1. Γιδακηικό Σενάπιο: Απσαίοι Έλληνερ Ιζηοπιογπάθοι
Γημιοςπγόρ: Λακπξηλή Κύξθνπ ΠΔ02 (Φηιόινγνο)
Σσολείο: 3o Γεληθό Λύθεην Καιακαξηάο
Τάξη: Α΄ Γεληθνύ Λπθείνπ
Γεςηέπα 18/11/2013
Ταςηόηηηα
1.Τίηλορ: Γεθαεμάρξνλνη γνεηεύνληαη κε ηελ Αξραία Διιεληθή Γιώζζα!
2. Απαιηούμενορ σπόνορ: 3 δηδαθηηθέο ώξεο
3.Δμπλεκόμενερ γνωζηικέρ πεπιοσέρ: Απσαίοι Έλληνερ Ιζηοπιογπάθοι
Ξενοθώνηορ Δλληνικά
Βιβλίο 2. Κεθάλαιο:2. § 20-23
Δνόηηηα: 1. § 20-21 Ζ απόθαζε ηεο Σπάξηεο θαη
2. § 22-23 Ζ παξάδνζε ησλ Αζελώλ
Νέα Διιεληθή Γιώζζα, Ηζηνξία, Γεσγξαθία.
4.Λογιζμικό – ζςνδςαζμόρ λογιζμικών
Θα αμηνπνηεζεί: 1) ην εθπαηδεπηηθό αλνηθηό δηεξεπλεηηθό πεξηβάιινλ «Πύιε
γηα ηελ ειιεληθή γιώζζα».
2) Τα ινγηζκηθά γεληθήο ρξήζεο: α) Γηαδίθηπν: γηα ηελ αμηνπνίεζε ησλ
βηβιίσλ ηνπ καζεηή από ην ςεθηαθό ζρνιείν θαη γηα ηελ αλαδήηεζε
πιεξνθνξηώλ γηα ηα «Μαθξά Τείρε».
3) Πξνγξάκκαηα επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ γηα ηελ ζπγγξαθή ηεο εξγαζίαο
ησλ καζεηώλ.
5 Σηόσοι: Γνωζηικοί.
Να πξνβιεκαηηζηνύλ νη καζεηέο αλαθνξηθά κε ηε ζρέζε πνιέκνπ θαη
δηπισκαηίαο θαη ηνπ ξόινπ ησλ (πνιηηηθώλ) πξνζώπσλ ζηελ ηζηνξηθή
εμέιημε.(Γλώζεηο γηα ηνλ θόζκν, αμίεο θαη ζηάζεηο).
Να αθεγνύληαη ηα ηζηνξηθά γεγνλόηα κε βάζε: ηνπο ρξνληθνύο
πξνζδηνξηζκνύο, ηα ξήκαηα, ηα ππνθείκελα.

2. Να αληηιακβάλνληαη ην ζεκαζηνινγηθό εύξνο ησλ ιεθηηθώλ ξεκάησλ
ζηελ Αξραία Διιεληθή θαη Νέα Διιεληθή Γιώζζα θαη λα θαηαλννύλ ηελ
πνιπζεκία ηνπο ζπγρξνληθά θαη δηαρξνληθά.
Να δηαπηζηώζνπλ όηη νη ζπληαθηηθνί θαλόλεο ηεο Αξραίαο Διιεληθήο δελ
είλαη απζαίξεηνη αιιά ζπλάγνληαη επαγσγηθά από παξαηεξήζεηο ζηα
ίδηα ηα αξραηνειιεληθά θείκελα.
Να είλαη ηθαλνί νη καζεηέο αμηνπνηώληαο αξραηνειιεληθά θείκελα θαζώο
θαη ηηο κεηαθξάζεηο ηνπο λα ζπγθξίλνπλ, ζπζρεηίδνπλ, αλαιύνπλ,
αμηνινγνύλ θαη επαιεζεύνπλ ηα ζπληαθηηθά θαη γξακκαηηθά θαηλόκελα
θαζώο θαη λα δηαηππώλνπλ θξίζεηο θαη γεληθνύο θαλόλεο
ηεθκεξηώλνληάο ηνπο κε ζπγθεθξηκέλα παξαδείγκαηα ,δειαδή λα
νηθνδνκνύλ ηε γλώζε.
Τεσνογπαμμαηικοί.
Να αλαθαιύςνπλ νη καζεηέο ηηο δπλαηόηεηεο πνπ ηνπο πξνζθέξνπλ
αλνηρηά δηεξεπλεηηθά αξραηνγλσζηηθά πεξηβάιινληα, όπσο ε «Πύιε γηα
ηελ ειιεληθή γιώζζα».
Να αμηνπνηνύλ ζηε κειέηε ηνπο ειεθηξνληθά εξγαιεία, όπσο ηα ζώκαηα
θεηκέλσλ θαη ηνπο ζπκθξαζηηθνύο πίλαθεο ιέμεσλ, ειεθηξνληθά ιεμηθά,
δηαδίθηπν θ.ι.π. θαζώο θαη λα παξάγνπλ ζπλερή γξαπηό ιόγν ζε
πεξηβάιινλ Πξνγξακκάησλ Δπεμεξγαζίαο Κεηκέλνπ.
Παιδαγωγικοί.
Να κάζνπλ νη καζεηέο λα εξεπλνύλ, λα ζπλεξγάδνληαη, λα ζπδεηνύλ, λα
αιιειεπηδξνύλ, λα απνθαζίδνπλ κεηά από δηάινγν, λα ζπκπεξαίλνπλ,
λα δηαηππώλνπλ γεληθνύο θαλόλεο ηεθκεξηώλνληάο ηνπο επηζηεκνληθά
θαη λα επηρεηξεκαηνινγνύλ αλαηξέρνληαο ζε θείκελα αδηακθηζβήηεηνπ
θύξνπο.
6. Γιδακηική και παιδαγωγική πποζέγγιζη (Πεπιγπαθή)
Ζ ηάμε απνηειείηαη από 20 καζεηέο. Από πιεπξάο επίδνζεο είλαη κηα
παξαδνζηαθή ηάμε κε θαλνληθή δηαζπνξά (θακπύιε Gauss).
Ζ δηδαθηηθή κέζνδνο πνπ ρξεζηκνπνηείηαη είλαη ε επαγωγική: νη καζεηέο
ζα νδεγεζνύλ από ην παξαδεηγκαηηθό πιηθό, πνπ ζα εληνπίζνπλ νη ίδηνη,
ζηε δηαηύπσζε γεληθώλ θαλόλσλ γηα ηνλ ηξόπν εθθνξάο ησλ ρξνληθώλ
πξνζδηνξηζκώλ, ηηο ζεκαζίεο ησλ ιεθηηθώλ ξεκάησλ, ζα αλαθαιύςνπλ
παξάγσγεο ιέμεηο γηα ηα ίδηα ξήκαηα θαη ζα κάζνπλ λα επηρεηξεκαηνινγνύλ

3. κε αλαθνξέο ζε αξραηνειιεληθά θείκελα κε αληηθξνπόκελεο απόςεηο
(Αγώλαο Λόγσλ).
Ο εθπαηδεπηηθόο ελεκεξώλεη ηα παηδηά γηα ηνλ ηξόπν παξαγσγήο ηεο λέαο
γλώζεο από ηνπο ίδηνπο. Καζνδεγεί θαη ππνβνεζά ηνπο καζεηέο ζηε
δεκηνπξγία ησλ νκάδσλ ηνπο. Αλαζέηεη ζηνπο καζεηέο ηελ εξγαζία ηεο
θάζε νκάδαο. Παξαθνινπζεί ηα βήκαηά ηνπο ζηε ρξήζε ησλ λέσλ
δνζκέλσλ ινγηζκηθώλ (λένο γξακκαηηζκόο) θαη επηιύεη ηπρόλ πξνβιήκαηα
ή δπζθνιίεο ηνπο. Δλζαξξύλεη θαη εκςπρώλεη όινπο ηνπο καζεηέο
Σπλεξγάδεηαη καδί ηνπο, όπνπ εθείλνη ην θξίλνπλ απαξαίηεην (θζίλνπζα
ππνβνήζεζε). Σπληνλίδεη ηηο νκάδεο γηα ηελ ηειηθή παξνπζίαζε ησλ
εξγαζηώλ ηνπο θαη ην ζρνιηαζκό ηνπο. (J. Bruner αλαθαιππηηθή κάζεζε·
J.Piaget επνηθνδνκεηηζκόο, δηεξεπλεηηθή κάζεζε, δηεπηζηεκνληθόηεηα,
δηαζεκαηηθόηεηα· Vygotsky θνηλσληθνπνιηηηζκηθή κάζεζε, αιιειεπίδξαζε
κε ην πεξηβάιινλ, νκαδνζπλεξγαηηθή).
Η ππώηη ώπα ζα δηαηεζεί από ηνλ δηδάζθνληα γηα εηζαγσγή ζηελ ελόηεηα,
ηελ αλάζεζε ησλ εξγαζηώλ ζηηο νκάδεο θαζώο θαη γηα λα δνζνύλ
θαηεπζπληήξηεο γξακκέο γηα ηνλ ηξόπν ρξήζεο θαη αμηνπνίεζεο ησλ
ινγηζκηθώλ.
Η δεύηεπη ώπα ζα αλαισζεί γηα έξεπλα ζην ινγηζκηθό «Πύιε γηα ηελ
ειιεληθή γιώζζα» θαη ζην δηαδίθηπν, αμηνπνίεζε ηεο βάζεο δεδνκέλσλ θαη
ηε γξαθή ησλ εξγαζηώλ ηνπο.
Η ηπίηη ώπα ζα αμηνπνηεζεί γηα ηελ παξνπζίαζε ησλ εξγαζηώλ ησλ
νκάδσλ ζηελ νινκέιεηα, ην ζρνιηαζκό ηνπο θαη ηε δηαηύπσζε
ζπκπεξαζκάησλ.
7. Οπγάνωζη ηάξηρ:
Ο δηδάζθσλ ρσξίδεη ηελ ηάμε ζε 5 νκάδεο, θάζε κία απνηεινύκελε από
ηέζζεξηο καζεηέο. Κάζε νκάδα ζα έρεη 2 ππνινγηζηέο. Εεηά από ηνπο
καζεηέο λα νξίζνπλ, ζε θαζέλα από ηα κέιε ηεο, ηνπο εμήο ξόινπο:
έλαλ/κία ρεηξηζηή ηνπ ππνινγηζηή,
έλαλ/κία ζπληνληζηή ηεο νκάδαο,
έλαλ/κία γξακκαηέα θαη ρεηξηζηή ηνπ ππνινγηζηή θαη
έλαλ/κία παξνπζηαζηή (απηνξξύζκηζε ηεο νκάδαο)
8. Απαιηούμενη ςλικοηεσνική ςποδομή:
Γηα ηελ δηδαζθαιία ηνπ καζήκαηνο κε ηνλ πξναλαθεξόκελν ηξόπν είλαη
απαξαίηεην, ζηηο 2 πξώηεο ώξεο, ην εξγαζηήξην ηεο πιεξνθνξηθήο κε 10

4. ππνινγηζηέο γηα ηνπο καζεηέο θαη ηνλ θεληξηθό ππνινγηζηή γηα ηνλ
θαζεγεηή. Δπίζεο νη καζεηέο ζα ρξεηαζηνύλ κνιύβη, ραξηί θαη ηα αληίζηνηρα
ζρνιηθά εγρεηξίδηα. Ζ ηξίηε ώξα κπνξεί λα γίλεη ζηελ παξαδνζηαθή
αίζνπζα δηδαζθαιίαο κε ηελ ππνβνήζεζε ελόο θνξεηνύ ππνινγηζηή, ελόο
βηληενπξνβνιέα θαη ηηο πξνζσπηθέο κνλάδεο απνζήθεπζεο ςεθηαθνύ
πιηθνύ ησλ καζεηώλ (flash memory).
9. Φύλλα επγαζίαρ: Πέληε
Οδηγίερ για ηιρ ηπειρ ππώηερ ομάδερ:
Πιεθηξνινγήζηε ζηε κεραλή αλαδήηεζεο ηε δηεύζπλζε www.greeklanguage.gr θαη αλνίμηε ην ινγηζκηθό «Πύιε γηα ηελ ειιεληθή γιώζζα».
Δπωηήζειρ πος αναηίθενηαι ζε κάθε ομάδα:
1ο Φύλλο επγαζίαρ
1η Ομάδα. Να εληνπίζεηε ζην ζπγθεθξηκέλν θείκελν ηνπ Ξελνθώληα ηνπο
πξνζδηνξηζκνύο ηνπ ρξόλνπ.
Σηε ζπλέρεηα πεγαίλεηε ζηελ εθπαηδεπηηθή πύιε θαη ζην κελνύ Αξραία
Διιεληθή αλνίγεηε ηα Δξγαιεία, αθνινύζσο ηηο Αξρέο Σύληαμεο θαη
επηιέγεηε ην Σπζρεηηθό πίλαθα. Δκθαλίδεηαη ζηελ νζόλε ζαο ν πίλαθαο κε
ηνπο ηξόπνπο εθθνξάο ηνπ ρξόλνπ. Γεμηά από θάζε ρξνληθό πξνζδηνξηζκό
ππάξρεη θάπνηα παξαπνκπή §. Παηώληαο ην πνληίθη ζαο εθεί κεηαθέξεζηε
ζε ζώκαηα θεηκέλσλ κε ζπγθεθξηκέλνπο ρξνληθνύο πξνζδηνξηζκνύο. Σηα
αξηζηεξά απηώλ ησλ θεηκέλσλ αλαγξάθεηαη ν ζπγγξαθέαο.
Δπηιέμηε 2 παξαδείγκαηα γηα θάζε ρξνληθό πξνζδηνξηζκό. Σηα θείκελα
είλαη ρξσκαηηζκέλν ην θάζε παξάδεηγκα. Πεγαίλνληαο πάλσ δεμηά ζηε
ζειίδα βξίζθεηε ηε κεηάθξαζή ηνπ.
Να γξάςεηε ζην Πξόγξακκα επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ (εηζάγνληαο πίλαθα)
ηα παξαδείγκαηα από ην πξσηόηππν, ηηο κεηαθξάζεηο ηνπο θαζώο θαη ην
είδνο ηνπ ρξνληθνύ πξνζδηνξηζκνύ.
Σην ηέινο ηεο έξεπλάο ζαο επηβεβαηώζηε ηα ζπκπεξάζκαηά ζαο
αλαηξέρνληαο ζην ζρνιηθό εγρεηξίδην, ην Σπληαθηηθό ηεο Αξραίαο
Διιεληθήο, ζειίδα 122.
Θα παξνπζηάζεηε ηελ εξγαζία ζαο ζηελ ηάμε δηδάζθνληαο ηνπο
ζπκκαζεηέο ζαο όινπο ηνπο επηξξεκαηηθνύο πξνζδηνξηζκνύο ηνπ ρξόλνπ.

5. 2ο Φύλλο επγαζίαρ
2η Ομάδα. Να βξείηε, αμηνπνηώληαο ηελ «Πύιε γηα ηελ ειιεληθή γιώζζα»,
ηηο ζεκαζίεο ησλ παξαθάησ ξεκάησλ:
θημί, απαγγέλλω, πποηγοπώ, λέγω. Να εληνπίζεηε ζην ζπγθεθξηκέλν
θείκελν ηνπ Ξελνθώληα ηνπο ηύπνπο ησλ παξαπάλσ ξεκάησλ.
Σηε ζπλέρεηα πεγαίλεηε ζηελ εθπαηδεπηηθή πύιε θαη ζην κελνύ Αξραία
Διιεληθή αλνίγεηε ηα Δξγαιεία, αθνινύζσο ηα Σώκαηα θεηκέλσλ θαη
επηιέγεηε ην Σπκθξαζηηθό Πίλαθα Λέμεσλ ηνπ Αλζνινγίνπ Αηηηθήο
Πεδνγξαθίαο.
Γεμηά ηεο Αλαδήηεζεο πιεθηξνινγείηε ην ξήκα θαη κεηά παηάηε Βξεο.
Κάησ αξηζηεξά ηεο νζόλεο ζαο πεγαίλεηε ζηελ εκθάληζε ιήκκαηνο.
Παηώληαο ην πνληίθη ζαο εθεί, κεηαθέξεζηε ζε ζώκαηα θεηκέλσλ κε
αλαθνξέο ζην ζπγθεθξηκέλν ξήκα. Σηα αξηζηεξά απηώλ ησλ θεηκέλσλ
αλαγξάθεηαη ν ζπγγξαθέαο.
Δπηιέμηε 2 παξαδείγκαηα γηα θάζε ξήκα. Σηα θείκελα είλαη ρξσκαηηζκέλν
ην θάζε παξάδεηγκα. Πεγαίλνληαο πάλσ δεμηά ζηε ζειίδα βξίζθεηε ηε
κεηάθξαζή ηνπ.
Να γξάςεηε ζην Πξόγξακκα επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ (εηζάγνληαο πίλαθα)
ηα παξαδείγκαηα από ην πξσηόηππν, θαη ηηο κεηαθξάζεηο ηνπο.
Θα παξνπζηάζεηε ηελ εξγαζία ζαο ζηελ ηάμε ζπγθξίλνληαο ηηο απνδόζεηο
ησλ ιεθηηθώλ ξεκάησλ ζηηο Νενειιεληθέο κεηαθξάζεηο, γηα λα δηαθξηζνύλ
ζεκαζίεο θαη απνρξώζεηο ησλ όξσλ κέζα ζηα ζπκθξαδόκελά ηνπο.
3ο Φύλλο επγαζίαρ
3η Ομάδα. Να βξείηε, αμηνπνηώληαο ηελ «Πύιε γηα ηελ ειιεληθή γιώζζα»,
παξάγσγα ησλ παξαθάησ ξεκάησλ:
θημί, απαγγέλλω, πποηγοπώ, λέγω. Να εληνπίζεηε ζην ζπγθεθξηκέλν
θείκελν ηνπ Ξελνθώληα ηνπο ηύπνπο ησλ παξαπάλσ ξεκάησλ.
Σηε ζπλέρεηα πεγαίλεηε ζηελ εθπαηδεπηηθή πύιε θαη ζην κελνύ Νέα
Διιεληθή αλνίγεηε ηα Δξγαιεία, αθνινύζσο ηα Ζιεθηξνληθά Λεμηθά θαη
επηιέγεηε ην Λεμηθό ηεο Κνηλήο Νενειιεληθήο Τξηαληαθπιιίδε.
Γεμηά ηεο Αλαδήηεζεο παηάηε shift5 (%), γξάθεηε ην ζέκα ηνπ ξήκαηνο
(π.ρ. ιεγ) κεηά πάιη shift5 (%) θαη κεηά παηάηε Βξεο.

6. Δπηιέμηε 5 ιέμεηο παξάγσγεο ηεο αξρηθήο (ζπλαθνύο ζεκαζίαο) γηα θάζε
ξήκα θαη ζπιιέμηε ηηο ζην θαιάζη ζαο πάλσ δεμηά, παηώληαο ην εηθνλίδην
(θαιάζη) αξηζηεξά από θάζε ιέμε.
Σην ηέινο ηεο έξεπλάο ζαο, ζην θαιάζη ζαο πάλσ δεμηά, παηήζηε ηε ιέμε
πξνβνιή. Να αληηγξάςεηε ζην Πξόγξακκα επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ ηηο
παξάγσγεο ιέμεηο ηεο ζπιινγήο ζαο κε ηηο ζεκαζίεο ηνπο.
Θα παξνπζηάζεηε ηελ εξγαζία ζαο ζηελ ηάμε δείρλνληαο ζηνπο
ζπκκαζεηέο ζαο νξηζκέλεο παξάγσγεο ιέμεηο ησλ ιεθηηθώλ ξεκάησλ κε ηηο
ζεκαζίεο ηνπο.
4ο Φύλλο επγαζίαρ
4η Ομάδα. Να αλαγλώζεηε ηα παξάιιεια θείκελα ηνπ Πινπηάξρνπ θαη ηνπ
Θνπθπδίδε (από ην ζρνιηθό εγρεηξίδην Αξραίνη Έιιελεο Ηζηνξηνγξάθνη,
ζειίδα 74, 78-79) θαη λα εξεπλήζεηε ζην δηαδίθηπν (wikipedia), κε ζηόρν ηε
ζπιινγή ζηνηρείσλ γηα ηε ζύλζεζε ελόο άξζξνπ κε ηίηιν:
«Υπέπ ηηρ καηεδάθιζηρ ηων Μακπών Τεισών».
Τν άξζξν ζαο, ζην νπνίν ζα έρεηε ζπκπεξηιάβεη θαη θσηνγξαθία ησλ
Μαθξώλ Τεηρώλ γηα λα θαηαδεηρζεί ελαξγέζηεξα ν θύξηνο ζηόρνο ηνπο λα
πξνζηαηεπζεί, δειαδή, ε επηθνηλσλία ηεο Αζήλαο κε ην ιηκάλη ηεο, ζα
παξνπζηαζηεί ζηελ ηάμε κε ζηόρν λα πείζεη ηνπο ζπκκαζεηέο ζαο λα
αζπαζηνύλ ηελ άπνςή ζαο.
5ο Φύλλο επγαζίαρ
5η Ομάδα. Να αλαγλώζεηε ηα παξάιιεια θείκελα ηνπ Πινπηάξρνπ θαη ηνπ
Θνπθπδίδε (από ην ζρνιηθό εγρεηξίδην Αξραίνη Έιιελεο Ηζηνξηνγξάθνη,
ζειίδα 74, 78-79) θαη λα εξεπλήζεηε ζην δηαδίθηπν (wikipedia), κε ζηόρν ηε
ζπιινγή ζηνηρείσλ γηα ηε ζύλζεζε ελόο άξζξνπ κε ηίηιν:
«Καηά ηηρ καηεδάθιζηρ ηων Μακπών Τεισών».
Τν άξζξν ζαο, ζην νπνίν ζα έρεηε ζπκπεξηιάβεη θαη θσηνγξαθία ησλ
Μαθξώλ Τεηρώλ γηα λα θαηαδεηρζεί ελαξγέζηεξα ν θύξηνο ζηόρνο ηνπο, λα
πξνζηαηεπζεί ε επηθνηλσλία ηεο Αζήλαο κε ην ιηκάλη ηεο, ζα παξνπζηαζηεί
ζηελ ηάμε κε ζηόρν λα πείζεη ηνπο ζπκκαζεηέο ζαο λα αζπαζηνύλ ηελ
δηθή ζαο άπνςε.

7. 10. Ππόζθεηερ πληποθοπίερ.
Ζ παξνπζίαζε ησλ εξγαζηώλ ηεο 4εο θαη 5εο νκάδαο κπνξεί λα γίλεη θαη ζε
πξνζρεδηαζκέλν πξνθνξηθό ιόγν (παηγλίδη ξόισλ) θαη ε νινκέιεηα λα
απνθαζίζεη πνηα άπνςε ππεξςεθίδεη (ππνζηήξημε ηεο δηαδηθαζίαο
θνηλσληνγλσζηηθήο ζύγθξνπζεο, θαηά ηελ νπνία ηα ίδηα ηα γεγνλόηα ή ηα
επηρεηξήκαηα άιισλ καζεηώλ αλαηξέπνπλ ηηο ελδερόκελεο ιαλζαζκέλεο
αληηιήςεηο ηνπ καζεηή.)