Bệnh Newcaste trên chim cút

1. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
Animal Health TEAM – 0975.744.568
NHẬN BIẾT VÀ PHÒNG TRỊ BỆNH
TRÊN CHIM CÚT NUÔI CÔNG NGHIỆP
UNIVET – ANIMAL HEALTH CARE

2. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
Bệnh Newcastle trên chim cút/ Đặc điểm và nguyên nhân gây bệnh
Bệnh cấp tính hoặc mãn tính, lây truyền nhanh do virus Newcastle thuộc họ
paramyxovirus gây ra. Virus gây bệnh ở mọi lứa tuổi gia cầm
Virus có thể cảm nhiễm trên chủ yếu xảy ra trên gà. Cũng gây bệnh gà tây, chim cút,
chim bồ câu
Có thể có biểu hiện lâm sàng với các loài vịt, ngan và chim hoang
Có triệu chứng bệnh ở đường tiêu hoá, triệu chứng thần kinh.
Tỷ lệ chết cao tuỳ thuộc vào độc lực của chủng gây bệnh. Tỷ lệ chết có thể tới 100%
Với gà đẻ, cút đẻ: gây giảm trứng mạnh

3. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
Bệnh Newcastle trên chim cút/ Đặc điểm và nguyên nhân gây bệnh
Bệnh có thể xảy ra quanh năm nhưng thường vào mùa xuân hoặc thu bùng
phát mạnh.
Dịch tiết và phân của những con chim cút bị bệnh chứa một lượng lớn virus.
Bệnh có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp từ chim ốm sang những
con chim khỏe mạnh thông qua đường ăn và thức uống hoặc phương tiện,
dụng cụ
Gió cỏ thể mang và phát tán mầm bệnh tới 5km
Mang trùng trên các loài chó, chim, và các động vật hoang

4. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
Chim cút khoẻ hít,
nuốt phải virus
Chim cút ốm
Chim cút ốm
Virus trong chất nhầy và phân gà,
cút bệnh mang theo gió
Phương tiện vận chuyển, dung cụ, thiết bị chăn nuôi,
người chăm sóc là vật mang và lây truyền virus
SƠ
ĐỒ
LÂY
BỆNH
Bệnh Newcastle trên chim cút/ Đặc điểm và nguyên nhân gây bệnh

5. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
5
 Mức độ biểu hiện triệu trứng thay đổi:
có thể rất trầm trọng nhưng cũng có
thể rất nhẹ
 Thời gian ủ bệnh 2 – 15 ngày, trung
bình 2 – 5 ngày
 Mức độ bệnh phụ thuộc vào:
 Độc lực của chủng virus gây bệnh
và số lượng virus,
 Cơ chế tác động,
 Tuổi mắc bệnh,
 Sức đề kháng của chim
 Và áp lực dịch bệnh từ môi trường
Bệnh Newcastle trên chim cút/ TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG

6. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
6
a. Thể quá cấp tính:
 Bệnh tiến triển nhanh, chết trong
24 - 48 giờ.
 Biểu hiện chung (không rõ rệt)
như:
o Sốt cao, ủ rũ, bỏ ăn,
o Xù lông, cánh xã,
o Gục đầu, rụt cổ,
o khó thở…
Bệnh Newcastle trên chim cút/ TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG

7. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
7
b. Thể cấp tính:
 Chim yếu, ủ rũ, ăn ít sau bỏ ăn, thích uống nước,
lông xù, sã cánh đứng rù hoặc nằm một chỗ;
 Da tím tái, xuất huyết hay thủy thũng mào và tích,
 Chim khó thở, thở khò khè; có nhiều dịch nhờn chảy
ra từ mũi và mỏ;
 Diều căng to, tiêu chảy phân lẫn máu màu phân
xanh trắng hoặc trắng xám mùi tanh.
 Năng suất trứng giảm, vỏ trứng mềm, tăng tỷ lệ
trứng trắng
 Rối loạn thần kinh, vận động , chim mắc bệnh 2 - 4
ngày rồi chết.
Bệnh Newcastle trên chim cút/ TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG

8. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
8
b. Thể cấp tính (tt)
 Nếu nhiễm chủng virus Newcastle độc
lực cao thì tỷ lệ chết lên tới 80 -100%
(1 – 2 ngày: 20%, 3 ngày: 50%, 4, 5
ngày : 80% - 100%)
Bệnh Newcastle trên chim cút/ TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG

9. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
9
c. Thể mạn tính
 Thường xảy ra sau đợt
dịch. Chim ngoẻo đầu,
liệt chân, đầu mỏ gục
xuống, mất thăng bằng,
có khi quay vòng tròn.
Chim chết do rối loạn hô
hấp, thần kinh, kiệt sức.
Fig. 1: Photograph of quails infected with NDV Kudu
113 strain. Note the signs of depression,
weakness and ruffled feathers.
Fig. 2: Photograph of quail infected with NDV Kudu 113
Usman et al.: Effect of Suplemental Ascorbic
Bệnh Newcastle trên chim cút/ TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG

10. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
10
Bệnh Newcastle trên chim cút/ MỔ KHÁM BỆNH TÍCH
Fig. 3: Photograph of control quails. Note that the quails
were active and alert
MỔ
KHÁM
BỆNH
TÍCH
MỔ KHÁM LÀ YÊU CẦU
CẦN THIẾT
ĐỂ CHẨN ĐOÁN
BỆNH TRÊN CÚT

11. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
11
Mổ khám bệnh tích nhận thấy:
 Kiểm tra đường tiêu hoá thấy xuất huyết ở nhiều vị trí:
 Xuất huyết ở diều, dạ dày tuyến; loét xuất huyết dạ dày cơ,
 Thành ruột chứa hơi tích nhiều nước và có thể bị sung huyết, xuất huyết.
 Ngã ba manh trang sưng, xuất huyết hạch ngã ba manh tràng
 Kiểm tra hệ hô hấp:
 Túi khí bị “vẩn mây”, viêm túi khí
 Có nhiều chất dịch, sung huyết, xuất huyết ở phổi, khí quản và phế quản
 Nếu là chim cút đẻ thì có thêm biểu hiện teo buồng trứng và kém phát triển:
 Các nang trứng bị thoái hóa, méo mó, nhiều tế bào bị viêm, tổ chức xơ phát triển làm liên
kết của buồng trứng bị dày lên.
 Chim đẻ trứng non, vỏ mềm, màu nâu đen khác hoàn toàn so với trứng cút bình thường
(trứng đẻ ra thường vỏ trắng)
Bệnh Newcastle trên chim cút/ MỔ KHÁM BỆNH TÍCH

12. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
12
Plate 2: Japanese quail infected with ND virus showing
torticolis and paralysis of legs.
Plate 3: Proventriculus of Japanese quail infected with
ND Virus showing focal areas (arrow) of
heamorrhagic.
conversion just before challenge. Positive titre was
Xuất huyết đỉnh ống tuyến; xuất
huyết, loét niêm mạc dạ dày cơ
Bệnh Newcastle trên chim cút/ MỔ KHÁM BỆNH TÍCH

13. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
13
Xuất huyết, hoại tử ở đường ruột

14. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
14
Xuất huyết, hoại tử ở ruột manh tràng
Xuất huyết, hoại tử, phủ bựa
Xuất huyết, loét
Bệnh Newcastle trên chim cút/ MỔ KHÁM BỆNH TÍCH

15. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
15
Sưng, xuất huyết ngã ba manh tràng
Bệnh Newcastle trên chim cút/ MỔ KHÁM BỆNH TÍCH

16. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
16
Xuất huyết, loét hậu môn Sung huyết, xuất huyết phổi
Bệnh Newcastle trên chim cút/ MỔ KHÁM BỆNH TÍCH

17. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
17
Bệnh Newcastle trên chim cút/ BỆNH TÍCH MỔ KHÁM
Đôi khi xuất huyết cả túi busal Sung huyết, xuất huyết buồng trứng

18. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
18
Bệnh Newcastle trên chim cút/ CHẨN ĐOÁN BỆNH
Chẩn đoán phân biệt với các bệnh có triệu chứng lâm sàng tương tự
 Biểu hiện lâm sàng đường hô hấp
• Viêm phế quản truyền nhiễm (IB)
• Viêm thanh khí quản truyễn nhiễm (ILT)
• Đậu gà
• Coryza
• CRD
 Biểu hiện lâm sàng triệu chứng thần kinh
• Cúm
• Bệnh Marek
• Viêm não truyền nhiễm (AE)
• Ngộ độc thức ăn
Phát hiện virus: PCR, rt - PCR
Phản ứng huyết thanh học: HA-HI, ELISA…

19. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
19
Bệnh Newcastle trên chim cút/ PHÒNG BỆNH
 Kiểm soát người, phương tiện ra vào trang trại,
 Vệ sinh sát trùng phương tiện vận chuyển: Cám, thuốc, trứng cút, cút trước khi vào trang
trại
 Định kỳ sát trùng chuồng trại bằng Formavet, Virkon, Mekovet, Vinadin…. 1 – 2 lần/tuần
 Chăm sóc nuôi dưỡng tốt, đủ và cân đối dinh dưỡng, không ẩm mốc.
 Vệ sinh mang ăn, máng uống sạch sẽ.
 Ngăn ngừa tiếp xúc với các loại động vật gặp nhấm, chim hoang dã, gián. Không nuôi
chung với các loại gia cầm, thuỷ cầm khác.
 Vệ sinh và để trống chuồng trước khi nuôi lứa mới ít nhất 7 – 14 ngày
THỰC HIỆN AN TOÀN SINH HỌC VÀ CHĂM SÓC NUÔI DƯỠNG

20. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
20
Bệnh Newcastle trên chim cút/ PHÒNG BỆNH
PHÒNG BẰNG QUY TRÌNH VACCINE
5 ngày
(Lasota lần 1, nhỏ mắt)
18 ngày
(Lasota lần 2, nhỏ mắt, uống)
35 ngày (Cút đẻ)
(ND tiêm)
Lưu ý khi làm vaccine
1.Trước khi làm vaccine 2 ngày phải cho chim uống VTM (B.complex, C…) để chống stress, tăng sức đề
kháng.
2. Pha vaccine tiêm theo đúng hướng dẫn, dùng hết trong 1 – 2 giờ, không dùng kéo dài sau 2 giờ vì làm
giảm hiệu quả của vaccine. Trước khi cho uống vaccine cần cho chim nhịn khát từ 2 – 3 giờ.
3. Tuỳ theo dịch tễ có thể bổ sung làm vaccine Newcastle cho đàn cút đẻ lặp lại 3 tháng 1 lần,
4.Chương trình vaccine có thể thay đổi phù hợp với điều kiện dịch tễ của từng khu vực (BSTY có quyết
định cụ thể cho từng trường hợp)

21. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
21
Bệnh Newcastle trên chim cút/ XỬ LÝ KHI DỊCH XẢY RA
 Bệnh newcastle hiện không có thuốc đặc trị cho bệnh này, do đó người nuôi cần tuân thủ
nghiêm ngặt lịch tiêm phòng vaccine để giảm tối đa nguy cơ mắc bệnh.
 Khi phát hiện chim bị bệnh, cần phải cách ly ngay và tiến hành vệ sinh chuồng trại và khử
trùng chuồng trại ngày 1 lần bằng Formavet hoặc các thuốc sát trùng chuồng trại khác
 Sử dụng vaccine Newcastle nhỏ hoặc tiêm liều gấp 2 liều phòng để dập dịch
 Đối với con chim cút bị chết, tiến hành tiêu hủy chim bệnh, tránh để lây lan ra môi trường
xung quanh.
 Bổ sung điện giải, Vitamin C cho đàn chim để tăng sức đề kháng.

22. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
22
Bệnh Newcastle trên chim cút/ XỬ LÝ KHI DỊCH XẢY RA
Di n tích ô úm tuỳ thu c vào quy mô chăn nuôi
Mật đ nuôi nh t
ü Ngày 1 - 3: 35 - 40 con/m2 à Quây
đường kính 4,5m, nguồn nhiệt 2500 kcal
ü Ngày 4 - 6: 35 con/m2 à 3 nguồn nhiệt
cho mỗi quây
ü Ngày 7 – 10: ¼ diện tích chuồng
ü Ngày 10 – 12: ½ diện tích chuồng
ü Ngày 21 trở đi: toàn bộ diện tích chuồng
nuôi
Lưu ý:
ü Sau mỗi giai đoạn bố trí lại máng ăn,
máng uống
ü Điều chỉnh lại độ cao nuồn nhiệt cho
phù hợp với giai đoạn phát triển của gà
CÔNG TY C PH N CH N NU I MA IN
I. QUY TRÌNH X LÝ CHU NG TRẠI
B ng 1: Quy trình x lý sau khi k t thúc nuôi và trư c khi vào gà
Ngày
Hạng
m c
Công vi c
c n làm
Các bư c th c hi n
0 - 2 X lý
chất thải
X lý, d n
phân, đ m
lót
R c vôi b t ho c men vi sinh 2 ngày trư c khi d n
Thu gom, xúc đóng vào bao tải, bu n kín
Chuy n ra kh i chu ng nuôi đên nơi gom x lý
3 - 4 V sinh
cơ h c và
hoá h c
V sinh dung
c chăn nuôi
Thu gom máng ăn, u ng phun ẩm ư t ho c ngâm
trong b nư c 1h
C r a sạch h u cơ bám dính, r a lại b ng nư c sạch
và phơi khô, cất vào kho dung c ,
Bạt che đư c đem ngâm, gi t sạch, phơi khô
V sinh
chu ng trại
Quét sạch mạng nh n, b i bám trần, tư ng, n n
chu ng.
S dung máy phun áp l c phun r a chu ng.
S a vá tư ng, n n chu ng (n u có)
Phun, ngâm n n chu ng b ng dung d ch NaOH 2 – 4%
t chi u ngày 3 đ n cu i ngày 4 r a lại b ng nư c
V sinh
đư ng ng
nư c
Xả đầy nư c vào h th ng, ngâm t ngày 2 – 4, sau đó
m tất cả các van xả liên t c trong vòng 1 gi .
Sau đó s d ng dung d ch Oxy già ho c chất x lý
đư ng ng ngâm trong 6 gi , sau đó xúc xả liên t c 1
gi .
Xả đầy nư c, khoá các van xả và ngâm đầy nư c.
Trư c khi s d ng m các van xả 15 phút liên t c.
Đ khô
chu ng
S d ng quạt B t quạt hút b t liên t c 2 – 3 ti ng cu i ngày th 4 và
đ khô qua đêm
5 Phun sát
trùng
Phun sát
trùng
Pha Formacine ho c Formavet b t l 1/100 (1 lít cho
100 lít nư c)
Phun đ u kh p chu ng nuôi (trần, thành, n n chu ng)
6 - 7 Làm khô S d ng quạt Đầu gi ngày th 7, b t tất cả các quạt hút liên t c 2 –
3 gi
Đ làm khô t nhiên
8 - 9 Dải trấu
n n
Dải trấu Ngày 8 dải toàn b trấu n n chu ng
Dải dày 8 – 10 cm và san ph n
Phun sát
trùng
S dung Formacine ho c Salcurb pha li u 1/200
Phun sương toàn b b m t trấu
CÔNG TY C PH N CH N NU I MA IN
B ng 1: Quy trình x lý sau khi k t thúc nuôi và tr c khi vào gà (tt)
Ngày
Hạng
m c
Công vi c c n
làm
Các bư c th c hi n
10 Kh
trùng
Đảo trấu S d ng cào đảo trấu toàn b n n chu ng
K t h p b t quạt hút gió liên t c trong quá trình đảo
trấu đ hút b i ra ngoài.
Phun sát trùng S dung Formacine ho c Formavet pha li u 1/200
Phun sương toàn b b m t trấu
Xông chu ng Đưa toàn b dung c , trang thi t b vào chu ng nuôi
L p và kéo kín toàn b quạt sư n, đóng c a s .
Xông chu ng b ng h n d ch formol + KMnO4 ( 40/20)
11 –
13
chu ng
nuôi
Đóng kín và
khoá c a ra
vào
Khi ti n hành xông chu ng ti n hành đóng kín c a ra
vào, khoá ch t và có dán cảnh báo nguy hi m
Tuy t đ i không cho ngư i vào trong th i gian
chu ng
14 Đầu gi sáng m c a chu ng, b t quạt gió 1 – 2 ti ng và ti n hành làm quây úm và l p đ t
d ng c , thi t b
15 S N SÀNG NH P GÀ VÀO CHU NG NUÔI VÀ TI N HÀNH NUÔI L A M I
I. CHU N B CÁC ĐI U KI N NH N VÀ NUÔI GÀ
1. Đ m lót
XỬ LÝ CHUỒNG TRẠI SAU XẢY RA
DỊCH NEWCASTLE

23. Hotline tư vấn: 0975.744..568
DỊCH VỤ SỨC KHOẺ ĐỘNG VẬT – UNIVET
23
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Chandrasekaran, S. and H.A. Aziz, 1989. Outbreak of Newcastle disease in
Japanese quail. J. Vet. Malay, 1: 9-15.
2. Islam, H.A., J. Ito, H. Tanakuwa, A. Takada, C. Itrakura, and H. Kida, 1994. Acquisition
of pathogenicity of Newcastle disease virus isolated from Japanese quail by
intracerebral passage in chickens. Jap. J. Vet. Res., 42: 147-156.
3. Kaleta, E.F. and C. Baldauf, 1988. Newcastle disease in free-living and pet birds. In:
Newcastle disease. Alexander D.J. (Ed). Norwell, M.A., Kluwer Acad. Publ., pp: 197-
246.
4. B.A. Usman, et all, 2008. Clinico-Pathological Features of Newcastle Disease in
Japanese Quails (Coturnix coturnix japonica) Infected with Newcastle Disease Virus
Kudu 113 Strain.
5. https://partnersah.vet.cornell.edu/avian-atlas/#/