โครงสร้างของภาษา C

1. บทที่ 2
โครงสร้างของภาษา C

2. โครงสร้างของภาษา C
ภาษา C เป็นภาษาคอมพิวเตอร์ที่ถูกค้นคิดขึ้นโดย
Dennis Ritchie ในปี ค.ศ. 1970 โดยใช้ระบบปฏิบัติการ
ของยูนิกซ์ (UNIX) นับจากนั้นมาก็ได้รับความนิยมเพิ่มขั้น
จนถึงปัจจุบัน ภาษา C สามารถติดต่อในระดับฮาร์ดแวร์ได้ดี
กว่าภาษาระดับสูงอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็นภาษาเบสิกฟอร์แทน
ขณะเดียวกันก็มีคุณสมบัติของภาษาระดับสูงอยู่ด้วย ด้วย
เหตุผลดังกล่าวจึงจัดได้ว่าภาษา C เป็นภาษาระดับกลาง
(Middle –lever language)
ภาษา C เป็นภาษาคอมพิวเตอร์ชนิดคอมไพล์ (compiled
Language) ซึ่งมีคอมไพลเลอร์ (Compiler) ทำาหน้าที่ใน
การคอมไพล์ (Compile) หรือแปลงคำาสั่งทั้งหมดใน
โปรแกรมให้เป็นภาษาเครื่อง (Machine Language) เพื่อ
ให้เครื่องคอมพิวเตอร์นำาคำาสั่งเหล่านั้นไปทำางานต่อไป

3. โครงสร้างของภาษา C ทุกโปรแกรมของภาษา C มีโครงสร้างเป็นลักษณะดังรูป
Int main (void)
{

4. เฮดเดอร์ไฟล์ (Header Files)
เป็นส่วนที่เก็บไลบรารี่มาตรฐานของภาษา C ซึ่งจะถูกดึงเข้ามารวมกับ
โปรแกรมในขณะที่กำาลังทำาการคอมไพล์ โดยใช้คำาสั่ง
#include<ชื่อเฮดเดอร์ไฟล์> หรือ
#include “ ”ชื่อเฮดเดอร์ไฟล์
ตัวอย่าง
#include<stdio.h>
เฮดเดอร์ไฟล์นี้จะมีส่วนขยายเป็น .h เสมอ และเฮดเดอร์ไฟล์เป็นส่วนที่
จำาเป็นต้องมีอย่างน้อย 1 เฮดเดอร์ไฟล์ ก็คือ เฮดเดอร์ไฟล์ stdio.h ซึ่ง
จะเป็นที่เก็บไลบรารี่มาตรฐานที่จัดการเกี่ยวกับอินพุตและเอาท์พุต
ส่วนตัวแปรแบบ Global (Global Variables)
เป็นส่วนที่ใช้ประกาศตัวแปรหรือค่าต่าง ๆ ที่ให้ใช้ได้ทั้งโปรแกรม ซึ่ง
ใช้ได้ทั้งโปรแกรม ซึ่งในส่วนไม่จำาเป็นต้องมีก็ได้

5. ฟังก์ชัน (Functions)
เป็นส่วนที่เก็บคำาสั่งต่าง ๆ ไว้ ซึ่งในภาษา C จะบังคับให้มีฟังก์ชันอย่างน้อย 1
ฟังก์ชั่นนั่นคือ ฟังก์ชั่น Main() และในโปรแกรม 1 โปรแกรมสามารถมี
ฟังก์ชันได้มากกว่า 1 ฟังก์ชั่น
ส่วนตัวแปรแบบ Local (Local Variables)
เป็นส่วนที่ใช้สำาหรับประกาศตัวแปรที่จะใช้ในเฉพาะฟังก์ชันของตนเอง ฟังก์ชั่
นอื่นไม่สามารถเข้าถึงหรือใช้ได้ ซึ่งจะต้องทำาการประกาศตัวแปรก่อนการใช้
งานเสมอ และจะต้องประกาศไว้ในส่วนนี้เท่านั้น
ตัวแปรโปรแกรม (Statements)เป็นส่วนที่อยู่ถัดลงมาจากส่วนตัวแปรภายใน
ซึ่งประกอบไปด้วยคำาสั่งต่าง ๆ ของภาษา C และคำาสั่งต่าง ๆ จะใช้เครื่องหมาย
; เพื่อเป็นการบอกให้รู้ว่าจบคำาสั่งหนึ่ง ๆ แล้ว ส่วนใหญ่ คำาสั่งต่าง ๆ ของ
ภาษา C เขียนด้วยตัวพิมพ์เล็ก เนื่องจากภาษา C จะแยกความแตกต่างชองตัว
พิมพ์เล็กและพิมพ์ใหญ่หรือ Case Sensitive นั่นเอง ยกตัวอย่างใช้ Test, t
est หรือจะถือว่าเป็นตัวแปรคนละตัวกัน นอกจากนี้ภาษา C ยังไม่สนใจกับ
การขึ้นบรรทัดใหม่ เพราะฉะนั้นผู้ใช้สามารถพิมพ์คำาสั่งหลายคำาสั่งในบรรทัด
เดียวกันได้ โดยไม่เครื่องหมาย ; เป็นตัวจบคำาสั่ง

6. ค่าส่งกลับ (Return Value)
เป็นส่วนที่บอกให้รู้ว่า ฟังก์ชันนี้จะส่งค่าอะไรกลับไปให้กับฟังก์ชั่นที่เรียกฟังก์ชั่น
ซึ่งเรื่องนี้ผู้เขียนจะยกไปกล่าวในเรื่องฟังก์ชั่นอย่างละเอียดอีกทีหนึ่ง
หมายเหตุ (Comment)
เป็นส่วนที่ใช้สำาหรับแสดงข้อความเพื่ออธิบายสิ่งที่ต้องการในโปรแกรม
ซึ่งจะใช้เครื่องหมาย /*และ */ ปิดหัวและปิดท้ายของข้อความที่ต้องการ
รูปที่ 2-2 แสดงการเขียนหมายเหตุหรือ Comment ในลักษณะต่าง ๆ

7. โปรแกรมที่ 2 – 1 โปรแกรมแรกสำาหรับคุณ

8. การตั้งชื่อ
การตั้งชื่อ (Identifier) ให้กับตัวแปร ฟังก์ชันหรืออื่น ๆ มีกฎเกณฑ์
ในการตั้งชื่อ ดังนี้
1. ตัวแรกของชื่อจะต้องขึ้นต้องด้วยตัวอักษรหรือเครื่องหมาย _
เท่านั้น
2. ตัวอักษรตั้งแต่ตัวที่ 2 สามารถเป็นตัวเลข หรือเครื่องหมาย_ก็ได้
3. จะต้องไม่มีการเว้นวรรคภายในชื่อ แต่สามารถใช้เครื่อง_คั่นได้
4. สามารถตั้งชื่อได้ยาไม่จำากัด แต่จะใช้ตัวอักษรแค่ 31 ตัวแรกใน
การอ้างอิง
5. ชื่อที่ตั้งด้วยตัวอักษรพิมพ์ใหญ่และพิมพ์เล็ก จะถือว่าเป็นคนละตัว
กัน
6. ห้ามตั้งชื่อซำ้ากับคำาสงวนของภาษา C

9. ตัวอย่างการตั้งที่ถูกและผิด
ชนิดข้อมูล
ในการเขียนโปรแกรมภาษา C นั้น ผู้ใช้จะต้องกำาหนดชนิด
ให้กับตัวแปรนั้นก่อนที่จะนำาไปใช้งาน โดยผู้ใช้จะต้องรู้ว่า
ในภาษา C นั้นมีชนิดข้อมูลอะไรบ้าง เพื่อจะเลือกใช้ได้
อย่างถูก
ต้องและเหมาะสม ในภาษา C จะมี 4 ชนิดข้อมูลมาตรฐาน
ดังนี้

10. ชนิดข้อมูลแบบไม่มีค่า หรือ Void Type (Void)
ข้อมูลชนิดนี้ จะไม่มีค่าและจะไม่ใช้ในการกำาหนดชนิดตัวแปร แต่
ส่วนใหญ่จะใช้เกี่ยวกับฟังก์ชั่น ซึ่งจะขอยกไปอธิบายในเรื่องฟัง
ก์ชั่น
ชนิดข้อมูลมูลแบบจำานวนเต็ม หรือ Integer Type (int)
เป็นชนิดข้อมูลที่เป็นตัวเลขจำานวนเต็ม ไม่มีทศนิยม ซึ่งภาษา C
จะแบ่งข้อมูลชนิดนี้ออกได้เป็น 3 ระดับ คือ short int,int และ l
ong int ซึ่งแต่ละระดับนั้นจะมีขอบเขตการใช้งานที่แตกต่างกัน
ดังแสดงในตารางที่ 2-1

11. ชนิดข้อมูลแบบอักษร หรือ Character Type (char)
ข้อมูลชนิดนี้ก็คือ ตัวอักษรตั้งแต่ A-Z เลข 0-9 และสัญลักษณ์ต่าง
ๆ ตามมาตรฐาน ACSII (American Standard Code Informati
on Interchange) ซึ่งเมื่อกำาหนดให้กับตัวแปรแล้วตัวแปรนั้นจะรับ
ค่าได้เพียง 1 ตัวอักษรเท่านั้น และสามารถรับข้อมูลจำานวนเต็ม
ตั้งแต่ถึง 127 จะใช้ขนาดหน่วยความจำา 1ไบต์หรือ 8 บิต ชนิด
ข้อมูลแบบทศนิยม หรือ Floating Point Type (flat)
เป็นข้อมูลชนิดตัวเลขที่มีจุดทศนิยม ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 3
ระดับ คือ float, double และ long double แต่ละระดับนั้นจะมี
ขอบเขตที่แตกต่างกันในการใช้งาน ดังแสดงในตารางที่ 2-2

12. ตารางที่ 2-2 แสดงรายละเอียดของชนิดข้อมูลแบบ
ทศนิยม
ตัวแปร
ตัวแปร คือ ชื่อที่ใช้อ้างถึงตำาแหน่งต่าง ๆ ในหน่วยความจำา
ซึ่งใช้เก็บข้อมูลต่าง ๆ ด้วยขนาดตามชนิดข้อมูล การ
ประกาศตัวแปร
การประกาศตัวแปรในภาษา C นั้นสามรถทำาได้ 2 ลักษณะ
คือ การประกาศตัวแปรแบบเอกภาพ หรือการประกาศตัวแปร
แบบ Global คือ ตัวแปรที่จะสามารถเรียกใช้ได้ทั้งโปรแกรม
และแบบที่สองการประกาศตัวแปรแบบภายใน หรือการ
ประกาศตัวแปรแบบ Local ซึ่งตัวแปรแระเภทนี้จะใช้ได้ใน

13. #include<stdio.h>
int total; /*การประกาศตัวแปรแบบ Global */
main()
{
int price,money; /*การประกาศตัวแปรแบบ Local*/
…
}
รูปที่ 2-3 แสดงการประกาศตัวแปรแบบต่าง ๆ
การกำาหนดค่าให้กับตัวแปร
การกำาหนดค่าให้กับตัวแปรนั้น จะสามารถกำาหนดได้ตั้งแต่ตอนที่
ประกาศตัวแปรเลยหรือจะกำาหนดให้ภายในโปรแกรมก็ได้ ซึ่งการ
กำาหนดค่าจะใช้เครื่องหมาย = กั้นตรงกลาง
int total = 0;
ถ้ามีตัวแปรข้อมูลชนิดเดียวกัน ก็สามารถทำาแบบนี้ได้
int total =0,sum
หรือ

14. int total =0,sum=0;
ถ้าเป็นการกำาหนดภายในโปรแกรม ซึ่งตัวแปรนั้นได้ประกาศไว้แล้วสามารถทำา
แบบนี้
total = 50;
หรือ
total = total+sum
หรือกำาหนดค่าจาการพิมพ์ข้อมูลเข้าทางคีย์บอร์ด
scanf(“%d”,&total);
โปรแกรมที่ 2-2 การประกาศและใช้ตัวแปร
#include<stdio.h>
/*การประกาศตัวแปร Global*/
int sum = 0;
int main(void)
{
/*การประกาศตัวแปรแบบ Local */
int a;
int b;
int c;

15. /*คำำสั่ง */
printf(“nWelcome. This Program addsn”);
printf(“threenumbers.Enter three numbersn”);
printf(“in the form: nnn nnn nnn <retur>n”);
scanf(“%d %d %d”,&a,&b,&c);
/* ทำำกำรบวกค่ำระหว่ำง a,b และ c เข้ำด้วยกันแล้วกำำหนด
ค่ำให้ sum*/
sum=a+b+c;
printf(“The total is: %dn”,sum);
printf(“Thant you. Have a good day.n”);
return 0;
}

16. ผลกำรทำำงำน:
Welcome. This Program adds
Three numbers. Enter three number
In the form: nnn nnn nnn <return>
11 22 23
The total is: 56
Thank you. Have a good day.
กำรกำำหนดชนิดข้อมูลแบบชั่วครำว
เมื่อผู้ใช้ได้กำำหนดชนิดข้อมูลให้กับตัวแปรใด ๆ
ไปแล้ว ตัวแปรตัวนั้นจะมีชนิดข้อมูลเป็นแบบที่กำำหนดให้
ตลอดไป บำงครั้งกำรเขียนโปรแกรมอำจจะต้องมีควำม
จำำเป็นต้องเปลี่ยนชนิดข้อมูลของตัวแปรตัวนั้น ซึ่งภำษำซี ก็
มีควำมสำมำรถที่จะทำำเช่นนั้นได้

17. รูปแบบ
([ชนิดข้อมูล])[ตัวแปร]
ตัวอย่ำง
(float)a
(int)a
โปรแกรมที่ 2-3 แสดงกำรใช้ตัวแปรแบบชั่วครำว
#include<stdio.h>
int main(void)
{
float a= 25.3658;
printf(“Value of a : %n”,a);
printf(“Value of a when set is integer : %dn”,(int)a);
return 0;
}
ผลกำรทำำงำน :
Value of a : 25.365801
Value of a when change is integer : 25

18. ชนิดข้อมูลแบบค่ำคงที่ (Constants)
ชนิดข้อมูลประเภทนี้ ชื่อก็บอกอยู่ว่ำเป็นชนิดข้อมูลแบบค่ำคงที่
ซึ่งก็คือข้อมูลตัวแปรประเภทที่เป็น Constants ผู้ใช้จะไม่
สำมำรถเปลี่ยนแปลงค่ำของตัวแปรตัวนั้น ในขณะที่โปรแกรม
ทำำงำนอยู่
รูปแบบ
Const[ชนิดข้อมูล][ตัวแปร]=[ค่ำหรือ นิพจน์]
ตัวอย่ำง
const folat a = 5.23;
const int b = a%2;

19. โปรแกรมที่ 2-4 กำรใช้ตัวแปรชนิดข้อแบบค่ำคงที่
#include<stdio.h>
imt main(void)
{
const float pi = 3.14159;
float radius;
radius = 3;
printf(“Value of pi : %fn”,pi);
printf(“Value of area : %fn”,pi*(radius*radius));
return 0;
}

20. ผลกำรทำำงำน:
Value of pi : 3.141590
Value of area : 28.274311
constant นั้นสำมำรถแบ่งออกได้ ดังนี้
Integer Constants เป็นค่ำคงที่ชนิดข้อมูลแบบตัวเลขจำำนวนเต็มไม่มีจุดทศนิยม
const int a = 5;
Floating-Point Constants เป็นค่ำคงที่ชนิดข้อมูลแบบตัวเลขที่มีจุดทศนิยม
const float b = 5.6394;
Character Constants เป็นค่ำคงที่ชนิดตัวอักษร ซึ่งจะต้องอยู่ภำยในเครื่องหมำ
‘’เท่ำนั้น
const char b = ‘t’;
String Constants เป็นค่ำคงที่เป็นข้อควำม ซึ่งจะต้องอยู่ภำยใต้เครื่องหมำย
“”เท่ำนั้น
“”
“h”
“Hello worldn”
“HOW ARE YOU”
“Good Morning!”

21. โปรแกรมที่ 2-5 กำรใช้ตัวแปรชนิดข้อมูลแบบค่ำคงที่แบบต่ำง ๆ
#includ<stdio.h>
int main(void)
{
const int a = 3; /*Integer Constats*/
const flat b = 3.14159; /*Floating – Point Constants*/
const cahr c = ‘P’; /*Character Constants*/
printf(“Value of a: %dn”,a);
printf(“Value of b: %dn”,b);
printf(“Value of c: %dn”,c);
printf(“Good Bye”); /*String Constants*/
return 0;
}

22. ผลการทำางาน
Value of a : 3
Value of b : 3.141590
Value of c : P
Good Bye
Statements
statements ในภาษา c คือ คำาสั่งต่าง ไ ที่ประกอบขึ้นจนเป็นตัว
โปรแกรม ซึ่งในภาษา c นั้นได้แบ่งออกเป็น 6 แบบ คือ Expression
Statement และ Compound Statement ณ.ที่นี้จะมีด้วยกัน 2 แบบ
• Expression Statement หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า Single
Statement ซึ่ง Statement แบบนั้นจะต้องมีเครื่องหมาย; หลังจาก
statement เมื่อภาษา C พบเครื่องหมาย ; จะทำาให้มันรู้ว่าจบชุดคำา
สั่งแล้ว แล้วจึงข้ามไปทำา Statement ชุดต่อไป a = 2; หรือ
printf(“x contains %d, y contains %dn”,x,y);

23. Compound Statement คือ ชุดคำาสั่งที่มีคำาสั่งต่าง ๆ รวมอยู่ด้านใน Block ซึ่ง
จะใช้เครื่องหมาย {เป็นการเปิดชุดคำาสั่ง และใช้} เป็นตัวปิดชุดคำาสั่ง ตัวอย่างที่เห็น
ได้ชัดเจนสำาหรับ Statement แบบนี้ คือ ตัวฟังก์ชั่น Main โดยทั่ว ๆ ไปในภาษา C
Compound Statement จะเป็นตัวฟังชั่น
ผังงาน
ผังงาน (Flowchart) มีไว้เพื่อให้ผู้ใช้ออกแบบขั้นตอนการทำางนของ
โปรแกรมก่อนที่จะลงมือเขียนโปรแกรม ซึ่งจะช่วยให้ผู้ใช้เขียนโปรแกรมได้ง่ายขึ้น
และไม่สับสนซึ่งผังงานที่นิยมใช้มีมาตรฐานมากมายหลายแบบ โดยมีสัญลักษณ์ของ
ผังงานดังนี้
1.
Terminator
สัญลักษณ์แทนจุดเริ่มต้นและจุดสิ้นสุด
2.
Process
สัญลักษณ์กระบวนการต่าง ๆ เช่น การประกาศตัวแปร การบวก เป็นต้น

24. 3.
Decision
สัญลักษณ์เงื่อนไข
4.
Data
สัญลักษณ์ติดต่อกับผู้ใช้โดยการรับข้อมูลหรือแสดงข้อมูล
5.
Manual Input
สัญลักษณ์การรับข้อมูลจากผู้ใช้
6.

25. Display
สัญลักษณ์การแสดงผลออกทางจอภาพ
7.
Predefined Process
สัญลักษณ์ระบุการทำางานย่อยหรือฟังก์ชั่นย่อย
8.
Connect
สัญลักษณ์จุดเชื่อม
9.
Arrow
สัญลักษณ์เส้นทางการดำาเนินงาน

26. โดยการออกแบบผังงาน จะมี 3 แบบ ดังนี้
1. แบบเรียงลำาดับ จะเป็นลักษณะการทำางานที่เรียงกันไปเรื่อย
ๆ โดยไม่มีการวนซำ้า ดังรูป

27. 2.แบบทางเลือก จะเป็นลักษณะการทำางานที่มีทางเลือก ซึ่งจะพบ
ในเรื่องคำาสั่งเงื่อนไข เช่น คำาสั่ง if…else ดังรูป

28. 3.แบบการทำางานซำ้า จะเป็นลักษณะการทำางานที่วนการ
ทำางานแบบเดิม จนครบตามจำานวนที่ต้องการ ซึ้งจะพบในเรื่อง
คำาสั่ง วนลูป เช่น คำาสั่ง do….while ดังรูป