1. ทรัพยากรน้า

3. ทรัพยากรน้า
โลกของเราประกอบขึ้นด้วยพื้นดินและพื้นน้ า โดยส่ วนที่เป็ นฝื นน้ านั้น มีอยู่
ประมาณ 3ส่ วน (75%) และเป็ นพื้นดิน 1 ส่ วน (25%) น้ ามีความสาคัญอย่างยิงกับชีวต
่ ิ
ของพืชและสัตว์บนโลกรวมทั้งมนุษย์เราด้วย
น้ าเป็ นทรัพยากรที่สามารถเกิดหมุนเวียนได้เรื่ อย ๆ ไม่มีวนหมดสิ้ น เมื่อแสงแดดส่ องมา
ั
บนพื้นโลก น้ าจากทะเลและมหาสมุทรก็จะระเหยเป็ นไอน้ าลอยขึ้นสู่ เบื้องบนเนื่องจาก
ไอน้ ามีความเบากว่าอากาศ เมื่อไอน้ าลอยสู่เบื้องบนแล้ว จะได้รับความเย็นและกลันตัว ่
กลายเป็ นละอองน้ าเล็ก ๆ ลอยจับตัวกันเป็ นกลุ่มเมฆ เมื่อจับตัวกันมากขึ้นและกระทบ
ความเย็นก็จะกลันตัวกลายเป็ นหยดน้ าตกลงสู่พ้ืนโลก น้ าบนพื้นโลกจะระเหยกลายเป็ น
่
ไอน้ าอีกเมื่อได้รับความร้อนจากดวงอาทิตย์ ไอน้ าจะรวมตัวกันเป็ นเมฆและกลันตัว ่
เป็ นหยดน้ ากระบวนการเช่นนี้ เกิดขึ้นเป็ นวัฏฎจักรหมุนเวียนต่อเนื่องกันตลอดเวลา
่
เรี ยกว่า วัฎจักรน้ า ทาให้มีน้ าเกิดขึ้นบนผิวโลกอยูสม่าเสมอ

4. ประโยชน์ ของนา
้
ิ ่
น้ าเป็ นแหล่งกาเนิดชีวตของสัตว์และพืชคนเรามีชีวตอยูโดยขาดน้ าได้ไม่เกิน 3 วัน
ิ
และน้ ายังมีความจาเป็ นทั้งในภาคเกษตรกรรมและอุตสาหกรรม ซึ่ งมีความสาคัญอย่าง
ยิงในการพัฒนาประเทศ ประโยชน์ของน้ า ได้แก่
่
§ น้ าเป็ นสิ่ งจาเป็ นที่เราใช้สาหรับการดื่มกิน การประกอบอาหาร ชาระร่ างกาย ฯลฯ
่
§ น้ ามีความจาเป็ นสาหรับการเพาะปลูกเลี้ยงสัตว์ แหล่งน้ าเป็ นที่อยูอาศัยของปลาและสัตว์
น้ าอื่น ๆ ซึ่งคนเราใช้เป็ นอาหาร
§ ในการอุตสาหกรรม ต้องใช้น้ าในขบวนการผลิตใช้ลางของเสี ยใช้หล่อเครื่ องจักรและ
้
ระบายความร้อน ฯลฯ
§ น้ าเป็ นแหล่งพลังงาน พลังงานจากน้ าใช้ทาระหัด ทาเขื่อนผลิตกระแสไฟฟ้ าได้
§ แม่น้ า ลาคลอง ทะเล มหาสมุทร เป็ นเส้นทางคมนาคมขนส่งที่สาคัญ
§ ทัศนียภาพของริ มฝั่งทะเลและน้ าที่ใสสะอาดเป็ นแหล่งท่องเที่ยวของมนุษย์

6. ปัญหาของทรัพยากรน้า
1. ปัญหาการมีนาน้ อยเกินไป เกิดการขาดแคลนอันเป็ นผลเนื่องจากการตัดไม้ทาลายป่ า ทา
้
ให้ปริ มาณน้ าฝนน้อยลง เกิดความแห้งแล้งเสี ยหายต่อพืชเพาะปลูกและการเลี้ยงสัตว์
2. ปัญหาการมีนามากเกินไป เป็ นผลมาจากการตัดไม้มากเกินไป ทาให้เกิดน้ าท่วมไหลบ่า
้
ในฤดูฝน สร้างความเสี ยหายแก่ชีวตและทรัพย์สิน
ิ
3. ปัญหานาเสี ย เป็ นปัญหาใหม่ในปั จจุบน สาเหตุที่ทาให้เกิดน้ าเสี ย ได้แก่
้ ั
-น้ าทิ้งจากบ้านเรื อน ขยะมูลฝอยและสิ่ งปฏิกลที่ถูกทิ้งสู่ แม่น้ าลาคลอง
ู
-น้ าเสี ยจากโรงงานอุตสาหกรรม
-น้ าฝนพัดพาเอาสารพิษที่ตกค้างจากแหล่งเกษตรกรรมลงสู่แม่น้ าลาคลอง
-น้ าเสี ยที่เกิดขึ้นนี้ส่งผลเสี ยหายทั้งต่อสุ ขภาพอนามัย เป็ นอันตรายต่อสัตว์น้ า และมนุษย์
ส่ งกลิ่นเหม็น รบกวน ทาให้ไม่สามารถนาแหล่งน้ านั้นมาใช้ประโยชน์ได้ท้ งการ ั
อุปโภค บริ โภค เกษตรกรรม และอุตสาหกรรม

8. ผลกระทบของน้าเสี ยตอสิ่ งแวดลอม
่ ้
• เป็ นแหล่งแพร่ ระบาดของเชื้อโรค เช่น อหิวาตกโรค บิด ท้องเสี ย
• เป็ นแหล่งเพาะพันธุ์ของแมลงนาโรคต่าง ๆ
• ทาให้เกิดปัญหามลพิษต่อดิน น้ า และอากาศ
• ทาให้เกิดเหตุราคาญ เช่น กลิ่นเหม็นของน้ าโสโครก
• ทาให้เกิดการสู ญเสี ยทัศนียภาพ เกิดสภาพที่ไม่น่าดู เช่น สภาพน้ าที่มีสีดาคล้ าไปด้วย
ขยะ และสิ่ งปฏิกลู
• ทาให้เกิดการสูญเสี ยทางเศรษฐกิจ เช่น การสูญเสี ยพันธุ์ปลาบางชนิดจานวนสัตว์น้ า
ลดลง
• ทาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงระบบนิเวศในระยะยาว

9. การอนุ รกษน้า
ั ์
ดังได้กล่าวมาแล้วจะเห็นว่า น้ ามีความสาคัญและมีประโยชน์มหาศาล เราจึงควร
ช่วยแก้ไขปัญหาน้ าเสี ยหรื อการสู ญเสี ยทรัพยากรน้ าด้วยการอนุรักษ์น้ า ดังนี้
1. การใช้ นาอย่ างประหยัด การใช้น้ าอย่างประหยัดนอกจากจะลดค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับค่าน้ า
้
ลงได้แล้ว ยังทาให้ปริ มาณน้ าเสี ยที่จะทิ้งลงแหล่งน้ ามีปริ มาณน้อย และป้ องกันการขาด
แคลนน้ าได้ดวย ้
2. การสงวนนาไว้ ใช้ ในบางฤดูหรือในสภาวะทีมนามากเหลือใช้ ควรมีการเก็บน้ าไว้ใช้
้ ่ ี ้
เช่น การทาบ่อเก็บน้ า การสร้างโอ่งน้ า ขุดลอกแหล่งน้ า รวมทั้งการสร้างอ่างเก็บน้ า
และระบบชลประทาน
3. การพัฒนาแหล่ งนา ในบางพื้นที่ที่ขาดแคลนน้ า จาเป็ นที่จะต้องหาแหล่งน้ าเพิ่มเติม
้
เพื่อให้สามารถมีน้ าไว้ใช้ ทั้งในครัวเรื อนและในการเกษตรได้อย่างพอเพียง ปั จจุบน ั
การนาน้ าบาดาลขึ้นมาใช้กาลังแพร่ หลายมากขึ้นแต่อาจมีปัญหาเรื่ องแผ่นดินทรุ ด

11. การอนุ รกษน้า
ั ์
4. การป้ องกันนาเสี ย การไม่ทิ้งขยะและสิ่ งปฏิกลและสารพิษลงในแหล่งน้ า น้ าเสี ยที่เกิด
้ ู
จากโรงงานอุตสาหกรรม โรงพยาบาล ควรมีการบาบัดและขจัดสารพิษก่อนที่จะปล่อย
ลงสู่แหล่งน้ า
5. การนานาเสี ยกลับไปใช้ น้ าที่ไม่สามารถใช้ได้ในกิจการอย่างหนึ่งอาจใช้ได้ในอีก
้
กิจการหนึ่ง เช่น น้ าทิ้งจากการล้างภาชนะอาหาร สามารถนาไปรดต้นไม้ได้