1. Συργιάννη Μαρία
Πειραματικό ΓΕΛ Πανεπιστημίου Μακεδονίας
Νεάπολη, Θεσσαλονίκη
ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Ο ελληνιστικός πολιτισμός
1 . Τ Ι Τ Λ Ο Σ : Ιστορία Α΄ Λυκείου, ενότητα «ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ»
2. Ο ελληνιστικός πολιτισμός, σσ.140-151
2 . Ε Μ Π Λ Ε Κ Ο Μ Ε Ν Ε Σ Γ Ν Ω Σ Τ Ι Κ Ε Σ Π Ε Ρ Ι Ο Χ Ε Σ : Ιστορία-Θρησκεία-
Λογοτεχνία- Θετικές επιστήμες- Γεωγραφία- Πληροφορική
3. ΣΤΟΧΟΙ
Α. Γνωστικοί
• Να γνωρίσουν οι μαθητές την οικουμενικότητα του Ελληνισμού σ’ όλες τις
πολιτιστικές εκφάνσεις της καθημερινής ζωής, από τη γλώσσα και τη
θρησκεία μέχρι τα γράμματα, τις επιστήμες και τις τέχνες
• Να επισημάνουν τους λόγους στους οποίους οφείλεται ο οικουμενικός
χαρακτήρας του ελληνιστικού πολιτισμού και τα στοιχεία που αποδεικνύουν
την οικουμενικότητά του.
• Να γνωρίσουν τα μεγάλα πνευματικά και πολιτιστικά κέντρα του
ελληνιστικού κόσμου
• Να κατανοήσουν τον ελληνιστικό πολιτισμό ως συνέχεια του ελληνικού
πολιτισμού της κλασικής εποχής
• Να ανακαλύψουν τη σύνθεση των ελληνικών και ανατολικών στοιχείων στα
έργα του ελληνιστικού πολιτισμού
Β. Παιδαγωγικοί
• Να ασκηθούν οι μαθητές στη διερευνητική και ανακαλυπτική μάθηση, στην
έρευνα και τις σύγχρονες μεθόδους της.
• Να αναλύσουν και να συνθέσουν όλες τις πληροφορίες που έχουν
συγκεντρώσει, ώστε να συνειδητοποιήσουν πώς τα ποικίλα πεδία της
ανθρώπινης δραστηριότητας αλληλοεπηρεάζονται και διαμορφώνουν την
ιστορική πραγματικότητα και εξέλιξη.
• Να αναπτύξουν οι μαθητές την αφαιρετική και συνθετική ικανότητα.
• Να καλλιεργήσουν την ικανότητα διάκρισης ανάμεσα σε κύριες και
δευτερεύουσες πληροφορίες.
• Μέσα από την εμπειρία της συνεργατικής μάθησης να εκτιμήσουν τα οφέλη
της ομαδοσυνεργατικής δουλειάς.
• Να εργαστούν σε ομάδες, με ενεργό ρόλο στη συμπαραγωγή του τελικού
προϊόντος.

2. Γ. Τεχνογραμματισμού
• Να αναπτύξουν δεξιότητες που σχετίζονται με τη χρήση Η/Υ
• Να συνειδητοποιήσουν ότι ο Η/Υ συνδέεται άμεσα, ποικίλα και πολλαπλά με
την πληροφόρηση σε θέματα ιστορίας και πολιτισμού.
• Να εξοικειωθούν με την αναζήτηση της πληροφορίας μέσω των Μηχανών
Αναζήτησης στο διαδίκτυο, με τη χρήση λέξεων- κλειδιών.
• Να αναπτύξουν την ικανότητα πλοήγησης στο διαδίκτυο, επιλογής,
αξιολόγησης και ανασύνθεσης πληροφοριών.
• Να επεξεργαστούν φύλλα εργασίας και δραστηριότητες με τη χρήση Η/Υ
• Να ασκηθούν στην παραγωγή γραπτού λόγου σε λογισμικό Επεξεργασίας
κειμένου (Word) και στη δημιουργία λογισμικού Παρουσιάσεων (Power
Point).
• Να δημιουργήσουν εννοιολογικούς χάρτες
• Να ασκηθούν στη χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
4. ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ
Διαδίκτυο, Πρόγραμμα Επεξεργασίας κειμένου(Word), Πρόγραμμα
Παρουσίασης(Power Point), Εννοιολογικός χάρτης (WinCmapTools), Ηλεκτρονικό
Ταχυδρομείο (e-mail)
5. ΔΙΑΡΚΕΙΑ
Δυο (2) διδακτικές ώρες :1 ώρα αναζήτηση πληροφοριών + 1 ώρα παρουσίαση και
σχολιασμός του τελικού προϊόντος.
6. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΑΞΗΣ
Οι μαθητές θα χωριστούν σε έξι (6) ομάδες των τεσσάρων (4) ατόμων. Οι επιπλέον
μαθητές εντάσσονται στις ομάδες των οποίων τα φύλλα εργασίας είναι πιο
απαιτητικά. Κάθε ομάδα θα επεξεργαστεί ένα Φύλλο Εργασίας με τη βοήθεια 1-2 Η/
Υ. Δυο από τους μαθητές θα αναλάβουν ρόλο γραμματέα καταγράφοντας τις προς
συλλογή πληροφορίες και στοιχεία.
7. ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ
Η δραστηριότητα θα διεξαχθεί στο εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου (1 ώρα).
Η παρουσίαση του τελικού προϊόντος θα γίνει σε διδακτική ώρα, που θα είναι
συνέχεια ή σε επόμενη μέρα. Γι’ αυτό θα χρησιμοποιηθεί ή το εργαστήριο
Πληροφορικής ή αίθουσα προβολών που διαθέτει Η/Υ και προτζέκτορα και
συνδέεται με το διαδίκτυο.
8. ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (6)
I. Ελληνιστικά πνευματικά κέντρα: Αλεξάνδρεια- Αντιόχεια-Πέργαμος
1. Επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού
www.ime.gr/chronos >Ελληνιστική Περίοδος , την
http://el.wikipedia.org/wiki/Αλεξάνδρεια καθώς και
http://el.wikipedia.org/wiki/Πέργαμος

3. 2. Στη Μηχανή Αναζήτησης της Google δώστε με τη σειρά τα ονόματα των
πόλεων αν θέλετε παραπάνω πληροφορίες.
3. Αφού επεξεργαστείτε, αξιολογήσετε, καταγράψετε τις πληροφορίες και τα
στοιχεία που δίνονται για τις παραπάνω πόλεις κατά την Ελληνιστική περίοδο
δημιουργήστε ένα Power Point, με το οποίο θα τις παρουσιάσετε, τονίζοντας
εκείνα τα χαρακτηριστικά, που τις κατέταξαν στα μεγάλα πνευματικά κέντρα του
ελληνιστικού κόσμου. Καλό θα ήταν να παραθέσετε και φωτογραφικό υλικό
(για το Βωμό της Περγάμου: www. sites.google.com/site/mantosconservat )
4. Τέλος να στείλετε την εργασία σας ως συνημμένο αρχείο στην ηλεκτρονική
διεύθυνση: ma.syrgianni@gmail.com
II. Η γλώσσα στην Ελληνιστική Εποχή
1. . Επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού:
www.ime.gr/chronos και επιλέξτε Ελληνιστική Περίοδος> Γλώσσα
2. Αφού επεξεργαστείτε, αξιολογήσετε, καταγράψετε τις πληροφορίες και τα
στοιχεία που δίνονται για τη γλώσσα κατά την Ελληνιστική περίοδο, απαντήστε
τα παρακάτω ερωτήματα:
α. Ποιά ήταν η γλώσσα που ομιλούνταν ευρέως κατά τους ελληνιστικούς χρόνους
β. Από ποιές πηγές αντλούμε πληροφορίες για την γλώσσα αυτή
γ. Ποιά ήταν τα υλικά γραφής εκείνης της εποχής
3. Κατόπιν δημιουργήστε ένα Power Point, με το οποίο θα παρουσιάσετε την
παραπάνω θεματική ενότητα στους συμμαθητές σας.
4. Τέλος να στείλετε την εργασία σας ως συνημμένο αρχείο στην ηλεκτρονική
διεύθυνση: ma.syrgianni@gmail.com
III. Η θρησκεία στην Ελληνιστική Εποχή
1. Επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού:
www.ime.gr/chronos και επιλέξτε Ελληνιστική Περίοδος> Θρησκεία
2. Αφού επεξεργαστείτε, αξιολογήσετε, καταγράψετε τις πληροφορίες και τα
στοιχεία που δίνονται για τη θρησκεία κατά την Ελληνιστική περίοδο
δημιουργήστε έναν εννοιολογικό χάρτη, με τον οποίο θα τα παρουσιάσετε στους
συμμαθητές σας επισημαίνοντας:
α. τα χαρακτηριστικά της θρησκευτικότητας κατά την ελληνιστική περίοδο
β. τις καινούργιες θεότητες και λατρείες που επικράτησαν
γ. τη σημασία του όρου: θρησκευτικός συγκρητισμός
3. Τέλος να στείλετε την εργασία σας ως συνημμένο αρχείο στην ηλεκτρονική
διεύθυνση: ma.syrgianni@gmail.com
IV. Τα Γράμματα (Λογοτεχνία-Ιστοριογραφία-Φιλοσοφία)
1. Επισκεφθείτε: το δικτυακό κόμβο του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού
www.e-history.gr > Ελληνιστική Περίοδος, την εκπαιδευτική πύλη
www.e-yliko.gr> Υποστηρικτικό υλικό> Ιστορία> Ελληνιστικοί Χρόνοι>
Γλυπτική ελληνιστικών χρόνων, καθώς και www.el.wikipedia /Κατηγορία
Ελληνιστική Τέχνη
2. Αφού επεξεργαστείτε, αξιολογήσετε, καταγράψετε τις πληροφορίες και τα
στοιχεία που δίνονται για τα Γράμματα κατά την Ελληνιστική περίοδο
δημιουργήστε έναν εννοιολογικό χάρτη, με τον οποίο θα παρουσιάσετε τις
παρακάτω ενότητες με τους κύριους εκπροσώπους: α. Ποίηση-Λογοτεχνία β.
Ιστοριογραφία γ. φιλοσοφία

4. 3. Τέλος να στείλετε την εργασία σας ως συνημμένο αρχείο στην ηλεκτρονική
διεύθυνση: : ma.syrgianni@gmail.com
V. Οι επιστήμες κατά την Ελληνιστική Εποχή
1. Επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού:
www.ime.gr/chronos και επιλέξτε Ελληνιστική Περίοδος
2. Επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο της εκπαιδευτικής πύλης : www.e-yliko.gr
> Υποστηρικτικό υλικό>Ιστορία> Ελληνιστικοί Χρόνοι> Iστορία της
Τεχνολογίας.
3. Αφού καταγράψετε τις πληροφορίες και τα στοιχεία που δίνονται, να
δημιουργήσετε ένα Power Point, με το οποίο θα παρουσιάσετε την παραπάνω
θεματική ενότητα στους συμμαθητές σας.
4. Να παραθέσετε ενδεικτικές φωτογραφίες που να υποστηρίζουν το κείμενό σας,
και που θα βρείτε στις παραπάνω ιστοσελίδες ή σε άλλες
5. Τέλος να στείλετε την εργασία σας ως συνημμένο αρχείο στην ηλεκτρονική
διεύθυνση: ma.syrgianni@gmail.com
VI. Οι τέχνες κατά την Ελληνιστική Εποχή
1. Επισκεφθείτε: το δικτυακό κόμβο του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού
www.e-history.gr > Ελληνιστική Περίοδος>Τέχνη, την εκπαιδευτική πύλη
www.e-yliko.gr> Υποστηρικτικό υλικό>Ιστορία> Ελληνιστικοί Χρόνοι>
Γλυπτική ελληνιστικών χρόνων, καθώς και www.el.wikipedia /Κατηγορία
Ελληνιστική Τέχνη
2. Αφού επεξεργαστείτε, αξιολογήσετε, καταγράψετε τις πληροφορίες και τα
στοιχεία που δίνονται, να παρουσιάσετε σε Power Point τα χαρακτηριστικά που
έχει η τέχνη αυτής της εποχής και τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματά της
3. Τέλος να στείλετε την εργασία σας ως συνημμένο αρχείο στην ηλεκτρονική
διεύθυνση: ma.syrgianni@gmail
9. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΟΡΕΙΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Αφόρμηση για τη διδασκαλία της συγκεκριμένης ενότητας δίνει ένα Power Point
όπου παρουσιάζεται:
α. Ένα απόσπασμα από το βιβλίο « Ο Ελληνικό κόσμος» του Pierre Leveque,
εκδ.Μεταίχμιο2003:
« Χάρη στη δράση του Μ. Αλεξάνδρου ο ελληνικός πολιτισμός διαδόθηκε μέχρι τα όρια
της τότε γνωστής οικουμένης. Η Ελληνιστική περίοδος τους τρεις αιώνες από τον
Αλέξανδρο έως τον Αύγουστο (323πΧ-30μΧ). Δεν είναι σε καμία περίπτωση εποχή
παρακμής ούτε πολύ περισσότερο μεταβατική εποχή. Ο ελληνιστικός κόσμος, ιδιαίτερα
δημιουργικός, αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σύνολο, του οποίου ο πλούτος
αποκαλύπτεται με τις αρχαιολογικές ανασκαφές».
2. λέξεις κλειδιά και αντιπροσωπευτικές εικόνες από την ελληνιστική εποχή
3. video από το ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ με θέμα: Αλεξάνδρεια (wikipedia video
Alexandria-http://el.wikipedia.org/wiki/Αλεξάνδρεια)
Κατόπιν οι μαθητές της Α1 τάξης-συνολικά 26- αφού χωριστούν σε έξι ομάδες των
τεσσάρων-πέντε ατόμων, κατά τη διάρκεια της 1ης διδακτικής ώρας θα ανατρέξουν
στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις που τους δίνονται στο φύλλο εργασίας, θα συλλέξουν
τις πληροφορίες και θα τις καταγράψουν. Επίσης, θα αναζητήσουν πρόσθετες
πληροφορίες με τις Μηχανές Αναζήτηση στο διαδίκτυο, αν θέλουν να συμπληρώσουν
το υλικό τους και θα τους χρησιμεύσουν στην παραγωγή δραστηριότητας, είτε αυτή

5. είναι ένα κείμενο σε Word, είτε σε μορφή παρουσίασης (Power Poind) ή ένας
εννοιολογικός χάρτης. Ο διδάσκων θα καθοδηγεί, θα δίνει διευκρινήσεις και θα
παρεμβαίνει διακριτικά στην αξιοποίηση των πληροφοριών. Το διδακτικό εγχειρίδιο
θα το χρησιμοποιήσουν ως βοηθητικό μέσο. Αν η παρουσίαση του τελικού
αποτελέσματος θα γίνει σε διδακτική ώρα επόμενης μέρας, οι μαθητές θα έχουν τη
δυνατότητα της τελικής διαμόρφωσης της δραστηριότητας κατ’ οίκον.
Την 2η ώρα θα παρουσιαστούν οι δραστηριότητες της κάθε ομάδας. Την
παρουσίαση θα αναλάβει η κάθε ομάδα, αφού πρώτα ορίσει έναν μαθητή να
προΐσταται ενώ οι υπόλοιποι θα συνεπικουρούν . Ο διδάσκων θα παρέμβει με τυχόν
διορθώσεις και συμπληρώσεις. Η τελική μορφή των έξι εργασιών, που καλύπτουν
την ενότητα «Ελληνιστικός Πολιτισμός» θα αποθηκευθεί σε CD-ROM και θα
αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του σχολείου.
ΤΕΛΟΣ