1. Aralin 25
Sektor ng Agrikultura
Mga Layunin
Natutukoy ang mga gawain sa sektor ng agrikultura at ang mga kontribusyon nito
sa ekonomiya ng bansa.
Naipapaliwanag ang iba’t ibang suliraning kinakaharap ng sector ng agrikultura.
Nailalarawan ang mga kasalukuyang kalagayan ng mga magsasaka sa bansa.
Nakapagsasaliksik ng karagdagang datos tungkol sa programang pang agrikultura
sa bansa.
Napahahalagahan ang mga kontribusyon at pakinabang na dulot ng sektor ng
agrikultura sa mga mamamayan at ekonomiya ng bansa.
Kahalagahan ng Sektor ng Agrikultura
Nakapaghahatid ito sa bansa ng dolyar sa pamamagitan ng mga produktong
nailuluwas sa iba’t ibang panig ng daigdig.
Tinitiyak na may makakain ang mga Pilipino sa kanilang mga hapag-kainan.

2. • Napapakinabangan ang malaking ektarya ng lupain sa bansa.
• Nakatutulong ng malaki sa ibang sektor ng ekonomiya tulad ng
pagmamanupaktura at kalakalan.
•
• Mga Hanapbuhay na kabilang sa Sektor
• Pagsasaka – Gulayan , Palayan atbp.
• Paghahayupan – Babuyan , Bakahan atbp.

3. • Pagmamanukan – Manukan , Patuhan atbp.
• Pangingisda – Komersyal.

4.  Mga Suliranin sa Sektor ng Agrikultura
• Mataas na gastusin sa pagsasaka
- Kabilang dito ang renta sa lupa, patubig , pestisidyo , renta sa mga kagamitan sa
pagsasaka, sasakyan para sa transportasyon ng mga produkto patungong pamilihan,
atbp.
• High-Yielding Variety kumpara sa Traditional Variety
- Batay sa karanasan, ang paglaganap ng HYV ay tuluyang nagpapababa sa kabuuang
produksyon ng mga tradisyonal na binhi.
• Problema sa Imprastruktura
- Kalunos-lunos din ang kalagayan ng mga imprastraktura sa sektor ng agrikultura sa
maraming liblib na lugar sa bansa. Inirereklamo ng maraming magsasaka ang
kakulangan ng mga daanan o farm to market road upang mapadala ang kanilang mga
produkto sa pamilihan sa tamang oras

5. • Problema sa kapital.
- Bunga ng kakulangan o kawalan ng kapital, sila ay nahihikayat lumapit sa taong
nagpapautang o ususero. Ang mga ususero ay tinatawag ding mga loan shark dahil
sila ay nagpapautang ng pera ng may malaking tubo.
• Masamang panahon
- Kagaya ng mapaminsalang panahon ng tag tuyot at tag ulan na sumasalanta sa
bansa tulad ng El niǹo, La niǹa, at mga bagyong dumarating sa bansa.
• Malawakang pagpapalit-gamit ng lupa
- Mula sa pagiging lupang agrikultural, sumasailalim ito sa transpormasyon upang
maging pook pasyalan, golf course, industrial complex, at pook residensyal.
• Pagdagsa ng mga dayuhang kalakal
- Ang pagdagsa ng mga dayuhang produkto ay nag bunsod ng pagbabago sa
panlasa ng mga pilipino.
• Maliit na pondong laan para sa pananaliksik at makabagong teknolohiya
- Dahil dito, kailangan ng masusing pag-aaral upang mapalago o mapaunlad ang
sektor na ito na sa ibayong pananaliksik ang kailangan upang malinang ng wasto
ang likas na yaman ng bansa.

6. • Monopolyo sa pagmamay-ari ng lupa
- Nananatiling pag-aari ng iilang panginoong may lupa o landlord ang mga lupain
sa bansa sa kabila ng pag papatupad ng repormang agraryo ng pamahalaan.
Comprehensive Agrarian Reform Program
- Republic Act 3844 o Agricultural Land Reform Code sa pamumuno ni Pangulong
Diosdado Macapagal na naisabatas noong Agosto 8, 1963.
- Ang Agricultural Land Reform Code ay naamyendahan sa ilalim ng pamunuang
Marcos. Ang unang amyenda nito ay nag papatupad sa Republic Act No. 6389. Ang
Republic Act No. 6389 ay napagtibay noong Setyembre 10, 1971. Samantalang ang
Republic Act No. 6390 ay batas na nagsasaad ng pag kakaloob ng 50m piso bawat
taon upang ang operasyon ng repormang agraryo ay maisakatuparan. Sa ilalim din
ng pamunuang Marcos, naisakatuparan ang Presidential Decree 2 noong Oktubre
21, 1972.
- Ang CARP ay sinimulang isakatuparan noong 1988 sa panahon ng panunungkulan
ni Pangulong Corazon Aquino. Upang maisakatuparan ang layunin ng programa,
ang Conprehensive Agrarian Reform Law noong 1988 o R.A 6657 (CARL), Sec. 63.
- Ayon sa aklat na Repormang Pansakahan at Pagbuwis ni Fernando Pedrosa ay
may mas malawak na sakop sapagkat ito ay kolektibong tulong sa magsasaka sa
usapin ng pautang, price control, imprastruktura, atbp.

7. -Noong Hunyo 15, 2009 natapos ang CARP sa kabila ng marami paring lupaing
agrikultural na sakop ng programa. Sa State of the Nation Address ni dating
Pangulong Gloria Macapagal Arroyo noong Hulyo 27, 2009, hiniling niya na ipasa
ng kongreso ang batas na nagpapalawig sa CARP na kung saan matapos ang
dalawang linggo ito ay ipinasa ng kongreso at nilagdaan ni Pangulong Arroyo
noong Agosto 7, 2009 ang Republic Act No. 9700 na nagpapalawig ng karagdagang
limang taon para sa patuloy ng implementasyon ng CARP at 150 bilyong piso para
sa pagsasakatuparan ng programa.

8. • Pinakatampok na Programa ng CARP sa 2003
1. Mapaunlad / Mapaayos ang pagmamay-ari ng lupa.
2. Maghatid ng katarungang pang-agraryo – Republic Act 6657.
3. Magtaguyod ng programa ng pagpapaunlad sa mga nakinabang o benipisyaryo
A. Bahay-ugnayan ng mga magsasaka
B. Gulayan ng magsasakang agraryo
C. Pangulong Diosdado Macapagal – Agrarian Reform Scholarship Program
D. KALAHI Agrarian Reform Zones

9. PAGBUBUOD
 Malaking bilang ng mga Pilipino ang umaasa sa agrikultura bilang ikinabubuhay.
 Biniyayaan ang bansa ng mayamang lupain kaya maraming uri ng mga pananim
ang maaaring patubuin at pagyamanin dito.
 Ang mga pangunahing produkto sa pagsasaka batay sa bigat ng ani ay tubo, niyog,
palay, mais, saging, kape, atbp.
 Ang lumiliit na sakahan at limitadong taniman upang sakahin ng mga magsasaka ay
maaaring mag resulta sa pagkaabuso sa lupa at pagkaubos ng sustansiya nito.
 Pangarap ng bawat magsasaka na magkaroon ng sariling lupa. Matatandaan sa
pag-aaral ng kasaysayan ng Pilipinas na marami sa mga naganap na pag-aalsa ay
may kinalaman sa tunggalian sa pag-mamayari ng lupa.
 Hindi natatapos ang responsibilidad ng pamahalaan sa pamamahagi ng lupa sa
mga magsasaka. Inaasahan na patuloy nitong susuportahan ang mga magsasaka
upang tiyakin na magiging produktibo ang pagsasaka tulad ng pagbibigay ng
edukasyon, pautang, panlipunang seguridad atbp.
Implikasyon ng Sektor ng Agrikultura sa Industriya
- Ang sektor ng Agrikultura ang unti-unting nagbigay kaunlaran sa ating ekonomiya
kung kaya’t ang industriya ng Pilipinas ay nagkaroon ng pagkakakilanlan sa iba’t
ibang bansa sapagkat ang sektor na ito ay nakatulong sa ating mga mamamayan
lalo na sa mga taong lubos na nangangailangan para sa araw-araw na ikabubuhay.