoạn khác nhau. Chu trình chính sách là tất cả các công việc từ đầu đến cuối của
một chính sách, kể từ khi nảy ra ý tưởng tới việc định hình, kiểm nghiệm, sửa đổi
hoặc huỷ bỏ nó. Việc thực hiện chính sách công diễn ra theo một logic, trật tự và đặc
biệt có tính kế thừa rất cao. Chính sách công là một chu trình tuần hoàn khép kín,
được lặp đi lặp lại và biến động, gồm ba bước theo trình tự sau:
- Hoạch định chính sách;
- Triển khai thực hiện chính sách;
- Tổng kết, đánh giá chính sách hay phân tích tác động của chính sách và cuối
cùng là những phản hồi đối với các chính sách đang được áp dụng, từ đó có thể dẫn
tới việc xem xét lại hay chấm dứt chính sách công đó.
Là một khâu quan trọng trong chu trình chính sách, thực hiện chính sách là quá
trình thực thi các chương trình hoặc các chính sách; nó biểu thị bằng việc chuyển các
kế hoạch thành thực tế, là quá trình quá trình chuyển hóa toàn bộ ý chí của chủ thể
chính sách thành hiện thực. Nói cách khác, “thực hiện chính sách bao gồm các hoạt
động có thể thức được chính phủ thực hiện hướng tới đạt các mục đích và mục tiêu
tuyên bố trong chính sách” [30].
Từ đó, ta có thể hiểu thực hiện chính sách đào tạo đại học là quá trình biến các
chính sách đào tạo đại học thành những kết quả trên thực tế thông qua các hoạt động có
tổ chức trong bộ máy nhà nước nhằm hiện thực hoá mục tiêu đã đề ra. Tổ chức thực hiện
chính sách là tất yếu khách quan, là một bước quan trọng trong chu trình chính sách, là
toàn bộ quá trình chuyển ý chí của chủ thể trong chính sách thành hiện thực với các đối
tượng quản lý nhằm đạt được mục tiêu, định hướng của chính sách.
1.1.2. Vai trò của thực hiện chính sách đào tạo đại học
1.1.2.1. Thực hiện chính sách đào tạo đại học nhằm biến ý đồ chính sách thành
hiện thực
Trong quá trình quản lý điều hành quốc gia, nhà nước phải đối xử với nhiều
11

4. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
đối tượng, nhiều thành phần, nhiều giai cấp tầng lớp khác nhau. Do địa vị chính trị,
kinh tế, xã hội và pháp lý của từng đối tượng không giống nhau, nên vai trò của chúng
đối với quá trình phát triển xã hội cũng khác nhau. Để phát huy tác dụng của các đối
tượng trong quá trình vận động đến mục tiêu, nhà nước phải có thái độ ứng xử một
cách thích hợp với mỗi vấn đề phát sinh trong từng giai đoạn cụ thể. Công cụ được
nhà nước dùng để chuyển tải thái độ ứng xử của mình đến các đối tượng quản lý đó
chính là chính sách. Tùy theo yêu cầu quản lý phát triển nền kinh tế – xã hội ở từng
thời kỳ, nhà nước chủ động ban hành các chính sách công để thể hiện ý chí trong quan
hệ với các đối tượng theo mục tiêu.
Nghị quyết số 29/NQ-TW khóa XI ngày 04/11/2013 một lần nữa khẳng định
quan điểm “giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu” [1]. Trong đó đào tạo đại học
có nhiệm vụ đào tạo cho SV “có kiến thức chuyên môn toàn diện, nắm vững nguyên
lý, quy luật tự nhiên - xã hội, có kỹ năng thực hành cơ bản, có khả năng làm việc độc
lập, sáng tạo và giải quyết những vấn đề thuộc ngành được đào tạo” [33].
Tuy nhiên, chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo thời gian qua còn thấp so
với yêu cầu, nhất là giáo dục đại học. Do đó, nhà nước đã xây dựng nhiều chính sách
khác nhau nhằm mục đích nâng cao chất lượng đào tạo đại học, đưa chất lượng giáo
dục đại học Việt Nam tiệm cận với nền giáo dục của các quốc gia trong khu vực và
quốc tế.
1.1.2.2. Thực hiện chính sách đào tạo đại học nhằm từng bước thực hiện các
mục tiêu chính sách và mục tiêu chung
Mục tiêu của chính sách đào tạo đại học có liên quan đến nhiều hoạt động chính
trị, kinh tế, xã hội theo những cấp độ khác nhau, nên không thể cùng một lúc giải quyết
tất cả các vấn đề có liên quan và cũng không thể đốt cháy giai đoạn của mỗi quá trình.
Thực thi chính sách đào tạo đại học để giải quyết các vấn đề trong mối quan hệ biện
chứng với mục tiêu cơ bản nhất để thúc đẩy quá trình vận động của cả hệ thống đến mục
tiêu chung. Mục tiêu chính sách đào tạo đại học chỉ có thể đạt được thông qua thực thi
chính sách đào tạo đại học, đồng thời giữa các mục tiêu chính sách đào tạo đại học có
quan hệ chặt chẽ, ảnh hưởng rất lớn đến nhau và đến mục tiêu chung.
12

5. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
Mục tiêu lâu dài và tổng quát của đào tạo đại học là: “Đào tạo nhân lực, nâng
cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài; NCKH, công nghệ tạo ra tri thức, sản phẩm mới, phục
vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc
tế” [33]. Do đó, mục tiêu của chính sách đào tạo đại học là phải xác định được SV,
học viên đạt được những gì sau khi kết thúc khóa học, mức độ kiến thức, kỹ năng và
khả năng thực hiện công việc sau đào tạo.
Vì thế, các cơ sở giáo dục đại học khi xây dựng, ban hành các chương trình đào
tạo cần nêu rõ mục tiêu, yêu cầu kiến thức, kỹ năng cần đạt được của từng chương
trình. Bên cạnh đó việc ban hành và công bố chuẩn đầu ra cho từng chương trình đào
tạo cũng chính là cam kết của nhà trường với xã hội về chất lượng đào tạo của cơ sở
giáo dục. Việc thực hiện tốt chính sách đào tạo đại học ở từng trường sẽ tạo động lực
cho việc hoàn thành các mục tiêu chung về chính sách giáo dục đào tạo và chính sách
phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
1.1.2.3. Thực hiện chính sách đào tạo đại học nhằm khẳng định tính đúng đắn
của chính sách
Trong chu trình chính sách công thì thực thi chính sách đóng vai trò thẩm định
tính hiệu quả của các chính sách khi đã được hoạch định, xây dựng. Thực thi chính
sách chính là bước đầu tiên cho thấy tính đúng đắn hay không của vấn đề chính sách.
Chính sách đúng đắn là chính sách đáp ứng đầy đủ các yêu cầu (tiêu chuẩn) của một
chính sách, tập trung giải quyết tốt những vấn đề kinh tế, xã hội được đặt ra. Tuy
nhiên, một chính sách sau khi hoạch định được xem là tốt thì giá trị của nó cũng chỉ
mới dừng lại ở phương diện nguyện vọng, mong muốn mà thôi. Tính chuẩn mực của
chính sách ở giai đoạn này cũng mới chỉ là sự thừa nhận của chủ thể ban hành chính
sách. Một khi chính sách được triển khai thực hiện rộng rãi trong đời sống xã hội, thì
tính đúng đắn của nó được khẳng định ở mức cao hơn, tức là được cả xã hội thừa
nhận, đặc biệt là các đối tượng thụ hưởng chính sách.
Việc thực hiện các chủ trương, chính sách đào tạo đại học trong những năm qua
đã góp phần đào tạo ra lực lượng lao động chất lượng cao phục vụ đắc lực cho sự
nghiệp CNH-HĐH đất nước.
13

6. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
1.2. Nội dung của thực hiện chính sách đào tạo đại học
1.2.1. Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách đào tạo đại học
Tổ chức thực hiện chính sách đào tạo là một quá trình phức tạp và diễn ra trong
một thời gian dài. Vì vậy phải lập kế hoạch, chương trình để các cơ quan liên quan
triển khai thực hiện chính sách một cách chủ động hoàn toàn. Ở giai đoạn ngày, người
tham gia lập kế hoạch thực hiện chính sách cần phải hiểu và nắm chắc mục tiêu, nội
dung, nhiệm vụ, phạm vi, đối tượng, quy mô và tầm quan trọng của chính sách để
trên cơ sở đó xác định mục tiêu, nội dung, nhiệm vụ, các nguồn nhân lực và vật lực,
thời gian và giải pháp tổ chức thực hiện chính sách. Việc lập kế hoạch triển khai thực
hiện chính sách tốt sẽ giúp cho việc thực thi chính sách được trôi chảy và không phải
thông qua điều chỉnh, bổ sung trong quá trình thực hiện.
Việc xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách đào tạo đại học cần phải
bám sát thực tế, đảm bảo đúng với chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp
luật của Nhà nước. Kế hoạch thực hiện chính sách đào tạo đại học phải hướng đến
mục tiêu chung: “Đào tạo nhân lực, nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài; NCKH,
công nghệ tạo ra tri thức, sản phẩm mới, phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế
- xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế; Đào tạo người học có
phẩm chất chính trị, đạo đức; có kiến thức, kỹ năng thực hành nghề nghiệp, năng lực
nghiên cứu và phát triển ứng dụng khoa học và công nghệ tương xứng với trình độ
đào tạo; có sức khỏe; có khả năng sáng tạo và trách nhiệm nghề nghiệp, thích nghi
với môi trường làm việc; có ý thức phục vụ nhân dân”. Và mục tiêu cụ thể: “Đào tạo
trình độ đại học để SV có kiến thức chuyên môn toàn diện, nắm vững nguyên lý, quy
luật tự nhiên - xã hội, có kỹ năng thực hành cơ bản, có khả năng làm việc độc lập,
sáng tạo và giải quyết những vấn đề thuộc ngành được đào tạo” [33]
Căn cứ hệ thống các văn bản, các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà
nước về đào tạo đại học, ở từng địa phương, từng vùng, từng cơ sở giáo dục đại học,
trên cơ sở nghiên cứu nhu cầu nguồn nhân lực địa phương, vùng, tiềm lực đào tạo của
từng cơ sở giáo dục (nhân lực, tài lực, vật lực….) tiến hành xây dựng kế hoạch,
chương trình trong từng giai đoạn khác nhau nhằm thực hiện có hiệu quả nhất mục
14

7. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
tiêu của chính sách đào tạo đại học đã đề ra.
1.2.2. Phổ biến, tuyên truyền thực hiện chính sách đào tạo đại học
Phổ biến, tuyên truyền chính sách là công đoạn truyền bá chính sách qua nhiều
kênh khác nhau có thể là trực tiếp, gián tiếp hay thông qua phương tiện thông tin đại
chúng nhằm mục đích làm cho các đối tượng chịu tác động trong chính sách, cán bộ,
CC và người dân hiểu ý nghĩa của chính sách và thực thi tốt chính sách đó.
Phổ biến, tuyên truyền chính sách là công việc mang tính thường xuyên và liên
tục và đóng vai trò rất quan trọng. Nếu công tác phổ biến, tuyên truyền chính sách
không được thực hiện tốt (thiếu năng lực phổ biến, tuyên truyền) thì dễ có nguy cơ
làm cho chính sách bị biến dạng, làm giảm uy tín, niềm tin của nhân dân vào Đảng,
Nhà nước. Đối với người dân, việc phổ biến, tuyên truyền chính sách đào tạo đại học
giúp cho người dân hiểu rõ được tầm quan trọng, mục tiêu, tính chất, quy mô của
chính sách cũng như quan điểm, đường lối của Đảng và Nhà nước trong việc nhấn
mạnh vai trò cốt yếu của chính sách giáo dục, đào tạo nhất là đào tạo đại học trong
việc hình thành nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa quốc gia.
Đối với các cơ sở giáo dục:
- Giúp cho nhà trường nắm bắt nhu cầu thị trường lao động, chuyển hướng đào
tạo đội ngũ nguồn nhân lực chất lượng để đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và
quốc tế.
- Đẩy mạnh các hoạt động NCKH trong đội ngũ GV, SV, ứng dụng tốt các
phương tiện kỹ thuật trong dạy học, đổi mới phương pháp giảng dạy đem lại hiệu quả
cao, đầu tư CSVC, thực hành… nhằm nâng cao chất lượng dạy học.
- Thu hút, đào tạo bồi dưỡng GV có năng lực và trình độ cao phục vụ trong
công tác giảng dạy.
- Chú trọng đến công tác liên kết, hợp tác đào tạo và NCKH giữa các cơ sở
giáo dục trong nước và quốc tế.
Đối với NLĐ:
15

8. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
- Đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng phát triển, khẳng định bản thân, nhu cầu “học
tập suốt đời”, nâng cao trình độ, mở mang trí tuệ của người dân.
- Trang bị cho NLĐ những kiến thức chuyên môn, kỹ năng kỹ xảo cần thiết
làm hành trang cho họ khi tham gia vào thị trường lao động.
Đối với một quốc gia:
Đào tạo là vấn đế sống còn của một đất nước, ảnh hưởng rất lớn đến sự phát
triển kinh tế xã hội của một quốc gia, nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế. Chính
vì vậy, đầu tư cho giáo dục là khoản đầu tư chiến lược và quyết định cho sự phồn
vinh của đất nước.
1.2.3. Phân công, phối hợp thực hiện chính sách đào tạo đại học
Từ nội dung chính sách đào tạo đại học, các Bộ, ngành, địa phương căn cứ vào
kế hoạch nhiệm vụ của mình chỉ đạo các cơ sở giáo dục đại học ở địa phương phối
hợp, xây dựng kế hoạch đào tạo hàng năm của đơn vị mình và thực hiện công tác báo
cáo định kỳ đến cơ quản quản lý.
Trong kế hoạch đào tạo đại học, các cơ sở giáo dục trên cơ sở nguồn nhân lực
hiện có: đội ngũ GV, điều kiện CSVC, phương tiện trang thiết bị kỹ thuật phục vụ
cho công tác giảng dạy, việc khảo sát nhu cầu về nguồn nhân lực theo ngành tại địa
phương, trong phạm vi toàn quốc và quốc tế theo từng giai đoạn để trình lên cơ quan
chức năng chỉ tiêu, kế hoạch tuyển sinh hàng năm.
Các Bộ, ngành, cơ quan chức năng phối hợp, theo dõi sâu sát quá trình tổ chức
đào tạo đại học tại các cơ sở giáo dục đại học trong phạm vi thẩm quyền quản lý. Các
cơ sở giáo dục đại học có trách nhiệm trong việc quản trị trường đại học từ khâu
truyển sinh đầu vào, tổ chức quá trình dạy và học, quản lý chất lượng dạy và học của
thầy trò trong nhà trường, quản lý chất lượng SV khi tốt nghiệp, khảo sát được tình
hình việc làm của SV sau tốt nghiệp và sự “tiếp nhận” của các nhà tuyển dụng đối
với “sản phẩm” của nhà trường. Xây dựng và bảo vệ danh tiếng, uy tín đào tạo của
nhà trường là hình thức tạo nên “thương hiệu” của cơ sở giáo dục trên thị trường lao
động hiện nay.
Tên phạm vi toàn quốc, cho đến nay hệ thống giáo dục và đào tạo của nước ta
16

9. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
đã tương đối hoàn chỉnh từ mầm non đến đại học. Theo thống kê của Bộ GD-ĐT, tính
đến hết năm học 2016-2017, nước ta hiện có 235 trường đại học, học viện (bao gồm
170 trường công lập, 60 trường tư thục và dân lập, 5 trường có 100% vốn nước ngoài),
37 Viện NCKH được giao nhiệm vụ đào tạo trình độ tiến sĩ, 33 trường cao đẳng sư
phạm và 2 trường trung cấp sư phạm. Đội ngũ GV các trường ngày càng được chú
trọng đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn nghiệp vụ, nhiều
GV được tham gia tu nghiệp nước ngoài, trang thiết bị CSVC được chú trọng đầu tư.
Tuy nhiên vẫn có sự chênh lệch rất lớn giữa các trường trọng điểm quốc gia với các
trường đại học địa phương.
Như vậy, để thực hiện chính sách đào tạo đại học có hiệu quả cần phải có sự
phân công, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, các ngành, các cấp, chính
quyền địa phương và quá trình này ảnh hưởng đến kết quả thực hiện mục tiêu chính
sách. Thực hiện chính sách đào tạo đại học có hiệu quả là trách nhiệm của cả hệ thống
chính trị, với vai trò tham mưu tích cực của ngành Giáo dục – Đào tạo. Do vậy, công
tác phối hợp và phân công cụ thể các ngành chức năng là hết sức quan trọng, việc
triển khai và thực hiện cần có sự đồng bộ, tránh chồng chéo, rườm rà, trách nhiệm
không rõ ràng.
1.2.4. Duy trì chính sách đào tạo đại học
Duy trì chính sách là hoạt động đảm bảo chính sách tồn tại được và phát huy
hiệu quả của nó trong môi trường thực tế. Muốn vậy, cần phải có sự đồng tâm, hợp
lực của cả người tổ chức, người thực hiện và môi trường tồn tại. Đây là nhiệm vụ của
các cơ quan nhà nước chủ trì tổ chức thực hiện chính sách đào tạo đại học. Nếu việc
tổ chức thực hiện chính sách đào tạo đại học gặp phải khó khăn do môi trường thực
tế biến động thì cơ quan nhà nước sử dụng hệ thống quản lý tác động nhằm tạo môi
trường thuận lợi cho việc thực hiện chính sách, đồng thời chủ động, điều chỉnh bổ
sung chính sách cho phù hợp với hoàn cảnh mới.
Tăng cường thực hiện dân chủ để người dân mạnh dạn tham gia vào quản lý xã
hội, xã hội hóa giáo dục, từ đó ý thức được tầm quan trọng cũng như những định
hướng, mục tiêu trong chính sách đào đại học, tham gia tìm kiếm, đế xuất biện pháp
17

10. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
thực hiện các mục tiêu chính sách đào tạo đại học với các cơ quan chức năng để điều
chỉnh, bổ sung chính sách ngày càng hoàn chỉnh và phù hợp với thực tiễn. Những
hoạt động trên sẽ góp phần tích cực vào việc duy trì chính sách đào tạo đại học hiện
nay.
1.2.5. Điều chỉnh chính sách đào tạo đại học
Điều chỉnh chính sách đào tạo đại học là một hoạt động cần thiết diễn ra thường
xuyên trong tiến trình tổ chức thực hiện chính sách đào tạo đại học. Nó được thực
hiện bởi cơ quan quản lý nhà nước cấp trung ương để chính sách ngày càng phù hợp
với yêu cầu quản lý và tình hình thực tế của đất nước. Theo quy định, cơ quan nào
ban hành chính sách thì cơ quan đó được quyền điều chỉnh bổ sung chính sách, nhưng
trên thực tế việc điều chỉnh các biện pháp và cơ chế chính sách đào tạo đại học diễn
ra rất năng động, linh hoạt. Vì thế, các cơ quan nhà nước, các ngành, các cấp chủ
động điều chỉnh biện pháp, cơ chế chính sách, miễn là không làm thay đổi mục tiêu
chính sách. Nếu cần hoàn thiện mục tiêu chính sách, các cơ quan nhà nước, các ngành,
địa phương chủ động đề xuất với cơ quan ban hành (Quốc hội hay Chính phủ) thực
hiện. Một nguyên tắc cần phải chấp hành khi điều chỉnh chính sách đào tạo đạo học
là để chính sách tiếp tục tồn tại chỉ được điều chỉnh các biện pháp, cơ chế thực hiện
mục tiêu chính sách hoặc bổ sung hoàn chỉnh các mục tiêu theo yêu cầu thực tế. Nếu
điều chỉnh là thay đổi mục tiêu, nghĩa là làm thay đồi chính sách, thì coi như chính
sách đào tạo đại học cũng không tồn tại.
1.2.6. Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách đào tạo đại học
Việc theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách đào tạo đại học nhằm
đảm bảo cho các hoạt động của chính sách được diễn ra bình thường theo đúng quy
định pháp luật của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Thực hiện bất kỳ chính sách nào, kể cả chính sách đào tạo đại học cũng phải
quy định cụ thể công tác thanh tra, kiểm tra việc tổ chức thực hiện chính sách đào tạo
đại học tại các cơ sở giáo dục đại học trong hệ thống giáo dục quốc dân. Việc ban
hành các quy định về cơ chế tự chủ trong các đơn vị sự nghiệp công lập, quy định về
khiếu nại, tố cáo của các tổ chức, cá nhân, quyền tố cáo của các cá nhân đối
18

11. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
với các hành vi vi phạm về chính sách, quy định điều lệ trường đại học, quy định xác
định chỉ tiêu tuyển sinh, quy định về chuẩn đầu ra cho SV tại các cơ sở giáo dục, quy
định về kiểm định chất lượng giáo dục, hay quy định về công tác NCKH hợp tác quốc
tế,… nhằm thực hiện mục tiêu của chính sách giáo dục đại học cần được các cơ quan
quản lý nhà nước phối hợp thanh tra, kiểm tra, đôn đốc thường xuyên góp phần nâng
cao hiệu quả, hiệu lực thực hiện mục tiêu chính sách.
Thực tế khi triển khai thực hiện chính sách đào tạo đại học, các chủ thể được
phân công thực hiệc không phải chủ thể nào cũng làm tốt và nhanh như nhau, nên cần
có hoạt động theo dõi tiến độ thực hiện, đôn đốc, nhắc nhở để vừa thúc đẩy các chủ
thể nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ, kiểm tra tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để tiếp
tục hướng dẫn thực hiện chính sách một cách hoàn thiện hơn, thông qua các công cụ
hữu ích giúp cho các chủ thể triển khai thực hiện chính sách đào tạo đại học đạt kết
quả tốt.
1.2.7. Đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm tổ chức thực hiện chính sách đào
tạo đại học
Đánh giá tổng kết thực hiện chính sách là quá trình xem xét, kết luận về chỉ đạo
điều hành và chấp hành chính sách của các cơ quan nhà nước trong hệ thống chính
trị, các tổ chức, cá nhân và toàn xã hội.
Việc xem xét, đánh giá tổng kết về chỉ đạo, điều hành thực hiện chính sách đào
tạo đại học thông qua một số nội dung như sau: nội dung chương trình đào tạo đã phù
hợp hay chưa, việc đa dạng hóa các loại hình học tập đã đáp ứng nhu cầu của người
học theo quy định hay chưa, việc tổ chức các hoạt động dạy và học đã phù hợp và
đem lại hiệu quả hay chưa, tình hình SV tốt nghiệp ra trường, tình hình việc làm và
thu nhập của SV sau khi tốt nghiệp,…
Tùy theo cấp độ đánh giá mà có thể sử dụng các phương pháp đánh giá khác
nhau: điều tra, phỏng vấn, kiểm tra thực hành, thi viết,… Việc đánh giá, tổng kết
trong thực hiện chính sách đào tạo đại học sẽ chỉ ra được chính xác ưu điểm, hạn chế,
kinh nghiệm trong quá trình thực hiện chính sách. Có như vậy chính sách đào tạo đại
học mới phù hợp với thực thế, đi đúng với định hướng mà Đảng và Nhà
19

12. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
nước đề ra.
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc tổ chức thực hiện chính sách đào tạo
đại học
1.3.1. Các yếu tố khách quan
Yếu tố hệ thống chính trị
Hệ thống chính trị là một chỉnh thể các tổ chức chính trị trong xã hội bao gồm
các đảng chính trị, Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội hợp pháp được liên kết
với nhau trong một hệ thống tổ chức nhằm tác động vào các quá trình của đời sống
xã hội, để củng cố, duy trì và phát triển chế độ đương thời phù hợp với lợi ích của
chủ thể giai cấp cầm quyền.
Hệ thống chính trị chi phối và ảnh hưởng đến nội dung, hình thức của chính
sách. Hệ thống chính trị nước ta gồm các tổ chức: Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà
nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Mặt trận tổ quốc Việt Nam, và các tổ
chức chính trị - xã hội khác. Nhà nước ban hành các chính sách nhằm thực hiện hóa
các quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng cầm quyền vì thế tầm nhìn và quyết
sách của Đảng ảnh hưởng rất lớn đến nội dung (thời điểm xuất hiện chính sách, công
cụ thực hiện chính sách, quy mô chính sách, mức ngân sách đầu tư cho chính sách,...),
hình thức chính sách.
Văn hóa chính trị
Văn hóa chính trị là những định hướng chính trị, thái độ chính trị của chủ thể
đối với hệ thống chính trị cũng như đối với vai trò của bản thân chủ thể đó trong hệ
thống chính trị. Văn hóa chính trị tác động mạnh mẽ đến chính sách nói chung và
chính sách đào tạo đại học nói riêng vì nó tạo nên niềm tin chính trị, ý thức con người,
thúc đẩy họ hướng tới những hành động tích cực, phù hợp với lý tưởng chính trị xã
hội, từ đó tác động đến mọi mặt đời sống xã hội
Hiến pháp 2013
Hiến pháp là đạo luật cơ bản của một quốc gia. Nước ta từ khi lập quốc đến nay
trải qua 5 đời Hiến pháp, mỗi bản Hiến pháp đều gắn liền với các mốc lịch sử quan
trọng, gồm các bản Hiến pháp năm: 1946, 1959, 1980, 1992 (sửa đổi, bổ sung
20

13. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
năm 2001), 2013.
Vì là đạo luật cơ bản, do đó Hiến pháp là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quá
trình xây dựng và hoạch định chính sách. Chính sách phát triển giáo dục một lần nữa
được khẳng định trong Hiến pháp là quốc sách hàng đầu với mục đích “nâng cao dân
trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”. Mục đích này trước hết nhằm
nâng cao trình độ nhận thức, năng lực trí tuệ của nhân dân, bao gồm cả trình độ văn
hóa, kỹ thuật, khoa học và công nghệ. Trình độ dân trí không chỉ là trình độ nhận thức
mà bao hàm cả chí khí dân tộc, là sức mạnh tinh thần, là lòng yêu nước nồng nàn của
dân tộc Việt Nam ngàn năm văn hiến. Đặc biệt, phát hiện, bồi dưỡng nhân tài là vấn
đề cốt lõi của một quốc gia.
Thể chế chính trị
Thể chế chính trị là loại hình chế độ, cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước mà mỗi
quốc gia lựa chọn để quyết định xây dựng những quy định, luật lệ cho một chế độ xã
hội mà chính phủ nước đó sử dụng để quản lý xã hội. Trên thế giới có nhiều dạng thể
chế chính trị khác nhau và Hiến pháp là văn bản pháp lý cao nhất của mỗi nước quy
định về loại hình chế độ hay thể chế chính trị của nước đó.
Thể chế chính trị của Việt Nam hiện nay có những đặc điểm sau: ý thực hệ ở
nước ta là chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, phấn đấu cho lý tưởng,
mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; mô hình thể chế chinh trị nước ta là đơn
nguyên đơn đảng được quy định cụ thể tại Điều 4 Hiến pháp 2013; Nhà nước ta là
nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, quyền lực nhà nước là tập trung thống nhất
không phân chia nhưng có sự phân công phối hợp giữa các cơ quan lập pháp, hành
pháp, tư pháp.
Thể chế chính trị là một trong những yếu tố tác động khách quan đến việc hoạch
định và thực hiện chính sách công nói chung và chính sách đào tạo đại học nói riêng.
Tính chất vấn đề của chính sách đào tạo đại học
Tính phức tạp của vấn đề chính sách đào tạo đại học cũng là một trong những
yếu tố khách quan có ảnh hưởng trực tiếp đến việc tổ chức thực hiện chính sách đào
21

14. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
tạo đại học nhanh hay chậm, thuận lợi hay khó khăn. Những mục tiêu chính sách đào
tạo đại học được đánh giá là cấp bách nhưng phức tạp, khó thực hiện, liên quan đến
lợi ích của nhiều đối tượng thì buộc Nhà nước phải ưu tiên tập trung các nguồn lực
để giải quyết, nhưng nếu mục tiêu chính sách đào tạo đại học được đánh giá là giản
đơn, ít liên quan đến các đối tượng chính sách thì sẽ có nhiều thuận lợi trong việc
thực hiện chính sách đào tạo đại học đạt hiệu quả như mong muốn.
1.3.2. Các yếu tố chủ quan
Các yếu tố chủ quan ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách đào tạo đại học ở
các cơ sở giáo dục đó là:
Năng lực chủ thể thực hiện chính sách đào tạo đại học
Năng lực của đội ngũ cán bộ, CC, VC tham gia thực hiện chính sách đào tạo
quyết định trực tiếp đến chất lượng, hiệu quả thực hiện chính sách đào tạo. Muốn
nâng cao hiệu quả, chất lượng thực hiện chính sách công cần phải có các giải pháp
đồng bộ nâng cao năng lực thực hiện chính sách của đội ngũ này khi tham gia thực
hiện chính sách.
Với tính chất công viêc cũng như yêu cầu về chuyên môn nghiệp vụ đối với cán
bộ, CC, VC ở các cơ quan thực thi chính sách là khác nhau nên năng lực của chủ thể
thực hiện chính sách cũng không hoàn toàn giống nhau. Năng lực của chủ thể thi hành
chính sách đào tạo được thể hiên thông qua nhiều khía cạnh như: năng lực xây dựng
kế hoạch triển khai thực hiện chính sách, năng lực phổ biến, tuyên truyền chính sách,
năng lực xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách, năng lực phân công, phối
hợp thực hiện chính sách, năng lực duy trì chính sách, năng lực theo dõi, đôn đốc,
kiểm tra, đánh giá việc thực hiện chính sách.
Mức độ tuân thủ các bước trong quy trình tổ chức thực hiện chính sách đào tạo
Quy trình thực thi chính sách đào tạo là một khâu hợp thành chu trình chính
sách, nếu thiếu vắng công đoạn này thì chu trình chính sách không thể tồn tại. So với
các khâu khác trong chu trình chính sách, tổ chức thực thi có vị trí đặc biệt quan trọng,
vì đây là bước hiện thực hoá chính sách trong đời sống xã hội. Do đó, mỗi bước trong
tổ chức thực thi chính sách đề có tầm quan trọng, ý nghĩa to lớn đối với
22

15. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
quá trình thực hiện chính sách đào tạo đại học.
Cũng như các chính sách khác của Đảng và Nhà nước, chính sách giáo dục –
đào tạo bao giờ cũng thể hiện quan điểm chính trị, lợi ích giai cấp. Vì vậy, rất có thể
một chính sách đưa ra vấp phải sự phá hoại, sự chống đối của các lực lượng thù địch
trong và ngoài nước; sự kìm hãm của những yếu tố bảo thủ, lạc hậu.... Điều đó
đòi hỏi các nhà lãnh đạo đất nước - những người có quyền quyết định chính sách cũng
như quyết định tổ chức thực hiện chính sách phải cương quyết, có đủ quyết tâm và
bản lĩnh để thực hiện và đưa chính sách đi đến thắng lợi cuối cùng nếu thấy rằng đó
là một chính sách đúng đắn và hợp lòng dân.
Các điều kiện vật chất và sự đồng tình ủng hộ của người dân trong quá trình
thực thi chính sách đào tạo đại học
Việc đầu tư CSVC, trang thiết kỹ thuật day học là điều kiện không thể thiếu
trong quá trình thực thi chính sách đào tạo, quá trình quản lý đào tạo và công tác giảng
dạy tại các cơ sở giáo dục đại học. Trong những năm gần đây, việc đầu tư vào CSVC,
trang thiết bị kỹ thuật dạy học đã được chú trọng đầu tư tuy nhiên vẫn chưa đầy đủ
gây khó khăn trong việc thực hiện chính sách. Việc đầu tư tài chính vào việc xây dựng
các phòng, trung tâm thí nghiệm, thực hành, thư viện còn hạn chế, ngân sách đầu tư
vào các công trình NCKH nhiều nhưng không mang tính thực tiễn cao, nhiều công
trình NCKH sau khi hoàn thanh xong được “cất vào tủ” rất lãng phí công sức và tiền
của.
Bên cạnh đó, sự thành bại của một chính sách còn phụ thuộc rất lớn vào sự ủng
hộ, hưởng ứng của nhân dân. Yếu tố có tính quyết định nhất là chính sách đó tác động
như thế nào đến lợi ích của nhân dân, sự tương quan giữa những người được hưởng
lợi và nhưng người không được thụ hưởng do việc thực hiện chính sách này. Nếu
chính sách đáp ứng được những nhu cầu của nhân dân thì nó sẽ được ủng hộ, duy trì
và phát triển.
Tiểu kết chương 1
Thực hiện chính sách đào tạo đại học là một bộ phận của chính sách giáo dục
23

16. Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
của Đảng, Nhà nước; là nhân tố quyết định thành bại của sự nghiệp đổi mới đất nước,
vì đây là vấn đề nhân tố con người, nguồn lực lao động chất lượng tương lai của quốc
gia. Đào tạo đại học không chỉ gói gọn trong việc giảng dạy đơn thuần các kiến thức
chuyên môn mà còn chú trọng cho người học rèn luyện về sức khỏe, giáo dục những
giá trị đạo đức, kỹ năng sống, làm việc, khả năng hòa nhập với môi trường làm việc
và hội nhập quốc tế.
Thực hiện chính sách đào tạo đại học gồm những nội dung cơ bản như: xây dựng
kế hoạch triển khai thực hiện chính sách đào tạo; phổ biến, tuyên truyền thực hiện
chính sách đào tạo đại học; phân công, phối hợp thực hiện chính sách đào tạo đại học;
duy trì chính sách đào tạo đại học; điều chỉnh chính sách đào tạo đại học; theo dõi,
đôn đốc việc thực hiện chính sách đào tạo đại học; đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm
tổ chức thực hiện chính sách đào tạo đại học. Việc tuân thủ các các bước trong quy
trình thực hiện chính sách đào tạo đại học, áp dụng một cách linh hoạt, sáng tạo tại cơ
sở giáo dục góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho sự nghiệp CNH –
HĐH đất nước.