Καθαρή και συστηματική παρουσίαση του θερινού ανακτόρου των βασιλιάδων των Ίνκας

1. ΜΑΤΣΟΥ ΠΙΤΣΟΥ
Επιμέλεια: Ζήση Γεωργία

2.  Η αρχαία πόλη Μάτσου Πίτσου που βρίσκεται στο νότιο Περού είναι το
αντιπροσωπευτικότερο δείγμα του πολιτισμού των Ίνκα, που χάθηκε με
απότομο τρόπο και που η εξέλιξη του ήταν και θα παραμείνει θέμα συζήτησης.

3. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
 Το Μάτσου Πίτσου στη γλώσσα Κέτσουα σημαίνει «αρχαίο βουνό».
 Βρίσκεται σε υψόμετρο 2700 μέτρων στη Σιέρρα Βιλκαμπάμπα, στην αριστερή
όχθη του παραπόταμου του Βιλκανότα, Ουρουμπάμπα.
 Απέχει 80 χιλιόμετρα από την πόλη Κούσκο.

4. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ(2)
 Η περιοχή έχει πυκνή βλάστηση, με
τυπική τροπική χλωρίδα,
 Η πόλη είναι χτισμένη επάνω σε μια
πολύ στενή κύρτωση του ορεινού όγκου
της Σιέρρα και συνδέει την πόλη με τη
κορυφή Χουαϊάνα Πίτσου, που σημαίνει
η «νεαρή κορυφή».

5. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ(3)
 Παρότι οι ακραίες καιρικές και
κλιματολογικές συνθήκες δεν είναι
χαρακτηριστικό της περιοχής, σε σύγκριση
πάντα με το γενικό σύνολο των
κορυφογραμμών των Άνδεων, η
ανθρώπινη κατοίκηση για μεγάλο χρονικό
διάστημα στην πόλη Μάτσου Πίτσου, δεν
είναι εφικτή.
 Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που οι
αρχαιολόγοι δεν δέχτηκαν ότι αυτή η
πόλη αποτέλεσε το τελευταίο καταφύγιο
των Ίνκας στη διάρκεια της Ισπανικής
κατάκτησης.

6. ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ
ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ
 Η πόλη ανακαλύφθηκε το 1911, στις 24 Ιουλίου, από
τον Αμερικανό ιστορικό και αρχαιολόγο Χίραμ
Μπίνγκαμ
 Τον Ιούλιο του 1911 ξεκίνησε από το Κούσκο η
Περουβιανή αποστολή του Γέιλ.
 Ο σκοπός και στόχος της αποστολής ήταν να
ανακαλύψει τις χαμένες πόλεις των Ίνκας

7. Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ
 Πρώτη στάση της αποστολής ήταν στη κοιλάδα
Ουρουμπάμπα για να εξετάσει τα μνημεία των Ίνκας στις
πόλεις Ογιοντάι Ταμπό και Μαδορπάμπα.
 Στη συνέχεια περάσανε στην αριστερή όχθη του
ποταμού Ουρουμπάμπα πάνω από μια παλιά ξύλινη
ετοιμόρροπη γέφυρα και ξεκινήσανε, μέσα από στενά
περάσματα, καλυμμένα με πυκνή βλάστηση, να
κατευθύνονται στη κορυφή του βουνού.

8.  Τελικά έφτασαν σε μια ογκώδη απόληξη ενός βράχου που
χρησίμευε ως στήριγμα ενός μεγάλου τοίχου.
 Η ομάδα εντόπισε την είσοδο του τοίχου και βρέθηκε μπροστά
στη θέα μιας μεγάλης πέτρινης πόλης που ήταν σκεπασμένη εξ
ολοκλήρου με τροπική βλάστηση, καθώς στη διάρκεια αιώνων
εγκατάλειψης το Μάτσου Πίτσου είχε μετατραπεί σε ζούγκλα.
 Ως τον Απρίλιο του 1912 ο Μπίνγκαμ εργαζόταν στο Μάτσου
Πίτσου καθαρίζοντάς το και μελετώντας το.

9. Η ΙΣΤΟΡΙΑ
 Η δυσπρόσιτη θέση του Μάτσου Πίτσου έκανε πολλούς να
πιστέψουν ότι ήταν το τελευταίο καταφύγιο των Ίνκας, στον
αγώνα τους εναντίον των Ισπανών.
 Δηλαδή πολλοί πίστεψαν ότι ήταν η θρυλική Βιλκαμπάμπα λα
Βιέχα που ίδρυσε ο βασιλέας των Ίνκας Μάνκο Ίνκα.
 Η πόλη φαίνεται ότι εγκαταλείφθηκε όταν ο ηγεμόνας Μάνκο
Ίνκα γνωστός και σαν Μάνκο Κάπακ ο Β ξεκίνησε τον αγώνα
ανεξαρτησίας των Ίνκας από τους Ισπανούς κατακτητές, γιατί
όπως φάνηκε από τα ευρήματα εκείνη την εποχή στη πόλη
χτύπησε μια μεταδοτική ασθένεια.
 Έκτοτε κανένας δεν αναφέρθηκε σε αυτή τη πόλη.

10. Η ΙΣΤΟΡΙΑ(2)
 Η πραγματικότητα είναι ότι το
Μάτσου Πίτσου χτίστηκε
το 1460 και χρησίμευε
ως αστρονομικό παρατηρητήριο με
αρχείο χρονολόγησης, λατρευτικό
κέντρο και ως θερινά ανάκτορα των
βασιλέων.

11. Η ΙΣΤΟΡΙΑ(3)
 Σήμερα πολλές εργασίες αναπαλαίωσης και αποκατάστασης
έχουν μετατρέψει το χώρο σε ένα πολύ καλά διατηρημένο
αρχαιολογικό μνημείο.
 Το Μάτσου Πίτσου κηρύχθηκε ως περουβιανό ιστορικό άδυτο
το 1981 από τη κυβέρνηση του Περού και από
την UNESCO ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 1983.
 Είναι επίσης ένα από τα Νέα Επτά Θαύματα του Κόσμου από
τις 7 Ιουλίου του 2007.
 Δεδομένου ότι αυτή η πόλη δεν λεηλατήθηκε από
τους Ισπανούς όταν κατέκτησαν τους Ίνκας, θεωρείται ως
ιδιαίτερα σημαντική πολιτιστική περιοχή για έναν λαό που
έπαψε πλέον να υπάρχει.

12. Ο ΧΩΡΟΣ
 Η πρόσβαση στην πόλη δεν
είναι εύκολη καθώς η πορεία,
μέχρι τα 2.350 μ. υψόμετρο,
γίνεται μόνο με τρένο ενώ το
υπόλοιπο τμήμα ο
επισκέπτης το κάνει
πεζοπόρος.
 Η αρχαία είσοδος της πόλης
ήταν από τη νότια πλευρά και
όχι από τη δυτική που είναι
σήμερα για τους επισκέπτες.

13. Ο ΧΩΡΟΣ(2)
 Στο Μάτσου Πίτσου προσδιορίζονται
δυο οικοδομικές φάσεις, η πρώτη
του 1460 επί της βασιλείας του Ίνκα
Πατσακούτι (1438-1471) και η δεύτερη
του 1530, του Μάνκο Ίνκα.
 Έχουν μετρηθεί στη πόλη 200 κτίσματα
που χωρίζονται μεταξύ τους με τοίχους,
ανοιχτούς χώρους σαν πλατείες και
μονοπάτια.

14. Ο ΧΩΡΟΣ(3)
 Η πόλη χωρίζεται σε δυο τομείς που τους χωρίζει μια μεγάλη πλατεία.
 Οι δυο τομείς είναι ο Αστικός τομέας και ο Αγροτικός τομέας.
 Ο Αστικός τομέας βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της πόλης και περιλαμβάνει όλα
τα τελετουργικά και διοικητικά κτίρια της πόλης μαζί με τα οικήματα, καθώς και
τέσσερις πλατείες.

15. ΙΝΚΑΣ
 Οι Ίνκας ήταν πολιτισμός
και αυτοκρατορία της Νότιας
Αμερικής κατά την Προκολομβιανή
εποχή[1], η οποία έπεσε με την
κατάκτηση του Νέου Κόσμου από
τους Ισπανούς.
 Πρωτεύουσα ήταν το Κούσκο στο
σημερινό Περού.
 Σε μια έκταση από τον Ισημερινό μέχρι
τη Χιλή και την Αργεντινή ζούσαν πάνω
από 200 έθνη.

16. ΙΝΚΑΣ(2)
 Τα σημαντικότερα ευρήματα
βρίσκονται στους αρχαιολογικούς
τόπους Κούσκο, Μάτσου Πίτσου,
καθώς και στη λίμνη Τιτικάκα.
 Η ονομασία Ίνκα προέρχεται από
το έθνος Ίνκα και ερμηνευόταν
ότι είναι από την ονομασία του
θεού Ήλιου (Ίντι).
 Αργότερα, το ίδιο όνομα το
έδωσαν και στους λαούς που
υποτάχθηκαν στους Ίνκα.

17. ΙΝΚΑΣ(3)
 Η αυτοκρατορία των Ίνκα αρχίζει περίπου από το 1100 μ.Χ. και
φτάνει μέχρι τον 15ο αιώνα, όταν καταλύεται από τον
Ισπανό Φρανσίσκο Πισάρρο.
 Σύμφωνα με τη μυθολογία των Ίνκας, ο βασιλιάς των
Ίνκας Μάνκο Κάπακ ίδρυσε την αυτοκρατορία και είχε τον τίτλο
του Αγιάρ.
 Το ίδιο όνομα είχε και ο τελευταίος βασιλιάς των Ίνκα, Μάνκο
Κάπακ ο Β΄ (1533- 1537).

18. ΙΝΚΑΣ(4)
 Το πρόσωπο του βασιλιά το θεωρούσαν ιερό, αφού με την
ονομασία Ίνκα ονόμαζαν τον θρησκευτικό τους αρχηγό όπως
είπαμε τον ήλιο.
 Ο Ίνκα εθεωρείτο γιος του Ήλιου και ήταν υποχρεωμένος να
παντρευτεί τη μεγαλύτερη αδελφή (αν δεν είχε, τη μικρότερη) του
για να εξασφαλίσει την καθαρότητα του βασιλικού γένους.
 Κάτι τέτοιο και ήταν επιτρεπτό αλλά και επιβαλλόταν από τη
θρησκεία τους, που ήταν η λατρεία του Ήλιου.

19. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
 Η τοιχοποιία του χώρου
παραμένει ένα
εξαιρετικό παράδειγμα χρ
ήσης των φυσικών πρώτων
υλών.
 Τα κεντρικά κτίρια είναι
φτιαγμένα με ξερολιθιές.
 Οι Ίνκας ήταν γνώστες της
τεχνικής λάξευσης λίθων.

20. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ(2)
 Λάξευαν τους ογκόλιθους με τέτοιο
τρόπο ώστε να ταιριάξουν μεταξύ
τους σφιχτά, χωρίς να
χρησιμοποιούν κονίαμα. Η σύμπλεξη
και οι συμπιεστικές δυνάμεις είναι
αυτές που κρατούν ενωμένους
τους λίθους, εδώ και τόσους αιώνες.
Πολλές ενώσεις στην πόλη είναι
τόσο τέλειες που λέγεται ότι ούτε
καν ένα μικρό χορταράκι δεν μπορεί
να χωρέσει ανάμεσά τους.

21. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ(3)
 Πολλά επικουρικά κέντρα, ένα εκτεταμένο οδικό
σύστημα, αλλά κι ένα
σύστημα μονοπατιών,αρδευτικών καναλιών
και αναβαθμίδων μαρτυρούν την μακρόχρονη
ανθρώπινη χρήση.
 Οι εκτεταμένες αναβαθμίδες χρησιμοποιούνταν
για την γεωργία, ενώ
εξελιγμένα συστήματαδιοχέτευσης
χρησιμοποιούνταν για την άρδευση των
χωραφιών.
 Πολυάριθμα πέτρινα κλιμακοστάσια επέτρεπαν
την πρόσβαση στα διαφορετικά επίπεδα, σε όλη
την περιοχή.

22. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ(4)
 Πώς μετέφεραν τους τεράστιους
ογκόλιθους;
 Πώς τους λάξευαν χωρίς σιδερένια
εργαλεία;
 Πώς τους σήκωναν χωρίς να διαθέτουν
ανυψωτικούς μηχανισμούς;
 Πώς τους λείαιναν με τόση ακρίβεια, ώστε
να συνταιριάζουν τόσο τέλεια ο ένας πάνω
στον άλλο;

23. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ(5)
 Λίγα πολύ λίγα γνωρίζουμε για την κατεργασία της πέτρας.
 Μια τεχνική που χρησιμοποιείται ακόμα και τώρα, είναι αυτή
με τις ξύλινες σφήνες που μπήγονται στις ρωγμές της πέτρας
και έπειτα βρέχονται,φουσκώνουν και σπάζουν ακόμα και τους
μεγαλύτερους ογκόλιθους.
 Για την μετάφορα τον ογκόλιθων γνωρίζουμε ακόμα λιγότερα.
 Το μόνο σίγουρο είναι πώς οι ίνκας με τον λαμπρό πολιτισμό
τον 16ο αιώνα δεν είχαν ανακαλύψει τον τροχό.

24. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ(6)
 Οι στέγες των σπιτιών τους ήταν αχυρενιές,με μεγάλη
κλίση, και κυριαρχούσαν πάνω στα κτίσματα που
κάλυπταν σαν μεγάλοι σκούφοι. Τα άχυρα
τοποθετούνταν πάνω σε ένα σκελετό απο ξύλα που
δένονταν με σχοινιά, αφού οι Ίνκα δεν
χρησιμοποιούσαν καρφιά.
 Όπου δεν υπήρχαν πέτρες, οι άνθρωποι έφτιαχναν
πλίνθους και τισ έψηναν στον ήλιο.

25. ΜΝΗΜΕΙΑ
 Ανάμεσα στα πάμπολλα ερείπια που διηγούνται την ιστορία του Μάτσου
Πίτσου ξεχωρίζουν
 ο ναός του Ηλιου
 το ιερό-παρατηρητήριο Intihuatana
 Συγκρότημα κονδρόα

26. ΝΑΟΣ ΤΟΥ
ΗΛΙΟΥ
 Ήταν ένα θρησκευτικό
συγκρότημα κτισμάτων με
σκοπό τη διενέργεια
ιεροτελεστιών και
αστρονομικών μετρήσεων.

27. ΙΕΡΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ INTIHUATANA
 Σημαίνει << εκεί που ενώνει ο ήλιος>>
 Είναι ένας τεράστιος γρανιτένιος λίθος που χρησιμοποιούνταν για
αστρονομικές παρατηρήσεις.

28. ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ
ΚΟΝΔΡΟΑ
 Ανακαλύφθηκαν πολλά
κτίσματα με υγρά υπόγεια
και κόκαλα ζώων.
 Πιθανότατα εκεί
φυλάσσονταν τα ιερά ζώα
προς θυσία.

29.  «Τότε, από τη φρικαλέα πήχτρα της χαμένης σέλβας,
ανέβηκα τα σκαλιά της γης
ως εσένα, Mάτσου Πίτσου.
Τούτη ήταν η κατοικία, αυτός είναι ο τόπος,
Εδώ τα σπυριά του πλατιού καλαμποκιού υψώθηκαν
Και χαμήλωσε ξανά, σαν κόκκινο χαλάζι.
Εδώ το χρυσό μαλλί ξέφυγε απ’ τη βικούνια
Για να ντύσει τους έρωτες, τα λείψανα, τις μανάδες,
Τον βασιλιά, τις προσευχές, τους πολεμιστές».

30. ΠΗΓΕΣ
https://el.wikipedia.org/wiki/
περιοδικό National Geographic Ελλάδας, τεύχος Νοεμβρίου 1999, Ορόσημα:
Μάτσου Πίτσου
Βιβλίο «Τα μεγάλα μνημεία του κόσμου» Περού ΄Μάτσου πίτσου΄
http://www.protothema.gr/technology/article/532968/periigitheite-sto-
eduposiako-matsou-pitsou-me-to-street-view/
Εγκυκλοπαίδεια National Geographic Τόμος 15
https://www.youtube.com/watch?v=zs0j-sqNUoU

31. ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ