1. Ekspresi Kreativiti Kanak-kanak
(Child Creativity Expression)
Tajuk : Tokoh Kreativiti dan Pemikiran Kreatif
(Laura H. Chapman)

2. Pengenalan
Setiap kanak – kanak menjalani proses pembesaran harus melepasi beberapa aras. Setiap aras ini
kanak-kanak akan mampu mempelajari sesuatu secara tidak formal sebelum alam persekolahan
dan secara formal semasa alam persekolahan kreativiti mempunyai pelbagai maksud dan definisi.
Kreativiti boleh ditafsirkan sebagai kemampuan atau kebolehan mencipta (Kamus Dewan,
2005). Kreativiti adalah ,menggunakan imaginasi untuk mencapai ke satu penyelesaian masalah,
cabaran, soalan atau tugasan yang asli. Terdapat juga tokoh kreativiti berpendapat bahawa
kreativiti ialah
“Satu penghasilan karya atau produk atau ciptaan yang asli dan sesuai. Asli merujuk kepada
yang original , karya atau produk atau ciptaan yang tdak dijangkakan. Sesuai merujuk
kegunaan karya atau produk atau cipataan terhadap sesuatu keperluan “ (Sternberg, 1996)
Kreativiti seseorang individu itu merupakan satu proses kebolehan untuk mencerna dan
menghasilakan idea baru dan asli . Idea tersebut dihasilkan melalui ilham atau gabngan idea yang
ada. Kreativiti boleh terhasil sama ada semasa penghasilan produk secara individu mahupun
secara berkumpulan. Ianya mampu memupuk semangat bekerjasama dalam kumpulan dalam
menghasilkan sesuatu yang asli dan bekualiti.
Terdapat beberapa aspek yang perlu ada semasa menjanakan kreativiti iaitu kelancaran
(fluency), keluwesan (flexibility), kejelasan (elaboration) dan keaslian (originality) (Torrance,
1979). Seharusnya aspek-aspek ini diteliti dan diaplikasikan semasa proses menjanakan
kreativiti seseorang individu. Kreatitivi bukan sahaja memberi kebaikan kepada seseorang
individu ataupun syarikat sahaja malahan ia memberi impak yang amat besar dalam sesuatu
masyarakat. Masyarakat Negara maju adalah masyarakat yang didorong oleh kemahiran dan

3. kepakaran sains dan teknologi yang bukan setakatboleh mencedok dan mengubahsuai sahaja,
tetapi mestilah boleh mencipta, menambah dan memperbaharui (Mahathir, 1991).
Kreativiti visual
Terdapat beberapa orang tokoh yang terlibat dengan konsep kreativiti dan pemikiran kreatif
dalam seni visual. Salah seorang daripadanya ialah Laura H.Chapman. Beliau mempunyai
reputasi yang amat membanggakan dalam bidang seni visual. Malahan beliau amat dikagumi dan
mendapat pengiktirafan sebagai seorang pelukis dan artis elektronik. Laura merupakan seorang
pakar dalam bidang pendidikan seni visual terutama untuk golongan kanak-kanak. Beliau juga
mempunyai pengalaman yang mengajar dari peringkat individu dari awal umur prasekolah
sehinggalah peringkat dewasa. Ianya melibatkan pelajar dari luar bandar dan pelajar dari pinggir
bandar. Beliau mempunyai semngat untuk mengajar dan berkonsi ilmu kretiviti seni visual beliau
tanpa mengira kaum mahupun taraf masyarakat tersebut. Laura H.Chapman juga turut terlibat
dengan hasil kerja bersama dengan pihak muzium . Selain itu Laura juga pernah terlibat selama
15 tahun sebagai jurulatih bagi pelajar-pelajar peringkat Sarjana Muda dan pelajar peringkat
Sarjan di Indiana University, University of Illinois dan University of Cincinnati.
Laura H. Chapman merupakan seorang pemulis yang telah menghasilkan 32 buah buku dan
beberapa artikel.beliau bukan sahaja terkenal dikalangan masyarakat tempatan malahan di
peringkat antarabangsa. Beliau seringkali terlibat dengan kerja-kerja mengenai dasar asas,
meraka dan menyelaras kurikulum, pembangunan sosial dan juga penilaian dalam seni visual. Di
antara penerbitan beliau yang dihasilkan ialah Adventures of Art yang mengandungi artikel-
artikel beserta dengan bantuan bergambarajah serta sumber pengajaran di sekolah. Pada tahun

4. 1999 di satu majlis Textbook Excellent Award dan telah diterjemahkan kepada bahasa Belanda
dan Cina untuk peringkat pendidikan sekolah rendah.
Manakala teks beliau yang digunakan di peringkat pendidikan tinggi university iaitu Approaches
to Art in Education telah diterjemah kan kepada bahasa Greek dan beberapa bahagian kepada
Bahasa Arab. Polisi pembelajaran beliau iaitu Instant Art Instant Culture: The Unspoken Policy
for American Schools telah dipilih menerima anugerah Book of the Century in Education oleh
pihak panel kebangsaan yang diadakan di Museum of Education (Loftus, 2003). Laura
H.Chapman mula bergiat aktif dalam bidang seni visual kreatif ini semenjak dari awal
persekolahan beliau, seterusnya menjadi pelukis dan menyertai pelbagai pameran dan
pertunjukan secara solo di dalam negara. Beliau juga merupakan ikon kreativiti seni visual.
Beliau berpendapat bahawa seni itu penting dalam kehidupan seharian kita. Beliau juga telah
dianugerahkan sebgai Distinguished Fellow of the National Art Education dan sekali lagi dalam
tahun 1997 beliau telah diisyitiharkan sebagai National Art Educator of the Year.
Tahap perkembangan Kreativiti
Laura H.Chapman menyatakan bahawa proses kreativiti merupakan proses penghasilan. Oleh itu
guru yang terlibat dengan seni visual perlu mengaplikasikan pelbagai cara dalam menghasilkan
karya. Guru seharusnya bersedia dan mampu meguasai bidangnya.
Laura mencadangkan 3 kaedah menghasilkan karya seni yang kreatif iaitu, kaedah penjanaan
idea (inception of idea) , pengolahan dan pemurnin ( elaboration and refinement) dan kemahiran
menggunakan bahan ( execution in a medium) (Maswan, 2010). Beliau juga ada menyatakan
dalam bukunya Approaches to Art in Education bahawa telah membuat satu analisistentang

5. teori-teori peringkat penghasilan kerja tahap kreativiti. Beliau menjelaskan bahawa proses
artistic adalah merupakan fas-fasa yang tidak semestinya sentiasa bersifat tekal dan sekuens
(H.Chapman, 1978)
Kaedah Penjanaan Idea (Inception of Idea)
Penjanaan sesuatu idea memerlukan pengkarya menetapkan objektif, haluan dan tujuan
penghasilan karya. Guru mestilah membimbing pelajar dalam memantapkan hala tuju
penghasilan karya. Guru juga hendaklah menerangkan kepada setiap pelajarnya tentang kaedah
menjana idea.
Pengolahan dan Pemurniaan (Eleboration and Refinement)
Proses pengolahan dan pemurniaan setiap idea hendaklah dilakukan bagi mendapatkan kajian
visual yang lebih sistematik dan tersusun. Ia demi memastikan imej atau visual yang hendak
dihasilkan atau dipilih oleh pengkarya bertepatan dengan tema dan objektif penghasilan.
Pelajar akan mengolah dan memurnikan hasil karya mereka sehingga memperolehi hasil yang
terbaik.
Kemahiran Menggunakan Bahan (Execution in a Medium)
Bimbingan dari guru diperlukan untuk membimbing pelajar tentang penggunaan bahan dan
teknik penggunaan serta penghasilan. Guru menjelaskan dengan mengadakan demonstrasi dan
tunjuk cara supaya pemilihan bahan oleh murid mempunyai makna dan nilai tersendiri.
Pendidikan seni visual adalah disiplin ilmu yang melibatkan domain kognitif, afektif dan
psikomotor. Ia memberi sumbangan untuk membantu proses perkembangan dan pertumbuhan
seseorang dari aspek jasmani, rohani, emosi dan intelektual. Melaluinya kita dapat

6. mengembangkan bakat serta potensi diri individu dalam diri setiap pelajar dalam menjadi
anggota masyarakat yang memiliki nilai-nilai halus dan menggunakannya berlandaskan iman.
Menurut Gaitskell (1982), guru-guru yang mengamalkan kaedah dictator akan menghalang
perkembangan kreativiti kanak-kanak berbanding dengan guru-guru yang mengamalkan kaedah
yang lebih demokratik yang berpusatkan kepada pelajar seperti kaedah orientasi murid
berdasarkan tajuk, berorientasikan media dan kaedah panduan fasilitator. Ini jelas menunjukkan
keupayaan dan kesediaan setiap pelajar dalam menghasilkan kerja-kerja seni adalah berbeza
antara satu sama lain berdasarkan perkembangan mereka dari segi usia, kebolehan fizikal, emosi
dan kebolehan inteleknya.
Peranan guru adalah untuk membantu kanak-kanak berfikir untuk dirinya dan bukan mengarah
mereka melakukan kerja-kerja untuk memenuhi kehendaknya. Mereka perlu menyediakan
peluang yang lebih mencabar kepada kanak-kanak supaya pengalaman mereka bertambah dari
masa ke semasa.
“Jika kanak-kanak tidak dapat belajar dengan cara kita mengajar, kita harus mengajar
dengan cara mereka belajar.”

7. Bibliography
H.Chapman, L. (1978). Approaches to Art Education. New York: Harcourt Brace Jovanovich.
Kamus Dewan. (2005). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Loftus, S. (2003). Art Educator Chapman and Artist Paschke to Address Fall Conference.
Wisconsin, United State of America: Wisconsin Art Education Association Newsletter.
Mahathir, T. (1991, Februari 28). Wawasan 2020 : Malaysia Melangkah ke Hadapan
(terjemahan).
Maswan, D. S. (2010). HBAE 1203 Perkembangan Seni dan Kanak-kanak. Open University
Malaysia . Bukit Mertajam, Pulau Pinang, Malaysia: Open University Malaysia.
Razali, R. J. (2002). Psikologi Pendidikan Pendekatan Kontemporari. Universiti Pendidikan
Sultan Idris.
Sternberg, R. W. (1996). How to Develop Student Creativity.