ΙΙ. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ, ΚΕΦΑΛΑIΟ Γ', Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ , ΑΠΟ ΤΟ 1100 ΕΩΣ ΤΟ 800 π. Χ.

1. Επιμέλεια: Αληγιάννη Βαρβάρα

2. • Η μετάβαση της Ελλάδας από τους Σκοτεινούς
χρόνους στη Γεωμετρική περίοδο ξεκίνησε στα μέσα
του 9ου αιώνα π.Χ., όταν οι εμπορικές σχέσεις με την
Ανατολή -οι οποίες είχαν διακοπεί μετά την κατάρρευση
του μυκηναϊκού κόσμου- άρχισαν σταδιακά να
αποκαθίστανται. Η περίοδος που ακολούθησε
-από το 900 ως το 700 π.Χ. περίπου-
ονομάζεται συμβατικά "Γεωμετρική" από το
γεωμετρικό ρυθμό κεραμικής που αναπτύχθηκε αρχικά
στην Αθήνα και διαδόθηκε και στην υπόλοιπη Ελλάδα.
• ΠΗΓΗ:

4. Η Γραμμική γραφή Β είχε εξαφανιστεί μαζί με την
πτώση των μυκηναϊκών ανακτόρων
Αυτή η απλοποίηση δημιούργησε τις προϋποθέσεις, ώστε η
γραφή να γίνει κτήμα περισσότερων ανθρώπων και όχι μόνο
λίγων γραφέων
Το φοινικικό αλφάβητο δεν περιέχει παρά μόνο σύμφωνα
Οι Έλληνες, επειδή το φοινικικό
αλφάβητο είχε πολλά σύμφωνα,
πήραν μερικά από αυτά και τα
μετέτρεψαν σε φωνήεντα.
Το δεύτερο μισό του 8ου αι.
Μια νέα γραφή εμφανίζεται.
Είναι ένα αλφάβητο που προέρχεται
από το φοινικικό,
αλλά με πολλές προσαρμογές και
παραλλαγές

5. ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ
Τώρα αρκετοί άνθρωποι
αποκτούν τη δυνατότητα να
διαβάζουν και να γράφουν, να
συμμετέχουν γενικότερα στη
γνώση και στον πολιτισμό.
Από το ελληνικό αλφάβητο
γεννήθηκε το λατινικό.

6. τα "φοινικήια" γράμματα
• Στα μέσα του αιώνα εισήχθη στην Ελλάδα το
φοινικικό αλφάβητο, τα "φοινικήια" γράμματα
κατά τον Ηρόδοτο. Ο αρχαίος ιστορικός Ηρόδοτος
λέει ξεκάθαρα ότι οι Έλληνες έμαθαν τη γραφή από
τους Φοίνικες και σημειώνει: «Στην αρχή οι Έλληνες
μεταχειρίστηκαν όσα γράμματα μεταχειρίζονται οι
Φοίνικες· ύστερα όμως, με το πέρασμα του χρόνου
άλλαξαν τον ήχο τους και το σχήμα τους. […] Αφού
τα γράμματα τα εισήγαγαν οι Φοίνικες στην
Ελλάδα, είναι δίκαιο να ονομάζονται φοινικικά.»

7. Το φοινικικό αλφάβητο
(1η στήλη) και τα σχήματα
των ελληνικών γραμμάτων σε
μερικά αρχαία
ελληνικά αλφάβητα.
ΠΗΓΗ : ΚΕΓ
http://www.greek-language.gr

8. Οι Φοίνικες
δημιούργησαν ένα
αλφαβητικό σύστημα
καταγραφής της γλώσσας
τους. Το σύστημα αυτό
αποτελείται από 22
σημεία, δηλαδή γράμματα
Αλλά τα γράμματα αυτά
δηλώνουν μόνο τα
σύμφωνα της φοινικικής
γλώσσας. Αυτό, όπως
ξέρετε, δεν συμβαίνει στο
ελληνικό αλφάβητο, που
έχει γράμματα τόσο για
τα σύμφωνα όσο και για
τα φωνήεντα.
ΠΗΓΗ : ΚΕΓ
http://www.greek-
language.gr

10. Γεωμετρική τέχνη
Η τέχνη που
δημιουργήθηκε από τον 11ο
έως και τον 8ο αιώνα π.Χ.
ονομάζεται γεωμετρική
από τα γεωμετρικά
κοσμήματα στα πήλινα
αγγεία. Γεωμετρικές είναι,
επίσης, και οι μορφές των
ανθρώπων και των ζώων,
είτε είναι ζωγραφισμένες
επάνω σε αγγεία είτε είναι
πήλινα ή χάλκινα ειδώλια.Σκύφος. Το αγγείο είναι διακοσμημένο με
ομόκεντρους κύκλους και αβακωτό
κόσμημα.
(Μουσείο Κεραμεικού)

11. Γεωμετρικής περιόδου πυξίδα από τάφο, 8ος π.Χ.
Μουσείο Αγοράς, Αθηνών

12. • Η γεωμετρική τέχνη δεν εμφανίζεται ξαφνικά στα
κέντρα της Ελλάδας. Αντίθετα, οι απλές κυματιστές
γραμμές και οι σπείρες που ζωγραφίζονταν με το χέρι
πάνω στα αγγεία της μυκηναϊκής εποχής
μετατρέπονται
σε ομόκεντρους κύκλους και ημικύκλια ζωγραφισμένα
με μεγάλη ακρίβεια με τη βοήθεια του διαβήτη.

13. Το λεγόμενο “ ποτήρι του Νέστορα”

14. • Σταδιακά τρίγωνα, ρόμβοι, μαίανδροι, κλιμακωτά
σχέδια και άλλα απλώνονται σε ολόκληρη την επιφάνεια
των αγγείων, σχηματίζοντας ένα πυκνό δίχτυ

15. Χάλκινη οκτώσχημη πόρπη από τη Μακεδονία.
8ος -7ος αι. π.Χ. (Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)

16. • Αργότερα, σειρές ομοιόμορφων ζώων, καθώς
και παραστάσεις σχετικές με το θάνατο μαζί με
γεωμετρικά κοσμήματα διακοσμούν τα
μεγαλύτερα αγγεία που χρησιμοποιούνταν σαν
σήματα τάφων. Προς το τέλος της εποχής
εμφανίζονται δειλά-δειλά και μυθολογικά
θέματα.

17. Ειδώλιο ίππου της
Γεωμετρικής Εποχής
Κρατήρας της Γεωμετρικής
περιόδου που παρουσιάζει
νεκρώσιμη ακολουθία
και ιπποδρομίες- 730 π.Χ.
( Εθνικό Μουσείο Αθηνών)

18. Πήλινο παιδικό παιχνίδι , τέλος 8ου αι. π.Χ. (Μουσείο Χανίων)

19. • Αντίθετα με τη μινωική και τη μυκηναϊκή εποχή τώρα
αρχίζουν να ανεγείρονται μεγάλοι ναοί για τη λατρεία
των θεών. Οι τοίχοι αποτελούνται από:
α. λίθους στο κάτω μέρος τους,
β. πλίνθους ψηλότερα και
γ. έχουν επίπεδες ή σαμαρωτές στέγες από πηλό και
κλαδιά.
• Μερικοί ναοί, όπως το Ηραίο της Σάμου, είναι μεγάλοι
και μακρόστενοι με μία κεντρική σειρά από κολόνες –
κίονες– και βάθρο για το άγαλμα της θεάς.
• Σιγά-σιγά ορισμένα ιερά (Δελφοί, Δωδώνη, Ολυμπία)
αρχίζουν να αποκτούν πανελλήνιο χαρακτήρα.

20. Ο Ναός της Ήρας στη Σάμο
( ΠΗΓΗ: Ελληνικός Πολιτισμός)
Ο ναός αποτελούνταν αρχικά από έναν επιμήκη ενιαίο χώρο, με μια
κιονοστοιχία στη μέση και τρεις κίονες στην είσοδό του. Το λατρευτικό άγαλμα
είχε τη θέση του στο βάθος του ναού. Αργότερα προστέθηκε γύρω από το ναό
μία διάταξη κιόνων (ξύλινων) 6Χ17, που ονομάστηκε πτερόν και δημιουργούσε
μία περιμετρική στοά που περιέβαλλε το κτίσμα. Διαστάσεις πτερού 36Χ9,5 μ

21. Το Ηραίο της Σάμου

22. Ναός Ήρας Ακραίας, Περαχώρα, Κορινθίας.
Κτίστηκε περίπου το 820 π.Χ. και είχε συνολικό μήκος γύρω στα 8 μ.
( ΠΗΓΗ: Ελληνικός Πολιτισμός)

23. Σπίτια
Τα σπίτια της εποχής
είναι μικρά, το ίδιο και
οι οικισμοί. Συνήθως
χτίζονται σε υψώματα
για να προστατεύονται
από τους εχθρούς και
μερικοί είναι επιπλέον
οχυρωμένοι με ισχυρά
τείχη

24. ΠΗΓΕΣ
• Αρχαία Ιστορία(Α Γυμνασίου)-Βιβλίο Μαθητή
• Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
• Η Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα
• Ελληνικός Πολιτισμός