2. Ο ΧΡΙΣΤΌΦΟΡΟΣ
ΚΟΛΌΜΒΟΣ
Ηταν Ιταλός θαλασσοπόρος και χαρτογράφος που
έγινε διάσημος επειδή ανακάλυψε
την Αμερική το 1492. Γεννήθηκε στο Γένοβα, αλλά
μερικοί ισχυρίζονται ότι κατάγεται είτε από την
Ισπανια, είτε από τη Γαλλια, είτε από
την Πορτογαλία. Ο Χριστόφορος Κολόμβος
γεννήθηκε ανάμεσα στις 25 Αυγούστου και στις 31
Οκτωβρίου 1451 και πέθανε στις 20 Μαΐου
1506 ,καταφέρνοντας μόλις στα 42 του χρόνια να
ανακαλύψει τον τότε άγνωστο κόσμο.
3. ΠΡΏΤΟ ΤΑΞΊΔΙ
◦ Με τη βοήθεια έμπειρων καπετάνιων του
Πάλος, ο Κολόμβος ναυτολόγησε από τους
έμπειρους αλλά φοβισμένους, μπροστά στην
προοπτική της διάσχισης του Ατλαντικού,
ναυτικούς του λιμανιού του Πάλος και στις 3
Αυγούστου 1492 αναχώρησε με τον στολίσκο του
από εκεί για τα Κανάρια Νησιά, κτήση τότε και
τώρα της Ισπανίας.
4. Από τα Κανάρια, δίνοντας βάση σε έναν χάρτη του
Τοσκανέλι, πίστευε ότι θα μπορούσε πιο εύκολα -και
χρησιμοποιώντας τους εκεί ανέμους πιο γρήγορα- να
προσεγγίσει στην Ιαπωνία για την οποία είχε μιλήσει ο
Μάρκο Πόλο αλλά η ύπαρξη της αμφισβητούταν στην
Ευρώπη. Από κει και πέρα ήξερε ότι η ηπειρωτική Ασία δεν
θα ήταν μακριά.
5. Χρειάστηκε μόλις 36 μέρες για αυτό
και στις 12 Οκτωβρίου 1492 έφτασε
σε ένα νησί του συμπλέγματος
των Μπαχάμων βορειοανατολικά της
Καραϊβικής. Συναντώντας τους
ντόπιους Ιθαγενείς, δεν ξαφνιάστηκε
αλλά πίστεψε ότι βρισκόταν στην
περιφέρεια της κυρίως Ασίας.
Θεωρώντας μάλλον ότι είχε άθελα
του προσπεράσει την Ιαπωνία,
πίστεψε ότι τώρα ήταν πιο κοντά
στις Ινδίες, καθώς οι άνθρωποι που
αντίκρισε ήταν σκουρόχρωμοι.
6. Στο ταξίδι αυτό ανακάλυψε επίσης την Κούβα, της
οποίας εξερεύνησε ένα μέρος και την οποία
θεωρούσε, για το υπόλοιπο της ζωής του, χερσόνησο
της ηπειρωτικής Ασίας. Τέλος έφτασε και στη νήσο
που ο ίδιος βάφτισε Ισπανιόλα, γιατί του θύμιζε το
περίγραμμα της Ισπανίας και όπου σήμερα
βρίσκονται η Δημοκρατία της Αϊτής και η Δομινικανή
Δημοκρατία. Θέλοντας να κάνει γνωστή την
ανακάλυψη του στην Ευρώπη και να εξασφαλίσει
περισσότερα μέσα για την εκμετάλλευση των νησιών
αυτών πριν συνεχίσει για να συναντήσει, όπως ήλπιζε,
τις κυρίως Ινδίες και τον αυτοκράτορα της Κίνας
εγκατέστησε ένα οχυρό στην Ισπανιόλα και επέστρεψε
στο Πάλος τον Μάρτιο του 1493.
7. Ο Κολόμβος αναχώρησε για το δεύτερο ταξίδι το φθινόπωρο του 1493. Έπλευσε
νοτιοδυτικότερα ίσως γιατί ήλπιζε να φτάσει αυτή τη φορά στην Ιαπωνία αλλά τελικά
ανακάλυψε τις Αντίλλες νήσους. Στην πορεία εντόπισε το σημερινό Πουέρτο
Ρίκο και ξαναβρέθηκε στην Ισπανιόλα.Αποφάσισε να εγκαταστήσει μια μόνιμη βάση
στην Ισπανιόλα που φαινόταν να βρίσκεται έξω από την κυριαρχία ή την υποτέλεια
κάποιου ισχυρού Ασιάτη ηγεμόνα, πριν απόχωρίσει από εκεί.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΑΞΙΔΙ
8. Το 1494 συνέχισε για λίγο τις
θαλάσσιες "έρευνες" και
ανακάλυψε την Τζαμάικα ενώ
εξερεύνησε τη νότια ακτή της
Κούβας. Ωστόσο αποφάσισε να
επιστρέψει στην Ισαβέλα πριν
φτάσει στο δυτικότερο άκρο της
Κούβας και διαπιστώσει ότι είναι
νησί. Ανησυχούσε έντονα για τις
εξελίξεις στην αποικία. Εξάλλου
τα προσωπικά του συμφέροντα
εξαρτώταν και από την εικόνα
που θα παρουσίαζε ως διοικητής,
μια ευθύνη που ο ίδιος είχε
ζητήσει να φέρει.
9. Ο Κολόμβος μην λαμβάνοντας
αρκετά εφόδια και ανησυχώντας για
την εικόνα του, επέστρεψε στην
Ισπανία το 1496 αφήνοντας
πληρεξούσιο τον αδερφό του.
Πέτυχε να μεταστρέψει το εναντίον
του κλίμα και ζητούσε επίμονα μια
τρίτη αποστολή για να ολοκληρώσει
το έργο του. Άγνωστο πραγματικά
γιατί, οι βασιλείς πάλι όπως ως το
1492 καθυστέρησαν στην αρχή να τον
ικανοποιήσουν. Πέρασε δυο χρόνια
στην Ισπανία ενώ όσο μπορούσε
ενημερωνόταν με επιστολές για τα
όσα συνέβαιναν στην αποικία.
10. Το 1498 θα έπαιρνε εντολή για ένα
νέο ταξίδι αλλά από κει και πέρα,
άγνωστο γιατί, τα ίχνη του
εξαφανίζονται. Ο Κολόμβος
ενημερωνόταν μέσω γνωστών του
εμπόρων για τα τεκταινόμενα αυτά
και δείχνοντας στους βασιλείς ότι
και άλλες Δυνάμεις έμπαιναν στον
ανταγωνισμό, τους έπεισε για ένα
τρίτο ταξίδι. Τέλος κατάφερε να
ξανά οργανώσει τον στολο του ετσί
ώστε να ξεκινήσει όσο πιο δυνατόν
γρηγορότερα το νέο του ταξίδι.
11. ΤΡΊΤΟ ΤΑΞΙΔΙ
Ξεκίνησε πάλι με έναν στολίσκο
το καλοκαίρι του 1498 μετά από
δυο άσκοπα χρόνια στην
Ευρώπη. Έπλευσε πάλι
νοτιοδυτικότερα αλλά έφτασε
στη Νότια Αμερική, στις ακτές
της σημερινής Βενεζουέλας.
Βλέποντας τις εκβολές ενός
πολύ μεγάλου ποταμού,
του Ορινόκου, κατάλαβε ότι
βρισκόταν μπροστά σε μια
ήπειρο, μια άγνωστη ήπειρο.
12. ◦ Δεν πτοήθηκε καθόλου από την απρόσμενη ανακάλυψη. Μια άγνωστη ήπειρος είχε βρεθεί νοτιοανατολικά της
"Ασίας" αλλά η τελευταία αναμενόταν πάντα να είναι εκεί που επιθυμούσε ο ίδιος να είναι. Έτσι μετά ελάχιστη
εξερεύνηση έπλευσε στην Ισπανιόλα. Εκεί, αφού έγινε πια φανερό ότι η Ισαβέλα είχε κτιστεί σε κακή τοποθεσία,
εκτεθειμένη σε κυκλώνες και σε ανθυγιεινό περιβάλλον, άρχισε στη νότια ακτή η ανέγερση μιας νέας πόλης,
του Σάντο Ντομίνγκο.
13. ◦ Τα επόμενα 2 χρόνια δεν εξερεύνησε τίποτα αφού επιδόθηκε στη διοίκηση, στη διευθέτηση διαφορών, στους
πολέμους των ιθαγενών και στην καταστολή εξεγέρσεων Ισπανών ιπποτών που στα γράμματα τους προς την Αυλή
τον χαρακτήριζαν τύραννο και επιχειρούσαν από μόνοι τους να τον ανατρέψουν. Ο Κολόμβος και όσοι πιστοί,
κατάφεραν σε αυτούς τους "μίνι" ισπανικούς εμφυλίους να επικρατήσουν αλλά στην Αυλή είχε πέσει σε πλήρη
δυσμένεια. Έτσι στα τέλη του 1500 αντικαταστάθηκε και ανακλήθηκε με τον αδερφό του για να δώσουν εξηγήσεις.
Με τη βοήθεια του μεγάλου γιου του Ντιέγκο, ο οποίος τέθηκε από το 1493 στην υπηρεσία της Ισαβέλας αλλά
και στη δική του ρητορική προσπάθεια πέτυχε να απαλλαχθεί από τις κατηγορίες.
14. ◦ Οι μονάρχες όμως αρνούνταν να τον αποκαταστήσουν στη
διοίκηση των νησιών. Ο ναύαρχος ζήτησε απλά τότε να
συνεχίσει με την εξερεύνηση, απαλλαγμένος υποχρεωτικά
από τις πολιτικές ευθύνες και να οδηγήσει τη χώρα του εκεί
που είχε από την αρχή υποσχεθεί. Οι βασιλείς, παρότι είχαν
αρχίσει να λειτουργούν επιτέλους τα ορυχεία στην
Ισπανιόλα, προφασίστηκαν πάλι διάφορες αδυναμίες. Στο
μεταξύ Ισπανοί καπετάνιοι με άδεια των μοναρχών είχαν
εξερευνήσει τη βόρεια ακτή της Λατινικής
Αμερικής ανατολικά της σημερινής Κολομβίας. Οι
Πορτογάλοι, όμως, μάλλον "παράνομα" είχαν πλεύσει
στην ανατολική ακτογραμμή της
σημερινής Βραζιλίας φτάνοντας ως τον κόλπο Λα Πλάτα.
Λίγο αργότερα ο Σεμπάστιαν, γιος του Καμπότο ή Κάμποτ,
στην υπηρεσία αρχικά της Αγγλίας όπως ο πατέρας του,
εξερεύνησε την ανατολική ακτή των σημερινών ΗΠΑ.
15. Τέταρτο ταξίδι
◦ Τελικά το 1502 εξασφάλισε την εντολή και την υποστήριξη για ένα ακόμα ταξίδι. Όφειλε να "αφήσει" την Κίνα
και να πλεύσει δυτικά της Καραϊβικής μέχρι να συναντήσει την ινδική χερσόνησο στην ανατολική ακτή της οποίας
ακόμα δεν είχαν φτάσει οι Πορτογάλοι. Για το σκοπό αυτό του διατέθηκαν 4 σαπιοκάραβα, κάτι που τελικά
αποδείχθηκε μοιραίο για την αποστολή. Αφού διέσχισε τον Ατλαντικό, βρέθηκε στην Καραϊβική και εξερεύνησε
για λίγο την Τζαμάικα, χωρίς να φαντάζεται ότι εκεί που άρχιζε, θα τελείωνε άδοξα και η νέα περιπέτεια.
16. ◦ Στη συνέχεια παρέπλευσε πάλι τη νότια ακτή της
Κούβας αλλά και ξανά επέλεξε να μην
προσπαθήσει να την ερευνήσει συστηματικά.
Πριν φτάσει στο δυτικό της άκρο έπλευσε
νοτιοδυτικά και έφτασε στις ακτές της Κεντρικής
Αμερικής, στη σημερινή Ονδούρα. Είχε μπροστά
του μια ήπειρο αλλά δεν ήταν η ίδια η Ινδία.
Πιστεύοντας ότι ήταν μια μεγάλη χερσόνησος,
όπως αυτή της Ινδοκίνας, ακολούθησε την
ακτογραμμή νότια και εξερεύνησε συστηματικά
κάθε κόλπο και ορμίσκο σε αναζήτηση ενός
περάσματος προς τον Ινδικό Ωκεανό.
17. ◦ Τον Οκτώβριο του 1502 είχε φτάσει στον σημερινό Παναμά. Η ακτή στρεφόταν ανατολικά αλλά ο Κολόμβος
συνέχισε την εξερεύνηση. Τελικά διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε πέρασμα αλλά ότι η άγνωστη ήπειρος που είχε βρει
στα νότια το 1498, συνδεόταν με την "Ασία" και τη θεώρησε προέκταση αυτής.Ξέροντας ότι λόγω της
κατάστασης των πλοίων του δεν μπορούσε να επιχειρήσει και έναν περίπλου της γνωστής σε εμάς Λατινικής
Αμερικής και έτσι έχοντας αποτύχει ουσιαστικά, προσπάθησε να εξευμενίσει τους μονάρχες αναζητώντας νέα
πλούσια ορυχεία χρυσού στον Παναμά. Χωρίς να το ξέρει βρισκόταν σε ελάχιστη απόσταση από τον άγνωστο
Ειρηνικό Ωκεανό. Έμεινε στον Παναμά μέχρι την άνοιξη του 1503, ωσότου μια επίθεση των ιθαγενών, η
απειθαρχία πολλών μελών του πληρώματος και η ανάγκη να γίνει συντήρηση στα πλοία τον ανάγκασαν να αφήσει
για πάντα αυτή τη γη.
18. ◦ Έπλευσε βόρεια και ανακάλυψε τις νήσους Κέιμαν. Αφού τις εξερεύνησε για λίγο ψάχνοντας μάλλον χρυσό,
προχώρησε προς την Κούβα, ίσως για να αναζητήσει ένα πέρασμα προς την Κίνα. Δεν θα είχε την ευκαιρία. Οι
διαρροές στα σκάφη του τον ανάγκασαν να στραφεί στην Ισπανιόλα, το μόνο μέρος τότε στην περιοχή με λιμάνια
και ταρσανάδες. Αλλά στην πορεία τα πλοία δεν άντεξαν άλλο και για να αποφύγει ένα πιθανώς πολύνεκρο
ναυάγιο στο πέλαγος επέλεξε να εξωκείλει στην Τζαμάικα.Το νησί δεν είχε αποικιστεί ακόμα, τα ισπανικά πλοία
ούτε καν το προσέγγιζαν. Τον ίδιο καιρό, οι διάδοχοι του στην Ισπανιόλα είχαν προχωρήσει στην πλήρη υποταγή
των ντόπιων και στον εξανδραποδισμό τους.
19. ◦ Ο Κολόμβος έστειλε μερικούς άνδρες με μια βάρκα σε ένα επικίνδυνο ταξίδι. Οι άνθρωποι αυτοί έκαναν ένα
άθλο. Αφού ναυάγησαν στη δυτική ακτή της Αϊτής διέσχισαν με τα πόδια την άγνωστη και επικίνδυνη ενδοχώρα
μέχρι το Σάντο Ντομίνγκο. Βοήθεια τελικά έφτασε στον Κολόμβο και στους άνδρες του με καθυστέρηση ενός
ολόκληρου χρόνου, το 1504, καθώς οι "πολιτικοί" του αντίπαλοι κωλυσιεργούσαν απαράδεκτα. Μέσα σε εκείνο
τον χρόνο ο ναύαρχος αντιμετώπισε ανταρσίες από το μισό του πλήρωμα και εχθρικές διαθέσεις των ιθαγενών της
Τζαμάικα αλλά αντεπεξήλθε χωρίς αιματοχυσία.
20. ◦ Η άδοξη εξέλιξη του τελευταίου ταξιδιού δεν είχε τέλος καθώς είχε στερηθεί των εισοδημάτων του στην
Ισπανιόλα και έπρεπε να παρακαλέσει καπετάνιους για να δεχτούν να τον μεταφέρουν στην Ισπανία. Αυτό έγινε
στα τέλη της χρονιάς και ίσα που πρόλαβε την προστάτιδα του βασίλισσα Ισαβέλλα λίγο πριν αυτή πεθάνει. Ο
Φερδινάνδος, που έμενε μόνος κύριος της χώρας, αρνήθηκε να δει τον Κολόμβο παρά τις εκκλήσεις του
τελευταίου να του δώσει προφορική αναφορά και να απολογηθεί για την τελευταία αποστολή.