2. HASIERA ETA BUKAERA
Hasiera: V. mendearen hasieran hasi zen,
Erresuma Bisigodoarekin batera.
XV. Mendearen bukaeran bukatu zen.
3. ERRESUMA BISIGODOA
Bisigodoak gutxi zirenez
Erlijioa (katolikoa) , hizkuntza (latina)
eta legeak onartu zituzten.
Bisigodoak 400. urtearen inguruan,
Hispanian kokatu ziren eta
erresuma bat sortu zuten,Toledo
zuen hiriburu.Errege Bisigodoen
hartean: Leovigildo,Rekadero eta
Rezesvinto.
Erresuma baiteratzeko neurri batzuk
jarri zituzten.
Bisigodoak oso adituak ziren metalez
eta harribitxizko objetuak egiten.
4. MUSULMANEN KONKISTA
711. urtean armada musulman bat iritsi
zen Afrikatik, eta Erresuma Bisigodoa
inbaditu zuten.
Urte batzuen barru musulmanek
penintsularen zati handi bat konkistatu
zuten eta Al Andalus deitu zioten, Kordoba
ezarri zuten hiriburu.
Hasieran Al Andalus emirerria izan zen
;hau da Damaskoko (Asia) kalifaren
mendeko probintzi bat.Gero, 756. uretean
Abd ar Rhaman I.ak emir independiente
aldarrikatu zuen bere burua. Al Andalus
banandu egin zen Damaskotik.
Geroago 929. urtean Abd ar Rhaman III.ak
kalifa tituloa hartu eta Kordobako kaliferria
eman zion hasieran 1031. urterarte.
Al Andalusek konkista handiak egin zituen:
Almanzor militarrarekin.Kordoba herri
garrantzitsuena bihurtu zen.
5. KRISTAU ERRESUMAREN SORRERA
Penintsularen iparraldean bizi ziren
kristauek gogor egin zien alde
musulmanei.Erresumatan eta konderritan
antolatu zuten. Kantaurialldekoek Pelaio
hartu zuten buruzagi eta Asturiasko
Erresuma sortu zuen,722.an.910. urtean
hiriburua Leon jarri zuten eta Leongo
Erresuma sortu.Gero Gaztelako konderria
-> Gaztelako Erresuma.
Pirineotan :Kataluniako konderria,
Aragoiko Erresuma eta Nafarroakoa ;
garrantzitsuena.
6. KALIFERRIA IZATETIK GRANADAKO
ERRESUMARA
11.mendetik aurrera, kristauek hainbat lurralde musulman
konkistatu zituzten.
1031.urtean Al Andalus taifak izeneko zenbait erresuma
txikitan banatu zen; beraz kaliferria desagertu zen.Taifak
elkarren etsaiak ziren.Kristau errege-erreginak liskar
horietaz baliatu eta mugak zabaldu zituen. Almorabideak eta
almohadeak taifak bereganatu zituzten.1212.an Navas de
Tolosako Guduak musulman guztiak garaitu zituen. Ia Al
Andalus guztia konkistatu zuten errege-erregina katolikoek;
Granadako Erresuma ezik.
7. KRISTAU ERRESUMA SENDOTZEA
1137an kataluina eta Aragoi elkartu ziren.horrela sortu zen Aragoiko koroa eta
Alfontso I.a izan zen erregea. Urte batzuk geroago.
Portugaleko Erresuma lehenetik independentzia.
1230ean Fernando III. Gaztelako koroa osatu zuen Gaztela eta Leon batuz.
Nafarroko Erresuma.
8. GAZTELAKO ETA ARAGOIKO KOROA
XIII.XIV eta XV mendetan Aragoi eta
Gaztelako koroa lurralde asko
konkista zituzten.
Aragoiko koroa Jaime
I.konkistatzailearekin Balear
Uharteak Valentziako taifa,Italian eta
Grezian lurralde batzuk konkistatu.
Gaztela koroa Fernando III.rekin
Estremadura eta Andaluzia , hau da
lurralde musulmanak konkistatu,
baita ere Kanariak.
1479an Gaztelako Elisabet I.ak eta
Aragoiko Fernando II.ak ezkondu eta
bi lurraldeak batu eta Errege-
erregiña katolikoak bihurtu.
9. BIZIMODUA
AL ANDALUSEN KRISTAU ERRESUMAN
GIZARTEA:
Musulmanek eraunkor jokatu zuten kristauekin
eta juduekin, eta lehengo ohiturak, erlijioa
praktikatzaen utzi ziete.
Anistasun handia zegoen :
-konkistatzaile musulmanak
-muladiak
-mozarabiarrak
-juduak
-HIRIAK
-Garrantzi handia zuten: Kordoba/sevilla
-Medina(erdialdea)
-Meskita eliza
-Artisau, merkatari->zoco (azoka)
Nekazariak labore ureztatuak edatu
GIZARTEA:
Kristau erresumetan bi talde
pribilegiodunak: nobleak eta kleroak
Pribilegior gabeak: zergak ordaitzen dituztenak.
Nekazariak ->herrixketan
Artisauak, merkatariak -> hirietan
HIRIAK
Hiriek garrantzia hartu zuten XII.mendean
Auzotan banatuta zeuden.
Plaza handi bat hor merkatariek produktuak
saltzen zuten.
Katedral ederrak.
Labore bereko artisauak gremiotan elkartzen
ziren.
Unibertsitateak sortu
10. ARTE ERROMANIKOA ETA GOTIKOAERAIKIN ERROMANIKOAK:
GOTIKOAK:
Altura txikia
Harrizko hormak oso lodiak
Oso lehia gutzi
Barnealde ituna
Ate eta lehioek
zirkunferentzia erdiko arkua
Altuak
Finagoak
Ate eta lehioak handiak
Punta zorrotzeko arkuak
Lehioak beirate
koloreztatuak
