2. Περίλθψθ
• Γιατί ‘Νζα Μζςα’;
• Σεχνολογία, Μζςα και Κοινωνία
– McLuhan
– Kittler
– Stiegler
– Castells
• To μάκθμα
3. Γιατί ‘Νζα’ Μζςα
• Δφο ςκζλθ ςτθν ερϊτθςθ:
– Η ςθμαςία των νζων μζςων
– Η ορολογία ‘νζα μζςα’
• Γιατί εξετάηουμε τα νζα μζςα;
4. Η ςθμαςία των νζων μζςων
• Tα μζςα ωσ αναπόςπαςτο κομάτι τθσ κακθμερινισ
ηωισ (Silverstone (1999)
– Σα μζςα πρζπει να κατανοθκοφν ωσ διαδικαςία
(process), δθλ. κάτι που κάνει και κάτι που γίνεται (‘as a
thing doing and a thing done’, Silverstone, op. cit., 2). Μια
ςυνεχισ και ιςτορικά εξελίξιμθ διαδικαςία
επικοινωνίασ, πλθροφόρθςθσ, διαςκζδαςθσ, ςφνδεςθσ, πε
ικοφσ κλπ.
– Ωσ μια ιςτορικι διαδικαςία ενςωματωμζνθ ςτθ ηωι
μασ, τα μζςα είναι κοινωνικά και δυναμικά – δθλ. είναι
κάτι παραπάνω από εφαρμοςμζνθ τεχνολογία και
αλλάηουν, εξελίςςονται ςτο χρόνο.
5. Η ςθμαςία των νζων μζςων
• Αν δεχτοφμε όμωσ ότι τα μζςα εμπεριζχουν τεχνολογίεσ τότε κα πρζπει
να εξετάςουμε το ρόλο τθσ τεχνολογίασ.
• Γενικά, θ κατανόθςθ των νζων μζςων και τεχνολογιϊν εμπεριζχει τθν
κατανόθςθ των κοινωνικϊν ςυνκθκϊν ςτισ οποίεσ ηοφμε.
• Η ακριβισ φφςθ αυτισ τθσ ςχζςθσ είναι κζμα ζντονθσ ςυηιτθςθσ
• Σρεισ κζςεισ (Barney, 2004)
– ‘Instrumentalist’: θ τεχνολογία είναι ουδζτερθ (π.χ.
Bacon, Marx, κλπ.), ‘όργανο’ ςτα χζρια των ανκρϊπων
– ‘Substantivist’: θ τεχνολογία ζχει τθ δικι τθσ λογικι (αποδοτικότθτα-
efficiency, και χρθςτικι λογικι-instrumental rationality) – Heidegger αλλά και
Αξελόσ
– ‘Constructivist’: τεχνολογικζσ καινοτομίεσ απόρροια ενόσ ςφνκετου ςυνόλου
κοινωνικϊν, πολιτικϊν, πολιτιςμικϊν, οικονομικϊν, αλλά και τεχνολογικϊν
παραγόντων (Bijker, Latour etc.)
6. Η ςθμαςία των νζων μζςων
• Από τθν άλλθ πρζπει να δοφμε τισ ίδιεσ τισ κοινωνίεσ και το
χαρακτιρα τουσ ςτα ιςτορικά πλαίςια. ε ςυνκικεσ
νεωτερικότθτασ, οι κοινωνίεσ είναι δυναμικζσ και
εξελιςςόμενεσ οντότθτεσ.
• Beck, Giddens, Lash (1994): «αντανακλαςτικόσ
εκςυγχρονιςμόσ» (reflexive modernisation), θ ικανότθτα των
κοινωνιϊν να επανιδρφουν τον εαυτό τουσ ςκόπιμα και ωσ
αποτζλεςμα ςκζψθσ και ςχεδιαςμοφ για να προςεγγίςουν
ςυγκεκριμζνουσ ςτόχουσ (πχ ανάπτυξθ, περιβάλλον κλπ).
• Σαυτόχρονα όμωσ οι κοινωνίεσ βρίςκονται ςτο ζλεοσ τυχαίων
και απρόβλεπτων παραγόντων (οικονομικζσ
κρίςεισ, πόλεμοι, περιβαλλοντικζσ καταςτροφζσ, πολιτικι
αςτάκεια κλπ).
7. Η ςθμαςία των νζων μζςων
• Αν ςυνδυάςουμε όλεσ αυτζσ τισ παραμζτρουσ
(μζςα, τεχνολoγία, κοινωνία), παρατθροφμε τα εξισ:
– Σα μζςα δεν μποροφν να εξεταςτοφν ζξω από το κοινωνικό και τεχνολογικό
πλαίςιο ςτο οποίο λειτουργοφν.
– Η τεχνολογία πρζπει να ιδωκεί ωσ ενςωματωμζνθ ςε ςυγκεκριμζνα
κοινωνικά και ιςτορικά πλαίςια.
– Σο μζλλον τθσ κοινωνίασ δεν μπορεί να προβλεφκεί ι να ελεγχκεί, αλλά
εξετάηοντασ τισ τεχνολογίεσ και μζςα ςυγκεκριμζνων κοινωνιϊν μποροφμε να
βγάλουμε κρίςιμα ςυμπεράςματα για τισ εςωτερικζσ τουσ διεργαςίεσ.
• Εξετάηοντασ τα νζα μζςα ςθμαίνει ότι ουςιαςτικά εξετάηουμε τισ
κοινωνίεσ μασ μζςα από μια ςυγκεκριμζνθ οπτικι: αυτι τθσ διαςφνδεςθσ
μεταξφ τεχνολογίασ, κοινωνίασ και επικοινωνίασ.
• Κατανοϊντασ τα (νζα) μζςα εμπεριζχει τθν κατανόθςθ τθσ δυναμικισ τθσ
κοινωνίασ, των πραγμάτων που κεωρεί ςθμαντικά, αυτά που αγαπά, αυτα
που φοβάται, αυτά που περικωριοποιεί αλλά και το πϊσ αυτά αλλάηουν
ςτο χρόνο.
8. Ορολογία
Γιατί ‘νζα’ μζςα και όχι ψθφιακά ι online;
Ψθφιοποίθςθ: θ μεταλλαγι όλων των δεδομζνων ςε κϊδικα
1/0
Lister et al (2009) τζςςερα κφρια αποτελζςματα τθσ
ψθφιοποίθςθσ των μζςων
Σο περιεχόμενο αποςυνδζεται από ςυγκεκριμζνα μζςα (πχ διαβάηουμε
βιβλία ςτο ίντερνετ κλπ) – θ ζννοια τθσ ςφγκλιςθσ
Οι πλθροφορίεσ μποροφ ςυμπιεςτοφν και να χωρζςουν ςε πολφ
μικροφσ χϊρουσ
Η πρόςβαςθ ςε πλθροφορίεσ είναι άμεςθ και όχι απαραίτθτα γραμμικι
Πλθροφορίεσ και δεδομζνα είναι πολφ πιο εφκολο να παραποιθκοφν
Αλλά θ ζννοια του ψθφιακοφ υπερτονίηει το ςτοιχείο τθσ
τεχνολογίασ εμπεριζχοντασ ίχνθ τεχνολογικοφ ντετερμινιςμοφ
9. Ορολογία
• Γιατί όχι online μζςα;
• Η ζννοια αυτι βάηει ςε προτεραιότθτα τθν ζννοια τθσ
ςφνδεςθσ.
• Η ςυνδεςιμότθτα με άλλα μζςα και άλλουσ ανκρϊπουσ είναι
βαςικό χαρακτθριςτικό των νζων μζςων και ειςάγει νζα
δεδομζνα: από τθ μια ζχουμε ςθμαντικζσ αλλαγζσ ςτθ δομι
τθσ φςτερθσ νεωτερικότθτασ που ςυνδζεται κατεξοχιν με
απομόνωςθ και ατομικιςμό και από τθν άλλθ ζχουμε αλλαγζσ
που ςχετίηονται με τθ ςφνδεςθ ςε παγκόςμιο επίπεδο
(παγκοςμιοποίθςθ).
• Αλλά θ ζννοια τθσ ςφνδεςθσ δεν είναι απαραίτθτα το
κακοριςτικό χαρακτθριςτικό των νζων μζςων κακϊσ υπιρχε
και ςε παλαιότερα μζςα, όπωσ το τθλζφωνο και ο
τθλζγραφοσ.
10. Ορολογία
• Ο όροσ νζα μζςα προτείνεται λοιπόν ωσ ο πιο κατάλλθλοσ αν
και αντιμετωπίηει διάφορα προβλιματα:
– Πρϊτα δεν μασ λζει ουςιαςτικά τίποτα για τθ διαφορά των νζων από
τα ϊριμα μζςα εκτόσ απο τθν χρονικι τουσ διαφορά.
– Δεφτερον, αγνοεί το ότι τα ‘νζα’ μζςα είναι εντζλει τουλάχςτον 40
χρονϊν.
• Παρόλα αυτά όμωσ πιο κατάλλθλοσ όροσ γιατί
ςυμπεριλαμβάνει χαρακτθριςτικά όπωσ θ ψθφιοποίθςθ και θ
διαςφνδεςθ χωρίσ να προτεραιοποιεί κάποιο.
• Σζλοσ ενζχει το ςτοιχείο του δυναμιςμοφ – τα ςυνεχϊσ ‘νζα’
μζςα βρίςκονται ςε ςυνεχι εξζλιξθ.
• Αν αυτόσ είναι ο χαρακτιρασ των νζων μζςων ποιά είναι θ
ςχζςθ τουσ με τθν κοινωνία;
11. Σεχνολογία, Μζςα και Κοινωνία
• Ποιά είναι θ ςχζςθ των νζων μζςων, τθσ τεχνολογίασ
και τθσ κοινωνίασ;
• Σα νζα μζςα και οι τεχνολογίεσ που τα ςτθρίηουν
κακορίηουν, διαμορφϊνουν ι απλϊσ επθρρεάηουν
τουσ ανκρϊπουσ και τισ κοινωνίεσ;
• Ή μιπωσ οι άνκρωποι και οι κοινωνικζσ δομζσ
παράγουν, χρθςιμοποιοφν και προςδίδουν νόθμα
ςτα μζςα και ςτα τεχνολογικά προϊόντα;
• Θα εξετάςουμε τα ερωτιματα αυτά μζςα από τθ
δουλειά τεςςάρων κορυφαίων ςτοχαςτϊν.
12. McLuhan
• ‘To μινυμα είναι το μζςο’ (1964:7).
– Δφο ερμθνείεσ: θ αυξθμζνθ ςθμαςία των μζςων και
δεφτερον, ότι το περιεχόμενο των νζων μζςων είναι τα
παλαιότερα μζςα.
• Δεφτερθ ερμθνεία βαςίηεται ςε ζνα διευρθμζνο
οριςμό των μζςων – το πρϊτο μζςο επικοινωνίασ
ιταν ο προφορικόσ λόγοσ (orality) – τα επόμενα
μζςα χρθςιμοποίθςαν τα προθγοφμενα ωσ
περιεχόμενα – π.χ. ο γραπτόσ λόγοσ εμπεριζχει τον
προφορικό, τα ζντυπα μζςα τον γραπτό λόγο, ο
κινθματογράφοσ τα ζντυπα μζςα κλπ.
13. McLuhan
• Αλλά θ πιό ςθμαντικι ερμθνεία αφορά ςτο ρόλο των
μζςων ωσ κακοριςτικά των ανκρϊπων.
• “all media, from the phonetic alphabet to the
computer, are extensions of man that cause deep
and lasting changes in him and transform his
environment” (McLuhan 1969, p.54).
• Σα μζςα είτε επεκτείνουν είτε ‘ακρωτθριάηουν’ τισ
αιςκιςεισ μασ – π.χ. το τθλζφωνο επεκτείνει τθν
ανκρϊπινθ φωνι αλλά ακρωτθριάηει τθν επαφι
πρόςωπο-με-πρόςωπο.
14. McLuhan
• Από τθ μία μια ιςτορικι πρόοδοσ απο το ζνα μζςο ςτο άλλο
– προφορικόσ, γραπτόσ, ζντυποσ
λόγοσ, κινθματογράφοσ, τθλζφωνο, ραδιόφωνο και
θλεκτρονικά μζςα.
• Από τθν άλλθ, θ άποψθ ότι οι άνκρωποι και οι κοινωνίεσ
διαμορφϊνονται από τα μζςα τουσ – c.f. Innis, 1951.
– Προφορικόσ λόγοσ: φυλετικι (tribal) πολιτικι οργάνωςθ.
– Οι εγγράμματοι πολιτιςμοί (Ζλλθνεσ, Ρωμαίοι): άςκθςθ τθσ
εξουςίασ από μακριά, μιλιταριςμόσ, αυτοκρατορία.
– Ηλεκτρονικά μζςα: νζα δομι μθ-εκνικιςτικι, με λειτουργικι
διαφοροποίθςθ, εκλογίκευςθ, ομογενοποίθςθ και αποξζνωςθ
Προσ μια νζα παγκόςμια διάταξθ, το παγκόςμιο χωριό.
• Σεχνολογικι εξζλιξθ ωσ θ κινθτιρια δφναμθ τθσ ιςτορίασ –
αλλά: τι οδθγεί ςε τεχνολογικζσ αλλαγζσ; Και είμαςτε όλοι
το ίδιο επιρρεπείσ ςτθν τεχνολογικι διαμόρφωςθ;
15. Kittler
• Βαςιςμζνοσ ςτον Foucault και ςτον Lacan, ο Kittler ιςχυρίηεται ότι οι
τρόποι παραγωγισ και αποκικευςθσ πλθροφοριϊν είναι και τρόποι
διαμόρφωςθσ ςυγκεκριμζνων κοινωνίων και υποκειμζνων.
• Foucault: ζννοιεσ, γνωςτικά πεδία, κεςμοί, ακόμα και οι ίδιοι οι εαυτοί
μασ καταςκευάηονται - είναι απόρροια τθσ λειτουργίασ ςυγκεκριμζνων
αρχϊν και ςχθματιςμϊν του λόγου (discourse).
• Lacan: πωσ αποκτοφμε ταυτότθτα ι γινόμαςτε υποκείμενα/εαυτοί με
βάςθ τθ λειτουργία ςυγκεκριμζνων γλωςςικϊν παραμζτρων.
• Kittler: τζτοιεσ γλωςςικζσ παράμετροι κακϊσ και αρχζσ λόγου αποτελοφν
πλθροφορίεσ. υγκεκριμζνοι ςχθματιςμοί πλθροφοριϊν – discourse
networks – κακορίηουν διαφορετικζσ κοινωνίεσ και ανκρϊπουσ
• Discourse networks: δίκτυα τεχνολογιϊν και κεςμϊν που επιτρζπουν ςε
ςυγκεκριμζνουσ πολιτιςμοφσ να επιλζξει, αποκθκεφςει και να παράγει
ςχετικά δεδομζνα.
16. Κittler
• το βιβλίο του Discourse Networks 1800/1900 ο Kittler προχωράει ςε
μια ιςτορικι ανάλυςθ:
• Σο 1800 το κυρίαρχο δίκτυο βαςίηονταν ςτο γραπτό λόγο, που
αποτελοφςε και το μόνο τρόπο παραγωγισ και αποκικευςθσ
πλθροφοριϊν. υνδζεται με τον Ρομαντιςμό κακϊσ ο γραπτόσ λόγοσ
είναι κυρίωσ μια τεχνολογία ςυμβολικισ κωδικοποίθςθσ, και
εκφαίνεται ςτθν λογοτεχνία και τθν ποίθςθ. Οι τελευταίεσ
ερμθνεφτθκαν ωσ θ εξωτερίκευςθ εςωτερικϊν ςυναιςκθμάτων με
αυκεντικό τρόπο.
• Η εφεφρεςθ του φωνόγραφου και του κινετοςκόπιου από τον
Ζντιςον, που επιτρζπει τθν παραγωγι και αποκικευςθ φωνϊν, ιχων
και εικόνων, κακϊσ και θ γραφομθχανι, αποτελοφν τα ςυςτατικά
ςτοιχεία του δικτφου του 1900. Σα μζςα αυτά ςυνδζονται με τθν
εξωτερίκευςθ τθσ ανάγκθσ τθσ νεωτερικότθτασ για
ζλεγχο, εκλογίκευςθ και αρχειοκζτθςθ δεδομζνων με
προκακοριςμζνουσ και ομογενοποιθμζνουσ τρόπουσ
(standardisation).
• H επόμενθ φάςθ πρζπει να είναι θ ψθφιοποίθςθ, θ οποία ανατρζπει
τθν ςειριακι καταγραφι δεδομζνων και οδθγεί ςτο ςχθματιςμό νζων
μορφϊν υποκειμζνων.
17. Kittler
• Όπωσ και ο McLuhan, ο Kittler κεωρεί ότι θ
τεχνολογία παίηει κακοριςτικό λόγο ςτθ
διαμόρφωςθ των κοινωνιϊν αλλά και των εαυτϊν
μασ.
• Αλλά θ ματιά του Kittler είναι πιο δυναμικι κακϊσ
αντιλαμβάνεται τθ ςχζςθ τθσ τεχνολογίασ και τθσ
κοινωνίασ ωσ διαλεκτικι. Δθλαδι ενϊ θ τεχνολογία
(βάςθ) κακορίηει τισ υπερδομζσ (superstructure), οι
τελευταίεσ αποκτοφν τθ δυνατότθτα επίδραςθσ
πάνω ςτθν τεχνολογικι βάςθ.
18. Kittler
• Αλλά ποιόσ ο ρόλοσ του ανκρϊπου; Πωσ μπορεί να νοθκεί θ πολιτικι τθσ
τεχνολογίασ (a politics of technology);
• ‘There is no software’ (Kittler, 1997): θ απάντθςθ του Kittler είναι ότι θ
ςυνεχισ εξάρτθςθ μασ από τα προγράμματα software κρφβει τισ
λειτουργίεσ του hardware. To λογιςμικό λειτουργεί ςαν ζνα είδοσ
κρυπτογράφθςθσ που δεν μασ επιτρζπει να δοφμε και να κατανοιςουμε
το πϊσ λειτουργεί το hardware, με απϊτερο ςκοπό τθν εξαςφάλιςθ
μονοπωλίου και κερδϊν από τισ εταιρείεσ παραγωγισ λογιςμικοφ.
• Αυτό ζχει ςαν αποτζλεςμα τθν απόκρυψθ του ότι θ παραγωγι λογιςμικοφ
είναι αποτζλεςμα ςυλλογικισ προςπάκειασ, και από τθν άλλθ ότι
ουςιαςτικά παράγει χριςτεσ (end users) με τρόπο αντίςτοιχο με αυτόν
που θ λογοτεχνία του 1800 παριγε αναγνϊςτεσ και τα μζςα του 1900
παριγαν ακροατιρια.
• Από πολιτικι πλευρά, ο Kittler προτείνει ζναν πλθροφοριακό υλιςμό
(informational materialism), o οποίοσ ερευνά τθν μετατροπι τθσ
πλθροφορίασ ςε υλικά αντικείμενα και υποκείμενα.
19. Stiegler
• Ο μετα-ουμανιςμόσ του Kittler είναι παρόν και ςτον Stiegler.
• To κφριο ερϊτθμα που κζτει αφορά ςτθ ςχζςθ ανκρϊπου-
τεχνολογίασ – ανκρωπολογία τθσ τεχνολογίασ
• Ακολουκϊντασ τθ δουλειά του Leroi-Gourhan, κεωρεί ότι θ
τεχνολογία είναι το τρίτο είδοσ μνιμθσ, μετά τθ γενετικι (
DNA) και τθ φυςικι μνιμθ (το νευρικό ςφςτθμα).
• Αλλά προχωράει ακόμα πιο πζρα προτείνοντασ ότι θ
τεχνολογία είναι co-originary με τον άνκρωπο, δθλαδι
γεννικθκαν και διαμορφϊκθκαν μαηί: ο φλοιόσ είναι το
εςωτερικό και θ τεχνολογία το εξωτερικό τμιμα
μασ, καταςκευάηοντασ αμοιβαία και ταυτόχρονα το ζνα το
άλλο.
20. Stiegler
• Η διαδικαςία τθσ ςφηευξθσ τθσ ανκρωπότθτασ με τθν
τεχνολογία ονομάηεται επιφυλογζνεςθ: “a
recapitulating, dynamic, and morphogenetic
(phylogenetic) accumulation of individual experience
(epi)” (Stiegler, p. 177).
• Αναφζρεται με άλλα λόγια ςτθν ικανότθτα ςυλλογισ
και επανάλθψθσ ανκρϊπινθσ μνιμθσ και εμπειριϊν
με τεχνολογικά μζςα.
• Αυτό για τον Stiegler είναι ο τρόποσ με τον οποίο
εξελίςςονται οι άνκρωποι: ζνασ τρόποσ εξζλιξθσ που
είναι ταυτόχρονα βιολογικόσ και τεχνολογικόσ.
21. Stiegler
• Επειδι ακριβϊσ θ τεχνολογία είναι τόςο αναπόςπαςτο τμιμα
τθσ ανκρωπότθτασ το διακφβευμα είναι πολφ μεγάλο, κακϊσ
αφορά ςτο μζλλον όλων μασ.
• Η ςυνεχισ και αυξανόμενθ εξάρτθςθ από τεχνικζσ
αποκικευςθσ και απομνθμόνευςθσ αποτελεί ταυτόχρονα και
απϊλεια ικανοτιτων και δεξιοτιτων, κακϊσ περιςςότερεσ
μνιμεσ και εμπειρίεσ εξωτερικεφονται ςε ςυςκευζσ που
ουςιαςτικά ελζγχονται από άλλουσ. Αυτό οδθγεί ςε μια
προλεταριοποίθςθ των περιςςότερων ανκρϊπων.
• Οφείλουμε να διεκδικιςουμε τον ζλεγχο ακόμα μια φορά –
να προχωριςουμε ςε μια πολιτικι τθσ μνιμθσ.
22. Castells
• H ανάγκθ να εμπλουτίςουμε τισ κεωρθτικζσ αυτζσ
προςεγγίςεισ με ςυγκεκριμζνα ευριματα και εμπειρικά
δεδομζνα.
• Βαςιςμζνοσ ςε μια ςειρά δεδομζνων, ο Castells υιοκετεί ζνα
είδοσ μαλακοφ ντετερμινιςμοφ, ςτο οποίο ενϊ θ τεχνολογία
διαμορφϊνει και επθρεάηει κοινωνικό-πολιτικζσ
εξελίξεισ, είναι και θ ίδια επιρρεπισ ςε παρεμβάςεισ από
αυτζσ τισ κοινωνίεσ.
• Η κφρια ιδζα του Castells είναι ότι οι νζεσ τεχνολογίεσ
αλλάηουν ριηικά τθν κοινωνία, θ οποία κα πρζπει να
κεωρθκεί ωσ κοινωνία των δικτφων εφόςον περιςτρζφεται
γφρω από τα δίκτυα.
23. Castells
• “Networks constitute the new social morphology of our
societies, and the diffusion of networking logic substantially
modifies the operation and outcomes in processes of
production, experience, power and culture” (1996/2000:
469).
• Tα δίκτυα μποροφν να οριςτοφν ωσ δομζσ που αποτελοφνται
από διαφορετικά αλλά ςυνδεόμενα ςθμεία.
• Σο δίκτυο αποτελείται από
– θμεία (nodes) – ανκρωποι, υπολογιςτζσ, εταιρείεσ κλπ.
– υνδζςμουσ (ties) – αυτά που ςυνδζουν τα ςθμεία μεταξφ τουσ, π.χ.
Καλϊδια, γράμματα, τθλεφωνιματα, ςυμφωνίεσ κλπ. - ςυνικωσ
πολλοί και περιττοί
– Ροζσ (flows) – αυτά που περνοφν ανάμεςα ςτα ςθμεία, π.χ.
δεδομζνα, νζα, χριματα κλπ.
24. Castells
• O Castells ειςάγει δφο νζεσ παραμζτρουσ, τυπικά
κοινωνιολογικζσ: το χϊρο και το χρόνο.
• Σο κφριο επιχείρθμα του είναι πωσ ο χϊροσ ςτθν κοινωνία
των δικτφων είναι χϊροσ των ροϊν (space of flows) και ο
χρόνοσ είναι αιϊνιοσ (timeless time).
• O xϊροσ των ροϊν δεν κακορίηεται πλζον από
γεωγραφικζσ παραμζτρουσ αλλά από τισ ανταλλαγζσ των
ςθμείων των δικτφων.
• Ο χρόνοσ τθσ κοινωνίασ των δικτφων είναι αιϊνιοσ γιατί
καταργεί τθ χρονικι ςυνζχεια όπωσ τθ γνωρίηαμε μζχρι
τϊρα – ο χρόνοσ είναι ςυνεχισ και άρα ουςιαςτικά δεν
μπορεί να διαφοροποιθκεί.
25. Η δομι του μακιματοσ
• Γενικά το κεωρθτικό πλαίςιο που κα ακολουκιςουμε υιοκετεί τισ προτάςεισ
του Stiegler για ταυτόχρονο και αμοιβαίο κακοριςμό τθσ τεχνολογίασ και τθσ
κοινωνίασ, αλλά εμπλουτίηοντασ τεσ με εμπειρικά δεδομζνα όπωσ ο Castells.
• ειρά παραδόςεων:
1. Ειςαγωγι
2. Παγκοςμιοποίθςθ και νζα μζςα
3. Πολιτικι και Νζα Μζςα Ι: Παραδοςιακι πολιτικι και θλεκτρονικι
διακυβζρνθςθ
4. Πολιτικι και Νζα Μζςα ΙΙ: ακτιβιςμόσ
5. Οικονομία και νζα μζςα: αλλαγζσ ςτθν παραγωγι, εργαςία κλπ.
6. Η Πολιτικι Οικονομία του Διαδικτφου
7. Δθμοςιογραφία και νζα μζςα
8. Κοινωνικότθτα και κοινότθτεσ ςτο διαδίκτυο
9. Σαυτότθτεσ και διαδίκτυο
10. Κινθτά νζα μζςα και κακθμερινι ηωι
11. Games & gaming
12. Σο μζλλον του διαδικτφου
