Báo Cáo Thực Tập Thủ Tục Hòa Giải Tiền Tố Tụng Trong Giải Quyết Ly Hôn Tại Tòa Án. đã chia sẻ đến cho các bạn nguồn tài liệu hoàn toàn hữu ích đáng để xem và theo dõi mà các bạn không nên bỏ qua.Nhận Làm Báo Cáo Thực Tập Điểm Cao – Trọn Gói Zalo/Tele Nhắn Tin Báo Giá Cụ Thể : 0909.232.620

1. Nhận Làm Báo Cáo Thực Tập Thuê Trọn Gói – Điểm Cao
Zalo/Tele Nhắn Tin Báo Giá : 0909.232.620
1
Báo Cáo Thực Tập Tốt Nghiệp
Thủ Tục Hòa Giải Tiền Tố Tụng Trong
Giải Quyết Ly Hôn Tại Tòa Án
TPHCM - 2023

2. Nhận Làm Báo Cáo Thực Tập Thuê Trọn Gói – Điểm Cao
Zalo/Tele Nhắn Tin Báo Giá : 0909.232.620
1
LỜI CẢM ƠN
Được sự đồng ý của Trường Đại học Đà Nẵng Phân hiệu tại Kon Tum và
Giảng viên hướng dẫn, tác giả đã chọn và thực hiện đề tài: “Thời hiệu khởi kiện
về thừa kế theo pháp luật dân sự Việt Nam - Thực trạng và kiến nghị”.
Để hoàn thành báo cáo thực tập này, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tác giả
xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô đã tận tâm giảng dạy trong suốt quá trình
học tập và rèn luyện tại trường Đại học Đà Nẵng Phân hiệu tại Kon Tum.
Xin chân thành cảm ơn Giảng viên hướng dẫn – Châu Thị Ngọc Tuyến - đã
luôn quan tâm, tận tình hướng dẫn tác giả thực hiện Báo cáo này.
Và cũng xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến các anh, chị tại Tòa án nhân dân
Huyện ngọc Hồi- Tỉnh Kon Tum đã hướng dẫn, chỉ bảo tác giả trong quá trình
thực tập, xây dựng báo cáo.
Mặc dù có nhiều cố gắng để thực hiện đề tài một cách hoàn chỉnh nhất.
Song do bước đầu tiếp cận với thực tế công việc cũng như hạn chế về kiến thức
và kinh nghiệm nên không thể tránh khỏi những thiếu sót nhất định mà bản thân
tác giả chưa thấy được. Tác giả rất mong nhận được sự góp ý của các Thầy, Cô
giáo để Báo cáo được hoàn chỉnh hơn.
Tác giả xin chân thành cảm ơn !
Kon Tum, ngày 25 tháng 7 năm 2023
Sinh viên
Vũ Thị Hoa

3. Nhận Làm Báo Cáo Thực Tập Thuê Trọn Gói – Điểm Cao
Zalo/Tele Nhắn Tin Báo Giá : 0909.232.620
2

4. Nhận Làm Báo Cáo Thực Tập Thuê Trọn Gói – Điểm Cao
Zalo/Tele Nhắn Tin Báo Giá : 0909.232.620
3
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
Kính gửi: Đại học Đà Nẵng Phân hiệu tại Kon Tum
Trong thời gian từ ngày đến ngày , tôi được Lãnh đạo
Khoa phân công hướng dẫn Chuyên đề Thực tập tốt nghiệp đối với sinh viên
Vũ Thị Hoa, mã số 13250101, đề tài “Thời hiệu khởi kiện về thừa kế theo
pháp luật dân sự Việt Nam - Thực trạng và kiến nghị”.
Qua quá trình hướng dẫn, tôi nhận xét sinh viên Vũ Thị Hoa có tinh
thần, thái độ làm việc tốt/khá/trung bình; tuân thủ tiến độ làm việc, tuân thủ
hướng dẫn của Khoa và của Giảng viên: tốt/khá/trung bình.
Về năng lực nghiên cứu, sinh viên chịu khó học hỏi, tìm tòi, có khả
năng diễn đạt và năng lực nghiên cứu ở mức độ: tốt/khá/trung bình.
Tôi đồng ý cho sinh viên Vũ Thị Hoa nộp Chuyên đề Thực tập tốt
nghiệp vào đợt , năm học 2016 – 2023 .
.
Kon Tum, ngày 25 tháng 7 năm 2023
Giảng viên hướng dẫn
GV: Châu Thị Ngọc Tuyết

5. 3
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
BLDS 2005: Bộ luật Dân sự năm 2005
BLDS 2015: Bộ luật Dân sự năm 2015
Nghị quyết 02: Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP ngày 10/8/2004
của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao
hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết
các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình

6. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
4
MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
Thừa kế là một trong những chế định quan trọng trong hệ thống pháp luật
dân sự Việt Nam. Ngày nay, tài sản của con người ngày càng lớn về giá trị dẫn
đến những tranh chấp về thừa kế diễn ra ngày càng nhiều và phức tạp. Trong bối
cảnh còn có những quy định chưa chi tiết và thiếu văn bản hướng dẫn thi hành cụ
thể, gây khó khăn cho quá trình giải quyết. Bên cạnh đó, còn tồn tại những quan
điểm trái ngược nhau và cách giải quyết chưa thống nhất trong cùng một vấn đề
về thừa kế, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Trong những
năm gần đây, các vụ tranh chấp về thừa kế chiếm một tỷ trọng lớn trong các vụ
tranh chấp dân sự, trong đó nhiều vụ được xét xử nhiều lần mà tính thuyết phục
vẫn chưa cao, kết quả được cho là vẫn chưa thấu tình đạt lý. Một trong những
nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng trên là quy định pháp luật về thừa kế
chưa hoàn thiện, trong đó có quy định về thời hiệu khởi kiện thừa kế.
Với lý do đó, tác giả chọn “Thời hiệu khởi kiện về thừa kế theo pháp luật
dân sự Việt Nam – thực trạng và kiến nghị” để thực hiện đề tài Báo cáo Thực tập
của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Làm rõ những vấn đề lý luận của quy định thời hiệu khởi kiện về thừa kế
nhằm đem lại cái nhìn cụ thể hơn, chi tiết hơn trong cách xác định thời hiệu và
những vấn đề thực tiễn phát sinh. Bên cạnh đó, đề xuất một số kiến nghị nhằm
hoàn thiện quy định thời hiệu khởi kiện về thừa kế trong pháp luật dân sự Việt
Nam, nâng cao hiệu quả giải quyết các tranh chấp về thừa kế của các cơ quan tư
pháp, nhằm bảo vệ ngày càng tốt hơn quyền thừa kế tài sản.
3. Phạm vi nghiên cứu
Về lý luận, tác giả tập trung làm rõ quy định về thời hiệu khởi kiện thừa kế
trong BLDS 2005, BLDS 2015 và trong các văn bản khác có liên quan, bao gồm
04 loại thời hiệu khởi kiện thừa kế: (i) thời hiệu khởi kiện yêu cầu thực hiện
nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại, (ii) thời hiệu khởi kiện yêu cầu xác

7. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
5
nhận quyền thừa kế của mình, (iii) thời hiệu khởi kiện yêu cầu bác bỏ quyền thừa
kế của người khác và (iv) thời hiệu khởi kiện yêu cầu chia di sản thừa kế.
Nghiên cứu thực tiễn xét xử về thừa kế, nhận thấy 3 loại thời hiệu đầu
không làm phát sinh nhiều bất cập nên sẽ không bàn luận ở đây. Tuy nhiên, loại
thời hiệu thứ tư nêu trên gây ra nhiều khó khăn trong thực tiễn xét xử nên tác giả
sẽ tập trung nghiên cứu hoạt động giải quyết tranh chấp có liên quan đến loại thời
hiệu này thông qua những bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án
nhân dân trên địa bàn tỉnh Kon Tum.
4.Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài “Thời hiệu khởi kiện về thừa kế theo pháp luật dân sự
Việt Nam tại Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum – Thực trạng và
kiến nghị”, tác giả chủ yếu sử dụng phương pháp luận kết hợp với nhiều phương
pháp, thao tác nghiên cứu khác như: thu thập thông tin, nghiên cứu, phân tích,
tổng hợp,…
5. Kết cấu của báo cáo
Ngoài phần mở đầu và kết luận, báo cáo thực tập gồm 3 chương sau
Chương 1: Lý luận chung về thời hiệu khởi kiện thừa kế theo pháp luật dân
sự Việt Nam
Chương 2: Thực trạng áp dụng thời hiệu khởi kiện thừa kế theo pháp luật
dân sự Việt Nam của Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum
Chương 3: Kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật dân sự Việt Nam đối với
thời hiệu khởi kiện về thừa kế

8. 6
Chương 2: THỰC TRẠNG ÁP DỤNG THỜI HIỆU KHỞI KIỆN
THỪA KẾ THEO PHÁP LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM
2.1. Giới thiệu Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum
*Tên cơ quan thực tập
Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum
* Địa chỉ
Số 988 , Đường Hùng Vương thị trấn PleiKần Huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon
Tum,.
* Sơ nét về lịch sử hình thành, tồn tại và phát triển của Tòa án huyện
Ngọc Hồi
Lịch sử hình thành: Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hôi được thành lập theo
Quyết định số 254/TATC năm 1991 do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ông
Trịnh Hồng Diện ký. Theo đó, quyết định công bố thành lập một số nội dung
như: Đảng bộ cơ sở, Bí thư chi bộ cũng như Chánh án Tòa án nhân dân huyện
Ngọc Hồi đầu tiên.
* Lĩnh vực hoạt động, chức năng, nhiệm vụ của Tòa án nhân dân
huyện Ngọc Hồi
- Lĩnh vực hoạt động của Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi:
Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi là cơ quan tư pháp trong hệ thống tư
pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Tòa án nhân dân huyện Ngọc
Hồi có lĩnh vực hoạt động tương đối rộng bao trùm lên hầu hết các quan hệ pháp
luật phát sinh trên địa bàn huyện. Tòa án có thẩm quyền giải quyết các sơ thẩm
các vụ việc theo quy định pháp luật; ra quyết định hành chính hoặc quyết định áp
dụng xử lý vi phạm hành chính trong một số trường hợp cụ thể; phối hợp với các
cơ quan có thẩm quyền liên quan trong việc xét xử cũng thực hiện quyền tài phán
của đơn vị trong những vụ việc theo quy định của pháp luật.
- Chức năng, nhiệm vụ của Tòa án nhân dân huyện:

9. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
7
+ Tòa án nhân dân có nhiệm vụ bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người,
quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước,
quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
+ Tòa án nhân danh xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự, dân sự, hôn nhân và
gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động, hành chính và giải quyết các việc
khác theo quy định của pháp luật; xem xét đầy đủ, khách quan, toàn diện các tài
liệu, chứng cứ đã được thu thập trong quá trình tố tụng; căn cứ vào kết quả tranh
tụng ra bản án, quyết định việc có tội hoặc không có tội, áp dụng hoặc không áp
dụng hình phạt, biện pháp tư pháp, quyết định về quyền và nghĩa vụ về tài sản,
quyền nhân thân.
+ Xử lý vi phạm hành chính; xem xét đề nghị của cơ quan quản lý nhà nước
và quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính liên quan đến quyền con
người, quyền cơ bản của công dân theo quy định của pháp luật.
+ Ra quyết định thi hành bản án hình sự, hoãn chấp hành hình phạt tù, tạm
đình chỉ chấp hành hình phạt tù, giảm hoặc miễn chấp hành hình phạt, xóa án
tích, miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án đối với khoản thu nộp ngân sách nhà nước;
thực hiện các quyền hạn khác theo quy định.
* Cơ cấu tổ chức, bộ máy Tòa án nhân dân huyện
Cơ cấu, tổ chức của Tòa án nhân dân huyện, bao gồm:
- Chánh án: Trần Thị Cúc
- Phó chánh án: Nguyễn Văn Pho
- Thẩm phán: đội ngũ thẩm phán gồm 05 người, chuyên thực hiện công tác
xét xử theo sự phân công của Chánh án.
- Thư ký: đội ngũ thư ký tòa án gồm 06 người, thực hiện công việc theo sự
chỉ đạo của thẩm phán trong các vụ việc được xét xử tại tòa.
- Hội thẩm nhân dân: đội ngũ hội thẩm nhân dân có nhiệm vụ thực hiện
việc giám sát của nhân dân đối với việc xét xử, chủ yếu là những cán bộ của các

10. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
8
ban, ngành khác nhau đã từng hoạt động trong cơ quan nhà nước và có am hiểu
về các quy định của pháp luật.
* Nhận xét đối với Tòa án nhân dân huyện
- Tòa án nhân dân huyện đảm bảo tốt đối với nhân sự, cơ cấu tổ chức của
đơn vị theo quy định của Luật tổ chức tòa án nhân dân.
- Tòa án nhân dân huyện đáp ứng được vai trò của mình là một cấp trong
hệ thống cơ quan xét xử, giải quyết các vấn đề liên quan đến chức năng và nhiệm
vụ của mình một cách nhanh chóng, hiệu quả nhằm góp phần ổn định, duy trì và
phát triển các quan hệ xã hội phát sinh trên địa bàn.
- Ngoài ra, Tòa án còn có một số hoạt động khác nhằm phát triển cộng
đồng như: xây nhà tình thương, tình nghĩa cho những người nghèo, người sinh
sống tại vùng xâu vùng xa, tặng quà cho người có hoàn cảnh khó khăn mỗi dịp
tết đến xuân về và các chương trình, hoạt động khác...
* Vị trí và công việc được phân công tại đơn vị, những việc đã thực
hiện trong thời gian thực tập tại đơn vị
- Sắp xếp hồ sơ vụ án theo quy trình tố tụng, đánh bút lục hồ sơ đối với
các vụ án khác nhau.
- Thực hiện việc tống đạt hồ sơ cho một số cơ quan có liên quan như Viện
kiểm sát, cơ quan Thi hành án cùng cấp.
- Phân loại hồ sơ đối với từng vụ việc khác nhau, lưu trữ hồ sơ vào kho hồ
sơ.
- Thực hiện việc xác minh tại một số cơ quan có liên quan đối với những
tình tiết có liên quan trong vụ án.
- Thực hiện soạn dưới sự hướng dẫn của thư ký và thẩm phán đối với một
số loại văn bản: thông báo thụ lý, quyết định đưa vụ việc ra xét xử, phiếu xác
minh, giấy triệu tập đương sự,...
Và một số công việc khác có liên quan đến quá trình thực tập tại tòa.

11. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
9
* Những vấn đề pháp lý phát sinh từ đơn vị mà sinh viên đánh giá là có
thể dùng để nghiên cứu và viết báo cáo chuyên đề thực tập của mình.
Tòa án thực hiện việc xác định thời hiệu khởi kiện đối với tranh chấp thừa
kế theo Điều 645 BLDS 2005, giải quyết hậu quả pháp lý sau khi hết thời hiệu
khởi kiện thừa kế theo quy định tại Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP.
2.2. Thực trạng áp dụng thời hiệu khởi kiện thừa kế theo pháp luật tại
Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum
2.2.1. Thực trạng chung đối với việc áp dụng thời hiệu khởi kiện thừa
kế trong việc giải quyết tranh chấp tại tòa án nước ta hiện nay
Hiện nay, số lượng tranh chấp dân sự hằng năm ngành tòa án thụ lý giải
quyết tăng lên đáng kể cả về số lượng và mức độ phức tạp. Cụ thể, theo số liệu
thống kê gần nhất của Tòa án nhân dân Tối cao, số vụ tranh chấp dân sự tòa án
thụ lý giải quyết trong năm 2013 đã tăng thêm 0.5 lần so với năm 2006, thời
điểm BLDS 2005 vừa có hiệu lực. Trong năm 2013, tổng số vụ án dân sự được
giải quyết ở cấp sơ thẩm là 94,932 vụ, ở cấp phúc thẩm là 9,471 vụ và được giải
quyết giám đốc thẩm là 878 vụ.1
Rõ ràng đây là những con số phản ánh đúng xu hướng phát triển kinh tế - xã
hội của đất nước trong những năm qua, với sự đa dạng và ngày càng phức tạp
của các mối quan hệ dân sự. Quan hệ dân sự diễn ra hằng ngày xung quanh cuộc
sống của chúng ta, và việc phát sinh những mâu thuẫn trong nó là điều không thể
tránh khỏi. Mâu thuẫn đó càng trở nên căng thẳng và nặng nề hơn khi nó bắt
nguồn từ những người thân thích, có quan hệ huyết thống với nhau.
Tranh chấp về thừa kế là một dạng tranh chấp khá phổ biến và phức tạp
trong xã hội, liên quan đến nhiều người, nhiều vấn đề như di sản của người đã
mất, quyền nhân thân và bao hàm cả những yếu tố truyền thống, tình cảm của
những người tham gia vào tranh chấp đó, đòi hỏi phải có sự chặt chẽ, phù hợp
trong quy định của pháp luật và sự chính xác, linh hoạt trong việc áp dụng những
1
Trang thông tin điện tử Tòa án Nhân dân Tối cao.

12. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
10
quy định này của người có thẩm quyền để có thể giải quyết vụ án một cách hợp
tình, hợp lý và đúng pháp luật.
Mỗi năm, ngành tòa án giải quyết rất nhiều vụ tranh chấp về thừa kế, góp
phần đem lại sự ổn định cho xã hội. Tuy nhiên, cũng như các loại tranh chấp dân
sự khác, tranh chấp về thừa kế không phải lúc nào cũng có thể giải quyết một
cách triệt để, đặc biệt là khi nó liên quan đến quy định về thời hiệu khởi kiện.
Thực tế, không ít vụ tranh chấp thừa kế đi vào ngõ cụt mà lý do chính là hết thời
hiệu khởi kiện. Khi xảy ra tranh chấp mà thời hiệu khởi kiện không còn, nếu
đương sự nộp đơn với nội dung khởi kiện thừa kế thì tòa án sẽ từ chối thụ lý.
Tìm hiểu thực trạng giải quyết tranh chấp thừa kế trong thời gian qua, có
thể thấy ngành tòa án nước ta đã có được những thuận lợi cũng như gặp phải
những khó khăn nhất định.
2.2.2. Thực trạng việc áp dụng thời hiệu khởi kiện thừa kế trong việc
giải quyết tranh chấp tại tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum
Sau đây là số liệu về thực trạng tranh chấp thừa kế được ghi nhận tại Tòa án
nhân dân huyện Ngọc Hồi - tỉnh Kon Tum2
:
Năm
Số vụ
án
dân
sự đã
thụ lý
Số vụ án thừa kế đã thụ lý
Số vụ án liên quan đến quy định
về thời hiệu khởi kiện thừa kế
Số
vụ
Phần trăm trên tổng số án
dân sự đã thụ lý
Số
vụ
Phần trăm trên tổng số án
thừa kế đã thụ lý
2013 25 2 8% 1 50%
2014 26 1 3.8% 1 100%
2015 23 2 11.7% 0 0%
2016 20 3 15% 1 33.3%
2
Báo cáo thống kê Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi

13. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
11
Năm 2013 Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi đã nhận được 25 đơn khởi
kiện về dân sự. Trong số 25 vụ thì có 02 vụ là tranh chấp về thừa kế, phần trăm
trên tổng số án dân sự đã thụ lý là 8%.
Năm 2014 Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi đã nhận được 26 đơn khởi
kiện về dân sự. Trong số 26 vụ thì có 01 vụ là tranh chấp về thừa kế, phần trăm
trên tổng số án dân sự đã thụ lý là 3.8%.
Năm 2015 Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi đã nhận được 23 đơn khởi
kiện về dân sự. Trong số 23 vụ thì có 02 vụ là tranh chấp về thừa kế, phần trăm
trên tổng số án dân sự đã thụ lý là 11.7%.
Năm 2016 Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi đã nhận được 20 đơn khởi
kiện về dân sự. Trong số 20 vụ thì có 03 vụ là tranh chấp về thừa kế, phần trăm
trên tổng số án dân sự đã thụ lý là 15%.
Qua bảng số liệu thống kê tại Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi - tỉnh Kon
Tum, có thể thấy số vụ tranh chấp về thừa kế chỉ chiếm một tỉ lệ khá khiêm tốn
trên tổng số vụ án dân sự đã được cơ quan này thụ lý giải quyết trong những năm
qua và cũng không có dấu hiệu thể hiện xu hướng tăng, giảm rõ ràng. Trong đó,
số vụ tranh chấp về thừa kế hết thời hiệu khởi kiện là rất ít, đối với những tranh
chấp này, tòa án sẽ hướng dẫn đương sự khởi kiện để giải quyết theo hướng chia
tài sản chung nếu đủ điều kiện. Tuy số lượng tranh chấp thừa kế là không nhiều
nhưng có thừa mức độ phức tạp cũng như sự quyết liệt của các đương sự, khiến
cho quá trình giải quyết gặp phải nhiều khó khăn.
So với thực trạng chung của cả nước, tình hình tranh chấp thừa kế tại địa
bàn tỉnh Kon Tum trong những năm vừa qua diễn ra rất phức tạp. Số vụ tranh
chấp về thừa kế không có sự thay đổi đáng kể nhưng lại có sự gia tăng về giá trị
tài sản tranh chấp cũng như mức độ quyết liệt của đương sự. Mỗi năm trung bình
có khoảng hơn 200 vụ án thừa kế được tòa án thụ lý giải quyết trên toàn địa bàn
tỉnh Kon Tum, theo số liệu thống kê trong 4 năm gần nhất. Trong khi số đơn kiện
thừa kế bị từ chối thụ lý vì hết thời hiệu khởi kiện chiếm gần 5% con số này.

14. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
12
Trong suốt quá trình thực tập tại Tòa án tôi nhận thấy Tòa án nhân dân
huyện Ngọc Hồi đã áp dụng đúng theo quy định của các văn bản quy phạm
pháp luật quy định về thời hiệu khởi kiện đối với các vụ án dân sự.
Về quá trình thụ lí đơn được thực hiện như sau: đối với các đơn còn thời
hiệu khởi kiện thì tiến hành thụ lý theo quy định của pháp luật. Đối với những
đơn khởi kiện đã hết thời hiệu khởi kiện thì có hai trường hợp có thể xảy ra.
Một là trả lại đơn kiện. Hai là thụ lí đơn kiện trong trường hợp nguyên đơn đưa
ra được lí do chính đáng được quy định tại Điều 161 BLDS 2015.
2.3. Đánh giá thực trạng áp dụng thời hiệu khởi kiện thừa kế theo
pháp luật tại Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum
2.3.1. Thuận lợi
Hằng năm, số lượng tranh chấp về thừa kế được tòa án thụ lý, giải quyết là
khá lớn. Điều này là rất đáng khích lệ trong bối cảnh quy định của pháp luật còn
nhiều hạn chế, tính chất của tranh chấp thừa kế ngày càng khó lường. Sau đây là
những thành quả đã đạt được trong công tác giải quyết tranh chấp về thừa kế
những năm vừa qua:
- Để tạo căn cứ đầy đủ và vững chắc về mặt pháp lý cho cơ quan xét xử khi
giải quyết tranh chấp, Nhà nước ta đã chú trọng và quan tâm xây dựng một hệ
thống văn bản quy phạm pháp luật về các lĩnh vực của đời sống, trong đó có
quan hệ dân sự nói chung và quan hệ thừa kế nói riêng. Bên cạnh đó, Nhà nước
cũng quan tâm thích đáng đến việc tuyên truyền, phổ biến và giáo dục ý thức
pháp luật. Cụ thể, các cơ quan chức năng, đoàn thể, các tổ chức xã hội đã tổ chức
các cuộc tập huấn, các buổi nói chuyện chuyên đề nhằm giúp người dân tiếp cận
và am hiểu tường tận hơn các quy định của pháp luật. Các hoạt động trên đã góp
phần nâng cao trình độ dân trí về lĩnh vực pháp luật, giúp họ nhận thức được
quyền lợi cũng như nghĩa vụ của mình, đây là điều kiện để giảm thiểu số lượng
và mức độ phức tạp của tranh chấp thừa kế.
- Tranh chấp thừa kế là một dạng của tranh chấp dân sự vì vậy mà nguyên
tắc tự do thỏa thuận vẫn luôn được coi trọng. Đặc biệt là đối với tranh chấp mang

15. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
13
nhiều yếu tố nhạy cảm như thừa kế. Vì vậy, việc chú trọng để đương sự tự
thương lượng, thỏa thuận với nhau, luôn giữ thái độ nhẹ nhàng, thoải mái cho các
bên tranh chấp là điều hết sức quan trọng mà cơ quan tư pháp của nước ta đã và
đang làm được cho đến thời điểm này.
- Một phần không nhỏ những vụ tranh chấp thừa kế đã hết thời hiệu khởi
kiện được giải quyết một cách linh hoạt nhờ quy định về khởi kiện yêu cầu chia
tài sản chung của Nghị quyết 02. Điều này rất đáng được ghi nhận và khích lệ vì
trong bối cảnh các quy định của BLDS 2005 còn chưa hoàn thiện, việc áp quy
định này đã góp phần giải quyết tốt hơn những tranh chấp thừa kế.
- Về chất lượng của cán bộ tòa án, trong nhiều năm qua, ngành Tòa án đã
có nhiều nỗ lực nhằm nâng cao chất lượng xét xử. Tòa án nhân dân Tối cao đã tổ
chức nhiều lớp nghiệp vụ cho các thẩm phán, đồng thời triển khai tổ chức tập
huấn kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành. Các hoạt động
đó đã giúp đội ngũ thẩm phán ngày càng vững vàng trong công tác chuyên môn
và đạo đức nghề nghiệp. Đây là những thuận lợi về mặt con người để giúp cho
hoạt động xét xử của tòa án ngày càng tốt hơn.
2.3.2. Khó khăn
Thực tiễn cho thấy, các tranh chấp về thừa kế thường là những tranh chấp
rất phức tạp, trong quá trình giải quyết gặp rất nhiều khó khăn và có không ít
vướng mắc. Sở dĩ gặp phải những khó khăn như vậy là do một số nguyên nhân
chủ yếu sau đây:
- Sự biến đổi của giá trị tài sản, nhất là nhà ở và giá trị quyền sử dụng đất
không ngừng tăng lên là một trong những nguyên nhân làm số lượng tranh chấp
về thừa kế tăng lên cả về số lượng lẫn mức độ quyết liệt.
- Khi giải quyết các tranh chấp về thừa kế, tòa án phải dựa vào các quy định
của pháp luật. Tuy không ngừng sửa đổi, bổ sung nhưng vẫn còn đó những quy
định mang tính chất khung và thiếu văn bản hướng dẫn thi hành, có những văn
bản chồng chéo lên nhau khiến cho việc áp dụng của cơ quan nhà nước có thẩm
quyền vẫn gặp phải những khó khăn nhất định.

16. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
14
- Ý thức chấp hành pháp luật kém của một bộ phận người dân cũng là một
trong những nguyên nhân gây ra nhiều khó khăn cho công tác giải quyết tranh
chấp về thừa kế của tòa án hiện nay. Việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật trong
những năm qua tuy đã có nhiều cố gắng nhưng vẫn còn hạn hẹp. Hơn nữa, trong
xã hội không thiếu những công dân có ý thức chấp hành pháp luật yếu kém, trong
nhiều trường hợp làm ảnh hưởng đến việc bảo đảm quyền lợi của các chủ thể
trong quan hệ thừa kế.
- Ngoài ra, về yếu tố chủ quan, có yếu tố do trình độ chuyên môn, nghiệp
vụ của một bộ phận thẩm phán còn yếu kém dẫn đến việc giải quyết tranh chấp
còn nhiều sai sót, chưa bảo đảm được quyền lợi cho người dân, dẫn đến khiếu nại
kéo dài, tình trạng kháng cáo vẫn xảy ra thường xuyên.
*Bất cập trong thực tiễn thi hành Bộ luật Dân sự 2005
Quyền thừa kế là một trong những quyền quan trọng của công dân, vì vậy
trong thực tiễn xã hội hiện nay, việc tranh chấp thừa kế phức tạp và kéo dài đang
là vấn đề pháp lý rất được quan tâm, luôn có rất nhiều quan điểm cũng như
những ý kiến đóng góp khác nhau của giới làm luật cũng như của người dân. Qua
thực tiễn thi hành, có thể thấy BLDS 2005 đã bộc lộ một số bất cập sau đây:
- Chưa giải quyết được vấn đề về di sản thừa kế khi hết thời hiệu khởi kiện
Theo quy định về thời hiệu khởi kiện thừa kế tại BLDS 2005, thì sau thời hạn 10
năm kể từ thời điểm mở thừa kế, người thừa kế không còn quyền khởi kiện yêu
cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của
người khác. Và sau thời hạn 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế, cá nhân, tổ
chức không còn quyền yêu cầu những người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài
sản do người chết để lại (Điều 645 BLDS 2005).
Quy định trên đã và đang tồn tại nhiều bất cập, đặc biệt là đối với thời hiệu
yêu cầu chia di sản. Rõ ràng việc chỉ quy định hậu quả của việc hết thời hiệu
khởi kiện mà không đưa ra hướng giải quyết hậu quả này là một thiếu sót rất lớn
trong quy định của BLDS 2005. Điều này dẫn đến tình trạng nhiều di sản thừa kế
đang tranh chấp nhưng vì hết thời hiệu khởi kiện nên bị “treo” và người thừa kế
di sản không thể đăng ký quyền sở hữu cũng như bị hạn chế nghiêm trọng quyền

17. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
15
đối với những di sản này. Điều này gây ra bất lợi đối với những người thừa kế vì
khi tranh chấp xảy ra mà không thể giải quyết thì người thừa kế đang quản lý di
sản sẽ tiếp tục quản lý, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của những đồng
thừa kế khác.
- Thời hiệu khởi kiện yêu cầu chia di sản 10 năm là quá ngắn
Điều này là không phù hợp với truyền thống của người Việt Nam, với lối
sống luôn đặt tình cảm gia đình, dòng tộc lên trên hết. Người Việt Nam không có
thói quen chia di sản của người thân để lại khi họ mới mất, xuất phát từ rào cản
dư luận cũng như tình nghĩa với người đã mất. Việc quy định thời hiệu khởi kiện
quá ngắn cũng ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của những người thừa kế. Bởi vì
trong nhiều trường hợp khi người thân mới mất, việc chia di sản thừa kế ngay
không đảm bảo cho họ ổn định cuộc sống của mình, như trong trường hợp di sản
thừa kế là ngôi nhà mà các đồng thừa kế đang sống chung với nhau, việc bán đi
ngôi nhà mà họ đang ở rồi chia năm xẻ bảy số tiền thu được chưa chắc đã giúp
họ tìm được chỗ ở mới cho mình, vì vậy trong trường hợp này thời gian là rất cần
thiết.
Cũng theo tác giả, thời hiệu hiện tại mà pháp luật thừa kế quy định là chưa
đủ để người thừa kế hoàn thiện năng lực hành vi dân sự của mình để có thể nhận
thức cũng như tự mình thực hiện quyền khởi kiện thừa kế.
- Việc BLDS 2005 đặt ra thời hiệu khởi kiện yêu cầu chia di sản như vậy là
chênh lệch và không đồng bộ với thời hiệu xác lập quyền sở hữu
Điều 645 BLDS 2005 quy định thời hiệu khởi kiện thừa kế là 10 năm.
Trong khi, theo quy định tại điều 247 BLDS 2005 thì thời hiệu xác lập quyền sở
hữu đối với động sản là 10 năm, bất động sản là 30 năm. Thực tế, sự khác biệt và
chênh lệch như trên đã dẫn đến tình trạng tài sản của một người là bất động sản
nếu để người khác chiếm hữu ngay tình, công khai và liên tục sau 30 năm thì mới
hết quyền đòi lại nhưng cũng tài sản đó nếu để anh chị em ruột hoặc những người
cùng hàng thừa kế quản lý thì sau thời hạn 10 năm đã mất quyền khởi kiện đòi
quyền sở hữu tài sản, điều này là rất bất hợp lý.

18. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
16
- Bất cập trong việc áp dụng quy định về chia tài sản chung của Nghị quyết
02 để giải quyết tranh chấp thừa kế đã hết thời hiệu khởi kiện
Để giải quyết những tranh chấp về thừa kế khi đã hết thời hiệu khởi kiện,
trong nhiều trường hợp tòa án áp dụng quy định về chia tài sản chung của Nghị
quyết 02. Việc áp dụng quy định này cũng đặt ra nhiều vướng mắc mà hiện chưa
thể giải quyết triệt để khi rơi vào các trường hợp sau:
- Hết thời hiệu khởi kiện mà các đương sự tranh chấp về hàng thừa kế;
- Các thừa kế không tranh chấp về hàng thừa kế nhưng người thừa kế đang
quản lý di sản tranh chấp tài sản là của mình;
- Có người cho rằng di sản thừa kế chưa chia, có người cho rằng đã chia, có
người cho rằng đã chia một phần.3
Vấn đề đặt ra là khi hết thời hiệu khởi kiện về thừa kế, đồng thời cũng
không đủ điều kiện để chia tài sản chung thì việc xác lập quyền sở hữu đối với di
sản thừa kế đã hết thời hiệu khởi kiện sẽ như thế nào? Pháp luật hiện tại vẫn đang
bỏ trống vấn đề này dẫn đến một thực trạng là người đang quản lý di sản thừa kế
sẽ tiếp tục quản lý và sử dụng. Việc tiếp tục quản lý và sử dụng di sản không
đồng nghĩa với việc xác lập quyền sở hữu đối với di sản (không có căn cứ xác lập
quyền sở hữu kể cả là việc xác lập quyền sở hữu theo thời hiệu). Mặt khác, tài
sản này đương nhiên rơi vào trường hợp bị hạn chế quyền của chủ sở hữu mặc dù
pháp luật không quy định cụ thể. Việc hạn chế này thể hiện thông qua việc chủ
thể chiếm hữu, sử dụng nhưng không định đoạt được di sản, không thể được cấp
giấy tờ sở hữu hợp pháp. Thậm chí, trong nhiều trường hợp di sản thừa kế là
quyền sử dụng đất đã hết thời hiệu khởi kiện nằm trong diện giải tỏa, di dời và
được đền bù thì khoản tiền đền bù này sẽ thuộc về ai, phân chia như thế nào
trong khi các đương sự không thể thỏa thuận được và vẫn đang tranh chấp với
nhau.
3
Phạm Kim Anh, Chế Mỹ Phương Đài (2014), Giáo trình những quy định chung về luật dân sự,
NXB Hồng Đức – Hội Luật gia Việt Nam, trang 363.

19. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
17
Thực chất hướng dẫn trên của Tòa án nhân dân tối cao đã mở đường cho
việc giải quyết một số vụ án thừa kế đã hết thời hiệu khởi kiện theo hướng chia
tài sản chung. Từ đó, phát sinh thêm một vấn đề đó là tòa án vẫn áp dụng pháp
luật thừa kế để xác định những người được chia và phần di sản mỗi người được
hưởng chứ không chỉ đơn thuần áp dụng quy định về chia tài sản chung để giải
quyết. Điều này khiến cho hướng dẫn trên mâu thuẫn với quy định về thời hiệu
khởi kiện thừa kế.
Từ những bất cập vừa phân tích, có thể thấy việc áp dụng quy định về chia
tài sản chung không phải là dài pháp lâu dài và cũng không thể giải quyết triệt để
thiếu sót mà quy định về thời hiệu khởi kiện thừa kế của BLDS 2005 để lại.
- Ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người dân còn thấp
Trong đời sống pháp lý, việc pháp luật có phát huy được hiệu quả hay
không còn phụ thuộc rất nhiều vào ý thức chấp hành của người dân. Những năm
vừa qua, cùng với sự phát triển của kinh tế - xã hội đất nước, trình độ dân trí
được nâng cao, người dân ngày càng hiểu biết và có ý thức tôn trọng pháp luật.
Tuy nhiên, cũng còn không ít thành phần coi thường pháp luật, tình trạng vi
phạm pháp luật vẫn còn xảy ra phổ biến trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội,
lĩnh cực thừa kế cũng không phải là một ngoại lệ. Dưới đây là một minh chứng
rõ nét và cụ thể4
:
Ông bà Quận, Nhị có 06 người con. Ông Quận mất năm 1965, đến năm
2013 bà Nhị cũng qua đời. Tài sản của ông, bà tạo lập được lúc còn sống là một
căn nhà. Căn nhà này bà Nhị đã ủy quyền cho con là ông Hùng và vợ ông đứng
tên. Theo như các anh chị của ông Hùng thì vào thời điểm đó, ông Hùng đã làm
bản cam kết đồng ý cho ông Hùng đứng tên rồi giả chữ ký các anh chị mình để
làm giấy chứng nhận quyền sở hữu căn nhà trên mà không ai biết.
Vợ chồng Ông Hùng có 03 người con. Vợ Ông Hùng mất năm 1992. Đến
năm 2015, do bất đồng với các con, ông Hùng khởi kiện yêu cầu chia tài sản
4
Vụ án thụ lý số 42/2015/TLST-DS ngày 26/3/2015 của Tòa án nhân dân huyện Ngọc Hồi.

20. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
18
chung vì thời hiệu khởi kiện thừa kế đã không còn. Biết được vụ việc, các anh
chị của ông Hùng cũng khởi kiện ông.
Trong vụ việc trên, ông Hùng cho rằng ngôi nhà này là tài sản riêng của vợ
chồng ông, sau khi vợ ông mất trở thành tài sản thừa kế của ông và các con ông,
nên đây chỉ là tranh chấp giữa ông và các con của ông chứ không liên quan đến
các anh chị của ông. Bất mãn với việc tranh giành tài sản do cha mẹ để lại của
ông Hùng, các anh chị nhiều lần chửi bới, sỉ vả gia đình ông, trong những buổi
hòa giải Tòa tổ chức, các đương sự tỏ ra bất hợp tác, khiến cho thẩm phán không
thể thực hiện hòa giải được.
Thông qua vụ án trên, có thể thấy việc ông Hùng giả mạo chữ ký của các
anh chị của ông là một hành vi vi phạm pháp luật đặc biệt nghiêm trọng, thể hiện
mục đích rất rõ ràng đó là ông muốn chiếm đoạt di sản thừa kế mà cha mẹ ông để
lại, đã được tính trước và thực hiện bằng thủ đoạn rất tinh vi. Những vi phạm như
thế này sẽ gây ra không ít khó khăn cho cơ quan có thẩm quyền trong quá trình
giải quyết vụ án, xâm phạm nghiêm trọng đến quyền lợi của người khác.
- Năng lực của một bộ phận cán bộ công chức còn yếu kém
Vụ án trên cũng đặt ra mối quan tâm thực sự về năng lực cũng như thái độ
làm việc của không ít cán bộ, công chức nhà nước. Việc ông Hùng giả mạo
chữ ký của cả 05 anh chị mình mà vẫn qua mặt được những cán bộ có thẩm
quyền làm công tác đăng ký quyền sở hữu nhà là một sai sót rất nghiêm
trọng và xảy ra không ít trong thời gian vừa qua. Đội ngũ công chức cần
phải được trang bị đầy đủ kiến thức chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp.
Trong từng nhiệm vụ của mình, mỗi người cán bộ cần phải ý thức được
tầm quan trọng của việc phải thật sự tỉnh táo, cân nhắc kỹ lưỡng và đưa ra
những quyết định đúng đắn, không thể làm việc kiểu “cưỡi ngựa xem hoa”,
làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân.

21. Vũ Thị Hoa - Báo cáo Thực tập tốt nghiệp
19
Chương 3: KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT DÂN SỰ
VIỆT NAM ĐỐI VỚI THỜI HIỆU KHỞI KIỆN THỪA KẾ TẠI
TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN NGỌC HỒI TỈNH KON TUM
3.1.Kiến nghị sửa đổi quy định của pháp luật dân sự Việt Nam