SlideShare a Scribd company logo
1 of 56
Download to read offline
I
O MEDIO MARINO
¡
Gatacte¡ístisa¡s
l. Busco informqción sobre qs distintos cqrocterísticos do mor e completq o lóboq:
2. Apego o debuxo que represenfo os distintos zonos do mor.
composición
cor e
lronsporencio
lemperoturo
outros
Os tnouementos do tnal"
Complelootóbooeopegq fotos denles de codoqs
descrición couso
Ondqs
foto
Moreos
foto moreo-boixo
folo moreo oho
Correnles
folo
Efectos sobre o medio Efectos sobre os seres vivos lpon exemplos)
Zonas da costa
A influencio dos moreos delermino o existencio
condicións son diferenles.
de voriqs zonqs do coslo nos que os
ZONA SUPRALITORAL:
Situodo por enribo do límite
máximo dqs moreos. Recibe
conslonlemente os oloques
do vento e.dos ondos do mor
e o humidode dos brétemqs
mqriños corgodos de sol.
ZONA INTERMAREAL ou
LITORAL: é o zono
comprendido entre os límites
dos moreos oho e boixo. Esto
cuberlo coo moreo olto e
descuberto coq moreo boixo.
ZONA SUBLITORAL ou
INFRALITORAL: esló situodo
por deboixo do nivel mínimo
dos mqreos, nunco quedo
descuberto.
Ns debuxos dos iipos de coslo pinto o qugo dq zonq intermqreql de cor qzul croro e q
do zonq infrolitorol de cor ozul móis escurq.
COSTA ROCHOSA
ZOIIA llll¡- - pozcr
INIERtvIAREAL
límite moreo boixo
COSTA AREOSA
liño dq moreo boixo
A liño de costo non é uniforme nin regulor. As diferentes formqs son creodos polo
occión dqs ondqs do mor, os ríos, o venlo... que rompen e desgqslon os pedros e
lroslqdon os moteriois deposilóndoos en diferentes lugores.
io-enseodo-contil-río-cobo ou litorol-bodío-duno
definición fofo
lllo
Penínsulq
Sirúq os nomes no debuxo e complelo qs tóboos:
lstmo
Proio
Enseodo
Contil
Río
Cqbo ou punlo
Dunqs
Esteiro
§itúq os principois elementos dq costo dq Río de Arouso:
. illos
. penínsulos
. proios
. enseqdos
o cqbos
. logoqs...
f
Os vexetqis son seres vivos que reolizqn o fotosíntese. Aliméntonse ulilizqndo o Iuz solqr
como fonle de enerxíq porq eloborqr qlimenlos o portir do ougo, os sqles minerois e o
dióxido de corbono.
As Algas
Son os vexetois moriños móis coroclerísticos.
TIPOS DE FRONDES
fronde Iaminar
{il(* d) #w*
TALO
cilindrico tubular filiforme csstroso
FOHMA D= RAMIFICARSE
ww.&
estipe
dicotoma alterna oposta
TIPOS D= HIZOIDES
-tt #r.áMBM groboso disco
#/
42*¿
boton
mactz0 acintado
irregular
RIZOIDE
,r4MApego os folos e busco informoción sobre os exemplos de olgos representodos.
Also verde LEITUGA DO MAR ilJlvo riqidal
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
Algo pordo CORREA (Himontholio elonqofo)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
Alqo vermello Disleo cornoso
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
No mqr viven olgunho plonlos que conseguiron odoplorse ós difíciles condicións do vido
ocuóticq. Oulros colonizon qs beiros dos proios e dunos cosleirqs ou os cqnlís
qdq ndose de dislintos xeitos
Algunhos conseguen
odoplorse q estqr
mergullodos
permonelemenle ou duronte
qs mqreos ohos
Psrq resislir o empuxe do
venlo e suxeitqrse mellor
desenvolven:
. Roíces fortes e longos
o Tolos foÉes e
resistenles,sublerró neos ou
roslreiros,
. Formos opegodqs ó chon
ou redondeodos
herbo de nomoror
correolo estrelomor ou chonloxe
Poro oproveilor mellor o
ougo:
. Tolos e follos cqrnosos
orenorio do mor
Poro protexerse do exceso
de luz e solinidqde e dos
cqmbios de temperqturq:
o Cuberlqs resislentes
. Cores croros
. Fo!los pequenos
o Pelos
cordo moriño
3
Apego qs folos e busco informoción sobre os exemplos de plontos representqdos.
SEBA (Zostero noltii)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
HERBA CORAL (Arthocnemum perenne)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
CARDO MARINO (Eryngium moritimun)
DESCR!CION
HABITAT
OUTROS DATOS
4
Os onimois son seres vivos que non reqlizon o fotosíntese e precison qlimenfqrse dou-
lros seres vivos. No mor hobiton todo tipo de qnimois desde os microscópicos, formodos
por unho soo célulo, olo os xigonlesco bqleos.
Pqro sobrevivir nqs condicións dos distinlos qmbienles moriños os qnimqis desenvolven
unho serie de odoptocións.
FORMAS
Os onimois
móbiles leñen
formos que
ofrezon pouco
resislencio ó ougo
poro desprozorse
mellor, e corpo
liso.
Os fixos teñen
formos móis
vqriobles.
MECANISMOS
PARA
DESPMZARSE:
AIetos, potos
oplonodos, pes
polmeodos,
músculos poro
orroslrorse... -q"
@_q*
PROTECCION
CONTRA GOLPES
E MOVEMENTOS
DO MAR:
órgonos poro
suxeilorse ós
pedros, enlerrqrse
no oreo...
RESPIRACION:
Os que viven
mergullodos leñen
brónquios.
Os que leñen
pulmón teñen que
soir o coller oire
forro do mor.
I
Os tnotnfietos
taP
tnant to§
Son verteibrodos con
a .,
reproducc¡on vtvtpqrq e
respiroción pulmonor.
Os mqmíferos mqriños teñen o
corpo odoptodo pqrq vivir no
ougo.
orificios nasais na
parte alta da cabeza
cunha valvula que se pecha
qs fotos e buscq informoción sobre os exemplos de momíferos representqdos.
BALEA lxibqrte)
DESCRIC¡ON
HABITAT
OUTROS DATOS
ARROAZ PINTO
DESCRICION
HABITAT,
OUTROS DATOS
Os réptis
Son onimois
verlebrodos, co
corpo cuberto de
escomos ou
plocos, de
reproducción
ovíporo.
patas
translotmadas
en aletas
srpo de forma
hidrodinamica
os fofos e busco informqción sobre os exemplos de réptis reoresenlodos.
TARTARUGA BOBA (Coretto coretto)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
IGUANA MARIÑA
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
As aaes
Son onimois verlebrodos, co corpo cuberto de plumos, dúos ós e dúqs polos, de repro-
ducción ovíporo con fecundqción inlernq e incuboción dos ovos.
As oves mqriñqs teñen o corpo odoptodo pqro q vido no qugo de diferente xeilo segun-
do vivqn no mor ou nos beirqs. Moitos leñen o plumoxe impermeobilizqdo poro mergu-
llqrse.
Aves limícolos mo¡s comuns
pillara pilro pildora avefria becacina agulla gavita mazarico curli
Ave mqriño típico Ave limícolq
peteiro rematado
en gancho para
suxeitar os animais
mariños esbaradizos
forma
hidrodinámica
pá palmeado
para nadar
peteiro longo e fino
para buscar animais
enterrados no substrato
patas longas
para vadear
rF:t+
qs fotos e buscq informqción sobre os exemplos de oves represenlodos.
CORVO MARINO CRISTADO
( P hols cr ocor ox orisfofelis)
DESCRIC¡ON
HABTTAT
OUTROS DATOS
GARZOTA ( Eqret+o oorzel'lal
DESCRICION
HAB¡TAT
OUTROS DATOS
LIORTEI RO ( Philomochus puqnox)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
Os peí*es
Son vertebrodos tipicomente qcuólicos coq formq do corpo e lodos os seus órgonos
odoptodos ó vidq no medio líquido. Respiron o osíxeno do ougo por medio dos brón-
quios e reprodúcense por ovos.
Co esquelelo óseo,
con mqndíbulqs e
opérculo cubrindo
o oberluro bron-
quiol.
Xerolmente leñen
escomos
extremidades (ALETAS) planas,
membranosas e sostidas por radios aleta dorsal Aleta caudal (COLA) propulsora
(puntas iguais-homocerca)
aleta anal
OPERCULO: cube¡ta Corpo fusiforme e cobertura
Iisa para facilitar o deslizamenloosea das branquias ou galadas peitoral
§
Co esqueleto de
corifloxe e con
mondíbulos. Pel sen
escqmos, ós veces
con denlículos
dérmicos.
,ñ,
r=ef<«
Co esqueleto de
cortíloxe e sen
mondíbulqs.
Sen opérculo.
boca sen mandibulas
con ganchos para suxeitarse as presas
§en aletas laterais
folos e busco informociqs folos e busco informqción sobre os exemplos de peixes reoresenlodos.
RODABALLO lPsefo moximol
DESCRICION
HAB¡TAT
OUTROS DATOS
CABALO DO MAR (Hippocompus rqmulosus)
DESCRIC¡ON
HABITAT
OUTROS DATOS
XU RE LO (Trochurus frochurus)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
0s ctttstdceos
Animois inverlebrodos (sen esquelelo inlerno) do grupo dos qrlrópodos. Teñen o corpo
cuberto dun cocho ou esquelelo exlerno duro e orticulodo. Reproducción ovíporo con
desenvolvemento dos críqs por metomorfose no moioríq dos cosos.
o Corpo
dividido en
cefololó¡.qx e
obdome.
. Cinco pores
de potos
Iocomoloros
obdome
exlendido
obdome
repregodo
e brondo
obdome
reducido e
flexionodo
sobre o
tórox
a Corpo oplonodo
Cobezo diferenciodo
Oito pores de potos
o
a
*ú-
. Corpo metido nunhos
plocos.
o Lorvos nododoros. Os
odultos viven fixodos ós
rochos e oulros moleriois.
/.flsffi:H,
,r/á
,4M *qs folós e busco informoción sobre os exemolos de cruslóceos reoresentodos.
CAMARON (Poloemon serrofus)
DESCR¡C¡ON
HABITAT
OUTROS DATOS
LOMBR¡ GANTE fHomqrus sommorus)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
NECORA lNecoro puber)
DESCR¡CION
HABITAT
OUTROS DATOS
Os moluscos
Animqis inverlebrqdos co corpo brqndo formodo por:
.CABEZA
-ftlANTO: "bolso" que protexe ós demois órgonos. Nolgúns cosos segrego unho ou dú-
qs cunchqs ou volvqs.
-PÉ: órgono musculoso, xerolmente odicodo ó locomoción.
Reprodúcense por ovos.
CEFATOPODOS
. Cqbezq ben diferenciodo,
con ollos e boco.
. Pé unido ó cobezo, dividido
en lentóculos provistos de ven-
losos.
. Algúns leñen unho cuncho
interno
tentáculos
GASTEROPODOS
. Cuncho dunho soo pezo, có-
nico ou enrolodo.
. Pé odoptodo ó reptoción.
. Cobezo ben desenvolvido
provisto de órgonos dos senti-
dos.
BIVALVOS
. Cuncho fo¡.modo por dúos
pezos.
. Sen cobezq diferenciodo.
@€ffi ffinm @
l0
os folos e busco informoción sobre os exemplos de moluscos represenlodos.
POTBO (Ocfopus vulgaris)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
LAPA (Potello vulqotal
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
MEXI LLON ( MÚilus solloprovinciolis)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
1I
Os equinodermos
Son onimois invertebrodos de corpo brondo, sin dividir, cuberto por un esquelelo exler-
no de plocos colcóreqs con púos cuberlo por unho pel flexible.
Reprodúcense por ovos.
Formo qlobosq: ourizos Formo romificqdo: estrelos, ofiuros
resenlodo folo e busco informqción sobre o exemplo de equinodermo represenlodos.
OURIZO (Parocentrofus lividus)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
12
Os celentéreos
Animois inverlebrodos co corpo brqndo cunho covidqde inlerior cun único orificio ro-
deodo de tentóculos. Reproduición ovíporo.
Moiios veces ogrúponse gron número de individuos formondo coloniqs.
Fíxonse sobre rochos e oulros obxectos Vido Iibre
resentodos folos e busco informqción sobre os exemplos de celenléreos representodos.
AUGAMAR lChrvsooro hysoscello)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
CHUPON A (Actinia eouino)
DESCRICION
HABITAT
OUTROS DATOS
l3
ANELTDOS (POLTQUETOS)
Corpó segmenlodo, cobezo diferenciq-
do, con sedqs pqro desprozorse.
PLATELMINTOS Corpo
oplonodo, sen ono.
NEMERTINOS
Corpo longo e
ocintqdo
Os uertnes
Animois inverlebrodos co corpo brondo e olongodo e sen polos. Reproducción ovíporo.
os folos e busco informqción sobre os exemplos de celenléreos represenlodos.
MINOCA ou BICHO lNereís diversicolor)
DESCRIC¡ON
HAB¡TAT
OUTROS DATOS
CAGON (Arenicola morinal
DESCRIC¡ON
HABITAT
OUTROS DATOS
,4M
'14
Escolle un irnimql moriño e complelo o seguinte fichq
NOME: en golego:
cientffico:
DATA:
DESCRICION
Aspeclo xerol:
Pqrtes cos seus detolles:
folo ou debuxo
RELACION
ALIMENTACION
REPRODUCCION
HABITAT
OUTROS DATOS
LIBROS UTILIZADOS
l5
Une codo debuxo co nome do close ó que perlenece. Ponlle o nome ós que coñezqs.
AVE,S
REP.TS
.pr¡xes
EQ.UINODEBMOS
kMffi@.q
M#ffi::
@@ffi@crrrr.lTÉReo.s
- l)t.-: qq* a&r
VERMES
16
-t
No mor olóponse espocios que teñen corocleríslicos diferentes e poto tonlo diferentes
condicións pqrq os seres vivos: luz, temperoluro, exposición ós golpes dos ondos,
sequedode... Os seres vivos odóptonse q vivir en lodos eses hóbitots desenvolvendo o
seu corpo e odoplondo q súo conduclq e esos condicións.
.4Mleto tóbooo
Cqrocterísticos do mor oberio Exemplos de seres vivos que hqbiton nel
I
I
4MéComplelo o tóboq
Coroclerísticos do costo rochoso Exemplos de seres vivos que hobiton nelo
2
3. Coslo oreosq
Zono protexido
L*C
-{#g/ @
zono exposlo
Completo o tóboq
Corocterísticos dq coslo oreosq Exemplos de seres vivos oue hobilon nelo
zono
prolexido
zono
exposlo
Recorlq os debuxos dq lómino 9 e sitúqos nos diferentes zonos do mor. Ponlle o nome
ós que coñezos.
COSTAAREOSA
MAR ABERTO COSTA ROCHOSA
TIPO§ BTO ,xrcosraenrños
Os seres moriños closifíconse segundo o lugor onde viven:
SERES geNróN¡cos: viven no rrbttroto, opegodos ou enterrodos, fixos ou
desprozóndose sobre el.
.4Mtóboo biolóxi recon
SERES PELAXICOS: viven nqs o oboiondo ou nodondo.
o con exempros oos orsilnros seres ototoxrcos mortnos que reconezos.
SERES BENTON¡COS SERES PELAXICOS
ZONA AREOSA ZONA ROCHOSA FLUCTUANTES NADADORES
6
No mor, iguol que nos oulros medios, os seres vivos dependen uns dos outros pqrq
obter enerxío, ogós os vexetois que producen olimentos o portir dos minerois coo oxudq
do enexío solor. No comezo de lodqs qs codeqs olimenlicios esló o fitoplonto, olgos
microscópicos que selven de olimenlo o pequenos onimqis.
Recortq debuxos dq lómino I0 e pon exemplos de cqdeqs olimenticios.
C¡CLO ATIMENTICIO NO MAR
Os olimenlos e o eneryío circulon
conslonlemenle
Os produclores primorios
eloboron olimentos, os
consumidores (corn íuoros,
preeiros...) utilízonos e os
destrit ívoros e descom poñedores
convérten os reslos de novo en
minerois que poden volver o
utilizor os vexelois
Apego folos (lómino ó) e completq q informoción.
Golfiños Arolos
Tipo de onimql:
Zono onde vive:
Alimentoción
Tipo de qnimql:
Zono onde vive:
Alimentoción
Percebe Tiburón
Tipo de onimql:
Zono onde vive:
Alimentoción
Tipo de qnimol:
Zono onde vive:
Alimentqción
I
O mqr proporcionq olimento e moterios primqs porq eloborqr multitude de productos,e
enen«íq porq rnover diferentes mecqnismos. Tqmén é un medio poro o tronsporle e poro
o próctico de deportes e qclividqdes de tempo libre.
Busco informoción sob¡'e os distintos qproveitomentos do mqr e opegq os fofos
borco pescondo
PESCA E MAR¡SQUEO
' boleo
ACUICUTTRA
solino
EXTRACCION DE MINERAIS
borco de posoxe
NAVEGACION
muíño de moreo
ENERXIA
proro
DEPORTES E LECER
Arredor do mor desenvólvense moilos qctividodes en terro nos que trobolton moilos
persoos:
. Comerciolizoción dos produclos do pesco e qcuiculturo (peixes, moriscos, olgos)
. Tronsformoción (cocedeiros, conxelodores, fóbricos de conservo e oulros produlos
derivodos...).
o Construcción e reporoción de oporellos e emborcocións.
o lnvesligoción, hostelerío...
,4M
-os folos e explico en que consisfe codo octividode, o súo imoorloncio
Lonxo Fóbrico de conservos
Asteleiro Centro de investigoción e esludio
3
USOS IMPORTANCIA
Peixes
Moriscos
Algos
Sol
Busco informoción sobre os usos dos distinlos produclos que se exlroen do mqr e
complelo o tóboq
Fqi unho investigocións sobre olgún deste temos:
. Estudio dos oporellos de pesco ou morisqueo
. Funcionomento dunho lonxq.
. Volor nulritivo dos peixes, moriscos e olgos.
o Mercqncíos que se tronsporlqn por mqr.
. Tipos de embqrcqcións: lrodicionois, modernos, de pesco, deporlivos...
4M
O mor é, odemois de fonte de recursos e lugor de lecer, o punlo de deslino de moilos
resíduos sólidos e líquidos que chegon q el directomenle ou o trovés dos ríos.
Temos que ptonlexornos ocluqcións individuois e colectivqs que eviten o esgoiqmento
dos recursos e que o mor se converio nun lugor pouco oplo porq q vido.'Debemos
ódoptor todos os medidos posibles poro evilor o conlominoción dos mores por
subslqncios que poidon poñer en perigo o súo "so()de", donor os seus recursos e o vido,
e focer móis perigoso o su disfrute.
Apego os folos e fqi un comenlorio sobre elqs.
desougodoiro porlo
proro
coslo
¡4M @Completo q tóboo
IMPORTANCIA BIOLOXICA IMPORTANC¡A
ecoruómlcn
PROBTEMAS
QUE PODEN XURD¡R
OCEANOS
(MAR
ABERTO)
Estó poboodo por mitlóns de
seres microscópicos (o plonfo)
elemenlo bósico do nutrición
dos demois seres e productor
do moior poÉe do osíxeno do
olmosfero.
Son o hábitot dos móis grondes
seres coñecidos: peixes,
momíferos, moluscos...
Almocenqn color e distribúeno
suovizondo o climo
Fonle dos principois recursos
pesqueiros do mundo.
Nos seus fondos otóponse
depositodos minerois de
gron inlerese económico
(petróleo, cromo,
mongoneso...)
RIAS Son lugores de gron
productividode de especies
grocios ó oporte dos ríos e ás
formos obrigodos.
Teñen condicións poro o
producción e o cultivo de peixes
e moriscos.
Son lugores de reproducción
poro moilos especies oceónicos
Arredor dos ríos golegos
desenvólvense moilos
octividodes:
Pesco de boixuro
Morisqueo
Porques de bivolvos
Cultivo en boteos'(oslro,
mexil!ón, vieiro)
Gronxqs moriños (moriscos,
rodobollo...)
ESTEIROS
MARISMAS
Son os zonos de drenoxe dos
ríos. Nos seus fongos viven
millóns de seres vivos que
descompoñen os reslos e
depuron o ougo.
Do soúde dos esleiros depende
o bo eslodo do coslo nos zonqs
próximos.
Se¡ven de refuxio e zono de
olimenlo ó moiorío dos oves
limícolos e onótidos.
Os oreois dos seus fondos
son importontes boncos
morisqueiros.
PRA¡AS E
AREAIS
Zonos oporenlemente boleiros
que deboixo do oreo eslón
cheos de vido: bivolvos,
miñocos...
Nos súos proximidodes
depositon os ovos moilqs
especies de peixes.
Ademóis do riquezo
biolóxico dos seus fondos
son importonlás como zonos
de lecer que olroen moilos
visitonles.
Arredor delos xurden
importonles óreos de
seruicios, especiolmenle de
hostelerío.
CANTIS,
ROCHAS
Son os zonos onde os olgos
dispoñen de lugores poro
suxeilqrse creondo orredor
delos hóbitols oxeitodos poro
moilos especies.
Os conlís son os zonos de críq
do moiorío dos oves moriños
(goivotos, oroos, corvos
moriños...)
Explotoción de olgos,
ourizos, cruslóceos e peixes.
Pesco deportivo.
,aM -o tóboo
PROBTEMAS
EFECTOS
s¡oLóxrcos /AMBI E NTAts EFEcros rcoruómrcos
SOBREPESCA
Explotoción de boncos pesqueiros ou
morisqueiros móis oló do límite do
copocidode reproductivo. Coplúronse
móis individuos dos que nocen.
FURTIV¡SMO
Exlrocción ilegol de especies:
inmoduros, en zonos prolexidos, en
époco de vedo, en período
reproduclivo, por persoos non
oulorizodos...
AGRESIVOS:
Redes de derivo que ocupon grondes
superficies
Aporellos que excovon e deslrúen os
fondos
Redes con mollos moi peouenos
LIMPEZA DE BARCOS
Verquido de oceites, piniuros e
resíduos de lodo lipo.
ACCIDENTES DE NAVEGAC
Especiolmente perigosos nos borcos
que lronsporton petróleo e oulros
productos químicos.
VERQUIDOS INDUSTRIAIS
Produclos químicos diversos
Augo quente
VERQUIDOS SOLIDOS
Coscollos, reslos de emborcocións,
resíduos induslrois e doméslicos.
DESAUGADOIROS URBANS
Verquido de lQuidos con ohos
conlidos en fosfotos, boclerios fecois,
produclos químicos diversos...
OBRAS NA LINA DA COSTA
Recheos
Diques
Conslruccións porliculores
Algunhos cousos que podemos focer polo noso sqúde e polo sqúde do mo¡:
q os fotos e comenlo os lexlos no grupo de close. Enqodir outro ideos.
COMO TRABALLADOR OU TRABALLADORA
DO MAR
. Non copturor especies en vedo ou gue non deon
o tollo mínimo.
. Respecfor os poros bío!óxicos e os lugores
sensibles.
. Levor sempre o lixo ós colectores dos portos.
. Extremor as precoucións cos verguidos de
combustibles e oceites.
o Non obondonor redes nin outros oporellos no
mor. Hoi empresos gue os recotlen poro reciclor.
COMO CONSUMIDOR RESPONSABLE
. Non consumos: especies en vedo ou gue non
deon a tollo mínimo, femios de crustáceos ovodos,
moluscos sen depuror.
o Esixe colidode.
COMO DEPORTISTA
. Non molestes ós onimois
. Deixo todo como estobo ontes de chegar.
. Se es pescador deportivo respecto o normotivo
relotivo ós copturos.
o Se monexos motos ou emborcocións de motor
respecfo os zonos sinolodos. Podes ocosionorlles
donos ós persoos e ós onimois.
NA PRAIA
. Non deixes "recordos" do túo presencio.
o Respecto os zonos e os especies protexidos.
COMO CIDADAN
. Penso gue moitos dos túos occións von
repercutir directo ou indirectamente no medío
moriño:
. Reduce, reutilizo e reciclo os resíduos.
. Deposito o lixo en lugares oxeitodos.
. Non botes nos desougodoiros productos
guímicos contominontes. Penso gue o WC non é
unho popeleiro e gue todo o gue botes nel voi dar ó
mor.'
o Lembro gue non existen resíduos inofensivos.
Todos exercen olgunho occión directo ou indirecto
sobre os seres vivos e o medío.
Lómino I
Bexion nerítica
na afótiCá
zona abisal
SISTEMA PEL§(ICO
Rexion oceánica
Lómino 2
Lómino 3
Lómino 4
#sr 1:,{i-;'.1;ñi ;."á :,,.:1 .r-
Lómino 5
Lómino ó
I
a
4fYilr*"
*fl*:+!r*. ,
Lómino 7
, :..*;¡
*&r,*{L;
iál&;¡;
:%,
.ii*.:r! -l;AgÉ.1*1.Ér.+ "."
)
'Í-'.
E
L.C
Lómino 8
I
&
G
J
&"q
-*- /ti
r"**.
$
tu
E
Lómino l0
l?l
,,fu-
/*.I.E
''l
,
,,I
!
,
AlT
¡i,
-.1
''
Éib-.* ¡r.
EXEMPLAR GRATUITO
O MEDIO MARINO
Codernos de trobollo
Asociación de ensinantes do Salnés
Setembro, 2OO2
@ cnxorn
Esto publicoción foi reolizodo cunho oxudo económico do Consellerío de Pesco e Asuntos Morítimos

More Related Content

Viewers also liked

RRR Educación Primaria (2)
RRR Educación Primaria (2)RRR Educación Primaria (2)
RRR Educación Primaria (2)candeadosalnes
 
O medio mariño os moluscos (Candea 1994)
O medio mariño os moluscos (Candea 1994)O medio mariño os moluscos (Candea 1994)
O medio mariño os moluscos (Candea 1994)candeadosalnes
 
O medio mariño as aves (Candea 1994)
O medio mariño as aves (Candea 1994)O medio mariño as aves (Candea 1994)
O medio mariño as aves (Candea 1994)candeadosalnes
 
Exposición Cabanillas centros do Salnés (4)
Exposición Cabanillas centros do Salnés (4)Exposición Cabanillas centros do Salnés (4)
Exposición Cabanillas centros do Salnés (4)candeadosalnes
 
Ramón Cabanillas Enríquez, Homenaxe dos centros do Salnés (4)
Ramón Cabanillas Enríquez, Homenaxe dos centros do Salnés (4)Ramón Cabanillas Enríquez, Homenaxe dos centros do Salnés (4)
Ramón Cabanillas Enríquez, Homenaxe dos centros do Salnés (4)candeadosalnes
 
Polo Salnés con Ramón Cabanillas
Polo Salnés con Ramón Cabanillas Polo Salnés con Ramón Cabanillas
Polo Salnés con Ramón Cabanillas candeadosalnes
 
Capitán Farturas (Candea)
Capitán Farturas (Candea)Capitán Farturas (Candea)
Capitán Farturas (Candea)candeadosalnes
 
Exposición Espazos Naturais 9-17
Exposición Espazos Naturais 9-17 Exposición Espazos Naturais 9-17
Exposición Espazos Naturais 9-17 candeadosalnes
 
Agoiña miragreira (Ramón Cabanillas)
Agoiña miragreira (Ramón Cabanillas)Agoiña miragreira (Ramón Cabanillas)
Agoiña miragreira (Ramón Cabanillas)candeadosalnes
 
O medio mariño fichas (Candea 1994)
O medio mariño fichas (Candea 1994)O medio mariño fichas (Candea 1994)
O medio mariño fichas (Candea 1994)candeadosalnes
 
A Bodeira Candea 1992
A Bodeira Candea 1992 A Bodeira Candea 1992
A Bodeira Candea 1992 candeadosalnes
 
O medio mariño os peixes (Candea 1994)
O medio mariño os peixes (Candea 1994)O medio mariño os peixes (Candea 1994)
O medio mariño os peixes (Candea 1994)candeadosalnes
 
O millo candea 1998 (fichas)
O millo candea 1998 (fichas)O millo candea 1998 (fichas)
O millo candea 1998 (fichas)candeadosalnes
 
RRR Educación Secundaria
RRR Educación SecundariaRRR Educación Secundaria
RRR Educación Secundariacandeadosalnes
 
Ano Cabanillas Candea (memoria)
Ano Cabanillas Candea (memoria)Ano Cabanillas Candea (memoria)
Ano Cabanillas Candea (memoria)candeadosalnes
 
RRR Educación Primaria (1)
RRR Educación Primaria (1)RRR Educación Primaria (1)
RRR Educación Primaria (1)candeadosalnes
 
Os peixes, candea 2000
Os peixes, candea 2000Os peixes, candea 2000
Os peixes, candea 2000candeadosalnes
 

Viewers also liked (18)

RRR Educación Primaria (2)
RRR Educación Primaria (2)RRR Educación Primaria (2)
RRR Educación Primaria (2)
 
O medio mariño os moluscos (Candea 1994)
O medio mariño os moluscos (Candea 1994)O medio mariño os moluscos (Candea 1994)
O medio mariño os moluscos (Candea 1994)
 
O medio mariño as aves (Candea 1994)
O medio mariño as aves (Candea 1994)O medio mariño as aves (Candea 1994)
O medio mariño as aves (Candea 1994)
 
Exposición Cabanillas centros do Salnés (4)
Exposición Cabanillas centros do Salnés (4)Exposición Cabanillas centros do Salnés (4)
Exposición Cabanillas centros do Salnés (4)
 
Ramón Cabanillas Enríquez, Homenaxe dos centros do Salnés (4)
Ramón Cabanillas Enríquez, Homenaxe dos centros do Salnés (4)Ramón Cabanillas Enríquez, Homenaxe dos centros do Salnés (4)
Ramón Cabanillas Enríquez, Homenaxe dos centros do Salnés (4)
 
Polo Salnés con Ramón Cabanillas
Polo Salnés con Ramón Cabanillas Polo Salnés con Ramón Cabanillas
Polo Salnés con Ramón Cabanillas
 
Capitán Farturas (Candea)
Capitán Farturas (Candea)Capitán Farturas (Candea)
Capitán Farturas (Candea)
 
Exposición Espazos Naturais 9-17
Exposición Espazos Naturais 9-17 Exposición Espazos Naturais 9-17
Exposición Espazos Naturais 9-17
 
Agoiña miragreira (Ramón Cabanillas)
Agoiña miragreira (Ramón Cabanillas)Agoiña miragreira (Ramón Cabanillas)
Agoiña miragreira (Ramón Cabanillas)
 
O medio mariño fichas (Candea 1994)
O medio mariño fichas (Candea 1994)O medio mariño fichas (Candea 1994)
O medio mariño fichas (Candea 1994)
 
A Bodeira Candea 1992
A Bodeira Candea 1992 A Bodeira Candea 1992
A Bodeira Candea 1992
 
O medio mariño os peixes (Candea 1994)
O medio mariño os peixes (Candea 1994)O medio mariño os peixes (Candea 1994)
O medio mariño os peixes (Candea 1994)
 
O millo candea 1998 (fichas)
O millo candea 1998 (fichas)O millo candea 1998 (fichas)
O millo candea 1998 (fichas)
 
RRR Educación Secundaria
RRR Educación SecundariaRRR Educación Secundaria
RRR Educación Secundaria
 
Ano Cabanillas Candea (memoria)
Ano Cabanillas Candea (memoria)Ano Cabanillas Candea (memoria)
Ano Cabanillas Candea (memoria)
 
RRR Educación Primaria (1)
RRR Educación Primaria (1)RRR Educación Primaria (1)
RRR Educación Primaria (1)
 
Os peixes, candea 2000
Os peixes, candea 2000Os peixes, candea 2000
Os peixes, candea 2000
 
A noite estrelecida
A noite estrelecidaA noite estrelecida
A noite estrelecida
 

Similar to O medio mariño cadernos Candea 2002

Animais invertebrados-varios-140112141513-phpapp02
Animais invertebrados-varios-140112141513-phpapp02Animais invertebrados-varios-140112141513-phpapp02
Animais invertebrados-varios-140112141513-phpapp02LOPEZMOURENZA
 
Animais invertebrados-varios
Animais invertebrados-variosAnimais invertebrados-varios
Animais invertebrados-variosmonadela
 
O medio mariño os crustáceos (Candea 1994)
O medio mariño os crustáceos (Candea 1994)O medio mariño os crustáceos (Candea 1994)
O medio mariño os crustáceos (Candea 1994)candeadosalnes
 
Manual de formación para o marisqueo 03. producción marisqueo a pé
Manual de formación para o marisqueo 03. producción   marisqueo a péManual de formación para o marisqueo 03. producción   marisqueo a pé
Manual de formación para o marisqueo 03. producción marisqueo a péASOAR-ARMEGA
 
Guía animais (invertebrados-varios)
Guía animais (invertebrados-varios)Guía animais (invertebrados-varios)
Guía animais (invertebrados-varios)monadela
 
Artrópodos
ArtrópodosArtrópodos
Artrópodoscerredo
 
Nematodos anélidos moluscos
Nematodos anélidos moluscosNematodos anélidos moluscos
Nematodos anélidos moluscosLourdes Pereira
 

Similar to O medio mariño cadernos Candea 2002 (20)

Animais invertebrados-varios-140112141513-phpapp02
Animais invertebrados-varios-140112141513-phpapp02Animais invertebrados-varios-140112141513-phpapp02
Animais invertebrados-varios-140112141513-phpapp02
 
Animais invertebrados-varios
Animais invertebrados-variosAnimais invertebrados-varios
Animais invertebrados-varios
 
Vertebrados
Vertebrados Vertebrados
Vertebrados
 
O reino animal
O reino animalO reino animal
O reino animal
 
O reino animal
O reino animalO reino animal
O reino animal
 
O reino animal
O reino animalO reino animal
O reino animal
 
O reino animal
O reino animalO reino animal
O reino animal
 
O reino animal
O reino animalO reino animal
O reino animal
 
O reino animal
O reino animalO reino animal
O reino animal
 
O reino animal
O reino animalO reino animal
O reino animal
 
O reino animal
O reino animalO reino animal
O reino animal
 
O medio mariño os crustáceos (Candea 1994)
O medio mariño os crustáceos (Candea 1994)O medio mariño os crustáceos (Candea 1994)
O medio mariño os crustáceos (Candea 1994)
 
Animais
AnimaisAnimais
Animais
 
Manual de formación para o marisqueo 03. producción marisqueo a pé
Manual de formación para o marisqueo 03. producción   marisqueo a péManual de formación para o marisqueo 03. producción   marisqueo a pé
Manual de formación para o marisqueo 03. producción marisqueo a pé
 
Tema 7. invertebrados
Tema 7. invertebradosTema 7. invertebrados
Tema 7. invertebrados
 
Guía animais (invertebrados-varios)
Guía animais (invertebrados-varios)Guía animais (invertebrados-varios)
Guía animais (invertebrados-varios)
 
Artrópodos
ArtrópodosArtrópodos
Artrópodos
 
Nematodos anélidos moluscos
Nematodos anélidos moluscosNematodos anélidos moluscos
Nematodos anélidos moluscos
 
Invertebrados marinos celia
Invertebrados marinos celiaInvertebrados marinos celia
Invertebrados marinos celia
 
Alba y xeila
Alba y xeilaAlba y xeila
Alba y xeila
 

More from candeadosalnes

O medio mariño animais varios (Candea 1994)
O medio mariño animais varios (Candea 1994)O medio mariño animais varios (Candea 1994)
O medio mariño animais varios (Candea 1994)candeadosalnes
 
O medio mariño o home (Candea 1994)
O medio mariño o home (Candea 1994) O medio mariño o home (Candea 1994)
O medio mariño o home (Candea 1994) candeadosalnes
 
O medio mariño as plantas e as algas (Candea 1994)
O medio mariño as plantas e as algas (Candea 1994)O medio mariño as plantas e as algas (Candea 1994)
O medio mariño as plantas e as algas (Candea 1994)candeadosalnes
 
O medio mariño (Candea 1994)
O medio mariño (Candea 1994)O medio mariño (Candea 1994)
O medio mariño (Candea 1994)candeadosalnes
 
O lixo vale, Candea 2000
O lixo vale, Candea 2000O lixo vale, Candea 2000
O lixo vale, Candea 2000candeadosalnes
 
A Rata Luísa en Cambados
A Rata Luísa en CambadosA Rata Luísa en Cambados
A Rata Luísa en Cambadoscandeadosalnes
 
Exposición As árbores de Galicia (Candea) (14-25)
Exposición As árbores de Galicia (Candea)  (14-25) Exposición As árbores de Galicia (Candea)  (14-25)
Exposición As árbores de Galicia (Candea) (14-25) candeadosalnes
 
Exposición As árbores de Galicia (Candea) 1-13
Exposición As árbores de Galicia (Candea) 1-13Exposición As árbores de Galicia (Candea) 1-13
Exposición As árbores de Galicia (Candea) 1-13candeadosalnes
 
Exposición A auga (Candea)
Exposición A auga (Candea)Exposición A auga (Candea)
Exposición A auga (Candea)candeadosalnes
 
O mar é vida (tríptico)
O mar é vida (tríptico)O mar é vida (tríptico)
O mar é vida (tríptico)candeadosalnes
 
Exposición A Auga na Cultura Galega
Exposición A Auga na Cultura Galega Exposición A Auga na Cultura Galega
Exposición A Auga na Cultura Galega candeadosalnes
 
O que dura o lixo no mar
O que dura o lixo no marO que dura o lixo no mar
O que dura o lixo no marcandeadosalnes
 
Exposición O Mar é Vida (Candea)
Exposición O Mar é Vida (Candea)Exposición O Mar é Vida (Candea)
Exposición O Mar é Vida (Candea)candeadosalnes
 

More from candeadosalnes (17)

O medio mariño animais varios (Candea 1994)
O medio mariño animais varios (Candea 1994)O medio mariño animais varios (Candea 1994)
O medio mariño animais varios (Candea 1994)
 
O medio mariño o home (Candea 1994)
O medio mariño o home (Candea 1994) O medio mariño o home (Candea 1994)
O medio mariño o home (Candea 1994)
 
O medio mariño as plantas e as algas (Candea 1994)
O medio mariño as plantas e as algas (Candea 1994)O medio mariño as plantas e as algas (Candea 1994)
O medio mariño as plantas e as algas (Candea 1994)
 
O medio mariño (Candea 1994)
O medio mariño (Candea 1994)O medio mariño (Candea 1994)
O medio mariño (Candea 1994)
 
A vide e o viño
A vide e o viñoA vide e o viño
A vide e o viño
 
O millo Candea 2000
O millo Candea 2000O millo Candea 2000
O millo Candea 2000
 
O lixo vale, Candea 2000
O lixo vale, Candea 2000O lixo vale, Candea 2000
O lixo vale, Candea 2000
 
A Rata Luísa en Cambados
A Rata Luísa en CambadosA Rata Luísa en Cambados
A Rata Luísa en Cambados
 
A vaca Maruxiña
A vaca MaruxiñaA vaca Maruxiña
A vaca Maruxiña
 
Exposición As árbores de Galicia (Candea) (14-25)
Exposición As árbores de Galicia (Candea)  (14-25) Exposición As árbores de Galicia (Candea)  (14-25)
Exposición As árbores de Galicia (Candea) (14-25)
 
Exposición As árbores de Galicia (Candea) 1-13
Exposición As árbores de Galicia (Candea) 1-13Exposición As árbores de Galicia (Candea) 1-13
Exposición As árbores de Galicia (Candea) 1-13
 
Exposición A auga (Candea)
Exposición A auga (Candea)Exposición A auga (Candea)
Exposición A auga (Candea)
 
O mar é vida (tríptico)
O mar é vida (tríptico)O mar é vida (tríptico)
O mar é vida (tríptico)
 
Exposición A Auga na Cultura Galega
Exposición A Auga na Cultura Galega Exposición A Auga na Cultura Galega
Exposición A Auga na Cultura Galega
 
O que dura o lixo no mar
O que dura o lixo no marO que dura o lixo no mar
O que dura o lixo no mar
 
Exposición O Mar é Vida (Candea)
Exposición O Mar é Vida (Candea)Exposición O Mar é Vida (Candea)
Exposición O Mar é Vida (Candea)
 
As telleiras (Candea)
As telleiras (Candea)As telleiras (Candea)
As telleiras (Candea)
 

O medio mariño cadernos Candea 2002

  • 2. ¡ Gatacte¡ístisa¡s l. Busco informqción sobre qs distintos cqrocterísticos do mor e completq o lóboq: 2. Apego o debuxo que represenfo os distintos zonos do mor. composición cor e lronsporencio lemperoturo outros
  • 3. Os tnouementos do tnal" Complelootóbooeopegq fotos denles de codoqs descrición couso Ondqs foto Moreos foto moreo-boixo folo moreo oho Correnles folo
  • 4. Efectos sobre o medio Efectos sobre os seres vivos lpon exemplos)
  • 5. Zonas da costa A influencio dos moreos delermino o existencio condicións son diferenles. de voriqs zonqs do coslo nos que os ZONA SUPRALITORAL: Situodo por enribo do límite máximo dqs moreos. Recibe conslonlemente os oloques do vento e.dos ondos do mor e o humidode dos brétemqs mqriños corgodos de sol. ZONA INTERMAREAL ou LITORAL: é o zono comprendido entre os límites dos moreos oho e boixo. Esto cuberlo coo moreo olto e descuberto coq moreo boixo. ZONA SUBLITORAL ou INFRALITORAL: esló situodo por deboixo do nivel mínimo dos mqreos, nunco quedo descuberto. Ns debuxos dos iipos de coslo pinto o qugo dq zonq intermqreql de cor qzul croro e q do zonq infrolitorol de cor ozul móis escurq. COSTA ROCHOSA ZOIIA llll¡- - pozcr INIERtvIAREAL límite moreo boixo COSTA AREOSA liño dq moreo boixo
  • 6. A liño de costo non é uniforme nin regulor. As diferentes formqs son creodos polo occión dqs ondqs do mor, os ríos, o venlo... que rompen e desgqslon os pedros e lroslqdon os moteriois deposilóndoos en diferentes lugores. io-enseodo-contil-río-cobo ou litorol-bodío-duno definición fofo lllo Penínsulq Sirúq os nomes no debuxo e complelo qs tóboos:
  • 9. §itúq os principois elementos dq costo dq Río de Arouso: . illos . penínsulos . proios . enseqdos o cqbos . logoqs... f
  • 10. Os vexetqis son seres vivos que reolizqn o fotosíntese. Aliméntonse ulilizqndo o Iuz solqr como fonle de enerxíq porq eloborqr qlimenlos o portir do ougo, os sqles minerois e o dióxido de corbono. As Algas Son os vexetois moriños móis coroclerísticos. TIPOS DE FRONDES fronde Iaminar {il(* d) #w* TALO cilindrico tubular filiforme csstroso FOHMA D= RAMIFICARSE ww.& estipe dicotoma alterna oposta TIPOS D= HIZOIDES -tt #r.áMBM groboso disco #/ 42*¿ boton mactz0 acintado irregular RIZOIDE
  • 11. ,r4MApego os folos e busco informoción sobre os exemplos de olgos representodos. Also verde LEITUGA DO MAR ilJlvo riqidal DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS Algo pordo CORREA (Himontholio elonqofo) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS Alqo vermello Disleo cornoso DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS
  • 12. No mqr viven olgunho plonlos que conseguiron odoplorse ós difíciles condicións do vido ocuóticq. Oulros colonizon qs beiros dos proios e dunos cosleirqs ou os cqnlís qdq ndose de dislintos xeitos Algunhos conseguen odoplorse q estqr mergullodos permonelemenle ou duronte qs mqreos ohos Psrq resislir o empuxe do venlo e suxeitqrse mellor desenvolven: . Roíces fortes e longos o Tolos foÉes e resistenles,sublerró neos ou roslreiros, . Formos opegodqs ó chon ou redondeodos herbo de nomoror correolo estrelomor ou chonloxe Poro oproveilor mellor o ougo: . Tolos e follos cqrnosos orenorio do mor Poro protexerse do exceso de luz e solinidqde e dos cqmbios de temperqturq: o Cuberlqs resislentes . Cores croros . Fo!los pequenos o Pelos cordo moriño 3
  • 13. Apego qs folos e busco informoción sobre os exemplos de plontos representqdos. SEBA (Zostero noltii) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS HERBA CORAL (Arthocnemum perenne) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS CARDO MARINO (Eryngium moritimun) DESCR!CION HABITAT OUTROS DATOS 4
  • 14. Os onimois son seres vivos que non reqlizon o fotosíntese e precison qlimenfqrse dou- lros seres vivos. No mor hobiton todo tipo de qnimois desde os microscópicos, formodos por unho soo célulo, olo os xigonlesco bqleos. Pqro sobrevivir nqs condicións dos distinlos qmbienles moriños os qnimqis desenvolven unho serie de odoptocións. FORMAS Os onimois móbiles leñen formos que ofrezon pouco resislencio ó ougo poro desprozorse mellor, e corpo liso. Os fixos teñen formos móis vqriobles. MECANISMOS PARA DESPMZARSE: AIetos, potos oplonodos, pes polmeodos, músculos poro orroslrorse... -q" @_q* PROTECCION CONTRA GOLPES E MOVEMENTOS DO MAR: órgonos poro suxeilorse ós pedros, enlerrqrse no oreo... RESPIRACION: Os que viven mergullodos leñen brónquios. Os que leñen pulmón teñen que soir o coller oire forro do mor. I
  • 15. Os tnotnfietos taP tnant to§ Son verteibrodos con a ., reproducc¡on vtvtpqrq e respiroción pulmonor. Os mqmíferos mqriños teñen o corpo odoptodo pqrq vivir no ougo. orificios nasais na parte alta da cabeza cunha valvula que se pecha qs fotos e buscq informoción sobre os exemplos de momíferos representqdos. BALEA lxibqrte) DESCRIC¡ON HABITAT OUTROS DATOS ARROAZ PINTO DESCRICION HABITAT, OUTROS DATOS
  • 16. Os réptis Son onimois verlebrodos, co corpo cuberto de escomos ou plocos, de reproducción ovíporo. patas translotmadas en aletas srpo de forma hidrodinamica os fofos e busco informqción sobre os exemplos de réptis reoresenlodos. TARTARUGA BOBA (Coretto coretto) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS IGUANA MARIÑA DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS
  • 17. As aaes Son onimois verlebrodos, co corpo cuberto de plumos, dúos ós e dúqs polos, de repro- ducción ovíporo con fecundqción inlernq e incuboción dos ovos. As oves mqriñqs teñen o corpo odoptodo pqro q vido no qugo de diferente xeilo segun- do vivqn no mor ou nos beirqs. Moitos leñen o plumoxe impermeobilizqdo poro mergu- llqrse. Aves limícolos mo¡s comuns pillara pilro pildora avefria becacina agulla gavita mazarico curli Ave mqriño típico Ave limícolq peteiro rematado en gancho para suxeitar os animais mariños esbaradizos forma hidrodinámica pá palmeado para nadar peteiro longo e fino para buscar animais enterrados no substrato patas longas para vadear rF:t+
  • 18. qs fotos e buscq informqción sobre os exemplos de oves represenlodos. CORVO MARINO CRISTADO ( P hols cr ocor ox orisfofelis) DESCRIC¡ON HABTTAT OUTROS DATOS GARZOTA ( Eqret+o oorzel'lal DESCRICION HAB¡TAT OUTROS DATOS LIORTEI RO ( Philomochus puqnox) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS
  • 19. Os peí*es Son vertebrodos tipicomente qcuólicos coq formq do corpo e lodos os seus órgonos odoptodos ó vidq no medio líquido. Respiron o osíxeno do ougo por medio dos brón- quios e reprodúcense por ovos. Co esquelelo óseo, con mqndíbulqs e opérculo cubrindo o oberluro bron- quiol. Xerolmente leñen escomos extremidades (ALETAS) planas, membranosas e sostidas por radios aleta dorsal Aleta caudal (COLA) propulsora (puntas iguais-homocerca) aleta anal OPERCULO: cube¡ta Corpo fusiforme e cobertura Iisa para facilitar o deslizamenloosea das branquias ou galadas peitoral § Co esqueleto de corifloxe e con mondíbulos. Pel sen escqmos, ós veces con denlículos dérmicos. ,ñ, r=ef<« Co esqueleto de cortíloxe e sen mondíbulqs. Sen opérculo. boca sen mandibulas con ganchos para suxeitarse as presas §en aletas laterais
  • 20. folos e busco informociqs folos e busco informqción sobre os exemplos de peixes reoresenlodos. RODABALLO lPsefo moximol DESCRICION HAB¡TAT OUTROS DATOS CABALO DO MAR (Hippocompus rqmulosus) DESCRIC¡ON HABITAT OUTROS DATOS XU RE LO (Trochurus frochurus) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS
  • 21. 0s ctttstdceos Animois inverlebrodos (sen esquelelo inlerno) do grupo dos qrlrópodos. Teñen o corpo cuberto dun cocho ou esquelelo exlerno duro e orticulodo. Reproducción ovíporo con desenvolvemento dos críqs por metomorfose no moioríq dos cosos. o Corpo dividido en cefololó¡.qx e obdome. . Cinco pores de potos Iocomoloros obdome exlendido obdome repregodo e brondo obdome reducido e flexionodo sobre o tórox a Corpo oplonodo Cobezo diferenciodo Oito pores de potos o a *ú- . Corpo metido nunhos plocos. o Lorvos nododoros. Os odultos viven fixodos ós rochos e oulros moleriois. /.flsffi:H, ,r/á
  • 22. ,4M *qs folós e busco informoción sobre os exemolos de cruslóceos reoresentodos. CAMARON (Poloemon serrofus) DESCR¡C¡ON HABITAT OUTROS DATOS LOMBR¡ GANTE fHomqrus sommorus) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS NECORA lNecoro puber) DESCR¡CION HABITAT OUTROS DATOS
  • 23. Os moluscos Animqis inverlebrqdos co corpo brqndo formodo por: .CABEZA -ftlANTO: "bolso" que protexe ós demois órgonos. Nolgúns cosos segrego unho ou dú- qs cunchqs ou volvqs. -PÉ: órgono musculoso, xerolmente odicodo ó locomoción. Reprodúcense por ovos. CEFATOPODOS . Cqbezq ben diferenciodo, con ollos e boco. . Pé unido ó cobezo, dividido en lentóculos provistos de ven- losos. . Algúns leñen unho cuncho interno tentáculos GASTEROPODOS . Cuncho dunho soo pezo, có- nico ou enrolodo. . Pé odoptodo ó reptoción. . Cobezo ben desenvolvido provisto de órgonos dos senti- dos. BIVALVOS . Cuncho fo¡.modo por dúos pezos. . Sen cobezq diferenciodo. @€ffi ffinm @ l0
  • 24. os folos e busco informoción sobre os exemplos de moluscos represenlodos. POTBO (Ocfopus vulgaris) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS LAPA (Potello vulqotal DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS MEXI LLON ( MÚilus solloprovinciolis) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS 1I
  • 25. Os equinodermos Son onimois invertebrodos de corpo brondo, sin dividir, cuberto por un esquelelo exler- no de plocos colcóreqs con púos cuberlo por unho pel flexible. Reprodúcense por ovos. Formo qlobosq: ourizos Formo romificqdo: estrelos, ofiuros resenlodo folo e busco informqción sobre o exemplo de equinodermo represenlodos. OURIZO (Parocentrofus lividus) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS 12
  • 26. Os celentéreos Animois inverlebrodos co corpo brqndo cunho covidqde inlerior cun único orificio ro- deodo de tentóculos. Reproduición ovíporo. Moiios veces ogrúponse gron número de individuos formondo coloniqs. Fíxonse sobre rochos e oulros obxectos Vido Iibre resentodos folos e busco informqción sobre os exemplos de celenléreos representodos. AUGAMAR lChrvsooro hysoscello) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS CHUPON A (Actinia eouino) DESCRICION HABITAT OUTROS DATOS l3
  • 27. ANELTDOS (POLTQUETOS) Corpó segmenlodo, cobezo diferenciq- do, con sedqs pqro desprozorse. PLATELMINTOS Corpo oplonodo, sen ono. NEMERTINOS Corpo longo e ocintqdo Os uertnes Animois inverlebrodos co corpo brondo e olongodo e sen polos. Reproducción ovíporo. os folos e busco informqción sobre os exemplos de celenléreos represenlodos. MINOCA ou BICHO lNereís diversicolor) DESCRIC¡ON HAB¡TAT OUTROS DATOS CAGON (Arenicola morinal DESCRIC¡ON HABITAT OUTROS DATOS ,4M '14
  • 28. Escolle un irnimql moriño e complelo o seguinte fichq NOME: en golego: cientffico: DATA: DESCRICION Aspeclo xerol: Pqrtes cos seus detolles: folo ou debuxo RELACION ALIMENTACION REPRODUCCION HABITAT OUTROS DATOS LIBROS UTILIZADOS l5
  • 29. Une codo debuxo co nome do close ó que perlenece. Ponlle o nome ós que coñezqs. AVE,S REP.TS .pr¡xes EQ.UINODEBMOS kMffi@.q M#ffi:: @@ffi@crrrr.lTÉReo.s - l)t.-: qq* a&r VERMES 16
  • 30. -t No mor olóponse espocios que teñen corocleríslicos diferentes e poto tonlo diferentes condicións pqrq os seres vivos: luz, temperoluro, exposición ós golpes dos ondos, sequedode... Os seres vivos odóptonse q vivir en lodos eses hóbitots desenvolvendo o seu corpo e odoplondo q súo conduclq e esos condicións. .4Mleto tóbooo Cqrocterísticos do mor oberio Exemplos de seres vivos que hqbiton nel I
  • 31. I 4MéComplelo o tóboq Coroclerísticos do costo rochoso Exemplos de seres vivos que hobiton nelo 2
  • 32. 3. Coslo oreosq Zono protexido L*C -{#g/ @ zono exposlo Completo o tóboq Corocterísticos dq coslo oreosq Exemplos de seres vivos oue hobilon nelo zono prolexido zono exposlo
  • 33. Recorlq os debuxos dq lómino 9 e sitúqos nos diferentes zonos do mor. Ponlle o nome ós que coñezos. COSTAAREOSA
  • 34. MAR ABERTO COSTA ROCHOSA
  • 35. TIPO§ BTO ,xrcosraenrños Os seres moriños closifíconse segundo o lugor onde viven: SERES geNróN¡cos: viven no rrbttroto, opegodos ou enterrodos, fixos ou desprozóndose sobre el. .4Mtóboo biolóxi recon SERES PELAXICOS: viven nqs o oboiondo ou nodondo. o con exempros oos orsilnros seres ototoxrcos mortnos que reconezos. SERES BENTON¡COS SERES PELAXICOS ZONA AREOSA ZONA ROCHOSA FLUCTUANTES NADADORES 6
  • 36. No mor, iguol que nos oulros medios, os seres vivos dependen uns dos outros pqrq obter enerxío, ogós os vexetois que producen olimentos o portir dos minerois coo oxudq do enexío solor. No comezo de lodqs qs codeqs olimenlicios esló o fitoplonto, olgos microscópicos que selven de olimenlo o pequenos onimqis. Recortq debuxos dq lómino I0 e pon exemplos de cqdeqs olimenticios. C¡CLO ATIMENTICIO NO MAR Os olimenlos e o eneryío circulon conslonlemenle Os produclores primorios eloboron olimentos, os consumidores (corn íuoros, preeiros...) utilízonos e os destrit ívoros e descom poñedores convérten os reslos de novo en minerois que poden volver o utilizor os vexelois
  • 37. Apego folos (lómino ó) e completq q informoción. Golfiños Arolos Tipo de onimql: Zono onde vive: Alimentoción Tipo de qnimql: Zono onde vive: Alimentoción Percebe Tiburón Tipo de onimql: Zono onde vive: Alimentoción Tipo de qnimol: Zono onde vive: Alimentqción I
  • 38. O mqr proporcionq olimento e moterios primqs porq eloborqr multitude de productos,e enen«íq porq rnover diferentes mecqnismos. Tqmén é un medio poro o tronsporle e poro o próctico de deportes e qclividqdes de tempo libre. Busco informoción sob¡'e os distintos qproveitomentos do mqr e opegq os fofos borco pescondo PESCA E MAR¡SQUEO ' boleo ACUICUTTRA solino EXTRACCION DE MINERAIS
  • 39. borco de posoxe NAVEGACION muíño de moreo ENERXIA proro DEPORTES E LECER
  • 40. Arredor do mor desenvólvense moilos qctividodes en terro nos que trobolton moilos persoos: . Comerciolizoción dos produclos do pesco e qcuiculturo (peixes, moriscos, olgos) . Tronsformoción (cocedeiros, conxelodores, fóbricos de conservo e oulros produlos derivodos...). o Construcción e reporoción de oporellos e emborcocións. o lnvesligoción, hostelerío... ,4M -os folos e explico en que consisfe codo octividode, o súo imoorloncio Lonxo Fóbrico de conservos Asteleiro Centro de investigoción e esludio 3
  • 41. USOS IMPORTANCIA Peixes Moriscos Algos Sol Busco informoción sobre os usos dos distinlos produclos que se exlroen do mqr e complelo o tóboq Fqi unho investigocións sobre olgún deste temos: . Estudio dos oporellos de pesco ou morisqueo . Funcionomento dunho lonxq. . Volor nulritivo dos peixes, moriscos e olgos. o Mercqncíos que se tronsporlqn por mqr. . Tipos de embqrcqcións: lrodicionois, modernos, de pesco, deporlivos... 4M
  • 42. O mor é, odemois de fonte de recursos e lugor de lecer, o punlo de deslino de moilos resíduos sólidos e líquidos que chegon q el directomenle ou o trovés dos ríos. Temos que ptonlexornos ocluqcións individuois e colectivqs que eviten o esgoiqmento dos recursos e que o mor se converio nun lugor pouco oplo porq q vido.'Debemos ódoptor todos os medidos posibles poro evilor o conlominoción dos mores por subslqncios que poidon poñer en perigo o súo "so()de", donor os seus recursos e o vido, e focer móis perigoso o su disfrute. Apego os folos e fqi un comenlorio sobre elqs. desougodoiro porlo proro coslo
  • 43. ¡4M @Completo q tóboo IMPORTANCIA BIOLOXICA IMPORTANC¡A ecoruómlcn PROBTEMAS QUE PODEN XURD¡R OCEANOS (MAR ABERTO) Estó poboodo por mitlóns de seres microscópicos (o plonfo) elemenlo bósico do nutrición dos demois seres e productor do moior poÉe do osíxeno do olmosfero. Son o hábitot dos móis grondes seres coñecidos: peixes, momíferos, moluscos... Almocenqn color e distribúeno suovizondo o climo Fonle dos principois recursos pesqueiros do mundo. Nos seus fondos otóponse depositodos minerois de gron inlerese económico (petróleo, cromo, mongoneso...) RIAS Son lugores de gron productividode de especies grocios ó oporte dos ríos e ás formos obrigodos. Teñen condicións poro o producción e o cultivo de peixes e moriscos. Son lugores de reproducción poro moilos especies oceónicos Arredor dos ríos golegos desenvólvense moilos octividodes: Pesco de boixuro Morisqueo Porques de bivolvos Cultivo en boteos'(oslro, mexil!ón, vieiro) Gronxqs moriños (moriscos, rodobollo...) ESTEIROS MARISMAS Son os zonos de drenoxe dos ríos. Nos seus fongos viven millóns de seres vivos que descompoñen os reslos e depuron o ougo. Do soúde dos esleiros depende o bo eslodo do coslo nos zonqs próximos. Se¡ven de refuxio e zono de olimenlo ó moiorío dos oves limícolos e onótidos. Os oreois dos seus fondos son importontes boncos morisqueiros. PRA¡AS E AREAIS Zonos oporenlemente boleiros que deboixo do oreo eslón cheos de vido: bivolvos, miñocos... Nos súos proximidodes depositon os ovos moilqs especies de peixes. Ademóis do riquezo biolóxico dos seus fondos son importonlás como zonos de lecer que olroen moilos visitonles. Arredor delos xurden importonles óreos de seruicios, especiolmenle de hostelerío. CANTIS, ROCHAS Son os zonos onde os olgos dispoñen de lugores poro suxeilqrse creondo orredor delos hóbitols oxeitodos poro moilos especies. Os conlís son os zonos de críq do moiorío dos oves moriños (goivotos, oroos, corvos moriños...) Explotoción de olgos, ourizos, cruslóceos e peixes. Pesco deportivo.
  • 44. ,aM -o tóboo PROBTEMAS EFECTOS s¡oLóxrcos /AMBI E NTAts EFEcros rcoruómrcos SOBREPESCA Explotoción de boncos pesqueiros ou morisqueiros móis oló do límite do copocidode reproductivo. Coplúronse móis individuos dos que nocen. FURTIV¡SMO Exlrocción ilegol de especies: inmoduros, en zonos prolexidos, en époco de vedo, en período reproduclivo, por persoos non oulorizodos... AGRESIVOS: Redes de derivo que ocupon grondes superficies Aporellos que excovon e deslrúen os fondos Redes con mollos moi peouenos LIMPEZA DE BARCOS Verquido de oceites, piniuros e resíduos de lodo lipo. ACCIDENTES DE NAVEGAC Especiolmente perigosos nos borcos que lronsporton petróleo e oulros productos químicos. VERQUIDOS INDUSTRIAIS Produclos químicos diversos Augo quente VERQUIDOS SOLIDOS Coscollos, reslos de emborcocións, resíduos induslrois e doméslicos. DESAUGADOIROS URBANS Verquido de lQuidos con ohos conlidos en fosfotos, boclerios fecois, produclos químicos diversos... OBRAS NA LINA DA COSTA Recheos Diques Conslruccións porliculores
  • 45. Algunhos cousos que podemos focer polo noso sqúde e polo sqúde do mo¡: q os fotos e comenlo os lexlos no grupo de close. Enqodir outro ideos. COMO TRABALLADOR OU TRABALLADORA DO MAR . Non copturor especies en vedo ou gue non deon o tollo mínimo. . Respecfor os poros bío!óxicos e os lugores sensibles. . Levor sempre o lixo ós colectores dos portos. . Extremor as precoucións cos verguidos de combustibles e oceites. o Non obondonor redes nin outros oporellos no mor. Hoi empresos gue os recotlen poro reciclor. COMO CONSUMIDOR RESPONSABLE . Non consumos: especies en vedo ou gue non deon a tollo mínimo, femios de crustáceos ovodos, moluscos sen depuror. o Esixe colidode. COMO DEPORTISTA . Non molestes ós onimois . Deixo todo como estobo ontes de chegar. . Se es pescador deportivo respecto o normotivo relotivo ós copturos. o Se monexos motos ou emborcocións de motor respecfo os zonos sinolodos. Podes ocosionorlles donos ós persoos e ós onimois. NA PRAIA . Non deixes "recordos" do túo presencio. o Respecto os zonos e os especies protexidos. COMO CIDADAN . Penso gue moitos dos túos occións von repercutir directo ou indirectamente no medío moriño: . Reduce, reutilizo e reciclo os resíduos. . Deposito o lixo en lugares oxeitodos. . Non botes nos desougodoiros productos guímicos contominontes. Penso gue o WC non é unho popeleiro e gue todo o gue botes nel voi dar ó mor.' o Lembro gue non existen resíduos inofensivos. Todos exercen olgunho occión directo ou indirecto sobre os seres vivos e o medío.
  • 46. Lómino I Bexion nerítica na afótiCá zona abisal SISTEMA PEL§(ICO Rexion oceánica
  • 49. Lómino 4 #sr 1:,{i-;'.1;ñi ;."á :,,.:1 .r-
  • 52. Lómino 7 , :..*;¡ *&r,*{L; iál&;¡; :%, .ii*.:r! -l;AgÉ.1*1.Ér.+ "." ) 'Í-'. E L.C
  • 56. EXEMPLAR GRATUITO O MEDIO MARINO Codernos de trobollo Asociación de ensinantes do Salnés Setembro, 2OO2 @ cnxorn Esto publicoción foi reolizodo cunho oxudo económico do Consellerío de Pesco e Asuntos Morítimos