2. Διδώ Σωτηρίου ( Αϊδίνιο 1909- Αθήνα 2004)
Το απόσπασμα προέρχεται από το μυθιστόρημα της Διδώς Σωτηρίου « Οι νεκροί περιμένουν»,
στο οποίο η συγγραφέας αναφέρεται στον ξεριζωμό του μικρασιατικού ελληνισμού από τη Μικρά
Ασία και στις προσπάθειες των προσφύγων να εγκατασταθούν και να επιβιώσουν στη νέα γη.
Η συγγραφέας γεννήθηκε στο Αϊδίνιο της Μικράς Ασίας και ζούσε στη Σμύρνη μέχρι τη
μικρασιατική καταστροφή. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου τελείωσε το γυμνάσιο
και ασχολήθηκε με σπουδές της γαλλικής γλώσσας, αρχικά στην Αθήνα και στη συνέχεια στη
Σορβόννη. Τα έργα της περιέχουν πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία αφού τα γεγονότα που
αφηγείται τα έχει ζήσει και η ίδια. Το πρώτο της μυθιστόρημα, Οι νεκροί περιμένουν, κυκλοφόρησε
το 1959, για να ακολουθήσουν τα Ματωμένα χώματα (1962), η Εντολή (1976) και το
Kατεδαφιζόμεθα (1982). Έχει γράψει επίσης θεατρικά μονόπρακτα, μελέτες, βιβλία για εφήβους,
καθώς και ιστορικά δοκίμια.
3. Σε ολόκληρη την Οθωμανική αυτοκρατορία αλλά
κυρίως στα παράλια ζούσαν ελληνικοί πληθυσμοί γι’
αυτό όνειρο των Ελλήνων ήταν η ενοποίηση των 2
πλευρών του Αιγαίου. Μετά τη λήξη του Α παγκοσμίου
πολέμου οι νικήτριες χώρες, ανάμεσα στις οποίες και η
Ελλάδα επιδιώκουν να διαμελίσουν την Οθωμανική
Αυτοκρατορία. Η Ελλάδα επεδίωκε την απελευθέρωση
των Ελλήνων. Έτσι στις 2 Μαΐου του 1919 ελληνικός
στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη και ο εκεί ελληνικός
πληθυσμός τον υποδέχτηκε με ενθουσιασμό. Στη
συνέχεια, το καλοκαίρι του 1921 ο ελληνικός στρατός
φτάνει μέχρι τα βάθη της Τουρκίας. Όμως τα λάθη και οι
παραλείψεις της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και οι
αντικειμενικές δυσκολίες της επιχείρησης γίνονται αιτία
να παγιδευτεί ο στρατός εκεί. Παράλληλα αναπτύσσεται
κίνημα αντίστασης των Τούρκων που κερδίζουν και
καταδιώκουν τους Έλληνες μέχρι τα παράλια. Το
καλοκαίρι του 1922 ο τουρκικός στρατός μπήκε στη
Σμύρνη. Ακολούθησαν σφαγές, λεηλασίες και άλλες
αποτρόπαιες πράξεις. Η πόλη παραδόθηκε στις φλόγες.
Όσοι σώθηκαν έγιναν πρόσφυγες στην Ελλάδα.
6. Πρόσωπα, τόπος, χρόνος
Αλίκη, η κεντρική ηρωίδα
Θεία Ερμιόνη, θείος Γιάγκος
Οι γονείς και τα αδέλφια της Αλίκης
Οι αξιωματικοί
Η θεία Ελένη, η Ριρή.
Μπουτζάς, προάστιο της Σμύρνης
Σμύρνη
Καλοκαίρι 1922
7. Το αντιπολεμικό
μήνυμα του
κειμένου
Η Αλίκη παρατηρώντας το ήρεμο τοπίο
και τους χωρικούς να εργάζονται σκέφτεται
πόσο άδικος και απάνθρωπος είναι ο
ξεριζωμός. Αναρωτιέται γιατί είναι τόσο
δύσκολο να ζει κάποιος στη γη που
κληρονόμησε από τους προγόνους του και
να συνυπάρχει ειρηνικά και αρμονικά με
τους γείτονές του. Το χειρότερο για την
αφηγήτρια είναι ότι αυτή η συμφορά δεν
προέρχεται από κάποια ανώτερη δύναμη
αλλά από τον ίδιο τον άνθρωπο.