2. Ang mga Kontribusyon ng Silangan
at Timog-Silangan Asya ay mayroon
kani-kanilang katangian at kultura.
Ang bagay na ito ay mapapansin at
inilalarawan ng mga bagay na kanilang
nagawa bilang Kontribusyon sa daigdig .
4. Bago pa man ang mga Europio ang mga
Asyano ay nakalikha na ng mga katangi – tanging
literature.
Ang pangunahing lupaing kultural sa
Silangang Asya ay ang mga bansang China na ay
40,000 literature, Japan at Korea. Sa bahagi
naman ng Timog – Silangang Asya ay ang mga
bansang Burma, Thailand, Laos, Cambodia,
Vietnam, Malaysia, Indonesia at Pilipinas.
6. CHINA
Mga pilosopong manunulat at ang
kanilang mga literature:
CONFUCIUS
Anaclets of Confucius
koleksyon ng mga salawikaing
kinalugdanngmaraminghenerasyon
7. LAO TZU
“TaoTeChing”
Aklat ng mga Taoist na
nagpasigla sa pagmamahal
sa kalikasan.
“I Ching” o “Book of Changes”
Isang manwal ng dibinasyon na
naglalarawan ng mga kasaysayan, pagdiriwang,
at tradisyonal na mga awitin ng pagsasakripisyo
samgadiyosatdiyosa
8. MENCIUS
Kilala bilang isang dakilang pilosopong
manunulat
SSU-MA-CHIEN
Kauna - unahang mananlaysay ng
kasaysayan. Siya ay nakapagsulat ng
kabuuang kasaysayan ng China mula ng
kanyang kapanahunan.
9. JAPAN
Ang mga literatura:
“Kojiki” o “Records of Ancient
Matters”
Naglalahad ng kasaysayan ngJapan.
“Manyoshu” o “Collection of Ten Thousand
Leaves”
Pinakaunang koleksiyon ng mga tulang
Hapones. Ito ay naglalaman ng 4,500 na tula
na binubuo ng 31 pantig na kung tawagin ay
tanka.
10. “Tale of Genji”
Pinakamahalagang nobelang nagsasalaysay
ng pangyayari, pagmamahalan, suliraning
personal at tensiyon sa korteng Hapones
noong panahon ngHeian.
Ito ang kinikilalang kauna – unahang
nobelang lumabas sa kasaysayan na sinulat ni
Murasaki Shikubi
11. “The Pillow Book”
Ito ay sanaysay na naglalarawan sa
buhay, pagmamahalan at libangan
ng mga maharlika sa korte ng
emperador ng Japan na sinulat ni
SeiShonagon.
“Noh”
- Nagmula sa mga awit at sayaw sa
Shinto Shrine at iba pang awit ng
Hapones
12. KOREA
SIJO
Nagmula sa magkahalong sulat Hangul at
Tsino na karaniwang isinulat ng mga opisyal
na Yangban batay sa kanilang katapatan sa
hari at bansa.
Isinulat ng kababaihang nagsisilbi na kung
tawagin ay kisaeng sa mga teahouse na
sinanay sa pagbabasa, pagsusulat at pagbuo
ng mga tula, pagtugtog ng mga instrument at
pagsasayaw.
14. Ang pagsusulat at pagpipinta ay itinuturing
ng mga Asyano bilang magkapatid na sining.
Mga tanawin at maliliit na representasyon ng
tao ang karaniwang ipinipinta nga mga Asyano.
Inilalarawan nito ang paniniwala ng mga Taoist sa
kahalagahan ng kalikasan sa tao.
Si Ku-K’ai-chih ang kauna unahang pintor sa
kasaysayan ng China.
15. Ang mga Tsino at Hapones ay nagpipinta sa
scroll na isang mahabang pahalang o paayong
sweda.
Ang mga Koreano ay nagpipinta sa mga pader
ng mga templo sa pormang mural.
Sa mga scroll din nakapinta ang mga pintang
Buddhist nang lumaganap ang Buddhism sa Bana.
Si CHANG SON ang kinikilang nagpapalaganap
sa lehitimong pintang Koreano.
17. Ang eskulturang Asyano ay nakabatay sa
relihiyon o paniniwala.
Ang mga naglalakihang rebulto ay
isinasagawa upang maipaunawa sa mga tao ang
misteryo at malalim na konsepto ng kanilang
relihiyon at magbigay ng kapani - paniwalang
larawan ng kanilang diyos at diyosa.
Hangad ng mga eskultor ng larawang abstrak
sa kanilang diyos at diyosa bigyan ng larawang
kahima – himala.
18. Ang direktang pakikipagkalakalan ng mga
Asyano sa rehiyon sa mga Indian ay nagbunga ng
malalim na impluwensiya sa eskultura ng Timog –
Silangang Asya.
Sa kalakalang ito, ang wika at relihiyong
Hinduism at Buddhism ay nagkaroon ng malaking
bahagi sa paglinang ng sining pangkultura ng
rehiyon.
20. Ang arkitekturang Asyano ay nakitaan ng pagpapadama
ngmgapaniniwalaatpananaligsadiyosngmgaAsyano.
Borobudur sa Indonesia
Mga estrakturang nagpapahayag
ng relihiyong Buddhism:
AngkorWat sa Cambodia
21. Gamit ng mga Tsino at Hapones ang kahoy sa
arkitektura. Mayroon din mga templo at pagoda na
gawa sa bato na mayaman sa mga ukit na
dekorasyon.
Halimbawa nito ang Imperial Palace sa
lungsod ng Peking na binubuo ng naglalakihang
bulwagang gawa sa iba’t ibang kulay na
dekorasyon na nkaukit.
22. Gamit din ng Japan ang arkitekturang Tsino.
Halimbawa nito ay ang Shinto Shrine at Templo ng
Nara na gawa sa kahoy.
Ang arkitekturang Koreano ay binigyan halaga
ang kalikasan. Para sa kanila, hindi magandang
pangitain ang para sa isang ugali ang kawalan ng
tanawing bundok o tubig.
Karaniwang kapansin pansin sa mga templo at
palasyo sa Timog Silangang Asya ang estilong
nagmula sa India, nauukitan ng mga diyos at diyosa
nila na naaayon sa katangiang sining ng Khmer.
24. Ang mga seramik at palayok ay
repleksiyon ng maayos at mayamang
kulturang Tsino. Ang puti at asul na
porselana ay nagmula sa Japan at ang
celadon ay galling sa Korea at China.
Ang kauna unahang porselana ay galling ng
China na naadornohan ng mga pigurang dragon.
Ang plorera at palayok ay handicraft na
nalinang ng mgaTsino at Koreano.
26. Ang sayaw at musika ang nagbibigay ng
malalim na pakikipag – ugnayan ng mga Asyano sa
sandaigdigan.
Sa Timog – Silangang Asya, ang sayaw at
musika ay may kinalaman sa mga seremonya na
may kaugnayan sa relihiyon, di tulad sa Silangan
Asya ay sa ritwal sa korte ng kanilang palasyo.
27. Mga halimbawang sayaw ng mga Koreano ay
nagpapakita ng mga kasiyahang metapisikal:
(Ang mga sumasayaw ng
mga ito ay pinagkalooban
ng pinakamataas na
parangal ng pamahalaan
ng Korea ang titulong
“HumanCulturalAssets”.)
salpuri talch’um o
cymbal
law drum dance
fan dance
29. Mga kilalang instrumento ng China na paborito ni
Cunfucius:
Para sa mga Tsino ang musika ay kinikilalang
mahalagang instrument sa pagpapakatao ng isang
mamamayan na may mahalagang katayuan sa
pagpapatakbo ng pamahalaan.
sitar table baya
30. Ang imbentor ng musika sa China ay si Fu Shi
noong 2852 BCE.
Ang Huang – Chung o Yellow Bell ay tinatag ni
Emperador Huang Ti noong 2697. Ito ay kilala
bilang pangunahing nota sa 12 eskala o 12 liis sa
China.
31. Mga musikang instrumental ng Japan:
Kogura
Musikang
panseremonya tulad
ng gangaku.
Gangaku
Gamit ng Hapones sa
kanilang korteng imperiyal
atpanalanginan.
34. Mga musikang instrumental ng China:
Muyu
Inukit mula sa isang bloke ng kahoy na
inihugis sa korteng isda na nagbibigay tunog
sa pamamagitan ng pagpalo rito na parang
tambol. Ito ay nagsimulang gamitin sa China
noong Dinastiyang Qing (1645-1911) at gamit
ngmgapanalangingBuddhist.
36. Mga musikang instrumental ng Korea:
Piri at Senap
Kilalang wind
instrument na may
dobleng kahoy na
reed na isa sa mga
paboritong
instrument ng mga
Koreano.
Kayagum
Isang pinaka-
mahalagang
instrument ng
mgaKoreano.
Yanggeum
Isang instrumen-
tong percussion na
may kuwerdas na
nagbibigay ng
tunogngharp.
38. Ang kontribusyon ng mga Asyano sa larangan
ng Siyensya at Teknolohiya ay batay sa iba’t ibang
panahon at bansa.
Ang kontribusyon ng mga sinaunang Asyano
ay nagmula sa China, India at iba pang bansa ng
mga Muslim.
Ang kasulukuyang kontribusyon ay nagmula
sa Silangan Asya at Timog-Silangang Asya
particular na ang Japan.
40. Ang Seoul ng South Korea ay nakilala bilang
“leading digital city” at
“tech capital of the world”
Ang Singapore ay sumunod sa larangan ng
teknolohiya na may 65 porsyento ng sambayanan
na gumagamit ng broadband at nakahandang
magsustento ng libreng wireless broadband sa bilis
ng 1 Gbps sa buong bansa.
41. Ang Tokyo naman ay may kulang-kualng 8
milyong Hapones ang may fibre-to-the-home
broadband noong 2006 at may 75 porsiyento
sambayanan tumatamasa ng 100 Mbps fibre-optic
broadband sa halagang $30 kada buawn.
Tinahak rin ng Beijing ang paggamit ng 3G nagsimula
noong 2008 Olympics.
43. Ang mga Asyano ay nagtatagumpay sa mga
rehiyonal at pandaigdigang kompetisyon ng isports.
Ang Asya ay naging lugar na rin sa Olympics ng
ilang pagkakataon.
Ang mga Pilipino ay kilala sa sining ng isports.
Upang higit pang makilala sa larangan ng isport,
idinaraos sa Pilipinas ang pangtaunang palaro sa
kasanayan at determinasyon sa pandaigdigang
antas.
44. Mga bayaning Pilipino sa larangan ng Isports:
Boxing:
Francisco “PanchoVilla” Guilledo
Gabriel “Flash” Elorde
