1. การสื่อสารข้อมูล

2. 1. ความหมายของการสือ สารข้อ มูล
่
การสื่อสารข้อมูล หมายถึง การโอนถ่าย (Transmission)
ข้อมูลหรือการแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างต้นทางกับปลาย
ทาง โดยใช้อุปกรณ์ทางอิเล็กทรอนิกส์หรือเครื่อง
คอมพิวเตอร์ ซึ่งมีตัวกลาง เช่น ซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์
สำาหรับควบคุมการส่งและการไหลของข้อมูลจากต้นทาง
ไปยังปลายทาง นอกจากนี้อาจจะมีผู้รับผิดชอบในการ
กำาหนดกฎเกณฑ์ในการส่งหรือรับข้อมูลตามรูปแบบที่
ต้องการ

3. 2. องค์ป ระกอบพืน ฐานของระบบ
้
สือ สารข้อ มูล
่
1. ผู้ส ่ง หรือ อุป กรณ์ส ่ง ข้อ มูล (Sender)
ข้อมูลต่างๆ ที่อยู่ต้นทางจะต้องจัดเตรียมนำาเข้าสู่อุปกรณ์
สำาหรับส่งข้อมูล ซึ่งได้แก่เครื่องพิมพ์ หรืออุปกรณ์
ควบคุมต่าง ๆ จานไมโครเวฟ จานดาวเทียม ซึ่งข้อมูล
เหล่านั้นถูกเปลียนให้อยู่ในรูปแบบที่สามารถส่งข้อมูล
่
นั้นได้ก่อน
2. ผู้ร ับ หรือ อุป กรณ์ร ับ ข้อ มูล (Receiver)
ข้อมูลที่ถกส่งจากอุปกรณ์ส่งข้อมูลต้นทาง เมื่อไปถึง
ู
ปลายทางก็จะมีอุปกรณ์สำาหรับรับข้อมูลเหล่านั้นเพื่อนำา
ไปใช้ประโยชน์ต่อไป อุปกรณ์เหล่านี้ได้แก่ เครื่องพิมพ์
คอมพิวเตอร์ จานไมโครเวฟ จานดาวเทียม ฯลฯ

4. 3. โปรโตคอล (Protocol)
โปรโตคอล คือ กฎระเบียบ หรือวิธการใช้เป็นข้อกำาหนด
ี
สำาหรับการสื่อสาร เพื่อให้ผู้รับและผู้ส่งเข้าใจกันได้ ซึ่งมี
หลายชนิดให้เลือกใช้ เช่น TCP/IP, X.25, SDLC เป็นต้น
4. ซอฟต์แ วร์ (Software)
การส่งข้อมูลผ่านคอมพิวเตอร์จำาเป็นต้องมีโปรแกรม
สำาหรับดำาเนินการ และควบคุมการส่งข้อมูลเพื่อให้ได้
ข้อมูลตามที่กำาหนดไว้ ได้แก่ Novell's NetWare UNIX Windows
NT ฯลฯ

5. 5. ข่า วสาร (Message)
ข้อ มูล (Data) เป็นรายละเอียดของสิ่งต่าง ๆ ซึ่งถูกสร้าง
และจัดเก็บด้วยคอมพิวเตอร์ มีรูปแบบแน่นอน
ข้อ ความ (Text) อยู่ในรูปของเอกสารหรือตัวอักขระ ไม่มี
รูปแบบที่แน่นอน ชัดเจนนับจำานวนได้คอนข้างยาก และ
มีความสามารถในการส่งปานกลาง
รูป ภาพ (Image) เป็นข่าวสารที่อยู่ในรูปของภาพกราฟิก
แบบต่างๆ ซึ่งข้อมูลชนิดนี้จะต้องอาศัยสื่อสำาหรับเก็บ
และใช้หน่วยความจำาเป็นจำานวนมาก
เสีย ง (Voice) อยู่ในรูปของเสียงพูด เสียงดนตรี หรือเสียง
อื่น ๆ ข้อมูลชนิดนี้จะกระจัดกระจาย ไม่สามารถวัด
ขนาดที่แน่นอนได้ การส่งจะทำาได้ด้วยความเร็ว ค่อน

6. 6. ตัว กลาง (Medium)
เป็นตัวกลางหรือสื่อกลางที่ทำาหน้าที่นำาข่าวสารในรูป
แบบต่าง ๆ จากผู้ส่งหรืออุปกรณ์ส่งต้นทางไปยังผู้รับ
หรืออุปกรณ์รับปลายทาง ซึ่งมีหลายรูปแบบได้แก่ สาย
ไป ขดลวด สายเคเบิล สายไฟเบอร์ออฟติก ตัวกลางอาจ
จะอยู่ในรูปของคลื่นที่ส่งผ่านทางอากาศ เช่น คลื่น
ไมโครเวฟ คลื่นดาวเทียม หรือคลื่นวิทยุ เป็นต้น

7. 3. การเชือ มต่อ คอมพิว เตอร์
่
สำา หรับ สือ สารข้อ มูล
่
เป็นการเชือมโยงคอมพิวเตอร์ต้นทางเข้ากับ
่
คอมพิวเตอร์ปลายทาง โดยใช้ตัวกลางหรือสื่อกลาง
สำาหรับเชื่อมต่อ ขึ้นอยู่กับลักษณะของการใช้งาน
เป็นการเชือมต่อระยะไกลจากคอมพิวเตอร์ต้นทางไปยัง
่
ปลายทาง โดยผ่านเครือข่ายโทรศัพท์สาธารณะ

8. 4. การส่ง สัญ ญาณข้อ มูล (Transmission
Definition)
การส่งสัญญาณข้อมูล หมายถึง การส่งข้อมูลหรือ
ข่าวสารต่างๆ จากอุปกรณ์สำาหรับส่งหรือผู้ส่ง ผ่านทาง
ตัวกลางหรือสื่อกลางไปยังอุปกรณ์รับหรือผู้รับข้อมูล
หรือข่าว ซึ่งข้อมูลหรือข่าวสารที่ส่งไปอาจจะอยู่ในรูป
ของสัญญาณเสียง คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าหรือแสงก็ได้
โดยที่สื่อกลางหรือตัวกลางของสัญญาณนั้นแบ่งเป็น 2
ชนิด คือชนิดที่สามารถกำาหนดเส้นทางสัญญาณได้ เช่น
สายเกลียวคู่ (Twisted paire) สายโทรศัพท์ สายโคแอกเชีย
ล (Coaxial) สายใยแก้วนำาแสง (Fiber Optic) ส่วนตัวกลางอีก
ชนิดหนึ่งนั้นไม่สามารถกำาหนดเส้นทางของสัญญาณได้
เช่น สุญญากาศ นำ้า และ ชั้นบรรยากาศ เป็นต้น

9. แบบของการส่งสัญญาณข้อมูล
แบ่งได้เป็น 4 รูปแบบดังนี้
การส่ง สัญ ญาณทางเดีย ว (One-Way Transmission หรือ
Simplex)
- การส่งวิทยุกระจายเสียง การแพร่ภาพโทรทัศน์
การส่ง สัญ ญาณกึ่ง ทางคู่ (Half-Duplex หรือ Either-Way)
- วิทยุสนาม
การส่ง สัญ ญาณทางคู่ (Full-Duplex หรือ Both way
Transmission)
- การใช้โทรศัพท์

10. มาตรฐานสากล (International Standards)
 ISO (The International Standards Organization)
พัฒนามาตรฐานสากลเกี่ยวกับสถาปัตยกรรมเครือข่าย
 CCITT (The Conseclitive Committee in International)
พัฒนามาตรฐาน V และ x โดยทีมาตรฐาน v ใช้สำาหรับวงจรโทรศัพท์และ
่
โมเด็ม เช่น v29, v34 ส่วนมาตรฐาน x ใช้กับเครือข่ายข้อมูลสาธารณะเช่น
เครือข่าย x.25 แพ็กเกจสวิตช์ (Package switch) เป็นต้น
 ANSI (The American National Standards Institute)
พัฒนามาตรฐานเกี่ยวกับการสื่อสารข้อมูลและระบบเครือข่ายมาตรฐาน
ส่วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับการประดิษฐ์ตัวเลขที่ใช้ในการติดต่อสือสาร
่
ข้อมูลและมาตรฐานเทอร์มนัล ิ
 IEE (The Institute of Electronic Engineers)
มาตรฐานนี้จะเน้นไปทางด้านอุตสาหกรรมไฟฟ้า อิเล็กทรอนิกส์ ไมโคร
โปรเซสเซอร์ และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ในไมโครคอมพิวเตอร์ เช่น IEE
802.3 ซึ่งใช้ระบบ LAN (Local Area Network)
 EIA (The Electronics Industries Association)

11. 6. ลัก ษณะของสัญ ญาณที่ใ ช้ใ นการ
ส่ง สัญ ญาณข้อ มูล
2 ลัก ษณะดัง นี้
การส่ง สัญ ญาณแบบอนาลอก (Analog Transmission)
สัญญาณอนาลอกที่ส่งออกไปนั้นเมื่อระยะห่างออกไป
สัญญาณก็จะอ่อนลงเรื่อย ๆ -- Amplifier
- เกิด Noise ขึ้น
- แก้ไขโดยใช้ Filter

12. การส่ง สัญ ญาณแบบดิจ ิต อล (Digital Transmission)
การส่งสัญญาณแบบดิจิตอลจะใช้เมื่อต้องการข้อมูลที่
ถูกต้องชัดเจนแน่นอน ดังนั้นจึงจำาเป็นต้องสนใจราย
ละเอียดทุกอย่างที่บรรจุมากับสัญญาณ เมื่อระยะทางใน
การส่งมากขึ้น สัญญาณดิจิตอลก็จะจางลง ซึ่งสามารถ
แก้ไขได้โดยรีพีตเตอร์ (Repeater)

13. 7. รหัสที่ใช้สงสัญญาณข้อมูล (Transmission
่
Code)
แบ่งออกเป็น 2 ระบบ คือ แบบดิจิตอลและแบบอนาลอก
ตัวอักษร ตัวเลข เสียง และภาพต่าง ๆ ซึ่งข่าวสารเหล่านี้
จะอยู่ในรูปแบบอนาลอก แต่เมื่อต้องการนำาข้อมูลหรือ
ข่าวสารเหล่านี้มาใช้กับคอมพิวเตอร์ จะต้องเปลี่ยน
ข้อมูล หรือข่าวสารเหล่านี้ให้อยู่ในรูปแบบที่
คอมพิวเตอร์เข้าใจได้เสียก่อน ซึ่งคอมพิวเตอร์จะรับรู้
ข่าวสารที่เป็นแบบดิจิตอลเท่านั้น นั่นคือการเข้าสู่
กระบวนการเปลียนข่าวสารแบบอนาลอกให้เป็นข่าวสาร
่
แบบดิจิตอล
- ตัวอักษรที่พิมพ์เข้าไปจะต้องมีการเข้ารหัสโดยผ่านตัว
Encoder ให้อยู่ในรูปของสัญญาณที่สามารถส่งสัญญาณ
ต่อไปได้เมื่อสัญญาณถูกส่งไปยังเครื่องรับ จากนั้น
เครื่องรับก็จะตีความสัญญาณที่ส่งมาและผ่านตัว Decodes

14. 8. รูป แบบของรหัส
รหัสทีใช้ในการสื่อสารข้อมูลโดยทั่วไปจะอยู่ในรูปของไบนารี (Binary) หรือเลขฐานสอง
่
ซึ่งประกอบด้วยเลข 0 กับเลข 1 โดยใช้รหัสทีเป็นเลข 0 แทนการไม่มีสัญญาณไฟและเลข
่
1 แทนการมีสัญญาณไฟ ซึ่งเป็นไปตามหลักการของไฟฟ้าที่มลักษณะมีไฟและไม่มไฟี ี
อยู่ตลอดเวลา เรียกรหัสที่ประกอบด้วย 0 กับ 1 ว่าบิต (Binary Digit) แต่เนื่องจากข้อมูลหรือ
ข่าวสารทั่วไปประกอบด้วยตัวอักษร ตัวเลขและสัญลักษณ์มากมาย ถ้าจะใช้ 0 กับ 1 เป็น
รหัสแทนแล้วก็คงจะได้เพียง 2 ตัวเท่านั้น เช่น 0 แทนตัว A และ 1 แทนด้วย B
 รหัส แอสกี (ASCll CODE) American Standard Code for Information Interchange ใช้สำาหรับส่ง
ข่าวสาร มีขนาด 8 บิต โดยใช้ 7 บิตแรกเข้ารหัสแทนตัวอักษร ส่วนบิตที่ 8 จะเป็นบิต
ตรวจสอบ (Parity Bit Check) รหัสแอสกีได้รับมาตรฐานของ CCITT หมายเลข 5 เป็นรหัสที่ได้
รับความนิยมในการสื่อสารข้อมูลอย่างกว้างขวาง เนื่องจากรหัสแอสกีใช้ 7 บิตแรกแทน
ตัวอักขระ แต่ละบิตจะประกอบด้วยตัวเลข 0 หรือเลข 1 ดังนั้นรหัสแอสกีจะมีรหัสทีแตก ่
ต่างกันได้เท่ากับ 27 หรือเท่ากับ 128 ตัวอักขระนั่นเองในจำานวนนี้จะแบ่งเป็นตัวอักษรที่
พิมพ์ได้ 96 อักขระ และเป็นตัวควบคุม (Control Characters) อีก 32 อักขระ ซึงใช้สำาหรับ
่
ควบคุมอุปกรณ์และการ ทำางานต่าง ๆ
 รหัส โบคอต (Baudot Code) เป็นรหัสทีใช้กบระบบโทรเลข และเทเล็กซ์ ซึ่งอยู่ภายใต้
่ ั
มาตรฐานของ CCITT หมายเลข 2 เป็นรหัสขนาด 5 บิต สามารถมีรหัสทีแตกต่างกันได้ ่
เท่ากับ 25 หรือเท่ากับ 32 รูปแบบ ซึงไม่เพียงพอกับจำานวนอักขระทังหมด จึงมีการเพิ่ม
่ ้
อักขระพิเศษขึ้นอีก 2 ตัว คือ 11111 หรือ LS (Letter Shift Character) เพื่อเปลี่ยนกลุ่มตัวอักษรเป็น
ตัวพิมพ์เล็ก (Lower case) และ 11011 หรือ FS(Figured Shift Character) สำาหรับเปลี่ยนกลุ่มตัวอักษร
เป็นตัวพิมพ์ใหญ่ทำาให้มีรหัสเพิ่มขึนอีก 32 ตัว แต่มอักขระซำ้ากับอักขระเดิม 6 ตัว จึง
้ ี
สามารถใช้รหัสได้จริง 58 ตัว อีก 32 ตัว แต่มอักขระซำ้ากับอักขระเดิม 6 เดิม จึงสามารถ
ี
ใช้รหัสได้จริง 58 ตัว เนื่องจากรหัสโบคอตมีขนาด 5 บิต ซึงไม่มีบิตตรวจสอบจึงไม่นิยม
่
นำามาใช้กับคอมพิวเตอร์
 รหัส EBCDIC (Extended Binary Coded Decimal Interchange Code) พัฒนาขึนโดยบริษัท IBM มีขนาด
้
8 บิตต่อหนึ่งอักขระ โดยใช้บิตที่ 9 เป็น บิตตรวจสอบ ดังนั้นจึงสามารถมีรหัสทีแตกต่าง ่

15. 9. รหัส แบบของการเชือ มต่อ เพื่อ การ
่
สือ สารข้อ มูล
่
1. การเชื่อ มต่อ แบบจุด ต่อ จุด (Point to Point Line)
เป็นการเชื่อมต่อแบบพืนฐาน โดยต่อจากอุปกรณ์รับหรือส่ง 2 ชุด
้
ใช้สายสือสารเพียงสายเดียวมีความยาวของสายไม่จำากัด เชื่อมต่อ
่
สายสื่อสารไว้ตลอดเวลา (Lease Line) ซึ่งสายส่งอาจจะเป็นชนิด
สายส่งทางเดียว (Simplex) สายส่งกึ่งทางคู่ (Half-duplex) หรือสายส่ง
ทางคู่แบบสมบูรณ์ (Full-duplex) ก็ได้ และสามารถส่งสัญญาณข้อมูล
ได้ทั้งแบบซิงโครนัสหรือแบบอซิงโครนัส
2. การเชื่อ มต่อ แบบหลายจุด (Multipoint or Multidrop)
เนื่องจากค่าเช่าช่องทางในการส่งผ่านข้อมูลต้องเสียค่าใช้จ่ายสูง
การเชื่อมต่อแบบจุดต่อจุดนั้นสิ้นเปลืองสายสื่อสารมากการส่ง
ข้อมูลไม่ได้ใช้งานตลอดเวลา จึงมีแนวความคิดที่จะใช้สายสื่อสาร
เพียงสายเดียวแต่เชื่อมต่อกับหลายๆ จุด ซึ่งทำาให้ประหยัดค่าใช้
จ่ายได้มากกว่า
การเชื่อมต่อแบบหลายจุดแต่จุดจะมี Buffer ซึ่งเป็นที่พกเก็บข้อมูล
ั
ชั่วคราวก่อนทำาการส่ง โดยบัฟเฟอร์จะรับข้อมูลมาเก็บเรื่อย ๆ จน

16. 3. การเชื่อ มต่อ เครือ ข่า ยแบบสลับ ช่อ งทางการ
สื่อ สาร (Switched Network)
เครือข่ายแบบสลับช่องทางการสื่อสารที่เห็นโดย
ทั่วไปมี 4 รูปแบบดังนี้
เครือข่ายสื่อสารโทรศัพท์ (The Telephone Network)
เครือข่ายสื่อสารเทลเล็กช์ (The Telex/TWX Network)
เครือข่ายสื่อสารแพคเกตสวิตซ์ซิ่ง (package Switching
Network)
เครือข่ายสื่อสารสเปเซียลไลซ์ ดิจิตอล (Specialized Digital
Network)

17. 10. สือ กลางที่ใ ช้ใ นการสือ สาร
่ ่
ข้อ มูล
2 ประเภท คือ สื่อกลางที่กำาหนดเส้นทางได้ เช่น สาย Coaxial
สายเกลียวคู่ (Twisted-pair) สาย Fiber Optic และสื่อกลางที่กำาหนด
เส้นทางไม่ได้ เช่น คลืนวิทยุ คลื่นดาวเทียม คลื่นไมโครเวฟ
่
เป็นต้น
สาย Coaxial Cable
นิยมใช้ในระบบการสื่อสารความถี่สูง เช่น สายอากาศของทีวี
สายชนิดนี้ถูกออกแบบมาให้มีค่าความต้านทาน 75 โอห์มและ
50 โอห์ม โดยสาย 75 โอห์ม ส่วนใหญ่ใช้กับสายอากาศทีวีและ
สาย 50 โอห์ม จะนำามาใช้กับการสื่อสารที่เป็นระบบดิจิตอล
- คุณสมบัติ ประกอบด้วยตัวนำาสองสาย โดยมีสายหนึ่งเป็น
แกนอยู่ตรงกลางและอีกเส้นเป็นตัวนำาล้อมรอบอยู่อกชั้น มีี
ขนาดของสาย 0.4 ถึง 1 นิ้ว
- มี 2 แบบ คือ แบบหนาและแบบบาง แบบหนาจะแข็ง การ
เดินสายทำาได้ค่อนข้างยาก แต่สามารถส่งสัญญาณได้ไกล

18. สายคู่บ ิด เกลีย ว ( Twisted-Pair)
สายมาตรฐานสองเส้นหุ้มด้วยฉนวนแล้วบิดเป็นเกลียว สามารถ
รับส่งข้อมูลได้ทั้งแบบ อนาลอกและแบบดิจิตอล สายชนิดนี้จะมี
ขนาด 0.015-0.056 นิ้ว ส่งข้อมูลได้ด้วยความเร็ว 10 เมกะบิตต่อ
วินาที ถ้าใช้ส่งสัญญาณแบบอนาลอกจะต้องใช้วงจรขยายหรือ
แอมพลิฟายเออร์ ทุก ๆ ระยะ 5-6 กม. แต่ถ้าต้องการส่งสัญญาณ
แบบดิจิตอลจะต้องใช้อปกรณ์ทำาซำ้าสัญญาณ (Repeater) ทุก ๆ
ุ
ระยะ 2-3 กม. การส่งข้อมูลแบบดิจิตอล สัญญาณที่ส่งเป็น
ลักษณะคลื่นสี่เหลี่ยม สายคู่บิดเกลียวสามารถใช้ส่งข้อมูลได้
หลายเมกะบิตต่อวินาทีในระยะทางได้ไกลหลายกิโลเมตร
เนื่องจากสายคู่เกลียว มีราคาไม่แพงมาก ใช้ส่งข้อมูลได้ดี และ
มีนำ้าหนักเบา นอกจากนั้นยังง่ายต่อการติดตั้ง จึงถูกใช้งาน
อย่างกว้างขวางตัวอย่างของสายคู่บิดเกลียว คือ สายโทรศัพท์
สายคู่บิดเกลียวนั้นจะมีอยู่ 2 ชนิดคือ
 สายคู่บิดเกลียวชนิดหุ้มฉนวน (Shielded Twisted Pair : STP) เป็นสาย
คู่บิดเกลียวที่หุ้มด้วยฉนวนชั้นนอกที่หนาอีกชั้นหนึ่ง เพื่อ
ป้องกันการรบกวนของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า

19. สายส่ง แบบ Fiber Optic
เป็นการส่งสัญญาณด้วยใยแก้ว และส่งสัญญาณด้วยแสงมี
ความเร็วในการส่งข้อมูลสูงสามารถส่งข้อมูลได้ด้วยเร็ว
เท่ากับแสง ไม่มีสัญญาณรบกวนจากภายนอก
- ประกอบด้วยเส้นใยแก้ว 2 ชนิด ชนิดหนึ่งอยู่ตรงแกนกลาง
อีกชนิดหนึ่งอยู่ด้านนอก โดยที่ใยแก้วทั้ง 2 นี้จะมีดัชนีใน
การสะท้อนแสงต่างกัน ทำาให้แสงที่ส่งจากปลายด้านหนึ่ง
ผ่านไปยังอีกด้านหนึ่งได้

20. 14. รูป แบบการประมวลผลแบบกระจาย
เครือ ข่า ย (Organizational Distributed Processing)
วิธการประมวลผลของเครือข่ายคอมพิวเตอร์มี 3 รูปแบบ คือ
ี
1.Terminal-to-Host Processing
2. File Server Processing
3. Client/Server