Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5, üçüncü çocuk için % 10, diğer çocuklar için % 5’idir.
3. Asgarî geçim indirimi, ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde
çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarına;
Mükellefin kendisi için % 50'si,
Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10'u,
Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5'i,
Üçüncü çocuk için %10'u
Diğer çocuklar için % 5'i,
olmak üzere ücretlinin şahsi ve medeni durumu dikkate alınarak hesaplanan indirim oranlarının
uygulanması sonucu bulunacak matrahın, gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine karşılık gelen
%15'lik oranla çarpımı suretiyle bulunan tutarın 12'ye bölünmesi sonucu her aya isabet eden tutar
hesaplanır. Hesaplanan bu tutar ise ödenecek vergiden mahsup edilir.
Ancak, ödenecek asgari geçim indirimi tutarı aylık asgari ücret üzerinden hesap edilen vergiden
fazla olamayacaktır.
Asgari Geçim İndirimi
Bursa - 2018
4. Asgari geçim indiriminden;
Ücretleri gerçek usulde vergilendirilen tam mükellef gerçek kişiler (Diğer bir ifade ile
ücretleri tevkif suretiyle vergilendirilen tam mükellef kişiler).
Tevkifata tabi tutulmamış ücret gelirlerini yıllık beyanname ile bildirenler.
Gelir Vergisi Kanununun 61. maddesi kapsamında ücret kapsamında değerlendirilen
ücret geliri elde edenler (Örneğin; sosyal güvenlik destekleme primi ödemek suretiyle
çalışanlar ile kurumların yönetiminde görevli olanlar) yararlanır.
AGİ Yararlananlar
Bursa - 2018
5. Asgari geçim indiriminden;
Ücretleri diğer ücret kapsamında vergilendirilen hizmet erbabı
Bunlar;
a. Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanlar.
b. Özel hizmetlerde çalışan şoförler.
c. Özel inşaat sahiplerinin ücretle çalıştırdığı inşaat işçileri.
d. Gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanlar.
e. Gerçek ücretlerinin tespitine imkân olmaması sebebiyle, Danıştay'ın müspet mütalaasıyla,
Bakanlığınca bu kapsama alınanlar.
Ücret geliri elde etmeyen diğer gerçek kişiler.
Dar mükellefiyet kapsamında ücret geliri elde edenler. (İkametgahı Türkiye'de olmayan ve bir takvim
yılında 6 aydan az süre ile Türkiye'de ikamet edenler)
Başka bir kanun hükmü (3218 Sayılı Serbest Bölgeler Kanunu, 4490 Sayılı Türk Uluslararası Gemi
Kanunu, 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu vb.) uyarınca ücretlerinden gelir vergisi
yapılmayanlar yararlanamazlar.
AGİ Yararlanamayanlar
Bursa - 2018
7. ÖRNEK: Eşi çalışmayan ve 2 çocuğu bulunan ücretli Bay (C)’nin 2018/Ocak ayında
yararlanabileceği asgari geçim indirimi tutarı şu şekilde hesaplanacaktır.
2018 Yılında Asgari Ücret Yıllık Brüt Tutarı (2.029,50 x 12) 24.354 TL
Mükellefin Asgari Geçim İndirimi Oranı
- Mükellefin kendisi için %50
- Mükellefin eşi için %10
- Mükellefin çocukları için (%7,5 + %7,5) %15
75%
Asgari Geçim İndirimine Esas Tutar (24.354 x %75) 18.265,50 TL
Asgari Geçim İndiriminin Yıllık Tutarı (18.265,5 x %15) 2.739,83 TL
Asgari Geçim İndiriminin Aylık Tutarı (2.739,83 / 12) 228,32TL
Asgari Geçim İndirimi Hesaplanması
Bursa - 2018
8. • Buna göre işveren;
Ocak/2018’de Asgari Geçim İndiriminin Aylık Tutarı olan 228,32TL’yi ilgili ay
için hesapladığı Gelir Vergisinden MAHSUP - edecektir.
• Örnek 1:
Ocak/2018’de hesaplanan Gelir Vergisi = 300 TL
AGİ’nin aylık Tutarı = 228,32 TL olduğundan AGİ’ nin tamamı mahsup
edilecek,
İlgili ay için ödenmesi gereken Gelir vergisi = 300 - 228,32 = 71,68 TL
olacaktır.
MAHSUP EDİLEN 228,32 TL ÜCRETLİYE ÖDENECEKTİR!!!
Asgari Geçim İndirimi - Mahsup
Bursa - 2018
9. • Hesaplanan AGİ tutarı ücretlinin aylık hesaplanan Gelir Vergisinden fazla olursa
fazlalık dikkate alınmayacaktır.
• Örnek 2:
Ocak/2018’de hesaplanan Gelir Vergisi=200 TL
AGİ’ nin aylık Tutarı = 228,32 TL olduğunda AGİ’ nin tamamı mahsup
edilmeyecektir mahsup edilecek tutar hesaplanan Gelir Vergisi tutarını
aşamaz,
İlgili ay için 200 TL’lik Gelir Vergisinin tamamı mahsup edilecektir. Ödenecek
Gelir Vergisi çıkmayacaktır.
Asgari Geçim İndirimi - Mahsup
Bursa - 2018
10. Ücretliler;
■ medeni durumlarını,
■ çocuk sayılarını,
■ eşinin iş ve gelir durumlarını,
265 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ekinde yer alan “Aile Durumu
Bildirimi”ni doldurarak işverenlerine bildirimde bulunacaklardır.
Durumlarında herhangi bir değişiklik olursa (evlenme, boşanma,
doğum, ölüm vb.) 1 ay içerisinde işverene bildireceklerdir.
Uygulamadan Yararlanacak Ücretliler Tarafından
Yapılacak Bildirim
Bursa - 2018
11. 1. Asgari Geçim İndirimine Ait Bordronun Düzenlenmesi
İşverenler, kendilerinde mevcut medeni durum ve çocuk sayısı ile ilgili bilgiler
doğrultusunda açıklanan esaslar çerçevesinde, her yıl Ocak ayı itibariyle 265
Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ekinde yer alan "Asgari Geçim İndirimine
Ait Bordro"yu düzenleyeceklerdir.
Her bir ücretlinin yararlanacağı asgari geçim indirimi ayrı ayrı hesaplanarak
bordroda gösterilecektir. Yıl içerisinde meydana gelen değişiklikler için ayrı bir
bordro düzenlenecektir. Bordro işveren nezdinde muhafaza edilecek olup,
istendiği takdirde yetkililere ibraz edilecektir.
İşverenlerce Yapılacak İşlemler
Bursa - 2018
12. İşverenlerce Yapılacak İşlemler
2. Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerce Yapılacak İşlemler
İşverenler, Ocak ayında düzenleyecekleri “Asgari geçim indirimine ait bordroda”
her aya ilişkin ücretliler için hesaplayacakları asgari geçim indirimi tutarını
göstereceklerdir.
AGİ tutarı ücret üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilecek ve ücretlilere
ücretiyle birlikte peşin olarak ödenecek,
Ödenen bu tutar da ilgili ayın muhtasar beyannamesinde ödenecek gelir
vergisinden mahsup edilecektir.
Muhtasar beyannamede asgari geçim indirimi tutarının mahsup edilebilmesi için
söz konusu tutarın mutlak suretle ücretlilere ödenmiş olması gerekmektedir.
Bursa - 2018
13. Ödenmesi Gereken Gelir Vergisinin Eksik
Hesaplanması Halinde Cezai Müeyyideler
• Şahsi, medeni haller veya aile durumu hakkında gerçeğe aykırı beyanlarda
bulunmak verginin noksan tahakkuk ettirilmesine yol açabileceğinden vergi
ziyaı hükmündedir!
• 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 341’inci
maddesinde;
“Vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirilmesi
ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya
eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında
tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk
ettirilmesini ifade eder.
Bursa - 2018
14. Ödenmesi Gereken Gelir Vergisinin Eksik
Hesaplanması Halinde Cezai Müeyyideler
• Buna göre; işverenler tarafından hizmet erbabının ücret gelirlerinden kesilen
Gelir Vergisinden mahsup edilen Asgari Geçim İndirim tutarının o ayki ücreti ile
birlikte ücretliye nakden ödenmesi gerekmektedir.
• Ücretlilere ödenmeyen tutarların mahsup edilmesi halinde bu tutar işverenlerce
muhtasar beyanname üzerinden eksik beyan edilmiş ve ödenmemiş gelir vergisi
olarak kabul edileceğinden işverenler hakkında cezalı tarhiyat yapılmasına
neden olacaktır.
Bursa - 2018
15. Asgari Geçim İndirimi – Özellikli Durumlar
İndirimin uygulamasında çocuk tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan
(nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte
oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları ifade etmektedir.
Asgari geçim indirimi uygulamasında eşlerin her ikisinin de ücretli olması halinde çocuklar yalnızca
sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine dâhil edilecektir.
Sadece aktif ücretli olarak çalışan eş, çalışan eş statüsündedir. Örneğin eşiniz serbest avukat ya da
serbest doktor olarak çalışıyorsa bu eş, asgari geçim indirimin hesabında çalışmayan eş olarak
dikkate alınacaktır. Örneğin eşiniz ücretli olarak devlet hastanesinde çalışıyorsa bu çalışan eş
statüsünde dikkate alınacaktır.
Gelirin kısmî döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet
eden indirim tutarları esas alınacağından hesaplanan yıllık tutarın o aya isabet eden tutarından kıst
döneme ait gelir vergisi tutarı mahsup edilecektir. Dolayısıyla ücretlinin maaşına yansıyacak
kısımda mahsup edilen miktar kadar olacaktır.
Bursa - 2018
16. Asgari Geçim İndirimi – Özellikli Durumlar
Aylıksız izinde ücretlinin herhangi bir şekilde işvereninden aylık maaş alması söz konusu değildir.
Dolayısıyla, aylık maaş ödemesi olmadığı için, ödenmeyen ücret üzerinden gelir vergisi kesintisi
yapılması da söz konusu değildir. Sonuç olarak, aylıksız izine ayrılan hizmet erbabının asgari geçim
indirimden yararlanması mümkün değildir.
Raporlu ve izinli olunan dönemde de ücret alınması ve bu ücretten gelir vergisi kesilmesi halinde
asgari geçim indiriminden yararlanılabilir. Ancak ücretsiz izinli olunan dönemde gelir vergisi kesintisi
yapılmadığı için asgari geçim indiriminden yararlanılamayacaktır.
Yıl içinde işyeri ve işvereni değişen ücretliler, yeni işyerlerinde veya işverenleri nezdinde çalışmaya
başladıkları aydan itibaren asgari geçim indiriminden yaralanmaya devam edeceklerdir.
Engellilik indirimi bulunan ücretlinin gelir vergisi matrahı hesaplanırken engellilik indirimi de
mahsup edilecek, engellilik indiriminin mahsubundan sonra kalan gelir vergisi matrahı üzerinden
hesaplanan gelir vergisi tutarından da yıllık asgari geçim indirimi tutarının 1/12'si mahsup
edilecektir. Mahsup edilecek tutar, kalan gelir vergisi tutarını aşamayacak ve asgari geçim indirimi
farkı diğer dönemlerde de değerlendirilmeyecektir. Ödenecek asgari geçim indirimi tutarı, aylık
asgari ücret üzerinden hesap edilen vergiden fazla olamayacaktır.
Bursa - 2018
17. Asgari Geçim İndirimi – Özellikli Durumlar
Sosyal güvenlik destekleme primi ödemek suretiyle çalışanlar ile kurumların yönetiminde görevli
olanlar da genel hükümlere göre asgari geçim indiriminden yararlanacaklardır. Buna göre; asgari
geçim indirimi uygulamasından ücretleri gerçek usulde vergilendirilen gerçek kişiler
yararlanabileceğinden, emekli olduktan sonra yeniden çalışmaya başlanarak, gerçek usulde ücret
geliri elde edilmesi durumunda, asgari geçim indiriminden yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alınması halinde, asgari geçim indirimi uygulaması, en
yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştirilecektir. Ücretliler medeni durumu ve
çocuk sayısı hakkında bildirimlerini, en yüksek ücret geliri elde ettikleri işverene vererek
uygulamanın ilgili işverence yerine getirilmesini sağlayacaklardır. En yüksek ücretin hangi
işverenden alınacağının belli olmaması halinde, indirimden yaralanacağı işvereni ücretli kendisi
belirleyecektir.
Asgari geçim indirimi avantajından, ücret seviyesi ne olursa olsun, medeni durumları aynı olan
gerçek usulde ücret geliri elde eden tüm ücretliler aynı ölçüde yararlanacaktır. Yani eşi çalışmayan
ve dört çocuğu üzerinden sistemden yararlanan bir asgari ücretli ile aynı şartlarda eşi çalışmayan ve
dört çocuğu bulunan ve 10.000 TL ücret alan bir ücretlinin alacağı asgari geçim indirimi tutarı aynı
olmaktadır.
Bursa - 2018
18. Asgari Geçim İndirimi – Özellikli Durumlar
Kanuni düzenlemede ücretlinin kendisi, eşi ve çocukları dışında bir kişinin asgari geçim
indiriminden yararlanacağına ilişkin bir düzenleme yoktur. Bu nedenle, ücretlinin anne veya
babasına sağlık güvencesi yönünden bakmakla yükümlü bulunması farklı bir konu olup, bu
durumun asgari geçim indirimi sistemiyle bir ilişkisi yoktur. Ancak, evlat edinilenler ile ana veya
babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar da çocuk tanımı içinde yer
aldıklarından bunlar içinde asgari geçim indiriminden faydalanılması mümkün bulunmaktadır..
Asgari geçim indirimi uygulamasından yararlanmaya başladıktan sonra çeşitli sebeplerle ücretsiz izne
(aylıksız izin) ayrılan bir ücretlinin, ücretsiz izne ayrıldıktan sonra artık ücret geliri elde etmesi söz
konusu olmadığından, asgari geçim indirimi uygulanması mümkün değildir. Ancak, ücretsiz izne
ayrılan çalışanın ücret geliri elde eden bir eşinin olması durumunda, bu eşin ücretsiz izinde olan eşini
işverenine bildirmesi durumunda, asgari geçim indirimi oranının hesabında ücretsiz izindeki
çalışmayan eşi için %10 oranını dikkate alması mümkün bulunmaktadır.
Ücretli olarak çalışıp gerçek usulde ücret geliri elde eden bir kişinin, bir şirketinin olması veya bir
şirkete ya da ücret geliri elde ettiği şirkette ortak olması halinde genel hükümlere uymak kaydıyla
asgari geçim indiriminden yararlanmasına engel değildir. Önemli olan, gerçek usulde ücret gelirinin
elde edilmiş olmasıdır.
Bursa - 2018
20. 7 Temmuz 2015 tarihinden itibaren bir işyerinde çalışmakta olunduğu, eşten ayrı olarak iki
çocuk üzerinden hesaplanan asgari geçim indiriminden faydalanıldığı ve çalışılmakta olunan
iş yerinde ağustos ayı için altı günün işveren tarafından tatil edildiğinden bahisle, çalışılmayan
tatil günleri için asgari geçim indiriminden kesinti olup olmayacağı hususu;
Özelgeler
27.07.2016/122
Ağustos ayında elde edilen gelir üzerinden asgari geçim indirimi tutarı hesaplanırken,
çalışılan sürenin tam ay olarak dikkate alınması, işveren tarafından tatil edilen günlerin ise
kıst dönem ücreti kabul edilerek asgari geçim indiriminin tam ay olarak hesaplanması
gerekir. Ancak, asgari geçim indirimi tutarının hesaplanan gelir vergisi tutarından fazla
olamayacağı tabiidir.
Diğer taraftan, çocuklar için asgari geçim indiriminden sadece nafakasını sağlayan eşin veya
sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin yararlanılacağı tabiidir.
Bursa - 2018
21. X Meslek Lisesi'nde öğretmen olarak görev yaptığınızı ve eşinizin eczacı olarak çalıştığını
belirterek, eşinizden dolayı asgari geçim indiriminden yararlanıp yararlanamayacağınız
hususu;
Özelgeler
12.09.2014/875
Sadece ücret geliri elde eden eş, "çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eş" kapsamında
değerlendirilmeyecektir. Bunlar dışındakiler ise çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eş
kapsamında değerlendirilecek olup, münhasıran emekli maaşı alanlar da çalışmayan ve
herhangi bir geliri olmayan eş olarak kabul edilecektir." açıklamalarına yer verilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, sadece ücret geliri elde eden eşin, çalışmayan ve
herhangi bir geliri olmayan eş kapsamında değerlendirilmemesi nedeniyle, eczacı olarak
faaliyette bulunan eşinizden dolayı asgari geçim indiriminden faydalanmanız mümkün
bulunmaktadır.
Bursa - 2018
22. Konservatuvarda 2547 sayılı Kanunun 34'üncü maddesi ile 14.10.1983 tarih ve 83/78148 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararına göre yabancı uyruklu sigortalı sözleşmeli öğretim elemanı olarak çalıştırılan kişilere asgari geçim
indirimi ödenip ödenmeyeceği hususu;
Özelgeler
14.03.2012/320
Asgari geçim indirimi uygulamasından dar mükellefiyet kapsamında ücret geliri elde edenlerin faydalanması
mümkün bulunmayıp, sadece ücretleri gerçek usulde vergilendirilen tam mükellef gerçek kişiler
yararlanabileceğinden, Konservatuvarda çalıştırılan yabancı uyruklu sigortalı sözleşmeli öğretim
elemanlarının Gelir Vergisi Kanunu'nun dar mükellefiyete ilişkin şartlarını taşıması durumunda asgari geçim
indirimi uygulamasından yararlanmaları mümkün değildir.
Bursa - 2018
Eşin yurt dışında çalıştığı, Türkiye'de ücret gelirinin bulunmadığı belirtilerek, eşten dolayı asgari geçim
indiriminden faydalanıp faydalanamayacağınız hususu;
17.02.2016/13339
Asgari geçim indirimi uygulamasından dar mükellefiyet kapsamında ücret geliri elde edenlerin faydalanması
mümkün bulunmayıp, sadece ücretleri gerçek usulde vergilendirilen tam mükellef gerçek kişiler
yararlanabileceğinden, Konservatuvarda çalıştırılan yabancı uyruklu sigortalı sözleşmeli öğretim
elemanlarının Gelir Vergisi Kanunu'nun dar mükellefiyete ilişkin şartlarını taşıması durumunda asgari geçim
indirimi uygulamasından yararlanmaları mümkün değildir.
23. Daimi işçi olarak çalışan X’in çalışmayan eşinin eski eşinden çocuğunun bulunduğu, çocuğun
velayetinin annede olduğu ve birlikte ikamet ettikleri belirtilerek, X’ in bu çocuktan dolayı
asgari geçim indiriminden yararlanıp yararlanamayacağı hususu;
Özelgeler
01.02.2016/4323
Çalışmayan eşinin nafaka almaması,
Mahkeme tarafından nafaka ödemesine karar verilmesine rağmen boşandığı eşinin bu
yükümlülüğü yerine getirmemesi,
Çocuğun babasının asgari geçim indiriminden yararlanmaması
,
Velayeti mahkeme kararıyla anneye verilen çocuğun anne ile birlikte oturması ve geçim
giderlerinin çalışan eş (kurumunuz personeli) tarafından karşılanması
kaydıyla söz konusu çocuk için X’ in asgari geçim indiriminden yararlanması mümkün
bulunmaktadır.
Bursa - 2018