Ahisan test2015

1. “АХИСАН ШАТНЫ НББ” хичээлийн хяналтын ажлын
цахим сан-2014 он
Хичээлийн код: ВА-369
Хичээлийн нэр: Ахисан шатны НББ
Хичээлийн кредит: 3
Бүлэг № 1. Нөхөрлөлийн бүртгэл
Мэдлэг шалгах даалгавар
1. Нөхөрлөлөөс гишүүн гарах үед капиталын дансны үлдэгдлээсээ бага төлбөр авах үед бусад
гишүүд нь түүнд зөрүүгээр шагнал өгнө.
a. Үнэн b. Худал
2.Гишүүд нь нөхөрлөлөөс мөнгө зээлсэн тохиолдолд түүнийг татан авалт гэж бүртгэнэ.
a. Үнэн
b. Худал
3.Шинэ гишүүний оруулж буй хөрөнгийг дансны үнээр бүртгэнэ.
a. Үнэн
b. Худал
4.Зарим гишүүд нь бүрэн хариуцлагатай нөхөрлөлийн нэг гишүүн нь нас барах болон нөхөрлөлөөс
гарах үед уг нөхөрлөл татан буугдана.
a. Үнэн
b. Худал
5. Бүрэн хариуцлагатай гишүүн нь зөвхөн өөрийн эд хөрөнгөөр өр төлбөрөө барагдуулна.
a. Үнэн
b. Худал
6.Нөхөрлөлийн цэвэр хөрөнгийн дансны үнэ, зах зээлийн үнээс ялгаатай тохиолдолд гүүдвиллийн
аргыг хэрэглэнэ.
a. Үнэн
b. Худал
7.Гадаад улсад байгуулагдсан нөхөрлөл Монгол улсын нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулахаар
бол Монгол улсын хууль тогтоомжийг дагаж мөрдөнө.
a. Үнэн
b. Худал

2. 8. Нөхөрлөл татан буугдах үед хамгийн их капиталын дансны үлдэгдэлтэй гишүүнд мөнгөн
төлбөрийг бүрэн олгоно.
a. Үнэн
b. Худал
9. Гишүүдийн капиталын дансны дундаж үлдэгдэл нь тайлант хугацааны эцэс дэх гишүүдийн
капитал дансны үлдэгдэлтэй тэнцүү байна.
a. Үнэн
b. Худал
10.Гүүдвэллийн арга нь нөхөрлөлд элссэн шинэ гишүүний оруулсан хөрөнгийн зах зээлийн үнэ нь
анхны өртгөөсөө их үед шинэ гишүүнд ашигтай.
a. Үнэн
b. Худал
Зөв хариултыг дугуйл
11. Дараах тохиолдолд нөхөрлөл татан буугдахгүй
a) Гэрээнд заасан хугацаа дууссан
b) Нөхөрлөл төлбөрийн чадваргүй болсон
c) Шинэ гишүүд нөхөрлөлд элссэн
d) Аль нэг гишүүн нөхөрлөлөөс гарсан
12. Нөхөрлөл нь гишүүнээсээ мөнгө зээлсэн тохиолдолд дараах байдлаар бүртгэнэ.
a) Нэмэлт хөрөнгө оруулалт
b) Гишүүнээс авах авлага
c) Гишүүний татан авалт
d) Гишүүнд өгөх өглөг
13. Бүрэн хариуцлагатай нөхөрлөлийг удирдах төлөөлөх эрх:
a) Гишүүн болгонд байх
b) Шинээр элссэн гишүүнд байх
c) Аль нь ч биш
14. Хэрэв нэг гишүүн өөрийн капиталын эзэмшлийн хувиа шинэ гишүүнд худалдвал:
a) Нийт хөрөнгө болон капитал өсөх
b) Нийт хөрөнгө болон капиталд өөрчлөлт орохгүй
c) Нийт хөрөнгө болон капитал буурна
15. “BC” нөхөрлөл нь B, C гэсэн 2 гишүүнтэй. Цалин, шагналын дараах цэвэр ашиг В гишүүнд олгох
шагналаас 5 дахин их. Нөхөрлөлийн гишүүд тус бүр тодорхой хэмжээний цалин авдаг. Цалин,
шагналын дараах цэвэр ашгаас В гишүүнд 20%, С гишүүнд 30%-ийн шагнал олгоно. В, С хоёрт
олгосон шагнал нийт 40000 төг. Цалин шагналын дараах цэвэр ашигтай тэнцүү хэмжээний цалинг
В-д 62.5%, С-д 37.5 %-иар тус тус хуваарилсан. Үлдэгдэл цэвэр ашиг, алдагдлыг 40:60 гэсэн
харьцаагаар хуваарилна. В гишүүнд хэдий хэмжээний шагнал хуваарилах вэ?
a) 15000
b) 20000
c) 16000
d) 0

3. 16. Цалингийн дараах цэвэр ашиг хэд вэ?
a) 100000
b) 40000
c) 200000
d) 120000
17. Хуваарилагдах цэвэр ашиг, алдагдал хэд вэ?
a) 250000
b) 150000
c) 200000
d) 40000
18. С гишүүнл нийт хэдий хэмжээний цэвэр ашиг, алдагдал хуваарилах вэ?
a) 102000
b) 108000
c) 105000
d) 111000
19. Нөхөрлөлийг дараах үндэслэлээр улсын бүртгэлд бүртгэхээс татгалзана. Үүнд: бурууг ол.
a) Нөхөрлөлийн хуульд заасан журмын дагуу гэрээ, дүрмээ батлаагүй
b) Үйл ажиллагаа явуулах чиглэлээ тодорхой заасан бол
c) Үүсгэн байгуулагч нь эрх зүйн чадамжгүй
d) Оноосон нэр давхардсан
20. Шүүх нөхөрлөлийг дараах үндэслэлээр татан буулгана. Бурууг ол
a) Дампуурсан
b) Нэг ч гишүүн үлдээгүй
c) Зохион байгуулалтын төрөл хэлэрээ өөрчилсөн
d) Хуулийг удаа дараа буюу ноцтой зөрчсөн
Олон сонголтуудаас зөвхөн зөв хариултыг олж дугуйлна уу.
21. Нөхөрлөлийн гишүүний ерөнхий дэвтэрт дорх дансдын аль нь хамаарахгүй вэ?
a) Гишүүний капитал
b) Гишүүний хуримтлагдсан ашиг
c) Гишүүний татан авалт
d) Гишүүнээс авах зээлийн авлага
e) Дээрх бүгд хамаарна.
22. Шинэ гишүүн нөхөрлөлд элсэхдээ оруулсан хөрөнгө нь түүний эзэмших капиталаас зөрүүтэй
байсан ба гүүдвил бүртгэгдээгүй. Энэ тохиолдолд шинэ гишүүний капиталын үлдэгдэл, оруулсан
мөнгөн хөрөнгийн зөрүүг дараах байдлаар бүртгэнэ.
a) Ашиг, алдагдал хуваарилах хуучин харьцаанд үндэслэн хуучин гишүүдийн капиталын
дансны дебетэд
b) Ашиг алдагдал хуваарилах хуучин харьцаанд үндэслэн хуучин гишүүдийн капиталын
дансны кредитэд
c) Ашиг алдагдал хуваарилах шинэ харьцаанд үндэслэн хуучин гишүүдийн капиталын дансны
кредитэд
d) Ашиг алдагдал хуваарилах хуучин харьцаанд үндэслэн хуучин гишүүдийн дебетэд эсвэл
кредитэд

4. 23. Нөхөрлөлөөс гарсан гишүүний хүлээн авсан мөнгө түүний капиталын данснаас зөрүүтэй
тохиолдолд зөрүүг нь (гүүдвил бүртгээгүй)
a) Хэрэв төлсөн мөнгө гарсан гишүүний капиталын дансны үлдэгдлээс илүү байвал үлдсэн
гишүүдийн капиталын дансны дебетэд
b) Хэрэв төлсөн мөнгө нь гарсан гишүүний капиталын дансны үлдэгдлээс илүү байвал үлдсэн
гишүүдийн капиталын дансны кредитэд
c) Хэрэв төлсөн мөнгө гарсан гишүүний капиталын дансны үлдэгдлээс бага байвал үлдсэн
гишүүдийн капиталын дансны дебетэд
d) Хэрэв төлсөн мөнгөнөөс гарсан гишүүний капиталын дансны үлдэгдэл илүү байвал дутуу
үнэлэгдсэн тухайн хөрөнгийн кредитэд
24. Нөхөрлөл татан буугдах үед гишүүдэд мөнгө хуваарилах төлөвлөгөөг бэлтгэхдээ гишүүнд төлөх
зээлийн өрийг:
a) Бусад өр төлбөр дээр нэмнэ
b) Гишүүний капиталын дансны кредит үлдэгдлээс хасна
c) Гишүүний капиталын дансны кредит үлдэгдэл дээр нэмнэ
d) Тооцоололтод хамааруулахгүй
25. P болон S нар шинэ нөхөрлөл байгуулсан. Р гишүүн 300000-ийн хөрөнгө оруулалт хийж 60%-
ийн эзэмшлийг авсан. S гишүүн 40000 төг -ийн өртөгтэй буюу 70000 төг-ийн зах зээлийн үнэтэй
газар болон 50000 төг-ийн өртөгтэй буюу 90000-ийн зах зээлийн үнэтэй барилгыг хувь нийлүүлсэн.
Энэ үед барилга нь 40000 төг-ийн зээлийн барьцаанд байсан (хугацаа нь болоогүй). S гишүүн
хэдэн төгрөгний хөрөнгө оруулалт нэмж хийх шаардлагатай байна вэ?
a) 40000
b) 80000
c) 110000
d) 15000
Тодорхойлолтыг бичнэ үү
26. Нөхөрлөл гэж юу вэ? Нөхөрлөлийн онцлог
.......................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
27. Ямар нөхөрлөлийг бүх гишүүд нь бүрэн хариуцлагатай нөхөрлөл гэх вэ?
........................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
28. Ямар нөхөрлөлийг зарим гишүүд нь бүрэн хариуцлагатай нөхөрлөл гэх вэ?
........................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
29. Нөхөрлөлийн гэрээнд юуг тусгадаг вэ?
........................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
30. Нөхөрлөл хэдийд татан буугддаг вэ?
........................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................

5. Тестийн хариу:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
a
b
c
d
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
a Хамтын
бизнес
Оруулсан хөрөнгийн
хэмжээгээр
хариуцлага хүлээдэг
Тодорхой үүрэг
хязгаарлагдмал
Капитал
данс
Гэрээний
хугацаа
дуусах
b
c
d
Чадвар шалгах даалгавар:
1. Доорх хүснэгтийг гүйцээн бөглөнө үү.
2. Бүх гишүүд нь бүрэн хариуцлагатай нөхөрлөл зарим гишүүд нь бүрэн хариуцлагатай нөхөрлөл
хоёрын ялгааг тайлбарлана уу?
........................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
3. тохирохтой нь холбо нуу?
А. Энэхүү аргыг нөхөрлөлийн цэвэр хөрөнгийн дансны үнэ болон зах зээлийн үнэ хоёр тэнцүү байх
тохиолдолд ашиглана
Б. Энэхүү аргыг нөхөрлөлийн цэвэр хөрөнгийн дансны үнэ болон зах зээлийн үнэ хоёр ялгаатай
байх тохиолдолд ашиглана.
1. Шагналын арга
2. Гүүдвиллийн арга
А. А1, Б2 B. А2, Б1
4. Нөхөрлөлийг ямар үндэслэлээр улсын бүртгэлд бүртгэхээс татгалзах вэ? Яагаад
........................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
5. Тохирохой нь сонгон тохируул.
А. Анх оруулсан хөрөнгө оруулалтын харьцаанд тулгуурлана
Б. Жилийн эхэн дэх хөрөнгө оруулалтын харьцаанд тулгуурлана.
В. Жилийн эцэст дэх хөрөнгө оруулалтын харьцаанд тулгаарлана.
Нөхөрлөлийнгишүүдтэйхолбоотойданс
Гишүүнийкапиталын
данс
Гишүүнийкапитал
татан авалтынданс

6. Г. Жилийн турш дах капиталын дансны жигнэсэн дундаж үлдэгдлийг тооцоолж, тухайн үлдэгдлийн
харьцаанд тулгуурлана.
1. Жилийн турш дахь капиталыэ дансны дундаж үлдэгдэл
2. Жил бүрийн эцэс дэх капиталын үлдэгдэл
3. Жил бүрийн эхэн дэх капиталын үлдэгдэл
4. Анхны хөрөнгө оруулалт буюу капиталын дүнд
A.a4,б3,в2,г1 б. А3,б2,в1,г4 в. А2,б1,в4,г3 г.а1,б2,в3,г4
6. Нөхөрлөлийн гишүүдийн ашиг, алдагдлыг хуваарилах аргуудыг нэрлэ.
1............................................................................................................................................
2...............................................................................................................................................
3.........................................................................................................................................................
4.........................................................................................................................................................
5........................................................................................................................................................
6.......................................................................................................................................................
7. Орхигдсон зүйлийг нөхөж бичнэ үү?
Нөхөрлөл байгуулах тухай өргөдөлд дор дурьдсан зүйлийг хавсаргана.
1. Үүсгэн байгуулах гэрээ
2. Нөхөрлөлийн дүрэм
3. ...................................
4. Гишүүдээс тухайн нөхөрлөлд оруулсан хөрөнгийн талаар холбогдох байгууллагаас гаргуулсан
баталгаа болон үл хөддлөх эд хөрөнгийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ
8. нөхөрлөл татан бууглах 2 тохиолдол байдаг. Ялгааг бичнэ үүү.
........................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
9. Доорх хүснэгтийг гүйцээж бөглөж нөхөрлөл татан буугдах үеийн төлбөр барагдуулах зарчмыг
гүйцээнэ үү?
10. Тохирохтой нь холбоно уу?
А. Гэрээнд заасан хугацаа дууссан
Б. Гэрээгээр хүлээсэн үүргээ ноцтой зөрчсөн
В. Нөхөрлөлөөс гарч байгаа гишүүнд ашиг, алдагдлыг хуваарилсан байх
1. Нөхөрлөлөөс гишүүн гарах үед
2. Нөхөрлөлөөс гишүүн гарах үндэслэл
3. Нөхөрлөлөөс гишүүн хасагдах үндэслэл
А. А1,Б2,В3 Б. А1,Б3,В2 В.А3,Б2,В1 Г. А2,Б3,В1
11. Шинэ гишүүн хөрөнгө оруулалт хийснээр нөхөрлөлд элсэх үйл ажиллагаа явагдвал шагналын
арга, гүүдвиллийн аргаар бүртгэдэг. Энэ 2 аргын ялгааг тайлбарлана уу?
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
Нөхөрлөл татанбууглах үед
төлбрбарагдуулах зарчим
Зээлдүүлэгчдийнөр
төлбөрийгбарагдуулах
Гишүүдэдтөлөх өр
төлбөрийгбарагдуулах

7. ........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
......................................................................................
12. гишүүний капиталын дансыг тайлбарлана уу?
...........................................................................................................................................................
13. Гишүүний капиталын данс ямар тохиолдолд буурах вэ?
........................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
14. Ямар тохиолдолд гишүүдэд олгох хэсэгчилсэн төлбөрийг бэлтгэдэг вэ?
........................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
15. Татан буугдахаас өмнөх капиталын дансны үлдэгдлийг тодорхойлох зөв томьёог дугуйлна уу?
А. Татан буугдахаас өмнөх=Гишүүний капиталын +Гишүүнд өгөх өглөг
Б. Татан буугдахаас өмнөх= Гишүүний капиталын+ Гишүүнээс авах авлага
В. Татан буугдахаас өмнөх=Дансны үлдэгдэл+Гишүүнд өгөх өглөг
16. цэвэр ашиг, алдагдал хуваарилах харьцаанд үндэслэн цэвэр ашиг хуваарилах нэг нэгжид
ногдох капиталыг тодорхойлдог. Уг томьёог гүйцээж бичнэ үү?
Нэг нэгжид ногдох капитал=
татан буугдахаас өмнөх капиталын дансны үлдэгдэл
?
17. Нөхөрлөл татан буугдах үед төлбөрийг барагдуулахдаа 3 дарааллыг баримтална. Дараах
дарааллыг зөв дараалалд оруул.
А. Гишүүдэд төлөх өр төлбөрийг барагдуулах
Б. Зээлдүүлэгчдийн өр төлбөрийг барагдуулах
Г. Үлдсэн эд хөрөнгийн гэрээнд заасан ашиг, алдагдал хуваарилах журмын дагуу гишүүдэд хуваах
а. Баг б. Абг в. Гба г. Габ
18. Тохирохтой нь холбо
А. Нөхөрлөл 1. General Partnership
Б. Бүх гишүүд бүрэн хариуцлагатай нөхөрлөл 2. Partnership
В. Зарим гишүүд бүрэн хариуцлагатай нөхөрлөл 3. Limited partnership
a) А1, Б3, В2
b) А2,Б2, В3
c) А3, Б2, В1
19. Тохирохтой нь холбо
А. Нөхөрлөлийн гэрээ 1. Partnership liquidation
Б. Шагналын арга 2. Bonus method
В. Гүүдвилийн арга 3. Contract of partnership
Г. Нөхөрлөлийн татан буугдалт 4. Goodwill method
a) А3, Б2, В4,Г1
b) А4, Б2, В4,Г3

8. c) А3, Б4, В2,Г1
d) А2, Б3, В4,Г1
Тестийн хариу:
1 Гишүүнээс авах авлага, өглөг
2 Зарим гишүүд нь хариуцлагатай нөхөрлөл нь гишүүн тус бүрийн хариуцлагыг ялгаж өгдөг бол
бүх гишүүд нь хариуцлагатай ннөхөрлөл нь оруулсан хөрөнгийн хэмжээгээр хариуцлага
хүлээнэ.
3 А1, Б2
4 Хууль бус аргаар олсон хөрөнгө оруулалт байх тохиолдолд
5 А2,б1,в4,г3
6 a) Тэнцүү хувиар хуваарилах
b) Капиталын дансны дундаж үлдэгдэлд тооцон хуваарилах
c) Дансны үлдэгдэлд хүү тооцон хуваарилах
d) Гишүүдэд цалин тавиад үлдсэнгхуваарилах
e) нөхөрлөлийн удирдлагад шагнал олгож үлдсэнг хуваарилах
f) цалин болон хүүг тооцож, үлдсэнг хуваарилах
7 Хөрөнгийн баталгаа
8 Нөхөрлөлийн гишүүдийн шийдвэр, шүүхийн шийдвэр
9 Үлдсэн эд хөрөнгийг гэрээнд заасны дагуу хахуваарилах
10 А1,Б3,В2
11 Нөхөрлөлийн цэвэр хөрөнгийн дансны үнэ болон зах зээлийн үнэ тэнцүү байх тохиолдолд
шагналын аргыг ашиглана, харин ялгаатай үед гудвиллын аргыг ашиглана.
12 Гишүүний оруулсан хөрөнгө оруулалт
13 Капиталын татан авалт хийх үед
14 Капиталын дансны дундаж үлдэгдлийг тогтоож өгнө
15 Татан буугдахаас өмнөх=Гишүүний капиталын +Гишүүнд өгөх өглөг
16
Нэг нэгжид ногдох капитал=
татан буугдахаас өмнөх капиталын дансны үлдэгдэл
цэвэр ашиг,алдагдал хуваарилалтынхарьцаа
17 в. Г,Б,А
18 d) А2,Б2, В3
19 e) А3, Б2, В4,Г1
Хэрэглээ шалгах даалгавар
1. Тус тусдаа үйл ажиллагаа явуулж байсан Г болон Д нар хамтарч ажиллахаар шийдэж 11х6-нд
ГболонД нөхөрлөл байгуулсан. Тэд бизнесийн үйл ажиллагаандаа зориулж дараах
хөрөнгүүдийг хувь нийлүүлсэн.
Г Д
Мөнгөн хөрөнгө 55000 20000
Бараа материал 120000 200000
Тоног төхөөрөмж 50000 10000
Мөн гишүүн 12000-ийн дансны өртэй. 15000-ийн банкны зээлтэй, харин Д гишүүн зөвхөн 16000-ийн

9. дансны өглөгтэй байв. Г гишүүн капиталын дансны үлдэгдэлтэй тэнцүү байлгах зорилгоор мөнгөн
хөрөнгө нэмж нийлүүлсэн.
Хийх зүйл.
1. Шинэ нөхөрлөлийн хөрөнгө, өр төлбөр, капитал зэргийг бүртгэх ерөнхий журнал бэлтгэ
2. Г&Д нөхөрлөлийн үйл ажиллагаа 4 жилийн туршид амжилттай явагдаж байв. 20х9 оны үйл
ажиллагаагаа өргөтгөж, шинээр Ж-г гишүүнээр элсүүлсэн. Жишээ нь 125000 төг –ийн бараа
материал болон бусад хөрөнгийг нийлүүлсэн ба 25000-ийн дансны өглөгтэй байсан. Ийнхүү Ж
нь нөхөрлөлийн нийт хөрөнгийн 12.5%-ийг эзэмшихийн тулд 100000-ийн цэвэр хөрөнгө
нийлүүлжээ.20х9 оны эцэст Г-ийн капиталын үлдэгдэл 288000. Дт-ийн капиталын үлдэгдэл
387000 тус тус байв. 2:3 харьцаагаар ашиг алдагдлаа хувааж байсан. Нөхөрлөлийн гишүүдийн
бүрэлдэхүүнд гарсан өөрчлөлтийг
А. Гүүдвилийн арга
Б. Шагналын аргаар тус тус бүртгэ
3. Цэцэн нөхөрлөл 2 гишүүнтэйгээр 2003.01.01-нл байгуулагдан үйл ажиллагаагаа эхэлсэн.
Нөхөрлөлийн гэрээнд:
1. гишүүд ашиг, алдагдлаа тэнцүү хувь хэмжээгээр хуваарилна.
2. Гишүүд зөвшөөрсөн тохиолдолд шинээр гишүүн элсүүлж болно.
А, Б хоёр гишүүдийн капиталы дансны үлдэгдэл ньтус бүр 250000 төг бөгөөд нөхөрлөлийн цэвэр
хөрөнгийн дансны болон зах зээлийн үнэ хоёр тэнцүү байсан. А, Б гишүүд Д-г нөхөрлөлд шинээр
элсэхийг зөвшөөрсөн. Иргэн Д 280000 төг-ийн хөрөнгө оруулалт хийж нөхөрлөлийн цэвэр
хөрөнгийн 13 хувийг эзэмшихээр болсон.
Хийх зүйл. Нөхөрлөлд шинэ гишүүн элсэхийг хэрхэн бүртгэлд тусгах вэ?
4. “Алтан” нөхөрлөл 2007 онд 500000 төг-ийн цэвэр ашигтай ажилласан бөгөөд цэвэр ашиг,
алдагдлыг капиталын дансны жинэлсэн дундаж үлдэгдэлд үндэслэн хуваарилна.
Хийх зүйл.
1. Нөхөрлөлийн гишүүдийн үйл ажиллагаатай холбоотой ажил гүйлгээг бүртгэ
2. Цэвэр ашиг, алдагдлыг хуваарилж бүртгэ
3. Гишүүн тус бүрийн капиталын дансны үлдэгдлийг тооцоол.
5. Нар, Сар хоёр 700000 төг, 1200000 төг хөрөнгө оруулалт хийх замаар “Цэцэг” нөхөрлөлийг
2009.09.01-нд байгуулсан
2009.09.05-нд Нараа нөхөрлөлдөө 850000 төг-ний тоног төхөөрөмжөөр нэмэлт хөрөнгө оруулалт
хийссэн.
2009.09.17-нд Сар нөхөрлөлдөө 500000 татан авсан.
2009.09.25-нд “Цэцэг” нөхөрлөлд мөнгөн хөрөнгийн шаардлага гарсан тул Нараагаас 2200000 төг-
ийг 6 сарын хугацаатай сарын 1.2%-ийн хүүтэй зээлдэн авсан.
2009.09.28-нд Сар нөхөрлөлөөсөө 150000 төг-ийг 1 сарын хугацаатай зээлдэн авсан.
2009.09.30-нд Нар нөхөрлөлөөсөө 210000 төг-ийг 1 сарын хугацаатай зээлдэн авсан.
Нэг сарын хугацаанд уг нөхөрлөл 1500000 төг-ийн орлого олсон бөгөөд үүнтэй холыоотой 850000
төг-ийн зардал гарсан. Цэвэр ашиг алдагдлыг 50:50 гэсэн харьцаагаар хуваарилдаг.
Хийх зүйл.
Ажил гүйлгээг бүртгэж, гишүүдийн эздийн өмчийн өөрчлөлтийн тайланг бэлтгэ.

10. 6. А, Б, В болон гишүүд нөхөрлөлийн ашиг, алдагдлыг 2:4:2:2 гэсэн харьцаагаар хуваарилдаг.
Гишүүдийн капиталын дансны үлдэгдэл нь 50000 төг, 120000 төг, 60000 төг болон 30000 төг тус
тус байв. В гишүүн нөхөрлөлөөс гарсан бөгөөд түүнд 78000 төг төлсөн.
Хийх зүйл. Нөхөрлөлөөс гарсан гишүүнийг хэрхэн бүртгэх вэ?
7. “АBC” нөхөрлөл татан буугдалтын явцад төлбөрийн чадваргүй болсон. 2008.01.20-нд бүх
мөнгөн бус хөрөнгөө худалдаж, зээлдүүлэгчдийн нэхэмжлэлийг хангасан. “АBC” нөхөрлөлийн
баланс дараах байдалтай байв.
“АBC” нөхөрлөл
Баланс хэсэгчилсэн
2003.01.20
Өр төлбөр ба эздийн өмч::
Дансны өр 60000
“А” капитал 120000
“В” капитал (160000)
“C” капитал (20000)
Нийт өр төлбөр ба эздийн өмч 0
Гишүүд цэвэр ашиг, алдагдал болон татан буугдалтын олз, гарзыг 20:50:30 гэсэн харьцаагаар
хуваарилдаг. 2008.01.20-нд гишүүдийн хувийн эд хөрөнгө, өр төлбөр дараах байдалтай байв. Үүнд:
Гишүүд Хөрөнгө Өр төлбөр
А 60000 80000
В 280000 200000
С 250000 240000
Гишүүдийн хувийн эд хөрөнгө нь нөхөрлөлд оруулсан хөрөнгөнд ороогүй болно.
Хийх зүйл:
1. 2008.01.20-ны В болон С нараас хүлээн авсан мөнгө болон гишүүдэд олгосон мөнгөн
төлбөрийг тооцоол
2. Нөхөрлөлийн татан бууглах үеийн тайланг бэлтгэ
8. Тусдаа үйл ажиллагаа явуулж байсан. Тайван, Дорж болон Энх нар хамтран ажиллахаар
шийдэж 2006.08.05-нд “Эрдэнэс” нөхөрлөлийг байгуулсан. Тэдгээр гишүүд нөхөрлөлийн үйл
ажиллагаанд зориулж дараах хөрөнгүүдийг нийлүүлсэн.
Үүнд:
Тайван Дорж Энх
Мөнгөн хөрөнгө 150000 300000 120000
Тоног төхөөрөмж 600000 450000 380000
Патент 50000
Газар 1000000
Өглөг 350000 300000
Банкны зээл 900000 400000
Энх гишүүн капиталаа 150000 төг-өөр нэмэгдүүлж, хөрөнгө оруулалт хийсэн.
Хийх зүйл:
1. Шинэ нөхөрлөлийн хөрөнгө, өр төлбөр, эздийн өмчийг бүртгэ
2. Гишүүд тус бүр хэдэн хувийн хөрөнгө оруулалт хийсэн бэ?
9. “Тунгалаг” нөхөрлөлийн баланс 2002.02.20-ны байдлаар дараах байдалтай өгөгдөв.
Тунгалаг нөхөрлөл
Баланс
2002.02.20

11. Хөрөнгө 6000 өр төлбөр ба эздийн өмч
Бусад хөрөнгө 94000 өглөг 36000
“В”-д өгөх өр 10000
“А” капитал 40000
“В” капитал (8000)
“С” капитал 22000
Нийт хөрөнгө 100000 Нийт өр төлбөр бө эздийн өмч 100000
Нөхөрлөлийн гишүүд 40:20:40 гэсэн харьцаагаар цэвэр ашиг, алдагдлаа хуваарилдаг. 2002.02.20-
нд 40000 төг-ийн өртөг бүхий бусад хөрөнгөө 30000 төг-өөр худалдаж, зээлдүүлэгчдийн
нэхэмжлэлийг хангасан. “В” гишүүний капиталын алдагдлыг “В” гишүүнд өгөх өрөөр нөхсөн. Бусад
хөрөнгөө бүгдийг нь 54000 төг-өөр худалдсан.
Хийх зүйл:
1. “тунгалаг” нөхөрлөлийн татан буугдах үеийн тайланг бэлтгэж, холбогдох журналын
бичилтийг хий.
10. ХУ нөхөрлөл ашиг алдагдлаа капиталын дансны жилийн турш дахь дундаж үлдэгдэллд
үндэслэж хуваарилдаг. Гишүүн Х ба У нарын капиталын данс жилийн эхэнд 30000 ба 15000 төг-
ийн тус тус үлдэгдэлтэй байв. 20х4 оны туршид капиталын дансны үлдэгдэлд дараах
өөрчлөлтүүд орсон.
Х У
Дт Кт Дт Кт
20х4 он
1 сарын 31 5000
2 сарын 28 3000 6000
3 сарын 31 4000
5 сарын 31 6000 2000
8 сарын 31 6000
10 сарын 31 7500
11 сарын 31 5000 3000
Хийх зүйл: 20х4 оны капиталын дансдын дундаж үлдэгдлийг тооцоол
11. Л, М нөхөрлөлийн гишүүд ашиг алдагдлаа дараах зарчмаар хуваарилдаг.
Л М
Цалин 20000
Шимтгэл Нийт борлуулалтын 2%
Капиталын дансны дундаж
үлдэгдэлд бодох хүү
8% 8%
Шагнал Цалин, шимтгэл, шагнал, хүүгийн өмнөх ашгаас дараах хувиар
тооцох
10% 7%
Үлдэгдэл ашиг 55% 45%
20х5 оны нийт борлуулалт 1250000. Цалин, шимтгэл, шагнал, капиталын хүүгийн өмнөх ашиг
200000. Капиталын дансны дундаж үлдэгдэл 400000 ба 420000 байв.
Хийх зүйл.
1. 20х5 оны ашиг 1.3-ын өгөгдлийн ашиглан зөвхөн 200000-ийн ашгийг 100000 гэж өөрчлөн
хийх зүйлийн дагуу гүйцэтгэ
2. ОЗНД-ны хаалтын бичилтийг журналд тусга
12. өмнөх дасгал ажил 1.3-ны өгөгдлийн ашиглан зөвхөн шагналыг адилхан 10%иар тооцож авна
хэмээн өөрчлөн хийх зүйлийн дагуу гүйцэтгэ
13. Өмнөх дасгал ажил 1.3 –ий н өгөгдлийг ашиглан зөвхөн 200000-ийн ашгийг 100000 гэж өөрчлөн
хийх зүйлийн дагуу гүйцэтгэ.

12. 14. Гишүүд Г ба Д нар ашиг алдагдлаа 60:40-ийн харьцаагаар хуваарилдаг. 11х3-нд Г-ийн капитал
90000, Д-ийн капитал 60000-ийн үлдэгдэлтэй байв. Тэд Ц-г шинэ гишүүнээр элсэхийг
зөвшөөрсөн.
Хийх зүйл. Дараах тохиолдол тус бүр дээр Ц-г элсүүлсэний журналын бичилтийг гүйцэтгэ
1. Капитал болон ашиг алдагдлын 40%-ийг эзэмшихээр түүнтэй тэнцэх хэмжээний хөрөнгө
оруулалт хийсэн.
2. Капиталын 40%-ийг эзэмшихээр 70000-ийн хөрөнгө оруулалт хийсэн. Гүүдвил бүртгээгүй.
3. Капиталын 40%-ийн эзэмшихээр 140000 хөрөнгө оруулалт хийсэн:. Гүүдвил бүртгээгүй.
15. Х,У болон Л гишүүн нар нөхөрлөлийн ашиг алдагдлыг 2:5:3 харьцаагаар хуваарилдаг. Тэдний
капиталын дансны үлдэгдэл 40000, 45000 ба 15000 тус тус байв. Х гишүүн нөхөрлөлөөс гарсан
ба түүнд 55000 төлсөн
Хийх зүйл. Нөхөрлөлөөс гишүүн гарсан ажил гүйлгээг журналд тусга.
16. Өмнөх дасгал ажил 69-ийн өгөгдлийг ашиглаж зөвхөн Х гишүүнд 30000 төлсөн хэмээн өөрчилж
хийх зүйлийг гүйцэтгэ.
17. Нөхөрлөлийн татан буугдах үеийн баланс дараах байдалтай байв.
Хөрөнгө
Мөнгөн хөрөнгө 50000
Бусад хөрөнгө 500000
Нийт хөрөнгө 550000
Өглөг ба эздийн өмч
Өглөг 120000
Д капитал 180000
Ц капитал 240000
Ж капитал 10000
Нийт эх үүсвэр 550000
Гишүүд ашиг алдагдлыг 4:4:2 харьцаагаар хуваарилдаг ба бусад хөрөнгийг 350000 -өөр зарсан. Бүх
гишүүд төлбөрийн чадвартай.
Хийх зүйл. Татан буугдах үеийн тайланг бэлтгэ.
18. Ж,М хоёр гишүүн 500,000 600,000 хөрөнгө оруулалттайгаар ЖМ нөхөрлөлийг 2003.10.10-нд
байгуулсан.
2003.10.20 нд “ЖМ” нөхөрлөлд мөнгө шаардлагатай болсон учираас М гишүүнээс 300,000 төгрөгийг
1%-н хүүтэй 3 сарын хугацатай зээлдэн авсан
2003.10.22 нд Ж гишүүн 250,000 төгрөг татан авсан
2003.10.25-нд М гишүүн нөхөрлөлдөө 150,000 төгрөгийн нэмэлт хөрөнгө оруулалт хийсэн
2003.10.31 Ж гишүүн нөхөрлөлөөсөө 450.000 төгрөгийн 2 сарын хугацаатай зээлдэн авсан.
Нэг сарын хугацаанд уг нөхөрлөл 850,000 төгрөгийн орлого олсон бөгөөд үүнтэй холбоотой 700,000
төгрөгийн зардал гарсан байна. Цэвэр ашиг алдагдлыг 50:50 гэсэн харьцатайгаар хуваарилдаг.
19. “Сартуул” нөхөрлөл 3 жил үйл ажиллагаагаа тогтвортой явуулж ирсэн. Нөхөрлөлийн гишүүд
үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэх үүднээс иргэн М-ийг нөхөрлөлийн гишүүнээр элсүүлсэн. М
гишүүн 500000 төг-ийн тоног төхөөрөмж, 150000 төг-ийг бэлнээр тус тус хөрөнгө оруулалт хийх
замаар нөхөрлөлийн нийт хөрөнгийн 20%ийг эзэмших болсон. Тэр нөхөрлөлд элсэх үедээ
350000-ийн өглөгтэй байсан. Шинэ гишүүн нөхөрлөлд элсэх үед л А гишүүний капитал 200000
төг, С гишүүний капитал 300000 байсан. Тэд ашиг алдагдлаа 4:6 гэсэн харьцаагаар
хуваарилдаг байв.

13. Хийх зүйл: нөхөрлөлийн гишүүдийн бүрэлдэхүүнд орсон өөрчлөлтийг: шагналын болон
гүүдвиллийн аргаар тус тус бүртгэ.
20. “Сарнай” нөхөрлөлийн татан буугдсан 2007.09.25-ны өдрийн зээлийн болон капиталын данс
дараах байдалтай байв. Үүнд:
Дт Кт
Д гишүүнээс авах авлага 10000
“В” гишүүнд өгөх өглөг 20000
“В” капитал 50000
“Г” капитал 25000
“Д” капитал 70000
“Е” капитал 50000
2007.09.25 –нд нөхөрлөлийн нийт өр төлбөр 80000 төг байв. Гишүүд цэвэр ашиг алдагдлаа “В”
гишүүнд 20% , Г гишүүнд 25% хувь , “Д” гишүүнд 30%, “Е” гишүүнд 25% тус тус хуваарилана.
Хийхзүйл : 2007.09.25-нй өдрийн нөхөрлөлийн “Мөнгөн төлбөрийн хөтөлбөр” бэлтгэ.
21. “ТАС” нөхөрлөл нь өрөө төлснийхөө дараа үлдэгдэл хөрөнгөө гишүүддээ хуваарилсан.
Гишүүдийн капиталын дансны үллдэгдэл дараах байдалтай байв. Үүнд “Т” капитал 31000 төг,
“А” капитал 20000 төг, “С” капитал 22000 төг тус тус байв. Нөхөрлөл 78000 төг-ийн өртөг бүхий
бусад хөрөнгөө 42000 төг-өөр худалдаж, зээлдүүлэгчийн 5000 төг-ийн өртөг бүхий
нэхэмжлэлийг хангасан. Гишүүд цэвэр ашиг, алдагдал 5:3:2 гэсэн харьцаагаар хуваарилдаг.
Хийх зүйл:
1. Хөрөнгө худалдах болон өрөө төлөх үеийн ажил гүйлгээг бүртгэ
2. “ТАС” нөхөрлөлийн татан буугдалтын тайланг бэлтгэ
22. ХУ нөхөрлөл ашиг алдагдлаа капиталын дансны жилийн турш дахь дундаж үлдэгдэл
хуваарилдаг. Гишүүн Х ба У нарын капиталын данс жилийн эхэнд 30000₮ ба 15000₮ -ийн тус тус
үлдэгдэлтэй байв. 2004 оны туршид капиталын дансны үлдэгдэлд өөрчлөлтүүд орсон.
Хийх зүйл: 2004 оны капиталын дансдын дундаж үлдэгдлийг тооцоол.
23. ЛМ нөхөрлөлийн гишүү ашиг алдагдлаа дараах зарчмаар хуваарилдаг.
2005 оны нийт борлуулалт 1250000₮. Цалин, шимтгэл, шагнал капиталын хүүгийн өмнөх ашиг
200000₮. Капиталын дансны дундаж үлдэгдэл 400000₮ ба 420000₮ байв.
Хийх зүйл:
1. 20х5 оны ашиг хуваарилалтын тооцоололтыг харуулсан хүснэгт бэлтгэ.
2. ОЗНД-ны хаалтын бичилтйг журналд тусга.
24. Нөхөрлөлийн татан буугдах үеийн баланс дараах байдалтай байв.
Хөрөнгө
Мөнгөн хөрөнгө 50000₮
Бусад хөрөнгө 500000₮
Нийт хөрөнгө 550000₮
Өглөг ба эздийн өмч
Өглөг 120000₮
Д капитал 180000₮

14. Ц капитал 240000₮
Ж капитал 10000₮
Нийт эх үүсвэр 550000₮
Гишүүд ашиг алдагдлыг 4:4:2 харьцаагаар хуваарилдаг ба бусад хөрөнгийг 350000₮-өөр зарсан.
Бүх гишүүд төлбөрийн чадвартай.
Хийх зүйл: Татан бууглах үеийн тайланг бэлтгэ.
25. Нөхөрлөл татан буугдах үеийн баланс болон гишүүдийн хувийн хөрөнгө, өр төлбөртэй
холбоотой мэдээлэл дараах байдалтай байв.
Х,У&Z нөхөрлөл
Баланс
Хөрөнгө өглөг ба эздийн өмч
Мөнгөн хөрөнгө 20000₮ өглөг 148000₮
Бусад хөрөнгө 242000₮ Х-капитал 40000₮
У-капитал 24000
Z-капитал 32000
Нийт хөрөнгө 244000₮ Нийт эх үүсвэр 244000₮
Х,У ба Z гишүүд 4:3:2ийн харьцаагаар ашиг алдагдлаа хуваадаг. Бусад хөрөнгийг 134000₮-өөр
борлуулсан.
Хийх зүйл: Татан буугдах үеийн тайланг бэлтгэ. (X,Y &Z нөхөрлөл нь бүрэн хариуцлагатай
нөхөрлөл.)
26. ЛМ нөхөрлөлийн гишүү ашиг алдагдлаа дараах зарчмаар хуваарилдаг.
Цалин 20000₮
Шимтгэл нийт борлуулалтын 2%
Капиталын дансны дундаж 8%
үлдэгдэлд бодох хүү
Шагнал: Цалин, шимтгэл, шагнал хүүгийн өмнөх ашгаас дараах ххувиар тооцох
10% 7%
Үлдэгдэлл ашиг 55% 45%
2005 оны нийт борлуулалт 1250000₮. Цалин, шимтгэл, шагнал капиталын хүүгийн өмнөх ашиг
200000₮. Капиталын дансны дундаж үлдэгдэл 400000₮ ба 420000₮ байв.
Хийх зүйл:
1. 20х5 оны ашиг хуваарилалтын тооцоололтыг харуулсан хүснэгт бэлтгэ.
2. ОЗНД-ны хаалтын бичилтйг журналд тусга.

15. Бүлэг №2.Төв ба салбар компани
Мэдлэг шалгах даалгавар:
1.Салбар компани нь үйл ажиллагаагаа төв компаний нэрийн өмнөөс явуулдаг хуулийн этгээд юм.
a. Үнэн
b. Худал
2.Төв компани нь салбар компанийнхаа үйл ажиллагааг бүхэлд нь удирдахгүй бөгөөд зөвхөн
нягтлан бодох бүртгэлийн бодлого , дотоод хяналтын систем зэргийг тодорхойлж өгнө.
a. Үнэн
b. Худал
3. Компани хоорондын ажил гүйлгээг тэнцүү чанартай “СОХО”, “ТК” дансуудаар дамжуулан
бүртгэнэ.
a. Үнэн
b. Худал
4.Салбар компани нь тайлант хугацааны эцэст ОЗНД-ыг хааж ашиг , алдагдлыг СОХО дансруу
шилжүүлнэ.
a. Үнэн
b. Худал
5. Салбар луу бараа материалыг өртгөөс нь илүү хувиар нэхэмжлэх арга нь нийт ашгийг бүхэлд нь
төв компанид хуваарилахтай холбоотой.
a. Үнэн
b. Худал
6.Санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангийн ажлын хүснэгтийн устгах бичилтийг зөвхөн тайланг гаргах
үүднээс хийдэг учраас төв компани болон салбар компаниудын аль аль нь бүртгэлдээ тусгахгүй.
a. Үнэн
b. Худал
7.Санхүүгийн нэгдсэн тайланг гаргахын тулд санхүүгийн тайлангийн ажлын хүснэгтийг бэлтгэх
бөгөөд тэнцүү чанартай дансууд харилцан үлдэгдэлтэй тусгагдана.
a. Үнэн
b. Худал
8. Бараа материалыг өртгөөс нь илүү үнээр нэхэмжлэх үед салбар нь төв компаниас хүлээн авсан
бараа материалаасаа худалдсан тохиолдолд борлуулсан бараанд ноогдох хэмжээгээр бодит бус
ашиг нь бодит ашиг болно.
a. Үнэн
b. Худал
9.Салбар хооронд бараа материал шилжүүлэх үед гаргасан тээврийн зардал нь төв компаниас
шууд шилжүүлэхэд гарах тээврийн зардлын дүнгээс бага байж болохгүй.
a. Үнэн
b. Худал

16. 10. Салбарын бараа материалын эцсийн үлдэгдэл ,ББӨ-ийн дүн нь өртгөөрөө тооцогдоно.
a. Үнэн
b. Худал
11. Төв компани нь салбартаа бараа материал ачуулж, өртгөөс нь илүү үнээр нэхэмжлэх үед
“САБМ” данс
a) Нэхэмжлэлийн үнээрээ дебетлэгдэнэ
b) Өртгөөрөө дебетлэгдэнэ
c) Нэхэмжлэлийн үнээрээ кредитлэгдэнэ
d) Өртгөөрөө кредитлэгдэнэ
12. Үндсэн хөрөнгийг төв компани дээр бүртгэдэг үед салбар өөрийн үйл ажиллагаандаа зориулж
үндсэн хөрөнгө худалдан авсан тохиолдолд салбар компани нь хэрхэн бүртгэх вэ?
a) Үндсэн хөрөнгөДт
Мөнгөн хөрөнгө Кт
b) ТК Дт
Мөнгөн хөрөнгө Кт
c) Үндсэн хөрөнгө-сал Дт
Мөнгөн хөрөнгө Кт
d) Үндсэн хөрөнгө Дт
Тк Кт
13. Салбар компаний алдагдлыг төв компани бүртгэх үед:
A. СОХО Дт
Салбарын ашиг Кт
B. ОЗНД Дт
ТК Кт
C. Аль нь ч биш
14. Дараах зүйлсийн бурууг тодорхойл.
a) Салбар нь бие даасан аж ахуйн нэгж шиг санхүүгийн тайлан гаргана.
b) Салбар бүх анхан шатны баримтуудаа төв компани руу илгээж, тэнд нэгтгэл хийгдэнэ.
c) Салбар ямар ч анхан шатны болон нягтлан бодох бүртгэлийн баримт хөтлөх шаардлагагүй.
15. Салбар компани гэдэг нь:
a) Төв компанийн энгийн хувьцааны 50%-иас дээш хувийг эзэмшигч
b) Төв компаниас алсад оршиж үйл ажиллагаа явуулдаг биеэ даасан хуулийн этгээд
c) Төв компаниас алсад оршиж үйл ажиллагаа явуулдаг боловч биеэ даасан хуулийн этгээд
биш
d) Аль нь ч биш
16. тэнцүү чанартай дансны хувьд дараах мэдэгдлүүдийн аль нь худлаа вэ? Тэнцүү чанартай данс
нь
a) Компани хоорондын ажил гүйлгээг бүртгэдэг
b) Устгах бичилтээр үлдэгдэлгүй болж нэгтгэсэн санхүүгийн тайланд тусгагддаггүй
c) Төв компанийн хувьд “СОХО” , салбарын хувьд “Төю компани” данс юм.
d) Төв компанийн хувьд “Төв компани”, салбарын хувьд “Сохо” данс юм.
17. СОХО дансны хэвийн үйлдэгдэл нь
a) Төв компаниийн бүртгэлд дебет үлдэгдэлтэй байна.

17. b) Төв компанийн бүртгэлд кредит үлдэгдэлтэй байна
c) Салбар компанийн бүртгэлд дебет үлдэгдэлтэй байна.
d) Салбар компанийн бүртгэлд кредпит үлдэгдэлтэй байна.
18. Төв компани салбартаа бараа материал ачуулж, өртгөөс нь илүү үнээр нэхэмжлэх үед
“ТКХАБМ” данс:
a) Өртгөөрөө дебетлэгдэнэ
b) Өртгөөрөө кредитлэгдэнэ
c) Нэхэмжлэлийн үнээрээ дебетлэгдэнэ
d) Нэхэмжлэлийн үнээрээ кредитлэгдэнэ
19. Хэрэв бүх үндсэн хөрөнгийг зөвхөн Төв компанийн бүртгэлд тусгадаг бол салбар компани нь
худалдаж авсан ачааны машинаа дараах байдлаар бүртгэнэ.
a) СОХО дансны дебет Мөнгөн хөрөнгө дансны Кт
b) Төв компани дансны дебет Мөнгөн хөрөнгө дансны КТ
c) Ачааны машин дансны дебет Мөнгөн хөрөнгө дансны Кт
d) Ачааны машин дансны кредит Төв компани дансны кредит
20. Үндсэн хөрөнгийг Төв компани дээр бүртгэдэг үед салбарт ашиглагдаж байгаа тоног
төхөөрөмжид тооцсон элэгдлийг Төв компани дараах байдлаар бүртгэнэ.
a) Элэгдлийн зардлын дебет, Хур элэгдлийн кт
b) СОХО-н дебет , элэгдлийн зардал кт
c) Элэгдлийн зардлын дт, Төв компани кт
d) СОХО-н дебет, хур элэгдлдийн кт
21. Эквивалент дансууд гэж юу вэ? Тайлбарла
............................................................................................................................................................
22. Төв компани салбар луугаа ачуулсан бараа материалын төлбөрийг нэхэмжлэхдээ дараах 3
аргыг хэрэглэнэ
А. Өртгөөр нь нэхэмжлэх
Б.........................................................................
В. Борлуулалтын жижиглэнгийн үнэ
23. .... ................. гэдэг нь үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагаанд нэг жилээс дээш хугацаанд
ашиглагддаг, анхны хэлбэр дүрсээ алдахгүй боловч анхны өртгөө үйлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүн,
ажил үйлчилгээнд элэгдлийн тооцооллын үндсэн дээр аажмаар шингээдэг биет хөрөнгө юм.
24. Төв компани ба салбарын нэгтгэсэн санхүүгийн тайлангийн ажлын хүснэгийн зорилгыг гүйцээж
бичнэ үү.
1. Хөрөнгө, өр төлбөр гэх мэт ерөнхий дансуудын үлдэгдлийг нэгтгэх
2. компанийн дотоод дах ашгийг устгах
3. ...............................................
25. ................... энэ аргын үед салбар дээр үндсэн хөрөнгийг бүртгэх бөгөөд ААН-тэй адилхан
байдлаар бүртгэлийг нь хөтлөнө.
А. Үндсэн хөрөнгийг байршлыг харгалзан салбар дээр бүртгэх

18. Б. Үндсэн хөрөнгийг байршлыг нь үл харгалзан төв дээр бүртгэх
26. Тэнцүү чанартай данс гэж ямар данс вэ?
........................................................................................................................................................
27. компаний хоорондын ажил гүйлгээний онцлог юу вэ?
.......................................................................................................................................................
28. Устгах бичилтийн зорилго?
............................................................................................................................................................
29. Салбар хоорондын ажил гүйлгээг хэрхэн бүртгэх вэ?
........................................................................................................................................................
30. Салбарын үндсэн хөрөнгийн бүртгэл.
..........................................................................................................................................................
Тестийн хариу
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
a
b
c
d
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Тэнцүү
чанартай
данс
Өртгөөс
нь илүү
Үндсэн
хөрөнгө
Тэнцүү
данс
устгах
Байршлыг
нь
харгалзана
СОХО=ТК Бүртгэлийн
аргуудаараа
Нэгтгэсэн Салбар
дээр
ҮХ
салбар
Чадвар шалгах даалгавар:
1. Төв ба салбар компаниуд хоорондоо ямар ялгаатай вэ?
............................................................................................................................................................
2. Яагаад компаниуд салбар байгуулдаг вэ?
...........................................................................................................................................................
3. Яагаад нэгтгэсэн санхүүгийн тайлан гаргадаг вэ?
.........................................................................................................................................................
4. Доорх хүснэгтийг гүйцээн бөглөнө үү?

19. 5. Салбарын бараа материалын эхний үлдэгдлийг өртөг рүү бууруулах үед дараах бичилт
хийнэ.
А. БМ-орлогын тайлан Дт В. САБМИҮХ Дт
БМ-баланс Кт БМС1 Кт
Б. САБМ Дт Г. Бичилт хийхгүй
БМ-баланс Кт
6. Б-1 салбар нь Б-2 салбартаа 10000 төг-ийн бэлэн мөнгө шилжүүлэхэд үед төв компани дээр
ямар бичилт хийгдэх вэ?
А. Дт СОХО Б-1 10000 В. Дт Сохо Б-2 10000
Кт СОХО Б-2 10000 Кт Сохо Б-1 10000
Б. Дт СОХО Б-1 10000 Г. Дт Сохо Б-2 10000
Кт Мөнгөн хөрөнгө 10000 Кт Мөнгөн хөрөнгө 10000
7. Тохирохтой нь холбо нуу?
А. Энэ аргын үед салбар дээр үндсэн хөрөнгийг бүртгэх бөгөөд аж ахуй нэгжтэй адилхан
байдлаар бүртгэлийг нь хөтлөнө.
Б. Энэ аргын үед төв комдани нь салбарын үндсэн хөрөнгийг өөрийн бүртгэлдээ тусгах
бөнөөд төвийн үндсэн хөрөнгөнөөс ялгах үүднээс тусгай тэмдэглэгээ хийнэ.
1. үндсэн хөрөнгийг байршлыг нь харгалзан салбар дээр бүртгэх
2. үндсэн хөрөнгийг байршлыг нь үл харгалзан төв дээр бүртгэх
А. А1,Б2 Б. А2,Б1
8. Төв компани нь салбартаа зориулж үндсэн хөрөнгө бүртгэж авсан. Үндсэн хөрөнгийг
байршлыш нь харгалзан бүртгэдэг.
Төв компани Салбар
Дт Сохо хх Дт ? хх
Кт ? хх Кт ТК хх
9. Төв компаниас салбарт үндсэн хөрөнгө шилжүүлэх үеийн бичилтийг хий.
..........................................................................................................................................................
10. төв компани нь салбар компанидаа ачуулсан бараа материалаа нэхэмжлэх 3 аргын ялгааг
тайлбарла нуу?
..........................................................................................................................................................
11. Төв компани салбартаа зориулж үндсэн хөрөнгө худалдаж авах үеийн бичилтийг бичнэ үү.
12. Төв компани нь салбартаа бараа материалыг ачуулж, өртгөөс нь илүү үнээр нэхэмжлэх
үед “САБМ” данс
a. Нэхэмжлэлийн үнээрээ дебетлэгдэнэ
b. Өртгөөрөө дебетлэгдэнэ
c. Нэхэмжлэлийн үнээрээ кр-лэнэ
d. Өртгөөрөө кт-лэнэ
13. “А” компаний 2006.12.31-ний салбар компанийн талаарх доорх мэдээлэл өгөгдөв.
Дт Кт
Үндсэн хөрөнгө
Үндсэн хөрөнгийнбайршлыгнь
харгалзансалбар дээрбүртгэх

20. Борлуулалт 1500000
ТКХАБМ 200000
БМС1 50000
Үйл ажиллагааны зардал 450000
Салбар компани нь бараа материалаа зөвхөн төв компаниасаа хүлээн авдаг. Бараа материалын
эцсийн үлдэгдэл 75000 байв. Төв компани “САБМ”-аа өртгөөс нь 25%-ийн нэмэгдэлтэй үнээр
нэхэмжилдэг. “САБМ” дансны дүн хэд вэ?
a) 200000
b) Б. 160000
c) В. 40000
d) Г. 250000
14. Төв компаний “САБМИҮХ” данс хэдэн төгрөгийн үлдэгдэлтэй байх вэ?
А. 18750 Б. 56250 В. 60000 Г. 15000
15. Салбар компаний бүртгэлээрх цэвэр ашиг, алдагдал хэл вэ?
А. 850000 Б. 875000 В. 800000 Г. 725000
16. Төв компаний тодорхойлсон салбарын ашиг нийтдээ хэд болох вэ?
А. 875000 Б. 890000 В. 910000 Г. 900000
17. Салбарын бараа материалын эхний үлдэгдлийг өртөгрүү бууруулах үед дараах бичилт хийнэ.
А. Бм-орлогын тайлан Дт В. САБМИҮХ Дт
a. Бм – баланс Кт БМс1 Кт
Б. САБМ Дт Г. Бичилт хийхгүй
b. БМ-баланс Кт
18. “Б-1” салбар нь “Б-2” салбартаа 10000 төг-ийн бэлэн мөнгө шилжүүлэхэд үед төв компани дээр
ямар бичилт хийгдэх вэ?
А. Дт СОХО “ Б-1” 10000 В. Дт Сохо “Б-2” 10000
a. Кт СОХО “Б-2” 10000 Кт Сохо “Б-1” 10000
Б. Дт СОХО “Б-1” 10000 Г. Дт Сохо “Б-2” 10000
Кт Мөнгөн хөрөнгө 10000 Кт Мөнгөн хөрөнг 10000
19. БМ-ийн өртгөөр нэхэмжлэх аргын цаг хугацааны системын үед ямар бичилт хийгдэх вэ?
Тестийн хариу:
1 Төв нь толгой компани, салбар нь охин компани гэдгээрээ
ялгаатай
2 Үйл ажиллагаагаа өргөтгөх, шинэ үйлчилгээ,
үйлдвэрлэлийн салбар байгуулах
3 Толгой компани нь салбарын тайланг нэгтгэн нэгтгэсэн
санхүүгийн тайлан гаргана
4 Үндсэн хөрөнгийн байршлыг нь үл харгалзан бүртгэх
5 САБМИҮХ Дт
БМС1 Кт
6 Дт Сохо Б-2 10000
Кт Сохо Б-1 10000
7 Б. А2,Б1
8 СОХО-үндсэн хөрөнгө
9 СОХО................ххх
ТК................................ххх
10 Өртгөөр, өртгөөс илүү үнээр, капитал
11 СОХО................ххх
Мөнгөн хөрөнгө...................ххх

21. 12 Нэхэмжлэлийн үнээрээ кр-лэнэ
13 40000
14 56250
15 725000
16 890000
17 Бм-орлогын тайлан Дт
Бм – баланс Кт
18 Дт Сохо “Б-2” 10000
Кт Сохо “Б-1” 10000
19 Байнгын систем
Хэрэглээ шалгах даалгавар:
1. 2006 оны 2-р сард төв компани болон салар компанийн хооронд дараах ажил гүйлгээ
гарсан.
Салбар компани
22 Дт Бараа материал 700000
Кт 700000
Төв компани бараа материалынхаа төлбөрийг 40%-ийн нэмэгдэлтэй үнээр нэхэмжилдэг.
25 Дт Тк 112000
Кт бараа материал 112000
210 Дт Тк 1500000
Кт Мөнгөн хөрөнгө 1500000
10 жил ашиглах машин худалдаж авсан.
215 Дт Үйла зардал 25000
Кт ТК 25000
231 Дт Элэгдлийн зардал 12500
Кт Тк 12500
Хийх зүйл: Төв компанийн хувьд дээрх ажил гүйлгээний журналын бичилтийг хий.
2. Салбар компанийн бараа материалын талаарх мэдээлэл өгөгдөв
Нэхэмжлэлийн үнэ Өртөг Илүүдэл үнэ
БМС1 20000
ТКХАБМ 150000
БЗБМ
БМС2 90000
ББӨ
Жич: Төв компани нь салбартаа ачуулсан бараа материалын төлбөрийг 20%-ийн нэмэгдэлтэй
үнээр нэхэмжилдэг.

22. Хийх зүйл: Хүснэгтийг нөх
58. “Хүрд” компани нь салбарын нийт үндсэн хөрөнгийг Төв компанид бүртгэх бодлого баримталдаг.
Гэвч салбар компанийн нягтлан бодогч 2002 оны 1-р сард гарсан ажил гүйлгээг дараах байдлаар
бүртгэсэн.
11 Дт Тоног төхөөрөмж 1240000
Кт Мөнгөн хөрөнгө 1240000
110 Дт Машин 3600000
Кт ТК 3600000
10 жил ашиглана, үлдэх өртөггүй
131 Дт Тоног төхэлэгдлийн зардал 120000
Кт ТТ хур.эл 120000
131 Дт Машины элэгдлийн зардал 300000
Кт Машин хур.эл 300000
Хийх зүйл: Салбар компанийн нягтлан бодогчийн гаргасан алдааг залруулж бүртгэ
3. Төв компани нь салбар компанидаа бараа материал ачуулаад төлбөрийг нь 30% -ийн
нэмэгдэлтэй үнээр нэхэмжилдэг. Төв ба салбар компани хоёулаа цаг үеийн систем
ашигладаг. 2007 онд төв компаний нь салбар компанируугаа 156000 төг-ийн нэхэмжлэлийн
үнэ бүхий бараа материал ачуулсан. Гадны бэлтгэн нийлүүлэгчдээс 100000 төг -ийн бараа
материал худалдаж авсан. Салбар компани тайлант хугацаанд 650000-н борлуулалт
хийсэн. Салбар компаний 2007 оны бараа материалын тухай мэдээлэл өгөгдөв.
11 1231
ТКХАБМ 130000 39000
Гадны бэлтгэн нийлүүлэгчдээс
Худалдан авсан бараа материал 7500 25500
Хийх зүйл: Салбар компан борлуулсан бүтээгдэхүүний өртгийг тооцож, холбогдох журналын
бичилтийг хий
4. “Т” төв компани болон “В” салбар компаний тэнцүү чанартай дансуудын үлдэгдэл
2000.01.31-нд дараах байдалтай байв.
Сохо “Т” компани
Огноо Ажил гүйлгээний утга Дт Кт Үлдэгдэл
2000.01.01 40000
01.08 Салбар компанид мөнгө шилжүүлсэн 20000 60000
01.10 Салбарын дансны авлагыг цуглуулсан 1500 58500
01.18 Бараа материал ачуулсан 28000 86500
01.21 Салбар компаниас мөнгө хүлээн авсан 1500 85000
Тк “В” компани

23. Огноо Ажил гүйлгээний утга Дт Кт Үлдэгдэл
2000.01.01 40000
01.10 Тк дансны авлагыг цуглуулсан. 1500 38500
01.20 Тк луу бараа материал буцаасан 2000 36500
01.31 Тк-аас үйла-ны зардлыг хуваарилсан 5000 41500
Хийх зүйл: Тэнцүү чанартай дансуудыг зохицуулах хүснэгт хийж, холбогдох журналын бичилтийг
хий.
5. 2007.02.01-нд “Анар” компани Багануур хотод өөрийн салбараа нээсэн. Салбар компани нь
бараа материалын төлбөрийг өртгөөр нэхэмжилдэг. Төв компани болон салбар компанийн
тохиргооны дараах шалгах баланс нь дараах байдалтай байв
Төв компани Салбар
Мөнгөн хөрөнгө 146000 114600
Авлагын бичиг 27000
Дансны бичиг 180400 137900
Бараа материал 295800 224200
Сохо 282700
Тоног төхөөрөмж 348100
Дансны өглөг 641000
Энгийн хувьцаа 200000
Хур.ашиг 25000
Ногдол ашиг 30000
Тк 282700
Борлуулалт 1814000 501100
ББӨ 1200500 185800
Үйл ажиллагааны зардал 169500 121300
2007.12.31-нд Төв компани болон салбарын бараа материалын гар дээрх эцсийн үлдэгдэл нь
бүртгэлийн үлдэгдэлтэйгээ тэнцүү байсан.
Хийх зүйл. Ажлын хүснэгт бэлтгэж, төв болон салбар компанийн хувьд хийгдэх журналын
бичилтийг хий
6. 2006.01.15-нд төв компани нь Жижи-1 салбартайй 125000 төг өртөг бүхий бараа
материалыг ачуулж, тээврийн зардалд нь 25000 төлжээ.
01.19-нд төв компани нь “Жижи-1” салбарыг 01.15-нд хүлээн авсан бараа материалынхаа хагасыг
нь “Жижи-2” салбарт шилжүүлэхийг үүрэг болгосон. “Жижи-1” салбар уг бараа материалыг
шилжүүлэхтэй холбоотой 12000 төг төлсөн.
Хэрэв төв компаниас шууд шилжүүлсэн бол 9500 төг-ийн тээврийн зардал гарах байсан. Бараа
материалын байнгын систем ашигладаг.
Хийх зүйл: төв компани, “жижи-1”, “Жижи-2” салбаруудын хооронд гарсан ажил гүйлгээг бүртгэ.
7. “Элст” төв ба салбар компанийн тохиргооны өмнөх шалгах баланс өгөгдөв.
“Элст” төв ба салбар компани
Тохиргооны өмнөх шалгах баланс
2003.03.31
Тк Салбар
Мөнгөн хөрөнгө 100000 190000
Дансны авлага 97500 220000

24. Бараа материал 74750 17250
Сохо 130500
Тоног төхөөрөмж 1600000
Дансны өр /290000/ /15000/
Энгийн хувьцаа /1400000/
Нтк /200000/
Хур. Ашиг /250000/
Төв компани /47500/
Ногдол ашиг 60000
Борлуулалт /1289750/ /900000/
Худалдан авалт 850000
САБМ /105000/
САБМИҮХ /18000/
ТКХАБМ 97750
Үйла зардал 640000 437500
Дүн 0
Нэмэлт мэдээлэл
1. 2003.01.12-нд төв компани нь салбарт зориулан худалдан авсан 50000 төг тоног
төхөөрөмжийг өөрийн бүртгэлдээ зөв тусгасан боловч салбар компани үүнийг мэдэгдээгүй
байсан. элэгдэл тооцохгүй
2. 2003.01.23-нд төв компанийн худалдан авагч төвийн 50000төг-н авлагыг андуурч, салбар
компанид төлснийг салбарын нягтлан бодогч зөвөөр бүртгэсэн боловч төв компани үүнийг
мэдээгүй
3. Салбар компаний 2003.02.12-нд төв компани салбар компанидаа 60000—н бэлэн мөнгийг
шилжүүлсэнийг салбар компани бүртгээгүй байв
4. 2003.03.08-нд салбар компани 23000 төг-ийн нэхэмжлэлийн үнэ бүхий бараа материалыг
төв компани луугаа буцаасан боловч төв түүнийг бүртгэлдээ тусгаагүй байв. Төлбөрийг нь
15%-ийн нэмэгдэлтэй үнээр нэхэмжилдэг. Бараа материалын цаг үеийн систтемийг
ашигладаг.
5. 2003.03.31-нд төв компаний БМС2 150000 төг, салбарын БМС2 13800 байв.
Хийх зүйл: Санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангийн ажлын хүснэгт бэлтгэн, хаалтын болон устгах
бичилтийг хий.
8. “МТ” компани “МТ-1” салбартай. 2007 онд төв компани нь салбар луугаа 750000 төг
өртөгтэй бараа материал ачуулсан. Төв компани тээврийн зардалд 75000 төлсөн. Төв
компани бараа материалын төлбөрийг 15%-н нэмэгдэлтэй үнээр нэхэмжилдэг
Салбар нь төв компаниасаа гадна бэлтгэн нийлүүлэгчээс худалдан авалт хийдэггүй. Төв
компаниас хүлээн авсан бараа материалаасаа 126500 төг -ийн өртөг бүхий хэсгийг нь буцаасан.
Салбар нь бараа материалаа 10%-ийн нэмэгдэлтэй үнээр зээлээр борлуулдаг.
Салбарын нийт үйл ажиллагааны зардалд 21000 төг төлсөн. Бараа материалын үлдэгдэл
нь 2007.01.01-нд 32200 төг, 12.31-нд 69000 төг байв. Төв компани ба салбар хоёулаа бараа
материалын цаг хугацааны систем ашигладаг.
Хийх зүйл: Төв ба салбар компанийн хувьд холбогдох журналын бичилтийг хий.
9. Төв компани болон салбар компаний талаарх мэдээлэл өгөгдөв.
Төв компани Салбар
Борлуулалтын орлого 2000000
ББӨ 517500
Үйл ажиллагааны зардал 650000
САБМ 452000

25. Салбарын бараа материалын эцсийн үлдэгдэл 125350 байв. Салбар компани нь зөвхөн төв
компаниасаа бараа матераил татан авдаг. Бараа материалын цаг хугацааны системийг ашигладаг.
ТКХАБМ-д ногдох САБМИХ нь 67800 байсан.
Хийх зүйл:
1. Салбарын бараа материалын эхний үлдэгдэл хэд вэ?
2. Салбарын ашгийг тооцоолж, хаалтын журналын бичилтийг хий
3. САБМИҮХ данс хэдэн төгрөгийн үлдэгдэлтэй болох вэ? Төв компанийн хувьд залруулах
бичилт хий
10. 2006.12.31-нд “Ундраа” төв компанийн “СОХО” данс 55500-н салбарын ТК данс 49680
үлдэгдэлтэй байв. Дараах ажил гүйлгээ гарсан.
1. 2006.12.31-нд төв компаниас ачуулсан 25800 төг-ийн бараа материалыг салбар хүлээн аваагүй
байв. Төв ба салбар компани хоёулаа бараа материалын байнгын систем ашигладаг.
2. Салбар төв компанийн 260000 төг- н авлагыг цуглуулсныг төв компани бүртгээгүй байв
3 2006.12.29-нд төв компани салбарлуу 25000 чек илгээснийг салбар хүлээн аваагүй ба төв
компанийн нягтлан бодогч үүнийг жижиг мөнгөн санд бүртгэссэн байв.
4. Салбарын цэвэр ашгийг төв компани 240000 гэж бүртгэхийн оронд 420000 гэж бүртгэсэн.
5. 2006.12.20-нд салбар ньтайлант хугацаанд хүлээн авсан бараа материалынхаа 60020-н үнэ
бүхий хэсгийг нь төв компани луу буцаасныг төв компани бүртгээгүй байв.
Хийх зүйл:Тк ба Сохо дансуудын үлдэгдлийг зохицуулах тайланг хийж, холбогдох журналын
бичилтийг хий.
11. “Тас” компани Орхон хотод салбартай. 2007.05.01-нд төв компаний САБМИҮХасагдуулга
данс 60000-ийн үлдэгдэлтэй байв.
5-р сард “тас” компани салбарлуугаа 700000 төг-ийн өртөгтэй бараа материал ачуулж, өртгөөс нь
15%-ийн нэмэгдэлтэй үнээр нэхэмжилдэг. Тус салбар компани бараа материалаа 18% -ийн
нэмэгдэлтэй үнээр борлуулдаг. Салбарын 5-р сарын үйл ажиллагааны зардал нь 120000 байсан ба
бараа материалын эцсийн үлдэгдэл нь 97750 төг байв.
Төв болон салбар компани хоёулаа бараа материалын цаг үеийн системийг ашигладаг.
Хийх зүйл:
1. Салбар компанийн ББӨ тооц
2. Салбарын ашиг, алдагдлыг тооцож, холбогдох журналын бичилтийг хий
3. САБМИҮХ дансанд залруулга хий.
12. “С” компани болон салбар компанийн зарим дансдын үлдэгдэл 2007.01.31-ний шалгах
баланс дараа байдалтай байв.
Төв компани Салбар компани
СОХО 520000 БМС1 66000
САБМ 312500 ТКХАБМ 375000
САБМИҮХ 73500 ТК 520000
Салбар компани бүх бараа материалаа төв компаниасаа татан авдаг. Төв компани нь бараа
материалынхаа үнийг 20%-ийн нэмэгдэлтэй үнээр нэхэмжилдэг. Салбар компанийн БМС2 нь 78000
байв.
Хийх зүйл: Санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангийн ажлын хүснэгтэнд тусгагдах устгах бичилтийг хий

26. 13. “А” төв компани нь 3 салбартай. 2005.10.05-нд “А-1” салбартаа 800000 төг-ийн бэлэн мөнгө
шилжүүлж, 420000-н бараа матераилыг ачуулсан. Төв компани бараа материалыг
ачуулахтай холбоотой тээврийн зардалд 30000 төг төлсөн.
2005.10.08-нд “А-1” салбарыг хүлээн авсан бэлэн мөнгөнийхөө 50%-ийг бараа
материалынахаа 20%-ийг “А-2” салбарт шилжүүлэхийг үүрэг болгосон. “А-1” салбар бараа
материал шилжүүлэхтэй холбоотой тээврийн зардалд 15000 төлсөн.
2005.11.02-нд төв компани нь “А-3” салбартаа 300000 төг-н үндсэн хөрөнгө, 246000 төг-ийн
бараа материалыг ачуулсан бөгөөд тээврийн зардалд 15000 төг төлсөн. “А -3” салбарыг “А-2”
салбар уг ажлыг гүйцэтгэхтэй холбоотой 10000 төг-н тээврийн зардал төлсөн.
Төв компани “А-2” салбарт бараа материалыг шууд шилжүүлсэн бол 8000 төг төлөх
боломжтой байдаг. Компанийн хувьд үндсэн хөрөнгийн бүртгэлийг төв компанид бүртгэх бодлого
баримталдаг.
Хийх зүйл: салбар хоорондын ажил гүйлгээг бүртгэ:
14. “С” болон “Т” компаниуд худалдан авалтын хэлбэрээр нэгджээ. 20хх.12.31-ний байдлаар “Т”
компаний хөрөнгө эх үүсвэр дараах байдалтай байв.
Хөрөнгө Дансны үнэ Зах зээлийн үнэ
Мөнгөн хөрөнгө ба авлага 35000 35000
Бараа материал 35000 45000
УХХО 18000 20000
Газар 8000 11000
Барилга ба тоног төхөөрөмж 7000 14000
Патент 5000 10000
108000
Өр төлбөр ба эө
Өглөг 22000 22000
Энгийн хувьцаа 50000
Хур. Ашиг 36000
Хийх зүйл: худалдан авалтын аргыг ашиглаж доорх тохиолдол тус бүрийг журналд тусга.
1. “С” компани “Т” компанийг нэгтгэхийн тулд 100000 зарцуулсан. Шууд мөнгөн төлбөрт 25000
төлсөн.
2. “С” компани “Т” компанийг нэгтгэхийн тулд 90000 зарцуулсан. Шууд мөнгөн төлбөрт 10000
төлсөн
3. “С” компани Т компанийг нэгтгэхийн тулд 50000 зарцуулсан. Шууд мөнгөн төлбөрт 10000
төлсөн.
15. “А” компани 1төг-ийн нэрлэсэн үнэтэй, 50 төг-ийн зах зээлийн үнэтэй 10000 ш хувьцаа
гарган “В” компанийг өөртөө нэгтгэсэн. Бизнесийн нэгдэлтэй холбоотой дараах зардлуудыг
“А” компани төлсөн. Үүнд:
Хайгуулчийн төлбөрт 20000төг
ҮЦХ-нд бүртгүүлэх 7000
Хийх зүйл:
1. Хэрэв энэхүү бизнесийн нэгдэл ашиг сонирхолоо нэгтгэх хэлбэрээр явагдсан бол бизнесийн
нэгдлийн зардал дансны үлдэгдэл хэд вэ?
16. “А” компаний 2006.12.31-ний салбар компанийн талаарх доорх мэдээлэл өгөгдөв.
Дт Кт
Борлуулалт 1500000

27. ТКХАБМ 200000
БМС1 50000
Үйл ажиллагааны зардал 450000
Салбар компани нь бараа материалаа зөвхөн төв компаниасаа хүлээн авдаг. Бараа материалын
эцсийн үлдэгдэл 75000 байв. Төв компани “САБМ”-аа өртгөөс нь 25%-ийн нэмэгдэлтэй үнээр
нэхэмжилдэг. “САБМ” дансны дүн хэд вэ?
17. “Ц” компани хотын төвд байрлаж үйл ажиллагаагаа явуулдаг. 20хх онд “Ц” компани хотын
захад өөрийн салбар компанийг нээж “Ц1” гэж нэрлэв. 20хх онд салбар байгуулахтай
холбоотой дараах ажил гүйлгээ гарав.
1. 80000 төг-ийн бэлэн мөнгө, 1500000-ийн өртөгтэй бараа материалыг салбартаа шилжүүлэв.
2. 120000-ийн тоног төхөөрөмж худалдан авсан байсныгаа салбартаа өгөв. Үндсэн хөрөнгийг
байршлынх нь дагуу салбар дээр бүртгэхээр шийдвэрлэсэн
3. Салбар нь нэмж 35000-ийн бараа материал худалдан авав.
4. Салбар компани руу бараа материалыг ачуулахад 300 төг, тоног төхөөрөмжийг зөөвөрлөхөд
1000төг-ийн тээврийн зардал гарсныг төв компани төлсөн.
5. Төв компаниас хүлээн авсан бараагаа хадгалах зорилгоор жижигхэн барааны агуулах худалдан
авахад салбар компани нь 40000 зарцуулсан
Хийх зүйл: төв компани болон салбар компанийн хувьд дээрх ажил гүйлгээнүүдийг журналд тусга
18. Төв компани
110 Тк-д шилжүүлсэн
Мөнгөн хөрөнгө 80000
128 ТК-д шилжүүлсэн
Мөнгөн хөрөнгө 30000
128 ТК-д буцаасан
бараа материал 12000
11 үлдэгдэл 60000
15 ТК-с хүлээн авсан БМ 120000
128 ТК-с хуваарилагдсан зардал 45200
131 Үлдэгдэл 103200
Салбарт оруулсан хөрөнгө оруулалт
11 үлдэгдэл 60000
14 салбарт ачуулсан БМ 120000
128 хуваарилсан зардал 52400
128 салбарт ачуулсан БМ 24000
128 салбарт шилжүүлсэн хангамж 8000
131 үлдэгдэл 166400
112 салбараас хүлээн авсан мөнгөн хөрөнгө -
80000
128 салбарын авлагыг цуглуулсан 18000
Хуваарилсан зардлын хувьд салбар компани мөнгөний дүнг алдаатай бүртгэсэн байв
Хийх зүйл: Төв компани ба салбарын гарцаагүй алдаанууд болох бүртгээгүй орхисон ажил
гүйлгээнүүдийг бүртгэж тэнцүү чанартай дансдын үлдэгдлийг тодорхойл.
19. “Л” компани түүний салбарын тухай дараах мэдээлэл өгөгдөв.
Зарим дансны 12-р сарын 31-ний үлдэгдэл
Төв компани Салбар компани
дт Кт
Борлуулалт (500000)
Зардал 150000
Салбарт ачуулсан БМ (240000)
СБМ-ын илүү үнэлгээний хасагдуулга (74000)

28. Салбар нь бараа материалыг зөвхөн төв компаниасаа татаж бэлтгэдэг. Төв компани бараа
материалаа өртгийн 125 хувиар нэхэмжилдэг. Салбарын БМ-ын эцсийн үлдэгдэл нэхэмжлэлийн
үнээрээ 60000 төг байв.
Хийх зүйл:
А. Салбарт ачуулсан бараа материалыг бүртгэх бичилтийг ТК-ийн хувьд гүйцэтгэ. Байнгын систем
Б. Салбарын бараа материалын эхний үлдэгдэл нэхэмжлэлийн үнээрээ хэдэг төгрөг вэ?
В. Салбарын бүртгэл дээр тусгагдах цэвэр ашгийн хэмжээг тооцоол
Г. Салбарын ашгийн хэмжээгээр төв компанид хийгдэх журналын бичилтийг бэлтгэ
20. “М” компани болон түүний салбар компанийн зарим дансдын үлдэгдэл 20хх.12.31-нд дараах
байдалтай байв.
Төв компани Салбар компани
Борлуулалт (1500000)
Зардлууд 500000
ТК-иас хүлээн авсан БМ 840000
СБМИҮХ (160000)
Салбар компани нь бүх бараа материалаа зөвхөн төв компаниасаа авч бэлтгэдэг. Салбар
компанийн бараа материалын үлдэгдэл нэхэмжлэлийн үнээрээ дараах байдалтай байв.
20хх.01.01 120000
20хх.12.31 168000
Хийх зүйл.
А. Төв компани салбар компанидаа ачуулсан бараа материалаа өртөг дээр нь хэдэн хувийг нэмж
нэхэмжилдэг вэ?
Б. Салбарт ачуулсан БМ дансны дүнг тооцоол
В. Төв компанийн хувьд салбарын ашигтай холбоотой журналын бичилтүүдийг гүйцэтгэ.
21. Өртгөөр нэхэмжлэх аргын байнгын болон цаг үеийн системийн үед хийгдэх бичилтийн
ялгаатай талыг тайлбарла.
22. Цаг хугацааны систем байнгын системийн ялгаатай тал юу вэ?
23. Үндсэн хөрөнгийг байршлыг нь харгалзан салбар дээр бүртгэх үеийн салбар нь өөри йн үйл
ажиллагаандаа зориулж үндсэн хөрөнгө худалдаж авах үеийн бичилтийг хий нэ үү.
24. Үндсэн хөрөнгийн байршлыг харгалзан салбар дээр бүртгэх.
Салбар үндсэн хөрөнгөнд элэгдэл байгуулсан. Бичилтийг гүйцээж бич
Төв компани Салбар компани
? дт Элэгдлийн зардал хх
Кт Хур.эл хх
25. үндсэн хөрөнгийн байршлыг үл харгалзан төв дээр бүртгэх. Төв компани салбартаа үндсэн
хөрөнгө шилжүүлсэн бичилтийг гүйцээж бич
Төв компани Салбар компани
Дт ҮХ салбар хх ?

29. Кт ҮХ хх
26. төв компанийн салбартай холбоотой гаргасан зардлуудыг салбаруудад хуваарилах
шаардлага зүй ёсоор тавигдана. НББ-д тусгагдах журналын бичилтийг хийнэ үү?
Бүлэг № 3. Бизнесийн нэгдэл
Мэдлэг шалгах даалгавар:
1.Компаниуд цар хүрээгээ өргөтгөх , бараа материалаа нэмэгдүүлэх бүтээгдэхүүн болон орлогын
хуваарилалтыг боловсронгуй болгох , ижил төрлийн зардлаа багасгах зэргээр үйл ажиллагаагаа
уялдуулан эдийн засгийн хүчин чадлаа нэмэгдүүлэхийг санхүүгийн зорилготой бизнесийн нэгдэл
гэнэ.
a. Үнэн
b. Худал
2. Уялдаа холбоогүй үйл ажиллагаа эрхэлдэг компаниуд нэгдэх үйл ажиллагааг бөөн нэгдэлт гэнэ.
a. Үнэн
b. Худал
3.Охин компаний хяналтын эрхийг авсан компанийг толгой компани гэнэ.
a. Үнэн
b. Худал
4.Компаниуд одоо ажиллаж байгаагаасаа илүү үр ашигтай ажиллах үүднээс нэгдэж болох
компаний талаар судалгааны ажил хийсэн хайгуулчид ажлын тодорхой хөлс олгоно.
a. Үнэн
b. Худал
5.Нэгтгэгч компани нь охин компанид оруулсан хөрөнгө оруулалтын өртгөө охин компаний
тодорхойлогдох цэвэр хөрөнгийн зах зээлийн үнэтэй харьцуулахад бага байвал эерэг гүүдвилл бий
болно гэж үздэг.
a. Үнэн
b. Худал
6.Ашиг сонирхлоо нэгтгэх аргын үед дансны үнийг , худалдан авалтын аргын үед зах зээлийн үнийг
баримтлана.
a. Үнэн
b. Худал
7.Хууль ёсны нийлэлтийн үед нэгтгэгч болон нэгдэгч компаний хөрөнгө , өр төлбөрийг дансны
үнээр бүртгэнэ.
a. Үнэн
b. Худал
8.Ашиг сонирхлоо нэгтгэх хэлбэрийн бизнесийн нэгдлийн үед сөрөг гүүдвиллийг худалдан авалт
хэлбэрийн бизнесийн нэгдэлтэй адил хуваарилна.
a. Үнэн

30. b. Худал
9.Хөрөнгө оруулалтын өртөг нь тодорхойлогдох цэвэр хөрөнгийн зах зээлийн үнээс бага үед сөрөг
гүүдвилл үүснэ.
a. Үнэн
b. Худал
10. Хууль ёсны нийлүүлэлтийн үед шинээр үүсгэсэн компанийн эзэмшлийн хувийг тогтоохдоо
компаниудын тодорхойлогдох цэвэр хөрөнгийн зах зээлийн үнийг баримтална.
a. Үнэн
b. Худал
11. Хоёр ба түүнээс дээш нэгдэгч компанийн үйл ажиллагааг зогсоож тэдгээрийн хөрөнгө, өр
төлбөр, эрх үүрэг, хариуцлагыг шинээр бий болсон компанид шилжүүлэхийг
a) Хууль ёсны нэгдэл
b) Хувьцаа худалдан авах гэнэ
c) Хууль ёсны нйилэлт гэнэ
d) Аль нь ч биш
12. Өрийн бичиг болон бонд гаргах замаар нэгдэгч компаний гаргасан хувьцааг худалдан авах үед
a) Нэрлэсэн үнээр бүртгэнэ
b) Өнөөгийн үнэ цэнээр бүртгэнэ
c) Хоёулангаар бүртгэнэ
13. зөвхөн нэгтгэгч компани нь цэвэр хөрөнгө болон үйл ажиллагаандаа хяналт тавих эрхтэйгээр
зохион байгуулагдсан бол:
a) Ашиг сонирхлоо нэгтгэх аргыг ашиглана
b) Худалдан авалтын аргыг ашиглана.
c) Хоёуланг нь ашиглана
14. Хувьцаа гаргах, үнэт цаасны хооронд бүртгүүлэх гэх мэт бизнесийн нэгдэлтэй шууд
хамааралгүй зардлуудыг
a) НТК дансанд бүртгэнэ.
b) Охин компанид оруулсан хөрөнгө оруулалт дансанд бүртгэнэ
c) Аль нь ч биш
15. Сөрөг гүүдвиллийг
a) Биет бус хөрөнгөнд бүртгэж, тухайн тайлант хугацаанд хорогдуулна.
b) Биет бус хөрөнгөнд бүртгэх боловч эргэлтийн бус хөрөнгөнд зах зээлийн үнэнд үндэслэн
хуваарилна
c) Тухайн тайлант хугацааны бизнесийн нэгдлийн орлогоор бүртгэнэ.
16. Ашиг сонирхолоо нэгтгэх аргын үед нягтлан бодох бүртгэлийн мэргэжилтнүүд хөлсийг:
a) Охин компанид оруулсан хөрөнгө оруулалт дансанд бүртгэнэ
b) Нэмж төлөгдсөн капитал дансанд бүртгэнэ.
c) Бизнесийн нэгдлийн зардал дансанд бүртгэнэ
17. А компаний хувь нийлүүлсэн хөрөнгө хөрөнгийн дансууд дараах байдалтай байв.
Энгийн хувьцаа 500000

31. Нэмж төлөгдсөн капитал 200000
хуримтлагдсан ашиг 100000
“Б” компаний 100 төг-ийн нэрлэсэн үнэтэй 150 төг-ийн зах зээлийн үнэтэй 3000 ширхэг энгийн
хувьцаа гаргах замаар “А” компаниийг өөртөө нэгтгэсэн. “Б” компани бизнесийн нэгдлийн үед
хайгуулчийн төлбөрт 100000 төг үнэт цаасны хороонд бүртгүүлэх зэрдэлд 30000 төг тус тус төлсөн.
“А” компаний хөрөнгө өр төлбөрий н тухай мэдээлэлэл өгөгдөв. Үүнд:
Дансны үнэ Зах зээлийн үнэ
Бараа материал 100000 50000
Газар 1000000 800000
Өглөг 300000 500000
Худалдан авалт хэлбэрийн бизнесийн нэгдэлийн үед үүсэх гүүдвил хэд вэ?
a) 100000
b) 350000
c) 350000
d) Хариулт өгөгдөөгүй
18. “А” компанид оруулсан хөрөнгө оруулалтын данс хэдээр бүртгэгдэх вэ?
a) 550000
b) 800000
c) 450000
d) 0
19. ашиг сонирхолоо нэгтгэх хэлбэрийн бизнесийн нэгдэл гэж үзвэл “А” компанид оруулсан хөрөнгө
оруулалт данс хэдээр бүртгэгдэх вэ?
a) 550000
b) 800000
c) 450000
d) 0
20. Ашиг сонирхолоо нэгтгэх хэлбэрийн бизнесийн нэгдэл гэж үзвэл үүссэн гүүдвил нь хэд вэ?
a) 550000
b) 350000
c) 200000
d) 0
21. Хууль ёсны нэгдэл гэдэг нь:
a) А,Б компаниуд татан буугдаж шинээр “Д” компани үүсэх бизнесийн нэгдэл
b) А, Б компаниудын аль нь ч татан буугдахгүйгээр цаашид үйл ажиллагаагаа
үргэлжлүүлэхийг хэлнэ
c) А, Б компаниудын аль нэг нь ч татан буугдах бизнесийн нэгдэл юм.
d) Аль нь ч биш
22. Худалдан авалт хэлбэрийн бизнесийн нэгдэлд зориулж гаргасан энгийн хувьцаатай холбоотой
зардлыг бүртгэхдээ:
a) Бизнесийн нэгдлийн зардал дансны дт
b) Нэмж төлсөн капитал дансны дт
c) Нэгдэгч компанийн ЭХОХО дансны дт
d) Энгийн хувьцаа дансны дт