Βιολογία-Γ' Γυμνασίου

2.  Τι είναι ομοιόσταση και πως λειτουργούν οι μηχανισμοί
που τη ρυθμίζουν.
 Τι είναι ασθένεια και ποιοι παράγοντες την προκαλούν.
 Πως ορισμένοι μικροοργανισμοί προκαλούν
ασθένειες.
 Πως μεταδίδονται οι μολυσματικές ασθένειες και πως
μπορούμε να προφυλαχτούμε από αυτές.
 Με ποιους τρόπους αμύνεται το ανθρώπινο σώμα
απέναντι στους παθογόνους μικροοργανισμούς.
 Ποιος είναι ο ρόλος των εμβολίων και των ορών.
 Πως σχετίζεται ο τρόπος ζωής μας με ορισμένες
ασθένειες.

3. Η ικανότητα του οργανισμού να διατηρείΗ ικανότητα του οργανισμού να διατηρεί
το εσωτερικό του περιβάλλον σταθερότο εσωτερικό του περιβάλλον σταθερό
ανεξάρτητα από τις συνθήκες τουανεξάρτητα από τις συνθήκες του
εξωτερικού περιβάλλοντος στο οποίο ζειεξωτερικού περιβάλλοντος στο οποίο ζει
Αυτό επιτυγχάνεται με τουςΑυτό επιτυγχάνεται με τους
ομοιοστατικούς μηχανισμούς πουομοιοστατικούς μηχανισμούς που
ρυθμίζουνρυθμίζουν::
Θερμοκρασία του σώματοςΘερμοκρασία του σώματος
Την οξύτητα (Την οξύτητα (pHpH) του αίματος) του αίματος
Συγκέντρωση της γλυκόζης στοΣυγκέντρωση της γλυκόζης στο
αίμααίμα
Συγκέντρωση των αλάτων στοΣυγκέντρωση των αλάτων στο
αίμααίμα

4. ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣΔΟΜΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ

5. Όταν η εξωτερική θερμοκρασία είναι υψηλότερη από αυτήνΌταν η εξωτερική θερμοκρασία είναι υψηλότερη από αυτήν
του σώματος 36,6του σώματος 36,6*C*C
Η θερμότητα που φτάνει συνεχώς από τοΗ θερμότητα που φτάνει συνεχώς από το
περιβάλλοντα χώρο τείνει να προκαλέσει αύξηση τηςπεριβάλλοντα χώρο τείνει να προκαλέσει αύξηση της
θερμοκρασίας του σώματος μας αλλά αυτό δενθερμοκρασίας του σώματος μας αλλά αυτό δεν
συμβαίνει γιατί:συμβαίνει γιατί:
Οι θερμουποδοχείς του δέρματος ανιχνεύουν αυτήΟι θερμουποδοχείς του δέρματος ανιχνεύουν αυτή
την αύξηση καιτην αύξηση και ««ειδοποιούνειδοποιούν»» τον εγκέφαλο που μετον εγκέφαλο που με
την σειρά του στέλνει μήνυμα στους:την σειρά του στέλνει μήνυμα στους:
Ιδρωτοποιούς αδένες που εκκρίνουν ιδρώτα καιΙδρωτοποιούς αδένες που εκκρίνουν ιδρώτα και
εξατμίζεται με αποτέλεσμα να ψυχθεί η επιφάνειαεξατμίζεται με αποτέλεσμα να ψυχθεί η επιφάνεια
του δέρματοςτου δέρματος
TTα αγγεία της επιφάνειας του δέρματος πουα αγγεία της επιφάνειας του δέρματος που
διαστέλλονται φέρουν μεγάλη ποσότητα αίματοςδιαστέλλονται φέρουν μεγάλη ποσότητα αίματος
που ψύχετε και επιστρέφει με την κυκλοφορία στοπου ψύχετε και επιστρέφει με την κυκλοφορία στο
εσωτερικό του οργανισμούεσωτερικό του οργανισμού
ΑποτέλεσμαΑποτέλεσμα:: Αποτρέπετε η αύξηση τηςΑποτρέπετε η αύξηση της
θερμοκρασίαςθερμοκρασίας
++
++ ++

6. Όταν η εξωτερική θερμοκρασία είναι χαμηλότερη από αυτήνΌταν η εξωτερική θερμοκρασία είναι χαμηλότερη από αυτήν
του σώματος 36,6του σώματος 36,6
Το ψύχος που φτάνει συνεχώς από το περιβάλλονταΤο ψύχος που φτάνει συνεχώς από το περιβάλλοντα
χώρο τείνει να προκαλέσει μείωση της θερμοκρασίαςχώρο τείνει να προκαλέσει μείωση της θερμοκρασίας
του σώματος μας αλλά αυτό αποτρέπεται γιατί:του σώματος μας αλλά αυτό αποτρέπεται γιατί:
Οι θερμουποδοχείς του δέρματος ανιχνεύουν τηνΟι θερμουποδοχείς του δέρματος ανιχνεύουν την
μείωση καιμείωση και ««ειδοποιούνειδοποιούν»» τον εγκέφαλο που στέλνειτον εγκέφαλο που στέλνει
μήνυμα στα:μήνυμα στα:
Στα αγγεία της επιφάνειας του δέρματος πουΣτα αγγεία της επιφάνειας του δέρματος που
συστέλλονται για να μειώσουν τη ποσότητασυστέλλονται για να μειώσουν τη ποσότητα
αίματος που βρίσκετε κοντά στην επιφάνεια τουαίματος που βρίσκετε κοντά στην επιφάνεια του
δέρματος. Έτσι παραμένει στο εσωτερικό τουδέρματος. Έτσι παραμένει στο εσωτερικό του
οργανισμού για να διατηρήσει τη θερμοκρασία τουοργανισμού για να διατηρήσει τη θερμοκρασία του
Στους ορθοτήρες μυς των τριχώνΣτους ορθοτήρες μυς των τριχών
Στους μυς που συσπώνται (τρέμουλο) ώστε ναΣτους μυς που συσπώνται (τρέμουλο) ώστε να
παραχθεί θερμότητα που την έχει ανάγκη οπαραχθεί θερμότητα που την έχει ανάγκη ο
οργανισμόςοργανισμός
ΑποτέλεσμαΑποτέλεσμα:: Αποτρέπετε η μείωση της θερμοκρασίαςΑποτρέπετε η μείωση της θερμοκρασίας
++
++ __
ΜΥΣΜΥΣ
++

7. Προκαλούνται από:Προκαλούνται από:
Τρόπο ζωήςΤρόπο ζωής
Κακή διατροφή,Κακή διατροφή,
κάπνισμα,κάπνισμα,
αλκοόλ κ.τ.λ.αλκοόλ κ.τ.λ.
Ακραίες μεταβολές τωνΑκραίες μεταβολές των
περιβαλλοντικών συνθηκώνπεριβαλλοντικών συνθηκών
ΤΤ °C°C,,
ακτινοβολίεςακτινοβολίες
Παθογόνοι μικροοργανισμοίΠαθογόνοι μικροοργανισμοί
Ψυχολογικές δυσλειτουργίεςΨυχολογικές δυσλειτουργίες
Κληρονομικές δυσλειτουργίεςΚληρονομικές δυσλειτουργίες
Παροδικές διαταραχέςΠαροδικές διαταραχές
ΑΣΘΕΝΕΙΑΑΣΘΕΝΕΙΑ
Μη αντιστρεπτέςΜη αντιστρεπτές
διαταραχέςδιαταραχές
ΘΑΝΑΤΟΘΑΝΑΤΟ

8. Οι πατέρες της
μικροβιολογίας:
Louis Pasteur
Robert Koch
Ανακάλυψαν στα
τέλη του 19ου αιώνα
,με τη βοήθεια του
μικροσκοπίου ότι οι
ασθένειες οφείλονται
σε
μικροοργανισμούς

9. Παθογόνοι
Ορισμένοι εισέρχονται στον
άνθρωπο και προκαλούν
ασθένειες
Το άτομο στο οποίο
εισέρχονται ονομάζετε ξενιστής
Η είσοδος σε ένα ξενιστή
ονομάζεται μόλυνση
Μια ασθένεια που μπορεί να
μεταδοθεί από ένα άτομο σε
άλλο χαρακτηρίζεται
μολυσματική
•Συμπτώματα
•Διάγνωση

10. Επιδημία
Μεγάλος αριθμός
κρουσμάτων μιας
ασθένειας σε μια
συγκεκριμένη
χρονική περίοδο
Π.χ. γρίπη
ασθένεια που
οφείλεται σε ιό
Πανδημία
Η εξάπλωση της
ασθένειας είναι
παγκόσμια
Π.χ. Α.Ι.D.S.
ΠΑΘΟΓΟΝΟΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ &ΑΣθΕΝΕΙΕΣΠΑΘΟΓΟΝΟΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ &ΑΣθΕΝΕΙΕΣ

11. Τρόποι μετάδοσης της ασθένειας
Μέσω του αέρα
Με τα σταγονίδια του βήχα και
του φταρνίσματος
Με τη σκόνη
Μέσω νερού
Τα κόπρανα περιέχουν
μικρόβια τα οποία μπορούν
να περάσουν στον νερό
Μέσω της τροφής
Τα κόπρανα περιέχουν
μικρόβια τα οποία μπορούν
να μολύνουν την τροφή
Μέσω μολυσμένων αντικειμένων
Πετσέτες, οδοντόβουρτσες,
οικιακά σκεύη κ.α.
ΠΑΘΟΓΟΝΟΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ &ΑΣΕΝΕΙΕΣ

12. Τρόποι μετάδοσης της
ασθένειας
Μέσω των ζώων
Οι μύγες τα ποντίκια κ.α.
μπορούν να μεταφέρουν
μικρόβια στην τροφή μας
Το κουνούπι μπορεί να
μεταφέρει από ένα
μολυσμένο άτομο σε ένα
υγιή μικρόβια
Μέσω του αίματος
Μεταγγίσεις μολυσμένου
αίματος σε υγιή
Μέσω της σεξουαλικής
επαφής
Από μολυσμένο άτομο σε
ένα υγιή
ΠΑΘΟΓΟΝΟΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ &ΑΣΕΝΕΙΕΣ

13. Κατηγορίες μικροοργανισμών
Βακτήρια
Τα περισσότερα είναι είτε
χρήσιμα είτε αβλαβή για
τον οργανισμό μας
Τα παθογόνα
προκαλούν ασθένειες με
δύο τρόπους:
Προσβάλουν και
καταστρέφουν τους
ιστούς
Μέσω των ουσιών
που παράγουν και
ονομάζονται τοξίνες
Π.χ. ο τέτανος
ΠΑΘΟΓΟΝΟΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ &ΑΣΕΝΕΙΕΣ

14. Κατηγορίες μικροοργανισμών
Ιοί
Για να πολλαπλασιαστούν είναι
αναγκαίο να παρασιτήσουν σε
κύτταρα του ξενιστή του οποίου θα
χρησιμοποιήσουν τα υλικά και τους
μηχανισμούς του
Πολλοί ιοί μπορούν να παραμένουν σε
λανθάνουσα κατάσταση μέσα στα κύτταρα
για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς ο
οργανισμός να εκδηλώνει τα συμπτώματα της
ασθένειας
Κάποια στιγμή μπορεί να ενεργοποιηθεί και
να πολλαπλασιαστεί
Π.χ. ο ιός της γρίπης που προκαλεί
κρυολόγημα
ΠΑΘΟΓΟΝΟΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ &ΑΣΕΝΕΙΕΣ

15. Κατηγορίες μικροοργανισμών
Μύκητες
Συνήθως προκαλούν
δερματικές μυκητιάσεις
Μεταδίδονται μέσω
της επαφής με
μολυσμένα
αντικείμενα
Πρωτόζωα
Λίγα είναι εκείνα που
προσβάλουν τον
άνθρωπο
Π.χ. το πλασμώδιο
που προκαλεί την
ελονοσία
ΠΑΘΟΓΟΝΟΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ &ΑΣΕΝΕΙΕΣ

16. OO οργανισμός μας ανέπτυξεοργανισμός μας ανέπτυξε
αμυντικούς μηχανισμούς γιααμυντικούς μηχανισμούς για
να προστατευτεί από τανα προστατευτεί από τα
παθογόνα μικρόβιαπαθογόνα μικρόβια
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥΣΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥΣ
Παρεμποδίζουν τηνΠαρεμποδίζουν την
είσοδοείσοδο
μικροοργανισμώνμικροοργανισμών
στον οργανισμό μαςστον οργανισμό μας
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥΣΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥΣ
Παρεμποδίζουν τηνΠαρεμποδίζουν την
εγκατάσταση και τονεγκατάσταση και τον
πολ/σμοπολ/σμο των
μικροοργανισμώνμικροοργανισμών
στον οργανισμό μαςστον οργανισμό μας

17. Δέρμα
Αποτελεί φραγμό για την είσοδο
μικροβίων
Ιδρωτοποιοί αδένες
Εκκρίνουν τον ιδρώτα που
περιέχει:
Ένζυμα που καταστρέφουν
τα μικρόβια
Σιελογόνος της στοματικής
κοιλότητας
Εκκρίνουν το σάλιο το οποίο
περιέχει:
Ένζυμα που καταστρέφουν
τα μικρόβια

18. Βλεννογόνοι
Είδος επιθηλιακού ιστού
που καλύπτει κοιλότητες
του σώματος
Της μύτης
Της στοματικής
κοιλότητας
Των βλεφάρων
Των γενετικών οργάνων
Παράγουν τη βλέννα:
παχύρρευστη και
κολλώδης ουσία που
παγιδεύει τους
μικροοργανισμούς

19. Πεπτικός σωλήνας
Είναι ανοικτός
ξεκινά από τη
στοματική κοιλότητα
και καταλήγει στο
πρωκτό
Αν τα μικρόβια
καταφέρουν και
φτάσουν στο
στομάχι
καταστρέφονται
από το όξινο
περιβάλλον του
στομάχου

20. διακρίνονται σε:
Γενικούς
Η δράση τους είναι
κοινή για όλους τους
μικροοργανισμούς
Ειδικούς
Έχουν ειδικευμένη
δράση

21. Φλεγμονή
Συμπτώματα της
φλεγμονής
Πόνος
Κοκκίνισμα στη περιοχή
του τραύματος
Πρήξιμο
Τοπική αύξηση της
θερμοκρασίας

22. ΠυρετόςΠυρετός
Η μη φυσιολογικήμη φυσιολογική
υψηλή θερμοκρασίαυψηλή θερμοκρασία
του σώματοςτου σώματος
ονομάζετε πυρετός και
παρατηρείτε σεσε
περιπτώσειςπεριπτώσεις
γενικευμένηςγενικευμένης
μικροβιακής μόλυνσηςμικροβιακής μόλυνσης
Ουσίες με αντιμικροβιακήΟυσίες με αντιμικροβιακή
δράσηδράση

23. ΦαγοκυττάρωσηΦαγοκυττάρωση
Λευκά αιμοσφαίριαΛευκά αιμοσφαίρια
Κυκλοφορούν στοΚυκλοφορούν στο
αίμααίμα
ΕγκλωβίζουνΕγκλωβίζουν και
καταστρέφουνκαταστρέφουν τους
παθογόνουςπαθογόνους
μικροοργανισμούςμικροοργανισμούς

24. Αν ο εισβολέας δενΑν ο εισβολέας δεν
καταστραφεί από τους γενικούςκαταστραφεί από τους γενικούς
αμυντικούς μηχανισμούς τότεαμυντικούς μηχανισμούς τότε
ενεργοποιούνται οι ειδικοίενεργοποιούνται οι ειδικοί
αμυντικοί μηχανισμοίαμυντικοί μηχανισμοί
ΑντιγόνοΑντιγόνο είναι κείναι κάθε ξένηξένη
ουσία που εισέρχεται στονουσία που εισέρχεται στον
οργανισμόοργανισμό και σαν
αντιγόνο μπορεί να δράσει:
Ένας ολόκληροςολόκληρος
μικροοργανισμόςμικροοργανισμός
ΟυσίεςΟυσίες που παράγονταιπαράγονται
από μικροοργανισμούςαπό μικροοργανισμούς
π.χ. τοξίνεςτοξίνες
Ένα τμήμα τουτμήμα του
μικροοργανισμούμικροοργανισμού
ΕΙΔΙΚΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ

25. ΑντισώματαΑντισώματα
Η ικανότητα του οργανισμού ναικανότητα του οργανισμού να
αναγνωρίζει οποιαδήποτεαναγνωρίζει οποιαδήποτε
αντιγόνο προκαλεί μια σειράαντιγόνο προκαλεί μια σειρά
αντιδράσεων ,την ανοσολογικήαντιδράσεων ,την ανοσολογική
απόκρισηαπόκριση
ΠαράγονταιΠαράγονται αντισώματααντισώματα
από τα λευκοκύτταρααπό τα λευκοκύτταρα
Ουσίες πουΟυσίες που
αναγνωρίζουν τααναγνωρίζουν τα
αντιγόνα και τααντιγόνα και τα
εξουδετερώνουνεξουδετερώνουν μετά
από κάποιο χρονικό
διάστημα
Συνδέονται σαν κλειδί μεΣυνδέονται σαν κλειδί με
κλειδαριάκλειδαριά με τα αντιγόναμε τα αντιγόνα
ΕΙΔΙΚΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ

26. Κύτταρα Μνήμης-ΑνοσίαΚύτταρα Μνήμης-Ανοσία
Ικανότητα που έχει ο οργανισμόςΙκανότητα που έχει ο οργανισμός να
«θυμάται» τα αντιγόνα«θυμάται» τα αντιγόνα με τα οποία
έχει έλθει σε επαφή προγενέστεραέχει έλθει σε επαφή προγενέστερα
Αν ξαναέλθει σε επαφή μελλοντικάΑν ξαναέλθει σε επαφή μελλοντικά
θα αντιδράσει ταχύτερααντιδράσει ταχύτερα και με
μεγαλύτερη ισχύμεγαλύτερη ισχύ
Εξουδετερώνει το αντιγόνοΕξουδετερώνει το αντιγόνο
άμεσαάμεσα
Δεν προλαβαίνειΔεν προλαβαίνει το αντιγόνο νανα
προκαλέσει τα συμπτώματα τηςπροκαλέσει τα συμπτώματα της
ασθένειαςασθένειας
ΕΙΔΙΚΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ

27. Είναι ο τρόπος πρόληψηςΕίναι ο τρόπος πρόληψης μιας
ασθένειας αφού ο οργανισμός
αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο τους
ζωντανούς κ τους νεκρούς
μικροοργανισμούς
Τι περιέχειΤι περιέχει
ΝεκρούςΝεκρούς μικροοργανισμούς
ΑνενεργούςΑνενεργούς μικροοργανισμούς
ΤμήματαΤμήματα μικροοργανισμών
Για ποιο λόγο χορηγείταιΓια ποιο λόγο χορηγείται;;
Ενεργοποιείται το ανοσοβιολογικόΕνεργοποιείται το ανοσοβιολογικό
συστήματοςσυστήματος
ΠαράγονταιΠαράγονται κύτταρα μνήμηςκύτταρα μνήμης
Τι εξασφαλίζεταιΤι εξασφαλίζεται;;
ΑνοσίαΑνοσία
Σε μελλοντική προσβολή του από τοΣε μελλοντική προσβολή του από το
συγκεκριμένο αντιγόνοσυγκεκριμένο αντιγόνο θα το
εξουδετερώσει ταχύτατα και δεν θαδεν θα
εμφανιστούν τα συμπτώματαεμφανιστούν τα συμπτώματα

28. Αν υπάρχει υπόνοια ότι ένα άτομο μπορείΑν υπάρχει υπόνοια ότι ένα άτομο μπορεί
να προσβλήθηκε από κάποιον παθογόνονα προσβλήθηκε από κάποιον παθογόνο
μικροοργανισμό τότε ο εμβολιασμός δενμικροοργανισμό τότε ο εμβολιασμός δεν
προσφέρει προστασία στο άτομο.προσφέρει προστασία στο άτομο.
Άμεση προστασίαΆμεση προστασία με ορό
Έτοιμα αντισώματαΈτοιμα αντισώματα που παράγονται από άλλο άτομο
ΧορηγείταιΧορηγείται
Για την άμεση εξουδετέρωση του αντιγόνουάμεση εξουδετέρωση του αντιγόνου
στο χρόνο επώασης τουστο χρόνο επώασης του
Δεν παράγονταιΔεν παράγονται κύτταρα μνήμης
ΕξασφαλίζειΕξασφαλίζει
Παροδική ανοσίαΠαροδική ανοσία
Σε μελλοντική προσβολή του από το συγκεκριμένο
μικροοργανισμό θα πρέπει να του χορηγηθεί εκ νέουθα πρέπει να του χορηγηθεί εκ νέου
ορόςορός

29. HH συμπεριφορά τουσυμπεριφορά του
σύγχρονου ανθρώπουσύγχρονου ανθρώπου
μπορεί να αποβείμπορεί να αποβεί
μοιραία για την υγεία τουμοιραία για την υγεία του
Έλλειψη άσκησηςΈλλειψη άσκησης
Κακή διατροφήΚακή διατροφή
ΧρήσηΧρήση
εξαρτησιογόνωνεξαρτησιογόνων
ουσιώνουσιών
ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ & ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

30. Καπνός (Νικοτίνη)
των τσιγάρων
Αλκοόλ στα
οινοπνευματώδη
ποτά
Ναρκωτικά
Καφεΐνη στο καφέ
Φάρμακα
ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

31. Εξαρτησιογόνες ουσίες
Διαταράσσουν την
ομοιόσταση του οργανισμού
Επηρεάζουν τη λειτουργία
του νευρικού συστήματος
Μεταβάλουν τον τρόπο με
τον οποίο:
Συμπεριφέρεται
Σκέφτεται
Αισθάνεται
Η συστηματική χρήση της από
τα άτομα προκαλεί τη σταδιακή
μείωση των αποτελεσμάτων
της
Ο χρήστης για να πετύχει
τα ίδια αποτελέσματα
αυξάνει τη δόση
ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ & ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

32. Εθισμός
Προκαλείται από την παρατεταμένη
χρήση μιας Εξαρτησιογόνες ουσίας
Ανικανότητα των χρηστών να
ελέγξουν την επιθυμία τους να
χρησιμοποιήσουν τις ουσίες αυτές
Ψυχική εξάρτηση
Ο χρήστης αισθάνεται έντονη την
επιθυμία να επαναλάβει τη χρήση σε
σύντομα χρονικά διαστήματα
Με αυτό τον τρόπο μετριάζει τη
δυσφορία και το άγχος που
αισθάνεται
ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ & ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

33. Σωματική εξάρτησηΣωματική εξάρτηση
Ο χρήστης σταματάει τη χρήση τηςΟ χρήστης σταματάει τη χρήση της
εξαρτησιογόνας ουσίαςεξαρτησιογόνας ουσίας αλλά εμφανίζειεμφανίζει
συμπτώματα αντίθετα από εκείνα πουσυμπτώματα αντίθετα από εκείνα που
προκαλεί η συγκεκριμένη ουσίαπροκαλεί η συγκεκριμένη ουσία
Π.χ. Η ΚαφεΐνηΚαφεΐνη είναι διεγερτική ουσίαδιεγερτική ουσία αλλά
αν σταματήσειαν σταματήσει κανείς τη χρήση προκαλείπροκαλεί
υπνηλίαυπνηλία
Στις σοβαρότερες περιπτώσεις προκαλείτε
σύνδρομο στέρησηςσύνδρομο στέρησης που μπορεί να οδηγήσειοδηγήσει
μέχρι το θάνατομέχρι το θάνατο
Αν σταματήσει ο χρήστης τη χρήσηΑν σταματήσει ο χρήστης τη χρήση οο
οργανισμός του θα επανέλθει σταδιακά αλλάοργανισμός του θα επανέλθει σταδιακά αλλά
θα βιώσει δύσκολες καταστάσειςθα βιώσει δύσκολες καταστάσεις
Το κάπνισμα και το αλκοόλΤο κάπνισμα και το αλκοόλ σκοτώνουν αργάσκοτώνουν αργά
και σιωπηλάκαι σιωπηλά
ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ & ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ