Seminar 9. 2020-2021on

1. Бодлого
1. Банкны зээлийн хүүний суурь түвшин нь 15% ба тухайн төрлийн зээлд ногдох эрсдэлийн шагнал нь 5%
байна. Зээл олгохдоо 0,18%-ийн шимтгэлийг нэг удаа авах ба тухайн зээлийн 5% - ийг харилцах
дансандаа байлгахыг шаарддаг бол тухайн зээлээс олох нийт өгөөжийг тооц. Төв банкнаас заавал байлгах
нөөцийн хэмжээг 5,5% гэж тогтоосон.
2. Дээрх төрлийн зээлийг А компани авах гэж буй бөгөөд энэ зээлдэгч нь зээлээ хугацаандаа төлдөг
найдвартай сайн компани учир зээлээ эргүүлэн төлөх магадлалыг 0,95 хувь байна гэж тооцсон бол
олгосон зээлийн 1 төгрөг бүрээс хэдэн төгрөгийн өгөөжийг авах вэ? Хэрэв олгосон зээлийн 1 төгрөг
бүрээс 1,18 төгрөгийн ашиг олно гэж үзвэл зээлийн өгөөж хэд байвал зохих вэ?
3. Банк ипотекийн зээл олгохдоо скорингийн загварыг ашигладаг бөгөөд үнэлгээ нь дараах байдалтай
байна.
Үзүүлэлтүүд Зээлийн үнэлгээний оноо
Жилийн нийт
орлого
Оноо
<1,000,000
0
1,000,000-2,500,000
15
2,500,001-5,000,000
35
5,000,001-10,000,000
35
>10,000,000
75
TDS
Оноо
> 50%
0
35 - 50%
10
15 - 35%
20
5 - 15%
35
< 5%
50
СБ - харилцагч
Оноо
Үгүй
0
Харилцах
30
Хадгаламж
30
Хоёулаа
60
Зээлийн карт
Оноо
Үгүй
0
1-ээс дээш
20
Нас
Оноо
< 25
5
25-40
30
41- 60
20
>60
10
Гэрлэлтийн
байдал
оноо
Үгүй
5
Тийм
20
Оршин суугаа
газар
Оноо
Түрээс
5
Зээлийн байр
20
Өөрийн байр
50
Оршин суугаа
газартаа
амьдарсан
хугацаа
Оноо
< 1 жил
хүртэл
0
1-5 жил
20
>5
45
Ажил эрхлэлт
Оноо
< 1 жил
0
1-5 жил
25
> 5
50
Өмнөх зээлийн
мэдээлэл
Оноо
Үгүй
0
Сүүлийн 5 жил
хугацаа хэтэрч
байсан
15
Хугацаандаа төлж
байсан
50
Банкинд дараах 2 харилцагч зээл авах хүсэлт гаргасан бол зээлийн скорингийн оноо хэд байна, зээл олох уу?
Татгалзахуу?
Үзүүлэлтүүд Зээл хүсэгч 1 Зээл хүсэгч 2
Жилийн нийт орлого 6,700,000 6,700,000
TDS 12% 16%

2. СБ-ын харилцагч эсэх Үгүй Хадгаламж эзэмшигч
Зээлийн карттай эсэх Үгүй 1
Нас 37 45
Оршин суугаа газар Түрээс Зээлийн байр
Оршин суугаа газартаа амьдарсан
хугацаа
0,5 жил 5 жил
Ажил эрхлэлийн байдал 2,5 жил 10 жил
Өмнөх зээлийн мэдээлэл Зээлээ хугацаандаа төлж байсан Сүүлийн 5 жил хугацаа хэтэрч байсан
4. Банк ипотекийн зээл олгохдоо Gross debt service , Total debt service гэсэн хоёр харьцааг ашиглан
зээл хүсэгчийн зээлээ эргүүлэн төлөх чадварыг тооцдог.Тус банкны хувьд харьцаануудын
зөвшөөрөгдөх түвшин нь Gross debt service – 25 % , Total debt service - 40% байна. Тус банкинд 2
харилцагчид зээлийн хүсэлт гаргасан. Банк энэ 2 харилцагчидад ипотекийн зээл олгох
боломжтой юу ? Дээрх харьцааг тооцож шийдвэр гаргана уу.
Харилцагч Жилийн нийт орлого Ипотекийн
зээлийн төлбөр
/Сараар /
Жилийн ҮХХ –
ийн татвар
Бусад зээлийн
төлбөр
/Сараар /
1 450,000 9000 10500 6000
2 180,000 1500 4500 600
5. B компанийн дампуурах эрсдэлийг Алтманы Z индекс ашиглан тооц. Санхүүгийн тайлангуудаас
харьцаа үзүүлэлтүүдийг тооцсон. Үүнд: Х1 = 0.25, Х2 = 0.12, Х3 = 0.2 , Х4 = 0.1, Х5 = 2.0 байсан.
Энэ компанид зээл олгож болох уу? Яагаад