2. Mengikut Kamus Dewan, konsep ‘masyarakat’
membawa maksud kumpulan manusia yang menetap
bersama-sama di sesuatu tempat dengan mengikut
aturan dan cara tertentu. Masyarakat ini pula terdiri
daripada beberapa kaum atau bangsa.
‘Pluralistik (Majmuk)’ terbentuk daripada beberapa
bahagian yang merupakan kesatuan atau dalam
konteks masyarakat, ia terdiri dari beberapa
kumpulan etnik.
3. Oleh itu, masyarakat pluralistik membawa maksud
‘satu kumpulan manusia yang terdiri daripada
pelbagai rumpun bangsa telah membentuk satu
kesatuan khususnya dalam aspek politik, sosial dan
ekonomi di sesuatu tempat bagi membentuk satu
kumpulan yang bersatu padu’.
6. Pembentukan masyarakat plural yang lebih luas
berlaku apabila negeri-negeri persisir Selat Melaka
terdedah kepada perdagangan antarabangsa.
Kedudukan Selat Melaka yang strategik memudahkan
para pedagang singgah sama ada untuk berdagang,
mendapat bekalan makanan atau membaiki kapal.
7. Kemudahan yang disediakan dan dasar menggalakkan
para pedagang datang dan tinggal di Melaka yang
dirancang oleh Sultan dan pembesar telah menjadi
daya tarikan pedagang untuk datang ke situ.
Bangsa-bangsa yang datang berdagang di Melaka telah
mewujudkan interaksi dan menggalakkan asimilasi di
antara bangsa melalui perkahwinan campur.
8. Antara kelompok yang membentuk masyarakat di
Melaka adalah Melayu, India, Cina, Benggali, Arab dan
Cina-Melayu yang membentuk masyarakat Cina
Peranakan di Melaka.
Pembentukan masyarakat plural yang digalakkan oleh
pemerintah Melaka meninggalkan banyak kesan
positif terutama dari segi penyebaran Islam,
perkembangan ekonomi, politik dan sosial
sehinggalah Melaka diserang Portugis pada tahun 1511.
9. Kemakmuran Melaka telah menarik minat Portugis.
Tujuannya bolehlah diringkaskan kepada 3 perkataan
iaitu ‘agama, kekayaan dan kemegahan’ (Gospel, Gold
and Glory).
Kedatangan Portugis ke Melaka telah membawa
kepada berakhirnya zaman keagungan Kesultanan
Melayu Melaka yang terbina sejak lebih satu kurun.
10. Setelah berjaya menawan Melaka, orang Portugis
menduduki Melaka selama lebih kurang 130 tahun.
Kesannya wujudlah masyarakat Serani yang beragama
Kristian hasil dari perkahwinan bangsa Portugis
dengan penduduk tempatan.
11. Belanda menjadi sebahagian jajahan takluk King
Philip (raja negara Sepanyol).
Akibat daripada pertikaian agama, Belanda bangun
melawan kekuasaan Sepanyol dan mencapai
kemerdekaan pada tahun 1548.
Portugal dan Belanda mempunyai hubungan
perniagaan. Apabila Portugal ditawan oleh King Philip
(1580) menyebabkan hubungan mereka terputus.
12. Keadaan ini mendorong Belanda mencari jalan terus
ke kawasan yang mengeluarkan hasil rempah di Asia.
Pada tahun 1639 Belanda dapat menawan Melaka
melalui perjanjian dengan negeri Johor.
Disebabkan faktor-faktor tertentu akhirnya Melaka
diserahkan kepada British melalui Perjanjian Inggeris-
Belanda (1824).
14. Orang Melayu merupakan penduduk peribumi dan
telah menetap berabad-abad lamanya di Tanah
Melayu. Orang Melayu telah berhijrah ke Tanah
Melayu dari Yunan kira-kira 3 500 tahun dahulu.
Bilangan orang Melayu semakin bertambah pada
pertengahan abad ke-19 apabila berlaku penghijrahan
beramai-ramai orang Indonesia ke Tanah Melayu.
Mereka terdiri daripada orang Minangkabau, Bugis,
Jawa dan Banjar.
15. 1) Berlaku pertambahan penduduk dengan pesat
tetapi kawasan untuk pertanian adalah terhad. Oleh
itu, wujud masalah kebuluran di Indonesia dan
kerajaan Belanda gagal mengatasi masalah tersebut.
2) Kerajaan Belanda telah mengenakan pelbagai cukai
seperti cukai buruh, cukai kepala, cukai garam dan
cukai tol sehingga membebankan rakyat.
Akibatnya, banyak yang kehilangan tanah apabila
gagal membayar pinjaman kerana bunga yang
dikenakan adalah tinggi.
16. 3) Kerajaan Belanda telah melaksanakan Sistem
Tanaman Paksa untuk mencari sumber pendapatan
selepas Perang Napoleon. Mengikut sistem ini,
petani-petani Indonesia diwajibkan menanam 1/10
daripada tanah pertanian mereka dengan tanaman
yang ditetapkan oleh kerajaan Belanda. Ini
menyebabkan petani-petani mengabaikan tanaman
sendiri kerana terpaksa memberi tumpuan kepada
tanaman kerajaan. Hal ini menyebabkan hasil
pertanian petani-petani Indonesia rendah dan
akibatnya kehidupan petani bertambah miskin dan
menderita.
17. 4) Wujud ketidakstabilan politik di Indonesia kerana
berlaku beberapa penentangan rakyat Indonesia
yang tidak tahan dengan penindasan Belanda.
5) Kepesatan ekonomi Tanah Melayu hasil
perkembangan perusahaan bijih timah dan getah
telah menawarkan banyak peluang pekerjaan.
18. Kemasukan penghijrahan Cina bermula sejak zaman
kerajaan Melayu Melaka apabila terdapat hubungan
perdagangan antara Kerajaan Melaka dengan negara
China.
Pada awal abad ke-19, orang Cina yang berhijrah
tertumpu di Negeri-Negeri Selat (NNS) terutama
Singapura dan Pulau Pinang untuk menjadi buruh di
ladang-ladang tebu dan kopi.
19. Pada pertengahan abad ke-19, jumlah orang Cina yang
berhijrah ke Tanah Melayu bertambah ramai.
Kebanyakannya bertumpu di Perak, Selangor dan Negeri
Sembilan selaras dengan perkembangan perusahaan
melombong bijih timah di Larut (1850) dan Selangor
(1860). Pembesar-pembesar Melayu telah membawa
masuk orang Cina untuk menjadi buruh di lombong bijih
timah mereka.
Kemasukan orang Cina bertambah ramai apabila sektor
bijih timah diambil alih oleh pedagang Eropah. Kerajaan
British telah menggalakkan kemasukan imigran Cina
dengan melonggarkan syarat kemasukan ke negeri-negeri
Melayu.
20. Di Sabah, Syarikat Berpiagam Borneo Utara British
telah menggalakkan penghijrahan masuk orang Cina
untuk bekerja di ladang-ladang getah dan tembakau.
Bilangan penduduk Cina di Sabah telah meningkat
daripada 27 801 orang pada tahun 1911 kepada 50 056
orang pada tahun 1931.
Di Sarawak, di bawah pemerintahan keluarga Brooke
telah menggalakkan kemasukan orang Cina untuk
bekerja sebagai pedagang, petani dan pelombong.
Bilangan penduduk Cina di Sarawak telah meningkat
daripada kira-kira 5000 orang pada tahun 1871 kepada
123 626 orang pada tahun 1939.
21. 1) Kesukaran hidup di negara China. Di zaman
tersebut kebanyakan penduduk Cina mengalami
hidup sengsara di mana berlaku pertambahan
penduduk yang pesat, bencana alam yang kerap
(banjir dan kemarau) dan sumber-sumber alam
yang terhad.
2) Ketidakstabilan politik yang mengancam nyawa dan
harta benda telah memaksa sebilangan besar orang
Cina untuk berhijrah. Gerakan menentang
pemerintahan Manchu sentiasa meletus, antaranya
ialah Pemberontakan Taiping dan Pemberontakan
Boxer dan Revolusi Cina.
22. 3) Perusahaan bijih timah dan getah yang berkembang
menyebabkan keperluan terhadap tenaga buruh. Ini
dikatakan faktor penarik yang kuat lebih-lebih lagi
apabila harga bijih timah dan getah melambung tinggi.
4) Kestabilan politik di Tanah Melayu menyebabkan
kedudukan ekonomi bertambah baik (melalui
perusahaan bijih timah dan getah) dan bagi
memperoleh tenaga buruh, maka buruh-buruh
daripada negara China digalakkan untuk berhijrah ke
Tanah Melayu.
23. 5) Kemudahan sistem pengangkutan seperti adanya
kapal stim dan juga ejen-ejen yang membawa
penghijrah telah memudahkan mereka berhijrah.
6) Penduduk di kawasan selatan China (seperti
Kwangtung dan Fukien) merupakan mereka yang
dikatakan mempunyai ciri-ciri daya usaha yang
tinggi dan bersifat suka mengembara. Faktor ini
menggalakkan lagi mereka berhijrah.
24. Perhubungan awal India dengan Semenanjung Tanah
Melayu bermula di sekitar abad pertama masihi. Ini
berkait rapat dengan pengaruh Hindu dan Buddha.
Pada zaman kerajaan Melayu Melaka, ramai saudagar
India tinggal di negeri Melaka dan menjalankan
perniagan.
Penghijrahan orang India secara beramai-ramai
berlaku mulai tahun 1840-an untuk bekerja di ladang
tebu dan kopi di Seberang Perai.
25. Pada awal abad ke-20, berlaku kemasukan paling ramai
buruh India ke Tanah Melayu selaras dengan perkembangan
pesat perusahaan getah. Contohnya, pada tahun 1819,
terdapat seramai 75 000 orang India di Tanah Melayu.
Jumlah ini meningkat kepada 471 536 orang pada tahun 1921.
Negeri Sarawak dan Sabah tidak mengalami arus
kedatangan imigran India tetapi banyak buruh Jawa dibawa
masuk untuk bekerja di ladang-ladang.
26. 1) Kesukaran hidup di India. Kawasan pertanian dan
seterusnya pekerjaan di India adalah terhad.
Penyebab utama ialah pertambahan penduduk
India yang begitu pesat. Keadaan bertambah buruk
dengan kejadian bencana alam. Ramai petani
kehilangan tanah dan berhutang. Bagi yang
berpendidikan pula, sukar untuk mendapatkan
pekerjaan. Sistem kasta pula dikatakan menyekat
mobiliti sosial dan menyebabkan yang berkasta
rendah cenderung untuk berhijrah.
27. 2) Pertumbuhan ekonomi yang pesat di Tanah
Melayu. Tanaman pertanian dagang yang
diperkenalkan di Tanah Melayu, khususnya getah
seterusnya kelapa sawit adalah memerlukan kepada
tenaga buruh.
3) Galakan daripada kerajaan Inggeris kepada orang-
orang India untuk bekerja di ladang-ladang,
perkhidmatan awam (kerani dan teknikal), dan
pembinaan (bangunan dan jalanraya).
29. Dari segi politik, masyarakat pluralistik telah
menyebabkan timbulnya fahaman politik dan parti
politik yang berbeza.
Perkembangan nasionalisme di Tanah Melayu
terbahagi kepada 3 corak berdasarkan 3 kaum yang
terbesar mendiami negara ini.
Orang Melayu menunjukkan taat setia mereka kepada
Tanah Melayu, bangsa Cina kepada negara China dan
bangsa India pula ialah kepada negara India.
30. Menjelang pertengahan abad ke-20, sikap dan taat setia
bangsa Cina dan India secara beransur-ansur mula
bertumpu kepada Tanah Melayu, iaitu bumi tempat
mereka mencari rezeki dan perlindungan.
Malayan Union telah membangkitkan semangat
kebangsaan orang Melayu dengan amat luas sekali.
Kejayaan memansuhkan Malayan Union, UMNO telah
muncul sebagai parti politik Melayu. UMNO menjadi
tempat pergantungan orang Melayu bagi kemajuan dalam
bidang politik, sosial dan ekonomi.
31. Bagi orang India pula, Parti Kongres India Malaysia (MIC)
pula ditubuhkan untuk:
1) Memupuk dan memelihara kepentingan politik,
ekonomi dan sosial kaum India di Tanah Melayu.
2) Memperjuangkan kemajuan politik di Tanah Melayu
bersama-sama kaum lain.
3) Mewakili dan menyampaikan pendapat kaum India
kepada kerajaan.
32. Bagi masyarakat Cina pula, Persatuan Cina Malaya (MCA)
ditubuhkan yang mempunya 2 tujuan utama iaitu:
1) Melindungi hak kepentingan orang Cina
2) Menggalakkan dan memelihara keharmonian kaum dan
membentuk negara Tanah Melayu yang bersatu.
Selain daripada parti ini, terdapat pelbagai parti politik
yang mewakili kepentingan kaum masing-masing.
33. Kemasukan imigran luar telah membentuk
penempatan berdasarkan corak kegiatan ekonomi
mengikut bangsa.
Kaum Cina bertumpu di bandar-bandar, kawasan
lombong serta menceburi bidang kewangan.
Kaum Melayu menceburi bidang pertanian di kawasan
pedalaman bahagian barat Timur dan Utara.
34. Orang India bertumpu di kawasan perladangan
getah sepanjang bahagian tengah Pantai Barat.
Kemasukan buruh-buruh asing telah memberi sumbangan
terhadap pembangunan ekonomi Tanah Melayu.
Perkembangan pesat ekonomi membolehkan sistem
pengangkutan, hospital, pelabuhan, telegraf dan sekolah-
sekolah dibina.
Penduduk Bumiputra di luar bandar kurang mendapat
perhatian terhadap masalah ini. Ini disebabkan anggapan
bahawa orang Melayu bukan merupakan tenaga kerja yang
penting.
35. Budaya yang dibawa dari negara China, India dan
Tanah Arab ini sedikit sebanyak diubahsuai dan
wujudlah budaya Malaysia.
Dari segi bidang kesenian, kedatangan berbagai bangsa
telah mewujudkan pelbagai variasi budaya antaranya
dari segi muzik dan cara berpakaian.
Kepercayaan animisme iaitu kepercayaan terhadap
perkara atau benda ghaib didatangkan dari negara luar
khususnya India.
36. Pada Ogos 1971, kerajaan telah menggubal Dasar
Kebudayaan Kebangsaan yang berteraskan kebudayaan
rakyat asal negara ini dan agama Islam menjadi unsur
penting dalam pembentukan Kebudayaan Kebangsan.
Dari segi pendidikan, corak pendidikan orang Cina dan
India di Tanah Melayu dahulu tetap berorientasikan corak
pendidikan di negara China dan India sehingga
tertubuhnya Akta Pendidikan 1957.
37. Masyarakat plural Malaysia yang wujud kini
merupakan hasil interaksi beberapa faktor sejarah.
Perluasan pengaruh British di Tanah Melayu pada
abad ke-19 dan ke-20 telah mengakibatkan
penghijrahan masuk orang Cina dan India secara
besar-besaran ke Tanah Melayu.
38. Meskipun pelbagai kumpulan etnik hidup pada
umumnya secara berasingan dan mengekalkan
kebudayaan masing-masing, terdapat semangat
persefahaman dan keharmonian kaum yang erat.
Persefahaman dan kerjasama inilah yang
membolehkan negara kita mencapai kemerdekaan
pada tahun 1957 dan seterusnya mempergiatkan usaha
untuk mengeratkan perpaduan nasional dan
keharmonian kaum.
