1. სსიპ მამუკა სამაკაშვილისსახელობის ქალაქ წყალტუბოს II საჯარო სკოლის
ბიოლოგიის მასწავლებელ ნინელიკუხალაშვილის მიერ ჩატარებული გაკვეთილის
რეფლექსია
2019 წლის 11 დეკემბერს VII კლასში ჩავატარე გარე დაკვირვების გაკვეთილი
ბიოლოგიაში თემაზე: ,,ვირუსები“,რომლის მიზანი იყო მოსწავლეები გაცნობოდა
ვირუსების სტრუქტურას,თვისებებს,გამრავლების თავისებურებებს,მონაცემების
საფუძველზე განესაზღვრა ვირუსული დაავადებები და ამ დაავადებების
თავიდან აცილების გზები.
გაკვეთილის დაწყებისას მოსწავლეებს გავაცანი თემა და მიზანი. ჯგუფური
მუშაობის და პრეზენტაციების შეფასების კრიტერიუმები მოსწავლეებმა
იცოდნენ,ხოლო მიზნიდან გამომდინარე შეფასების კრიტერიუმები გამოკრული
მქონდა დაფაზე და ასევე დავურიგე მუშაობის დროს. გაკვეთილზე
გამოყენებული აქტივობები პირდაპირ მიემართებოდა მიზანს. მიზანი კი ჩემი
აზრით შეესაბამებოდა შედეგს.
ჩემი აზრით პოზიტიურმა სასწავლო გარემომ მოსწავლეებიც კარგ
განწყობაზე დააყენა და ისინი არ გრძნობდნენ დაძაბულობას. წინარე ცოდნის
გასააქტიურებლად მიზნობრივად დასმული შეკითხვებით მოსწავლეებმა გაიხსენეს
რომელი ორგანიზმები მიეკუთვნებოდა მიკროორგანიზმებს,გაიხსენეს ბაქტერიების
აგებულება,გამრავლება,სასარგებლო და საზიანო ბაქტერიები,კარგად
ჩამოაყალიბეს ბაქტერიებთან ბრძოლის გზები.ეს კი დამეხმარა ახალი მასალის
მიმართ ინტერესის გაღვივებაში.ჩემს მიერ დასმულმა კითხვამ სმენიათ თუ არა
ვირუსების შესახებ საშუალება მომცა ლოგიკურად გადავსულიყავი ახალ
მასალაზე.გამოყენებულმა ელექტრონულმა რესურსმა :“ვირუსები“ დიდი ინტერესი
გამოიწვია ბავშვებში.მინილექციის შემდეგ მოვახდინე შემთხვევითი პრინციპით
ჯგუფების შექმნა.აქტივობამ „ვარაუდების სქემის შევსება“ ინტერესი გამოიწვია
ბავშვებში,თუმცა ზოგიერთ მათგანს გაუჭირდა ვარაუდის გამოთქმა,მაგრამ „რა
ვისწავლე“ სვეტი კი ადვილად შეავსეს.ვარაუდების სქემაზე მუშაობამ იმაზე მეტი
დრო წაიღო,რაც გეგმაში მქონდა ნაგულისხმევი.
შემდეგი აქტივობა ასევე ჯგუფური მუშაობა იყო,ამჯერად განსხვავებული
დავალებებით. ბავშვებმა მუშაობის შემდეგ გააკეთეს პრეზენტაციები.პრეზენტაციები
ჯგუფებმა კარგად წარმოადგინეს,რაც საშუალებას მაძლევს,რომ ვთქვა რომ
გაკვეთილზე მიზანს მივაღწიე,მაგრამ დროის სიმცირის გამო უკუკავშირები
სრულყოფილად ვერ მოვასწარი. ერთმა ჯგუფმა შექმნა ბაქტერიოფაგის მოდელი
ჩემს მიერ მიწოდებული მასალებით.გრაფიკი,რომელიც ასახავდა ვირუსების
გამრავლების დამოკიდებულებას ტემპერატურაზე,ფლიფჩარტზე წარმოადგინეს
კარგად,მაგრამ მისი ახსნა ვერ მოახერხეს.
ყველაზე უკეთ გამომივიდა ის, რომ ახალი მასალის ახსნის პროცესში
ჩართული იყვნენ მოსწავლეები . კლასში იყო ჯანსაღი და კეთილგანწყობილი
2. ატმოსფერო. ურთიერთპატივისცემა იგრძნობოდა როგორც მოსწავლეებს, ასევე
მასწავლებელსა და მოსწავლეებს შორის. ყურადღებით ვუსმენდი ყველა მოსწავლის
პასუხს, უყურადღებოდ არ ვტოვებდი შეცდომებსა და სხვა მოსწავლეების
ჩართულობით ვუთითებდი სწორ პასუხს. ამით მივაღწიე მოსწავლეთა მაქსიმალურ
ჩართულობას მთელი გაკვეთილის განმავლობაში. სწორედ ეს მიმაჩნია გაკვეთილის
ძლიერ მხარედ.
პრობლემა არ შექმნილა ჯგუფური მუშაობის დროს. შევქმენი ჯგუფები
გათვლით. მოსწავლეები ჩემი მითითების შესაბამისად ზედმეტი ხმაურის გარეშე
დაჯგუფდნენ და წესების მიხედვით (რომლებიც წინასწარ შევახსენე და დავურიგე)
შეასრულეს ჯგუფური სამუშაო.ჩემ მიერ მიცემული ინსტრუქციები იყო მკაფიო და
გასაგები. ამის თქმის უფლებას მაძლევს ის, რომ მოსწავლეებს არ დასჭირდათ
ინსტრუქციის დაზუსტება. ჯგუფური მუშაობის დროს ვიყავი ფასილიტატორი და
საჭიროებისამებრ ვაძლევდი ჯგუფებს მითითებებს.
ვთვლი, რომ მოსწავლეებმა მიაღწიეს გეგმით გათვალისწინებულ შედეგს.
განსაკუთრებით კმაყოფილი ვარ იმით, რომ მათ არა მარტო გაიგეს ახსნილი მასალა,
არამედ შეძლეს მიღებული ცოდნის გამოყენება,როცა შექმნეს ბაქტერიოფაგის
მოდელი.გამოყენებულმა აქტივობებმა უზრუნველყო მოსწავლეთა ინტერაქცია,
კერძოდ, ისინი ჩართული იყვნენ სასწავლო პროცესში გაკვეთილის ყველა ეტაპზე,
როგორც ჯგუფური, ასევე ინდივიდუალური დავალებების შესრულების დროს.
გაკვეთილი ძირითადად წარიმართა გეგმის შესაბამისად, აქვე უნდა აღვნიშნო,
რომ გაკვეთილის მსვლელობისას სირთულეს წავაწყდი დროის ლიმიტის დაცვაში.
გეგმაში თითოეული აქტივობისთვის განსაზღვრული მქონდა დრო და ვეცადე,
გაკვეთილის მსვლეობისას დამეცვა ის, თუმცა მსვლელობის პროცესში დამჭირდა
ცვლილების შეტანაც. კეძოდ, ვარაუდების სქემის შევსებას მეტი დრო
მოვახმარე,ასევე სლაიდის ჩვენებას მინილექციის დროს უფრო მეტი დრო
დავუთმე,ამან კი გამოიწვია მეორე ჯგუფური მუშაობის დროის შემცირება,ამიტომ
ბავშვები ცოტა უფრო სწრაფ რეჟიმში ვამუშავე,გზადაგზა ვაკეთებდი
განმავითარებელ და განმსაზღვრელ შეფასებასაც,რომელიც გათვალისწინებული
მქონდა გაკვეთილის ბოლოს.თვითშეფასების კითხვარის შევსება ვერ მოვასწარი
გაკვეთილის ბოლოს ამიტომ მოსწავლეებს მისი შევსება ვთხოვე საშინაო
დავალებაში.
აღნიშნული გაკვეთილის გაანალიზების შემდეგ შევეცდები ვიმუშაო
საკუთარ თავზე დროის ეფექტურად მართვის თვალსაზრისით , მიღებული
გამოცდილების გათვალისწინებით მომავალში იმავე გაკვეთილის ჩატარების დროს,
ვეცდები უკეთ გავთვალო დროის ლიმიტი,რათა დროის სიმცირის გამო არ
დავაზარალო მოსწავლეები და ნათლად მივაწოდო უკუკავშირი. შევეცდები
გავიუმჯობესო პრაქტიკა მოსწავლეთა ეფექტურად შეფასების მიმართულებით.
ასევე ხშირად ვამუშავებ გრაფიკების აგებაზე.