O concello de Baiona está situado no banda sur da Ría de Vigo. O litoral ten dúas partes contrapostas o fondo do seo e o esteiro do Miñor onde a costa é protexida, baixa e areosa, e a outra, a partir do monte do Boi ata o cabo Silleiro, rochosa e exposta. As principais actividades son o turismo, os servizos, a pesca e o marisqueo. Baiona acolle un importante patrimonio natural e cultural.

1. BAIONA
A costa

2. 1-Río Miñor. Ponte da Ramallosa.
2-Esteiro dos ríos Miñor e da Groba (A Ramallosa)
3-Praia Ladeira
4-Peirao do Burgo
5-Punta e praia de Santa Marta
6-BAIONA. Porto.
7-Praia da Ribeira
8-Praia Barbeira
9-Puntas Cangrexo e San Antonio. Praia da Figueira.
10-Monte Real. Punta do Boi ou do Norte.
11-Praia dos Frades
12-Punta do Gobernador
13-Praia Cuncheira
14-Punta Sansón
15-Monte e punta da Rocha
16-Punta Salgueira. O Bombardeiro. Seo da Bombardeira.
17-Punta e seo de Area das Vacas. Río das Fragas.
18-Seo do Tío Andrés.
19-Punta de Fornos
20-Seo de Fornos
21-As Voltas
22-Punta Peso
23-Illote Carral
24-As Polbeiras
25-Cabo Silleiro
26-As Negras. Punta das Negras

3. O concello de Baiona está situado no banda sur da Ría de Vigo. O litoral ten dúas partes
contrapostas o fondo do seo e o esteiro do Miñor onde a costa é protexida, baixa e areosa,
e a outra, a partir do monte do Boi ata o cabo Silleiro, rochosa e exposta.
As principais actividades son o turismo, os servizos, a pesca e o marisqueo.
Baiona acolle un importante patrimonio natural e cultural.

4. Vista de Baiona desde o alto da Virxe da Rocha.

5. Vista de Baiona, na contorna da Ramallosa, desde a serra da Groba.
Na outra banda do río atópase Nigrán.

6. PROTECCIÓNS
-LIC/ZEC “A Ramallosa”.

7. 1-Río Miñor
Fórmase pola conxunción dos ríos de Zamáns e Morgadáns, que recollen as augas da serra
do Galiñeiro. Despois de 16 km desauga entre Baiona e Nigrán. Unha barra de area (praia
de Ladeira) pecha parcialmente o esteiro da Ramallosa.

8. Esteiro do río Miñor

9. Ponte da Ramallosa, ou ponte da Xunqueira do século XIII, compartida entre Nigrán e
Baiona. É unha das pontes de Galiza na que se realizaba o ritual do Bautismo Prenatal.

10. Ponte da Ramallosa

11. 2-Esteiro dos ríos Miñor e da Groba (A Ramallosa)
O río da Groba nace na serra da Groba e despois dun percorrido moi encaixado
desemboca no esteiro da Ramallosa, en Sabarís, moi preto do Miñor.

12. A Ramallosa

13. Seo de Baiona e praia Ladeira, asentada na frecha que pecha o esteiro da Ramallosa

14. 3-Praia Ladeira

15. Praia Ladeira

16. Praia Ladeira

17. Praia Ladeira

18. Praia Ladeira

19. Baiona desde a praia Ladeira

20. 4-Peirao do Burgo

21. Peirao do Burgo

22. 5-Punta e praia de Santa Marta

23. Capela de Santa Marta

24. Praia de Santa Marta

25. 5-Punta Santa Marta

26. 6-BAIONA.
A vila de Baiona é na actualidade un dos centros turísticos máis coñecidos de Galiza que
conta cun concurrido porto deportivo. Foi durante os séculos XVI e XVII a base da flota
defensiva de Galiza e o lugar da arribada da primeira carabela que viña de América.
Foi un porto de grande importancia no comercio internacional.

27. Santa María de Baiona, igrexa
románica do século XIII

28. Porto de Baiona

29. 7-Praia da Ribeira

30. Praia da Ribeira

31. 8-Praia Barbeira

32. Puntas Cangrexo

33. Punta San Antonio

34. Praia da Figueira

35. 10-Monte Real

36. Monte Real. Punta da Cetárea.

37. Monte Real. Punta da Cetárea.

38. Castelo de Monte Real ou fortaleza do Monte do Boi.
Construído entre os séculos XII e XVI sobre un posible castro do século II aC.
Funciona como Parador de Turismo desde 1966.

39. Castelo de Monte Real, detalle dunha das torres.

40. Monte do Boi co castelo de Monterreal. Hai un camiño natural que permite rodealo e
desde o que se pode gozar de excelentes vistas da costa.

41. Monte Real. Punta do Boi ou do Norte.

42. Monte Real. Punta do Boi ou do Norte.

43. Monte Real. Punta do Boi ou do Norte.

44. 11-Praia dos Frades

45. 12-Punta do Gobernador

46. Punta do Gobernador

47. 13-Praia Cuncheira

48. 14-Punta Sansón

49. Punta Sansón

50. 15-Monte e punta da Rocha

51. Virxe da Rocha, imaxe monumental
deseñada polo arquitecto Antonio
Palacios. Está situada nun outeiro ao
pé da vila. A propia imaxe é un
miradoiro ao que se ascende por
unha escaleira interior.

52. 16-Punta Salgueira

53. O Bombardeiro

54. Seo da Bombardeira

55. 17-Punta e seo de Area das Vacas

56. Punta e seo de Area das Vacas

57. Praia de Area das Vacas coa rampa e o vello torno, xa en desuso, que servía para arrastrar fóra da
auga as embarcacións para protexelas dos temporais, e o seu grupo de construcións, moitas
abandonadas e estragadas, nas que os mariñeiros gardan embarcacións e aparellos.

58. Rego das Tres Regueiras ou río das Fragas desemboca na Area das Vacas.

59. 18-Seo do Tío Andrés

60. Seo do Tío Andrés

61. 19-Punta de Fornos

62. 20-Seo de Fornos

63. 21-As Voltas

64. 22-Punta Peso

65. 23-Illote Carral

66. 24-As Polbeiras

67. As Polbeiras

68. 25-Cabo Silleiro, límite sur da boca da ría de Vigo

69. O Cabo Silleiro prolóngase no mar polas illas Carral e Polbeiras nas que bate
continuamente o mar. Ao dobrar o cabo a costa segue a manter o seu aspecto rochoso e
rexo ata o límite do concello na punta das Negras e as súas rochas.

70. Cabo Silleiro

72. Faro vello do Cabo Silleiro, inaugurado en 1866. Funciounou cunha lámpada de mecha de
aceite vexetal e desde 1909 cunha lámpada de petróleo. Na súa contorna hai unha área de
lecer e un miradoiro

74. Praia cuberta de vidros procedentes do antigo vertedoiro de lixo.

77. Faro do cabo Silleiro. Inaugurado en 1924.
Desde 1960 ten una lámpada de 3.000 w cun
alcance de 40 millas. Está situado nun punto
alto cunha vistas excepcionais sobre a costa.

78. 26-As Negras. Punta das Negras

79. As Negras

80. VALOR XEOLÓXICO
O litoral de baiona está formado, na súa maior parte, por rochas graníticas. Hai
depósitos sedimentarios nos seos e na desembocadura dos ríos.
MAPA LITOLÓXICO

81. Cabo Silleiro

82. Cabo Silleiro

83. Cabo Silleiro

84. Area das Vacas

85. Punta Salgueira

86. Coído na punta Salgueira

87. Seo da Ramallosa e frecha da praia Ladeira

88. VALOR BIOLÓXICO
No litoral de Baiona podemos atopar unha grande variedade de ecosistemas e hábitats de
ría: esteiros, lameiros, areais, dunas, rochedos… ou de mar aberro: cantís, pozas mareais,
boleiras… o que da lugar a una enorme biodiversidade.
Cantís, pozas mareias, herbas de namorar...

89. Toxos
Nos fondos mariños que rodean os rochedos e cantís abondan os bosques de golfos
(Laminarias e Saccorhizas) e nas rochas do litoral unha gran diversidade de algas: verdellos,
algas calcárias, bochos... que proporcionan alimento e refuxio a multitude de especies. Nas
rochas dos cantís atopamos liques, herba de namorar, pirixel do mar... Na zona terrestre hai
mato de breixos e toxos e no Monteferro plantacións de piñeiros e eucaliptos.

90. Golfo (Saccorhiza polyschides)

91. Liques

92. Herba de namorar (Armeria pubigera)

93. As marismas son ecosistemas húmidos costeiros dun grande valor ecolóxico. Nelas conflúen
a auga doce dos ríos coa salgada do mar e están variando periodicamente co abalar e
debalar das mareas o que determina un ambiente onde varía a salinidade e a temperatura
da auga ao longo do día e amplas zonas quedan en seco.

94. Os bochos e os verdellos son algas que viven en lugares tranquilos e pouco fondos.
Soportan a exposición solar directa e a desecación no intermareal.

95. Xunco mariño (Juncus effusus)

96. Pilro bule-bule (Calidris alba)

97. Garzota
(Egretta garzetta)

98. Cardo mariño (Eryngium maritimum). Vive nas dunas e praias.

99. Nos hábitatas mariños hai multitude de especies de moluscos, crustáceos e peixes. No
infralitoral rochoso viven estrelas, ourizos, anémonas e unha grande diversidade de vermes e
outros pequenos invertebrados. No intermareal abondan os mexillóns, os ourixos, os
arneiróns, os percebes… Nos hábitats terrestres destaca a presenza de numerosas aves
mariñas e algunhas do mato así como insectos e algún réptil.

100. Lapas (Patella ulyssiponensis)

101. Chupona ou apegón (Actinia equina)

102. Ourizo (Paracentrotus lividus)

104. Carrán común (Sterna hirundo)

105. Gaivotas patiamarelas (Larus michahellis)

106. LIC/ZEC A RAMALLOSA
Espazo na desembocadura do río Miñor, na
parte más interna da ría ou seo de Baiona.
Esta pequena área, ben abrigada e de
augas tranquilas e mornas, mantén unha
enorme diversidade de invertebrados que
serven de alimento a numerosas aves
mariñas, especialmente limícolas, que
teñen nesta zona unha importante área de
descanso, sobre todo no inverno.

107. USOS/APROVEITAMENTO
-Pesca, marisqueo
-Navegación
-Turismo, lecer e deportes

109. Porto de Baiona

110. Punta San Antonio. Piscinas de marea.

111. COÑECENDO O LITORAL DE BAIONA
Pódese percorrer a pé case todo por espazos acondicionados a non ser na contorna da
praia Ladeira.
Percorrido en coche: 10 km (lineal) + camiñadas
Comezamos na Ramallosa, para ter os cruces á dereita, circulando pola estrada da beira do
mar facendo paradas nos espazos acondicionados ata chegar a cabo Silleiro onde podemos
dar por rematado o percorrido. Á volta podemos aproveitar para subir á Virxe da Rocha,
un espléndido miradoiro sobre a contorna e a ría.

113. PROBLEMAS/AGRESIÓNS
-Construcións na liña de costa, recheos
-Presión humana nos espazos naturais e sobre as especies
-Especies invasoras
-Contaminación

114. Adela Leiro, Mon Daporta
xullo 2021