1. Trường : Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
Khoa: Ngân hàng – Tài chính
Bài thảo luận môn: Tài chính quốc tế
Đề tài: Thực trạng đô la hóa ở Việt Nam hiện nay.
Thực hiện: Nhóm 3-Ngân hàng 49A
1.Trần Kiều Oanh
2. Nguyễn Thị Minh Ngân
3. Đặng Thị Ngà
4. Trần Thị Đài Trang
5. Đoàn Thị Nguyệt
6. Dương Thị Hải Ngọc
7. Nguyễn Thị Thanh Hương
8. Hoàng Việt Anh
9. Vũ Mạnh Hùng
10. Trần Văn Chung
11.Vũ Thị Hồng Nhung

2. Lời mở đầu
Như các bạn đã biết, trong những năm gần đây, Việt Nam đã
không ngừng nỗ lực thu hút các nguồn ngoại tệ, đặc biệt là
USD. Đây là nguồn lực quan trọng giúp chúng ta giải quyết được
phần lớn các nhu cầu về vốn, xây dựng cơ sở hạ tầng v.v...
Nhưng điều gì cũng có hai mặt của nó. Chính lượng USD ồ ạt
đổ vào Việt Nam nếu không được kiểm soát tốt cũng sẽ gây ra
hậu quả to lớn, đó là tình trạng đô la hóa nền kinh tế. Vậy đô la
hóa kinh tế là gi`? Nguồn gốc của nó xuất phát từ đâu? Hiện nay
tình hình đô la hóa ở Việt Nam như thế nào, nó có những ảnh
hưởng tích cực hay tiêu cực gì đến nền kinh tế của chúng ta? Và
cần phải đưa ra những biện pháp gì để khắc phục đô la hóa mà
không ảnh hưởng đến sự phát triển của kinh tế. Tất cả những
vấn đề này sẽ được chúng tôi trình bày trong bài thảo luận “
Thực trạng đô la hóa ở Việt Nam hiện nay”.
Vì sự hạn chế về mặt thời gian, sự hiểu biết, và những yếu tố
khách quan về nguồn thông tin nên bài thảo luận chúng tôi có thể
chưa đầy đủ, chính xác, số liệu chưa sát thực tế. Mong các bạn
góp ý, bổ sung để vấn đề của chúng ta được hiểu một cách trọn
vẹn, giải quyết được thấu đáo hơn. Xin chân thành cám ơn!

3. Những Nội Dung Chính:
1. Khái niệm đô la hóa.
1.1. Khái niệm đô la hóa.
1.2. Các loại đô la hóa.
2.Nguồn gốc của đô la hóa.
3.Thực trạng đô la hóa ở Việt Nam.
3.1. Thực trạng đô la hóa Việt Nam trong những
giai đoạn trước đây.
3.2 Thực trạng đô la hóa ở Việt Nam hiện nay.
4. Nguyên nhân tình trạng đô la hóa ở Việt Nam.
5. Những tác động của đô la hóa.
5.1 Những tác động tích cực.
5.2 Những tác động tiêu cực.
6.Giải pháp khắc phục tác động tiêu cực của đô la
hóa.
6.1 Nâng cao vị thế của VND.
6.2. Tạo môi trường đầu tư trong nước có khả năng
hấp thụ được số vốn ngoại tệ hiện có trong dân.
6.3. Các giải pháp khác.

4. 1. Khái niệm đô la hóa:
1.1. Khái niệm đô la hóa:
- Đô la hoá có thể hiểu là trong một nền kinh tế khi ngoại tệ được sử
dụng một cách rộng rãi thay thế cho đồng bản tệ trong toàn bộ hoặc một
số chức năng tiền tệ, nền kinh tế đó bị coi là đô la hoá toàn bộ hoặc một
phần.
- Theo tiêu chí của IMF, một nền kinh tế được coi là có tình trạng đô la
hoá cao khi mà tỷ trọng tiền gửi bằng ngoại tệ chiếm từ 30% trở lên trong
tổng khối tiền tệ mở rộng (M2); bao gồm: tiền mặt trong lưu thông, tiền
gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn, và tiền gửi ngoại tệ.
- Một báo cáo của IMF cho thấy, trong số các nền kinh tế bị đôla hoá, có
đến bảy quốc gia có số lượng USD trong khối tiền tệ vượt mức 50%, 12
quốc gia khác có số lượng USD chiếm từ 30% đến 50% khối tiền tệ quốc
gia và phần lớn các nước còn lại có tỷ lệ từ 15 - 20% lượng USD trong
khối tiền tệ của họ. ( Việt Nam nằm trong số này).
Một số trường hợp cụ thể như sau: Thổ Nhĩ Kỳ (46%), Argentina (44%),
Nga, Hy Lạp, Ba Lan, Philippines (20%), Bolivia (82%)
1.2. Các loại đô la hóa:
- Đô la hoá được phân ra làm 3 loại: đô la hoá không chính thức
(unofficial Dollarization), đô la hoá bán chính thức (semiofficial
dollarization), và đô la hoá chính thức (official dollarization)
- Đô la hoá không chính thức là trường hợp đồng đô la được sử dụng
rộng rãi trong nền kinh tế, mặc dù không được quốc gia đó chính thức
thừa nhận.
Đô la hoá không chính thức có thể bao gồm các loại sau:
• Các trái phiếu ngoại tệ và các tài sản phi tiền tệ ở nước ngoài.
• Tiền gửi bằng ngoại tệ ở nước ngoài.
• Tiền gửi ngoại tệ ở các ngân hàng trong nước.
• Trái phiếu hay các giấy tờ có giá bằng ngoại tệ cất trong túi.
- Đô la hoá bán chính thức là những nước có hệ thống lưu hành chính
thức hai đồng tiền. Ở những nước này, đồng ngoại tệ là đồng tiền lưu
hành hợp pháp, và thậm chí có thể chiếm ưu thế trong các khoản tiền gửi
ngân hàng, nhưng đóng vai trò thứ cấp trong việc trả lương, thuế và
những chi tiêu hàng ngày. Các nước này vẫn duy trì một ngân hàng trung
ương để thực hiện chính sách tiền tệ của họ.
- Đô la hoá chính thức (hay còn gọi là đô la hoá hoàn toàn) xẩy ra khi
đồng ngoại tệ là đồng tiền hợp pháp duy nhất được lưu hành. Nghĩa là
đồng ngoại tệ không chỉ được sử dụng hợp pháp trong các hợp đồng giữa

5. các bên tư nhân, mà còn hợp pháp trong các khoản thanh toán của Chính
phủ. Nếu đồng nội tệ còn tồn tại thì nó chỉ có vai trò thứ yếu và thường
chỉ là những đồng tiền xu hay các đồng tiền mệnh giá nhỏ. Thông thường
các nước chỉ áp dụng đô la hoá chính thức sau khi đã thất bại trong việc
thực thi các chương trình ổn định kinh tế.
Đô la hoá chính thức không có nghĩa là chỉ có một hoặc hai đồng ngoại
tệ được lưu hành hợp pháp. Tuy nhiên, các nước đô la hoá chính thức
thường chỉ chọn một đồng ngoại tệ làm đồng tiền hợp pháp.
Theo nghiên cứu của Hệ thống dự trữ Liên bang Mỹ, hiện tại người
nước ngoài nắm giữ từ 55 đến 70% tổng số đô la Mỹ đang lưu hành trên
thế giới.
2. Nguồn gốc của đô la hóa:
- Đô la hoá là hiện tượng phổ biến xẩy ra ở nhiều nước, đặc biệt là ở
các nước chậm phát triển. Đô la hoá thường gặp khi một nền kinh tế có
tỷ lệ lạm phát cao, sức mua của đồng bản tệ giảm sút thì người dân phải
tìm các công cụ dự trữ giá trị khác, trong đó có các đồng ngoại tệ có uy tín.
Song song với chức năng làm phương tiện cất giữ giá trị, dần dần đồng
ngoại tệ sẽ cạnh tranh với đồng nội tệ trong chức năng làm phương tiện
thanh toán hay làm thước đo giá trị.
Tình trạng đô la hoá bao gồm cả ba chức năng thuộc tính của tiền tệ, đó
là:
• Chức năng làm phương tiện thước đo giá trị.
• Chức năng làm phương tiện cất giữ.
• Chức năng làm phương tiện thanh toán.
- Hiện tượng đô la hoá bắt nguồn từ cơ chế tiền tệ thế giới hiện đại,
trong đó tiền tệ của một số quốc gia phát triển, đặc biệt là đô la Mỹ,
được sử dụng trong giao lưu quốc tế làm vai trò của "tiền tệ thế giới".
Nói cách khác, đô la Mỹ là một loại tiền mạnh, ổn định, được tự do
chuyển đổi đã được lứu hành khắp thế giới và từ đầu thế kỷ XX đã dần
thay thế vàng, thực hiện vai trò tiền tệ thế giới.
Ngoài đồng đô la Mỹ, còn có một số đồng tiền của các quốc gia khác cũng
được quốc tế hoá như: bảng Anh, mác Đức, yên Nhật, Franc Thuỵ Sỹ,
euro của EU... nhưng vị thế của các đồng tiền này trong giao lưu quốc tế
không lớn; chỉ có đô la Mỹ là chiếm tỷ trọng cao nhất (khoảng 70% kim
ngạch giao dịch thương mại thế giới). Cho nên người ta thường gọi hiện
tượng ngoại tệ hoá là "đô la hoá".
- Trong điều kiện của thế giới ngày nay, hầu hết các nước đều thực thi
cơ chế kinh tế thị trường mở cửa; quá trình quốc tế hoá giao lưu thương
mại, đầu tư và hợp tác kinh tế ngày càng tác động trực tiếp vào nền kinh

6. tế và tiền tệ của mỗi nước, nên trong từng nước xuất hiện nhu cầu khách
quan sử dụng đơn vị tiền tệ thế giới để thực hiện một số chức năng của
tiền tệ. Đô la hoá ở đây có khi là nhu cầu, trở thành thói quen thông lệ ở
các nước.
- Mức độ đô la hoá ở mỗi nước khác nhau phụ thuộc vào trình độ phát
triển nền kinh tế, trình độ dân trí và tâm lý người dân, trình độ phát triển
của hệ thống ngân hàng, chính sách tiền tệ và cơ chế quản lý ngoại hối,
khả năng chuyển đổi của đồng tiền quốc gia. Những yếu tố nói trên ở
mức độ càng thấp thì quốc gia đó sẽ có mức độ đô la hoá càng cao
3. Thực trạng đô la hóa ở Việt Nam:
3.1. Thực trạng đô la hóa Việt Nam trong những giai đoạn trước đây:
• VN là một nền kinh tế đôla hóa một phần trong đó hệ thống tiền
tệ sử dụng song song hai đồng tiền là VND và USD. Tuy nhiên, mức độ
chính xác của đôla hóa rất khó xác định. Hiện tượng nền kinh tế VN sử
dụng rộng rãi đồng USD trong giao dịch, buôn bán... bắt đầu được chú ý
từ năm 1988 khi các ngân hàng được phép nhận tiền gửi bằng USD
• Đến năm 1992, tình trạng đôla hóa đã tăng mạnh với hơn 41%
lượng tiền gửi vào các ngân hàng là bằng USD (xem biểu đồ). Trước tình
trạng này, Ngân hàng Nhà nước VN đã cố gắng đảo ngược quá trình đôla
hóa nền kinh tế và đã khá thành công khi giảm mạnh mức tiền gửi bằng
USD vào các ngân hàng xuống 20% đầu năm 1997. Nhưng cũng trong năm
này cuộc khủng hoảng tài chính châu Á đã khiến đồng VND giảm giá trị
và VN lại đứng trước sức ép tiếp tục chống đôla hóa. Cuối năm 2003, tỉ
lệ đồng USD được gửi vào các ngân hàng trên 23%.
• Kết quả khảo sát trong các giai đoạn từ 1988 đến nay của Ban
soạn thảo đề án cho thấy, tính chuyển đổi của đồng tiền Việt Nam vẫn
thấp và hiện tượng đôla hoá chưa được khắc phục một cách cơ bản.
Những năm đầu mới mở cửa, mức độ đôla hoá tăng mạnh, tỷ lệ có lúc lên
đến 41,2%. Giai đoạn từ sau khủng hoảng khu vực đến nay, sau một thời
gian ổn định ở mức tương đối thấp khoảng trên 20%, tỷ lệ này lại có dấu
hiệu tăng lên, do đồng USD trên thị trường thế giới có tính hấp dẫn cao,
trong khi chênh lệch lãi suất tiền gửi có lợi cho giữ ngoại tệ. Đáng chú ý
là từ 2004, khi lạm phát ở mức 9,5% và lãi suất USD trên thế giới tăng,
chênh lệch lãi suất giữa VND và ngoại tệ trong nước giảm thì hiện tượng
đôla hoá đang có biểu hiện gia tăng trở lại, đạt gần 22%.. cuối năm 2005
con số này khoảng 8 tỷ USD, một mặt cho thấy tiềm lực nguồn vốn nhàn
rỗi trong dân mà hệ thống ngân hàng có thể huy động được cho đầu tư
phát triển kinh tế, những mặt khác cũng đáng quan tâm ở góc độ đô la hóa.

7. •
Biểu đồ tỉ lệ tiền gửi bằng USD/ tổng lượng tiền gủi(%)
Nguồn: Ngân hàng nhà nước Việt Nam
- Trái với xu hướng biến đổi của cơ cấu tiền gửi, tỷ trọng dư nợ cho
vay bằng USD so với tổng dư nợ và đầu tư của hệ thống ngân hàng
thương mại lại có xu hướng tăng lên, cao hơn cả tỷ lệ tiền gửi USD. Đặc
biệt là tại Tp.HCM, chỉ chưa đầy 2 năm, dư nợ cho vay bằng USD cuối
tháng 9/2004 đã tăng gấp 2 lần số dư cuối năm 2002. Đồng thời cũng tại
Tp.HCM số tuyệt đối dư nợ cho vay bằng USD cao hơn hẳn các ngân
hàng thương mại ở Hà Nội.
3.2 Thực trạng đô la hóa ở Việt Nam hiện nay:
­ Năm 2008, theo ông Trần Bắc Hà ­ Chủ tịch HĐQT
Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam, tình
trạng đô la hóa đang tăng , nhưng chưa đến mức
trầm trọng. Tỷ lệ tiền gửi bằng USD trên tổng tiền
gửi tại các ngân hàng ở Việt Nam hiện nay khoảng từ
20 ­ 25%. Tuy nhiên cho đến ngày 15­5­09, chuyên
gia kinh tế Lê Đăng Doanh lên tiếng là Ngân Hàng
Nhà Nước Việt Nam đang ở trong tình thế khó khăn,
và nếu tình trạng đô la hóa trở nên trầm trọng hơn
thì các công cụ được sử dụng lâu nay trong chính
sách quản lý tiền tệ sẽ trở nên vô hiệu..
Giữa lúc cơn bão kinh tế chưa lắng, Việt
Nam được cảnh báo là mức độ "đô la hóa" không
chính thức ngày càng cao. Theo nhiều nhà kinh tế,
hiện tượng đồng USD được lưu hành nhiều hơn tiền

8. đồng Việt Nam (VND) ngày càng trở nên phổ biến hơn
ở Việt Nam..
- Một số nguồn tin trong giới ngân hàng ước tính kiều hối chuyển về
của năm 2007 đã đạt con số 8 tỷ USD Nguồn kiêu hối ngày càng có xu
hường tăng mạnh với mức tăng bình quân 10%/năm và tới năm 2010 dự
tính sẽ lên tới 5 tỷ USD, hơn nữa việc Việt Nam miễn thị thực cho Việt
kiều về nước, người Việt Nam ở nước ngoài và Việt kiều về nước bắt
đầu gia tăng và sẽ tăng mạnh, mang theo một số lượng ngoại tệ tiền mặt
rất lớn.
Bảng 2.1:
Năm Kiều hối (Triệu
USD)
1991 31
1995 285
1999 1.200
2000 1.757
2001 1.820
2002 2.154
2003 2.700
2004 3.200
2005 4.000
Nguồn: Tổng cục thống kê.
- Lượng đô la tồn tại trong các ngân hàng thương mại hiện nay cũng
rất lớn. Hoạt động tiến hành nhận tiền gửi mua bán ngoại tệ ra nước
ngoài( dễ gây rủi ro cho ngân hàng) và nhận tiền gửi cho vay mua bán
trong nước( đầy rủi ro cho doanh nghiệp đi vay) của các ngân hàng này
ngày càng tăng. Hơn nữa một số tập đoàn ngân hàng lớn trên thế giới trở
thành cổ đông chiến lược, với số vốn đầu tư hàng trăm triệu đô la Mỹ vào
một số NHTM cổ phần trong nước, cần chuyển đổi USD sang đồng Việt
Nam. Điển hình như việc Eximbank thu được nguồn vốn 225 triệu USD

9. từ việc tập đoàn ngân hàng Sumitomo của Nhật Bản mua cổ phần trở
thành cổ đông chiến lược
Các NHTM có kinh nghiệm và truyền thống trong lĩnh vực thu mua kí
gửi ngoại tệ cũng đạt tới con số 1 tỷ USD mỗi ngân hàng. Ngoài ra, tại
các ngân hàng doanh số giao dịch bằng VND kỳ hạn chỉ chiếm khoảng
35- 40% tổng doanh số giao dịch, giao dịch bằng ngoại tệ luôn chiếm tỉ
trọng lớn.Tháng 9/2009 tổng doanh số giao dịch trên thị trường liên ngân
hàng đạt mức 60.720 tỷ VND và 2.167 triệu USD, bình quân đạt 12.143 tỷ
VND và 433 triệu USD/ngày (tuần trước đó tổng doanh số giao dịch trên
thị trường liên ngân hàng đạt xấp xỉ 60.780 tỷ VND và 1.700 triệu USD,
bình quân đạt 12.150 tỷ VND và 342 triệu USD/ngày).Trong khi đó lãi
suất gửi tiết kiệm bằng USD l à vào khoảng 2,6% 1 năm( lãi suất gửi
VND là 9%).
Diễn biến tỷ giá đồng Việt Nam so với một số loại ngoại tệ chủ chốt
ngày 18/9/2009 tại ngân hàng Eximbank
Sở giao dịch 1: Bảng tỷ giá số 30- hiệu lực từ ngày 9/18/2009 4:31:23 PM
Tỷ giá ngoại tệ

10. Đồng Euro
26,548
26,628
26,847
Ðô-la New Zealand
12,840
12,904
13,256

11. Doanh nghiệp cũng đã sử dụng USD nhiều hơn so với thời gian trước
đây. Giá trị nhập khẩu của Việt Nam 6 tháng đầu năm 2009 ước đạt 26,6
tỷ USD( giảm 41% so với cùng kì năm 2008). Mặt hàng được nhập khẩu
nhiều nhất là máy móc thiết bị, sắt thép, xăng dầu, vải, điện tử, máy
tính…Đây là nguyên liệu chính để các doanh nghiệp tiến hành kinh doanh,
sản xuất vì vậy đòi hỏi doanh nghiệp phải cần lượng vốn USD khá lớn.
Hơn nữa trong một thời gian dài, đồng USD là phương tiện thanh toán chủ
yếu cho các giao dịch mua bán lớn như ôtô, xe gắn máy, các thiết bị máy
móc cao cấp và có khi cả đất đai nhà cửa.
Thậm chí, giao dịch bán lẻ cũng ngả theo xu hướng này. Rất nhiều
doanh nghiệp ở Việt Nam tiến hành niêm yết giá bằng USD các mặt hàng
của mình từ đồ điện tử, dân dụng, dịch vụ du lịch, khách sạn,…đến cả
học phí học sinh cũng được tính bằng USD. Mặc dù bị nghiêm cấm nhưng
phía DN thì cho rằng, do việc NK hàng hoá bằng ngoại tệ nên căn cứ theo
đó để niêm yết giá, nếu niêm yết bằng tiền Việt sẽ phải thay đổi niêm
yết liên tục trong ngày vì tỉ giá thay đổi, rất phiền phức. Thực ra, bản chất
vấn đề là DN nắm đằng chuôi khi niêm yết giá bằng USD. Khi xảy ra
biến động tỉ giá, thiệt hại đổ lên đầu NTD. Chính vì thế dù biết là vi
phạm pháp luật, nhưng nhiều DN vẫn cứ làm.
Một ví dụ điển hình là trong thời gian hiện nay rất nhiều loại bánh trung
thu được niêm yết giá bằng USD và được chấp nhận thanh toán bằng cả
USD và VND - Hiện nay, nhiều người dân tích trữ, gửi USD tại ngân
hàng thay vì VND .Số liệu thống kê của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
cho thấy lượng ngoại tệ mà các tập đoàn kinh tế ký gửi đã tăng liên tiếp
trong 4 tháng đầu năm nay, và số ngoại tệ ký gửi của cả nước tăng
khoảng 3,35%. Tuy nhiên tâm lý thích dùng tiền mặt vẫn ăn sâu trong dân
chúng Việt Nam, nên nếu hạn chế gửi ngoại tệ vào ngân hàng họ sẽ cất
trữ tại nhà hoặc tạm thời chuyển qua gửi VND và sẵn sàng quay về cất
trữ ngoại tệ bất cứ khi nào thuận lợi. Hơn nữa lượng đola cất giữ trong
dân chúng thường nhỏ lẻ thiếu tập trung, chủ yếu có được từ việc mua
bán hàng hóa với khách du lịch, người nước ngoài và nhận kiều hối từ
nước ngoài. Vì thế dân chúng thường ưa chuộng các chợ đen để tiến hành
đổi tiền. rất nhiều của hàng ngang nhiên tiến hành mua bán giao dịch dola
như những cửa hàng vàng bạc trên phố Hà trung, Trần Nhân tông.
- Số lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam ngày càng tăng nhanh.
Khách du lịch mang theo ngoại tệ và chi tiêu bằng ngoại tệ tiền mặt rất
lớn tại các cở sở kinh doanh tư nhân. Khách du lịch cũng có hoạt động đổi
tiền tại các quầy đổi tiền nhưng thông thường chi tiêu đến đâu họ đổi

12. tiền đến đó và khi việc đổi tiền không mấy thuận lợi do địa bàn, đường
xá, họ thỏa thuận với người bán để thanh toán bằng đô la Mỹ.
Bảng 2.2:
2010
199 200 200 200 200
Năm ( dự
6 0 3 4 5
đoán)
Số lượng ( t r i ệu 1,6 2,1 2,4 2,9 3,4 5,0
lượ t người )
Nguồn: Tổng cục thống kê.
- Tiền viện trợ không hoàn lại, tiền của các tổ chức tài chính vi mô, tổ
chức từ thiện quốc tế, tổ chức phi chính phủ nước ngoài... Bên cạnh đó là
nguồn vốn tài trợ của các tổ chức tài chính - tiền tệ quốc tế, Chính phủ
các nước. Năm 2005 số vốn cam kết tài trợ (ODA) lên tới 3,44 tỷ USD, so
với 2,7 tỷ USD năm 2003.
- Hoạt động đầu tư nước ngoài vào Việt Nam tiếp tục tăng trưởng khá,
cũng thu hút một lượng ngoại tệ lớn vào nền kinh tế.
Bảng 2.3:
Năm 199 1995 2000 2005
2
FDI/GDP 2% 6.3 12.7 15%
(%) % %
Nguồn: Bộ Kế hoạch Đầu tư.
- Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam cũng ngày càng tăng nhanh,
đánh dấu sự lớn mạnh của các doanh nghiệp Việt Nam trên con đường
công nghiệp hóa hiện đại hóa.
Bảng 2.4:
Năm 2001 2002 2003 2004 2005
Kim ngạch
15 16.4 20 26 32.2
XK (Tỷ USD)
Nguồn: Tổng cục thống kê.

13. - Ngoài ra, tình hình buôn lậu với khối lượng lớn của nước ta cũng là một
trong những thành phần làm tăng lượng khó kiểm soat ngoai tệ ở trong
nước. Việc chênh lệch tỉ giá giữa đồng nội địa và dola giữa các nước cũng
góp phần gia tăng việc rửa tiền vận chuyển ra nước ngoài.
Thông qua việc quan sát niêm yết giá và bán hàng hoá, dịch vụ thu ngoại
tệ hiện nay, quan sát giao dịch mua bán ngoại tệ của dân cư tại nhiều cửa
hàng vàng bạc quy mô lớn ở Hà Nội, thông tin ghi nhận được từ các giao
dịch kinh tế ngầm... có thể thấy mức độ sử dụng đô la Mỹ trong xã hội
nước ta rất đáng quan tâm. Có thể nói Việt Nam là một nền kinh tế bị đô
la hoá một phần.
4. Nguyên nhân tình trạng đô la hóa ở Việt Nam:
- Bất cứ một nền kinh tế nào bị đôla hóa đều có căn nguyên từ phát
từ người dân mất lòng tin vào chính sách tiền tệ do tỷ lệ lạm phát không
ổn định trong một thời gian dài và đồng nội tệ bị mất giá, điều này làm gia
tăng phí bảo hiểm rủi ro đối với tài sản danh nghĩa bằng đồng nội tệ.
Người dân mất lòng tin vào chính sách tiền tệ do tỷ lệ lạm phát
không ốn định trong một thời gian dài, tỷ giá hối đoái giảm, làm gia tăng
các chi phí bảo hiểm rủi ro đối với tài sản danh nghĩa bằng đồngnội tệ.
Do vậy, công chúng chuyển các tài sản danh nghĩa sang một đồng tiền ổn
định hơn hoặc các tài sản thực. Tại Việt Nam là vàng và kể từ năm 1990
là đô la Mỹ.
Việc phá giá VND vào năm 1985 và những năm 1997 – 1998 đã làm
cho người giữ tiền đồng cảm thấy bị thiệt hại hơn so với giữ ngoại tệ.
Chỉ số giá hàng tiêu dùng ở Việt Nam rất không ổn định. Tỷ lệ lạm
phát năm 1998 là 7.8%, giảm dần trong một số năm tiếp theo thậm chí
nền kinh tế nằm trong tình trạng giảm phát trong năm 2000 (tỷ lệ lạm
phát -1,7%), tăng đột biến đạt 9.5% năm 2004, rồi trên 20% vào năm 2008.
Bảng 2.6: Chỉ số giá từ 1998 – 2005 tại Việt Nam
Năm 199 199 200 200 200 200 200 200
8 9 0 1 2 3 4 5
CPI 7.8 4.1 - 0.8 1.5 3 9.5 8.4
(%) 1.7
Nguồn: Tổng cục thống kê.

14. Ở Việt Nam, tuy lạm phát trong những năm qua đã duy trì ở mức
thấp so với thế giới, tuy nhiên trong thời gian qua tình hình thế giới có
nhiều biến động, khủng hoảng khu vực, giá dầu leo thang, giá vàng nhiều
biến động, điều này dẫn đến tâm lý người dân bất an khi nắm giữ tài sản
bằng VND. Năm 2005, 2006 đặc biệt là giai đoạn 2008, 2009( do chịu
ảnh hưởng của cuộc đại khủng hoảng kinh tế toàn cầu) giá vàng và các
mặt hàng chủ yếu như xăng, điện, thép… đều tăng, giá lương thực tiêu
dùng trong nước cũng tăng đáng kể, tin nóng hổi nhất là ngành than cũng
đang dự kiến tăng giá kéo theo dự kiến tăng giá của ngành sản xuất xi
măng..
Xét khía cạnh các doanh nghiệp, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu
trong nước - nguồn thu chi chủ yếu bằng ngoại tệ vẫn găm giữ ngoại tệ.
Do rủi ro biến động tỷ giá, các doanh nghiệp có nguồn thu bằng ngoại tệ
thì giữ ngoại tệ e ngại tỷ giá tăng hay phải dùng ngọai tệ nhập hàng trong
tương lai hay các doanh nghiệp nhập hàng về bán chi ngoại tệ thì vẫn
thích có nguồn thu bằng ngoại tệ để tránh rủi to tỷ giá. Bao quát hơn,
ngay khi chính bản thân chính sách của mỗi quốc gia trong khu vực cũng
đang tự bảo vệ mình bằng một khối lượng dự trữ ngọai tệ khổng lồ
(Trung Quốc gần 1000 tỷ USD), thì ta thấy rằng đại bộ phận của nhiều
tầng lớp nhiều thành phần kinh tế trong nền kinh tế thì họ chuyển VND
sang các hình thức đầu tư cất trữ khác như ngoại tệ, bất động sản … là
tất yếu.
- Ngoài ra một nguyên nhân khác cũng rất quan trọng, nền kinh tế
Việt Nam là nền kinh tế tiền mặt, rất dễ dàng cho hoạt động mua bán sử
dụng ngoại tệ công khai. Hiện tượng niêm yết, quảng cáo sản phẩm
bằng ngoại tệ vẫn còn phổ biến công khai tuy NHNN đã có quy định cấm
niêm yết quảng cáo bằng ngoại tệ đối với các doanh nghiệp không có thu
bằng ngoại tệ (Số 985/NHNN-QLNH). Trong thời gian gần đây hoạt
động niêm yết mua bán ngoại tệ tự do không còn công khai nhưng hoạt
động mua bán ngọai tệ ngầm vẫn tiếp diễn. Các quầy thu đổi chính thức
không kiếm chác được bao nhiêu nếu theo đúng nghĩa vụ với ngân hàng,do
đó họ làm theo kiểu thỏa thuận với nhau, họ đổi ngoại tệ cho cả những
người lý ra không được đổi, bán cho những người lẽ ra không được bán.
Bên cạnh đó, tâm lý người dân và các doanh nghiệp thích vẫn thích mua
bán trên thị trường chợ đen, đã làm cho một số lớn ngoại tệ chui vào túi tư
nhân. Ngân hàng muốn thu mua ngoại tệ mà không được vì ba lý do:
+ Tỷ giá hối đoái của VND/USD cố định và biên độ giao động thấp( 5
% ) điều này tạo một khoảng cách giữa thị trường ngọai tệ tự do và tỷ

15. giá công bố của ngân hàng thương mại nên người dân có đôla thường
đi đổi tại các nơi đổi tiền của tư nhân có lợi hơn là ra ngân hàng.
Bảng 2.7: Tỷ giá giữa USD và VND năm 2005 (số liệu ngày cuối
tháng)
Đvt: Đồng/USD
Ngân hàng Ngoại thươn Thị trường tự do Hà
Thời g Nội
gian
Mua vào Bán ra Mua vào Bán ra
Tháng 1 15788 15790 15790 15810
Tháng
2 15802 15804 15800 15820
Tháng
3 15822 15824 15810 15830
Tháng
4 15831 15833 15820 15850
Tháng
5 15850 15852 15840 15860
Tháng
6 15854 15856 15850 15870
Tháng
7 15861 15863 15870 15880
Tháng
8 15877 15879 15880 15890
Tháng
9 15894 15896 15880 15900
Tháng
10 15904 15906 15900 15900
Tháng
11 15909 15911 15940 15960
Tháng
12 15915 15917 15900 15930
Nguồn: Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

16. + Thứ hai là đổi tiền tại các địa điểm tư thường dễ dàng và nhanh
chóng hơn và không bị các thủ tục hành chánh rườm rà chi phối. Theo
quy định hiện nay của NHNN, ở các ngân hàng cá nhân doanh nghiệp
khi mua ngoại tệ phải có mục đích rõ ràng và có các chứng từ chứng
minh cho mục đích hợp pháp.
+ Thứ ba là Ngân hàng nhà nước hay những ngân hàng được phép kinh
doanh ngoại tệ thường không đủ đôla để cấp cho các doanh nghiệp có
nhu cầu nhập cảng hàng hóa hay dịch vụ nên các cơ sở này phải mua
đôla của tư nhân.
- Bên cạnh đó, ta phải nhận thức ra tâm lý thích sử dụng, cất trữ
ngoại tệ đã ngấm sâu vào tưu tưởng của một bộ phận tầng lớp dân cư.
Có thể sử dụng ngoại tệ tiện lợi, gọn gàng hơn so với VND. Thực tế,
nếu trong một chuyến công cán, một người cần chi tiêu khoảng 30 triệu
đồng, thì người đó cần phải mang theo 60 tờ 500.000 hoặc 300 tờ
100.000. Nhưng nếu mang bằng USD chỉ cần khoảng 20 tờ 100 đô, nếu
bằng EUR chỉ cần 3 tờ 500 EUR. Rất là tiện lợi, ở đâu cũng chấp nhận,
cũng có thể đổi được.
- Tình trạng tham nhũng cũng góp phần tạo nên hiện tượng đôla hóa
xã hội nhất là khi đi phong bì bằng ngoại tệ vừa gọn vừa lịch sự. Đây
chính là những nỗi nhức nhối bức xúc là vấn đề nan giải đối với nhà
nước nếu muốn hạn chế “đôla hóa” xã hội.
5.Tác động của đô la hóa đến nền kinh tế
5.1.Tác động tích cực
• Đô la hóa tạo một cái van giảm áp lực đối với nền kinh tế trong
những thời kỳ lạm phát cao, bị mất cân đối và các điều kiện kinh tế vĩ mô
không ổn định. Do có một lượng lớn đô la Mỹ trong hệ thống ngân hàng,
sẽ là một công cụ tự bảo vệ chống lại lạm phát và là phương tiện để mua
hàng hoá ở thị trường phi chính thức. Bên cạnh đó, USD là đồng tiền đáng
tin cậy nhất thế giới. Bất kỳ nước nào chấp nhận đô la hóa cũng sẽ chấp
nhận chính sách tiền tệ của FED ( Cục dự trữ liên bang Mỹ). Nhờ đó, sẽ
giảm thiểu các rủi ro về khả năng mất giá tiền tệ.
Ở các nước đô la hoá chính thức, bằng việc sử dụng đồng ngoại
tệ, họ sẽ duy trì được tỷ lệ lạm phát gần với mức lạm phát thấp làm tăng
sự an toàn đối với tài sản tư nhân, khuyến khích tiết kiệm và cho vay dài
hạn. Hơn nữa, ở những nước này ngân hàng trung ương sẽ không còn khả
năng phát hành nhiều tiền và gây ra lạm phát, đồng thời ngân sách nhà
nước sẽ không thể trông chờ vào nguồn phát hành này để trang trải thâm

17. hụt ngân sách, kỷ luật về tiền tệ và ngân sách được thắt chặt. Do vậy, các
chương trình ngân sách sẽ mang tính tích cực hơn.
• Tăng cường khă năng cho vay của ngân hàng Và khả năng hội nhập
quốc tế. Một lượng ngoại tệ lớn được gửi vào các Ngân hàng sẽ tạo
thành nguồn vốn lớn để cho vay và đầu tư vào nền kinh tế, hạn chế việc
đi vay nước ngoài, tăng cường kiểm soát của ngân hàng trung ương với
luồng ngoại tệ. Với đô la hóa, các ngân hàng có một lượng ngoại tệ lớn
sẽ có điều kiện mở rộng hoạt động của mình, nhất là hoạt động đối
ngoại. Hơn nữa sự tồn tại các khoản tiền gửi bằng ngoại tệ tại các ngân
hàng trong nước sẽ tạo công cụ hội nhập thị trường trong nước với thị
trường khu vực, thị trường thế giới, giảm thiểu các chi phí giao dịch tài
chính quốc tế.
• Hạ thấp chi phí giao dịch. Ở những nước đô la hoá chính thức, các chi
phí như chênh lệch giữa tỷ giá mua và bán khi chuyển từ đồng tiền này
sang đồng tiền khác được xoá bỏ. Các chi phí dự phòng cho rủi ro tỷ giá
cũng không cần thiết, các ngân hàng có thể hạ thấp lượng dự trữ, vì thế
giảm được chi phí kinh doanh.
• Thúc đẩy thương mại đầu tư. Các nước thực hiện đô la hoá chính thức
có thể loại bỏ rủi ro cán cân thanh toán và những kiểm soát mua ngoại tệ,
khuyến khích tự do thương mại và đầu tư quốc tế. Các nền kinh tế đô la
hoá có thể được chênh lệch lãi suất đối với vay nợ nước ngoài thấp hơn,
chi ngân sách giảm xuống và thúc đẩy tăng trưởng và đầu tư. Đô la hóa có
thể là yếu tố thu hút khách du lịch bởi việc mua bán và trao đổi ngoại tệ
dễ dàng.
• Thu hẹp chênh lệch tỷ giá trên hai thị trường chính thức và phi chính
thức. Tỷ giá chính thức càng sát với thị trường phi chính thức, tạo ra động
cơ để chuyển các hoạt động từ thị trường phi chính thức (bất hợp pháp)
sang thị trường chính thức (thị trường hợp pháp).
 Đối với nền kinh tế VN :không thể phủ nhận mặt tích cực
của “đô-la hoá” trong nền kinh tế VN.
+ Nguồn cung USD đầy đủ trong nền kinh tế đã góp phần ổn định
tỷ giá đồng bạc Việt Nam.
+ Thúc đẩy kinh doanh các sản phẩm nhập khẩu, bán hàng qua
mạng, thu hút khách du lịch nước ngoài, kiều hối…
5.2.Tác động tiêu cực

18. • Đô la hóa sẽ ảnh hưởng đến việc hoạch định các chính sách kinh tế
vĩ mô. Với một nền kinh tế có tỷ trọng ngoại tệ lớn thì việc hoạch định
các chính sách kinh tế vĩ mô, đặc biệt là chính sách tiền tệ sẽ bị mất tính
độc lập mà chịu nhiều ảnh hưởng bởi diễn biến kinh tế quốc tế.
• Đô la hóa làm giảm hiệu quả điều hành của chính sách tiền tệ :
- Gây khó khăn trong việc dự đoán diễn biến tổng phương tiện thanh
toán, do đó dẫn đến việc đưa ra các quyết định về việc tăng hoặc giảm
lượng tiền trong lưu thông kém chính xác và kịp thời.
- Làm cho đồng nội tệ nhạy cảm hơn đối với các thay đổi từ bên
ngoài, do đó những cố gắng của chính sách tiền tệ nhằm tác động
đến tổng cầu nền kinh tế thông qua việc điều chỉnh lãi suất cho vay
trở nên kém hiệu quả.
- Tác động đến việc hoạch định và thực thi chính sách tỷ giá. Đô la
hoá có thể thực thi chính sách tỷ giá. Đô la hoá có thể làm cho cầu
tiền trong nước không ổn định, do người dân có xu hướng chuyển
từ đồng nội tệ sang đô la Mỹ, làm cho cầu của đồng đô la Mỹ tăng
mạnh gây sức ép đến tỉ giá.
Khi các đối thủ cạnh tranh trên thị trường thế giới thực hiện phá giá
đồng tiền, thì quốc gia bị đô la hoá sẽ không còn khả năng để bảo
vệ sức cạnh tranh của khu vực xuất khẩu thông qua việc điều chỉnh
lại tỷ giá hối đoái.
- Ở trong các nước đô la hoá không chính thức, nhu cầu về nội tệ
không ổn định. Trong trường hợp có biến động, mọi người bất ngờ
chuyển sang ngoại tệ có thể làm cho đồng nội tệ mất giá và bắt
đầu một chu kỳ lạm phát. Khi người dân giữ một khối lượng lớn
tiền gửi bằng ngoại tệ, những thay đổi về lãi suất trong nước hay
nước ngoài có thể gây ra sự chuyển dịch lớn từ đồng tiền này sang
đồng tiền khác (hoạt động đầu cơ tỷ giá). Những thay đổi này sẽ
gây khó khăn cho ngân hàng trung ương trong việc đặt mục tiêu
cung tiền trong nước và có thể gây ra những bất ổn định trong hệ
thống ngân hàng.
Trường hợp tiền gửi của dân cư bằng ngoại tệ cao, nếu khi có biến
động làm cho người dân đổ xô đi rút ngoại tệ, trong khi số ngoại tệ
này đã được ngân hàng cho vay, đặc biệt là cho vay dài hạn, khi đó

19. ngân hàng nhà nước của nước bị đô la hoá cũng không thể hỗ trợ
được vì không có chức năng phát hành đô la Mỹ.
• Chính sách tiền tệ bị phụ thuộc nặng nề vào nước Mỹ. Trong
trường hợp đô la hoá chính thức, chính sách tiền tệ và chính sách lãi suất
của đồng tiền khi đó sẽ do nước Mỹ quyết định. Trong khi các nước đang
phát triển và một nước phát triển như Mỹ không có chu kỳ tăng trưởng
kinh tế giống nhau, sự khác biệt về chu kỳ tăng trưởng kinh tế tại hai khu
vực kinh tế khác nhau đòi hỏi phải có những chính sách tiền tệ khác nhau.
• Nước thực hiện đô la hóa sẽ đánh mất khả năng in tiền và ưu
quyền tiền tệ của mình. Ngoài việc đánh mất khả năng in tiền, là một
trong những biện pháp tài chính cực kỳ quan trọng, nước thực hiện đôla
hoá sẽ mất ưu quyền tiền tệ. Về cơ bản ưu quyền tiền tệ là lợi nhuận
thu được từ việc phát hành tiền. Đây là một hình thức kinh doanh rất có
lãi, vì giá in tiền và phát hành tiền (thật ra chỉ là một mảnh giấy không có
giá trị) thấp hơn rất nhiều so với giá trị những mặt hàng mà mảnh giấy
này sẽ mua được. Chính phủ Mỹ thu được khoảng $25 tỉ một năm từ ưu
quyền tiền tệ, và khi người dân các nước khác giữ tờ đôla Mỹ trong tay-
họ góp phần làm giàu cho Bộ tài chính Mỹ. Đã có những cuộc thảo luận
về việc chia lợi nhuận thu được từ ưu quyền tiền tệ với các nước thực
hiện đôla hoá, nhưng cho tới nay, chính phủ Mỹ chưa để cho việc này xảy
ra.
• Đô la hoá chính thức sẽ làm mất đi chức năng của ngân hàng trung
ương là người cho vay cuối cùng của các ngân hàng. Trong các nước đang
phát triển chưa bị đô la hoá hoàn toàn, mặc dù các ngân hàng có vốn tự có
thấp, song công chúng vẫn tin tưởng vào sự an toàn đối với các khoản
tiền gửi của họ tại các ngân hàng. Nguyên nhân là do có sự bảo lãnh
ngầm của Nhà nước đối với các khoản tiền này. Điều này chỉ có thể làm
được đối với đồng tiền nội tệ, chứ không thể áp dụng được đối với đô la
Mỹ. Đối với các nước đô la hoá hoàn toàn, khu vực ngân hàng sẽ trở nên
bất ổn hơn trong trường hợp ngân hàng thương mại bị phá sản và sẽ phải
đóng cửa khi chức năng người cho vay cuối cùng của Ngân hàng Trung
ương đã bị mất. Tất nhiên, Ngân hàng Trung ương các nước này có thể đề
nghị FED hỗ trợ tài chính khẩn cấp. Nhưng trong lịch sử tiền tệ thế giới,
FED chưa hề có sự giúp đỡ hệ thống ngân hàng của nước thực hiện đô la
hóa chính thức khi họ gặp cơn nguy khốn.

20. • Nước thực hiện đôla hoá sẽ không thể đối phó với các cú sốc kinh
tế, ví dụ như dao động của giá dầu trên thị trường thế giới, bằng cách
thay đổi tỉ giá hối đoái. Đôla hoá sẽ vô hiệu hoá phương thức sử dụng
chính sách tỉ giá hối đoái. Các cú sốc ngoại biên, dao động của đồng đôla
chỉ là một trong số đó, sẽ không thể được đồng nội tệ hấp thụ bớt mà sẽ
được truyền thẳng vào các hoạt động kinh tế.
• Một số nhược điểm nhỏ có thể nhắc đến khác:
- Lo sợ tiền giả (kể cả Mỹ cũng khó phân biệt được tiền giả). Ngoài
việc sản xuất cocaine, Colombia còn nổi tiếng về các “nhà máy” sản xuất
đôla.
- Rủi ro về chính trị cũng có thể xảy ra. Khi El Salvador tiến hành
đôla hoá, đảng đối lập gọi đó là hành động bán mình cho đế quốc. Thuyết
phục người dân bản xứ sử dụng một loại tiền không quen thuộc cũng
không phải dễ. Một trong những khó khăn Argentina gặp phải khi quyết
định đôla hoá sẽ là văn hoá: đôla hoá có thể được coi là thua chủ nghĩa
thực dân, là dâng nộp biểu tượng niềm tự hào của đất nước.
 Đối với nền kinh tế VN:
VN là một nền kinh tế đôla hóa một phần trong đó hệ thống tiền tệ
sử dụng song song hai đồng tiền là VND và USD. Tuy nhiên, mức
độ chính xác của đôla hóa rất khó xác định. Hiện tượng nền kinh tế
VN sử dụng rộng rãi đồng USD trong giao dịch, buôn bán... bắt đầu
được chú ý từ năm 1988 khi các ngân hàng được phép nhận tiền gửi
bằng USD. Đô la hoá đã có những tác động tiêu cực đối với nền
kinh tế ngoài những tác động trên còn có:
- Đô la hoá bóp méo cung cầu ngoại tệ, khiến cho tỷ
giá không phản ánh chính xác cung cầu ngoại tệ và hoạt động đầu
cơ ngoại tệ hết sức rủ i ro”.
Trong những thời điểm cung cầu ngoại tệ trên thị trường mất cân
bằng như một vài thời điểm trong thời gian vừa qua, tình trạng đô la
hoá cũng gây thêm khó khăn cho việc ổn định trở lại thị trường
ngoại tệ do đô la hoá làm tăng hiện tượng đầu cơ, bóp méo cung
cầu ngoại tệ.
- Bên cạnh đó, đô la hoá làm giảm nhu cầu phát triển
các công cụ phòng ngừa rủi ro trên thị trường ngoại hối, không chỉ
ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển thị trường ngoại hối, mà các
doanh nghiệp cũng đối mặt với nguy cơ thiệt hại lớn do không có

21. công cụ phòng ngừa rủi ro khi đồng đô la Mỹ biến động bất
thường.
 Một khi bị đôla hóa, câu hỏi lớn nhất mà nền kinh tế VN, đặc biệt
là các ngân hàng, phải giải đáp là: làm gì với những đồng USD hiện
có. Để tạo ra lợi nhuận, các ngân hàng trong nước đã đem phần lớn
nguồn USD gửi ra các ngân hàng nước ngoài, nhất là Singapore và
Hong Kong, để kiếm lãi suất cao.Nhưng điều này chỉ làm tình hình
thêm xấu hơn vì những đồng
USD đã không được đầu tư -
trong nước. Năm 2002 lãi suất
USD giảm mạnh, các ngân
hàng VN không thể thu lợi từ
các tài khoản ở nước ngoài nên
đành rút một lượng lớn tiền về,
khoảng 3 - 4 tỉ USD. Lượng
tiền gửi ở nước ngoài giảm đi
còn một nửa tính đến thời - Biểu đồ: tỉ lệ
điểm cuối năm 2003. tiền gởi bằng đồng USD trên
tổng lượng tiền gởi vào các
Nhưng đến đây Các ngân hàng ngân hàng VN (tính bằng %).
VN lại phải tìm cách làm gì đó (Nguồn: nghiên cứu điều tra
với khoản tiền USD này để sinh lợi. vềọ tiềncho ,các doanh nghiệp
H đã tệ ngân hàng Nhà
trong nước vay. Mức tăng tín dụng ngoại tệ đạt mức cao điểm 41%
vào năm 2003. Điều này trước tiên xem ra có vẻ ổn đối với các ngân
hàng vì họ nhận tiền gửi và cho vay đều bằng USD nên ít rủi ro.
Nhưng xem kỹ lại chúng ta nhận thấy các doanh nghiệp đi vay USD
sẽ gặp khó khăn như thế nào nếu VND bị giảm giá. Các doanh
nghiệp này chủ yếu có doanh thu bằng VND nhưng phải trả nợ
bằng USD! Họ phải đứng trước các rủi ro về thay đổi tỉ giá giữa
USD và VND mà không có những công cụ để phòng tránh rủi ro.
Nếu đồng USD tăng giá, nhiều doanh nghiệp sẽ mất khả năng
thanh toán nợ. Các ngân hàng chắc chắn bị ảnh hưởng và dẫn đến
nền kinh tế bị khủng hoảng.Tính đến cuối năm 2003 khoản tiền
được các ngân hàng cho vay bằng USD chiếm đến 28%.
- Trong một số trường hợp khi đôla hóa đi quá đà trong việc nâng cao
tỷ giá của đồng bạc làm giảm sức cạnh tranh của hàng XK Việt
Nam.

22. - Khi tiền đồng khan hiếm gây nên tình trạng tắc nghẽn trong việc
triển khai dự án đầu tư nước ngoài..
6.Giải pháp khắc phục tác động tiêu cực của đô la hóa
6.1. Nâng cao vị thế của VND:
- Tiếp tục cơ cấu tích cực mệnh giá đồng Việt Nam. Tăng
cường, nâng cao chất lượng dịch vụ, các dịch vụ ngân hàng, đặc biệt là
các dịch vụ không dung tiền mặt. Đẩy mạnh tuyên truyền về sử dụng
thẻ,kể cả tín dụng quốc tế.
- Tỷ giá ngang giá nên gắn liền với một rổ tiền tệ bao gồm một
số ngoại tệ mạnh thay vì chỉ gắn với USD nhằm giảm bớt sự lệ
thuộc của đồng Việt Nam vào đô la Mỹ.
- Sử dụng các công cụ của chính sách tiền tệ để tác động đến
điều kiện thị trường nhằm vào đồng Việt Nam hấp dẫn hơn đô la
Mỹ, chính sách lãi suát phải nhằm mục đích tạo ra và duy trì được một
chênh lệch lãi suất dương giữa tiền gửi Việt Nam và USD qua đó hạn chế
chuyển từ tiền gửi VND sang USD.
- Thu hút tiền mặt ngoại tệ trong dân cư, tránh tình trạng để trôi
nổi ngoại tệ trong dân.
- Có thể nói nâng cao khả năng chuyển đổi của VND và khắc
phục đô la hóa là hai mặt của quá trình thúc đẩy phát triển kinh té bền
vững trong thời kỳ hội nhập. Nâng cao tính chuyển đổi của VND nay
trong chính quốc gia để người dân, doanh nghiệp có lòng tin vào VND.
Đây là quá trình hướng tới mục tiêu chỉ sử dụng VND trên lãnh thổ Việt
Nam có thể đề xuất các giải pháp sau:
*để người dân tin vào VND ở tầm vĩ mô cần ổn định và phát
triển kinh tế bền vững, lạm phát thấp.
*thu hẹp đối tượng được phép vay ngoại tệ so với hiện nay
trừ trường hợp cho vay để nhập khẩu máy móc, công nghệ nguyên
liệu, bán thành phấm,… phục vụ xuất khẩu.
* khuyến khích cá nhân Việt Nam nhận kiều hối bằng VND
* kiểm soát chặt chẽ việc niêm yết giá bằng ngoại tệ. Tiến tới
đẩy lùi việc niêm yết giá bằng ngoại tệ đối với mợi độ tượng trong nền
kinh tế.

23. * về lâu dài, cần nâng cao tiền gửi dự trữ đối với tiền gửi bằng
đô la, cũng như làm giảm hiện tượng đô la hóa dư nợ cho vay của các tổ
chức tín dụng.
* dỡ bỏ những rào cản trong giao dịch vãng lai.
Bảng 3.1: Tỷ lệ dự trữ bắt buộc đang áp dụng
Tiền gửi ngoại
Tiền gửi VND
tệ
Loại TCTD Không kỳ Không kỳ
hạn và Từ 12-24 hạn và Từ 12-24
dưới 12 tháng dưới 12 tháng
tháng tháng
Các NHTM Nhà nước
(không bao gồm NHNo &
PTNT), NHTMCP đô thị,
chi nhánh ngân hàng nước 5% 2% 8% 2%
ngoài, ngân hàng liên
doanh, công ty tài chính,
công ty cho thuê tài chính
Ngân hàng Nông nghiệp 4% 2% 8% 2%
và Phát triển nông thôn
NHTMCP nông thôn, ngân
hàng hợp tác, Quỹ tín 2% 2% 8% 2%
dụng nhân dân Trung
ương
TCTD có số dư tiền gửi 0% 0% 0% 0%
phải tính dự trữ bắt buộc

24. dưới 500 triệu đồng,
QTĐN cơ sở, Ngân hàng
Chính sách xã hội
(Theo 796/QĐ-NHNN ngày 25/6/2004, áp dụng từ 01/07/2004)
Một khi đã thực hiện được nâng cao tính chuyển đổi của VND thì sẽ
giảm lượng ngoại tệ trong xã hội do người dân tin tưởng vào VND hơn.
Nhưng để nâng cao tính chuyển đổi của VND là việc làm không thể thực
hiện một sớm một chiều. Và nếu thu hút vốn ngoại tệ vào hệ thống ngân
hàng phát sinh mâu thuẫn đôla hóa nguồn vốn huy động và đôla hóa
nguồn vốn cho vay của ngân hàng, điều này tạo ra rủi ro rất lớn trong hệ
thống tài chính ngân hàng khi có biến động tỷ giá, lãi suất khủng hoảng
kinh tế xảy ra. Do đó ở tầm vĩ mô vấn đề đặt ra là làm sao có thể thu hút
tối đa vốn ngoại tệ vào hệ thống ngân hàng , vừa tận dụng tối đa nguồn
ngoại tệ này để phát triển kinh tế.
Với nguồn vốn ngọai tệ huy động được các tổ chức tài chính ngân
hàng tiến hành cho vay đầu tư có hiệu quả cho các dự án trọng điểm,
quan trọng của quốc gia, cũng như của các doanh nghiệp có chiến lược
kinh doanh xuất khẩu hiệu quả, điều này sẽ tạo điều kiện thúc đẩy tăng
trưởng nền kinh tế và tạo số đông việc làm cho người lao động.
6.2.Tạo môi trường đầu tư trong nước có khả năng hấp thụ được số
vốn ngoại tệ hiện có trong dân:
- Thúc đẩy phát triển môi trường kinh tế vĩ mô, tạo môi trường
cạnh tranh thực sự giữa các thành phần kinh tế trong cả sản xuất,
thương mại, dịch vụ và kể cả lĩnh vực tài chính, ngân hàng.
- Mở rộng các dự án đầu tư của Chính phủ: dầu khí, cầu đường,
điện lực, thủy điện, bưu chính viễn thông… khuyến khích sự tham gia
đầu tư của các thành phần kinh tế.
- Phát triển các công cụ tài chính như cổ phần, cổ phiếu, trái
phiếu, đa dạng hóa các danh mục đầu tư trong nước.
Phát triển các công cụ tài chính phái sinh tạo điều kiện cho các tổ chức,
cá nhân tham gia thị trường ngoại tệ một cách công khai, dễ dàng nhằm
dịch vụ hóa cao độ các nghiệp vụ hối đoái, bình thường hóa vai trò ảnh
hưởng của ngoại tệ. Vì hiện nay việc kinh doanh phòng ngừa rủi ro tỷ giá
vẫn chỉ thực hiện đối với các doanh nghiệp còn đối với người dân việc
kinh doanh ngoại tệ yêu cầu số tiền kinh doanh khá lớn (100.000 USD) do

25. đó thực sự chưa tạo nên kênh đầu tư hấp dẫn nhà đầu tư. Việc phát triển
các công cụ tài chính phái sinh không những tạo thêm kênh đầu tư cho
người dân và các doanh nghiệp, họ vừa vừa kinh doanh kiếm lợi nhuận
vừa có thể phòng ngừa rủi ro tỷ giá.
6.3.Các giải pháp khác:
- Cần nhất quán chủ trương quản lý lưu hành ngoại tệ theo
hướng “trên đất nước Việt Nam chỉ lưu hành tiền đồng Việt Nam”.
Hạn chế tối đa việc lưu thông và sử dụng đô la Mỹ, niêm yết giá bằng đô
la Mỹ trên thị trường Việt Nam. Đây là công việc không phải chỉ riêng
của Ngân hàng nhà nước mà của của tất cả các ban ngành, phải có sự
phối hợp triệt để đồng bộ mới có thể hạn chế được đôla hóa.
- Ngăn chặn và giảm dần các hoạt động kinh tế ngầm, kiểm soát
chặt chẽ tình trạng buôn lậu.
- Chống tham nhũng.