3. Zbulimi I ligjeve te natyres ne kuader
te studimit te fizikes,deri me ditete e
sotme na shpie ne perfudnim te kater
llojeve te bashkveprimeve .
• Keto jane:
• Gravitacional
• Elektromagnetik
• Bashkveprimet e dobeta
• Bashkveprimet e fuqishme
5. Forca e gravitetit ka vlere te konsiderushme
vetem per trupa makroskopike,pra per
trupa astronomike.
• Sipas njutonit
bashkveprimi
gravitacional ka vlere
momentale qe do te
thote se sipas tij çfardo
trubullire gravitacionale
ne gjithesi perhapet me
shpejtesi pambarim te
madhe.
6. • Sipas Ajnshtajnit dhe
bashkveprimi
gravitacional perhapet
me shpejtesi te drites
por kurrsesei me shpejt
qe eshte ne pajtim me
postulatin e teoris se
relativitetit per vleren
konstante te shpejtesise
se drites.Ky bashkveprim
eshte I dobet.
7. Bashkveprimi elektromagnetik
• Veprimi mes dy ngarkesave
mund te jete terheqes dhe
debues varesisht nga lloji I
tyre.
• Ky bashkveprim
kushtezohet me ekzistimin e
ngarkesave elektrike ne
grimca elementare.
8. Ne dukje kemi te bejme me forma te njejta
te ligjeve gravitacionale dhe
elektromagnetike,por bashkveprimi
elektromagnetik eshte shum me I fuqishem
se ai gravitacional .Ky bashkveprim eshte I
lidhur me fushat elektrike dhe magnetike
9. Bashkveprimi elektromagnetik eshte ai qe
sjell drite dhe energji nga Dielli dhe mbane
elektronet ne orbit rreth berthavame te
atomeve.Sikurse qe vepron gravitetit ne
mes te treupave ,vepron
elektromagnetizimi ne ngarkesa elektrike/
fale bashkveprimit elektromagnetik kryhen
shum pune si :sjellja e energjise elektrike
ne shtepit tona,shfaqja e fotove ne ekran
te televizodit,po ashtu edhe krijimi I rrufes
10. Bashkveprimet e dobeta
• Nderveprimi I dobet ose
forca e dobet berthamore
eshte pergjegjse per disa
fenomene natrore si
prishja e neutronit
beta,fenomeni gjate te
cilit neutroni
transformohet ne proton
,elektron dhe antineutron
11. Bashkveprimet e fuqishme
• Nderveprimi I fort ose
forca e fuqishme
berthamore eshte
nderveprim me I
komplikuar ,kryesisht per
shkaka te menyres se si
ndryshon me
distancen.Ne distanca me
te medha se 10
femtometer ateher forca
e fort eshte e
vezhgueshme.