SlideShare a Scribd company logo
Бернулийн схем
Bernoulli’s Theorem
Бернулийн теором
 Бернулийн схем нь шингэний
динамикийн ойлголт юм. Шингэнийг
томоос жижиг хэмжээтэй хоолойд
шахахад хурд нь өөрчлөгддөг. Үүнийг
“хурдатгал” гэнэ. Newton энэхүү
хурдатгалыг зөвхөн хүчинд тохиолдон
хэмээн үзэн энэ хүч нь талбайд
нөлөөлвөл даралт болно хэмээн
тогтоожээ. Иймд шингэний хурд
даралтаас болж өөрчлөгддөг.
Bernoulli’s Theorem
Бернулийн теором (continue)
 Энэ үйл явцыг өөрийн туршилт дээр
ажиглсан Bernoulli өөрийн онолдоо :
Шингэний хурд нь даралтны
өөрчлөлөөс үргэлж хамааран хэмээн
тодорхойлжээ.
Bernoulli’s equation
Бернулийн тэгшитгэл
Bernoulli’s equation
Бернулийн тэгшитгэл (continue)
 P1+1/2pV²1 +pgh1=P2+1/2pV²2+pgh2
 P= Даралт
 p= Нягт
 g= Хүндийн хүч
 V= Эзэлхүүн
 h= Өндөр
Apparatuses
used
Хэрэглээний
багажууд
Arrangement of
Venturi meter
apparatus
Apparatuses
used
Хэрэглээний багажууд
Hydraulic bench
Apparatuses used
Хэрэглээний багажууд
Stop watch
Applications
Хэрэглээ
 Хэрэглээ:
 Агаарын нислэг
 Бернулын схемийн нийтлэг
хэрэглээний эхний жишээ нь
агаарын нислэг юм. Агаарын
нислэгийн нэг том жишээ нь
нисэх онгоцны далавч
юм.Нисэх онгоцны далавчны
дээд хэсэг бага зэрэг мурийсан,
доод хэсэг нь ерөнхийдөө тэгш
байдаг. Далавчны дээд
мурийсан хэсэг нь агаарын
урсгалыг хурдтай нэвтрүүлж,
доод тэгш хэсэг нь агаарын
урсгалыг удаан нэвтрүүлдэг.
Энэ нь дээд хэсэгт бага даралт
үзүүлэх, доод хэсэгт их даралт
үзүүлэх зориулалттай. Улмаар
онгоцны далавч нь дэлхийн
татах хүчийг эсэргүүцэх
чадвартай болдог.
Applications
Хэрэглээ (continue)
 Baseball
 Мөн baseball нь бернулын
схемийн нийтлэг
хэрэглээний бас нэг том
жишээ юм. Гэвч цөөхөн
хэдэн хүн үүний тухай
мэддэг. Baseball-ын
бөмбөгний муруй оёсон
оёдол нь бернулын схемийн
дагуу бүтсэн байдаг. Уг
оёдол нь бөмбөгийг шидхэд
эргэлт үүсгэн бөмбөгний
гадаргууд бага даралт
үзүүлж илүү хурдан
эргэлдэх боломж
олгосоноор бөмбөг хол
бөгөөд хурдтай нисдэг.
Applications
Хэрэглээ (continue)
 Draft
 Хэрэв та халуун бүгчим өрөөнд сууж байлаа (Өрөөний
гадна тал сэрүүн байв). Та халууцаад цонхоо онгойлгход
агаарын темпратур тийм ч хурдан солигдохгүй. Гэвч та
цонхоо хаалгатай цуг онгойлгход агаар/салхи нэвт үлээж
өрөөний темпратур хурдацтай өөрчлөгдөнө. Энэ
үзэгдэлийг тайлбарлах гээд үзэе. Халуун бүгчим өрөөнд
агаарын даралт их байдаг учираас бид халуун бүгчим
өрөөнд амархан ядарч нозойрдог. Ганц цонх онгойход
өрөөний агаарын даралт удаан буюу бага багаар
гадагшилж байдаг. Харин цонх хаалга зэргэ онгойход
салхи нэвт үлээн халуун агаар гадагшилж түүнийг даган
өрөөний даралт хурдацтай саармагжин өрөөний
темпратур хурдан өөрчлөгддөг
Applications
Хэрэглээ (continue)
 Sailing (Далбайт онгоц)
 Олон хүмүүс далбайт онгоцыг зөвхөн их хэмжээний салхины
хүчээр хөдөлдөг гэж үздэг. Гэвч энэ нь салхины дагуу явж
байхад лүнэн бусад дохиолдолд худлаа юм. Далбай нь
салхитай перпендикуляр хөдөлдөг тул бага салхинд мөн
салхины эсрэг хөдлөх боломжгүй гэсэн үг. Гэхдээ lift(өргөх
хүч) ашиглан хөдөлгөж болно. Бүх далбайт онгоц хоёр үндсэн
хэсэгтэй: агаарын урсгалыг хурдан нэвтрүүлэгч ба агаарын
урсгалыг удаан нэвтрүүлэгч. Эдгээр бүрэлдхүүн хэсгүүд нь
нисэх онгоцны бүрэлдхүүн хэсгүүдийн адилажилж далбайт
онгоцыг бага салхиар хөдөлгөж агаарын урсгалыг ашиглан
салхины эсрэг хөдөлгөдөг.

More Related Content

What's hot

Toonii butets oron
Toonii butets oronToonii butets oron
Toonii butets oron
dsoyol
 
ньютоны хууль
ньютоны хуульньютоны хууль
ньютоны хуульUran_uka
 
химийн урвалын хурд
химийн урвалын хурдхимийн урвалын хурд
химийн урвалын хурдBaterdene Solongo
 
агаарын даралт ба салхи
агаарын даралт ба салхиагаарын даралт ба салхи
агаарын даралт ба салхи
Sodbilegt Sodbilegt
 
ц.о.хүчлэг
ц.о.хүчлэгц.о.хүчлэг
ц.о.хүчлэгsubdaa
 
химийн термодинамикийн үндсүүд
химийн термодинамикийн үндсүүдхимийн термодинамикийн үндсүүд
химийн термодинамикийн үндсүүдdavaa627
 
хийн мандал дах чийг түүний төрөл
хийн мандал дах чийг түүний төрөлхийн мандал дах чийг түүний төрөл
хийн мандал дах чийг түүний төрөлGanbat Narantsetseg
 
популяци
популяципопуляци
популяциdavaa627
 
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагавар
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагаварДэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагавар
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагаварBaterdene Tserendash
 
салхи ба даралт 4
салхи ба даралт 4салхи ба даралт 4
салхи ба даралт 4Baterdene Solongo
 
Физик ном 2010
Физик ном 2010Физик ном 2010
Физик ном 2010
Моёко Хакер
 
Tsho lekts 1
Tsho lekts  1Tsho lekts  1
Tsho lekts 1
Nyamdavaa Uugandavaa
 
чийг ба хур тунадас
чийг ба хур тунадасчийг ба хур тунадас
чийг ба хур тунадас
Sodbilegt Sodbilegt
 
П.Батхуяг "Хурд" эсээ
 П.Батхуяг "Хурд"  эсээ П.Батхуяг "Хурд"  эсээ
П.Батхуяг "Хурд" эсээ
Gundegmaa Boldbaatar
 
гфа гурван фосфорт аденозин
гфа  гурван фосфорт аденозингфа  гурван фосфорт аденозин
гфа гурван фосфорт аденозин
Puntsag Dolgor
 

What's hot (20)

Toonii butets oron
Toonii butets oronToonii butets oron
Toonii butets oron
 
нарны цацраг 2
нарны цацраг 2нарны цацраг 2
нарны цацраг 2
 
ньютоны хууль
ньютоны хуульньютоны хууль
ньютоны хууль
 
химийн урвалын хурд
химийн урвалын хурдхимийн урвалын хурд
химийн урвалын хурд
 
агаарын даралт ба салхи
агаарын даралт ба салхиагаарын даралт ба салхи
агаарын даралт ба салхи
 
Lekts 2
Lekts 2Lekts 2
Lekts 2
 
ц.о.хүчлэг
ц.о.хүчлэгц.о.хүчлэг
ц.о.хүчлэг
 
химийн термодинамикийн үндсүүд
химийн термодинамикийн үндсүүдхимийн термодинамикийн үндсүүд
химийн термодинамикийн үндсүүд
 
9 r angi-narny_tusgal
9 r angi-narny_tusgal9 r angi-narny_tusgal
9 r angi-narny_tusgal
 
хийн мандал дах чийг түүний төрөл
хийн мандал дах чийг түүний төрөлхийн мандал дах чийг түүний төрөл
хийн мандал дах чийг түүний төрөл
 
популяци
популяципопуляци
популяци
 
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагавар
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагаварДэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагавар
Дэлхийн хөдөлгөөн түүний үр дагавар
 
Lekts 1
Lekts 1Lekts 1
Lekts 1
 
салхи ба даралт 4
салхи ба даралт 4салхи ба даралт 4
салхи ба даралт 4
 
8анги
8анги8анги
8анги
 
Физик ном 2010
Физик ном 2010Физик ном 2010
Физик ном 2010
 
Tsho lekts 1
Tsho lekts  1Tsho lekts  1
Tsho lekts 1
 
чийг ба хур тунадас
чийг ба хур тунадасчийг ба хур тунадас
чийг ба хур тунадас
 
П.Батхуяг "Хурд" эсээ
 П.Батхуяг "Хурд"  эсээ П.Батхуяг "Хурд"  эсээ
П.Батхуяг "Хурд" эсээ
 
гфа гурван фосфорт аденозин
гфа  гурван фосфорт аденозингфа  гурван фосфорт аденозин
гфа гурван фосфорт аденозин
 

Bernoulli principle(бернулын схем)

  • 2. Bernoulli’s Theorem Бернулийн теором  Бернулийн схем нь шингэний динамикийн ойлголт юм. Шингэнийг томоос жижиг хэмжээтэй хоолойд шахахад хурд нь өөрчлөгддөг. Үүнийг “хурдатгал” гэнэ. Newton энэхүү хурдатгалыг зөвхөн хүчинд тохиолдон хэмээн үзэн энэ хүч нь талбайд нөлөөлвөл даралт болно хэмээн тогтоожээ. Иймд шингэний хурд даралтаас болж өөрчлөгддөг.
  • 3. Bernoulli’s Theorem Бернулийн теором (continue)  Энэ үйл явцыг өөрийн туршилт дээр ажиглсан Bernoulli өөрийн онолдоо : Шингэний хурд нь даралтны өөрчлөлөөс үргэлж хамааран хэмээн тодорхойлжээ.
  • 5. Bernoulli’s equation Бернулийн тэгшитгэл (continue)  P1+1/2pV²1 +pgh1=P2+1/2pV²2+pgh2  P= Даралт  p= Нягт  g= Хүндийн хүч  V= Эзэлхүүн  h= Өндөр
  • 9. Applications Хэрэглээ  Хэрэглээ:  Агаарын нислэг  Бернулын схемийн нийтлэг хэрэглээний эхний жишээ нь агаарын нислэг юм. Агаарын нислэгийн нэг том жишээ нь нисэх онгоцны далавч юм.Нисэх онгоцны далавчны дээд хэсэг бага зэрэг мурийсан, доод хэсэг нь ерөнхийдөө тэгш байдаг. Далавчны дээд мурийсан хэсэг нь агаарын урсгалыг хурдтай нэвтрүүлж, доод тэгш хэсэг нь агаарын урсгалыг удаан нэвтрүүлдэг. Энэ нь дээд хэсэгт бага даралт үзүүлэх, доод хэсэгт их даралт үзүүлэх зориулалттай. Улмаар онгоцны далавч нь дэлхийн татах хүчийг эсэргүүцэх чадвартай болдог.
  • 10. Applications Хэрэглээ (continue)  Baseball  Мөн baseball нь бернулын схемийн нийтлэг хэрэглээний бас нэг том жишээ юм. Гэвч цөөхөн хэдэн хүн үүний тухай мэддэг. Baseball-ын бөмбөгний муруй оёсон оёдол нь бернулын схемийн дагуу бүтсэн байдаг. Уг оёдол нь бөмбөгийг шидхэд эргэлт үүсгэн бөмбөгний гадаргууд бага даралт үзүүлж илүү хурдан эргэлдэх боломж олгосоноор бөмбөг хол бөгөөд хурдтай нисдэг.
  • 11. Applications Хэрэглээ (continue)  Draft  Хэрэв та халуун бүгчим өрөөнд сууж байлаа (Өрөөний гадна тал сэрүүн байв). Та халууцаад цонхоо онгойлгход агаарын темпратур тийм ч хурдан солигдохгүй. Гэвч та цонхоо хаалгатай цуг онгойлгход агаар/салхи нэвт үлээж өрөөний темпратур хурдацтай өөрчлөгдөнө. Энэ үзэгдэлийг тайлбарлах гээд үзэе. Халуун бүгчим өрөөнд агаарын даралт их байдаг учираас бид халуун бүгчим өрөөнд амархан ядарч нозойрдог. Ганц цонх онгойход өрөөний агаарын даралт удаан буюу бага багаар гадагшилж байдаг. Харин цонх хаалга зэргэ онгойход салхи нэвт үлээн халуун агаар гадагшилж түүнийг даган өрөөний даралт хурдацтай саармагжин өрөөний темпратур хурдан өөрчлөгддөг
  • 12. Applications Хэрэглээ (continue)  Sailing (Далбайт онгоц)  Олон хүмүүс далбайт онгоцыг зөвхөн их хэмжээний салхины хүчээр хөдөлдөг гэж үздэг. Гэвч энэ нь салхины дагуу явж байхад лүнэн бусад дохиолдолд худлаа юм. Далбай нь салхитай перпендикуляр хөдөлдөг тул бага салхинд мөн салхины эсрэг хөдлөх боломжгүй гэсэн үг. Гэхдээ lift(өргөх хүч) ашиглан хөдөлгөж болно. Бүх далбайт онгоц хоёр үндсэн хэсэгтэй: агаарын урсгалыг хурдан нэвтрүүлэгч ба агаарын урсгалыг удаан нэвтрүүлэгч. Эдгээр бүрэлдхүүн хэсгүүд нь нисэх онгоцны бүрэлдхүүн хэсгүүдийн адилажилж далбайт онгоцыг бага салхиар хөдөлгөж агаарын урсгалыг ашиглан салхины эсрэг хөдөлгөдөг.