2. Ασχολίες των κατοίκων
Κύρια ασχολία : η γεωργία
Εμπόριο – ναυτιλία
Ορυχεία χαλκού και αργύρου
ΙΣΤΟΡΙΑ Ε
ΚΕΦ. 37. Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΥΠΡΟΣ
ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ
Ο Μέγας Κωνσταντίνος και η Κύπρος
Εκτίμησε τη στρατηγική της θέση Κύπρου
φρόντισε για την αξιοποίησή της
Έχτισε την κατεστραμμένη από σεισμό
Σαλαμίνα. (Την μετονόμασε σε
Κωνσταντία.)
Όρισε διοικητή βυζαντινό αξιωματούχο
Τοποθέτησε φρουρά και ναυτικό για την
ασφάλειά του.
Η Αγία Ελένη επισκέφθηκε το νησί και
ίδρυσε ναό.
Οι συγκρούσεις βυζαντινών και Αράβων
επαναλαμβάνονται
Καταστροφές και λεηλασίες περιουσιών
Σφαγή, αιχμαλωσία των κατοίκων
Οι Κύπριοι ζήτησαν ουδετερότητα με
αντάλλαγμα ετήσιο φόρο και στους δυο
αντιμαχόμενους
Οι αντίπαλοι δέχονται → συνθήκη ειρήνης
Μέχρι το 965 μ. Χ. διοικητής ο χριστιανός
Αρχιεπίσκοπος και εκπρόσωποι 14
περιφερειών του νησιού
7ος
αιώνας : Επίθεση και κατάληψή
της από τους Άραβες
Συνέπειες
Απώλεια για το Βυζάντιο, λόγω
της στρατηγικής της θέσης
Ανακατάληψη της Κύπρου από το
βυζαντινό στόλο αποχώρηση
των Αράβων
Κύπρος
Την κατοικούσαν Έλληνες από τα Μυκηναϊκά χρόνια
Στην αρχαιότητα είχε σημαντική ανάπτυξη – πολιτιστικές
και εμπορικές επαφές με Μ. Ασία, Αίγυπτο, Μεγάλη
Ελλάδα
Το 965 μ.Χ. ο Νικηφόρος Φωκάς νίκησε τους
Άραβες και τους Σαρακηνούς
Ενσωμάτωση της Κύπρου και της
Κρήτης στο βυζαντινό κράτος
Γ’ σταυροφορία (1191 μ.Χ.)
Κατάκτηση της Κύπρου από τους
Σταυροφόρους
Μέχρι το 1571 μ. Χ. διοικείται από τους
Φράγκους και τους Βενετούς
1571 μ. Χ. = Κατάκτηση της Κύπρου από
τους Τούρκους
Δημιουργός: Βασίλης Παπαγιάννης http://blogs.sch.gr/vpapagiann/
3. 37. Η βυζαντινή Κύπρος
Κύπρος
Έλληνες από μυκηναϊκά χρόνια. ΑΡΧΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ
Ανάπτυξη, εμπορικές –
πολιτιστικές επαφές με Μ. Ασία,
Αίγυπτο, Μεγάλη Ελλάδα.
ΡΩΜΑΪΚΑ ΧΡΟΝΙΑ
Κατακτήθηκε.
Ρωμαίος διοικητής.
Μέγας Κωνσταντίνος – Κύπρος
Εκτιμά στρατηγική
θέση.
Φροντίζει για την
αξιοποίησή της.
Χτίζει την
κατεστραμμένη από
σεισμό Σαλαμίνα.
(Την μετονομάζει σε
Κωνσταντία.)
Βυζαντινός
αξιωματούχος
διοικητής.
Τοποθέτησε φρουρά
και ναυτικό για
ασφάλεια.
Επίσκεψη Αγίας
Ελένης, ίδρυση ναού.
►Γεωργία
Ασχολίες κατοίκων ►Εμπόριο, ναυτιλία
►Ορυχεία χαλκού – αργύρου
7ος αιώνας επίθεση και κατάληψη από τους Άραβες.
▼
Απώλεια για το Βυζάντιο, λόγω θέσης της Κύπρου.
▼
Ανακατάληψη νησιού από βυζαντινό στόλο → αποχώρηση Αράβων.
Οι συγκρούσεις Αράβων – Βυζαντινών επαναλαμβάνονται.
▼ ▼
Καταστροφές, λεηλασίες περιουσιών. Σφαγή, αιχμαλωσία κατοίκων.
Οι Κύπριοι ζητούν ουδετερότητα.
Ετήσιος φόρος υποταγής και στους δύο.
Οι αντίπαλοι δέχονται → συνθήκη ειρήνης
Εξουσία διοίκησης ο χριστιανός Αρχιεπίσκοπος + εκπρόσωποι από 14 περιφέρειες.
▼
Μέχρι 965 μ.Χ.
▼
Ο Νικηφόρος Φωκάς νικά Άραβες + Σαρακηνούς.
▼
Κρήτη + Κύπρος στο βυζαντινό κράτος.
1191 Γ' Σταυροφορία → κατακτάται η Κύπρος.
↓
Διοικείται από Φράγκους + Βενετούς μέχρι το 1571 που καταλαμβάνεται από τους Τούρκους.
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος
4. 37. Η βυζαντινή Κύπρος
1. Από πότε κατοικούσαν Έλληνες στην Κύπρο;
Στην Κύπρο κατοικούσαν Έλληνες από τα μυκηναϊκά χρόνια. Στα αρχαία χρόνια το
νησί είχε ιδιαίτερη ανάπτυξη και διατηρούσε εμπορικές και πολιτιστικές επαφές με
τον ελληνισμό της Μικράς Ασίας, της Αιγύπτου και της Μεγάλης Ελλάδας. Στα
ρωμαϊκά χρόνια κατακτήθηκε και κυβερνήθηκε από τους Ρωμαίους.
2. Ποιος εκτίμησε ιδιαίτερα τη θέση της Κύπρου και τι έκανε γι’ αυτό;
Ο Μέγας Κωνσταντίνος εκτίμησε ιδιαίτερα τη στρατηγική θέση της Κύπρου. Έχτισε
την κατεστραμμένη αρχαία πρωτεύουσά της Σαλαμίνα και την ονόμασε Κωνσταντία.
Όρισε Βυζαντινό αξιωματούχο στη διοίκηση και τοποθέτησε ενισχυμένη φρουρά και
ναυτική δύναμη στο νησί.
3. Ποια ήταν η κύρια απασχόληση των κατοίκων της;
Κύρια απασχόληση των κατοίκων του νησιού ήταν η γεωργία. Σιτάρι, λάδι, κρασί,
μαστίχα, αρωματικά φυτά και μέλι ήταν τα πιο σημαντικά προϊόντα τους. Πολλοί
ασχολούνταν με το εμπόριο και τη ναυτιλία. Σημαντική πηγή πλούτου ήταν τα
ορυχεία χαλκού και αργύρου.
4. Πότε και από ποιους απειλήθηκε πρώτη φορά η Κύπρος;
Δέχτηκε την επίθεση των Αράβων στα μέσα του 7ου
αιώνα. Αυτοί κατέλαβαν την
πρωτεύουσα και λεηλάτησαν το νησί. Έβαλαν φρουρές στις 14 μεγάλες πόλεις του
και εγκατέστησαν σ’ αυτές αραβόφωνους πληθυσμούς από τη Συρία.
5. Γιατί ήταν βαρύ πλήγμα για το Βυζάντιο το γεγονός αυτό;
Επειδή η Κύπρος μετά την απώλεια της Συρίας και της Παλαιστίνης ήταν θέση
«κλειδί», «ναυτικός προμαχώνας» και ορμητήριο των Βυζαντινών στην ανατολική
Μεσόγειο. Γι’ αυτό ο βυζαντινός στόλος επανήλθε καλύτερα οργανωμένος,
ανακατέλαβε το νησί και ανάγκασε τους Άραβες να αποχωρήσουν.
6. Τι έκαναν οι κάτοικοι του νησιού για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες των
συγκρούσεων Αράβων και Βυζαντινών;
Ζήτησαν από τους δύο αντιμαχόμενους να δεχτούν την ουδετερότητα του νησιού,
αναλαμβάνοντας την υποχρέωση να πληρώνουν έναν ετήσιο φόρο υποταγής και
στους δύο.
7. Πώς οργανώθηκε η διοίκηση του νησιού μετά την αποδοχή της πρότασης;
Την εξουσία διοίκησης του νησιού είχε ο χριστιανός Αρχιεπίσκοπος και ένα
συμβούλιο εκπροσώπων του λαού από τις 14 περιφέρειές του.
8. Ως πότε κράτησε ο τρόπος αυτός αυτοδιοίκησης του νησιού;
Κράτησε τριακόσια περίπου χρόνια, ως το 965μ.Χ. Τότε ο Νικηφόρος Φωκάς νίκησε
τους Άραβες, απελευθέρωσε τη Μεσόγειο από τους Σαρακηνούς πειρατές και
ενσωμάτωσε ξανά την Κρήτη και την Κύπρο στο βυζαντινό κράτος.
9. Ποια ήταν η τύχη του νησιού στα επόμενα χρόνια;
Στη διάρκεια της 3ης
σταυροφορίας, το 1191, η Κύπρος κατακτήθηκε από τους
σταυροφόρους. Την κυβέρνησαν Φράγκοι και Βενετοί μέχρι το 1571, χρονιά που την
κατέλαβαν οι Τούρκοι.
eimet08
5. Εγκύκλιος Παιδεία
Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΚΥΠΡΟΣ
Στην Κύπρο από την αρχαιότητα κατοικούσαν
Έλληνες. Αυτοί είχαν εμπορικές και
πολιτιστικές επαφές με τους Έλληνες άλλων
περιοχών
Ο Μ. Κωνσταντίνος έχτισε στη θέση της παλιάς
πρωτεύουσας Σαλαμίνας την πόλη Κωνσταντία,
όρισε διοικητή και ενίσχυσε τη φρουρά. Η Αγία
Ελένη επίσης επισκέφτηκε το νησί.
Η οικονομία του νησιού στηριζόταν στη
γεωργία, στο εμπόριο, στη ναυτιλία και στην
εκμετάλλευση ορυχείων χαλκού και αργύρου
Κατά τον 7ο αιώνα μ. Χ. οι Άραβες κατέλαβαν το
νησί, το λεηλάτησαν και
εγκατέστησαν φρουρά στις 14 μεγάλες πόλεις
του. Επειδή το Βυζάντιο θεωρούσε την Κύπρο
βάση για τον έλεγχο της Ανατολικής Μεσογείου,
έστειλε ισχυρό στόλο στο νησί και το
ανακατέλαβε.
Οι συγκρούσεις Αράβων και Βυζαντινών για την
Κύπρο συνεχίστηκαν, με αποτέλεσμα να
υποφέρουν τα πάνδεινα οι κάτοικοί της
6. Τελικά οι Κύπριοι ζήτησαν από τους δυο
αντιπάλους να σταματήσουν τις διαμάχες και να
δεχτούν τηνουδετερότητα του νησιού, πράγμα
που δέχτηκαν.Σύμφωνα με τη συνθήκη ειρήνης
που υπέγραψαν, τη διοίκηση του νησιού θα είχε
ο Αρχιεπίσκοπος και αντιπρόσωποι από τις
14 περιφέρειες του.
Η αυτοδιοίκηση κράτησε ως το 965. Τότε ο Ν.
Φωκάςνίκησε τους Άραβες και ενσωμάτωσε την
Κύπρο στο βυζαντινό κράτος
Το 1191 οι Σταυροφόροι κατέλαβαν το νησί και
μέχρι το 1571 το διοίκησαν Φράγκοι και
Βενετοί. Τότε χτίστηκαν οι ναοί της Αγίας
Σοφίας στη Λευκωσία και του Αγίου Νικολάου
στην Αμμόχωστο. Το 1571 το νησί το πήραν οι
Τούρκοι.
8. Η Κύπρος στην αρχαιότητα. Στη θέση της Σαλαμίνας ο Μ. Κωνσταντίνος
έχτισε την πόλη Κωνστάντια
Βυζαντινό κάστρο στην Κυρήνεια
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/
9. Άραβας πολεμιστής
Ο Νικηφόρος Φωκάς επιστρέφει θριαμβευτής μετά τον πόλεμο με τους
Άραβες
Δημιουργός: Φώτης Τουλιόπουλος http://esxoleio.weebly.com/
12. Κεφάλαιο 37ο
Η Βυζαντινή Κύπρος.
Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.
13. Η Κύπρος
κατοικούνταν από
τα μυκηναϊκά
χρόνια απόχρ
Έλληνες.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
14. Στα αρχαία χρόνια
ί ίτο νησί είχε
αναπτυχθεί πάρα
πολύ και διατηρούσε
εμπορικές καιεμπορικές και
πολιτιστικές επαφές
με τον ελληνισμόμε τον ελληνισμό
της Μικράς Ασίας,
Α ύτης Αιγύπτου
και της Μεγάλης
Ελλάδας.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
15. Στα ρωμαϊκά χρόνια,Στα ρωμαϊκά χρόνια,
ακολουθώντας τηνακολουθώντας τηνακολουθώντας τηνακολουθώντας την
τύχη των άλλωντύχη των άλλων
ελληνικών περιοχώνελληνικών περιοχώνελληνικών περιοχών,ελληνικών περιοχών,
κατακτήθηκε καικατακτήθηκε και
β ήθβ ήθ όόκυβερνήθηκεκυβερνήθηκε απόαπό
τουςτους ΡωμαίουςΡωμαίους..
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
16. Ο Μέγας ΚωνσταντίνοςΟ Μέγας Κωνσταντίνος
ί ήί ήεκτίμησε τη στρατηγικήεκτίμησε τη στρατηγική
της θέση και φρόντισετης θέση και φρόντισε
για την αξιοποίησή της.για την αξιοποίησή της.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
17. Έχτισε τηνΈχτισε την
κατεστραμμένη απόκατεστραμμένη απόκατεστραμμένη απόκατεστραμμένη από
σεισμό πρωτεύουσάσεισμό πρωτεύουσάμ ρμ ρ
της Σαλαμίνα καιτης Σαλαμίνα και
την ονόμασετην ονόμασετην ονόμασετην ονόμασε
ΚωνσταντίαΚωνσταντία..
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
18. ΌρισεΌρισε ΒυζαντινόΒυζαντινόΌρισεΌρισε ΒυζαντινόΒυζαντινό
αξιωματούχοαξιωματούχο για τηγια τη
διοίκηση του νησιούδιοίκηση του νησιού
και τοποθέτησεκαι τοποθέτησεκαι τοποθέτησεκαι τοποθέτησε
ενισχυμένηενισχυμένη φρουράφρουρά
ή δύή δύκαικαι ναυτική δύναμηναυτική δύναμη
για την ασφάλειά του.για την ασφάλειά του.για την ασφάλειά του.για την ασφάλειά του.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
19. Την ΚύπροΤην Κύπρο
επισκέφτηκε καιεπισκέφτηκε και
η μητέρα τουη μητέρα τουη μητέρα του,η μητέρα του,
Αγία ΕλένηΑγία Ελένη,,
ό ύ ζ όό ύ ζ όόταν γύριζε απόόταν γύριζε από
τα Ιεροσόλυμα.τα Ιεροσόλυμα.τα Ιεροσόλυμα.τα Ιεροσόλυμα.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
20. Κύρια απασχόληση των κατοίκων
του νησιού ήταν η γεωργίατου νησιού ήταν η γεωργία.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
21. Τα πιο σημαντικάΤα πιο σημαντικά
προϊόντα τους
ήταν το σιτάρι,
το λάδιτο λάδι,
το κρασί,
ίη μαστίχα,
τα αρωματικάρ μ
φυτά και το μέλι.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
22. Πολλοί ασχολούντανΠολλοί ασχολούνταν
με τομε το εμπόριο και τηεμπόριο και τημε τομε το εμπόριο και τηεμπόριο και τη
ναυτιλίαναυτιλία..
Σημαντική πηγήΣημαντική πηγή
πλούτου αποτελούσανπλούτου αποτελούσανπλούτου αποτελούσανπλούτου αποτελούσαν
τατα ορυχεία χαλκού καιορυχεία χαλκού και
ύύαργύρουαργύρου..
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
23. Η Κύπρος δέχτηκε τηνΗ Κύπρος δέχτηκε την
πρώτη επίθεση τωνπρώτη επίθεση τωνπρώτη επίθεση τωνπρώτη επίθεση των
ΑράβωνΑράβων το 7το 7οο αιώνα.αιώνα.
Π ά ίΠ ά ίΠαρά την αντίστασηΠαρά την αντίσταση
των κατοίκων τηςτων κατοίκων τηςτ ατο τηςτ ατο της
υπέκυψε στις αραβικέςυπέκυψε στις αραβικές
επιδρομέςεπιδρομέςεπιδρομές.επιδρομές.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
24. Το πλήγμα για τουςΤο πλήγμα για τουςήγμ γ ςήγμ γ ς
Βυζαντινούς ήτανΒυζαντινούς ήταν
βαρύβαρύβαρύ.βαρύ.
Η Κύπρος ήταν θέσηΗ Κύπρος ήταν θέση
««κλειδίκλειδί» για τον» για τον
έλεγχο τηςέλεγχο τηςέλεγχο τηςέλεγχο της
ανατολικήςανατολικής
Μεσογείου.Μεσογείου.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
25. ΟΟ βυζαντινός στόλοςβυζαντινός στόλοςΟΟ βυζαντινός στόλοςβυζαντινός στόλος
επανήλθεεπανήλθε καλύτερακαλύτερα
έέοργανωμένος,οργανωμένος,
κατέλαβε το νησί καικατέλαβε το νησί καιατέ αβε το ησ αατέ αβε το ησ α
ανάγκασε τουςανάγκασε τους
Άραβες να φύγουνΆραβες να φύγουνΆραβες να φύγουν.Άραβες να φύγουν.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
26. ΟιΟι συγκρούσειςσυγκρούσεις στοστο
νησί ανάμεσα στουςνησί ανάμεσα στους
Βυζαντινούς και τουςΒυζαντινούς και τουςΒυζαντινούς και τουςΒυζαντινούς και τους
ΆραβεςΆραβες
λή θλή θεπαναλήφθηκανεπαναλήφθηκαν
πολλές φορές καιπολλές φορές καις φ ρ ςς φ ρ ς
είχαν σαν αποτέλεσμαείχαν σαν αποτέλεσμα
τις συχνέςτις συχνέςτις συχνέςτις συχνές
καταστροφέςκαταστροφές ..
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
27. Οι Κύπριοι μηνΟι Κύπριοι μην
έ άέ άαντέχοντας άλλο,αντέχοντας άλλο,
ζήτησαν από τους δύοζήτησαν από τους δύο
αντιμαχόμενους νααντιμαχόμενους να
δεχτούν τηνδεχτούν τηνδεχτούν τηνδεχτούν την
ουδετερότητα τουουδετερότητα του
νησιούνησιούνησιούνησιού,,
αναλαμβάνοντας τηναναλαμβάνοντας την
έέυποχρέωση ναυποχρέωση να
πληρώνουν έναπληρώνουν ένα ετήσιοετήσιο
φόρο υποταγήςφόρο υποταγής..
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
28. Ο α ί αλΟ α ί αλΟι αντίπαλοιΟι αντίπαλοι
δέχτηκαν την πρότασηδέχτηκαν την πρότασηχ η η ρ ηχ η η ρ η
και την επικύρωσανκαι την επικύρωσαν
μεμε συνθήκη ειρήνηςσυνθήκη ειρήνηςμεμε συνθήκη ειρήνηςσυνθήκη ειρήνης..
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
29. Τ δ ίΤ δ ίΤη διοίκησηΤη διοίκηση
αναλάμβανε οαναλάμβανε ομβμβ
ΑρχιεπίσκοποςΑρχιεπίσκοπος τουτου
νησιούνησιού μαζί μεμαζί με έναένανησιούνησιού μαζί μεμαζί με έναένα
συμβούλιοσυμβούλιο πουπουμβμβ
εκπροσωπούσε τοεκπροσωπούσε το
λαόλαόλαό.λαό.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
30. Αυτός ο τρόποςΑυτός ο τρόποςΑυτός ο τρόποςΑυτός ο τρόπος
διακυβέρνησης κράτησεδιακυβέρνησης κράτησε
έ 965έ 965 ΧΧμέχρι το 965μέχρι το 965 μ.Χμ.Χ....
Τότε οΤότε ο Νικηφόρος ΦωκάςΝικηφόρος Φωκάς
νίκησε τους Άραβες,νίκησε τους Άραβες,
απελευθέρωσε τη Μεσόγειοαπελευθέρωσε τη Μεσόγειοαπελευθέρωσε τη Μεσόγειοαπελευθέρωσε τη Μεσόγειο
από τους Σαρακηνούς καιαπό τους Σαρακηνούς και
πήρε πίσω την Κρήτη καιπήρε πίσω την Κρήτη καιπήρε πίσω την Κρήτη καιπήρε πίσω την Κρήτη και
την Κύπρο.την Κύπρο.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
31. Στη διάρκεια τηςΣτη διάρκεια της
Γ΄ Σ ίΓ΄ Σ ίΓ ΣταυροφορίαςΓ Σταυροφορίας,,
το 1191, η Κύπροςτο 1191, η Κύπρος
κατακτήθηκε από τουςκατακτήθηκε από τους
Σταυροφόρους.Σταυροφόρους.ρ φ ρ ςρ φ ρ ς
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
32. Την κυβέρνησαν οιΤην κυβέρνησαν οι
Φ ά α Β ίΦ ά α Β ίΦράγκοι και οι ΒενετοίΦράγκοι και οι Βενετοί
μέχρι το 1571 πουμέχρι το 1571 πουμ χρμ χρ
κατακτήθηκε απόκατακτήθηκε από
τουςτους ΤούρκουςΤούρκουςτουςτους ΤούρκουςΤούρκους..
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
33. Τ ή ίΤ ή ίΤην εποχή εκείνηΤην εποχή εκείνη
χτίστηκαν οιχτίστηκαν οιχ ηχ η
εντυπωσιακοίεντυπωσιακοί
καθεδρικοί ναοί τηςκαθεδρικοί ναοί τηςκαθεδρικοί ναοί τηςκαθεδρικοί ναοί της
Αγίας ΣοφίαςΑγίας Σοφίας στηστη
ΛευκωσίαΛευκωσία και τουκαι του
Αγίου ΝικολάουΑγίου Νικολάου στηνστηνΑγίου ΝικολάουΑγίου Νικολάου στηνστην
ΑμμόχωστοΑμμόχωστο..
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/
34. Η Κύπρος στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Η Κύπρος έζησε ειρηνικά τους πρώτους αιώνες της βυζαντινής
κυριαρχίας. Τον 5ο
αι. η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου
αναγνωρίστηκε από τον αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης ως
ανεξάρτητη και αυτοκέφαλη. Αυτό έδωσε στον Αρχιεπίσκοπο της
Κύπρου μεγάλο κύρος.
Την ειρηνική εποχή διακόπτουν τον 7ο
αι. οι αραβικές
επιδρομές. Οι Άραβες, εξορμώντας για να διαδώσουν τη
μωαμεθανική θρησκεία και να επεκτείνουν το ισλαμικό κράτος στη
Μεσόγειο, έκαναν την Κύπρο έναν από τους πρώτους τους
στόχους.
Οι επιδρομές των Σαρακηνών αναστάτωσαν τη ζωή της Κύπρου
για αρκετούς αιώνες. Η βυζαντινή αυτοκρατορία δεν μπορούσε
πάντα να προστατέψει τους υπηκόους της και οι παράλιες πόλεις
του νησιού καταστράφηκαν. Πολλές φορές οι Κύπριοι βρίσκονταν
ανάμεσα στους δύο αντιπάλους, Βυζαντινούς και Άραβες και πολύ
συχνά οι κάτοικοι δεινοπάθησαν από ξαφνικές επιθέσεις. Επειδή
όμως ούτε οι Βυζαντινοί ούτε οι Άραβες μπορούσαν να ελέγχουν
απόλυτα το νησί, εφάρμοσαν ένα καθεστώς ουδετερότητας για την
Κύπρο. Το νησί δε θα χρησίμευε ως βάση εξόρμησης για κανέναν
από τους αντιπάλους. Το 692 όμως, με φροντίδα του
αυτοκράτορα, οι Κύπριοι μεταφέρθηκαν στον Ελλήσποντο, σε
μέρος πιο ασφαλισμένο. Σύντομα όμως γύρισαν πίσω στην
πατρίδα τους. Στα ειρηνικά διαστήματα, ανάμεσα στις συγκρούσεις,
η Κύπρος χρησίμευε σαν εμπορικό κέντρο.
Η εποχή αυτή της ανασφάλειας και των κινδύνων τελείωσε το 965
όταν ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς νικώντας τους Άραβες
απάλλαξε εντελώς το νησί από τις επιθέσεις τους.
Σε μια από τις πρώτες επιθέσεις των Αράβων σκοτώθηκε σε
δυστύχημα και θάφτηκε κοντά στη Λάρνακα η θεία του Προφήτη,
Ουμ Χαράμ, που είχε ακολουθήσει την εκστρατεία. Στο μέρος αυτό
οι Τούρκοι έκτισαν αργότερα το τέμενος, γνωστό ως Χάλα Σουλτάν
Τεκκέ, πολύ σεβαστό στο μουσουλμανικό κόσμο.
35. Η Κύπρος έζησε ακόμα δυο αιώνες στο βυζαντινό κράτος, τον
11ο
και το 12ο
. Στα χρόνια αυτά σημειώθηκαν δυο φορές
αποστασίες των διοικητών του νησιού εναντίον του αυτοκράτορα,
που συνοδεύονταν από κακή διοίκηση και εκμετάλλευση. Στο
μεταξύ αρχίζουν και οι σταυροφορίες της Δυτικής Ευρώπης προς
τους Αγίους Τόπους. Η Κύπρος γνώρισε αρκετούς από τους
Σταυροφόρους σαν πειρατές στην αρχή.
Το 1191 η Κύπρος βρισκόταν κάτω από την εξουσία του αποστάτη
βυζαντινού διοικητή, Ισαακίου Κομνηνού. Τότε ακριβώς πέρασε
από την Κύπρο, πηγαίνοντας στους Αγίους τόπους για την
3η
σταυροφορία, ο βασιλιάς της Αγγλίας Ριχάρδος ο
Λεοντόκαρδος. Ο Άγγλος βασιλιάς συγκρούστηκε με τον Ισαάκιο,
τον νίκησε και κατέκτησε την Κύπρο. Αυτό εξυπηρετούσε τα
γενικότερα συμφέροντα των Σταυροφόρων στην Ανατολική
Μεσόγειο. Οι Κύπριοι ωστόσο, επαναστάτησαν εναντίον των
Άγγλων και ο Ριχάρδος πούλησε το νησί στους Ναϊτες για να το
απαλλαγεί. Οι Κύπριοι επαναστάτησαν ακόμα μια φορά και οι
καλόγεροι-ιππότες έφυγαν κι αυτοί. Ο Ριχάρδος πούλησε τότε την
Κύπρο στο Φράγκο ευγενή, Γκυ ντε Λουζινιάν.
Έτσι τελειώνει η βυζαντινή κυριαρχία στην Κύπρο και αρχίζει η
Φραγκοκρατία (1192).
Για τη λύπη που ένιωσαν οι Κύπριοι με τη θλιβερή τύχη της
πατρίδας τους μας μιλά ο Κύπριος συγγραφέας και ασκητής Άγιος
Νεόφυτος, που έγινε ο ιδρυτής του ομώνυμου μοναστηριού στην
Πάφο.
Από τη βυζαντινή τέχνη σώζονται στην Κύπρο εκκλησίες με
θαυμάσια μωσαϊκά, όπως η Παναγία η Αγγελόκτιστη στο Κίτι και η
Παναγία Κανακαρία στην Καρπασία. Σώζονται ακόμα πολλές
εκκλησίες με πλούσιες τοιχογραφίες, όπως της Παναγίας στην
Ασίνου και στον Άρακα, η Εγκλείστρα του Αγίου Νεοφύτου στην
Πάφο, ο Άγιος Νικόλαος της Στέγης στην Κακοπετριά. Την εποχή
αυτή ακόμα δημιουργήθηκαν τα μεγάλα μοναστήρια της Κύπρου,
όπως του Σταυροβουνιού, του Μαχαιρά, του Κύκκου.
Πηγή: http://www.71scouts.com/