1. “การเตรียมความพร้ อมด้ านการศึกษา
กับการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน ในศตวรรษที่ ๒๑”
นางศรีวการ์ เมฆธวัชชัยกุล (อดีตรองปลัดกระทรวงศึกษาธิการ)
ิ
อนุกรรมาธิการพิจารณาและติดตามการเตรี ยมความพร้อมด้านการศึกษาสู่ ประชาคมอาเซียน วุฒิสภา
อนุกรรมการสภาการศึกษาเฉพาะกิจ ด้านจัดการศึกษาสู่ ประชาคมอาเซียน
ที่ปรึ กษาคณะกรรมการส่ งเสริ มสังคมแห่งการเรี ยนรู ้และคุณภาพเยาวชน (สสค.) ”
ที่ปรึ กษาด้านยุทธศาสตร์เศรษฐกิจการค้าระหว่างประเทศ กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ
โ
มือถือ 081-9851973
L/O/G/Osivikamek@yahoo.com

2. ประเด็นหลักในการบรรยาย
1 การศึกษาในศตวรรษที่21
2 ความรู้ เกียวกับอาเซียน
่
3 นโยบายและยุทธศาสตร์
4 การเตรียมพร้อมเข้าสู่ประชาคมอาเซียน

3. ประชาคมอาเซียน: ความท้ าทายของประเทศไทย
AEC ASEAN
AEC
ASEAN
ASEAN
อาจารย์ ชัยวัฒน์ มีสันฐาน คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

4. " Ready for ASEAN Community "
การแข่ งขัน
คู่เจรจา ความเป็ นไทย
ประชาคมโลก
Pradap Pibulsonggram, Amb,
May 28, 2012

6. ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

7. ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

8. ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

9. ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

10. ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

11. Learn
ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

12. ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

13. ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

15. ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

16. ปฏิญญาว่ าด้ วยการจัดการศึกษาของ UNESCO
Learning to know
Learning to do
Learning to live with the others
Learning to be

17. Benchmark ในการจัดการศึกษาปัจจุบัน

19. ที่มำ : 21st Century Skills partnership

20. วิชาแกนและแนวคิดสาคัญในศตวรรษที่ 21
core subjects& 21 st Century skills
 วิชาแกน 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้
 แนวคิดสาคัญในศตวรรษที่ 21
-จิตสานึกต่ อโลกGlobal Awareness
-ความรู้ พนฐานด้ านการเงิน เศรษฐศาสตร์ การทาธุรกิจและ
ื้ การเป็ นผู้ประกอบการ
Financial, Economic, Business and Entrepreneurial Literacy
-ความรู้ พนฐานความเป็ นพลเมือง Civic Literacy
ื้
-ความรู้ พนฐานด้ านสุ ขอนามัย Health Literacy
ื้
ทีมา :
่ 21st Century Skills partnership

21. ทักษะชีวตและการทางาน
ิ
Life and career skills
ความยืดหยุ่นและการปรับตัว Flexibility and Adaptability
ความคิดริเริ่มสร้ างสรรค์ และการชี้นาตนเอง Initiative and Self-
Direction
ทักษะทางสั งคมและการเรียนรู้ ข้ามวัฒนธรรมSocial and Cross-Cultural
Skills
การเพิมผลผลิตและความรู้ รับผิด Productivity and Accountability
่
ความเป็ นผู้นาและความรับผิดชอบ Leadership and Responsibility

22. ทักษะการเรียนรู้ และนวัตกรรม
( learning and innovation skills )
ความคิดสร้ างสรรค์ และนวัตกรรม Creativity and
Innovation
ความคิดเชิงวิพากษ์ และการแก้ ไขปัญหาCritical Thinking
and Problem Solving
การสื่ อสาร Communication
การร่ วมมือกันCollaboration

23. ทักษะด้ านสาระสนเทศ สื่ อ และเทคโนโลยี
Information, media and technology skills
ความรู้ พนฐานด้ านสารสนเทศ Information Literacy
ื้
ความรู้ พนฐานด้ านสื่ อ Media Literacy
ื้
ความรู้ พนฐานด้ าน ไอซีที ICT (Information,
ื้
Communications and Technology)
Literacy
ที่มา : 21st Century Skills partnership

24. ระบบสนับสนุนการศึกษาของศตวรรษที21
่
21st century support systems
 มาตรฐานและการประเมิน Standards & Assessments of
21st Century Skills
 หลักสู ตรและการสอน 21st Century Curriculum and
Instruction
 การพัฒนาวิชาชีพ 21st Century Professional
Development
 สภาพแวดล้ อมการเรียนรู้ 21st Century Learning
Environments

25. ี
อาเซยน (ASEAN)
Association for South East Asian Nations
สมาคมประชาชาติแห่ งเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้

26. ASIAN: ASEAN
หลายคนยังสั บสนกับการออกเสี ยงภาษาอังกฤษ
ASEAN และ ASIAN
L/O/G/O

27. ี
Asian :ประชากรในภูมภาคเอเชย
ิ
Southeast Asian: ประชากรในภูมภาค
ิ
ี
เอเชยตะว ันออกเฉียงใต้
ASEAN: Association of Southeast
Asian Nations: สมาคมประชาชาติแห่ง
ี
เอเชยตะว ันออกเฉียงใต้

28. เลขาธิ การอาเซี ยนคนใหม่
นำยเลอ เลือง มินห์
อดีตรมช.กระทรวงต่างประเทศเวียตนาม
เข้ารับตาแหน่งในวันที่ 1 มกราคม
2556 เป็ นเวลาห้าปี (2556-2561)
ต่อจาก ดร.สุ รินทร์ พิศสุ วรรณ

29. ประชาคมอาเซียน (ASEAN Community) 2015
สมาชิ กผู้ก่อตั้ง 8 สิ งหาคมปี 2510
ประชาคม • ไทย
ASEAN+6 +ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ อินเดีย
ความมันคง
่ • มาเลเซีย
อาเซียน (ASC) • อินโดนีเซีย
• ฟิ ลิปปิ นส์
• สิ งคโปร์
สมาชิกเพิมเติม
่
+ บรู ไน ดารุสซาลาม ปี 2527
+ เวียดนาม ปี 2538
+ ลาว ปี 2540
ประชาคม ASEAN CHARTER + พม่ า ปี 2540
สั งคม-วัฒนธรรม กฎบัติอาเซียน ประชาคม + กัมพูชา ปี 2542
อาเซียน เศรษฐกิจ
(ASCC) อาเซียน (AEC)
One Vision
One Identity
One Community

30. กฎบัตรอาเซียน
ลงนามเมื่อ 20 พ.ย. 2550 เพื่อเป็ นธรรมนูญของอาเซียนและมีผล
บังคับใช้ตงแต่ 15 ธ.ค. 2551
ั้
- มีกฎกติกาในการทางาน
- มีประสิทธิภาพมากขึ้น
- มีประชาชนเป็ นศูนย์กลาง
- เป็ นการวางรากฐานสาหรับการรวมตัวเป็ นประชาคมอาเซียนภายในปี
2558
ข้ อมูลกรมอาเซียน กระทรวงการต่ างประเทศ

31. ความสาคัญของอาเซียน
อาเซียนเป็ นวาระแห่งชาติ
ก่อตังที่ประเทศไทย เลขาธิการอาเซียนปัจจุบนเป็ นคนไทย
้ ั
ผลประโยชน์ และกิจกรรมสะท้อนผลประโยชน์ ของไทย
สร้างประชาคมอาเซียนภายในปี 2558
เสริ มสร้างบทบาทของไทย
ข้ อมูลกรมอาเซียน กระทรวงการต่ างประเทศ

32. ความสาคัญของอาเซียนต่อไทย
อาเซียนเป็ นตลาดส่ งออกอันดับ 1 ของไทยตังแต่ 2545 และเป็ นแหล่ ง
้
นาเข้ าอันดับที่ 2 ตังแต่ ปี 2540 จนถึงปั จจุบัน
้
ปั จจุบัน มีมูลค่ าการค้ าระหว่ างกัน คิดเป็ นร้ อยละ 24.3 ของมูลค่ าการค้ า
ทังหมดของไทยและไทยได้ เปรี ยบดุลการค้ าถึง 1 หมื่นล้ านดอลลาร์
้
สหรั ฐฯ
สมาชิกอาเซียนเข้ ามาลงทุนในไทย ประมาณ 20% ของการลงทุนจาก
ต่ างประเทศทังหมด
้
นักท่ องเที่ยว 4 ล้ านคน คิดเป็ นร้ อยละ 30% ของนักท่ องเที่ยวต่ างชาติ
ทังหมด (มาเลเซียมาไทยมากที่สุด)
้
ข้ อมูลกรมอาเซียน กระทรวงการต่ างประเทศ

34. แผนแม่ บทว่ าด้ วยความเชื่อมโยงระหว่ างกันในอาเซียน

36. สิ่ งทีกาลังเกิดขึนจากการเข้ าสู่ ประชาคมอาเซียนในปี 2558
่ ้

37. เส้ นทางการคมนาคมอย่ างไร้ พรมแดน
เส้ นทางขนถ่ ายสิ นค้ า และการคมนาคม
 สะดวก รวดเร็ว ประหยัด
ประเทศไทยตั้งอยุ่ศุนย์กลาง ของอาเซียน

38. ภาพรวมโอกาสประชาคมอาเซียน
โอกาสของประชาคมอาเซียน
ประชาคมอาเซียน เปรี ยบเทียบกับ...
ประชากร 580 ล้ าน > สหภาพยุโรป
GDP ขนาด 1.5 ล้ านล้ านเหรี ยญสหรั ฐ = เกาหลีใต้
การค้ าระหว่ างประเทศ 1.61 ล้ านล้ านเหรี ยญสหรั ฐ = 6 เท่ าของไทย
การลงทุนโดยตรง 50 พันล้ านเหรี ยญสหรั ฐ = 60% ของจีน
การท่ องเที่ยวระหว่ างประเทศ 65 ล้ านคน = อันดับ 2 ของโลก รองจากฝรั่ งเศส
ที่มา บทวิเคราะห์ จากศูนย์ วิจัยเศรษฐกิจและธุรกิจ ธนาคารไทยพาณิชย์
ASEAN 10 : 583 Millions of Pop. ( 9 % of the world's population)
GDP 1,275 Billions USD (2% of the world’s GDP)
ASEAN+3 : 2,068 Millions of Pop. (31 % of the ASEAN+6 : 3,284 Millions of Pop. ( 50 % of the
world's population) GDP 9,901 Billions USD world's population)
(18% of the world’s GDP) GDP 12,250 Billions USD (22% of the world’s GDP)
38

42. การเคลื่อนย้ายแรงงานมีฝมืออย่างเสรี 8 สาขาอาชีพ
ี
อานวยความสะดวกในการเข้ ามาทางานและพักอาศัย
โดยยอมรับวุฒการศึกษาและประสบการณ์ ทางาน
ิ
แพทย์ ทันตแพทย์
ปั จจุบันลงนาม
ข้ อตกลงยอมรับร่ วม
ในสาขาวิชาชีพ
(Mutual Recognition
Arrangement;
MRA) ใน 8 สาขาอาชีพ
พยาบาล นักบัญชี
ช่ างสารวจ
วิศวกร สถาปนิก
แรงงานไร้ ฝีมือต้ องยื่นขออนุญาต
ตามที่กฎหมายกาหนด

43. 8.การท่ องเทียวและการบริการ
่
32 ตาแหน่ งงานในสาขาการเดินทางและที่พก
ั

44. ความสามารถในการแข่ งขันของประเทศในกลุ่มอาเซียน
ทีมา: Institute of Policy Studies,
่
National University of Singapore

45. ตารางเปรียบเทียบการพัฒนาและความสามารถการแข่ งขัน
ประเทศ อันดับการพัฒนา เทียบในกลุ่ม อันดับความ เทียบในกลุ่มอาเซียน
คน อาเซียน สามารถแข่งขัน
สิงคโปร์ 26 1 4 1
บรูไน 33 2 na na
มาเลเซีย 61 3 14 2
ไทย 103 4 30 3
อินโดนีเซีย 124 6 42 4
เวียตนาม 128 7 na na
ฟิลปปินส์
ิ 112 5 43 5
ลาว 138 8 na na
กัมพูชา 139 9 na na
เมียนม่า 149 10 na na
ทีมา: อันดับการพัฒนาคน (UNDP, 2011) อันดับการแข่งขัน (IMD, 2011)
่

46. ้ ึ
สถานการณ์ดานการศกษาและการเรียนรูในปัจจุบ ัน
้
ภาพรวม คนไทยได้ รับโอกาสทางการศึกษาและการเรียนรู้ มากขึน
้
 จานวนปี การศึ กษาเฉลี่ ยเพิ่มขึ้ นจาก 8.7-9.0 (ปี 2550-2553)
 ผู้เรียนนอกระบบโรงเรียนเพิ่มขึนจาก 5.3 – 5.6 ล้ านคน(ปี 2548-2553)
้
 การเข้ าถึงบริการแหล่ งเรียนรู้ มีความหลากหลาย และส่ งเสริมการอ่ านอย่ าง
เป็ นรูปธรรม
คนไทยได้ รับการพัฒนาศักยภาพในทุกช่ วงวัย
แต่ ยงคงมีปัญหาด้ านคุณภาพการศึกษา สติปัญญาของเด็ก
ั
กาลังคนในวัย
เรียน  คะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาหลักตากว่าร้อยละ 50
่
 ปั ญหามาตรฐานความสามารถผูเ้ รียนด้านการวิเคราะห์ สังเคราะห์ วิจารณญาณ
ปัญหาคุณภาพผู้เรียน ความคิดสร้ างสรรค์พฒนาการด้ านอารมณ์ และสังคม
ั
 สมรรถนะผูสาเร็ จการศึ กษาระดับอาชี วศึ กษาและอุดมศึ กษาไม่สอดคล้องกับ
้
การเปลียนแปลงในยุคโลกาภิวตน์
่ ั
46

47. ปัญหาคุณภาพการศึกษา
 ผลการประเมินคุณภาพภายนอกสถานศึ กษา พบว่ า มีสถานศึกษาได้ มาตรฐานตามเกณฑ์ ในสั ดส่ วนค่ อนข้ างต่า
ที่ไม่ ผ่านการประเมินในระดับการศึ กษาขั้นพืนฐาน ส่ วนใหญ่ เป็ นโรงเรี ยนขนาดเล็ก ส่ วนระดับอาชี วศึ กษาและ
้
อุดมศึกษา มีความขาดแคลนครู ท้ังในเชิงคุณภาพและคุณวุฒิ
• จานวนผู้เรียนระดับอุดมศึกษาและสถาบันอุดมศึกษาเพิมขึน แต่มช่องว่ างระหว่ างคุณภาพและปริมาณ
่ ้ ี
ของบัณฑิต และโอกาสในการเข้ าถึงสถาบันอุดมศึกษาของไทยยังไม่ เท่ าเทียมกัน รวมถึงปัญหาความไม่
สมดุลระหว่ างนักศึกษาปริญญาตรีและปริญญาโท/เอก
• การลงทุนในการค้ นคว้ าวิจัย มีสัดส่ วนเพียงร้ อยละ 0.24 ของผลิตภัณฑ์ มวลรวมในประเทศ (GDP)
• จากการจัดอันดับความสามารถทางการศึกษาในระดับนานาชาติ โดย IMD ขีดความสามารถด้ าน
การศึกษาของประเทศไทย อยู่ในลาดับที่ 51 จาก 59 ประเทศ (ปี 2554) และลดลงอยู่ในลาดับที่
52 ในปี 2555
 ผลการประเมินนักเรี ยนไทย ภายใต้ โครงการประเมินผลนักเรี ยนนานาชาติ (Programme for
International Student Assessment: PISA) พบว่ าอยู่ในกลุ่มต่า และมีคะแนนต่ากว่ า OECD ที่
กาหนดไว้ 500 คะแนน โดยมีคะแนนเฉลี่ยการอ่ าน คณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์ เท่ ากับ 421
419 และ 425 คะแนนตามลาดับ (2552) 47

48. ทักษะเด็กและเยาวชนไทยในอาเซียน
 TOEFL บัณฑิตไทยเฉลี่ย 450 คะแนน ซึ่งตากว่าบัณฑิตสิงคโปร์และฟิลิปปินส์ที่มี
่
คะแนนเฉลี่ยเกิน 550 คะแนน และมาเลเซีย อินโดนี เซีย พม่า เวียดนาม และกัมพูชามี
คะแนนเฉลี่ยเกิน 500 คะแนน
 PISA เด็กไทยสูงกว่าอินโดนี เซียเล็กน้ อย แต่ตากว่าสิงคโปร์มาก
่
 เด็กไทยรู้สึกว่าตนเองเป็ นประชาชนอาเซียนเพียงร้อยละ 67 (อันดับ 8) และยังมี
ความรู้เรื่องอาเซียนน้ อยที่สดเมื่อเทียบกับประเทศเพื่อนบ้าน (อันดับที่ 10) อีกทังยังมี
ุ ้
ความใฝ่ รู้เรื่องประเทศอื่นๆ ในอาเซียนค่อนข้างตา (อันดับที่ 7)
่
 การสารวจและงานวิจยระบุไทยจัดอยู่ในกลุ่มที่ใช้ภาษาอังกฤษได้ very low
ั
proficiency (ข้อมูลจาก: The EF English Proficiency Index (EPI) ในอันดับที่ 42 จาก
่
ประเทศทังหมด 44 ประเทศ เป็ นรองเพื่อนบ้าน 4 ประเทศในอาเซียนที่รวมทดสอบคือ
้
มาเลเซียอันดับ 9 อินโดนี เซีย 34 เวียดนาม 39 และ กัมพูชา 41

49. IPST
PISA 2000- PISA 2009
คณิตศาสตร์ อ่าน วิทยาศาสตร์
440
435
430
425
420
415
410
405
PISA 2000 PISA 2003 PISA 2006 PISA 2009

50. ผลสารวจคุณภาพบัณฑิตไทย

53. ผลกระทบจากการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน
ผลกระทบเชิงบวก ผลกระทบเชิงลบ
• ตลาดขยายกว้าง การ • ต้ องเผชิญกับการแข่ งขัน
คมนาคมสะดวกมากขึน ้ สู งขึน
้
• แรงงานฝี มือเคลือนย้ าย
่ ไทย • ผู้ที่ไม่ มีความพร้ อมจะถูก
สะดวกในอาเซียน
ในกระแส กดดันให้ ต้องเร่ งปรับตัว
• มีอาชีพหลากหลายและเพิม ่
มากขึน ้ อาเซียน
•เกิดเครือข่ ายบริษทใน
ั
อาเซียน
• นายจ้ างและลูกจ้ างมีโอกาส
เลือกมากยิงขึน
่ ้
ปรับตัวและ
เตรียมความพร้ อม

54. ประเทศไทยมีแผนการขับเคลือนเข้ าสู่ ประชาคม
่
อาเซียนทุกระดับ นโยบายของรัฐบาลมีจดมุ่งหมาย๓ ประการ
ุ
นาประเทศไทยไปสู่โครงสร้างเศรษฐกิ จที่สมดุล
นาประเทศไทยสู่สงคมที่มีความปรองดองสมานฉันท์
ั
นโยบายรัฐบาล นาประเทศไทยไปสู่การเป็ นประชาคมอาเซียนในปี 2558สมบูรณ์ โดยสร้าง
ความพร้อมและความเข้มแข็งทังทางด้านเศรษฐกิ จ สังคมและวัฒนธรรม และ
้
การเมืองและความมันคง่
“เสริมสร้างความเข้มแข็งให้สถาบันการศึกษาทั้งของรัฐและเอกชนให้มีมาตรฐาน
เป็ นที่ยอมรับในระดับสากล ตลอดจนการยกระดับทักษะฝี มือแรงงานและ
แผนพัฒนาฯ ฉบับ ทักษะด้านภาษาเพื่อเตรียมความพร้อมของแรงงานไทยเข้าสู่ตลาดแรงงาน
ที่ 11 ในภูมิภาคอาเซียน โดยไทยมีบทบาทนาในอาเซียนร่วมกับประเทศอื่นที่มี
ศักยภาพ”
แผนกำรบริหำรรำชกำร เร่ งดำเนินกำรตำมข้ อผูกพันในกำรรวมตัวเป็ น
แผ่นดิน พ.ศ. 2555-2558 ประชำคมอำเซียนในปี 2558 ทั้งในมิติเศรษฐกิจ สั งคม
และควำมมันคง ตลอดจนกำรเชื่อมโยงเส้ นทำง
่
คมนำคมขนส่ ง ภำยในและภำยนอกภูมภำค ิ

55. ยุทธศาสตร์ ประเทศ และยุทธศาสตร์ การเข้ าสู่ ประชาคม
Growth อาเซี ยน
&
Competitiveness
การเสริมสร้าง
การเสริมสร้าง ความสามารถในการ
แข่งขันของสินค้า
ความมั่นคง บริการ การค้าและ
การลงทุน
กำรพัฒนำ
การพัฒนา โครงสร้ำง
กฎหมาย กฎ พื้นฐำนและ
คน / คุ ณภำพชี วิต / ควำมรู้ / ยุ ติธ รรม และระเบียบ โลจิสติกส์ โครงสร้ ำ งพื้ น ฐำน / ผลิ ตภำพ / วิจั ย และพั ฒนำ
ปรับ
กำรพัฒนำ
Internal กำรเพิ่มศักยภำพ
ของเมืองเพื่อ
ทรัพยำกร Process เชื่อมโยงโอกำส
มนุษย์ จำกอำเซียน
ระบบ/กำลั ง คน/
งบประมำณ
Inclusive กำรพัฒนำ กำรสร้ำงควำมรู้
Green
คุณภำพชีวิต ควำมเข้ำใจ และ
Growth และกำร
คุ้มครองทำง
สังคม
ควำมตระหนักถึง
ประชำคม
อำเซียน
Growth
กฎระเบี ย บ
NESDB

56. กำรบู ร ณำกำรยุ ท ธศำสตร์ ป ระเทศกั บ ยุ ท ธศำสตร์ ก ำรเข้ ำ สู่ ป ระชำคมอำเซี ย น
ก่อนบูรณาการ
หลังบูรณาการ
ยุทธศำสตร์ประเทศ ยุทธศำสตร์กำรเข้ำสู่ประชำคมอำเซียน ยุทธศำสตร์ประเทศ
(Country Strategy) (ASEAN Strategy) (Country Strategy)
4 ยุทธศำสตร์ 8 ยุทธศำสตร์ 4 ยุทธศำสตร์
1. Growth & Competitiveness 1. การเสริมสร้างความสามารถในการแข่งขันของสินค้า บริการ
การค้า และการลงทุน
(ผนวกรวมประเด็นอาเซียนแล้ว)
2. Inclusive Growth
2. การพัฒนาคุณภาพชีวิตและการคุ้มครองทางสังคม 1. Growth & Competitiveness
3. Green Growth
4. Internal Process
3. การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและ 2. Inclusive Growth
โลจิสติกส์
 28 ประเด็นหลัก 4. การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์
3. Green Growth
 56 แนวทำงกำรดำเนินกำร 5. การพัฒนากฎหมาย กฎ และระเบียบ 4. Internal Process
6. การสร้างความรู้ ความเข้าใจ และความตระหนักถึงการเป็น  30 ประเด็นหลัก
ประชาคมอาเซียน
 80 แนวทำงกำรดำเนินกำร
7. การเสริมสร้างความมั่นคง
8. การเพิ่มศักยภาพของเมืองเพื่อเชื่อมโยงโอกาสจากอาเซียน
NESDB

57. ผลกำรวิเครำะห์กำรบูรณำกำร
แผนปฏิบัติกำรยุทธศำสตร์ประเทศ

58. NESDB ประเด็น ยุทธศำสตร์ประเทศ
1. Growth & Competitiveness 2. Inclusive Growth
กำรปรับโครงสร้ำงภำคกำรผลิตและบริกำร - พัฒนำกำรศึกษำ
สร้ำงโอกำสและรำยได้แก่ - พัฒนำทักษะแรงงำน - ส่งเสริมกำรเข้ำถึง
SMEs และเศรษฐกิจ ยุติธรรมของ ปชช.
ภำคเกษตร ภำคอุตสำหกรรม ท่องเที่ยว/บริกำร ชุมชน - สร้ำงธรรมำภิบำล
Competitiveness
เชื่อมโยง ศก. ภูมิภำค Development พัฒนำพื้นที/เมือง - พัฒนำคุณภำพชีวิต/บริกำร
่ ลดควำม
เหลื่อมล้ำใน สร้ำงองค์ควำมรู้เรื่อง
สำธำรณสุข
อำเซียน
- พัฒนำระบบสวัสดิกำร สังคม
โครงสร้ำงพื้นฐำน พลังงำน วิจัยและพัฒนำ
ปรับ
กำรเติบโตที่เป็นมิตรกับสิงแวดล้อม
่ ปฏิรูป โครงสร้ำง
พัฒนำ ปรับ
กำลังคน โครงสร้ำง
กฎหมำย ระบบ
ภำครัฐ ภำษี
รำชกำร
ลด
เมือง นโยบำย บริหำร กำร พัฒนา
กำรปล่อย พัฒนำ
อุตสำห- กำรคลัง จัดกำร เปลี่ยน สินทรัพย์
ก๊ำซเรือน กระบวน เสริมสร้ำง ปฏิรูป
กรรมเชิง เพื่อสิ่ง ทรัพยำกร แปลง ราชการที่
กระจก กำรจัดสรร ควำมมั่นคง กำรเมือง
นิเวศ แวดล้อม ธรรมขำติ ภูมิอำกำศ ไม่ได้ใช้
(GHG) งบประมำณ
ประโยชน์
3. Green Growth 4. Internal Process

59. ประเด็ น ที่ ต้ อ งเร่ ง ดำเนิ น กำรก่ อ นกำรเข้ำ สู่ ป ระชำคมอำเซี ย น ปี 2558
เสำหลัก ประเด็นเร่งด่วน
ประชำคมอำเซียน ปี 2556 ปี 2557 ปี 2558
กำรเมือง 1.ระบบยุติธรรม กาหนดแนวทางที่ชัดเจนในการเข้าถึงระบบยุตธรรมของประชาชน
ิ
และควำม 2. ธรรมำภิบำล ส่งเสริมธรรมาภิบาลในภาครัฐและเอกชน โดยการดาเนินการนาร่องในปี 2556 คือการใช้แนว
ปฏิบัติ ASEAN CG ในบริษัทที่จดทะเบียนใน ตลท. ซึ่งรวมถึงการต่อต้านการฟอกเงิน
มั่นคง 3.ยำเสพติด จัดตั้งและใช้ประโยชน์จากเครือข่ายอาเซียนต่อต้านยาเสพติดอย่างเป็นรูปธรรม
APSC 4. กำรก่อกำรร้ำยและอำชญำกรรมข้ำมชำติ ร่วมกับประเทศภาคีสมาชิก ARF (ASEAN+16+EU) ใน
การต่อต้านการก่อการร้ายและอาชญากรรมข้ามชาติ รวมถึงการค้ามนุษย์
5. กำรลักลอบเข้ำเมือง ควบคุมการลักลอบเข้าเมืองผิดกฎหมายอย่างเข้มงวดร่วมกับประเทศเพื่อนบ้าน
6. ภัยพิบัติ เชื่อมโยงข้อมูลและฝึกซ้อมร่วมด้านการป้องกันภัยพิบัติกบประเทศสมาชิกอาเซียนอย่างเต็มรูปแบบ
ั
NESDB

60. ประเด็ น ที่ ต้ อ งเร่ ง ดำเนิ น กำรก่ อ นกำรเข้ำ สู่ ป ระชำคมอำเซี ย น ปี 2558
เสำหลัก ประเด็นเร่งด่วน
ประชำคมอำเซียน 2556 2557 2558
เศรษฐกิจ 1.กฎหมำย ผลักดันการออก/ปรับปรุง
กม.
AEC
1.1 CBTA 3+2 ฉบับ
1.2 การแข่งขันทางการค้า
1.3 หลักประกันทางธุรกิจ
1.4 สัญญาซื้อขายระหว่างประเทศ
1.5 อนุสัญญาภาษีซ้อนกับกัมพูชาและ
บรูไน
กฎหมำย (ต่อ)
1.6 ทรัพย์สินทางปัญญา เช่น เครื่องหมายทางการค้า สิทธิบัตรการออกแบบ
1.7 กฎหมายกากับดูแลธุรกิจบริการที่มขอจากัดด้านสัดส่วนผู้ถอหุ้นของต่างชาติ เช่น ธุรกิจโทรคมนาคม โรงเรียน
ี้ ื
เอกชน
2.ด่ำน (1) พัฒนาประสิทธิภาพด่านที่เป็น 2. ด่ำน เร่งรัดการเปิดด่าน 2. ด่ำน เร่งรัดการเปิดด่าน
ประตูเชื่อมโยงการค้าอาเซียน 8 ด่าน (แม่ ถาวรที่มีศักยภาพในอนาคต ถาวรที่มีศักยภาพในอนาคต (บ้าน
สาย แม่สอด เชียงของ หนองคาย (บ้านพุน้าร้อน) National พุน้าร้อน)
NESDB มุกดาหาร อรัญประเทศ ปาดังเบซาร์ และ Single Window เชื่อมโยง National Single Window
สะเดา) (2) เร่งรัดการจัดทาความตกลง ข้อมูลระหว่าง NSW กับระบบ เชื่อมโยงข้อมูลระหว่าง NSW กับ
การขนส่งสินค้าข้ามแดน (นครพนม) ภายในของหน่วยงานราชการ ระบบภายในของหน่วยงาน

61. ประเด็ น ที่ ต้ อ งเร่ ง ดำเนิ น กำรก่ อ นกำรเข้ำ สู่ ป ระชำคมอำเซี ย น ปี 2558
เสำหลัก ประเด็นเร่งด่วน
ประชำคม ปี 2556 2557 2558
อำเซียน
เศรษฐกิจ 4. โครงข่ำยคมนำคม
3.1 พัฒนาระบบทางหลวงภายในเชื่อมโยงกับทางหลวงอาเซียนผ่าน 8 ด่านสาคัญ และด่านที่มศกยภาพอีก 3
ีั
AEC
ด่าน
(นครพนม ช่องจอม บ้านพุน้าร้อน)
3.2 พัฒนาท่าอากาศยานสุวรรณภูมิระยะที่ 2
3.3 ก่อสร้างถนนมอเตอร์เวย์บางใหญ่-กาญจนบุรี เพื่อรองรับการเชื่อมโยงท่าเรือทวาย
3.4 เปิดประมูลรถไฟความเร็วสูง 4 เส้นทาง
3.5 พัฒนาระบบรถไฟทางคู่ 6 เส้นทาง
3.6 ฝึกอบรมพนักงานขับรถโดยสารและรถบรรทุกข้ามแดน
5. สินค้ำและบริกำร เร่งขยายการจัดทา MRA ด้านการตรวจสอบและรับรองมาตรฐาน
6. SMEs พัฒนาทักษะการประกอบธุรกิจร่วมกับชาติอาเซียน และพัฒนาฝีมือแรงงาน
7. แรงงำนฝีมือ 8 สำขำ จัดทาแผนพัฒนากาลังคนให้เพียงพอในการให้บริการในประเทศ และการรองรับ
แรงงานฝีมือ 8 สาขาจากประเทศสมาชิกอาเซียน รวมทั้งจัดทามาตรฐานวิชาชีพ MRA บุคลากรด้านการท่องเทียว
่
NESDB 8. ข้อมูลธุรกิจอำเซียน
8.1 จัดตั้งศูนย์บริการข้อมูลและให้คาปรึกษาด้านธุรกิจของประเทศสมาชิกอาเซียนแบบเบ็ดเสร็จ ทั้งในส่วนกลาง

62. ประเด็ น ที่ ต้ อ งเร่ ง ดำเนิ น กำรก่ อ นกำรเข้ ำ สู่ ป ระชำคมอำเซี ย น ปี 2558
เสำหลัก ประเด็นเร่งด่วน
ประชำคม ปี 2556 ปี 2557 ปี 2558
อำเซียน
สังคมและ 1.ภำษำ จัดทาการสอนและโปรแกรมสอนภาษาอังกฤษ ภาษาจีน และภาษาในอาเซียนให้บุคลากรภาครัฐ SMEs และ
ประชาชนทั่วไป
วัฒนธรรม
2. ควำมตระหนักรู้เรื่องอำเซียน ฝึกอบรมและใช้สื่อประชาสัมพันธ์แยกตามกลุ่มเป้าหมาย
ASCC 3. กำรศึกษำ 3. กำรศึกษำ 3. กำรศึกษำ
3.1 ปรับเวลาเปิดปิดภาคเรียน 3.1 ขยายผลการปรับเวลาเปิดปิดภาค 3.1 ขยายผลการปรับเวลาเปิดปิดภาค
ของสถาบันอุดมศึกษาให้ตรง เรียนของสถาบันอุดมศึกษาให้ตรงกับ เรียนของสถาบันอุดมศึกษาให้ตรง
กับอาเซียนให้ได้ร้อยละ 25 อาเซียนให้ได้ร้อยละ 50 กับอาเซียนให้ได้ครบทุกแห่ง
3.2 จัดทาแผนการผลิตบุคลากร 3.2 นาร่องการยอมรับมาตรฐานหลักสูตร 3.2 ขยายผลการยอมรับมาตรฐาน
เพื่อตอบสนองตลาดแรงงาน ร่วมกันกับประเทศอาเซียน หลักสูตรร่วมกันกับประเทศอาเซียน
อาเซียน
4. ASEAN Unit จัดตั้งหน่วยงานภายในระดับกรมและกระทรวงเพื่อประสานงานเรื่องอาเซียนโดยเฉพาะ
5. บุคลำกรภูมิภำค จัด 5. บุคลำกรภูมิภำค จัดอัตรากาลัง 5. บุคลำกรอำเซียน นาร่อง
NESDB อัตรา กาลังนักวิเทศสัมพันธ์ นักวิเทศสัมพันธ์ประจาสานักงานจังหวัด โครงการแลกเปลี่ยนบุคลากรภาครัฐกับ
ประจาสานักงานจังหวัดทีมเี ขต
่ ทุกจังหวัด ประเทศสมาชิกอาเซียน
ติดต่อกับประเทศเพื่อนบ้าน

63. ความสาคัญของการศึกษา
การศึกษาเป็ นรากฐานการพัฒนา สร้ างอาเซียนสู่
การเป็ นประชาคมทีมีความมั่นคงทั้งทางด้ าน
่
เศรษฐกิจ การเมืองและสั งคม
กระทรวงศึกษาธิการ มีบทบาทในการขับเคลือนและ ่
พัฒนาความร่ วมมือด้ านการศึกษาเพือนาอาเซียน
่
ก้าวสู่ การเป็ นประชาคมทีเ่ ข้ มแข็ง ในสั งคมแห่ ง
ความเอืออาทร สมานฉันท์ รักใคร่ ผูกพัน และร่ วม
้
ตระหนักถึงการมีอตลักษณ์ อาเซียน ท่ ามกลางความ
ั
หลากหลายทางด้ านเชื้อชาติ ประวัตศาสตร์ และ
ิ
วัฒนธรรม

64. แผนปฏิบติการด้านการศึกษา ๕ ปี ของASEAN
ั
๑. การสร้างความตระหนักเกี่ยวกับอาเซียน
๒. การเข้าถึงการศึกษาที่มีคณภาพ โดยเฉพาะประชาชนที่อยู่บริเวณ
ุ
ชายแดน การจัดการศึกษาตลอดชีวิต
๓. การเคลื่อนย้ายข้ามพรมแดนและความร่วมมือระหว่างประเทศ
ด้านการศึกษา เพื่อสนับสนุนการแบ่งปันในภูมิภาค การสร้าง
เอกลักษณ์และความเป็ นเลิศของภูมิภาค
๔. การสนับสนุนการดาเนินงานขององค์กรรายสาขาอื่นๆเพื่อพัฒนา
การศึกษา เช่น การศึกษาเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมและการมีส่วนร่วม
ของนักเรียน การส่งเสริมสิทธิมนุษยชนศึกษา เป็ นต้น

68. ASEAN Curriculum Sourcebook
68

69. 1. Knowing ASEAN
ี
ความรูเกียวก ับอาเซยน
้ ่
2. Valuing Identity and Diversity
การเห็นคุณค่าความเปนหนึงและความ
็ ่
หลากหลาย
3. Connecting Global and Local
ื่
การเชอมโยงโลกและท้องถิน
่
4. Promoting Equity and Justice
่
การสงเสริมความเสมอภาคและความยุตธรรม
ิ
5. Working Together for a
Sustainable Future การทางานร่วมก ันเพือ
่
69 อนาคตทียงยืน
่ ่ั

71. การเตรียมพร้อมเข้าสู่ ประชาคม
อาเซียน

72. ทักษะที่จำเป็นในกำรดำรงชีวิต
ในศตวรรษที่ ๒๑

73. กาหนดภาพเด็กไทย ใน ASEAN
World Class Schools (500 โรง)
-ASEAN Focus School (14 โรง)
-Education Hub school (14 โรง)
Spirit Of ASEAN
- Sister/partner school (30 โรง)
- Buffer school (24 โรง)
Connecting classroom : พัฒนาการเรียนการสอนร่ วมกับประเทศอาเซียน และ
ประเทศอืนๆ่

74. ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

76. สถิตินักเรียน สั งกัด สพฐ. ที่เรียนภาษาต่ างประเทศ
Khmer
Vietnamese
Burmese
Russian
Spanish
German
French
Korean
Japanese
Chinese
0 20000 40000 60000 80000 100000 120000 140000 160000 180000 200000
Chinese Japanese Korean French German Spanish Russian Burmese Vietnamese Khmer
จานวนนักเรียน มัธยมปลาย 120287 33800 5318 50190 5160 150 89 6426 2473 519
จานวนนักเรียน มัธยมต้ น 199140 16200 4712 5322 945 3990 2254 1357
ข้ อมูลจาก OBEC ณ วันที่ 7 กันยายน 2555

77. สถิติโรงเรียนในสั งกัด สพฐ.ที่มีการเรียนการสอน
ภาษาต่ างประเทศในโรงเรียน
400
350
300
250
จานวนโรงเรียน (โรง)
200
150
100
50
0
Chinese Japanese Korean French German Spanish Russian Burmese Vietnamese Khmer
จานวนโรงเรี ยน มัธยมต้น 340 74 29 57 3 20 5
จานวนโรงเรี ยน มัธยมปลาย 389 230 45 262 30 2 5 35 21 4
ข้ อมูลจาก OBEC ณ วันที่ 7 กันยายน 2555

78. สถิตจานวนครู ในโรงเรียนสั งกัด สพฐ.ทีสอนภาษาต่ างประเทศ
ิ ่
600
500
400
จานวนครู (คน)
300
200
100
0
Chinese Japanes Korean French German Spanish Russian Burmes Vietnam Khmer
e e ese
วิชาหลัก 350 30 15 502 24 2 0 2 3 2
ไม่ใช่วชาหลัก
ิ 100 150 29 18 0 0 13 5 2
ครู เจ้าของภาษา 600 50 43 15 11 1 0 19 5 4
ข้ อมูลจาก OBEC ณ วันที่ 7 กันยายน 2555

79. ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

80. ดร.เบญจลักษณ์ น ้ำฟำ รองเลขำธิกำร สพฐ.
้

81. ประเด็นท้ าทายของอาเซียน
(กรมอาเซียน กระทรวงการต่ างประเทศ)
ความแตกต่ าง ความแตกต่ าง การแข่ งขันของมหาอานาจ
ด้ านเชือชาติ ศาสนา
้ สถาบันการเมือง สหรัฐ รัสเซีย จีน
ระดับการพัฒนา เศรษฐกิจ สังคม อินเดีย ญี่ปน
ุ่
ประชาคมอาเซียน
การแข่ งขันเพื่อแย่ งชิง ผลประโยชน์ แห่ งชาติ
ทรัพยากร แรงงาน ความผันผวนของ VS
ตลาด เงินทุน ระบบการเงินและ ศก. ภูมภาค
ิ
และการจัดทา FTA การแข่ งขัน ขาดความไว้ ใจ

82. การปรั บตัวของภาคราชการไทย
เพื่อเตรี ยมความพร้ อมสู่ประชาคมอาเซียน
Structural
Change
Mindset
Learning
Change
ข้ อมูลกรมอาเซียน กระทรวงการต่ างประเทศ

83. การปรั บตัวของภาคราชการไทย
เพื่อเตรี ยมความพร้ อมสู่ประชาคมอาเซียน
Structural Change Mindset Change Learning
ส่ งเสริมการเรี ยนรู้ และ
ปรั บโครงสร้ าง เปลี่ยนมุมมองเป็ น พัฒนาทักษะที่จาเป็ น
ส่ วนราชการเพื่อ “เราจะสร้ างประโยชน์ สาหรั บการปฏิบัตงานของิ
รองรั บการรวมตัว อะไรให้ กับอาเซียน” ข้ าราชการ รวมทังเพี่อสร้ าง
้
เป็ นประชาคม รวมทังขยายขอบเขต
้ เครื อข่ ายกับประชาชนใน
อาเซียน การคิด การขับเคลื่อนการเป็ น
ประชาคมอาเซียน
ข้ อมูลกรมอาเซียน กระทรวงการต่ างประเทศ
83

84. ท ัศนคติ สมรรถนะใหม่ของบุคลากรภาคร ัฐ/เอกชน
รอบรู้ และรอบตัว เรียนรู้อย่ างต่ อเนื่อง
ตื่นตัว สามารถคาดการณ์ สถานการณ์ และพร้ อมรับการเปลียนแปลง่
อย่ างยืดหยุ่น
มุ่งมั่น รับผิดชอบต่ องานและมีคุณธรรม
เปิ ดกว้ างและให้ ความสาคัญต่ อความเข้ มแข็งของภาคส่ วนต่ างๆ
มีทักษะทางภาษาต่ างประเทศ ภาษาไอทีและการสื่ อสาร
มีความรู้ ทักษะ ทัศนคติทจะช่ วยบริหารความขัดแย้ งในระดับต่ างๆ
ี่
มีวัฒนธรรมการทางานทีเ่ น้ นการแลกเปลียนความเห็น ยอมรับใน
่
ความหลากหลาย

85. การขับเคลือนสู่ .....ASEAN
่
เน้ นพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ มากกว่ าการพัฒนาองค์ กร
การคิดก้ าวไกล (Thinking beyond borders)
บทบาทของคณาจารย์ /บุคลากร/เจ้ าหน้ าทีในฐานะผู้สร้ าง
่
อนาคตของอาเซียน
การเป็ นพลโลก(global citizen)/พลเมืองอาเซียน(ASEAN
citizen)แต่ คงความเป็ นไทย (Thai citizen)

86. การเตรียมความพร้ อมด้ านทักษะ
ทักษะด้ านภาษา (ภาษาอังกฤษ ภาษาอาเซียน)
ทักษะชีวต ความรู้ เรื่องอาเซียน และประเทศสมาชิก (ปรับทัศนคติ)
ิ
ทักษะวิชาชีพ ทีได้ มาตรฐานอาเซียนและมาตรฐานสากล
่
ทักษะการสื่ อสาร เพือความเป็ นสากล (internationalization)
่

87. ความพร้ อมด้ านทัศนคติ
 มองให้ไกลกว่าประเทศไทย
 ทัศนคติเชิงบวกต่อการเป็ นประชาคมอาเซียน
 การทางานเป็ นทีม การทางานข้ามวันนธรรม
 การมองประเทศสมาชิกอาเซียนอื่น ๆ ในเชิงเท่า
เทียมกันและเป็ นสมาชิกร่ วมประชาคมเดียวกัน

88. การบรรยายพิเศษ เรื่อง “การเตรียมความพร้ อมด้ านการศึกษาของประเทศไทยเพือก้าวสู่ ประชาคมอาเซียน พ.ศ. ๒๕๕๘”
่
ดร.สุ รินทร์ พิศสุ วรรณ อดีตเลขาธิการอาเซียน
อาเซี ยนเป็ นเพียงบ้านพักริ มทาง
เราสามารถที่จะแข่งขันและก้าวไปสู่ โลกกว้างได้
ซึ่ งในความเป็ นจริ งในโลกกว้าง ไม่สามารถมีใครมายับยั้งเราได้
่
แต่หากเรายังพอใจอยูแต่ในบ้านที่มนคงและไม่ตองการที่จะออกไปไหน
ั่ ้
เมื่อมีการเปิ ดโลก เราจะหลงทิศทาง เพราะมีความกดดันมากเกินไป
่ ่
ดังนั้น จึงต้องมีสติ เมื่อเราอยูรอดในอาเซี ยนได้ โอกาสที่จะอยูรอดในการ
แข่งขันกับโลกที่กว้างขึ้นก็จะมากขึ้น
เยาวชนต้องพร้อมที่จะเดินหน้าต่อไปในอนาคตเพราะอาเซี ยนสร้างไว้เพื่ออนาคต
แต่หากพ่อ แม่ ผูปกครอง ครู อาจารย์ ไม่เห็นความสาคัญ
้
อาเซี ยนก็จะเป็ นของคนอื่น
ถึงเวลานั้นผูให้กาเนิดอาเซี ยน...ซึ่ งคือประเทศไทย ก็จะได้เพียงเฝ้ าดูและเสี ยใจ
้
ดังนั้น จึงต้องการที่จะเตือนสติเรื่ องนี้วา “อาเซี ยนเป็ นเรื่ องของคุณในอนาคต”
่

89. โจทย์ สาหรับการเตรียมพร้ อมเข้ าสู่ ประชาคมอาเซียน
ประเทศไทยมีจุดเด่ นอะไร
ทุกภาคส่ วนจะร่ วมกันพัฒนาคนเพือรับมือ”ประชาคมอาเซียน”
่
อย่ างไร จะสร้ างความรู้ ความข้ าใจเรื่องอาเซียน ในสั งคมอย่ างไร ด้ วย
วิธีการใด
โรงเรียนจะมีบทบาทสนับสนุนท้ องถิน ชุมชน สั งคมในการเตรียม
่
ความพร้ อมอย่ างไร

90. โจทย์ อภิปราย
1.นักเรียนควรมีคุณลักษณะและสมรรถนะ อย่ างไร?
 2สถานศึกษาควรปรับกระบวนการจัดการเรียนการสอนและการวิจัย
อย่ างไรเพือให้ นักเรียนมีความพร้ อมเข้ าสู่ ประชาคมอาเซียนและเป็ นพล
่
โลก?
3.ผู้ บริหาร/อาจารย์ ควรจะมีบทบาทอย่ างไรในการออกแบบระบบการ
เรียนการสอนให้ นักเรียนมีสมรรถนะพร้ อมทีจะเข้ าสู่ ตลาดแรงงานอย่ าง
่
มีคุณภาพ?
4.ผู้ ปกครอง/ชุ มชน/ท้ องถิ่น ควรมีบทบาทสนับสนุนการเตรียมพร้ อม
อย่ างไร
4.ทาอย่ างไรทีจะสร้ างเครือข่ ายสถานศึกษาเพือการพัฒนาทุกระดับ เพือ
่ ่ ่
สร้ างสั งคมแห่ งการเอืออาทร/สมานฉันท์ ?
้

91. Thank You!
L/O/G/O