2. Índice
1. ¿que é un mineral?
2. Propiedades dos minerais
3. Tipos de minerais
4. A minería
5. Tipos de minería e productos
6. Recursos minerais de España
7. Rochas e minerais industriais de España
8. Recursos minerais de Galicia
3. ¿Qué é un mineral?
Os minerais son sólidos
homoxéneos, inorgánicos e de
orixe natural, cunha
composición química definida e
unha disposición atómica
ordenada.
Os cristais illados son rarísimos
na natureza. Os minerais
xeralmente preséntanse en
agregados ou asociacións.
Chamamos rocha ás asociación
máis comúns dun ou varios
minerais, que se presentan en
grandes extensións na Terra ou
noutros corpos planetarios.
4. Propiedades de los minerales
Todas as características dos minerais dependen da
súa composición química e estructura, na que exercen
unha gran influencia as contaminacións, mesturas, e
defectos estructurais que posee cada exemplar en
concreto.
As propiedades físicas dos minerais son fundamentais para a
súa indentificación.
Atendiendo á súa: óptica, mecánica, peso e densidade,
magnetismo e electricidade atopamos:
6. PESO ESPECÍFICO E
DENSIDADE MAGNETISMO
O peso específico é a relación
entre o peso dun mineral co peso Cando os minerais son fortemente
do mesmo volume da auga a atraídos por un imán se denominan
4 ºC. ferros magnéticos (magnetita).
O P.E está determinado pola Cando son atraídos debilmente se
estructura cristalina e pola
composición química. Considéranse denominan paramagnéticas
lixeiros os minerais con peso (hematites). Cando no son atraídos
específico entre 2 e 4; consideránse se denominan diamagnéticos
normais e pesados os superiores a (azufre, cuarzo).
4. A maioría dos minerais que
forman as rochas teñen un peso
específico de arredor de 2.7.
Aínda que fisicamete o concepto de
P.E é diferente ó da densidade, é
común utilizar estos termos como
sinónimos.
7. ELECTRICIDADE
Os metais nativos, os sulfuros e os
óxidos transmiten a corrente
eléctrica; sen embargo, a maioría
dos minerais son malos
condutores ou dieléctricos.
Algúns minerais ó estar sometidos
a presión adquiren cargas
eléctricas de signo contrario nos
seus extremos. O fenómeo
coñécese como
piezoelectricidade.
Algúns cristais cando se someten
a variacións térmicas se cargan de
electricidade algunhas caras, o
fenómeno coñécese como
piroelectricidade.
8. Tipos de Minerais
Clasificación química:
química
A clasificación química divide ós minerais en grupos segundo os seus
compostos químicos.
1. Elementos nativos: son os que se atopan na natureza en estado libre, puro
ou nativo, sen mesturar ou formar compostos químicos. Exemplos: ouro, prata,
xofre…
2. Sulfuros: compostos de diversos minerais combinados con xofre. Ex: pirita,
galena…
3. Sulfosales: minerais compostos do plomo, prata e cobre combinados con
xofre e algún outro mineral como arsénico, bismuto ou antimonio. Ex:
proustita.
4. Óxidos: produto da combinación de osíxeno cun elemento. Ex: oligisto,
bauxita…
5. Haluros: compostos de un halóxeno con outro elemento, como cloro, fluor,
etc. Ex: sal común, halita…
6. Carbonatos: sales derivadas da combinación do ácido carbónico e un metal.
Ex: calcita, mármore…
7. Nitratos: sales derivadas do ácido nítrico. Ex: nitrato sódico…
9. 8. Boratos: constituídos por sales minerais ou ésteres do ácido
bórico. Exemplos: borax…
9. Fosfatos, arseniatos e vanadatos: sales ou esteres do ácido
fosfórico, arsénico e vanadio. Exemplos: apatita, turquesa…
10. Sulfatos: sales ou ésteres do ácido sulfúrico. Exemplos: xeso,
barita…
11. Cromatos, Bolframatos e molibdatos: compostos de cromo,
molibeno ou wolframio. Exemplos: wolframita, crocoíta.
12. Silicatos: sales do ácido silicico, os compostos fundamentais da
litosfera, formando o 95% da corteza terrestre. Exemplos: silice,
mica, cuarzo…
13. Minerais radiactivos: compostos de elementos emisores de
radiación. Exemplos: torianita, torita…
10. Mineria
A minería é a obtención
selectiva dos minerais e outros
minerais a partir da corteza
terrestre. Esto tamén
corresponde a actividade
económica primaria relacionada
coa extracción de elementos e
do cal pódese obter un beneficio
económico. Dependendo do
tipo de material a extraer e
benficiar. A mineria se divide en
metálica e non metálica.
11. Tipos de minería e productos
En relación coa procedencia do recurso mineral, pode considerarse
unha MINERIA PRIMARIA (recursos e natureza) e tamén unha
MINERIA SECUNDARIA (reciclaxe de productos usados,
subproductos ou residuos).
Pola tipoloxía extractiva: CEO ABERTO, MINERIA SUBTERRÁNEA.
Tipos de minería segundo os productos obtidos:
Augas minerais
Extracción dos minerais enerxéticos (carbón, petróleo e
gas)
Extracción dos minerais non enerxéticos
12. Recursos minerais de España
España constitue na actualidade un
dos mais importantes produtores de
rochas e minerais industriais da
comunidade Europea. España é o
terceiro produtor do mundo tras
China e Italia. É o primeiro
produtor mundial de lousa de
techar; e o segundo produtor de
mármore e primeiro tamén, de
granito.
13. Rochas e minerais industriais de
España
Rochas ornamentais: 1999 PRODUCCIÓN
é o terceiro produtor Bruta 106 pta
mundial tras China e Italia.
BRUTO ELABOR
A producción nacional de .
Pedra Natural en 1999 foi 1016000
Granito 42300 200000
de 5.5 Mt, dos cales un 32% m3
correspondeu ó granito, un
Mármore 1643000 54750 228033
52% ó mármore, máis do m3
8.4% á lousa e o resto a
Lousa 717000 t 38250 46000
outras rocas ornamentais.
Cantería 600000 t 4500 8967
TOTAL 5500000 t 139800 638000
Fuente: Roc. Maquina 2000.
14. Celestina: España é o
segundo produtor mundial de
celestina despois de México e
o único produtor Europeo.
Hai na actualidade dous
depósitos en explotación na
provincia de Granada. A
produción de celestina tras o
baixón de 1997, recuperáronse
os niveis precedentes en 1998
e 1999 alcanzou as 128500 t.
Os xacementos españois
representan as maiores
reservas coñecidas no mundo.
15. Caolin: nos últimos anos
viviuse un incremento na
producción de caolin para usos
cerámicos. Os principais
depósitos encóntranse situados
en Guadalajara, Lugo, a
Coruña e Valencia. O 22% da
produción nacional exportase
para as industrias papeleras,
cerámicas, fibra de vidro,
pintura e do caucho.
Explotación Cerámicas
Españolas S.A (ECESA) é o
maior produtor Español e o
segundo produtor Europeo
cunha produción anual de
140000 t. Entre outras
empresas ubicadas en España
como: Caobar S.A
(Guadalajara) e Caolines de
Vimianzo S.A (a Coruña).
16. Feldespatos: a produción
de feldespato
experimentou un
importante aumento nos
últimos anos, en especial
en 1998 e 1999.O forte
aumento da demanda
polo seu principal sector
consumidor, o cerámico,
tradciuse nun
considerable incremento
nas importancións. Os
principais sectores
industriais demandantes
foron o cerámico e o
vidro.
17. Flourita: a produción
nacional de flourita
proceden dos
xacementos Asturianos
explotados polas
empresas Minerais e
Produtos Derivados S.A
(MINERSA) e Espato de
Villabona S.A. A
produción en 1999
alcanzou as 107381 t, o
que representa o 25% da
produción europea, na
que España ocupa o
segundo lugar tras
Francia.
18. Talco: a produción
nacional de talco é da
orde das 110000 t/año.
Os xacementos están
situados en León e
Málaga. Actualmente
só unha empresa
controla a produción
Española, xa que nos
últimos anos a
Sociedad Española de
Talcos, filial da fracesa
Talcs de Luzenac.
19. Xeso: España é un dos
maiores produtores de xeso
do mundo, probablemente o
terceiro, tras EEUU e China.
En Europa, España é líder
indiscutible de produción,
consumo e o principa
exportador do continente. A
produción nacional de xeso
estímase en arredor de 8.5 Mt
anuais, de acordo cos datos
de explotación tanto de crudo
como de calcinado e dos
produtos prefabricados.
20. Silvina: de cor transparente ou branca
(as coloracions, vermella a maís
frecuente, son debidas ás impurezas), a
raia é branca, o brillo vítreo, de dureza 2
(siempre na escala de Mohs), densidade
1.993 g/cm3, pode conter Halita
mesturada.
Cristaliza en cubos. Soluble na agua e de
sabor amargo. Acompaña á sal en
moitos dos seus xacementos, en capas e
bolsadas dentro dela.
Os principais xacementos desta especie
mineral encontranse en Barcelona, nas
localidades de Suria, Cardona, Balsareny
y Sallent. De menor importancia son os
depósitos e hallazgos de Avinyó, Callús,
Puigreig, Salou y Vilanova de la Aguda.
Emplease como fonte principal de
compostos de potasio que se emplean
extensamente como fertilizantes.
21. España destaca
también en la
produción de: sulfato
sódico, diatomitas,
arenas siliceas, sal
común, ocres,
magnesita, sales
potásicas, arcillas
rojas, arcillas
especiales entre
outras.
22. Recursos minerais de Galicia
Malaquita: Propiedades físicas: respeto á
cor pode ter distintas tonalidades de verde,
a raia é verde pálida, o brillo sedoso,
diamantino ou mate.
De dureza 3.5 a 4, e densidade 3.9 a 4.1
g/cm3. Dentro da óptica é moi pleocroica,
biáxica negativa.
Químicamente conten o 71.9% de CuO, el
19.9% de CO2 y el 8.2% de H2O. É soluble
en ácidos.
Normalmente formar masas importantes
en zonas enriquecidas en Cu, ó sela forma
maís usual de alteración dos sulfuros de
cobre.
Xacementos en España: aparece con pirita
en los Montes de Picón en Pino (La
Coruña), Monforte (Lugo) y Villamarín
(Orense). También en Onís, Aramo,
Cabrales e Inflesto en Asturias.
Importantes xacementos de malaquita
acompañan a minerais de zinc en Soto y
Reinosa (Cantabria). Ademais en Ataun
(Guipúzcoa), Carranza (Vizcaya)…
Emplease como mena de cobre. Certas
variedades foron empleadas como material
ornamental e mineral gema.
23. Lousa: A lousa é unha rocha
metamórfica homoxénea formada
pola compactación de arcillas.
Presentase xeralmente nunha cor
opaca azulada oscuro e dividida en
lajas ou follas planas sendo, por esta
característica, utilizada en cubertas
e como antiguo elemento de
escritura. A principal característica
da lousa é a súa división en finas
láminas ou capas. Os minerais que
forman a lousa son principalmente
cuarzo e moscovita. Debido á súa
impermeabilidade, a lousa utilizase
na construcción de tellados, como
pedra de pavimentación e incluso
para fabricación de elementos
decorativos.
En España hai importantes
xacementos en Galicia (Valdeorras),
Segovia (Bernardos), Badajoz (Vilar
de Rey ).
24. Cuarzo: ao suroeste do
monte Castelo, nas cercanías
de Portomouro, atópanse tres
grandes filones de cuarzo, de
lonxitude quilométrica,
denominados Santa Cristina,
Fecha e Esmeralda. Deles
estraéronse, a ceo aberto,
miles de toneladas de cuarzo
que se exportaron, a través do
porto de Vilagarcía de Arousa
(Pontevedra), a Suecia e
Noruega. Nas escombreras
das antiguas canteras é fácil
atopar cristalizacións de
cuarzo, aínda que polo xeral
están maltratadas pola
maquinaria que se utilizou.
25. Grafito: mineral constituído
por carbono puro. Os átomos
dispóñense en capas formadas
por hexágonos de carbono.
Aínda que os xacementos de
grafito se presentan en rochas
eruptivas e sedimentarias, son
características das rochas
metamórficas.
Propiedades: fácil exfoliación,
pouca dureza, flexible pero no
elástico; ten tacto suave e tizna
os dedos. Bo conductor da
electricidade, funde a 3000ºC e
inatacable polos ácidos.
26. Pirita: é un mineral do grupo
dos sulfuros. Ten un 53,4% de
azufre y un 46,4% de ferro.
Tamén chamada o oro dos
tontos ou ouro falso por o seu
parecido a este metal.
Propiedades: o seu color é
amarelo latón e o seu brillo
metálico. Ten unha dureza de 6
a 6,5 e unha densidade de 5,02
g/cm3.
Localización: ten numerosos
xacementos en España pero en
particular en Galicia atópase en
Ourense e en
Mondoñedo(Lugo).
27. Cromita: é un mineral
pertencente ó grupo dos óxidos.
Debe o seu nome ó elemento
cromo. As veces contén magnesio,
aluminio ou titanio. Contén o 32%
de ferro e o 68% de trióxido de
dicromato.
Propiedades: é de color negro ou
pardo e de brillo metálico. Ten unha
dureza de 5,5 e unha densidade de
4,6 g/cm3. Preséntase en pequenos
cristais de hábito octaédrico, aínda
que xeralmente masivo, compacto
ou granular.
Localización: en España atópanse os
seus xacementos en Málaga e en
Huelva maiormente e en Galicia
aparece en pequenas cantidades.
28. Fluorita: é un mineral formado
pola mestura de calcio e fluor.
Cristaliza no sistema cúbico.
Describese como un
empaquetamento cúbico
compacto de átomos de Ca, no
que os átomos de F ocupan
todos os buratos tetraédricos.
Propiedades: o seu color é moi
variado, sendo os máis comúns
o verde, o amarelo, o alaranxado
e o violáceo e o seu brillo é
vítreo. Ten unha dureza de 4 e
unha densidade de 3,18 g/cm3.
Localización: en Galicia
podemos atopar os seus
xacementos na Coruña.
29. MAGNESITA: é un mineral que
pertence a clase dos Carbonatos.
É un mineral moi importante
por sus diversos usos industrias,
e os ejemplares ben cristalizados
son difíciles de atopar e
despertan o interés dos
coleccionistas. Polo común
atopase en masas espáticas
compactas, finamente granudas.
Propiedades: presenta color
blanco grisáceo ou crema, e ten
un brillo vítreo. Ten unha
dureza de 3,5 a 4,5 e unha
densidade de 3,00 a 3,48 g/cm3.
Localización: a magnesita
atopase nalgunhas cidades
andaluzas, en Madrid e tamén
na provincia de Lugo en Rubián.
30. Azurita: tamén chamada a
malaquita azul, é un mineral de
cobre que se forma nos
depósitos de cobre expostos a
intemperie. Frecuentemente
atópase asociada con outros
minerais de cobre: normalmente
como malaquita e con cuprita.
Propiedades: o seu color
presenta diversas tonalidades d
azul. Ten unha dureza de 3,5 a 4
e unha densidade de 3,8 g/cm3.
Localización: este mineral ten
xacementos en Monforte de
Lemos.
