Valdoviño, A Costa

13-Costa do Portiño
14-Ermida da Nosa Sra. do Mar
15-Illa Herbosa
16-Cala do Porto
17-Punta Frouxeira
18-Praia da Frouxeira/Lago/Valdoviño
19-Lagoa da Frouxeira
1-As Galladas
2-Praia de Campelo
3-Punta Campelo
4-Monte da Vela
5-Alto de Campelo
6-O Castelo. Pta de Fontes
7-Punta Bieiteiro
8-Punta da Xarda
9-Praia de Meirás/Do Río
10-Praias do Rego e do Cortello
11-Praia do Cano Grande
12-Praia da Mourella/Botes
20-Punta Faluchos
21-Punta Felpiura
22-Punta dos Prados
23-Punta Corveira
24-Illotes de Marnela
25-Praia do Rodo (Pantín)
26-Praia de Porto Carrizo
27-Punta Gabeira
28-Punta Torrella
29-Praia de Baleo
30-Punta Oural
31-Punta do Graxal
32-Punta Chirlateira
33-Punta Castrelo
34-Punta Burneira
35-Río das Forcadas
36-Praia/enseada de Vilarrube
37 Río das Mestas

O concello de Valdoviño forma parte da Costa Ártabra. Ten unha costa moi
variada que inclúe parte da ría de Cedeira, na marxe esquerda, e unha sucesión
de cantís (puntas Chrirlateira, Corveira, Frouxeira, Castelo...), enseadas (Graxal,
Pantín, A Frouxeira, Meirás....) e extensos areais (Vilarrube, Baleo, Pantín, A
Frouxeira, Meirás...).

Os ríos máis importantes son o Río das Mestas e o Forcadas, que desembocan na
ría de Cedeira e o Vilar que forma a lagoa da Frouxeira.
As principais actividades son a agrogandaría, os servizos (en especial o turismo) e
pequenas industrias. No patrimonio cultural destacan varios faros, pontes...
Praia de Vilarrube e río das Mestas

PROTECCIÓNS
-LIC/ZEC “Costa Ártabra”
-ZEPAs “Lagoa da Frouxeira” e “Costa Ferrolterra-Valdoviño”.
-Humidal Protexido e Humidal Ramsar “Lagoa e areal de Valdoviño” .
-A área correspóndese parcialmente coa IBA 005 “Costa de Ferrolterra-Valdoviño” e a IBA
006 “Punta Candieira-Ría de Ortigueira-Estaca de Bares”, incluídas no inventario de
SEO/BirdLife (1998).

2-Areal de Campelo. Recollido entre as Galladas e a caída cara ao sur do
monte da Vela, un cantil que remata na punta de Campelo.

4-Monte da Vela (242 m), cos cantís máis altos da
contorna con máis de 200 m de caída ao mar.

5-Alto de Campelo.
Acolle os restos de dous grupos de baterías militares Campelo Alto e Campelo Baixo.

Vista desde o Alto de Campelo cara ao oeste

9-Praia de Meirás ou do Río. Ocupa o tramo final do esteiro do rego de San Vicente ou de
Meirás; un areal amplo cara ao interior no que se encora parte do caudal do rego
ofrecendo un espazo tranquilo e seguro para o baño da rapazada.

Praia de Meirás, punta da xarda e Monte da Vela

14-Ermida da Nosa Señora do Mar ou Nosa Señora do Porto.
Situada nun illote da praia do Porto.

Ermida da Nosa Señora do Mar
ou Nosa Señora do Porto e
faro da punta Frouxeira

Costa do Portiño e punta Frouxeira

Costa do Portiño e monte da Vela

Costa do Portiño e illote A Herbosa

Vista desde a punta da Frouxeira cara ao Portiño e a punta dos Castelos

Faro de punta Frouxeira, construído en 1992

Punta da Frouxeira. Dunas remontantes.

18-Praia da Frouxeira. É unha praia exposta ao vento e con forte ondada. Mide 3 km de
lonxitude e 45 m de largor medio. Conserva un bo sistema dunar.

Sistema dunar, entre a lagoa e o mar

Praia da Frouxeira e Valdoviño

19-Lagoa da Frouxeira ou de Valdoviño. É unha lagoa litoral de 1.500 m de lonxitude e
500 m de anchura, separada do mar por unha barra de area continua e comunicada con
el por unha canle fronte ao illote da Percebelleira. Na parte oriental existe unha barreira
de dunas fixadas pola vexetación. A lagoa estivo a piques de desaparecer por mor do
cambio da canle orixinal por unha artificial aberta no cordón dunar. En 1984 repúxose a
canle orixinal.
Conserva unha importante flora e fauna de lagoa e de duna.
Está recoñecida como Zona Húmida de Importancia Internacional (RAMSAR).

Praia, lagoa e punta da Frouxeira. Á dereita a punta Felpiura.
Miradoiro do Paraño con panorámicas sobre a costa, a praia e a lagoa

A praia do Rodo, en Pantín, mide 950 m e acolle, detrás do sistema de dunas, unha lagoa
case totalmente colmatada. Na s dunas de Pantín consérvanse especies de plantas pouco
comúns, como as camariñas máis norteñas de Galiza.
Praia do Rodo e punta Gabeiras, desde a punta Corveira

Praia, dunas e xunqueiras de Pantín

Praia de Pantín e desembocadura do rego Riomaior

Punta Oural desde a praia de Baleo

Vista do litoral de Valdoviño desde a punta Chirlateira

Punta Chirlateira (cara oeste)

Vista da ría de Cedeira desde a Punta Chirlateira
RÍA DE CEDEIRA
Ábrese entre as puntas Ardillosa e Chirlateira. Ten 5 km de fondo e 4 de largor. Está
alimentada polos ríos Condomiñas, das Mestas e Forcadas. A parte máis fonda da ría está
ocupada por esteiros moi colmatados. O exterior da ría está formado por anfibolitas e o
interior é de xistos.
Na banda norte atópase a vila de Cedeira.

Vista cda costa desde a punta Burneira á punta Chirlateira

Punta Chirlateira. Pedra do Brual.

35-Río das Forcadas. Fórmase con varios regos que baixan dos montes
de Moeche e San Sadurniño.

36-Praia Loira ou de Vilarrube, de 1.420 m de lonxitude e 75 m de largor medio,
formada polas frechas de area que se acumulan nas desembocaduras dos ríos Porto do
Cabo e As Forcadas. Ten un amplo sistema dunar fixado pola vexetación.

Enseada de Vilarrube, coa praia e as dunas

Praia de Vilarrube. Un inmenso areal que ocupa o fondo da ría e que só coa marea
baixa é posible apreciar en toda a súa extensión.

37 Río das Mestas. Nace en Penela (Montoxo-Cedeira), percorre os linde entre Cedeira e
Cerdido e desemboca na enseada de Esteiro (Ría de Cedeira).

Praia de Vilarrube e esteiro do río das Mestas

Praia de Vilarrube e río das Mestas

VALOR XEOLÓXICO
Toda a costa de Valdoviño ten un enorme interese xeolóxico, polas formas costeiras (dunas,
cantís, furnas, illotes...), pola variedade das rochas (anfibolitas, gneis, lousas, cuarcitas,
xistos, granitos...) e pola presenza de pegadas da actividade tectónica da Terra (fallas,
dobras...).
Varias zonas está incluídas nos catálogos
de Lugares de Interese xeolóxico.
O concello de Valdoviño promove
varias rutas para coñecer lugares
de interese xeolóxico

Na zona do Portiño hai afloramento de rochas subvolcánicas.
Nas proximidade pódense observar os restos das antigas minas de arsénico, explotadas no primeiro
terzo do século XX. As minas de Meirás son parte dunha corrida filoniana de pirita arsenical aurífera
(mispíquel). Localízanse sobre os cantís da beiramar de Taraza e Lavacerido. Foron explotadas en
diferentes épocas para aproveitar o arsénico destinado a insecticidas e levan tempo abandonadas.

Na praia de Pantín consérvanse restos dun vulcanismo explosivo

Anfibolita na punta Chirlateira. Materiais do chamado Complexo de Cabo Ortegal, rochas que formaban
parte dun antigo océano e formáronse a gran profundidade.

Rochas erosionadas na punta Torrella

LUGAR DE INTERESE XEOLÓXICO GM010-Costa Ártabra entre as rías de Cedeira e Ferrol
(pendente de aprobación definitiva)
Interese: xeomorfolóxico.
Este tramo de costa acolle un variado conxunto de elementos xeomorfológicos: complexos dunares,
lagoas litorais, cantís de granitoides, xistos-lousas e rochas máficas...
Punta da Frouxeira

LUGAR DE INTERESE XEOLÓXICO GM008-Falla de Valdoviño no seo de Prados
(pendente de aprobación definitiva)
Interese: tectónico.
No seo dos Prados atópase o mellor afloramento de rochas da Falla de Valdoviño (que se estende ata
Monforte de Lemos): anfibolitas granatíferas, metavulcanitas, rochas ultrabásicas, granitoides alcalinos
e calco-alcalinos sincinemáticos e gneises cuarzo-feldespáticos deformados.

GM006- Anfibolitas da praia de Baleo
(LIX pendente de aprobación definitiva)
Interese: Petrolóxico-xeoquímico.
Anfibolitas que forman parte da Ofiolita de Purrido, nas que se atoparon circóns de ata 1.600 Ma.

VALOR BIOLÓXICO
A diversidade de hábitats presentes neste
tramo de litoral permite unha grande
variedade de especies adaptadas a cada
ambiente: costa (rochosa ou areosa,
exposta ou protexida), dunas, marismas,
esteiros, lagoas,.
Destaca a presenza de especies pouco
comuns.
Leucanthemum nos
cantis de Valdoviño

Nos cantís dimina o mato de toxos, breixos, fentos...

Limonium binervosum. A Frouxeira.

Nas lagoas hai unha grande varidade de especies acuáticas e de ribeira: xuncos, oucas, raíñas,
espadanas, carrizos, salgueiros, amieiras...
Lagoa da Frouxeira

Nas dunas podemos atopar Limonium binervosum, feo, amores pequenos, melga de mar,
Ononis diffusa subsp. intermedia, correola de praia, paxariños amarelos, espigadilla do mar,
carrascas de San Xoán, Antirrhinum majus subsp. linkianum, as orquídeas abelleira (Ophrys
apifera) e neotia (Spiranthes aestivalis)...
Carrascas de San Xoán (Otanthus maritimus)
Rabo de lebre (Lagurus ovatus), unha
gramínea típica das dunas fixadas.

Herba becerra, herba do can ou boca de dragón
(Antirrhinum majus subsp. linkianum).
Unha pranta en perigo que en Galiza só se localiza
en cinco sistemas dunares da costa Ártabra.
Na marisma de Pantín consérvanse especies
de plantas pouco comúns, como as camariñas
máis norteñas de Galiza.

A lagoa da Frouxeira é unha importante zona de paso e descanso invernal para as aves.
Na lagoa pódese ver: galiñola negra, parrulo común, parrulo cristado común, corvo
mariño real, garza, lavanco real, pato cincento, cerceta real, picapeixes, píllara real, pilro
groso, mazarico rabipinto, mazarico rabinegro, bilurico común, bilurico patirrubio,
mazarico curlí, píllara cincenta, becacina, galiña de río, gaivota patiamarela, gaivota
chorona, gaivota escura, gaivotón, mobella... Aparecen tamén especies invernantes raras
como ganso sangano, ánsar bravo, pato rubio, éider, pato branco...
Como migradoras estivais destacan: o cuco, a rula común, a rapiña cincenta, a andoriña
de mar, e moi ocasionalmente a águia peixeira...

Pato rubio (Netta rufina). Ten na lagoa
de Valdoviño un dos seus lugares de
invernada en Galiza. Eider (Somateria mollisima).
Visitante invernal ocasional.

Lavanco femia (Anas platyrhynchos) con crías

Pilros curlibicos (Calidris alpina).
Reprodúcese na tundra ártica, pero
pódense ver todo o ano en Galiza,
aínda que é máis abundante nos
pasos estacionais e no inverno.
Píllara riscada
(Arenaria interpes).
Invernante común nas
praias galegas.

Choia (Phyrrocorax phyrrocorax)
Carrán cristado
(Thalasseus
sandvicensis)

LIC “COSTA ÁRTABRA”
O espazo protexido abrangue desde a Enseada de Areosa, en Ares, ata Mugardos, incluíndo o
espazo marítimo próximo, e a costa desde o cabo Prioriño ata o cabo Ortegal, agás a área
urbana de Cedeira, áreas interiores da Serra da Capelada e o curso alto do río Seixo de
Landoi.
CONCELLOS:
Cedeira,
Valdoviño,
Ferrol, Narón,
Mugardos e Ares.

ZEPA (ZONA DE ESPECIAL PROTECCIÓN PARA AS AVES)
“COSTA FERROL-VALDOVIÑO”
Concellos: Ferrol, Narón
e Valdoviño.
Destaca pola presenza de
colonias interesantes de aves
mariñas.

USOS/APROVEITAMENTO
-Pesca, marisqueo e acuicultura
-Navegación
-Turismo, lecer e deportes
-Industrias
Percebeiro na Frouxeira

Valdoviño, quilómetros de litoral con todo tipo de formas e paisaxes espectaculares. Extensos areais
ou praias pequenas, expostas e recollidas; cantís de ata 200 m de altura en todo tipo de rochas,
horizontes infinitos e ondas de mar aberto a esnaquizarse nos rochedos ou a morrer en sucesións de
escumas nos areais. Con multitude de lugares para visitas puntuais ou para facer todo tipo de
percorridos.

A costa de Valdoviño ben vale varias visitas.
Ruta en coche: con idas e voltas, máis de 50 km de liña de costa
Un percorrido de sur a norte, aínda que se pode facer de calquera outra maneira, combinando
percorridos en coche con camiñadas e dedicándolle unha ou varias xornadas.

PROBLEMAS/AGRESIÓNS
-Construcións na liña de costa, dragados, recheos
-Presión humana nos espazos naturais e sobre as especies; especies invasoras
-Contaminación
Eucaliptos na beira da lagoa de Valdoviño

Adela Leiro, Mon Daporta, Outubro 2020

Valdoviño, A Costa

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Valdoviño, A Costa

Similar to Valdoviño, A Costa (14)

More from monadela

More from monadela (20)

Valdoviño, A Costa