Cao đẳng công thương thành phố hồ chí minh, tactics for listening

1. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY KỸ NĂNG NGHE
CHO SINH VIÊN NĂM I – LỚP TIẾNG ANH THƯƠNG MẠI
Giảng Viên: Th.S Nguyễn Đình Như Hà
MỞ ĐẦU
Với xu thế hội nhập quốc tế trong nhiều lĩnh vực, tiếng Anh ngày càng trở nên quan
trọng hơn. Tiếng Anh là công cụ giao tiếp và là chìa khóa dẫn đến sự thành công trong mọi
lĩnh vực đời sống. Vì vậy việc học và giảng dạy tiếng Anh được chú trọng hơn và quan
tâm nhiều hơn bởi các cá nhân, và các ban ngành – đoàn thể. Từ những chính sách ưu tiên,
đến những qui định về nhu cầu và yêu cầu giảng dạy tiếng Anh được kiện toàn cụ thể hơn.
Việc học tiếng Anh là cả quá trình rèn luyện đòi hỏi người học phải có những nỗ lực và
ý chí rèn luyện mạnh mẽ và thường xuyên. Bên cạnh đó, phương pháp giảng dạy của giảng
viên để kích thích sự đam mê và nâng cao kỹ năng nghe cũng cần được chú trọng đặc biệt.
Tuy nhiên với thực tế bất cập từ sự nối tiếp giáo dục phổ thông lên giáo dục cao đẳng,
người học vẫn còn nhiều khó khăn để lĩnh hội và cải thiện khả năng nghe của bản thân.
Không những người học mà các giảng viên vì vậy cũng gặp nhiều khó khăn hơn để giảng
dạy và lựa chọn phương pháp giảng dạy phù hợp nhất.
Trong bài viết này, tác giả sẽ trình bày một số phương pháp dạy Nghe cho giáo trình
Tactics for Listening. Giáo trình đang sử dụng để giảng dạy cho sinh viên năm thứ I lớp
tiếng Anh Thương Mại – Khoa Ngoại Ngữ, Trường Cao Đẳng Công Thương TP.HCM.
Tác giả cũng trình bày một số phương pháp giảng dạy các nguồn tài liệu cơ bản khác để
giúp các sinh viên Nghe dễ dàng hơn.

2. 1. Phương pháp giảng dạy giáo trình Tactics for Listening - developing
Mỗi đơn vị bài học trong giáo trình chia làm 3 phần cơ bản: Nghe hình ảnh, nghe hội thoại
và nghe độc thoại.
a. Phương pháp gợi ý dạy phần Nghe hình ảnh
- Phân tích chi tiết hình ảnh là hoạt động ưu tiên để sinh viên nhận biết các chi tiết trong
mỗi bức hình, và luyện tập khả năng xác định từ khóa trong mỗi hình để nghe dễ dàng hơn.
Trong hoạt động phân tích hình ảnh, giáo viên có thể phân tích gợi mở cho sinh viên bằng
các câu hỏi mở để sinh viên trả lời, giới thiệu một số từ vựng liên qua đến hình ảnh hoặc
có thể giao sinh viên nhiệm vụ làm việc theo nhóm để cùng nhau xác định các từ khóa liên
quan.
[ Ví dụ minh họa – Unit 6: Shopping ]
b. Phương pháp gợi ý dạy phần Nghe hội thoại
Đối với phần nghe hội thoại giữa 2 người hoặc một nhóm người, giáo viên cần giúp
sinh viên hiểu được bối cảnh đang diễn ra. Thông qua việc đọc các lựa chọn A, B, C hoặc
yêu cầu của phần nghe sẽ giúp sinh viên xác định được các từ khóa liên quan đến bối cảnh
đang diễn ra [ở đâu, thời điểm nào …]. Trong hoạt động này giáo viên có thể cho sinh viên
- Suggested questions
1. How many people are there in the
picture?
2. Where are they?
3. What are they talking about/
doing?
4. What color does the man on the
left wear?
5. What color does the man on the
right wear?
6. How does the man on the left /
right feel?
7. Do you think they will buy the
tie?

3. thời gian luyện tập trao đổi với nhau bằng cách yêu cầu sinh viên xây dựng bài hội thoại
ngắn cho các vấn đề / đáp án gợi ý. Mục đích để sinh viên làm quen với các từ vựng trong
các lựa chọn, vì đáp án được chọn sẽ có từ liên quan trong bài hội thoại và bên cạnh đó
giúp sinh viên làm quen với bối cảnh đang diễn ra.
[ Ví dụ minh họa – Unit 7: Air travel ]
Trong ví dụ này, Giáo viên sẽ yêu cầu sinh viên đọc yêu cầu của bài hội thoại hoặc
thông qua các đáp án sinh viên sẽ biết được hành khách trên chuyến bay đang phàn nàn
vấn đề với người tiếp viên về headphone [vấn đề xảy ra có thể không nghe âm thanh, âm
thanh không rõ, không có tai phone]. Giáo viên có thể chỉ định sinh viên làm việc theo cặp
đôi để xây dựng bài hội thoại ngắn với vai diễn là hành khách và người tiếp viên hang
không.
c. Phương pháp giảng dạy phần độc thoại
Trong phần nghe độc thoại [1 người nói chia làm 2 dạng bài cơ bản]
 Nghe và chọn đáp án chính xác về cảm nhận / cảm xúc của người nói
Đối với dạng bài tập này, giáo viên sẽ yêu cầu sinh viên đọc yêu cầu của bài hoặc thảo luận
để đưa ra vấn đề / bối cảnh chính xác người nói sẽ đề cập. Cũng như hoạt động nghe hội
thoại, sinh viên cần đọc và tìm hiểu vấn đề thông qua các lựa chọn của bài. Tuy nhiên đối
với phần nghe để chọn đáp án đúng về cảm nhận / cảm xúc của người nói như ví dụ minh
họa bên dưới, việc nghe ngữ điệu câu nói sẽ giúp sinh viên dễ dàng chọn được đáp án phù
hợp. Chẳng hạn khi người nói mô tả một điều kiện / sự việc nào đó với cảm thán từ như:
very good, wonderful, great … và cảm xúc vui, giọng nói lạc quan / phấn khởi thì đáp án
sẽ chọn là Good, nếu người nói dung các từ ngữ okay, normal và giọng nói tuy có vẻ đều
không vui nhưng không xuống giọng thì lựa chọn ưu tiên sẽ là okay; ngược lại nếu người
nói sử dụng các từ ngữ: pretty poor, bad, uncomfortable, so expensive .. và giọng nói rất
mệt mỏi, khó chịu thì đáp án sẽ được chọn là Not good / hoặc refuse. Để nghe một bài độc

4. thoại dài sẽ là trở ngại lớn với các sinh viên, đôi khi những cách nhận biết như vậy sẽ giúp
các sinh viên nghe một cách dễ dàng hơn.
[ Ví dụ minh hoạ - Unit 2: City transportation]
 Nghe và chọn đáp án đúng cho các câu hỏi lấy thông tin hoặc yes / no
Hoạt động nghe này cũng do một cá nhân trình bày. Để luyện tập cho sinh viên nghe
kịp các thông tin cho câu trả lời giáo viên cần phải yêu cầu sinh viên đọc các câu hỏi một
cách chính xác và chi tiết từ việc xác định loại câu hỏi: Wh – questions hay câu hỏi: yes –
no đến các câu trả lời kèm theo. Sinh viên cần phải tập trả lời cho câu hỏi Wh-questions
với các câu trả lời gợi ý trong bài như ví dụ minh hoạt bên dưới ở một dạng câu hoàn chỉnh.
Hoặc việc trả lời câu hỏi yes – no, giáo viên cần phân tích và chỉ ra sinh viên đây không
phải hoàn toàn là cách trả lời yes – no thông thường mà người nói sẽ trình bày dưới dạng
câu hoàn chỉnh, và đầy đủ thông tin. Tác giả sẽ minh họa cụ thể như sau:
[ Ví dụ minh họa – Unit 8: Health problems ]
 Trả lời câu hỏi: What is the problem? Sinh viên cần phải hiểu được có 2 lựa chọn để
trả lời và nhân vật đang nói là Patrick. Vì thế câu trả lời thông tin từ bài nghe sẽ có thể
như sau: I got a headache when I got up this morning hoặc I keep going to toilet because

5. I ate too much last night. Sinh viên cần luyện tập cách trả lời như thế nào để làm quen
với cách nói của người nói trong bài độc thoại.
 Cũng tương tự trong thông tin trả lời Yes – No cho câu hỏi, người nói cũng không
đơn thuần trả lời Yes – No. Họ sẽ trình bày vấn đề dưới cách nói như I often have a
stomachace if I eat too much hoặc I never have this problem before.
2. Phương pháp dạy Nghe các nguồn tài liệu khác
a. Các bài Nghe trên Internet
Việc luyện tập nghe các giọng nói khác nhau của các nước trên thế giới rất cần thiết
đối với tất cả sinh viên. Bởi lẽ trong suốt quá trình học sinh viên sẽ tiếp cận nhiều nguồn
tài liệu khác nhau. Cũng như trong công việc tương lai, các sinh viên sẽ làm việc tại các
doanh nghiệp như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Úc … đòi hỏi các sinh viên làm quen với các
cách phát âm và âm tiết khác nhau giữa các nước.
Tuy nhiên việc luyện tập Nghe cần thiết phải có sự chuẩn bị chu đáo của giáo viên
với mức độ phù hợp của các sinh viên năm I. Giáo viên có thể sử dụng các nguồn tài liệu
từ Voa Special English, Go Natural English, EngVid, Engfluent .. Đối với việc nghe các
nguồn tài liệu trên Internet, giáo viên cần phải tóm tắt nội dung nghe cho các sinh viên để
đảm bảo rằng sinh viên hiểu được nội dung đã nghe.
b. Các tài liệu sách giáo khoa khác
Cũng như việc luyện nghe từ công cụ Internet, giáo viên cần hướng dẫn người học
có sự lựa chọn chính xác nguồn tài liệu phù hợp với trình độ cá nhân. Đối với sinh viên
năm I thì việc luyện tập với các giáo trình cơ bản như: Listen Carefully (Jack C. Richards),
Listen In (David Nunan), Learning to Listen (Lin Lougheed), New American Streamline
(Bernard Hartley & Peter Viney), Here and There (David Peaty & Bernard Susser) .. Song
song với việc lựa chọn giáo trình tốt nhất để sinh viên luyện tập thì giáo viên cần phải có
sự theo dõi quá trình luyện tập của sinh viên thông qua các bài tập cụ thể sau mỗi bài học.
3. Một số phương pháp dạy nghe khác
a. Nghe và lập lại
Trong mỗi đơn vị bài học, giáo viên cần phải dành thời gian cho sinh viên lập lại
sau mỗi phần nghe. Giáo viên có thể yêu cầu sinh viên lập lại khi giáo viên nhắc lại nội

6. dung bài nghe hoặc giáo viên có thể yêu cầu sinh viên trực tiếp lập lại sau khi nghe xong.
Việc khuyến khích, gợi mở cho sinh viên trong hoạt động này không nên ép buộc sinh viên
lập lại toàn bộ câu nói mà chỉ cần một số từ ngữ cơ bản trong câu.
Hoặc giáo viên có thể yêu cầu sinh viên làm việc theo cặp đôi để lập lại nội dung
cho những bài tập ở mức độ khó và dài.
b. Nghe và nhìn đáp án
Sau mỗi lần nghe, sinh viên có thể xem đáp án nội dung bài nghe. Hoạt động xem
nội dung đáp án chỉ nên thực hiện sau khi sinh viên đã làm xong bài tập và lập lại một số
thông tin cơ bản. Khuyến khích sinh viên xem nội dung đáp án với mục đích làm quên một
số từ khó nghe để nghe cách phát âm và ngữ điệu chính xác hơn.
c. Nghe và ghi
Giáo viên có thể yêu cầu sinh viên nghe và ghi nhận lại các thông tin vừa nghe được.
Đối với hoạt động này, giáo viên cần lưu ý chỉ cần sinh viên có thể ghi nhận lại các từ đã
nghe; và độ chính xác và nghĩa của từ hoặc câu không phải là hoạt động cần thiết. Trong
trường hợp sai từ, giáo viên sẽ chỉ cho sinh viên một số từ có cách phát âm giống nhau
nhưng trong bối cảnh này nội dung sẽ khác.