1. Pepe Carreiro, o señor dos Bolechas. O estudio do debuxante
e humorista gráfico é unha sorte de barullo, onde tanto se
pode topar o bosquexo dunha aventura dos pequechos da
familia Bolechas, como os adhesivos dos Barbanzóns, a
familia que habita no Castro de Baroña. Debuxante, humorista
gráfico e comiqueiro, Pepe Carreiro traballa de xeito
“intuitivo” no trazo pero coa cabeza moi fría na idea. Gusta
da documentación pero tamén da crítica, unha das
constantes da súa traxectoria. Foi censurado en moitas
ocasión, pero non lle preocupa porque é síntoma de que as
súas tiras molestan e provocan a reflexión, fins últimos, ao seu
ver, do humor gráfico. Despois de trinta anos neste eido ten
consolidado un estilo e demostrado que se topa cómodo en
rexistros moi diferentes.
Pepe Carreiro cos seus personaxes.
Xulia é unha nena de catro anos que vive en Bruxelas, de pais
galegos. Aínda non sabe ler pero coñece de memoria todos
as aventuras de Tatá, Carlos, Braulio, as xémeas Pili e Loli,
Sonia e o canciño Chispa. Nunha das súas viaxes a Vigo
coñeceu a Pepe Carreiro. Con toda naturalidade, o primeiro
que deu en preguntar a súa nai foi “mamá, ese home é o
papá dos Bolechas?”.
E é que para Xulia, como para un gran número de nenos
galegos, o debuxante Pepe Carreiro xa conta con oco de seu
no olimpo do imaxinario infantil. Débello todo a popular
familia dos Bolechas, unha serie iniciada no ano 2000 da man

2. da editorial A Nosa Terra, na que os fillos dunha familia
numerosa fan da vida cotiá unha aventura constante
Na actualidade, hai publicados preto de 200 títulos, entre
todas as coleccións que ten en marcha a editora. Como
explica o debuxante, os Bolechas saltaron ao prelo por unha
necesidade de realizar proxectos propios. Por aquel entón
Pepe Carreiro ilustraba contos infantís por encargo, historias
populares que recuncaban en personaxes máxicos, fadas,
princesas e conxuros.
Apetecíalle debuxar sobre a realidade e, “de forma intuitiva”
foron xurdindo no papel os seis pequechos, unha familia
numerosa que pouco ten que ver coas unidades familiares
actuais. “Gústame facer moitos personaxes” comenta o
debuxante “porque así os nenos poden identificarse mellor
con algún deles.
De pequeno lía as aventuras do Capitán Trueno e
fascinábame que existisen tantos protagonistas. Daba máis
xogo e a historia adquiría máis profundidade”.
Aínda que as formas dos pequechos evolucionaron dende o
primeiro título Os Bolechas lavan o can, o certo é que o
debuxante mantivo o cotiá como fonte de inspiración e a
observación dos movementos dos rapaces como modelo dos
seus libros. “Fuxo de moralinas e de didactismos, para que os
nenos gocen mentres len” sinala.
Debuxante, comiqueiro e humorista gráfico, Pepe Carreiro
pinta historias que lle gustaría ter lido de pequeno. Con todo,
non considera que na súa época de primeiro lector existise un
gran baleiro no que a literatura infantil se refire. “Paseino moi
ben lendo.
Lía todas as historietas que se publicaban do Capitán Trueno,
as da escola Bruguera, como Mortadelo e Filemón,
Rompetechos, Pepe Gotera e Otilio, Zipi e Zape, e os contos
que se tiraron da serie Vamos a la cama, de Estudios Moro”.
Quizais esas sexan as súas influencias máis inconscientes
(moitos poden ver parecidos entre a familia que invitaba aos

3. nenos a deitarse cedo coa dos Bolechas) pero en realidade
son moitas máis as que foron matizando o estilo propio que
agora exhibe Carreiro.
Malia todo, a fascinación do debuxante polos traballos de
Bruguera levárono a partir dos 14 anos a colaborar con estes
estudios.
“Mandeilles varios debuxos, e eles fixéronme chegar un
guión. Mantivemos contacto durante varios anos, pero dicían
que non tiña calidade suficiente e nunca me publicaron
nada”, comenta. Corenta anos despois, Carreiro é un dos
debuxantes e humoristas gráficos máis reputados do país,
creador de toda unha galería de personaxes que
arremedaron durante anos con sinxelos trazos a actualidade.
Coches tirados por cabalos, os primeiros debuxos
Uns dos primeiros debuxos de Pepe Carreiro foron carros
tirados por cabalos. Os seus pais rexentaban un bar e no Vigo
de finais da década dos 50 aínda era habitual que o reparto
das bebidas se fixese neste tipo de vehículos. Nas horas
mortas, o seu pai sentaba nunha mesa para realizar por
afección un curso de debuxo por correspondencia.
Con tan só catro anos, Pepe Carreiro púñase ao seu carón,
collía os lapis e das súas mans regordechas saían os primeiros
garabatos, que non foron outra cousa que aqueles cabalos,
coa cabeza tapada mentres facían o reparto para que non se
asustasen, e os persoeiros que entraban a tomar uns viños e
que chamaban a atención do cativo.
Pódese dicir que o gusto polo debuxo de Pepe Carreiro
naceu no bar do seu pai e se alimentou nas aulas. No colexio
realizaba caricaturas dos compañeiros e dos profesores e
rápido colleron sona as súas dotes como debuxante.
A bomba dos Beatles estoupou cando tiña ao redor de dez
anos. Carreiro recorda con cariño e con gracia como rapazas
maiores ca el lle pedían debuxos daqueles melenudos que as
facían tolear.

4. Para o público xeral, especialmente o que se tope máis
próximo ao mundo infantil, Pepe Carreiro saltou á primeira
liña da creación galega no ano 2000 da man dos Bolechas.
Pero Carreiro ten unha traxectoria como debuxante moi
dilatada, de como ilustrador como humorista gráfico na
prensa diaria que se remonta no tempo. Máis de 30 anos
contados a través de viñetas nos que Carreiro foi marcando
un camiño dentro da creación do país, unha andaina que se
abriu con aquela tira cómica para o voceiro comunista A voz
do pobo.
Titulábase O fillo de Breogán, un pequeno celta que tanto se
puña da parte das tractoradas como se sumaba as
reivindicacións do sector do metal. O bosquexo concibiuse
nunha pequena pensión de Santiago, onde estudaba con 19
anos despois de moito documentarse.
Despois saltarían ás rotativas o Galo Camilo, un animal con
xeitos de filósofo, acompañado do Pito Celso, a encarnación
da rebeldía da mocidade, e a as reflexións feministas de
Rosa, unha muller con rulos que falaba co seu compañeiro
dende o sofá da súa casa.
Faro de Vigo, La Voz de Galicia, A Peneira, El Mundo, El
Pueblo Gallego, o semanario Teima, Diario de Galicia e
actualmente A Nosa Terra valéronlle de soporte para
transmitir dende o humor a crítica social e política, aínda que
a censura dos medios tamén fixo aparición na súa
traxectoria.
O autor lamenta que na actualidade “non hai humor gráfico
nos xornais, os debuxantes caen no chiste e descoñecen que
a historia do humor galego e do humor universal vai da man
da denuncia”. Ao seu ver “se as viñetas non molestan non
están ben feitas”. “Gústame o humor gráfico pero nunca
contei con vivir del, porque non é posíbel” apunta.
O debuxante foi ademais un dos fundadores de Can sen dono
en 1980, que naceu coa vontade de servir de vehículo a

5. todas as opinións, sen censuras. Nela participaron autores
como Xaquín Marín, Gogue, Antón Mascato, Picho Suárez,
Claudio López Garrido.
Carreiro tamén participou noutra experiencia similar, a
publicación Xo!, que levaba por subtítulo A voz que cala as
bestas, que sobreviviu inicialmente cunha periodicidade
semanal durante tres meses, e que se prolongaría durante un
ano máis saíndo mensualmente.
No seu currículo figura tamén a creación da Historia de Galiza
para rapaces e da Historia universal tamén para o público
infantil. Coa editorial Toxosoutos ten en marcha a serie Os
Barbanzóns, unha familia castrexa que habita no Castro de
Baroña. Estes días vén de editarse Os pequenos Barbanzóns,
unha versión adaptada da serie para os primeiros lectores.
É probábel que cando Xulia creza non se lembre da
anécdota con Pepe Carreiro. Pero, con moita dificultade
esquecerá aos Bolechas, uns personaxes que, xunto con
outras das creacións de Carreiro xa contan cun lugar
destacado dentro da historia gráfica galega.