1. ชุดการสอนแบบศูนย์การเรี ยนวิชาชีววิทยา ว42141 ชุดที่ 10 ผิวหนังและการรับสัมผัส
ศูนย์ การเรียนที่ 4
โรคผิวหนัง
ศู นย์ การเรียนสุ ดท้ ายแล้วไปศึกษากันต่ อเลยนะ

2. ชุดการสอนแบบศูนย์การเรี ยนวิชาชีววิทยา ว42141 ชุดที่ 10 ผิวหนังและการรับสัมผัส 28
บัตรคาสั่งศูนย์ ที่ 4
โรคผิวหนัง
โปรดอ่านบัตรคาสั่งให้ เข้ าใจ แล้วปฏิบัติตามลาดับขั้นตอนด้ วยความตั้งใจ
1. หัวหน้ ากลุ่มแจกบัตรทั้งหมดให้ สมาชิ ก ยกเว้ นบัตรเฉลย
2. หัวหน้ ากลุ่มให้ สมาชิ กอ่ านบัตรคาสั่ ง พร้ อมกับปฏิบัตตามคาสั่ ง
ิ
3. สมาชิกศึกษาบัตรเนือหา ใช้ เวลา 15 นาที
้
4. สมาชิกอ่านบัตรคาถาม แล้วตอบคาถามลงในแบบบันทึกการปฏิบัติกจกรรม ิ
5. หัวหน้ าอ่านบัตรเฉลย
6. เวลาทากิจกรรม ประมาณ 20 นาที เมื่อปฏิบัติกจกรรมเรียบร้ อยแล้ ว ขอให้ ทุก
ิ
คนเก็บบัตรทุกใบใส่ ในซองให้ เรี ยบร้ อยและถูกต้ อง ยกเว้ นแบบบันทึกการปฏิบัติ
กิจกรรม

3. ชุดการสอนแบบศูนย์การเรี ยนวิชาชีววิทยา ว42141 ชุดที่ 10 ผิวหนังและการรับสัมผัส 29
บัตรเนือหาศูนย์ ที่ 4
้
โรคผิวหนัง
โรคผิวหนัง เกิดขึนได้ อย่างไรนะ
้
โรคเกลือน
้
ทีมา : http://gotoknow.org/file/mcreme/20070424TV.jpg 386 x 316 - 14k
่
( 30 เมษายน 2550 )
จุดประสงค์ การเรียนรู้
1. นักเรียนสามรถบอกสาเหตุของการเกิดโรคผิวหนังได้
2. นักเรียนสามารถบอกอาการของโรคผิวหนังได้

4. ชุดการสอนแบบศูนย์การเรี ยนวิชาชีววิทยา ว42141 ชุดที่ 10 ผิวหนังและการรับสัมผัส 30
โรคผิวหนัง
1. โรคเรื้อน โรคเรื้อนเป็ นโรคติดต่ อเรื้อรัง เกิดจากเชื้อไมโคแบททีเรียม เลพรี
อาการเริ่ มแรก มักจะเป็ นที่ปลายประสาทที่ผิวหนัง ทาให้ มีความรู้ สึกผิดปกติหรื อชา
ณ ที่ใดที่หนึ่งโดยไม่ มีผื่นขึนที่ผิวหนัง และอาจมีเลือดกาเดาออกเป็ นครั้งคราว อาการของโรค
้
ระยะแรก ๆ จะค่ อยเป็ นค่ อยไปอย่ างช้ า ๆ โดยไม่ เจ็บปวดอะไร ซึ่งอาจเป็ นเวลาหลายปี ดังกล่ าว
แล้วจนกระทั้งมีผนขึนทีผวหนัง
ื่ ้ ่ ิ
ภาพแสดงลักษณะโรคเรื้อน
ทีมา : http://dpc10.ddc.moph.go.th/lep10/images/lepres01.jpg 335 x 350 - 31k
่
( 30 เมษายน 2550 )
2. เริ ม เกิดจากเชื้อไวรั สในกลุ่มที่เรี ยกว่ า เฮอร์ พีส (herpes virus) ไปอาศัยอยู่ที่
ปมรากประสาทด้ านหลัง (dorsal root ganglia)เมื่อผื่นเดิมหายแล้ ว ยังสามารถกาเริบได้ อีกเป็ น
ครั้ งคราวโดยไวรั สนี้จะออกมาหลังจากที่พักสงบอยู่ ลักษณะของผื่นในเริ ม ไม่ ว่าที่ผิวหนังหรื อ
เยื่อจมู ก เป็ นกลุ่ม ของตุ่ มพองเล็ก ๆ มีน้าใส ๆ ซึ่ งจะแตกออก และกลายเป็ นแผลตื่นๆ เจ็ บ
และจะเป็ นอยู่ ๒- ๖ สั ปดาห์ กจะหายไปเอง
็
ภาพแสดงลักษณะโรคเริม
ทีมา : http://www.siamhealth.net/public_html/Health/Photo_teaching/h1.jpg
่
500 x 337 - 24k ( 30 เมษายน 2550 )

5. ชุดการสอนแบบศูนย์การเรี ยนวิชาชีววิทยา ว42141 ชุดที่ 10 ผิวหนังและการรับสัมผัส 31
3. งู สวัด เกิดจากไวรั สกลุ่มเฮอร์ พีส และเป็ นตัวเดียวกันกับที่ทาให้ เป็ นอีสุกอีใส
งูสวัดมักจะเป็ นในผู้ใหญ่ และผู้สูงอายุ โดยมีอาการปวด ปวดแสบ หรื อเจ็บนามาก่ อนที่ผิวหนัง
ตามแนวดินของประสาทส่ วนปลายและอาจมีไข้ ปวดศีรษะ และอ่ อนเพลีย อีกสองสามวันหรือ
หลายวันถัดมา จะมีผื่นเกิดขึ้น ไม่ ข้ามเส้ นผ่ านศู นย์ กลางของร่ างกายไปอีกข้ างหนึ่ง และจากัด
อยู่แค่ เพียงผิวหนังทีมีเส้ นประสาทจากปมประสาทรับสั มผัส (sensory ganglion)
่
แต่ เพียงอย่ างเดียว โดยเฉพาะบริเวณทีมักเป็ นอีสุกอีใสมากทีสุด
่ ่
ลักษณะของผื่นเป็ นตุ่ มพองน้าใสขึ้นชิ ดๆ กันรวมเป็ นกลุ่มๆ อยู่บนฐานที่อักเสบแดง
และตุ่มพองนานีมกจะกลายเป็ นหนอง ในอีกสองสามวันต่ อมา ต่ อมาก็จะแห้ งตกสะเก็ดใน
้ ้ ั
7- 10 วัน ผื่นใหม่ ๆ อาจเกิดขึนต่ อมาอีก 1- 4 วัน หรือจนถึง 1 สั ปดาห์ และสะเก็ดจะติดอยู่
้
ประมาณ 2- 3 สั ปดาห์
ภาพแสดงลักษณะโรคงูสวัด
ทีมา : http://www.cualumni.us/article/zoster2.jpg 300 x 209 - 24k ( 30 เมษายน 2550 )
่

6. ชุดการสอนแบบศูนย์การเรี ยนวิชาชีววิทยา ว42141 ชุดที่ 10 ผิวหนังและการรับสัมผัส 32
4. หูด เป็ นโรคผิวหนังทีไม่ ร้ายแรงพบได้ บ่อยชนิดหนึ่ง และอาจหายได้ เอง สาเหตุ
่
ของหูดเป็ นไวรัสชนิดทีเ่ รี ยกว่า พาพิลโลมา (papilloma)
หูดนี้อาจเกิดที่ผิวหนั งบริ เวณใดก็ได้ แต่ มีบางตาแหน่ งที่ชอบเป็ นหูด เช่ น ที่หลังมือ
และหัวเข่ า และลักษณะจะแตกต่ างไปจากหูดที่ผิวหนังธรรมดา หรือที่บริเวณที่ต่อเนื่องกับเยื่อ
จมูก เช่ น แถวทวารหนักหรืออวัยวะเพศ เป็ นต้ น
โดยทั่วไป หูดธรรมดาจะมีรูปลักษณะเป็ นเม็ดนู น ผิวหยาบหรื อขรุ ขระ หรื อเป็ นติ่ง
เล็กๆ อาจขึนมากหรือน้ อย เล็กหรือใหญ่กได้ ในบางครั้งอาจพบ 50- 100 เม็ด
้ ็
ภาพแสดงลักษณะโรคหูด
ทีมา : http://www.visualdxhealth.com/images/dx/webAdult/plantarWart_831_lg.jpg
่
( 30 เมษายน 2550 )
5. เกลือน เป็ นโรคที่พบมากในนักกีฬา ผู้ใช้ แรงงาน ทหาร และผู้ที่ประกอบอาชี พที่
้
อยู่ในอุณหภูมิสูง มีเหงื่อออกมาก มีความชื้ นสู ง หรื อสกปรกเปรอะเปื้ อนพวกไขมันและฝุ่ น
ละออง ตัวทีเ่ ป็ นสาเหตุของเกลือน คือ ไพทีโรสปอรุ ม ออร์ บิคูลารี
้
ลักษณะของเกลื้อนที่ผิวหนังมักจะขึ้นเป็ นปื้ นหลาย ๆ แห่ ง มีขนาดและรู ปลักษณะ
ต่ างๆ กัน และอาจมีสีค่อนข้ างแดงจนถึงนาตาล และขาวซีด สะเก็ดบาง ๆ เล็ก ๆ
้

7. ชุดการสอนแบบศูนย์การเรี ยนวิชาชีววิทยา ว42141 ชุดที่ 10 ผิวหนังและการรับสัมผัส 33
ภาพแสดงลักษณะเกลือน ้
ทีมา : http://gotoknow.org/file/mcreme/20070424TV.jpg 386 x 316 - 14k
่
( 30 เมษายน 2550 )
6. กลาก เป็ นโรคที่เกิดจากเชื้อราได้ หลายชนิดด้ วยกัน และลั กษณะที่ขึนก็แตกต่ างกัน
้
แล้ วแต่ ตาแหน่ งของผิวหนัง เช่ น ที่ศีรษะ บริ เวณลาตัว ขาหนีบ ก้ น เล็บ รู ปลักษณะมักจะไม่
เหมือนกันทีเดียว ชนิดของเชื้อรา เช่ น ไมโครสปอรุ ม และไทรโคฟี ทอน ที่พบบ่ อยมากกว่ าชนิด
อืนในบ้ านเราคือ ไทรโคฟี ทอน รู บรัม (T. rubrum)
่
อาการที่เกิดขึนคือ คันบ้ างไม่ มากนัก และอาจติดต่ อไปยังผู้อื่นได้ บ้าง ลักษณะกลาก
้
อาจกลายเป็ นผืนเอ็กซีมากลมๆ โดยไม่ มีผวหนังปกติอยู่ตรงกลาง หรือมีสะเก็ดหนาติดอยู่ มักจะ
่ ิ
ท าให้ คั น มาก ถ้ า เป็ นที่ บ ริ เ วณขาหนี บ ขาอ่ อ น ลู ก อั ณ ฑะ อวั ย วะเพศ ฝี เย็ บ และก้ น และ
กลายเป็ นเอ็กซี มาได้ ง่าย ที่ผิ วหนังบริ เวณเหล่ านี้ เมื่อหายแล้ วมักเป็ นซ้าได้ อีกบ่ อยๆ เพราะมี
เหงื่อมาก ทาให้ ชื้นและอบ ถ้ านุ่ งกางเกงยืดแบบนักกีฬา จะรั ดหรื อทาให้ ผิวหนังถลอกเกิดการ
ติดเชื้อได้ ง่ายขึน
้
ภาพแสดงลักษณะกลาก
ทีมา : http://www.gpo.or.th/news/images/talk3.jpg 282 x 179 - 7k
่

8. ชุดการสอนแบบศูนย์การเรี ยนวิชาชีววิทยา ว42141 ชุดที่ 10 ผิวหนังและการรับสัมผัส 34
บัตรคาถามศูนย์ ที่4
โรคผิวหนัง
คาชี้แจง ให้ นักเรียนเติมคาในช่ องว่างให้ ถูกต้ องทีสุด
่
1. โรคเรื้อนเป็ นโรค...............................เกิดจาก............................................................
2. เริมเกิดจากเชื้อ.................................ทีมีชื่อว่า.............................................................
่
3. งูสวัดมักเกิดกับ................และ..................มีสาเหตุมาจาก..........................................
4. หูดเป็ น........................ชนิดหนึ่งไม่ ร้ายแรงมักเกิดขึนบริเวณ....................................
้
5. นักกีฬา มักเป็ นโรค..............................เพราะขณะเล่นกีฬามี...................ออกมาก

9. ชุดการสอนแบบศูนย์การเรี ยนวิชาชีววิทยา ว42141 ชุดที่ 10 ผิวหนังและการรับสัมผัส 35
บัตรเฉลยศูนย์ที่ 4
โรคผิวหนัง
1. โรคติดต่ อเรื้อรัง เกิดจากเชื้อ ไมโคแบททีเรียม เลพรี
2. ไวรัส ทีมีชื่อว่า เฮอร์ พส (herpes virus)
่ ี
3. ผู้ใหญ่ และผู้สูงอายุ มีสาเหตุมาจาก ไวรัสกลุ่มเฮอร์ พส
ี
4. โรคผิวหนัง มักเกิดขึนบริเวณ หลังมือและหัวเข่ า
้
5. เกลือน เหงื่อ
้
ทีศึกษามาทั้งหมดเข้ าใจดีแล้วใช่ ไหม
่
เราไปก่อนนะจ๊ ะ สวัสดีจ๊ะ