Σημειώσεις για το μάθημα ιστορίας της Α' Γυμνασίου

1. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΑΠΟ
ΤΟ 1100 ΕΩΣ ΤΟ 800 π.Χ.
ΟI ΜΕΤΑΒΑΤIΚΟI
ΧΡΟΝΟΙ

2. Οι Μεταβατικοί Χρόνοι

Από το 1100 μέχρι το 950 π.Χ. η Ελλάδα βρίσκεται σε
κρίση:
I. Ο πληθυσμός μειώνεται
II. Η οικονομία επανέρχεται σε πρωτογενή σχήματα
(περιορίζεται στη γεωργία και το εμπόριο και αποκτά
οικιακή μορφή)
III. Η κεντρική εξουσία εξασθενεί
IV. Η οργάνωση στηρίζεται περισσότερο στην οικογένεια,
στο χωριό, στην ομάδα (όχι στο “κράτος”)
 Από τα μέσα του 10ου αι. παρατηρείται μια τεχνολογική,
δημογραφική και πνευματική Αναγέννηση

3. Μετακινήσεις των ελληνικών
φύλων
•
Γενικά παρατηρήθηκε μια μετακίνηση από
βόρεια προς τα νότια:

4. Δωριείς
Θεσσαλοί
Βοιωτοί
Αιολείς
Ίωνες

5. Φυλετικές κοινότητες

Οι νέες κοινότητες ήταν φυλετικές

Το κράτος που δημιουργείται από τη
συνένωση πολλών κοινοτήτων είναι φυλετικό

Αρχηγός είναι ο βασιλιάς, που εκλέγεται από
τη συνέλευση του λαού

Αργότερα το αξίωμα γίνεται κληρονομικό

Κυριότερο αξίωμα του βασιλιά είναι η
αρχιστρατηγία γι' αυτό βασιλιάς εκλέγεται ο
ικανότερος πολεμιστής

6. Ο πρώτος ελληνικός αποικισμός

Η ανώμαλη κατάσταση που επικράτησε μετά τις
μετακινήσεις του 12ου αι.

Η στενότητα του χώρου

Ο οικονομικός μαρασμός

Η ανασφάλεια
Αίτια:
Όλα αυτά υποχρέωσαν τους Έλληνες να
μετακινηθούν στα νησιά του Αιγαίου και στα
παράλια της Μ. Ασίας. Η μετανάστευση αυτή έγινε
το 10ο αι. κατά φυλετικές ομάδες και ονομάστηκε
Α` ελληνικός αποικισμός.

8. 
Αιολείς: Εγκαταστάθηκαν στη Λέσβο, την Τένεδο
και τις ακτές της Μικράς Ασίας από τη Σμύρνη
μέχρι την Τρωάδα. Αιολίδα

Ίωνες: Εγκαταστάθηκαν στη Χίο, τη Σάμο και το
κεντρικό τμήμα της Μ. Ασίας. Ιωνία

Δωριείς: Εγκαταστάθηκαν στη Ρόδο, την Κω και
τις νότιες ακτές της Μ. Ασίας όπου ίδρυσαν τη
δωρική εξάπολη.

Οι πρώτοι άποικοι ασχολήθηκαν με τη γεωργία.
Γρήγορα όμως ασχολήθηκαν με το εμπόριο, οι
πόλεις πλούτισαν και γνώρισαν πολιτισμική άνθηση

9. Ο κόσμος των ομηρικών επών

Οι ´Ελληνες του 10ου, 9ου και 8ου αι. ενδιαφέρονται
για το παρελθόν τους. Αυτά το παρελθόν είχαν στόχο
να ζωντανέψουν και τα ομηρικά έπη.

Πολιτική: η ομηρική βασιλεία δεν έχει καμιά σχέση με
τη μυκηναϊκή βασιλεία. Οι βασιλείς είναι πολλοί και
ανεξάρτητοι. Πρέπει να αποδεικνύουν τις ικανότητες
με κατορθώματα, επιδρομές και γιορτές.

Στην κοινωνία κυριαρχεί η ανισότητα και η διατήρηση
της εξουσίας δεν είναι ποτέ εξασφαλισμένη.

Όλα αυτά ανταποκρίνονται στις αναταράξεις που
ακολούθησαν την πτώση των μυκηναίων και ταιριάζουν
σε μια κλειστή γεωργοκτηνοτροφική κοινωνία που ζει
από τα προϊόντα της και τις ληστρικές επιδρομές.