หน่วยการเรียนรู้ Active learning force and pressure เป็หน่วยการเรียนรู้ที่จัดทำขึ้นเพื่อส้งเสริมและพัฒนาผู้เรียนให้มีทักษะและความพร้อมทุกๆด้านทั้งด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

1. 1
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
หนวยการเรียนรู
เรื่อง แรงและความดัน
รายวิชาวิทยาศาสตร รหัสวิชา ว 15101
กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร ชั้นประถมศึกษาปที่ 5
โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ สังกัด สพป.ชัยภูมิ เขต 1
ภาคเรียนที่ 2/2559 เวลา 23 ชั่วโมง
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ตําแหนงครู คศ.1
1. ชื่อหนวยการเรียนรู เรื่อง แรงและความดัน
2. มาตรฐานการเรียนรู/ตัวชี้วัด
มาตรฐานการเรียนรู
มาตรฐาน ว 4.1 เขาใจธรรมชาติของแรงแมเหล็กไฟฟา แรงโนมถวง และแรงนิวเคลียร
มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู สื่อสารสิ่งที่เรียนรู และนําความรูไปใช
ประโยชนอยางถูกตองและมีคุณธรรม
ตัวชี้วัด
ว 4.1 ป.5/1 ทดลองและอธิบายการหาแรงลัพธของแรงสองแรงซึ่งอยูในแนวเดียวกัน
ที่กระทําตอวัตถุ
ว 4.1 ป.5/2 ทดลองและอธิบายความดันอากาศ
ว 4.1 ป.5/3 ทดลองและอธิบายความดันของของเหลว
ว 4.1 ป.5/4 ทดลองและอธิบายแรงพยุงของของเหลว การลอยตัวและการจมของวัตถุ
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
มาตรฐานการเรียนรู
มาตรฐาน ว 4.2 เขาใจลักษณะการเคลื่อนที่แบบตาง ๆ ของวัตถุในธรรมชาติ มีกระบวนการสืบ
เสาะหาความรูและจิตวิทยาศาสตร สื่อสารสิ่งที่เรียนรูและนําความรูไปใช
ประโยชน
ตัวชี้วัด
ว 4.2 ป.5/1 ทดลองและอธิบายแรงเสียดทานและนําความรูไปใชประโยชน
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
มาตรฐานการเรียนรู
มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวิทยาศาสตรและจิตวิทยาศาสตรในการสืบเสาะหาความรู
การแกปญหา รูวาปรากฏการณทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นสวนใหญมีรูปแบบที่
แนนอน สามารถอธิบายและตรวจสอบไดภายใตขอมูลและเครื่องมือที่มีอยูใน
ชวงเวลานั้น ๆ เขาใจวาวิทยาศาสตร เทคโนโลยี สังคม และสิ่งแวดลอม
มีความเกี่ยวของสัมพันธกัน
ตัวชี้วัด
ว 8.1 ป.5/1 ตั้งคําถามเกี่ยวกับประเด็น หรือเรื่อง หรือสถานการณที่จะศึกษา ตามที่

2. 2
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
กําหนดใหและตามความสนใจ
ว 8.1 ป.5/2 วางแผนการสังเกต เสนอการสํารวจตรวจสอบ หรือศึกษาคนควา
และคาดการณสิ่งที่จะพบจากการสํารวจตรวจสอบ
ว 8.1 ป.5/3 เลือกอุปกรณที่ถูกตองเหมาะสมในการสํารวจตรวจสอบใหไดขอมูล
ที่เชื่อถือได
ว 8.1 ป.5/4 บันทึกขอมูลในเชิงปริมาณและคุณภาพ และตรวจสอบผลกับสิ่งที่คาดการณไว
นําเสนอผลและขอสรุป
ว 8.1 ป.5/5 สรางคําถามใหมเพื่อการสํารวจตรวจสอบตอไป
ว 8.1 ป.5/6 แสดงความคิดเห็นอยางอิสระ อธิบาย และสรุปสิ่งที่ไดเรียนรู
ว 8.1 ป.5/7 บันทึกและอธิบายผลการสํารวจตรวจสอบตามความเปนจริง มีการอางอิง
ว 8.1 ป.5/8 นําเสนอ จัดแสดงผลงาน โดยอธิบายดวยวาจา หรือเขียนอธิบายแสดง
กระบวนการและผลของงานใหผูอื่นเขาใจ
3. สาระสําคัญ/ความคิดรวบยอด
แรง หมายถึง สิ่งที่ทําใหวัตถุเปลี่ยนแปลงการเคลื่อนที่ หรือการเปลี่ยนแปลงรูปทรงจากเดิม
ทําใหวัตถุเคลื่อนที่ หรือเคลื่อนที่เร็วขึ้น หรือเคลื่อนที่ชาลง หรือหยุดการเคลื่อนที่ หรือเปลี่ยนทิศทาง
การเคลื่อนที่
แรงที่กระทําตอวัตถุและแรงลัพธ
- ออกแรงกระทําตอวัตถุ 1 แรง วัตถุจะเคลื่อนที่ไปในทิศเดียวกับแรงกระทํา
- ออกแรงกระทําตอวัตถุ 2 แรง ในทิศเดียวกัน แรงลัพธ คือ ผลรวมของแรง
วัตถุจะเคลื่อนที่ไปในทิศเดียวกับแรงกระทํา
- ออกแรงกระทําตอวัตถุ 2 แรง ในทิศตรงกันขาม แรงลัพธ คือ ผลหักลางของแรง
วัตถุจะเคลื่อนที่ไปในทิศเดียวกับแรงกระทําที่มีขนาดมากกวา หรือไมเคลื่อนที่เมื่อแรงที่กระทํา
ทั้งสองมีขนาดเทากัน
แรง 1 นิวตัน แรง 1 นิวตัน
แรง 1 นิวตัน
แรง 1 นิวตัน
แรง 1 นิวตัน

3. 3
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
แรงเสียดทาน คือ แรงตานการเคลื่อนที่ของวัตถุ มีทิศทางตรงขามกับการเคลื่อนที่ของวัตถุ
แรงเสียดทานทําใหวัตถุที่กําลังเคลื่อนที่เคลื่อนที่ชาลง หรือหยุดการเคลื่อนที่
ปจจัยที่มีผลตอแรงเสียดทาน ไดแก น้ําหนักหรือแรงกดของวัตถุที่กระทําลงบนพื้น
โดยน้ําหนักมากจะมีแรงเสียดทานมาก และลักษณะพื้นผิวสัมผัส โดยพื้นผิวสัมผัสเรียบ
จะมีแรงเสียดทานนอยกวาพื้นผิวสัมผัสที่ขรุขระ
แรงดันอากาศ หมายถึง แรงที่อากาศกดลงบนผิวของวัตถุทุกทิศทาง
ความดันอากาศ หมายถึง คาของแรงดันอากาศตอหนึ่งหนวยพื้นที่ที่รองรับแรงดัน
มีหนวยเปนนิวตันตอตารางเมตร
ปจจัยที่มีผลตอความดัน ไดแก ขนาดของแรงที่กระทํา (น้ําหนักของวัตถุ) และพื้นที่ที่ถูกแรง
กระทํา (พื้นที่ที่ถูกกดทับดวยวัตถุ)
ความดันของของเหลว หมายถึง แรงที่ของเหลวกระทําตั้งฉากตอหนึ่งหนวยพื้นที่
โดยของเหลวจะมีแรงกระทําตอวัตถุทุกทิศทาง
ปจจัยที่มีผลตอความดันของของเหลว ไดแก ความลึกของของเหลว และความหนาแนนของ
ของเหลว การนําความรูเรื่องความดันของของเหลวไปใชประโยชน เชน การขุดสระ
การสรางเขื่อน โดยนําความรูไปใชในการออกแบบกนสระเพื่อรับแรงดันของน้ํา
แรงลอยตัว หมายถึง แรงที่ชวยพยุงใหวัตถุไมจมลงในของเหลว โดยแรงลอยตัวจะกระทํากับ
วัตถุในทิศตรงขามกับแรงเนื่องจากน้ําหนักของวัตถุ
ปจจัยที่มีผลตอการลอยและการจม
- ความหนาแนนของวัตถุ
 วัตถุมีความหนาแนนนอยกวาของเหลว วัตถุจะลอยในของเหลว
 วัตถุมีความหนาแนนเทากับของเหลว วัตถุจะลอยปริ่มของเหลว
 วัตถุมีความหนาแนนมากกวาของเหลว วัตถุจะจมในของเหลว
- ความหนาแนนของของเหลว
 ของเหลวที่มีความหนาแนนมาก จะมีแรงลอยตัวมาก
 ของเหลวที่มีความหนาแนนนอย จะมีแรงลอยตัวนอย
4. สาระการเรียนรู
4.1 สาระการเรียนรูแกนกลาง
4.1.1 แรงลัพธของแรงสองแรงที่กระทาตอวัตถุโดยแรงทั้งสองอยูในแนวเดียวกัน
เทากับผลรวมของแรงทั้งสองนั้น
4.1.2 อากาศมีแรงกระทาตอวัตถุ แรงที่อากาศกระทาตั้งฉากตอหนึ่งหนวยพื้นที่ เรียกวา
ความดันอากาศ
4.1.3 ของเหลวมีแรงกระทาตอวัตถุทุกทิศทางแรงที่ของเหลวกระทาตั้งฉากตอหนึ่งหนวย
พื้นที่ เรียกวา ความดันของของเหลวซึ่งมีความสัมพันธกับความลึก

4. 4
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
4.1.4 ของเหลวมีแรงพยุงกระทาตอวัตถุที่ลอยหรือจมในของเหลว การจมหรือการ
ลอยตัวของวัตถุขึ้นอยูกับนาหนักของวัตถุ และแรงพยุงของของเหลวนั้น
4.1.5 แรงเสียดทานเปนแรงตานการเคลื่อนที่ของวัตถุ แรงเสียดทาน มีประโยชน
เชน ในการเดินตองอาศัยแรงเสียดทาน
5. สมรรถนะสําคัญของผูเรียน
1. ความสามารถในการสื่อสาร
- การอธิบาย การเขียน การพูดหนาชั้นเรียน
2. ความสามารถในการคิด
2.1 ทักษะทั่วไป
- การสังเกต การสํารวจ การคิดวิเคราะห การเปรียบเทียบ การจําแนกประเภท
การจัดระบบความคิดเปนแผนภาพ การสรางคําอธิบาย การอภิปราย
การสื่อความหมาย
2.2 ทักษะเฉพาะ
- การออกแบบและประดิษฐ การทํากิจกรรมทดลองโดยใชกระบวนการทางวิทยาศาสตร
การสืบคนโดยใชกระบวนการทางวิทยาศาสตร
3. ความสามารถในการแกปญหา
- การแกปญหาขณะปฏิบัติกิจกรรมการทดลอง
- การแกปญหาขณะปฏิบัติการออกแบบและประดิษฐสิ่งประดิษฐ
4. ความสามารถในการใชทักษะชีวิต
- กระบวนการกลุม
- การแสวงหาความรูเพิ่มเติมเกี่ยวกับการออกแบบและประดิษฐสิ่งของที่อาศัยหลักของ
แรงดันของอากาศได
- การแสวงหาความรูเพิ่มเติมเกี่ยวกับประโยชนของพลังงานลมมาใชประโยชนใน
ชีวิตประจําวัน
5. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี
- การเลือกและใชเทคโนโลยี ในดานการเรียนรู การสื่อสาร การทํางาน การแกปญหา
อยางสรางสรรค
6. คุณลักษณะอันพึงประสงค
ใฝเรียนรู
ตัวชี้วัดที่ 4.1 ตั้งใจ เพียรพยายามในการเรียนและเขารวมกิจกรรมการเรียนรู
ตัวชี้วัดที่ 4.2 แสวงหาความรูจากแหลงเรียนรูตางๆ ทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน
ดวยการเลือกใชสื่ออยางเหมาะสม บันทึกความรู วิเคราะห สรุปเปนองค
ความรู แลกเปลี่ยนเรียนรู และนําไปใชในชีวิตประจําวันได
มุงมั่นในการทํางาน
ตัวชี้วัดที่ 6.1 ตั้งใจและรับผิดชอบในการปฏิบัติหนาที่การงาน
ตัวชี้วัดที่ 6.2 ทํางานดวยความเพียรพยายาม และอดทนเพื่อใหงานสําเร็จตามเปาหมาย

5. 5
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
7. ชิ้นงาน/ภาระงาน
7.1 ประดิษฐสะพานไมไอศกรีม
7.2 ประดิษฐจรวดขวดน้ํา
7.3 ประดิษฐเรือดําน้ํา
7.4 ประดิษฐเรือเรือไฟฟา
7.5 ใบบันทึกการทํากิจกรรม
7.6 PowerPoint นําเสนอผลงานการประดิษฐชิ้นงานตางๆของนักเรียนแตละกลุม
7.7 แผนพับ/ใบสรุปความรูการนําเสนอผลงานการประดิษฐชิ้นงานตางๆของนักเรียนแตละ
กลุม
8. สื่อการเรียนรู/แหลงเรียนรู
8.1 หนังสือการตูนประวัติวิทยาศาสตร (ที่สรางขึ้นเอง) ดังนี้
8.1.1 หนังสือการตูน อริสโตเติล
8.1.2 หนังสือการตูน กาลิเลโอ
8.1.3 หนังสือการตูน นิโคลัส โคเปอรนิคัส
8.1.4 หนังสือการตูน เทอรริเชลลี
8.1.5 หนังสือการตูน อารคีมิดิส
8.1.6 หนังสือการตูน เกอรริค
8.1.7 หนังสือการตูน โรเบิรต บอลย
8.1.8 หนังสือการตูน หลุยส ปาสคาล
8.2 วิดิทัศนเรื่อง ความดันอากาศ
8.3 วิดิทัศนเรื่อง ความดันของของเหลว
8.4 อุปกรณจัดกิจกรรม
8.4.1 กิจกรรม : การเคลื่อนที่ของอริสโตเติล เวลา 2 ชั่วโมง
- ลูกแกว 2 ขนาด
- กอนหินขนาดเล็ก
- กอนหินขนาดใหญ
- นาฬิกาจับเวลา
- ตลับเมตร
- ตาชั่ง
- ขนนก
- ลูกเหล็ก
- กระดาษเอสี่ 2 แผน
- ใบกิจกรรมที่ 1 เรื่อง ทฤษฎีการเคลื่อนที่ของอริสโตเติล
- ใบกิจกรรมที่ 2 การทดลองปลอยกอนหินขนาดเล็กและกอนหินขนาดใหญ
- ใบกิจกรรมที่ 3 การทดลองปลอยขนนกกับลูกเหล็ก
- ใบกิจกรรมที่ 4 การทดลองปลอยกระดาษเอสี่ สองรูปแบบ

6. 6
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
8.4.2 กิจกรรม : การเคลื่อนที่ของกาลิเลโอ เวลา 2 ชั่วโมง
- ดินน้ํามันกอนใหญ 1 กิโลกรัม 2 กอน
- เครื่องชั่ง
- นาฬิกาจับเวลา
- ตลับเมตร
- รางไม 2 อันที่รองดวยกระดาษทราย
- รางไม 2 อันที่เรียบลื่น
- ลูกแกว 1 ลูก
- ใบกิจกรรมที่ 2 การทดลองปลอยวัตถุที่มีมวลตางกันเปนสองเทา
- ใบกิจกรรมที่ 3 กิจกรรมการทดลองการเคลื่อนที่ของวัตถุบนพื้นเอียง
8.4.3 กิจกรรม : ผลลัพธของแรงหลายแรงที่กระทําตอวัตถุ(ประดิษฐสะพานไม
ไอศกรีม) ( 4 ชั่วโมง)
- กอนหิน
- ตาชั่งสปริง
- เชือก
- ถึงหูหิ้ว
- ไมไอศกรีม
- เสนเอ็น
- กาวรอนญี่ปุน
- กาวแทง
- ปนกาว
8.4.4 กิจกรรม : หลักของอารคีเมดิส เวลา 2 ชั่วโมง
- อางน้ําทรงสี่เหลี่ยม แบบใส
- ลูกปงปอง ลูกเทินนิส ลูกบอลยางขนาดเล็ก
- กอนไมทรงลูกบาศก
- กอนหิน
- ดินน้ํามัน
- เครื่องชั่งสปริง
- ตาชั่ง
- ถวยยูเรกา
- บีกเกอร ขนาด 1,000 ml.
- บีกเกอร ขนาด 250 ml.
- บีกเกอร ขนาด 50 ml.
- กระบอกตวง
- น้ําเปลา

7. 7
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
- เชือก
- ใบกิจกรรมที่ 1 ประวัติหลักของอารคีเมดิส
- ใบกิจกรรมที่ 2 กิจกรรมการทดลองหาปริมาตรของวัตถุ
- ใบกิจกรรมที่ 3 กิจกรรมการทดลองหาแรงลอยตัว
- ใบกิจกรรมที่ 4 หาแรงลอยตัว
8.4.5 กิจกรรม : ความดันในของเหลว เวลา 2 ชั่วโมง
- ขวดน้ํา
- ที่เจาะรู
- ลูกโปง
- เทปกาว
- ไมปลายแหลม
- ขวดพลาสติก
- สีผสมอาหาร
- ภาชนะรองน้ํา
- ใบกิจกรรมที่ 1 ประวัติความดันของของเหลว
- ใบกิจกรรมที่ 2 กิจกรรมการทดลองความดันในของเหลว
8.4.6 กิจกรรม : การลอยและการจมของวัตถุ เวลา 2 ชั่วโมง
- ขวดน้ําดื่มพลาสติกสี่เหลี่ยมขนาดความจุ 500 ลูกบาศกเซนติเมตร
- ใบมีด
- กระดาษกันน้ํา
- อางใสน้ํา
- กอนหิน
- ขวดน้ําดื่มพลาสติกขนาดความจุ 2,000 ลูกบาศกเซนติเมตร
- หลอดดูดชนิดงอได
- เทปกาวยน
- ดินน้ํามัน
- กระดาษฟอยล
8.4.7 กิจกรรม : ประดิษฐเรือเรือไฟฟาขนสงสินคาเวลา 2 ชั่วโมง
- ไมอัด
- โฟมหนา 1-2 นิ้ว
- แผนฟวเจอรบอรด
- ไมบรรทัด
- กรรไกร
- คัตเตอร

8. 8
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
- มอเตอรไฟฟากระแสตรง
- ใบพัด
- ไมไอศกรีม
- ถานไฟฉาย AA
- รางใสถานไฟฉาย
- หัวหนีบปากจระเขแดง-ดํา 2 เสน
- แลคซีน/เทปใส
- แทงกาวรอน
- ปนกาว
8.4.8 กิจกรรม : ความดันในอากาศ เวลา 2 ชั่วโมง
- ไมดันทอ
- วิดิทัศนการทดลองและคนพบสุญญากาศ
- วิดิทัศนการทดลองความดันอากาศ
- ใบกิจกรรมที่ 1 ประวัติความดันอากาศ
- ใบกิจกรรมที่ 2 สุญญากาศมหัศจรรย
- ใบกิจกรรมที่ 3 วัดความดันอากาศ
8.4.9 กิจกรรม : ประดิษฐจรวดขวดน้ํา เวลา 3 ชั่วโมง
- ขวดน้ําอัดลมแบบพลาสติก 2 ขวด
- กรรไกร หรือ คัตเตอร
- กระดาษแข็งสีตาง ๆ
- แลคซีน/เทปใส
- แผนฟวเจอรบอรด
- ดินน้ํามัน
- แทนปลอยจรวดขวดน้ํา
- เครื่องสูบยางรถ/เครื่องสูบลมอัตโนมัติ
8.4.10 กิจกรรม : เผยแพรความรูผลงานสิ่งประดิษฐ ใหกับนักเรียนในโรงเรียน ( 2
ชั่วโมง)
- แผนฟวเจอรบอรด
- กรรไกร หรือ คัตเตอร
- แลคซีน/เทปใส
- กระดาษสีตางๆ
- คอมพิวเตอร

9. 9
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
9. กิจกรรมการเรียนรู
กิจกรรม : การเคลื่อนที่ของอริสโตเติล เวลา 2 ชั่วโมง
1. ครูนําลูกแกว 2 ลูกที่มีขนาดแตกตางกัน ดังรูป
2. ครูแสดงลักษณะของลูกแกวทั้งสองมาใหนักเรียนรวมกันพิจารณาจากนั้นครูตั้งคําถามดังนี้
- ลูกแกว สองลูกมีลักษณะอยางไร (ทรงกลม)
- ลูกแกวทั้งสองลูกนี้มีมวลเปนอยางไร(ไมเทากัน)
- นักเรียนคิดวาเมื่อปลอยลูกแกวทั้งสองที่ตําแหนงเดียวกันพรอมกันจะเปนอยางไร
(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
3. จากนั้น ครูปลอยลงมาในตําแหนงเดียวกันลงมาที่พื้น จากนั้นใหนักเรียนรวมกันอภิปราย
รวมกันวาเพราะเหตุใดถึงเปนเชนนั้น
4. ครูใหนักเรียนศึกษาทฤษฎีการเคลื่อนที่ของอริสโตเติล(หนังสือการตูนประวัติของอริสโตเติล
เกี่ยวกับการเคลื่อนที่)ใหเขาใจเพื่อนําสูการอภิปราย โดยใชคําถามดังนี้
- อริสโตเติลแบงการเคลื่อนที่ออกเปนกี่แบบ อะไรบาง( 2 แบบ คือ การเคลื่อนที่โดย
ธรรมชาติและการเคลื่อนที่โดยการบังคับ)
- การเคลื่อนที่โดยธรรมชาติ อริสโตเติลกลาวไววาอยางไร(การเคลื่อนที่โดยธรรมชาติ
จะเปนไปดวยธรรมชาติของวัตถุเอง วัตถุทุกอยางในจักรวาลจะตองมีที่อยูเหมาะสม เมื่อพิจารณาใน
มุมมองนี้ ถาวัตถุที่ไมไดอยูในที่ ที่เหมาะสมจะพยายามกลับไปในจุดนั้นเอง ถาธรรมชาติของวัตถุอยูที่
พื้นดิน กอนดินที่อยูในอากาศจะตองตกสูพื้นดินดวยตัวของมันเอง ถาธรรมชาติของวัตถุอยูในอากาศ
ควันที่พวยพุงจะลอยขึ้นสูอากาศ ถาธรรมชาติของวัตถุผสมผสานพื้นดินและอากาศ เชน ขนนก จะ
คอยๆ ตกสูพื้นดิน แตจะไมรวดเร็วเทากอนดิน)
- อริสโตเติลอธิบายสรุปลักษณะการเคลื่อนที่ของวัตถุที่เคลื่อนที่โดยธรรมชาติอยางไร
(อธิบายถึงการเคลื่อนที่ของวัตถุในแนวดิ่ง)
- การเคลื่อนที่ของวัตถุที่อริสโตเติลอธิบายนั้นเปนอยางไร(วัตถุจะตกสูพื้นไดเร็วกวา
เปนสัดสวนตรงกับน้ําหนักที่มากกวา)
- การอธิบายของอริสโตเติลไดทําการทดลองหรือไม อยางไร(ไมไดทําการทดลอง
อาศัยประสบการณการพบเห็นและรอยเรียงใหเปนเหตุเปนผลกัน)
- อริสโตเติลมีลักษณะของนักวิทยาศาสตรหรือไมอยางไร(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- ทฤษฎีที่อริสโตเติลคนพบนั้นมีความนาเชื่อถือหรือไม นักเรียนจะมีวิธีการตรวจสอบ
อยางไร(นักเรียนแสดงความคิดเห็น เพื่อนําไปสูการทําการทดลองเพื่อพิสูจน)
5. ครูแบงกลุมนักเรียนเพื่อทําการทดลองกลุมละ 4-5คน และรับใบงานที่1-3 และอุปกรณการ

10. 10
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
ทดลอง เรื่องการทดลองเพื่อพิสูจนทฤษฎีการเคลื่อนที่ของอริสโตเติล โดยครูชี้แจงการทําการทดลอง
ดังนี้
- ใหนักเรียนปฏิบัติการทดลองตามวิธีการของอริสโตเติล สังเกตและบันทึกผล
- หลังจากนั้นใหนักเรียนรวมกันอภิปรายและลงขอสรุปเกี่ยวกับทฤษฎีของอริสโตเติล
6. ครูสุมเลือกตัวแทนกลุม เพื่ออกมานําเสนอผลที่ไดจากการทดลองทั้ง 3 การทดลอง
7. จากนั้นนักเรียนและครูรวมกันอภิปราย โดยครูตั้งคําถามดังตอไปนี้
- จากการทดลองตามแนวคิดของอริสโตเติลนักเรียนคนพบอะไรบาง
การทดลองที่ 1 อางอิงจากคํากลาวของอริสโตเติลที่วา “วัตถุที่หนักกวาอีกกอนสอง
เทาจะตกถึงพื้นไดเร็วกวาเปนสองเทา” โดยนํากอนหินที่มีมวลแตกตางกัน มาปลอยจากที่สูง
และสังเกตการตกโดยจับเวลา นักเรียนสังเกตพบขอมูลอะไรบาง(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- ในการทดลองที่ 2 คือปลอยขนนกและลูกเหล็กจากที่สูงไดผลเปนอยางไร (ลูกเหล็ก
ตกลงมาที่พื้นกอนขนนก)
- นักเรียนคิดวาอะไรเปนสาเหตุสําคัญที่ทําใหขนนกตกลงมาชากวาลูกเหล็กนั้น(มวล
ของขนนกเบากวาลูกเหล็กจึงตกลงมาชากวา รูปรางแตกตางกัน เปนตน)
- การทดลองที่ 3 เมื่อนักเรียนนํากระดาษ เอสี่ มาทดลองโดย นํามาตัดครึ่งแลวขยํา
เปนกอนกลมๆ จากนั้นนํามาถือไวในระดับเดียวกับกระดาษเอสี่เต็มแผน พอปลอยลงมาพรอม
กันนักเรียนสังเกตเห็นอะไรบาง (จะพบวาแผนกระดาษตัดครึ่งที่ขยํานั้นตกถึงพื้นกอนกระดาษ
ที่เต็มแผนที่มีมวลนอยกวาครึ่งหนึ่ง)
- จากการทดลองที่ 3 นั้น นักเรียนจะอธิบายไดวาอยางไร (มวลของวัตถุไมมีผลตอ
ความเร็วในการตกลงมาที่พื้น)
- หลังจากที่ทําการทดลองในการทดลองที่ 3 แลวนั้น ในการทดลองที่ 1 และ 2 นั้น
นักเรียนจะสรุปใหมไดวาอยางไร(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- ในการทําการทดลอง ทั้ง 3 ครั้งนั้น นักเรียนไดขอมูลเปนอยางไร (ขอมูลที่ไดมีความ
แตกตางกัน)
- อะไรเปนตัวแปรสําคัญที่ทําใหแนวความคิดของอริสโตเติลไมเปนความจริง(รูปราง
ของวัตถุ)
- นักเรียนบอกไดหรือไมวารูปรางของวัตถุสงผลอยางไรตอการตกของวัตถุ(นักเรียน
แสดงความคิดเห็น)
- นักเรียนคิดวา สิ่งที่ทําใหวัตถุเคลื่อนที่ตกลงมาไมพรอมกัน คืออะไร(อากาศ)
- สรุปแลวสิ่งที่สําคัญที่ทําใหวัตถุเคลื่อนที่ตกลงมาไมพรอมกัน คืออะไร(แรงตาน
อากาศ)
- เพราะฉะนั้นนักเรียนจะมีวิธีการอยางไรที่จะทําใหวัตถุที่มีมวลตางกันตกลงถึงพื้น
พรอมกัน(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
8. ครูนําแผนกระดาน 2 แผนที่มีขนาด รูปราง เทากันทุกประการ มาสาธิตใหนักเรียนดูจากนั้น
นําลูกแกว กับกระดาษแผนเล็กๆ วางไวเหนือแผนกระดานแตละแผน จากนั้นนําแผนกระดานทั้งสอง
ปลอยในตําแหนงเดียวกัน แลวใหนักเรียนสังเกตสิ่งที่เกิดขึ้น จากนั้นครูตั้งคําถามอภิปรายดังนี้

11. 11
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
- นักเรียนไดขอสรุปจากการทดลองอยางไร(ไมวาวัตถุจะหนักหรือเบาก็ตกถึงพื้นดวย
ความเร็วเทากัน)
- หากนักเรียนตองการทําใหวัตถุตกลงพื้นพรอมกันจะมีวิธีการนําเสนออยางไร(ลดแรง
ตานอากาศโดยทําใหวัตถุทั้งสองมีแรงตานอากาศเทากัน)
9. ครูตั้งคําถามอภิปรายสรุปเกี่ยวกับธรรมชาติของวิทยาศาสตรโดยใชคําถามดังนี้
- ขอมูลที่นักเรียนไดในแตละการทดลองนั้นทําใหนักเรียนเขาใจอยางไรบาง(การ
ทดลองแตละครั้งทําใหไดขอมูลที่แตกตางกันขึ้นอยูกับความสามารถของแตละบุคคลที่ไดทํา
การทดลอง ทําใหขอมูลที่ไดมีการเปลี่ยนแปลงไป)
- ทฤษฎีที่อริสโตเติลตั้งขึ้นมานั้นขัดแยงกับกระบวนการศึกษาทางวิทยาศาสตรอยางไร
(การใหขอสรุปสิ่งตางๆนั้นไมไดอาศัยแคประสบการณเพียงอยางเดียว หลักฐานจากการทดลอง
ที่มีความหนักแนนถือเปนสวนสําคัญที่จะชวยยันขอมูลที่ไดนั้นเปนอยางดี)
- จากการทดลอง ทําใหพิสูจนแนวคิดของอริสโตเติลอยางไรบาง(การตั้งทฤษฎีที่ไมได
ทําการทดลอง อาศัยเพียงประสบการณและการใหเหตุผลประกอบเทานั้น ทําใหความรูที่ไดนั้น
เกิดการผิดพลาดขึ้นมาได)
- นักเรียนคิดวาสิ่งที่ไดจากการทดลองนี้มีประโยชนตอการศึกษาเรื่องอื่นๆอยางไร
(การเสนอแนวคิดใดแนวคิดหนึ่งเพื่อใหเกิดความนาเชื่อถือนั้นตองอาศัยการพิสูจน ทําการ
ทดลองเพื่อใหไดขอมูลที่มีความสมบูรณและเชื่อถือได)
10. นักเรียนแตละกลุมรวมกันตรวจสอบสรุปผลการทดลองของตนเองหลังจากที่ไดรวมกัน
อภิปรายกลุมกอนนําสงครู
11. นักเรียนและครูรวมกันอภิปรายเพื่อหาขอสรุปเกี่ยวกับการทดลอง โดยครูตั้งคําถามดังนี้
- ทฤษฎีที่อริสโตเติลตั้งขึ้นนั้นอางอิงมาจากแหลงใด(ประสบการณ)
- การอาศัยประสบการณเพียงอยางเดียวมาใชในการอธิบายและลงขอสรุป
ปรากฏการณตางๆเพียงพอหรือไมอยางไร(ไมเพียงพอ ตองอาศัยการทดลองเพื่อพิสูจนและลง
ขอสรุปจนไดเหตุผลที่ยืนยันและเชื่อถือได)
- จากการทดลองตางๆที่ไดทําการปฏิบัตินั้นนักเรียนคิดวาเพราะเหตุใดถึงตองมีการทํา
การทดลองหลายๆครั้ง(เพื่อใหไดขอมูลที่นาเชื่อถือมากยิ่งขึ้น)
- เพราะเหตุใดในแตละครั้งที่ทําการทดลองมีการเปลี่ยนรูปแบบและตัวแปรไปดวย
(เพราะการทดลองแตละครั้งทําใหคนพบขอมูลใหมเพิ่มมากขึ้น)
- หากเราไมออกแบบการทดลองที่หลากหลายสงผลอยางไรการการคนพบขอมูล
เหลานั้น(ขอมูลที่ไดไมหลากหลาย สงผลใหไมสามารถคนพบและอธิบายทฤษฎีการเคลื่อนที่ได
อยางเหมาะสมได)
- การที่เราจะไดมาซึ่งความรูทางวิทยาศาสตรจําเปนตองใชวิธีการอยางไรเพื่อใหได
ขอมูลที่นาเชื่อถือ(การออกแบบการทดลองที่หลากหลาย และพิสูจนผล)
- สิ่งที่ชวยยืนยันคําตอบของสิ่งที่ไดจากการทดลองนั้นใหมีความนาเชื่อถือรวมกันมาก
ขึ้นคืออะไร(การลงขอสรุปสิ่งที่ไดพิสูจนรวมกัน)

12. 12
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
- นักเรียนคิดวาสิ่งที่มีความจําเปนสําหรับการคนควาทดลองเพื่อพิสูจนทฤษฎีที่
อริสโตเติลตั้งขึ้นนั้นมีอะไรบาง(การใชจินตนาการ การลงมือทําการทดลอง การหาขอสรุป
รวมกัน)
- สิ่งที่สงผลใหความคิดของอริสโตเติลยังคงไดรับการยอมรับนับถือเรื่อยมาจนถึง
ปจจุบันนั้นคืออะไร(ไมมีใครกลาคัดคาน เพราะทุกคนยอมรับแนวคิดของอริสโตเติลโดย
ปราศจากขอสงสัย และในศาสนจักรถือวาเปนความผิดรายแรง ถามีใครไปลบลางหรือบิดเบือน
แนวคิดของอริสโตเติล) )
- หากความเชื่อเหลานี้ยังคงอยู นักเรียนคิดวาจะสงผลใหวิทยาศาสตรเปนอยางไร
(ความกาวหนาทางวิทยาศาสตรลดนอยลง ขาดการตอยอดความรู เปนตน)
12. จากนั้นครูประเมินตามสภาพจริง จากการสังเกตพฤติกรรมขณะเขารวมกิจกรรม ประเมิน
แผนภาพความคิด และประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบการประเมิน
ตามสภาพจริง
กิจกรรม : การเคลื่อนที่ของกาลิเลโอ เวลา 2 ชั่วโมง
1. ครูนําลูกปงปอง และลูกฟุตบอล แลวทําการปลอยที่ตําแหนงเดียวกันพรอมกัน ดังรูป
2. จากนั้นครูตั้งคําถามเพื่อใหนักเรียนรวมกันอภิปราย ดังนี้
- ลูกปงปอง และลูกฟุตบอลมีลักษณะอยางไร (ทรงกลม)
- ลูกแกวทั้งสองลูกนี้มีมวลเปนอยางไร(ไมเทากัน)
- นักเรียนคิดวาเมื่อปลอยลูกแกวทั้งสองที่ตําแหนงเดียวกันพรอมกันจะเปนอยางไร
(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
3. จากนั้น ครูปลอยลงมาในตําแหนงเดียวกันลงมาที่พื้น จากนั้นใหนักเรียนรวมกันอภิปราย
รวมกันวาเพราะเหตุใดถึงเปนเชนนั้น
4. หลังจากสาธิตใหนักเรียนดูแลว ครูตั้งคําถามเพิ่มเติมเพื่อใหนักเรียนแสดงความคิดเห็น ดังนี้
- ในสมัยกอนนั้นเชื่อวา ของที่หนักกวาตกกอนของที่เบากวาเสมอ นักเรียนคิดวา
เพราะเหตุใดถึงคิดเชนนั้น
- นักเรียนคิดวา อะไรเปนสาเหตุสําคัญที่ทําใหความเชื่อเหลานั้นคงอยูนานถึง 2000 ป
- นักเรียนคิดวาอะไรที่เปนสิ่งจําเปนและมีความสําคัญสําหรับการปรับเปลี่ยนแนวคิด
เหลานั้น

13. 13
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
5. ครูใหนักเรียนศึกษาทฤษฎีการเคลื่อนที่ของโคเปอรนิคัสและกาลิเลโอ (หนังสือการตูน
ประวัติของโคเปอรนิคัสและกาลิเลโอเกี่ยวกับการเคลื่อนที่)ใหเขาใจเพื่อนําสูการอภิปราย โดยใชคําถาม
ดังนี้
- โคเปอรนิคัสคนพบอะไร(โลกเราไมไดหยุดนิ่งแตเคลื่อนที่และโคจรไปรอบดวง
อาทิตย)
- ขัดแยงกับแนวคิดของใคร(อริสโตเติล)
- แตกตางจากอดีตอยางไร(โลกเปนศูนยกลาง)
- สิ่งที่โคเปอรนิคัสคนพบนั้นสงผลตอโคเปอรนิคัสเอง อยางไรบาง(อาจถูกลงโทษถึงขั้น
เสียชีวิตได)
- ขอจํากัดของการคนพบความรูของโคเปอรนิคัสนั้นคืออะไร(การขัดแยงกับศาสนจักร)
- สิ่งที่เปนอุปสรรคในการเผยแพรขอมูลที่ตัวโคเปอรนิคัสเองคนพบ มีอะไรบาง(กลัว
การลงโทษ เนื่องจากความเชื่อหรือทฤษฎีที่ขัดแยงจากความเชื่อรวมกันจะกระทบแนวความคิด
โดยรวมของสังคม และประการที่สองเขาไมยอมรับผลการการทดลองหรือการคนพบครั้งนั้น
เนื่องจากเขาไมสามารถยอมรับแนวความคิดที่โลกเคลื่อนที่ได)
- นักเรียนคิดวาสิ่งที่ทําใหโคเปอรนิคัสยอมตีพิมพขอมูลที่ตนเองคนพบ คืออะไร
(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- หลังจากที่นักเรียนไดอานประวัติของกาลิเลโอแลวนักเรียนคิดวาลักษณะนิสัยของ
กาลิเลโอเปนอยางไร(ไมคอยจะยอมเชื่ออะไรงายๆจนกวาจะไดทดลองใหเห็นดวยตนเอง)
- เพราะเหตุใดกาลิเลโอถึงไดกลาพิสูจนเรื่องราวที่อาจเปนอันตรายตอชีวิตของเขา
(เพราะเขารูวาทฤษฎีที่เขาศึกษาและผูคนตางๆเชื่อถือมาเปนเวลาเกือบ 2,000 ปนั้นไมเปน
ความจริง)
- เรื่องที่กาลิเลโอศึกษานั้นเกี่ยวของกับใคร(อริสโตเติลเจาของทฤษฎีเดิมและศาสน
จักรผูเชื่อถือในความคิดของอริสโตเติล)
- กาลิเลโอพิสูจนทฤษฎีของอยางไร(ทําการทดลองใหสาธารณชนเห็นเปนประจักษ)
6. ครูแบงกลุมนักเรียนเพื่อทําการทดลองกลุมละ 4-5คน และรับใบกิจกรรมที่ 2 และอุปกรณ
การทดลอง เรื่องการทดลองเพื่อพิสูจนทฤษฎีการเคลื่อนที่ของกาลิเลโอ โดยครูชี้แจงการทําการทดลอง
ดังนี้
- ใหนักเรียนปฏิบัติการทดลองตามใบกิจกรรมการทดลอง สังเกตและบันทึกผล
- หลังจากนั้นใหนักเรียนรวมกันอภิปรายและลงขอสรุปเกี่ยวกับทฤษฎีของกาลิเลโอ
7. ครูสุมเลือกตัวแทนกลุม เพื่อออกมานําเสนอผลที่ไดจากการทดลอง
8. จากนั้นนักเรียนและครูรวมกันอภิปราย โดยครูตั้งคําถามดังตอไปนี้
- จากการทดลองของกาลิเลโอ กาลิเลโอมีความเชื่อเกี่ยวกับการตกของวัตถุอยางไร
(วัตถุที่มีรูปรางเหมือนกันจะตกถึงพื้นดินพรอม)
- นักเรียนทําการทดลองอยางไร(ทําการทดลอง โดยในการทดลองใหดินน้ํามันที่มีมวล
แตกตางกัน 2 เทา ปนใหเปนรูปทรงกลมปลอยจากที่สูงในระดับเดียวกันแลวจับเวลา ทดลอง
ทําซ้ํา 3 ครั้ง)
- จากการทดลอง ผลเปนอยางไร(วัตถุตกถึงพื้นดวยระยะเวลาเทากัน)

14. 14
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
- ในการทดลองเพราะเหตุใดถึงตองทําซ้ํา 3 ครั้ง(เพื่อยืนยันผลการทดลองและใหเกิด
ความผิดพลาดจากการทดลองนอยที่สุด)
- นักเรียนคิดวากาลิเลโอทําการทดลองเชนเดียวกันกับนักเรียนหรือไม(อาจจะทําและ
อาจจะทําการทดลองซ้ําๆ มากกวานี้)
- จากการทดลองนักเรียนไดขอสรุปอยางไร(กอนวัตถุที่หนักกวาอีกกอนเปนสองเทา
ไมไดตกเร็วกวาเปนสองเทาแตจะตกถึงพื้นพรอมกัน)
- นักเรียนคิดวาเพราะเหตุใดกาลิเลโอถึงตองทําการพิสูจนสิ่งที่เขาคิดและคนพบ
เหลานั้น(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- การที่กาลิเลโอไดทําการทดลองแสดงตอสาธารณชนในเมืองปซานั้นเพื่อเหตุผล
ประการใดบาง(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- นักเรียนคิดวาทฤษฎีของอริสโตเติลที่ถูกยึดถือมากวา 2,000 ป แตก็ถูกลบลางดวย
การพิสูจนของกาลิเลโอเปนเพราะสาเหตุใด(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- หลังจากที่นักเรียนทราบแลววากอนวัตถุที่หนักกวาอีกกอนเปนสองเทาไมไดตกเร็ว
กวาเปนสองเทาแตจะตกถึงพื้นพรอมกัน แตในอดีตนักเรียนคิดวาทําไมอริสโตเติลถึงคิดอยาง
นั้น (นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- และอะไรเปนปจจัยสําคัญที่ทําใหอริสโตเติลคิดวาของที่เบากวายอมตกลงมาชากวา
ของที่หนักกวา(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
9. จากนั้นครูนํากระดาษ A4 และลูกปงปอง มาปลอยที่ตําแหนงเดียวกันใหนักเรียนสังเกต แลว
ตั้งคําถามกอน ปลอย ดังนี้
- นักเรียนคิดวาวัตถุทั้งสองจะตกอยางไร(ลูกปงปองตกเร็วกวากระดาษ)
10. จากนั้นครูปลอยวัตถุทั้งสองพรอมกัน เพื่อพิสูจนคําตอบของนักเรียน ดังรูป
11. ครูตั้งคําถามเพื่ออภิปรายและดําเนินการ ดังนี้
- นักเรียนคิดวาอะไรเปนสาเหตุที่ทําใหวัตถุทั้งสอง ตกลงมาถึงพื้นไมพรอมกัน
(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- นักเรียนจะมีวิธีการอยางไรที่ทําใหวัตถุทั้งสองตกลงมาถึงพื้นพรอมกัน(นักเรียนระดม
ความคิดรวมกันและแสดงความคิดเห็น)
- ครูและนักเรียนแสดงวิธีการทําใหวัตถุทั้งสองตกลงมาถึงพื้นพรอมกันโดยเตรียม
หนังสือขนาดเทากัน 2 เลม แลวนําวัตถุตางชนิดกันวางบนหนังสือ แตละเลม แลวปลอยลงจาก
ระดับความสูงเดียวกัน จากนั้นสังเกตผล

15. 15
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
12. ครูแบงกลุมนักเรียนเพื่อทําการทดลองกลุมละ 4-5คน กลุมเดิม และรับใบกิจกรรมที่ 3
และครูสาธิตการทดลอง เรื่องการเคลื่อนที่ของวัตถุบนพื้นเอียง หนาชั้นเรียน และสุมเลือกตัวแทน
นักเรียนมาทําการทดลองตามแบบปฏิบัติการทดลองตามใบกิจกรรมการทดลอง สังเกตและบันทึกผล
รวมกันอภิปรายและลงขอสรุปเกี่ยวกับการทดลองเรื่องการเคลื่อนที่ของวัตถุบนพื้นเอียง
13. ครูสุมเลือกตัวแทนกลุม เพื่อออกมานําเสนอผลที่ไดจากการทดลอง
14. จากนั้นนักเรียนและครูรวมกันอภิปราย โดยครูตั้งคําถามดังตอไปนี้
- จากการทดลองของกาลิเลโอ คนพบอะไรบาง(ลูกแกวที่ถูกปลอยจากหยุดนิ่งบนดาน
หนึ่งของพื้นเอียงที่ลาดลง จะกลิ้งลงมาและกลิ้งขึ้นไปไปพื้นลาดขึ้น จนหยุด ณ ตําแหนงที่มี
ความสูงเกือบเทาเดิม)
- เพราะเหตุใดถึงเปนเชนนั้น(ความเสียดทานที่กันไมใหลูกแกวกลิ้งไปจนมีความสูงเทา
เดิม)
- เมื่อเปลี่ยนพื้นเปนพื้นที่ลื่นขึ้นลูกแกวก็จะกลิ้งอยางไร (ลูกแกวจะกลิ้งขึ้นไปจนสูง
ใกลความสูงเริ่มตนมากขึ้น)
- เมื่อเปลี่ยนใหดานพื้นลาดขึ้นมีความชันลดลงจะเกิดอะไรขึ้น (พบวาลูกแกวกลิ้งไป
จนมีความสูงเทาเดิม แตตองกลิ้งไปไกลกวา)
- เมื่อลดความชันลง ลูกแกวจะกลิ้งอยางไร (ลูกแกวกลิ้งไปจนมีความสูงเทาเดิม)
- กาลิเลโอมีความสงสัยวา ถามีพื้นราบที่ยาวมาก ลูกบอลจะตองกลิ้งไปไกลเทาไร
เพื่อที่มีความสูงเทาเดิม(ไมมีทางไปถึงความสูงเริ่มตนไดเลย)
- ขณะที่ลูกแกวเคลื่อนที่ลงจากพื้นเอียงอันแรก ไปสูการเคลื่อนที่ขึ้นพื้นเอียงอันที่สอง
ที่มีความชันเทากัน เปนอยางไร (อัตราเร็วของลูกแกวเคลื่อนที่ขึ้นพื้นเอียงอันสองอยูในระดับ
เทากัน)
- ขณะที่ลูกแกวเคลื่อนที่ลงจากพื้นเอียงอันแรกที่มีความชันนอยกวา ไปสูการเคลื่อนที่
ขึ้นพื้นเอียงอันที่สองที่มีความชันมากกวา เปนอยางไร (อัตราเร็วของลูกแกวเคลื่อนที่ขึ้นจะ
ลดลง แตเมื่อลูกแกวเคลื่อนที่ลงจากพื้นเอียงอันที่สองที่มีความชันมากกวา ไปสูการเคลื่อนที่ขึ้น
พื้นเอียงอันแรกที่มีความชันนอยกวา ลูกแกวจะมีอัตราเร็วลดลงชาๆหรือกลิ้งไปไดนานกวา)
- เมื่อปลอยลูกแกวเคลื่อนที่ลงจากพื้นเอียงไปสูพื้นราบ ผลเปนอยางไร(ลูกแกว
เคลื่อนที่ตอเนื่องไปเรื่อยๆ)
- ลักษณะคุณสมบัติที่วัตถุเคลื่อนที่ตอเนื่อง เรียกวาอะไร (ความเฉื่อย)
15. จากนั้นครูนําเหรียญมาตั้งเปนชั้นๆ แลวทําการเคาะดวยไมบรรทัดอยางรวดเร็ว ดังภาพ

16. 16
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
แลวตั้งคําถามเพื่อนําเขาสูการอภิปราย ดังนี้
- นักเรียนคิดวาเมื่อใชไมบรรทัดเคาะเหรียญอันลางสุดอยางรวดเร็วผลจะเปนอยางไร
(เหรียญอันลางสุดที่ถูกเคาะจะเคลื่อนที่ออกไปอยางรวดเร็วเหรียญที่อยูขางบนจะ
เคลื่อนที่ลงไปแทนเหรียญที่เคลื่อนที่ออกไปทั้งนี้เพราะเหรียญอันที่อยูขางบนรักษาสภาพการ
เคลื่อนที่เดิมคือหยุดนิ่ง)
- การทดลองดังกลาวอธิบายเกี่ยวกับเรื่องใด(ความเฉื่อย)
16. ครูตั้งคําถามเพื่อรวมกันอภิปรายรวมกันกับนักเรียนเพิ่มเติม ดังนี้
- จากแนวคิดเรื่องความเฉื่อยของกาลิเลโอนี้ ทําใหทฤษฎีการเคลื่อนที่ของอริสโตเติล
ไมไดรับการยอมรับอีกตอไปเพราะเหตุใดถึงเปนเชนนั้น (อริสโตเติลคิดไมถึงเรื่องความเฉื่อย
เนื่องจากเขาเองไมสามารถนึกถึงการเคลื่อนที่ใดๆที่ปราศจากการเสียดทาน เพราะเขาประสบ
แตการเคลื่อนที่ที่ตองมีการตานทานซึ่งเปนศูนยกลางของแนวความคิดของเขาเอง และ
แนวความคิดดังกลาวก็ไดหนวงความกาวหนาทางฟสิกสมาถึง 2000 ป)
- ความเฉื่อยสงผลตอโลกอยางไร (ไมจําเปนตองมีแรงใดๆ (ผลักหรือดึง) เพื่อทําใหโลก
เคลื่อนที่ไปไดเรื่อยๆ)
- และจากทฤษฎีโคเปอรนิคัสนั้นที่กลาววาโลกเราไมไดหยุดนิ่งแตเคลื่อนที่และโคจรไป
รอบดวงอาทิตย กาลิเลโอมีความคิดเห็นอยางไร (สนับสนุนแนวคิดของโคเปอรนิคัส)
- เพราะเหตุใดกาลิเลโอถึงสนับสนุนแนวคิดของโคเปอรนิคัส(เนื่องจากนําความรูเรื่อง
ความเฉื่อยไปอธิบาย โดยโลกไมไดเปนศูนยกลางของระบบสุริยะ และโลกไมไดหยุดนิ่ง แตโลก
รักษาสภาพการเคลื่อนที่ของตัวเองอยูซึ่งสอดคลองกับความเฉื่อยที่วัตถุพยายามรักษาสภาพ
การเคลื่อนที่ของตนเอง)
17. นักเรียนแตละกลุมรวมกันตรวจสอบสรุปผลการทดลองของตนเองหลังจากที่ไดรวมกัน
อภิปรายกลุมกอนนําสงครู
18. ครูตั้งคําถามเพื่อเขาสูการอภิปรายเพิ่มเติมดังนี้
- นักเรียนทราบแลววา คุณสมบัติของความเฉื่อยจะทําใหวัตถุพยายามรักษาสภาพการ
เคลื่อนที่หรือหยุดนิ่งของตัวเอง ดังตัวอยางการทดลองสาธิตการเคาะเหรียญ
- จากการเคลื่อนที่ของกระดาษที่ตกลงมานั้นชากวาลูกปงปอง นักเรียนเรียนคิดวา
เกิดจากสาเหตุใด (แรงตานอากาศ)
- เพราะฉะนั้นแลวหากไมมีแรงตานอากาศการตกของกระดาษและลูกปงปองจะเปน
อยางไร (ตกถึงพื้นพรอมกัน)
- ลักษณะที่เคลื่อนที่ของลูกแกวมีอัตราเร็วแตกตางกันนั้นเกิดจากอะไร(พื้นผิวสัมผัส
แตกตางกัน)
- ลักษณะพื้นผิวสัมผัสแบบใดที่สงผลทําใหลูกแกวเคลื่อนที่ชาลง(ผิวขรุขระ)
- สิ่งที่ทําใหวัตถุเคลื่อนที่ชาลงคืออะไร (แรงเสียดทาน)
- นักเรียนคิดวาลักษณะทิศทางของแรงตานอากาศเปนอยางไร(มีทิศขึ้นไปดานบน)
- นักเรียนคิดวาลักษณะการเคลื่อนที่ของลูกแกวในการทดลองนั้นมีทิศอยางไร(ทิศทาง
ไปตามที่ลูกแกวเคลื่อนที่)

17. 17
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
- แลวลักษณะทิศทางการเคลื่อนที่ของแรงเสียดทานเปนอยางไร(ตรงขามกันการ
เคลื่อนที่ของลูกแกว)
- แรงเสียดทานจะอยูบริเวณไหน(ระหวางพื้นผิวสัมผัสของพื้นกับวัตถุ)
- ถาหากครูผลักโตะไปขางหนา ทิศทางการเคลื่อนที่จะไปทางทิศทางใด(ทิศทางไป
ตามที่โตะเคลื่อนที่)
- และถาครูดึงโตะกลับมา ทิศทางการเคลื่อนที่จะไปทางทิศทางใด(ทิศทางไปตามที่
โตะเคลื่อนที่กลับมา)
- ลักษณะทิศทางการเคลื่อนที่ของแรงเสียดทานของการผลักการดึงของโตะจะเปน
อยางไร (ตรงขามกันการเคลื่อนที่ของโตะ)
19. จากนั้นครูสุมเลือกตัวแทนนักเรียนวาดรูปแสดงลักษณะทิศทางการเคลื่อนที่ และทิศทาง
ของแรงเสียดทานบนกระดานหนาชั้นเรียน ดังภาพ
ทิศทางของการผลัก
ทิศทางของการดึง
แลวรวมกันพิจารณาวาเปนอยางไร แลวตั้งคําถามตอไปวา
- ทิศทางของแรงผลักจะไปทิศทางใด(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- ทิศทางการแรงดึงจะไปทิศทางใด(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- ทิศทางของแรงเสียดทานของแรงผลักและแรงดึงเปนอยางไร(ตรงขามกับการ
เคลื่อนที่ของวัตถุ)
- ถาหากนักเรียนออกแรงผลักกันหลายๆคนจะเปนอยางไร(วัตถุเคลื่อนที่ไดเร็วมาก
ขึ้น)
- นักเรียนจะวาดลักษณะการออกแรงหลายๆแรงอยางไร(นักเรียนแสดงความคิดเห็น
และวาดรูป ดังนี้)

18. 18
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
20. ครูรวมอภิปรายกับนักเรียนวาผลรวมของแรงดังกลาวเรียกวา แรงลัพธ และหนวยที่ใชคือ
นิวตัน หากออกแรงหลายๆแรงไปในทิศทางเดียวกันจะสามารถรวมแรงเปนแรงเดียวกัน แตถาออกแรง
ตรงกันขามจะหักลางกัน และยกตัวอยางการกระทําตอวัตถุวา เกิดแรงลัพธไปในทิศทางใด โดยวาดรูป
บนกระดานดังนี้
และถามนักเรียนวารูปแตละรูปมีแรงลัพธเทาใดและไปในทิศทางใด และแรงเสียดทานไปใน
ทิศทางใดดวย
21. นักเรียนและครูรวมกันอภิปรายเพื่อหาขอสรุปเกี่ยวกับการทดลอง โดยครูตั้งคําถามดังนี้
- ทฤษฎีการเคลื่อนที่ของวัตถุของอริสโตเติลกลาวไววาอยางไร(วัตถุที่มีมวลกวายอม
ตกกอนวัตถุที่มีมวลเบากวาเสมอ)
- ความเชื่อนี้ถูกยึดถือมากวา 2,000 ป สอดคลองกับธรรมชาติของวิทยาศาสตร
อยางไร
(ประวัติศาสตรวัฒนธรรมและสังคมมีสวนกําหนดวิทยาศาสตร)
- กาลิเลโอกลาวถึงทฤษฎีการเคลื่อนที่ของวัตถุขัดแยงกับอริสโตเติลวาอยางไร(วัตถุที่
มวลตางๆกันถูกปลอยในเวลาเดียวกันตกกระทบพื้นพรอมๆกัน)
- เพราะเหตุใดกาลิเลโอถึงกลาวเชนนั้น(เพราะเขาเปนคนชางคิด ชางสงสัย และไดทํา
การทดลองพิสูจนอยางรอบคอบ พบวาสิ่งที่อริสโตเติลกลาวไวนั้นไมเปนความจริง)
- ลักษณะนิสัยสําคัญของกาลิเลโอ ที่ทําใหคนพบความรูไดนั้นมีอะไรบาง(นักเรียน
แสดงความคิดเห็น)

19. 19
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
- ทฤษฎีการเคลื่อนที่ของวัตถุของอริสโตเติลมีความผิดพลาดตรงสวนใด(อริสโตเติล
ไมไดทําการทดลองเพียงแตอาศัยการสังเกตและประสบการณของตนเองมาอธิบายรอยเรียง
เปนเหตุผลใหนาเชื่อถือ)
- กาลิเลโอพิสูจนเพื่อลบลางทฤษฎีการเคลื่อนที่ของวัตถุของอริสโตเติล(ทําการทดลอง
เพื่อพิสูจนโดยออกแบบการทดลองจนสามารถยืนยันคําตอบได)
- จากการทดลองของกาลิเลโอสามารถลบลางความเชื่อเดิมที่ถูกยึดถือมากวา 2,000
ป อยางไร (ปลอยวัตถุที่มีรูปรางเหมือนกันแตมีมวลตางกัน บนหอเอนปซา แลวพบวา วัตถุทั้ง
สองจะตกถึงพื้นดินพรอมกันตอหนาสาธารณชนที่มาชมการทดลอง)
- การที่แสดงการทดลองตอหนาสาธารณชนนั้น เปนเพราะเหตุใด(นักเรียนแสดงความ
คิดเห็น)
- การที่ความรูทางวิทยาศาสตรตั้งแตสมัยอริสโตเติลที่ถูกยึดถือมาเกือบ 2,000 ปนั้น
ถูกลบลางโดยการพิสูจนของกาลิเลโอนั้น เพราะเหตุใดถึงเปนเชนนั้น (ความรูทางวิทยาศาสตร
มีความไมแนนอนแตมีความคงทน )
- จากการที่กาลิเลโอทําการทดลองแลวพบวาวัตถุที่มวลตางๆกันถูกปลอยในเวลา
เดียวกันตกกระทบพื้นพรอมๆกันนั้น ไดพบขอมูลใหมวามีปจจัยบางอยางที่ทําใหการเคลื่อนที่
ของวัตถุนั้น เปลี่ยนแปลงไปเชน แรงเสียดทาน แรงตานอากาศ เปนตน สอดคลองกับธรรมชาติ
วิทยาศาสตรอยางไร (จากการทําการทดลองในแตละครั้งอาจจะไดขอมูลไมเหมือนเดิมในทุกๆ
ครั้ง)
22. จากนั้นครูประเมินตามสภาพจริง จากการสังเกตพฤติกรรมขณะเขารวมกิจกรรม ประเมิน
แผนภาพความคิด และประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบการประเมิน
ตามสภาพจริง
กิจกรรม : ผลลัพธของแรงหลายแรงที่กระทําตอวัตถุ(ประดิษฐสะพานไมไอศกรีม) ( 4 ชั่วโมง)
1. ครูนําเชือกมาในชั้นเรียน โดยใหนักเรียนที่มีรูปรางตางกัน 4 คนออกมาหนาชั้นแลวจับปลาย
เชือกแตละขาง ขางละ 2 คน โดยคนตัวเล็กอยูอีกฝายหนึ่ง สวนอีกฝายเปนคนตัวใหญ แลวถามนักเรียน
วา
- ถาเลนชักเยอฝายใดจะเปนผูชนะ เพราะเหตุใด
- ถาแตละฝายมีคนตัวเล็กและคนตัวใหญคละกันอยูจะเกิดอะไรขึ้น
2. นักเรียนชวยกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการเลนชักเยอ เพื่อเชื่อมโยงไปสู
การเรียนรูเรื่องแรงลัพธ
3. ครูนําภาพหรือวิดีทัศนเกี่ยวกับคน 2 คนออกแรงเคลื่อนยายวัตถุในลักษณะตาง ๆ เชน คน
2 คนออกแรงผลักรถในทิศทางเดียวกันและในทิศทางตรงขามกัน คน 2 คนชวยกันเคลื่อนยายโตะใน
ทิศทางเดียวกันและทิศทางตรงขามกัน มาใหนักเรียนดู
4. นักเรียนรวมกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการออกแรงเคลื่อนยายวัตถุใน
ลักษณะตาง ๆ

20. 20
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
5. ครูใหนักเรียนแบงกลุม กลุมละ 4-5 คน จากนั้นใหนักเรียนทํากิจกรรมการทดลองนํากอนหิน
ใสถุง แลวนํามาเกี่ยวกับตะขอของเครื่องชั่งสปริง จากนั้นชั่งกอนหินอีกครั้ง โดยใชเครื่องชั่งสปริง
2 อัน ใหหูหิ้วของถุงพลาสติกเกี่ยวที่ตะขอเครื่องชั่งขางละหู อานผล และบันทึกผล
6. ครูใหตัวแทนของแตละกลุมนําเสนอคําตอบของกลุมตนเอง
7. ครูใหแตละกลุมสืบคนขอมูลเกี่ยวกับแรงลัพธ
8. ครูใหสมาชิกในแตละกลุมรวมอภิปรายผลการทดลอง เพื่อใหขอสรุปของกลุม
9. ตัวแทนของแตละกลุมออกมานําเสนอผลการทดลอง
10. นักเรียนแตละกลุมรวมกันอภิปรายผลการทดลองเพื่อใหไดขอสรุปวา แรงสองแรงที่กระทําตอ
วัตถุในแนวเดียวกัน มีคาของแรงเทากับผลรวมของแรงสองแรงนั้น
11. ครูใหนักเรียนรวมกันอภิปรายวา นักเรียนคิดวา จะนําความรูเกี่ยวกับแรงลัพธไปใช
ประโยชนในชีวิตประจําวันไดอยางไร
12. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปผลการอภิปรายเปนองคความรู
13. ครูและนักเรียนรวมกันสรุปผลการอภิปรายเปนองคความรู
14. ครูใหนักเรียนทํากิจกรรมตอไปนี้ ใหนักเรียนแบงกลุมและทํากิจกรรมเรื่อง ประดิษฐ
สะพานไมไอศกรีม ทดสอบประสิทธิภาพของสะพานไมไอศกรีม ของแตละกลุมที่ไดสรางขึ้น นําเสนอผล
และสรุปผลการทํากิจกรรม จากนั้นสืบคนหลักการสรางสะพานไมไอศกรีม และประโยชนของการนํา
ของสะพาน ไปใช และสรุปการนําความรูเรื่องของสะพาน ไปใชประโยชนเปนแผนภาพความคิดแลวให
แตละกลุมนําเสนอแลกเปลี่ยนหนาชั้นเรียน
15. ใหนักเรียนแตละกลุมนําเสนอผลงานการประดิษฐสะพานไมไอศกรีม ที่สรางขึ้น โดย
นําเสนอแนวคิดในการสราง รูปแบบของสะพานไมไอศกรีม เหตุผลในการเลือกใชวัสดุ รวมทั้งผลการ
ทดสอบและการปรับปรุงแกไขสะพานไมไอศกรีม จนมีประสิทธิผลมากที่สุด
16. จากนั้นครูและนักเรียนรวมกันอภิปรายความรูเกี่ยวกับหลักการทางวิทยาศาสตรที่
เกี่ยวของกับสะพานไมไอศกรีม
17. จากนั้นครูประเมินตามสภาพจริง จากการสังเกตพฤติกรรมขณะเขารวมกิจกรรม ประเมิน
แผนภาพความคิด และประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบการประเมิน
ตามสภาพจริง

21. 21
โดย นายธัชวุฒิ กงประโคน ครู โรงเรียนอนุบาลชัยภูมิ
กิจกรรม : หลักของอารคีเมดิส เวลา 2 ชั่วโมง
1. ครูนําลูกปงปอง จํานวนมากที่มีมวลแตกตางกัน มาปลอยในอางน้ํา ดังรูป
2. จากนั้นครูตั้งคําถามเพื่อใหนักเรียนรวมกันอภิปราย ดังนี้
- ลูกปงปองมีลักษณะอยางไร (ทรงกลม)
- นักเรียนคิดวาถานําลูกปงปองไปปลอยในอางน้ําจะเกิดอะไรขึ้น (นักเรียนแสดงความ
คิดเห็น)
3. จากนั้น ครูปลอยลูกปงปองลงไปในอางน้ํา จากนั้นใหนักเรียนรวมกันอภิปรายรวมกันวา
เพราะเหตุใดถึงเปนเชนนั้น
4. ครูใหนักเรียนศึกษาใบกิจกรรมที่ 1 เรื่อง หลักของอารคีเมดิส (หนังสือการตูนประวัติของ
อารคีเมดิสเกี่ยวกับหลักของอารคีเมดิส)ใหเขาใจเพื่อนําสูการอภิปราย โดยใชคําถามดังนี้
- อารคีเมดิสเปนคนที่มีลักษณะนิสัยอยางไร (นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- เพราะเหตุใดอารคีเมดิสถึงไดรับยกยองวาเปนนักวิทยาศาสตร คณิตศาสตรที่ยิ่งใหญ
ของโลก(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- อารคีเมดิสคนพบอะไรบาง(นักเรียนแสดงความคิดเห็น)
- เพราะเหตุใดพระราชาจึงมีความสงสัยในตัวของชางทอง(เกิดความไมมั่นใจในความ
ซื่อสัตยของชางทองทํามงกุฎ)
- พระราชาแกปญหาสิ่งที่ตนเองสงสัยอยางไร(ใหอารคีเมดิสชวยแกไขปญหา)
- พระราชามอบหมายใหอารคีเมดิสไปหาคําตอบเรื่องอะไร(ทําอยางไรถึงจะรูไดวา
มงกุฎทองที่ชางทองทําใหเปนทองแทหรือทองที่ถูกผสม)
- อารคีเมดิสคนหาคําตอบอยางไร(ขบคิดปญหา และพบคําตอบเมื่อไปอาบน้ํา โดย
พบวาเมื่อน้ําเต็มปริ่มขอบอางแตเมื่อเอาตัวลงมาพบวาน้ําไหลซูออกมานอกอาง)
- อารคีเมดิสนําสิ่งที่ตนเองคนพบไปทําอยางไร(ทําการทดลองโดยเอามงกุฎมาผูกเชือก
เสนเล็กๆ แลวเอาน้ําใสอางใหเต็มพอดีกับขอบ เอามงกุฎหยอนลงไปในอางน้ํา รองน้ําที่ลน
ออกมาตวงหาปริมาตร แลวก็นําเอาเงิน และทองคําแท แตละกอนที่มีน้ําหนักเทากับมงกุฎอัน
นั้น มาทดลองหาปริมาตรบาง ก็พบวา ทองคําแทมีปริมาตรนอยกวามงกุฎ และเงินมีปริมาตร
มากกวามงกุฎ)