Mikoplazmaların immun sistemə təsiri

1. Mikoplazmaların immun
sistemə təsiri
Həkim Baba 2013

2. Mikoplazmalar(mykes-
göbələk,plazma-formalı) hüceyrə
divarı olmayan prokariot
mikroorqanizmlərdir.Mikoplazmal
ar ilk dəfə plevrapnevmoniyalı
inəklərin plevral mayesindən əldə
edilmiş ona görə də
pleureopneumonia-like
orqanisms(PPLO)
adlandırılmışdır.

3. Mikoplazmaların əsas xarakterik əlamətləri
aşağıdakılardan ibarətdir:
* Hüceyrə divarı olmadığından çox polimorfdurlar;
* Sterol tərkibli üçqatlı sitoplazmatik membranla əhatə
olunmuşlur;
* Hüceyrə divarı olmadığından beta laktam
antibiotiklərə həssas deyillər;
* Hüceyrəsiz süni qidalı mühitlərdə inkişaf edə
bilirlər,onların inkişafı spesifik anticisimlərlə inhibisiya
olunur;
* Məməlilərin hüceyrə membranına tropizmə
malikdirlər;

4. Mikoplazmaların antigen quruluşu:
Mürəkkəb antigen quruluşuna
malikdirlər.Mürəkkəb
qlikolipid,lipoqlikan və qlikoprotein
kompleksindən ibarət olan səthi
antigenlər daha çox ommunogenliyə
malikdir.Yüksək tezlikli spontan və
induktiv mutasiyalar nəticəsində antigen
polimorfizminə malikdirlər.

5. Patogenlik amilləri:
* Adhezinlər - səthi antigenlərin tərkibində olmaqla
sahib hüceyrələrə adheziyasını təmin edir.
* Ekzotoksinlər – onların təsir hədəfi astrositlərin
membranıdır.
* Endotoksinlər – laborator heyvanalrda pirogen
effekt,leykopeniya,hemorragik zədələnmələr,kollaps və
ağ ciyərlərin ödemini törədir.
* Hemolizinlər – mikoplazmaların bəzi
növlərində(əsasən M.Pneumonie növündə) rast gəlinir.
* Aqreqasiya fermentləri – Mikoplazmaların
fosfolipaza A və aminopeptidaza fermentləri sahib
hüceyrə membranın fosfolipidlərini hidroliz edir.

6. Mycoplasma pneumonia uşaqların tənəffüs
yollarında ümumi patogenliyə malik olub
limfositlərin və anticisimlərin bura hərəkətinin
poliklonal aktivatorudur.
İmmun cavabın yüksəlməsi zamanı CD4+ T
limfositlər,B limfositlər və plasmatik hüceyrələr
ağciyərlərə infiltrasiya olunur.
Xəstəliyin ağırlaşma olmayan fazasında
qanda IgA,IgM və İgG-in miqdarı
artır.Qeyd etmək lazımdır ki, M.
pneumoniae ilə yoluxma zamanı bunun üçün
spesifik olan İgE miqdarı da artır.

7. Uşaqlarda kəskin M. Pneumoniae infeksiyasından 1 il
sonra humoral və hüceyrəvi immun cavabın inkişaf etməsi
nəticəsində bəzi alterasiyalar müşahidə olunur.Bu
alterasiyalar zamanı İgA,İgM və İgG immunoglobulin
və CD4+,CD19+ hüceyrə səviyyələrində dəyişkənlik
müşahidə olunur.
Xəstəlik uşaqlarda rast gəlinmə ehtimalı 5-9 yaş
aralığında çox yüksəkdir.
Primer infeksiya adətən kiçik uşaqlarda ortaya çıxır və
asimptomatikdir.Əmələ gələn bu infeksiya uşaqda
sensibilizasiya törədir və sonrakı yaşlardakı ikincli
infeksiyaların daha ağır keçməsinə səbəb olur.

8. M.Pneumoniae infeksiyası zamanı
əmələ gələn antitellərin bir çoxu
infeksiyaya qarşı olduğu halda,bəziləri
isə ağciyər,beyin,saya əzələsinə
yönəlmiş aqlutininlər və kardiolipinlər
kimi autoantitellərdir.Bu autoantitellər
arasında soyuq izohemaqlutininlər daha
yaxşı öyrənilmişdir.
Bunlar 4°C-də eritrositləri
aqlutininasiyaya uğradır.

9. 3 yaştan balaca uşaqlarda
adətən yuxarı tənəffüs yolu
infeksiyaları əmələ gəldiyi
halda,5-20 yaş
arasındakıkarda isə bronxit və
pnevmoniya əmələ
gəlir.Pnevmoniyalı xəstələrdə
titrəmə,hipertermiya,ürəkbulan
ma,qusma və ishal müşahidə
olunur.

10. Mikrobioloji diaqnostika:
Materiallardan hazırlanmış yaxmalarda mikoplazma
antigenlərini aşkar etmək düz və dolayı İmmun Ferment
Reaksiyası tətbiq edilir.Son zamanlar müayinə materiallarında
mikoplazmaları ZPR vasitəsilə təyin etmək mümkündür.Tədqiq
olunan materialı elektiv qidalı mühitlərdə kultivasiya etməklə
törədicinin kulturasını almaq və identifikasiya etmək
mümkündür.Respirator mikoplazmanın serodiaqnostikası
xəstələrin qoşa zərdablarında spesifik anticisimlərin dörd dəfə və
daha artıq artmasına əsaslanır.Törədicilər zəif antigenlik və
immunogenlik xassəsinə malik olduğundan urogenital
infeksiyalarda anticisimlərin təyini nisbətən daha az diaqnostik
əhəmiyətə malikdir.

11. Müalicə:
Törədici in-vitro eritromisin,tetrasiklin, xloramfenikol,
klaritromisin, azitromisin və xinolonlara
həsasdır.Ayaqdan izlənəcək xəstələrdə eritromisin
oral 40 mg/kg/gün,4 dozda 10 gün; klaritromisin 15
mg/kg/gün 2 dozda 10 gün və ya azitromisin ilk gün
10 mg/kg/doz, daha sonra 4 gün 5 mg/kg olaraq
veriləbilər.Stasionar xəstələrə isə klaritromisin
parenteral yoldan veriləbilər.

12. İstinadlar:
1.Z.Qarayev,A.Qurbanov-”Tibbi Mikrobiologiya və
İmmunologiya” “Bakı-2010”
2.http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1247828/
3.http://www.ankemdernegi.org.tr/ANKEMJOURNALPDF/A
NKEM_26_Ek2_234_240.pdf