SlideShare a Scribd company logo
BAB 4 
SENI TEATER NON 
TRADISIONAL
Teater Transisi (Modern) 
Teater Transisi adalah penamaan atas kelompok teater 
pada periode saat teater tradisional mulai mengalami 
perubahan karena pengaruh budaya lain. Kelompok teater 
yang masih tergolong kelompok teater tradisional dengan 
model garapan memasukkan unsur-unsur teknik teater Barat, 
dinamakan teater bangsawan. Perubahan tersebut terletak 
pada cerita yang sudah mulai ditulis, meskipun masih dalam 
wujud cerita ringkas atau outline story (garis besar cerita per 
adegan). Cara penyajian cerita dengan menggunakan 
panggung dan dekorasi. Mulai memperhitungkan teknik yang 
mendukung pertunjukan. Pada periode transisi inilah teater 
tradisional berkenalan dengan teater non-tradisi.
Teater Transisi (Modern) 
Selain pengaruh dari teater bangsawan, teater tradisional 
berkenalan juga dengan teater Barat yang dipentaskan oleh 
orang-orang Belanda di Indonesia sekitar tahun 1805 yang 
kemudian berkembang hingga di Betawi (Batavia) dan 
mengawali berdirinya gedung Schouwburg pada tahun 1821 
(Sekarang Gedung Kesenian Jakarta). 
Perkenalan masyarakat Indonesia pada teater non-tradisi 
dimulai sejak Agust Mahieu mendirikan Komedie Stamboel di 
Surabaya pada tahun 1891, yang pementasannya secara 
teknik telah banyak mengikuti budaya dan teater Barat 
(Eropa), yang pada saat itu masih belum menggunakan naskah 
drama/lakon.
Teater Transisi (Modern) 
Dilihat dari segi sastra, mulai mengenal sastra lakon 
dengan diperkenalkannya lakon yang pertama yang ditulis 
oleh orang Belanda F.Wiggers yang berjudul Lelakon Raden 
Beij Soerio Retno, pada tahun 1901. Kemudian disusul oleh 
Lauw Giok Lan lewat Karina Adinda, Lelakon Komedia Hindia 
Timoer (1913), dan lain-lainnya, yang menggunakan bahasa 
Melayu Rendah. 
Setelah Komedie Stamboel didirikan muncul kelompok 
sandiwara seperti Sandiwara Dardanella (The Malay Opera 
Dardanella) yang didirikan Willy Klimanoff alias A. Pedro pada 
tanggal 21 Juni 1926. Kemudian lahirlah kelompok sandiwara 
lain, seperti Opera Stambul, Komidi Bangsawan, Indra 
Bangsawan, Sandiwara Orion, Opera Abdoel Moeloek, 
Sandiwara Tjahaja Timoer, dan lain sebagainya.
Teater Transisi (Modern) 
Ciri-ciri teater modern: 
a. Tidak lagi bersifat improvisasi, naskah sudah 
mulai membagi peran 
b. Tidak lagi mengandalkan senii tari dan lagu 
c. Struktur lagunya tidak lagii statis, tetapi 
disesuaikan dengan perkembangan lakon atau 
cerita sastra
Teater Transisi (Modern) 
Teater modern memiliki sifat segitiga hubungan 
yaitu naskah, pementasan dan penonton. Teater 
modern terdiri atas teater modern konvensional dan 
teater modern eksperimental. 
Contoh teater modern: 
a. Bengkel teater Rendra di yogyakarta 
b. Teater popular didirikan Teguh Karya 
c. Teater Koma dipimpin Nano Riantiarno 
d. Teater Mandiri didirikan Putu Wijaya 
e. Bengkel Muda Surabaya pimpinan Akudiat dari 
Surabaya
Struktur Teater Modern 
Struktur pertunjukan seni teater modern Indonesia 
a. Plot merupakan jalinan cerita 
b. Penokohan dan perwatakan 
c. Penulis lakon sudah menggambarkan perwatakan tokohnya. 
Dalam keterkaitan penokohan dan perwatakan terdapat tokoh 
protagonist, tokoh antagonis dan tokoh pembantu. 
d. Dialog
Struktur Teater Modern 
e. Ciri khas suatu drama adalah naskah yang berbentuk 
percakapan atau dialog yang berbentuk lisan dan komunikatif 
dan bukan ragam bahasa tulis. 
f. Setting biasanya disebut latar cerita. Setting meliputi tiga 
dimensi, yaitu tempat, ruang dan waktu. 
g. Tema merupakan gagasan pokok yang terkandung dalam 
drama. Tema berhubungan dengan premisdrama yang 
berhubungan dengan nada dasar dan sudut pandang 
pengarang. 
h. Amanat atau pesan pengarang

More Related Content

What's hot

Macam2 drama dan perkembangan drama arab
Macam2 drama dan perkembangan drama arabMacam2 drama dan perkembangan drama arab
Macam2 drama dan perkembangan drama arab
weny maniez
 
PELUKIS TERKENAL DI DUNIA DAN DI INDONESIA POWE POINT
PELUKIS TERKENAL DI DUNIA DAN DI INDONESIA POWE POINTPELUKIS TERKENAL DI DUNIA DAN DI INDONESIA POWE POINT
PELUKIS TERKENAL DI DUNIA DAN DI INDONESIA POWE POINT
AdeliaShafira
 
KAJIAN DRAMA ABSURD & REALIS DENGAN MODEL PENGKAJIAN SOSIOLOGI SASTRA
KAJIAN DRAMA ABSURD & REALIS DENGAN MODEL PENGKAJIAN SOSIOLOGI SASTRAKAJIAN DRAMA ABSURD & REALIS DENGAN MODEL PENGKAJIAN SOSIOLOGI SASTRA
KAJIAN DRAMA ABSURD & REALIS DENGAN MODEL PENGKAJIAN SOSIOLOGI SASTRA
Dedi Irawan
 
PELUKIS MAESTRO DI DUNIA POWRPOINT
PELUKIS MAESTRO DI DUNIA POWRPOINT PELUKIS MAESTRO DI DUNIA POWRPOINT
PELUKIS MAESTRO DI DUNIA POWRPOINT
AdeliaShafira
 
Tari dan teater
Tari dan teaterTari dan teater
Tari dan teater
Kua Sumbersuko Lumajang
 
MACAM-MACAM TEATER TRADISIONAL
MACAM-MACAM TEATER TRADISIONALMACAM-MACAM TEATER TRADISIONAL
MACAM-MACAM TEATER TRADISIONAL
Risdiana Damayanti
 
Jenis teater tradisional nusantara by DF4
Jenis teater tradisional nusantara by DF4Jenis teater tradisional nusantara by DF4
Jenis teater tradisional nusantara by DF4
Dhan_DF4
 
Seni ppt
Seni pptSeni ppt
Seni ppt
Jab'z Thea
 

What's hot (8)

Macam2 drama dan perkembangan drama arab
Macam2 drama dan perkembangan drama arabMacam2 drama dan perkembangan drama arab
Macam2 drama dan perkembangan drama arab
 
PELUKIS TERKENAL DI DUNIA DAN DI INDONESIA POWE POINT
PELUKIS TERKENAL DI DUNIA DAN DI INDONESIA POWE POINTPELUKIS TERKENAL DI DUNIA DAN DI INDONESIA POWE POINT
PELUKIS TERKENAL DI DUNIA DAN DI INDONESIA POWE POINT
 
KAJIAN DRAMA ABSURD & REALIS DENGAN MODEL PENGKAJIAN SOSIOLOGI SASTRA
KAJIAN DRAMA ABSURD & REALIS DENGAN MODEL PENGKAJIAN SOSIOLOGI SASTRAKAJIAN DRAMA ABSURD & REALIS DENGAN MODEL PENGKAJIAN SOSIOLOGI SASTRA
KAJIAN DRAMA ABSURD & REALIS DENGAN MODEL PENGKAJIAN SOSIOLOGI SASTRA
 
PELUKIS MAESTRO DI DUNIA POWRPOINT
PELUKIS MAESTRO DI DUNIA POWRPOINT PELUKIS MAESTRO DI DUNIA POWRPOINT
PELUKIS MAESTRO DI DUNIA POWRPOINT
 
Tari dan teater
Tari dan teaterTari dan teater
Tari dan teater
 
MACAM-MACAM TEATER TRADISIONAL
MACAM-MACAM TEATER TRADISIONALMACAM-MACAM TEATER TRADISIONAL
MACAM-MACAM TEATER TRADISIONAL
 
Jenis teater tradisional nusantara by DF4
Jenis teater tradisional nusantara by DF4Jenis teater tradisional nusantara by DF4
Jenis teater tradisional nusantara by DF4
 
Seni ppt
Seni pptSeni ppt
Seni ppt
 

Similar to Bab 4

48891167 jenis-jenis-teater
48891167 jenis-jenis-teater48891167 jenis-jenis-teater
48891167 jenis-jenis-teater
Rudi Santoso
 
BAB 7 konsep ,teknik dan prosedur seni teater
BAB 7 konsep ,teknik dan prosedur seni teaterBAB 7 konsep ,teknik dan prosedur seni teater
BAB 7 konsep ,teknik dan prosedur seni teater
Agustinus791932
 
Bab 4
Bab 4Bab 4
Bab 4
kyuhyunnn
 
Slide teater
Slide teaterSlide teater
Slide teater
Ismail Noh
 
Bab 8 Kelas X Seni Budaya
Bab 8 Kelas X Seni BudayaBab 8 Kelas X Seni Budaya
Bab 8 Kelas X Seni Budaya
Bayu Ariantika Irsan
 
Bab 4
Bab 4Bab 4
Bab 4
Tika Mazda
 
Sejarah Perkembangan Drama Di Dunia dan Malaysia
Sejarah Perkembangan Drama Di Dunia dan MalaysiaSejarah Perkembangan Drama Di Dunia dan Malaysia
Sejarah Perkembangan Drama Di Dunia dan Malaysia
ArifahAzlanShah2
 
MODUL IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
MODUL IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORERMODUL IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
MODUL IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
ppghybrid4
 
Gaya penceritaan
Gaya penceritaanGaya penceritaan
Gaya penceritaan
Ismail Noh
 
PPT IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
PPT IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORERPPT IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
PPT IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
ppghybrid4
 
Materi teater-kelas-xii-semester-2
Materi teater-kelas-xii-semester-2Materi teater-kelas-xii-semester-2
Materi teater-kelas-xii-semester-2
HasanNz HasanNz
 
Ppt hakikat teater
Ppt hakikat teaterPpt hakikat teater
Ppt hakikat teater
Cha-cha Taulanys
 
RAGAM BENTUK PEMANGGUNGAN PUISI
RAGAM BENTUK PEMANGGUNGAN PUISIRAGAM BENTUK PEMANGGUNGAN PUISI
RAGAM BENTUK PEMANGGUNGAN PUISI
University of Singaperbangsa Karawang
 
Ppt drama
Ppt dramaPpt drama
PPT IV SENI BUDAYA KB 1: KONSEP SENI TEATER: UNSUR, JENIS, DAN ESTETIKA
PPT IV SENI BUDAYA KB 1: KONSEP SENI TEATER: UNSUR, JENIS, DAN ESTETIKAPPT IV SENI BUDAYA KB 1: KONSEP SENI TEATER: UNSUR, JENIS, DAN ESTETIKA
PPT IV SENI BUDAYA KB 1: KONSEP SENI TEATER: UNSUR, JENIS, DAN ESTETIKA
ppghybrid4
 

Similar to Bab 4 (16)

Ppt seni budaya
Ppt seni budayaPpt seni budaya
Ppt seni budaya
 
48891167 jenis-jenis-teater
48891167 jenis-jenis-teater48891167 jenis-jenis-teater
48891167 jenis-jenis-teater
 
BAB 7 konsep ,teknik dan prosedur seni teater
BAB 7 konsep ,teknik dan prosedur seni teaterBAB 7 konsep ,teknik dan prosedur seni teater
BAB 7 konsep ,teknik dan prosedur seni teater
 
Bab 4
Bab 4Bab 4
Bab 4
 
Slide teater
Slide teaterSlide teater
Slide teater
 
Bab 8 Kelas X Seni Budaya
Bab 8 Kelas X Seni BudayaBab 8 Kelas X Seni Budaya
Bab 8 Kelas X Seni Budaya
 
Bab 4
Bab 4Bab 4
Bab 4
 
Sejarah Perkembangan Drama Di Dunia dan Malaysia
Sejarah Perkembangan Drama Di Dunia dan MalaysiaSejarah Perkembangan Drama Di Dunia dan Malaysia
Sejarah Perkembangan Drama Di Dunia dan Malaysia
 
MODUL IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
MODUL IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORERMODUL IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
MODUL IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
 
Gaya penceritaan
Gaya penceritaanGaya penceritaan
Gaya penceritaan
 
PPT IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
PPT IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORERPPT IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
PPT IV SENI BUDAYA KB 2: TEATER TRADISIONAL, MODERN, DAN KONTEMPORER
 
Materi teater-kelas-xii-semester-2
Materi teater-kelas-xii-semester-2Materi teater-kelas-xii-semester-2
Materi teater-kelas-xii-semester-2
 
Ppt hakikat teater
Ppt hakikat teaterPpt hakikat teater
Ppt hakikat teater
 
RAGAM BENTUK PEMANGGUNGAN PUISI
RAGAM BENTUK PEMANGGUNGAN PUISIRAGAM BENTUK PEMANGGUNGAN PUISI
RAGAM BENTUK PEMANGGUNGAN PUISI
 
Ppt drama
Ppt dramaPpt drama
Ppt drama
 
PPT IV SENI BUDAYA KB 1: KONSEP SENI TEATER: UNSUR, JENIS, DAN ESTETIKA
PPT IV SENI BUDAYA KB 1: KONSEP SENI TEATER: UNSUR, JENIS, DAN ESTETIKAPPT IV SENI BUDAYA KB 1: KONSEP SENI TEATER: UNSUR, JENIS, DAN ESTETIKA
PPT IV SENI BUDAYA KB 1: KONSEP SENI TEATER: UNSUR, JENIS, DAN ESTETIKA
 

More from Tika Mazda

K11 s1 bs senbud
K11 s1 bs senbudK11 s1 bs senbud
K11 s1 bs senbud
Tika Mazda
 
K11 bg sen bud
K11 bg sen budK11 bg sen bud
K11 bg sen bud
Tika Mazda
 
Senbud x bs
Senbud x bsSenbud x bs
Senbud x bs
Tika Mazda
 
Senbud x bg
Senbud x bgSenbud x bg
Senbud x bg
Tika Mazda
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
Tika Mazda
 
Bab 2
Bab 2Bab 2
Bab 2
Tika Mazda
 
Bab 1
Bab 1Bab 1
Bab 1
Tika Mazda
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
Tika Mazda
 
Bab 2
Bab 2Bab 2
Bab 2
Tika Mazda
 
Bab 11
Bab 11Bab 11
Bab 11
Tika Mazda
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
Tika Mazda
 
Bab 2
Bab 2Bab 2
Bab 2
Tika Mazda
 
Bab 1
Bab 1Bab 1
Bab 1
Tika Mazda
 
Bab 2
Bab 2Bab 2
Bab 2
Tika Mazda
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
Tika Mazda
 
Bab 4
Bab 4Bab 4
Bab 4
Tika Mazda
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
Tika Mazda
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
Tika Mazda
 
Bab 2
Bab 2Bab 2
Bab 2
Tika Mazda
 
Bab 1
Bab 1Bab 1
Bab 1
Tika Mazda
 

More from Tika Mazda (20)

K11 s1 bs senbud
K11 s1 bs senbudK11 s1 bs senbud
K11 s1 bs senbud
 
K11 bg sen bud
K11 bg sen budK11 bg sen bud
K11 bg sen bud
 
Senbud x bs
Senbud x bsSenbud x bs
Senbud x bs
 
Senbud x bg
Senbud x bgSenbud x bg
Senbud x bg
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
 
Bab 2
Bab 2Bab 2
Bab 2
 
Bab 1
Bab 1Bab 1
Bab 1
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
 
Bab 2
Bab 2Bab 2
Bab 2
 
Bab 11
Bab 11Bab 11
Bab 11
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
 
Bab 2
Bab 2Bab 2
Bab 2
 
Bab 1
Bab 1Bab 1
Bab 1
 
Bab 2
Bab 2Bab 2
Bab 2
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
 
Bab 4
Bab 4Bab 4
Bab 4
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
 
Bab 3
Bab 3Bab 3
Bab 3
 
Bab 2
Bab 2Bab 2
Bab 2
 
Bab 1
Bab 1Bab 1
Bab 1
 

Recently uploaded

Modul 3.2. Pemimpin dalam Pengelolaan Sumber Daya - Final (1).pdf
Modul 3.2. Pemimpin dalam Pengelolaan Sumber Daya - Final (1).pdfModul 3.2. Pemimpin dalam Pengelolaan Sumber Daya - Final (1).pdf
Modul 3.2. Pemimpin dalam Pengelolaan Sumber Daya - Final (1).pdf
MiftaJohanDaehanJo
 
Makalah Bahasa Arab. Inna waahwa Tuha .Kelompok 4
Makalah Bahasa Arab. Inna waahwa Tuha .Kelompok 4Makalah Bahasa Arab. Inna waahwa Tuha .Kelompok 4
Makalah Bahasa Arab. Inna waahwa Tuha .Kelompok 4
renaldifebriansyahed
 
1.1.d.2. Refleksi - Framework dan Model-model Refleksi.pdf
1.1.d.2. Refleksi - Framework dan Model-model Refleksi.pdf1.1.d.2. Refleksi - Framework dan Model-model Refleksi.pdf
1.1.d.2. Refleksi - Framework dan Model-model Refleksi.pdf
sonymoita41
 
Ppt tentang Deret tak hingga, deret pangkat
Ppt tentang Deret tak hingga, deret pangkatPpt tentang Deret tak hingga, deret pangkat
Ppt tentang Deret tak hingga, deret pangkat
nadazaki20
 
WA 081388333722 Jual Dildo Penis IKat Pinggang Di Surabaya Cod
WA 081388333722 Jual Dildo Penis IKat Pinggang Di Surabaya CodWA 081388333722 Jual Dildo Penis IKat Pinggang Di Surabaya Cod
WA 081388333722 Jual Dildo Penis IKat Pinggang Di Surabaya Cod
ajongshopp
 
Pedoman BOS Kinerja Sekolah Prestasi Tahun 2024.pdf
Pedoman BOS Kinerja Sekolah Prestasi Tahun 2024.pdfPedoman BOS Kinerja Sekolah Prestasi Tahun 2024.pdf
Pedoman BOS Kinerja Sekolah Prestasi Tahun 2024.pdf
sigitpurwanto62
 
Wen4D Daftar Situs Slot Gacor Gampang Maxwin Terbaru Hari Ini
Wen4D Daftar Situs Slot Gacor Gampang Maxwin Terbaru Hari IniWen4D Daftar Situs Slot Gacor Gampang Maxwin Terbaru Hari Ini
Wen4D Daftar Situs Slot Gacor Gampang Maxwin Terbaru Hari Ini
Wen4D
 
VIII PENDAFTARAN DAN PERALIHAN HAK ATAS TANAH.ppt
VIII PENDAFTARAN DAN PERALIHAN HAK ATAS TANAH.pptVIII PENDAFTARAN DAN PERALIHAN HAK ATAS TANAH.ppt
VIII PENDAFTARAN DAN PERALIHAN HAK ATAS TANAH.ppt
MuhammadAmin350497
 
Games Tebak Lagu Untuk Ice Breaking Presentasi
Games Tebak Lagu Untuk Ice Breaking PresentasiGames Tebak Lagu Untuk Ice Breaking Presentasi
Games Tebak Lagu Untuk Ice Breaking Presentasi
RayAhmed5
 

Recently uploaded (9)

Modul 3.2. Pemimpin dalam Pengelolaan Sumber Daya - Final (1).pdf
Modul 3.2. Pemimpin dalam Pengelolaan Sumber Daya - Final (1).pdfModul 3.2. Pemimpin dalam Pengelolaan Sumber Daya - Final (1).pdf
Modul 3.2. Pemimpin dalam Pengelolaan Sumber Daya - Final (1).pdf
 
Makalah Bahasa Arab. Inna waahwa Tuha .Kelompok 4
Makalah Bahasa Arab. Inna waahwa Tuha .Kelompok 4Makalah Bahasa Arab. Inna waahwa Tuha .Kelompok 4
Makalah Bahasa Arab. Inna waahwa Tuha .Kelompok 4
 
1.1.d.2. Refleksi - Framework dan Model-model Refleksi.pdf
1.1.d.2. Refleksi - Framework dan Model-model Refleksi.pdf1.1.d.2. Refleksi - Framework dan Model-model Refleksi.pdf
1.1.d.2. Refleksi - Framework dan Model-model Refleksi.pdf
 
Ppt tentang Deret tak hingga, deret pangkat
Ppt tentang Deret tak hingga, deret pangkatPpt tentang Deret tak hingga, deret pangkat
Ppt tentang Deret tak hingga, deret pangkat
 
WA 081388333722 Jual Dildo Penis IKat Pinggang Di Surabaya Cod
WA 081388333722 Jual Dildo Penis IKat Pinggang Di Surabaya CodWA 081388333722 Jual Dildo Penis IKat Pinggang Di Surabaya Cod
WA 081388333722 Jual Dildo Penis IKat Pinggang Di Surabaya Cod
 
Pedoman BOS Kinerja Sekolah Prestasi Tahun 2024.pdf
Pedoman BOS Kinerja Sekolah Prestasi Tahun 2024.pdfPedoman BOS Kinerja Sekolah Prestasi Tahun 2024.pdf
Pedoman BOS Kinerja Sekolah Prestasi Tahun 2024.pdf
 
Wen4D Daftar Situs Slot Gacor Gampang Maxwin Terbaru Hari Ini
Wen4D Daftar Situs Slot Gacor Gampang Maxwin Terbaru Hari IniWen4D Daftar Situs Slot Gacor Gampang Maxwin Terbaru Hari Ini
Wen4D Daftar Situs Slot Gacor Gampang Maxwin Terbaru Hari Ini
 
VIII PENDAFTARAN DAN PERALIHAN HAK ATAS TANAH.ppt
VIII PENDAFTARAN DAN PERALIHAN HAK ATAS TANAH.pptVIII PENDAFTARAN DAN PERALIHAN HAK ATAS TANAH.ppt
VIII PENDAFTARAN DAN PERALIHAN HAK ATAS TANAH.ppt
 
Games Tebak Lagu Untuk Ice Breaking Presentasi
Games Tebak Lagu Untuk Ice Breaking PresentasiGames Tebak Lagu Untuk Ice Breaking Presentasi
Games Tebak Lagu Untuk Ice Breaking Presentasi
 

Bab 4

  • 1. BAB 4 SENI TEATER NON TRADISIONAL
  • 2. Teater Transisi (Modern) Teater Transisi adalah penamaan atas kelompok teater pada periode saat teater tradisional mulai mengalami perubahan karena pengaruh budaya lain. Kelompok teater yang masih tergolong kelompok teater tradisional dengan model garapan memasukkan unsur-unsur teknik teater Barat, dinamakan teater bangsawan. Perubahan tersebut terletak pada cerita yang sudah mulai ditulis, meskipun masih dalam wujud cerita ringkas atau outline story (garis besar cerita per adegan). Cara penyajian cerita dengan menggunakan panggung dan dekorasi. Mulai memperhitungkan teknik yang mendukung pertunjukan. Pada periode transisi inilah teater tradisional berkenalan dengan teater non-tradisi.
  • 3. Teater Transisi (Modern) Selain pengaruh dari teater bangsawan, teater tradisional berkenalan juga dengan teater Barat yang dipentaskan oleh orang-orang Belanda di Indonesia sekitar tahun 1805 yang kemudian berkembang hingga di Betawi (Batavia) dan mengawali berdirinya gedung Schouwburg pada tahun 1821 (Sekarang Gedung Kesenian Jakarta). Perkenalan masyarakat Indonesia pada teater non-tradisi dimulai sejak Agust Mahieu mendirikan Komedie Stamboel di Surabaya pada tahun 1891, yang pementasannya secara teknik telah banyak mengikuti budaya dan teater Barat (Eropa), yang pada saat itu masih belum menggunakan naskah drama/lakon.
  • 4. Teater Transisi (Modern) Dilihat dari segi sastra, mulai mengenal sastra lakon dengan diperkenalkannya lakon yang pertama yang ditulis oleh orang Belanda F.Wiggers yang berjudul Lelakon Raden Beij Soerio Retno, pada tahun 1901. Kemudian disusul oleh Lauw Giok Lan lewat Karina Adinda, Lelakon Komedia Hindia Timoer (1913), dan lain-lainnya, yang menggunakan bahasa Melayu Rendah. Setelah Komedie Stamboel didirikan muncul kelompok sandiwara seperti Sandiwara Dardanella (The Malay Opera Dardanella) yang didirikan Willy Klimanoff alias A. Pedro pada tanggal 21 Juni 1926. Kemudian lahirlah kelompok sandiwara lain, seperti Opera Stambul, Komidi Bangsawan, Indra Bangsawan, Sandiwara Orion, Opera Abdoel Moeloek, Sandiwara Tjahaja Timoer, dan lain sebagainya.
  • 5. Teater Transisi (Modern) Ciri-ciri teater modern: a. Tidak lagi bersifat improvisasi, naskah sudah mulai membagi peran b. Tidak lagi mengandalkan senii tari dan lagu c. Struktur lagunya tidak lagii statis, tetapi disesuaikan dengan perkembangan lakon atau cerita sastra
  • 6. Teater Transisi (Modern) Teater modern memiliki sifat segitiga hubungan yaitu naskah, pementasan dan penonton. Teater modern terdiri atas teater modern konvensional dan teater modern eksperimental. Contoh teater modern: a. Bengkel teater Rendra di yogyakarta b. Teater popular didirikan Teguh Karya c. Teater Koma dipimpin Nano Riantiarno d. Teater Mandiri didirikan Putu Wijaya e. Bengkel Muda Surabaya pimpinan Akudiat dari Surabaya
  • 7. Struktur Teater Modern Struktur pertunjukan seni teater modern Indonesia a. Plot merupakan jalinan cerita b. Penokohan dan perwatakan c. Penulis lakon sudah menggambarkan perwatakan tokohnya. Dalam keterkaitan penokohan dan perwatakan terdapat tokoh protagonist, tokoh antagonis dan tokoh pembantu. d. Dialog
  • 8. Struktur Teater Modern e. Ciri khas suatu drama adalah naskah yang berbentuk percakapan atau dialog yang berbentuk lisan dan komunikatif dan bukan ragam bahasa tulis. f. Setting biasanya disebut latar cerita. Setting meliputi tiga dimensi, yaitu tempat, ruang dan waktu. g. Tema merupakan gagasan pokok yang terkandung dalam drama. Tema berhubungan dengan premisdrama yang berhubungan dengan nada dasar dan sudut pandang pengarang. h. Amanat atau pesan pengarang