1. ЛЕКЦ №5
ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ЖИГД
АЖИЛЛАГААГ ШИНЖЛЭХ НЬ
Хичээлийн код: ВА 316
Хичээлийн кредит: 3
Судлах анги: СМ-4

2. ТАВДУГААР БҮЛЭГ: ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ЖИГД АЖИЛЛАГААГ
ШИНЖЛЭХ НЬ
ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ЖИГД АЖИЛЛАГААГ ТОДОРХОЙЛОХ АРГУУД
Жигд ажиллагаа бол үйлдвэрлэлийн оновчтой зохион байгуулалтын чухал
нөхцөл юм. Энэ нь
тогтоосон норм, төлөвлөгөөний дагуу адил хугацааны үечлэлүүдэд
бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлт борлуулалт ямар хэмжээтэй байгааг харуулна.
Үйлдвэрлэлийн жигд ажиллагааг хангаснаар хүчин чадлыг бүрэн ашиглах,
Үйлдвэрлэлийн зардлыг хоргдуулах, хөдөлмөрийн бүтээмж дээшлүүлэн
бүтээгдэхүүний чанарыг тодорхой түвшинд алдахгүй барихад нөлөөлнө.
Жигд ажиллагааг тодорхойлох хэд хэдэн арга байдаг. Үүнд:
1. Төлөвлөгөө гүйцэтгэлийн мэдээг ашиглан энигийн коэффициентийн
аргаар тодорхойлох. Энэ
аргыг бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлт нь биет нэгжээр өгөгдсөн үед ашигладаг.
Кж=
qr – гүйцэтгэлээр үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн
qd- давуулан үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн
qтөл- төлөвлөгөөт бүтээгдэхүүн

3. Үйлдвэрлэлийн эхний 10 хоногийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлт
№
Ү зүү лэлт
Ө дрүү д
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Дү
н
1
Төлөвлөснөөр
үйлдвэрлэх
50
50
50
50
55
55
55
55
60 60
540
2
Жинхэнэ
үйлдвэрлэсэн
31
40
47
48
50
60
63
62
65 68
533
3
Давуулсан
5
8
6
5
32
4
Дутуу
үйлдвэрлэсэн
19
10
3
2
5
8
39

4. ДУНДАЖ КВАДРАТ ХЭЛБЭЛЗЭЛ, ВАРИАЦЫН КОЭФФИЦИЕНТИЙГ
ТООЦООЛОН ЖИГД АЖИЛЛАГАА ТОДОРОЙЛОХ
δ=
Xr – тухайн үзүүлэлтийн гүйцэтгэл
Xтөл – төлөвлөгөөт түвшин
n – үе хугацааны тоо
Үүний дараа төлөвлөгөөний дундаж түвшинг олно. Ẍтөл =
- төлөвлөгөөний дундаж түвшин
Төлөвлөгөө ба гүйцэтгэлийн квадрат дундаж түвшинг олсны дараа
вариацийн коэффициентийг тодорхойлно.
CV =
* 100 үүний дараа жигд ажиллагааны коэффициентийг
олохдоо:
Kж = 100- CV

5. ХҮНСНИЙ ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН 5-Р САРЫН БҮТЭЭГДЭХҮҮН ҮЙЛДВЭРЛЭЛТ
1000₮
№
Долоо хоног
Бү тээгдэхүү ний
ү йлдвэрлэлт
төлөвлөгө
ө
(Xr – Xтө л)
(Xr – Xтө л)2
гүйцэтгэл
1
1
320
305
-15
225
2
2
350
345
-5
25
3
3
350
352
2
4
4
4
360
358
-2
4
1. Х тө л = 345
2. CV = 2.8%
3. Кж = 97.2 %

6. 3. ТӨЛӨВЛӨГӨӨНИЙ БИЕЛЭЛТ ЖИГД АЖИЛЛАГААГ
ТОДОРХОЙЛОХ. ХУВИАР ИЛЭРХИЙЛЭГДСЭН НӨХЦӨЛД:
Ҡө =
Кж = 100- Ҡө
D-төлөвлөгөөний биелэлтийн хувь
N- үе хугацааны тоо
Ҡө – жигд ажиллагааны өөрчлөлтийн КВ дундаж хэлбэлзэл

7. Улир
ал
Эхний сар
(1.4.7.10)
Дунд сар
(2.5.8.11)
Сүү л сар
(3.6.9.12)
Дү н
төл
гүйц
төл
гүйц
Төл
гүйц
төл
гүйц
1
1400
1100
1426
1290
1454
1470
4280
3860
2
1430
1280
1436
1399
1444
1491
4310
4170
3
1420
1390
1425
1440
1430
1500
4275
4330
4
1400
1790
1529
1820
1456
1866
4385
5476
нийт
5650
5560
5816
5949
5784
6327
17250
17836
Дээрх хүснэгтээс харахад улирлын эхний саруудаас гурван сард нь
жилд ажиллагаа алдагдсанаас нийт дүнгээрээ тасарсан байна.
Харин сүүлийн бүх сард төлөвлөгөө давж биелэгдсэн байна.
Энэдээс үзэхэд тухайн улирал бүрийн сүүлийн сард өмнөх
тасалдлыг нөхөхийн тулд нилээд шахуу ажилласан нь харагдаж
байна.

8. Тө лө влө гөө Гү йцэтгэлий
т хувийн
н хувийн
жин
жин
№
Жигд
ажиллагааны
коэффициент
1
Улирлын эхний
сарууд
32.8
31.2
95.1
2
Дунд сарууд
33.7
33.3
98.8
3
Сүүлийн сарууд
33.5
35.5
100
Эхний болон дунд сарын жигд ажиллагаа алдагдсан байна. Учир нь
жилийн үйлдвэрлэлийн дунд эзлэх хувийн жин төлөвлөгөөт хувийн
жингээс доогуур байна.

9. ХҮНСНИЙ ҮЙЛДВЭРИЙН ТАЙЛАНТ ОНЫ ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН
ТӨЛӨВЛӨГӨӨНИЙ БИЕЛЭЛТ (УЛИРЛААР)
Улирал
Ү йлдвэрлэлий
(100- d)
(100-d)2
н
тө лө влө гөө ний
биелэлт
1-р улирал
97.2
-2.8
7.84
2-р улирал
93.5
-6.5
42.25
3-р улирал
100.8
0.8
0.65
4-р улирал
101.2
1.2
1.44
Нийт
52.17
Ҡө = 3.6%
Кж = 96.4%

10. ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ЖИГД АЖИЛЛАГАА АЛДАГДСАНААС
АЛДАГДСАН БОЛОМЖИЙГ ШИНЖЛЭХ НЬ
Үйлдвэрлэлийн жигд ажиллагааны коэффициентийг
тодорхойлохдоо нийт дүнд тухайн үеийн эзэлж буй төлөвлөгөөт
хувийн жин, гүйцэтгэлийн хувийн жингүүлдийг тооцоолон
тэдгээрийн харьцаагаар тодорхойлж болдог.
Кж =
* 100
энэ аргаар дараах мэдээллийг ашиглан жигд ажиллагааны
коэффициентийг тодорхойлж жигд ажиллагаа алдагдсанаас ямар
хэмжээний бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх боломж алдсаныг шинжэлж
үзье.

11. Бүтээгдэхүүний өртөг мян.төг
Сарууд
Тө лө влө гөө
Гү йцэтгэл
1
1400
1100
2
1426
1290
3
1454
1470
4
1430
1280
5
1436
1399
6
1444
1491
7
1420
1390
8
1425
1440
9
1430
1500
10
1400
1790
11
1529
1820
12
1456
1866
нийт
17250
17836